Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3 Zuidoost

Transcriptie

1 Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3 Zuidoost Azië Samenvatting door een scholier 3579 woorden 2 juli ,4 23 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand 2: soms is de natuur een ramp De vele plaatgrenzen in Zuidoost-Azië zorgen voor veel tektonische onrust. Dit uit zich in aardbevingen, aardverschuivingen, vulkaanuitbarstingen en zeebevingen. Een gevolg van aardbevingen op de oceaanbodem kan een tsunami zijn, een gevolg van een vulkaanuitbarsting kan een lahar zijn. Een lahar is een vulkanische modderstroom die bestaat uit water, as en modder (maar kan ook voorkomen als een ijskap smelt door de hitte van de vulkaanuitbarsting). Ook is de relatieve zeespiegelstijging een bedreiging voor de laaggelegen delta s in Zuidoost- Azië. Er is geen gebied op aarde waar zoveel mensen door de stijgende zeespiegel worden bedreigd als daar, want nergens ter wereld zijn de kustgebieden zo dichtbevolkt als daar. Sommige geleerden zien de natuurlijke klimaatschommeling als oorzaak hiervoor, maar anderen zien de menselijke activiteit (broeikasgassen) als aanleiding hiervoor. In deze eeuw zal in ieder geval het water hoger komen te staan en zullen extremere weertypes vaker voorkomen dan in het recente verleden. Hiernaast heeft Zuidoost-Azië met nog meer problemen te maken. Normaal gesproken is de natte moesson een zegen voor de boeren, dit is de periode wanneer de rivieren langzaam buiten hun oevers treden. Het wordt echter gevaarlijk als een taifoen het zeewater opzwiept, zodat de rivieren niet meer hun water kwijt kunnen. In combinatie met zware regenval en smeltwater uit de Himalaya kunnen de dijken bezwijken. Deze taifoens treffen vooral Vietnam en de Filipijnen, maar kunnen ook elders in Zuidoost-Azië voorkomen. El Niño kan ook een probleem vormen, het kan namelijk in het zuiden extreem droog worden, terwijl het noorden van Zuidoost-Azië kampt met wateroverlast. Het ontstaan van een vloedgolf: Door een verticale beweging in de oceanische aardkorst ontstaan lage golven met een hoge snelheid. Bij de kust neemt de snelheid af en doordat het minder diep wordt, stuwt het water omhoog. Doordat de voorzijde van de golven bij nadering van de kust wordt afgeremd, kondigt teruglopen van het water vaak een tsunami aan. Een tsunami gaat vooral richting het oosten en westen van de breuklijn. Pagina 1 van 9

2 3: Natuurrampen en beleid Als een land een behoorlijke kans heeft om getroffen te worden door natuurrampen, moet je voorzorgsmaatregelen treffen. Hazardmanagement is een vorm hiervan, hieronder vallen bijvoorbeeld schokabsorberende fundamenten voor gebouwen en ontruimingsoefeningen voor scholen. Bij goed hazardmanagement: o Breng je de natuurlijke risico s in kaart (risicoanalyse) o Tref je structurele voorzorgsmaatregelen (voorzieningen om te beschermen) o Stel je een rampenplan in en wordt dat ook regelmatig geoefend Botsingen van aardplaten veroorzaken aardbevingen en vulkanen, sterke moessonregens en neerslag in hooggebergten kunnen voor overstromingen zorgen. De inwoners weten vaak heel goed in wat voor risicogebied ze wonen, toch is het moeilijk om hun daar weg te krijgen, ze vertrouwen bijvoorbeeld op God of Allah of ze hebben geen alternatief door de armoede. Natuurlijke risico s spelen op verschillende tijdschalen en dat bepaalt mede de risicoperceptie en dus het ruimtelijke gedrag van mensen. Er zijn meerdere ontwikkelingen die een rol spelen bij het analyseren van risico s o In de Pacific heb je een tsunami-alarm, zodat de bewoners daar op tijd worden gewaarschuwd. In het gebied rond de Indische Oceaan hebben bewoners dat niet en kan je ook niet via de televisie waarschuwen, in verband met armoede. o Verstedelijking van delta s, naarmate het gebied dichter bevolkt wordt in de delta s, neemt het aantal mensen in de gevarenzone ook toe. o Opleidingsniveau en welvaart, hoe hoger een bevolking is opgeleid hoe meer kennis een bevolking heeft en hoe welvarender een bevolking is, hoe meer middelen het zich kan veroorloven om zich te beschermen. Dus; hoe armer een gebied is, hoe ernstiger de gevolgen van een natuurramp zullen zijn In het algemeen kan je zeggen dat hoe zwakker het bestuur is, hoe slechter het hazardmanagement en hoe ernstiger de gevolgen voor de inwoners. Zo n soft state slaagt er moeilijk in om goed op een ramp te reageren. 4 Ontbossing Door de integratie van Zuidoost-Azië in de wereldeconomie wordt steeds een groter deel van de hulpbronnen daar geëxploiteerd. Een aantal gebieden in Zuidoost-Azië worden daardoor veel rijker, een andere kant is dat het milieu ernstig en soms onherstelbaar wordt verwoest. Bij de ontbossing zijn veel partijen betrokken: o Inheemse volkeren: hun zwerfbouw wordt soms roofbouw o Stijgend aantal sedentaire boeren: boeren willen permanente akkers aanleggen. o Commerciële houtkap: Vooral in eerder genoemde soft states komt dit voor. Corrupte bestuurders verkopen hun hout onder het mom van het aflossen val staatsschuld. o Projectontwikkelaars: Het bos moet wijken voor de buitenlandse projectontwikkelaars, voor de aanleg van plantages en toeristenresorts. De oerwouden in Zuidoost-Azië kennen de hoogste biodiversiteit van alle ecosystemen op de wereld. Waar je in een tropisch bos ongeveer 200 soorten bomen per hectare ziet, zie je in een ander soort bos maar 10 soorten. Nu nog bestaat 50% van Zuidoost-Azië uit woud, maar overal Pagina 2 van 9

3 hoor je kettingzagen en zie je vrachtwagens rijden. Deze grootschalige ontbossing leidt tot een verstoorde waterbalans en hierdoor tot landdegradatie en bodemerosie. In droge perioden wordt het water niet meer goed vastgehouden, terwijl in natte perioden het water al het slib meeneemt de rivieren in. Hierdoor wordt het water troebel en worden koraalriffen aangetast. De ontbossing is echter het grootste gevaar voor de kleine lokale gemeenschappen, omdat het hun leefomgeving verwoest. Deze houtkap levert op korte termijn akkers en hout, maar op lange termijn zijn de nadelen groter dan de voordelen, er gaat niet alleen een ecosysteem verloren, maar de kracht van een tsunami wordt bijvoorbeeld ook minder gebroken. Daarnaast krijgt de malaria meer kans en wordt er minder CO2 opgenomen. 5 Luchtverontreiniging De industrialisatie heeft in een aantal delen van Zuidoost-Azië een snelle verstedelijking tot gevolg gehad. De industrie en het verkeer in de grote steden zorgen voor geluidsoverlast en luchtvervuiling. Bijvoorbeeld in Bangkok zijn er jaarlijks gevallen van loodvergiftiging en kampen er 1 miljoen mensen met aandoeningen aan de luchtwegen. In veel kleine bedrijfjes zijn de arbeidsomstandigheden ook mensonterend, smerige lucht wordt niet afgezogen, giftige chemicaliën in open bakken, geen veilige kleding en door de herrie versta je er geen woord. In de informele sector zijn de arbeidsomstandigheden nog veel erger dan in deze fabrieken, toch zie je ook in de formele sector nog omstandigheden die in de centrumlanden al lang verboden zijn. De nadelen van het rijke westen worden afgewenteld op de arme landen in Zuidoost-Azië. Enorme stukken regenwoud worden platgebrand voor de nieuwe oliepalm- of koffieplantages. De enorme bosbranden zorgen voor schade op verschillende schaalniveaus: o Lokaal wordt de leefomgeving van de volkeren en dieren onherstelbaar vernield. o Op continentaal schaalniveau is er door luchtverontreiniging sprake van schade voor de volksgezondheid. Er is een verband tussen platbranden van de bossen en de klimaatverandering in Zuidoost-Azië. o De luchtverontreiniging heeft ook mondiale gevolgen. De nevel gaat op 3 km hoogte in twee weken de wereld rond. De rookgassen leveren een bijdrage aan het versterkte broeikaseffect. In de nabije omgeving heeft het ook andere effecten, door de negatieve berichtgeving in de westerse media lopen deze landen namelijk veel inkomsten mis. De prijs voor de snelle economische groei en exploitatie van Zuidoost-Azië is een afnemende biodiversiteit en een vermindering van het welzijn van grote groepen mensen. 6 Vogelgriep en bodem- en waterverontreiniging In Zuidoost-Azië zijn delen al gemoderniseerd, maar andere delen nog niet. De productiviteit per hectare moet omhoog om de bevolking te kunnen voeden. Dit heeft nadelige gevolgen: o Het intensieve bodemgebruik leidt tot versnelde verwering, verzilting en chemische verontreiniging van bodem en oppervlaktewater. De chemicaliën komen uiteindelijk terecht op de borden van de consument. o Door het uitspoelen van deze stoffen sterven koraalriffen af. Pagina 3 van 9

4 o Door monocultuur van de gewassen ontstaat er grotere gevoeligheid voor ziekten. o Groot aantal dieren op kleine oppervlakte houden waardoor ziekten snel verspreiden. In de Vietnam oorlog heeft Amerika een bommentapijt van dertien miljoen ton werd gelegd. Verder hebben de Amerikanen ook nog 80 miljoen liter aan chemische producten gesproeid. Na de oorlog zijn nog eens mensen overleden aan de achtergebleven stoffen. Er worden tegenwoordig nog steeds kinderen geboren met ernstige handicaps als gevolg van deze stoffen. En ook in de steden zijn er geen goede vuilverwerkings- en rioleringssystemen. 7 menselijke rampen en beleid Op dit moment geeft Zuidoost-Azië vaak voorrang aan de economische groei ten opzichte van het milieu. De aanpak vak van de ontbossing en de lucht-, water- en bodemverontreiniging is niet eenvoudig. De belangen van de verschillende partijen op de verschillende schaalniveaus staan immers vaak haaks op elkaar. Bijvoorbeeld: o Onverschilligheid van boeren tegenover het milieu, of gebrek aan kennis. o Het eigenbelang van grootgrondbezitters en bedrijven. o De onmachtige soft state o Ruimtelijke afwenteling van milieuproblemen door de centrumlanden Vooral door de wijdverbreide armoede, is nog altijd de economische groei een hogere prioriteit voor Zuidoost-Azië dan het intact laten van het milieu en de leefgebieden. In een soft state heeft de houtsector vrijwel de volledige controle over het kapitaal, de kennis en de politieke macht. Soms zie je een verandering in het beleid van de overheid, zo werken sommige landen samen aan een beter beheer van de Mekong, omdat ze inzien dat deze rivier een internationale aanpak nodig heeft. Ook is er in de ASEAN al een verdrag om een einde te maken aan de luchtverontreiniging. Lokale milieubewegingen in Zuidoost-Azië zijn nog erg zwak door gebrek aan geld. Er is echter hulp op komst van de internationale milieugroepen, deze groepen pakken de multinationals aan. Onder druk van de westerse consument ondertekenen steeds meer grote bedrijven een verklaring die is opgesteld door het RAN. $7 In Zuidoost-Azië heeft economische ontwikkeling voorrang en is er geen aandacht voor natuurproblemen. Aanpak van ontbossing en luchtverontreiniging is moeilijk, de belangen van alle partijen staan haaks op elkaar. 1. Onverschilligheid van boeren tegenover het milieu, of gebrek aan kennis (voorlichting) over alternatieve manieren van werken 2. eigenbelang van grootgrondbezitters en bedrijven 3. explosieve bevolkingsgroei 4. onmachtige soft state 5. ruimtelijke afwenteling (verplaatsing van vervuilng) van milieuproblemen door centrum landen Vooral door armoede heeft economische groei prioriteit. Dit zorgt ook voor corruptie. Lokale overheden en politie nemen steekpenningen aan in ruil voor vergunningen voor illegale houtkap. In soft state indonesie Pagina 4 van 9

5 heeft de houtkap vrijwel alle macht. In andere landen keert het tij, bijv. bij de samenwerking van landen aan de Mekong rivier. de ASEAN ($14) heeft afspraken gemaakt over aanpak van bosbranden, meer brandweerkorpsen, meer controle en alarmsystemen. Lokale milieubewegingen kunnen weinig beginnen, ze hebben te weinig geld en macht. Door de komst van internationale organisaties krijgen ze meer voor elkaar. de RAN pakt bijv. westerse bedrijven aan die de illegale houtkap financieren en mogelijk maken. $8 Groene revolutie: Het proces waarbij de landbouw naar een hoger plan getild wordt door de toepassing van moderne kennis in de vorm van machines, kunstmest, hoogwaardig zaaigoed, fokvee en moderne irrigatie Om deze vorm van landbouw te kunnen doen heb je kunstmatige producten nodig, die leveren de MNO S aan de boeren als een pakket. De boeren moeten elk jaar nieuwe pakketten kopen, omdat ze geen zaad overhouden van de hybride gewassen. Zo zijn veel bedrijven onderdeel van de agribusiness: Een wereldwijd economisch en politiek netwerk dat zich bezighoudt met de productie van voedsel. Die bemoeienissen lopen van het ontwikkelen van nieuwe gewassen tot aan het verkopen in de supermarkt. Boeren gaan dus over op nieuwe handels gewassen i.pv.gewassen voor de plaatselijke bevolking, vaak met subsidie van de overheid. De boeren steken zich in de schulden, maar na een of twee misoogsten kunnen ze de schuld niet meer betalen en trekken ze naar de stad of verhuren ze zich als landloze arbeider aan andere boeren. Tegelijk speelt het proces van agrarische of rurale involutie: Het proces waarbij steeds meer mensen opgenomen worden in de bevolkingslandbouw zonder dat het basispatroon van werken en productiviteit hierdoor wezenlijk verandert. groene revolutie: Top of flop In zuidoost-azië is steeds minder voedsel beschikbaar per hoofd van de bevolking. 1. kleine boeren werken samen en verkopen de oogst aan tussenhandelaren, sub contracting, deze handelaren oogsten met machines dus arbeiders worden overbodig 2. ondanks deagrarisatie werkt nog steeds het grootste deel in zuidoost-azië in de landbouw 3. technisch gezien goed, want de productie per hoofd en per hectare is flink toegenomen 4. het inkomen van de kleine boeren daalde, de sociale ongelijkheid is groter geworden 5. veel nadelen voor milieu, bestrijdingsmiddelen bijvoorbeeld. dit proces leidt tot grote trek naar de steden waardoor er veel krottenwijken ontstaan. inwoners zijn de onderklasse van de samenleving, de fundamentalistische islam heeft daar zijn basis en strijders. $9 Overurbanisatie, veel overeenkomsten tussen zuidoost-aziatische steden 1.Modernisering leidt tot uniforme stedelijke landschappen (westers uiterlijk van de steden) 2. Modernisering met ongekende omvang en snelheid. Alles moet wijken voor economische groei. 3.De stad trekt als een magneet migranten aan ontstaan van Megasteden (meer dan 10 miljoen inwoners, die een vooraanstaande rol spelen in de nationale economie) Pagina 5 van 9

6 Veel luchtverontreiniging, maar toch overurbanisatie er komen meer mensen naar de stad dan dat er huizen en banen beschikbaar zijn. Overheid probeert overbevolking van steden te bestrijden - Toegang verbieden. Jakarta geeft alleen woonvergunning aan mensen met een baan. meer kampongs (krottenwijken) - onder dwang verwijderen, met militair ingrijpen mensen uit de stad naar platteland dwingen. Voorbeeld: Communistisch Cambodja wilde hoofdstad ontvolken plan mislukte, veel doden - opvangen en reguleren. Singapore heeft geen overurbanisatie, dankzij economische ontwikkeling, beperkte instroom van nieuwkomers en grote nieuwbouwprojecten Urbane involutie: het proces waarbij steeds meer mensen worden opgenomen in de informele sector. gevolgen: meer mensen doen hetzelfde werk verborgen werkloosheid gedeelde armoede grotere creativiteit om rond te komen (schoenpoetsen, autoramen wassen, zakdoekjes verkopen) als deze vluchtsector (informele sector) vol is is er urbane involutie $10 Wanneer komen stromen van mensen en goederen op gang? Theorie van Ullman: 1. Compementariteit, de vraag is gelijk aan aanbod 2. transporteerbaarheid 3. geen tussenliggende mogelijkheden Veel regionale ongelijkheid qua ontwikkeling in ZO-Azië, niet elk gebied profiteert in gelijke mate. In de centrumgebieden als Singaporie vindt autonome ontwikkeling plaats: Het zelf kunnen bepalen van de richting waarin en de manier waarop je wilt groeien.in perifere gebieden zoals oost Indonesië bepalen andere partijen het beleid, afgeleide ontwikkeling. Op een lager schaalniveau: platteland profiteert minder dan de stad. Het rurale, agrarische, gebied wordt afgeroomd In een gebied het beste wegnemen of inzetten aan natuur, mensen en kapitaal ten behoeve van een ander gebied. Dit zie je aan: ontbossing, landdegradatie en deagrisatie. Braindrain (wegtrekken van hoogopgeleide mensen)en Circkelmigratie (Het heen en weer reizen van arbeidsmigranten tussen het herkomstgebied en het gebied waar men werk heeft) zijn ook afroming. In de stad profiteert het centrum meer van de ontwikkeling dan de sloppenwijken, globalisering veroorzaakt dus verplaatsing van onderontwikkeling van platteland naar de stad. Door globalisering en nieuwe arbeidsverdeling vindt er uitschuiving plaats (verplaastsing van goedkope gebieden naar nog goedkopere gebieden). Het model van de vliegende ganzen dus.hierdoor meer intraregionale handel en meer regionale en sociale ongelijkheid. Landen in ZO-Azië in 3 groepen.(rijk arm) 1. Singapore 2. Maleisië, Thailand, Brunei, Filipijnen en Indonesië 3. Vietnam, Cambodja, Laos, Myanmar Pagina 6 van 9

7 $11 Conflicten Veel Chinezen in ZO-Azië, ze vormen een etnische minderheid Een bevolkingsgroep die wat betreft afkomst (ras, volk) binnen een staat kleiner is dan de dominante bevolkingsgroep. Het begrip etnische minderheid is vaak verweven met culturele minderheid. en culturele minderheid Een bevolkingsgroep die zich niet verwant voelt met de culturele hoofdstroom van die staat (normen, waarden en tradities). De Chinezen spelen een grote rol in de economische ontwikkeling van ZO-Azië en zijn vaak economisch sterk. Ze hebben eigen vorm van financieren en een sterk netwerk. Dit leidt tot spanning en conflicten met plaatselijke bewoners. De meeste landen in ZO-Azië hebben een autocratische regering (dictatuur). Chinezen vaak de zondebok. Ook wel de joden van azië genoemd. Economisch beter jaloezie. Integratie Migranten passen zich aan en maken deel uit van de samenleving zonder dat ze volledig onherkenbaar worden (wederzijdse beïnvloeding). Assimilatie Migranten passen zich zodanig aan de nieuwe samenleving aan dat ze onherkenbaar worden (eenzijdige beïnvloeding). De mate van integratie en assimilatie van Chinezen verschilt per land. Het behoud van de Chineze identiteit hangt af van: aandeel van de Chinese populatie in het land mate waarin ze in het verleden gedwongen zijn om te assimileren mate waarin hun cultuur veschilt met de plaatselijke cultuur mate van politieke vrijheid mate van verwestering van het land In Thailand is er assimilatiepolitiek onderwijs in Chinese taal beperkt en verplicht Thaise achternaam. In Maleisië positieve discriminatie van Maleisiërs. In landen met meer democratie durven Chinezen zich meer te uiten. Ook voelen ze zich moreel gesterkt door economische opkomst van China. Wie wil er nou geen sterke broer? $12 Veel binnenlandse territoriale conflicten. Groepen willen zelfstandigheid, regionale autonomie. De roep om regionale autonomie is groter bij: grote etnische en culturele verschillen in een land grote sociale en regionale ongelijkheid het ruimtelijk gescheiden wonen van volkeren (bergen, eilanden, oerwoud) grillige vorm van het land (staten die met veel uitstulpingen in andere cultuurgebieden steken) veel cultuurverschillen door minderheden. Myanmar veel verschillen, Cambodja meer homogene cultuur. Overheden zien minderheden als bezetters van staatsgrond. De staat wil kap- en mijnbouwvergunningen afgeven. Minderheden zoals in Myanmar de Shan- en Karenvolkeren willen zich daarom afscheiden.dit noem je seperatisme Een gebied gaat een eigen politieke eenheid vormen door zich af te scheiden van een grotere politieke eenheid. Overheden proberen seperatisme te voorkomen d.m.v. Nation building Het proces waarbij gepoogd wordt een nationale eenheid en identiteit te smeden. De minderheden krijgen bijv. onderwijs in de landstaal aangeboden en woon- en werkprojecten. Ook veel nationale symbolen, sport volkslied en vlaggen. Pagina 7 van 9

8 Ambtenaren dienen als zenmast voor dominante cultuur, ze gaan van stad naar platteland. (bijv. Javanisering in Indonesië) Staat kan reageren op roep om grotere regionale autonomie: 1. verzet militair de kop in drukken (dictaturen) (Myanmar) 2. een vorm van regionalisme toestaan. (bijv. Acheh) Een regio krijgt een aparte status binnen een staat, maar de politieke onafhankelijkheid is kleiner dan bij separatisme. 3. een federale staatsvorm Een verbond van afzonderlijke staten die naar buiten optreden als één geheel (bondstaat). Bepaalde binnenlandse aangelegenheden doen ze ook gezamenlijk (politie). zoals Maleisië. 4. seperatisme toestaan, al dan niet onder internationale druk. (Oost-Timor) $13 Internationale conflicten Snelle economische groei leidt tot tegenkrachten. Mensen verlangen naar geidelaiseerd verleden met tradities via religie. De politieke islam of moslimfundamentalisme bijvoorbeeld. Tegelijkertijd zijn er ook vrijzinnigere stromingen die het geloof willen inpassen in de moderne samenleving. De keuze is van belang omdat er is Zo-Azië veel moslims wonen. Indonesië is het grootste moslimland ter wereld. De regionale gebeurtenissen hebben door globalisering veel impact, bijv. oorlog irak en cartoons over islam. Soms verbindt politieke islam zich met terrorisme. Door de VS haar War of terror voelen ze ZO-Aziatische regeringen zich sterk op op te treden. Grensconflicten Oost-Timor vs Indonesië over een corridor naar een enclave van Oost-timor Myanmar pakt niet de papaverteelt aan in de gouden driehoek(laos, Thailand, Myanmar) Vietnam, Brunei, Taiwan, Maleisië, Filipijnen en China maken ruzie over de Spratly eilanden. Vooral om gas, olie en visrechten. Zelfde gebeurt bij Timor Gap. Piraterij in straat van Malakka, niemand wil verantwoordelijk zijn Vietnam vs China over de landsgrens Stuwdammen: sommige ecosystemen zijn in meerdere landen en zouden dus internationaal moeten worden opgelost. Dit is nu niet zo gedonder bijv. bij de Mekong. China heeft zonder te overleggen besloten om stuwdammen te plaatsen in de rivier om energie te winnen. Stroomafwaarts is men bang dat de overstromingen en afzettinga van vruchtbaar slib zullen uitblijven en dat in periode van droogte china het water voor zich zelf houdt. $14 ASEAN (association of South-East asian nations). De (niet communistische) staten wilden niet vermalen worden tussen Communisme en Kapitalisme in de koude oorlog. Nu is het geen defensieve alliantie, maar een handelsverbond. In tegenstelling tot de EU heeft de organisatie nog niet veel invloed, maar dat is wel nodig door globalisering en verspreiding van multinationals wat een internationaal beleid nodig heeft. Ook zijn er pogingen via de ASEAN milieuproblemen op te lossen ($7) en internationaal hazardmanagment op de zetten (bijv, tsunamialarm). Eu en VS verwijten Myanmar het gebrek aan good governance Een transparante manier van besturen waarbij de bevolking zeggenschap heeft over de manier waarop belastinggelden worden besteed, en Pagina 8 van 9

9 waarbij de bevolking ook beschikt over middelen om het regeringsbeleid te controleren en te beoordelen. Geen democratie, corruptie en machtsmisbruik zijn aan de orde van de dag. De ASEAN hebben een afspraak gemaakt voor mer democratie. Toenemende economische vervlechting tussen de ASEAN vindt niet veel plaats, maar wel tussen ASEAN en rest van de wereld. Ook China, Japan, Zuid-Korea (sinds 1997) en India, Australië, Nieuw-Zeeland (sinds 2005) doen mee aan de vergaderingen van de ASEAN. Daarom spreekt men wel van ASEAN+6 of Oost- Aziatische gemeenschap. De ASEAN zal niet snel uitgroeien tot machtsblok: net als EU veel tegenstrijdige belangen in de landbouw, veel grotere veschillen tussen rijke en armere delen (asean 16,4 tegenover 4,6 in EU), bereidheid om kloof te dichten ontbreekt. De Oost-aziatische gemeenscha zal in de nabije toekomst niet ontstaan. eerst zal de ASEAN orde op zaken moeten stellen in eigen huis. om te beginnen met goog governance. Pagina 9 van 9