Opnameinbloemlezingenenreadersmoedigenwijaan, maarwelgraageerstevenoverleggen. Alerechtenvandeartikelenliggenbij destichtingcognitieenpsychose.
|
|
- Geert Willemsen
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Ukunternatuurlijkuitciteren,graagzelfs,maardanwel metbronvermelding.u magditartikelookruimhartig verspreidenmitshetnietvoorcommerciëledoeleindenis. Indiegevalen pasnaonzeschriftelijketoestemming. Opnameinbloemlezingenenreadersmoedigenwijaan, maarwelgraageerstevenoverleggen. Alerechtenvandeartikelenliggenbij destichtingcognitieenpsychose. Vooralevragen:
2 43 Rianne de Kleine De toegevoegde waarde van D-cycloserine aan exposuretherapie bij posttraumatische-stressstoornis Wetenschappelijk onderzoek heeft herhaaldelijk aangetoond dat exposuretherapie een van de meest effectieve behandelingen is voor posttraumatische-stressstoornis (ptss) (Watts et al., 2013). Exposuretherapie geldt dan ook in (inter)nationale richtlijnen als eerste keuze in de behandeling van ptss (nice, 2005; van Balkom et al., 2013). Desalniettemin hebben niet alle patiënten baat bij exposuretherapie. Ongeveer vijftig procent van de patiënten heeft na behandeling in meer of mindere mate nog last van ptss-klachten (Bradley, Greene, Russ, Dutra, & Westen, 2005). Extinctieleren is een verondersteld werkingsmechanisme van exposuretherapie. Extinctieleren verwijst naar het proces waarbij de patiënt leert dat wat hij vreest (de geconditioneerde stimulus; cs) niet leidt tot gevaar (ongeconditioneerde stimulus; us), maar in wezen ongevaarlijk is (cs/no-us). Blijkens de effectiviteit van de exposuretherapie treedt dit extinctieleren niet bij iedere patiënt en in even sterke mate op. Door extinctieleren farmacologisch te versterken zou een nieuwe manier kunnen ontstaan om de behandeleffectiviteit van angststoornissen te verbeteren. Het middel waarvan als eerste werd onderzocht of het extinctieleren kon versterken was D-cycloserine (dcs). dcs is een partiële agonist van de bij extinctieleren betrokken N-methyl-Daspartaat(nmda)-receptor. Uit dieronderzoek bleek dat met de toediening van dcs voorafgaand aan extinctietraining de leereffecten van deze training konden worden versterkt (Richardson, Ledgerwood, & Cranney, 2004; Walker, Ressler, Lu, & Davis, 2002). Specifieker geformuleerd: dcs-toediening leidde ertoe dat wat tijdens de training was geleerd beter werd herinnerd (extinction retention). Gegeven de sterke parallellen tussen extinctietraining bij dieren en exposuretherapie bij mensen, en het feit dat dcs veilig is voor gebruik bij mensen, kon vervolgens worden onderzocht of dcs de effecten van exposuretherapie verbetert. In de eerste studie naar de versterking van exposuretherapie met dcs werden patiënten die leden aan hoogtevrees in een virtual-reality-omgeving blootgesteld aan hoge gebouwen. Zij ontvingen één uur voorafgaand aan de exposuresessie dcs of een placebo (Ressler pagina 43-48
3 44 de kleine et al., 2004). Uit de resultaten bleek dat degenen die dcs kregen meer profiteerden van de exposuretherapie dan degenen die placebo kregen: de eersten rapporteerden na de therapie minder vermijdingsgedrag en ervoeren minder angst bij blootstelling aan hoogten. Deze succesvolle eerste resultaten stimuleerden onderzoekers wereldwijd om te onderzoeken of dcs ook exposuretherapie-effecten kon verbeteren bij andere angststoornissen. In de daaropvolgende jaren bleek uit studies bij patiënten die leden aan sociale-angststoornis (Guastella et al., 2008; Hofmann et al., 2006), obsessieve-compulsieve stoornis (Kushner et al., 2007; Wilhelm et al., 2008) of paniekstoornis (Otto et al., 2010) dat dcs de therapieeffecten inderdaad kon verbeteren of versnellen. In sommige studies werd gevonden dat patiënten die dcs hadden gekregen minder klachten hadden na de therapie dan patiënten die placebo kregen, terwijl in andere studies bleek dat deze klachtenreductie in minder sessies werd bereikt. Toevoeging van dcs aan exposuretherapie bij ptss Wij onderzochten of dcs de effecten van exposuretherapie voor ptss-patiënten kon verbeteren (de Kleine, Hendriks, Kusters, Broekman, & van Minnen, 2012). 67 patiënten met een chronische ptss werden random toegewezen aan één van de volgende twee behandelcondities: (1) exposuretherapie plus 50 mg dcs, of (2) exposuretherapie plus placebo. De patiënten slikten een uur voorafgaand aan elke therapiesessie een pil. Vervolgens kregen zij exposuretherapie, waarbij zij zich blootstelden aan de herinneringen aan het trauma. Uit de resultaten bleek dat er geen significant verschil in klachtvermindering was tussen de groep die dcs kreeg (33 patiënten) en de groep die placebo kreeg (34 patiënten). In beide groepen namen de ptss-klachten significant af. Wij hadden gepland dat alle patiënten negen exposuresessies zouden krijgen, maar een aanzienlijk deel van de patiënten kon al eerder met de therapie stoppen, omdat er geen klachten meer waren. Vervolgens hebben wij de groep patiënten die eerder met de exposuresessies kon stoppen vergeleken met de groep patiënten die alle exposuresessies nodig had. Voor de groep die eerder kon stoppen constateerden wij geen verschil in afname van ptss-klachten tussen patiënten die dcs kregen of die placebo kregen. Zij hadden allen een snelle afname van klachten, ongeacht of zij voorafgaand aan de exposuresessie dcs of placebo kregen. Mogelijk was er binnen deze groep geen ruimte voor dcs om de effecten te verbeteren (het zogenaamde plafondeffect ). In de groep patiënten die alle sessies nodig had vonden wij wel ver-
4 De toegevoegde waarde van D-cycloserine bij posttraumatische-stressstoornis 45 schillen tussen dcs en placebo. Patiënten die dcs kregen hadden aan het eind van de therapie minder klachten dan patiënten die placebo kregen. Dit suggereert dat dcs de effecten verbetert voor ptsspatiënten die niet snel op exposuretherapie reageren met klachtreductie. Onze studie was het eerste gecontroleerde onderzoek naar de toegevoegde waarde van dcs aan exposuretherapie bij ptss. Sindsdien zijn er drie gecontroleerde studies naar de combinatie van dcs en exposuretherapie bij ptss-patiënten gepubliceerd. De effecten wisselden sterk. Bij één studie werden sterk positieve effecten gevonden (Difede et al., 2014): ptss-patiënten die dcs kregen hadden een snellere en grotere klachtenafname dan patiënten die placebo kregen. In een tweede studie werden geen verschillen in klachtenreductie gevonden tussen dcs en placebo (Rothbaum et al., 2014), al vertoonden de patienten die dcs kregen na behandeling minder fyiologische angstreacties bij blootstelling aan traumagerelateerde stimuli. Ten slotte werden bij een derde studie negatieve effecten gevonden (Litz et al., 2012): de patiënten die dcs kregen hadden meer ptss-klachten na de exposuretherapie vergeleken met de patiënten die placebo kregen. Ook recente studies naar de toegevoegde waarde van dcs aan exposuretherapie bij andere stoornissen geven een wisselend beeld (zie voor een meta-analyse: Ori et al., 2015). In de meeste studies werden positieve resultaten gevonden, maar vaak golden die slechts voor een subgroep van patiënten (net als in onze studie) of enkel op bepaalde uitkomstmaten. Het is al met al nog onduidelijk of de toevoeging van dcs aan exposuresessies de effectiviteit van exposuretherapie voor ptss (of andere angststoornissen) verbetert. In een poging de wisselende uitkomsten van de dcs-toevoeging aan exposuretherapie te begrijpen, worden moderatoren van dcseffecten onderzocht. Het veronderstelde werkingsmechanisme van dcs is dat het middel leidt tot een betere consolidatie van het extinctieleren. Logischerwijs zou dus de leerervaring tijdens een exposuresessie het effect van dcs modereren: als de patiënt tijdens de sessie leert dat wat hij vreest niet uitkomt (CS/no us; extinctieleren), wordt dit door de toevoeging van dcs beter onthouden. Tegelijkertijd geldt dat als er geen positieve leerervaring is tijdens de exposuresessie het toevoegen van dcs geen meerwaarde heeft of zelfs nadelig werkt, omdat ook een negatieve leerervaring door dcs beter wordt opgeslagen. Bij patiënten met hoogtevrees (Smits Rosenfield, et al., 2013b) of sociale angst (Smits et al., 2013a) werd inderdaad gevonden dat wanneer er extinctieleren tijdens de sessie plaatsvond degenen die dcs kregen een sterkere klachtafname hadden dan degenen die placebo kregen, terwijl wanneer er geen extinctieleren plaatsvond dcs juist leidde tot minder klachtafname
5 46 de kleine vergeleken met placebo. Wij onderzochten deze relatie ook in onze ptss-populatie, maar wij vonden geen aanwijzingen dat het effect van dcs werd gemodereerd door de mate van extinctieleren tijdens de therapiesessie (de Kleine, Smits, Hendriks, Becker, & van Minnen, 2015). Een mogelijke verklaring voor onze bevinding is dat wij de mate van extinctieleren tijdens de exposuresessies niet valide vaststelden. Tijdens de exposuresessies vroegen wij de patiënten naar subjectieve angstscores, waarbij wij aannamen dat lage scores zouden wijzen op extinctieleren. Aangenomen echter dat extinctieleren vooral gaat over het leren van een nieuwe associatie tussen enerzijds de gevreesde stimulus (cs) en anderzijds de uitkomst (us/ no-us), wordt dit leerproces mogelijk niet valide gemeten door het navragen van de subjectieve angstscores. Een alternatieve manier om extinctie te meten is mogelijk om tijdens de exposure te vragen naar veranderingen in de verwachting die de patiënt heeft over de uitkomst van de blootstelling (harm expectancy changes). Hij zou bijvoorbeeld aanvankelijk kunnen antwoorden: ' Wanneer ik terugdenk aan het trauma, word ik gek' en het minder geloofwaardig worden van deze gedachten zou kunnen wijzen op extinctie. Discussie Met het idee om de onderliggende werkingsmechanismen van exposuretherapie farmacologisch te versterken, werd een geheel nieuwe weg ingeslagen in het onderzoek naar de verbetering van de behandeleffectiviteit van ptss. Naast de toegevoegde waarde van dcs is bij ptss-patiënten de meerwaarde onderzocht van de middelen mdma (ecstacy), propranolol en hydrocortison (de Kleine et al., 2013), en wordt de effectiviteit getoetst van nieuwe leerversterkende middelen (bijvoorbeeld oxytocine). Veel studies in dit onderzoeksveld zijn nog klein en een aantal ongecontroleerd. De positieve effecten die werden gevonden, bijvoorbeeld met mdma en propranolol, zullen bevestigd moeten worden in grotere, gecontroleerde studies. De toevoeging van dcs aan exposuretherapie werd na zijn introductie een succes van de translationele wetenschap genoemd: bevindingen uit dierexperimenteel onderzoek werden succesvol vertaald naar een klinische toepassing. De eerste studies naar de toevoeging van dcs aan exposuretherapie gaven inderdaad hoop dat dcs de behandeleffectiviteit van angststoornissen kon verbeteren. Intussen zijn er evenveel studies geweest met nul-bevindingen en rijst de vraag of dcs de behandeleffectiviteit van angststoornissen daadwerkelijk zal verbeteren. Het lijkt in ieder geval niet zo te zijn dat dcs de effecten van exposuretherapie voor alle patiënten
6 De toegevoegde waarde van D-cycloserine bij posttraumatische-stressstoornis 47 verbetert. De studies naar subgroepen en moderatoren geven vingerwijzingen over selectieve toepassing van dcs, op basis van kenmerken van de patiënt en de exposuresessie (leerervaringen). Vervolgonderzoek moet uitwijzen of selectieve toepassing van dcs uiteindelijk zal leiden tot een verbetering van de behandeleffectiviteit van ptss. Dit artikel is gebaseerd op de resultaten van studies naar de effectiviteit van een dcstoevoeging aan exposuretherapie bij ptss-patiënten, uitgevoerd bij Overwaal, Centrum voor Angststoornissen (Pro Persona). Deze maken deel uit van het promotieonderzoek van de auteur, getiteld Enhancing exposure therapy efficacy for ptsd. Dr. Rianne de Kleine is werkzaam bij Centrum voor Angststoornissen Overwaal (onderdeel van Pro Persona) als wetenschappelijk medewerker en psycholoog. Zij is als gastonderzoeker verbonden aan het Behavioural Science Institute van de Radboud Universiteit. Haar onderzoek richt zich op het optimaliseren van de effecten van exposuretherapie voor PTSS en angststoornissen. Referenties Bradley, R., Greene, J., Russ, E., Dutra, L., & Westen, D. (2005). A multidimensional meta-analysis of psychotherapy for ptsd. American Journal of Psychiatry, 162, Craske, M. G., Treanor, M., Conway, C. C., Zbozinek, T., & Vervliet, B. (2014). Maximizing exposure therapy: An inhibitory learning approach. Behaviour Research and Therapy, 58, de Kleine, R. A., Hendriks, G. J., Kusters, W. J., Broekman, T. G., & van Minnen, A. (2012). A randomized placebo-controlled trial of D-cycloserine to enhance exposure therapy for posttraumatic stress disorder. Biological Psychiatry, 71, de Kleine, R. A., Rothbaum, B. O., & van Minnen, A. (2013). Pharmacological enhancement of exposurebased treatment in ptsd: A qualitative review. European Journal of Psychotraumatology, 4. de Kleine, R. A., Smits, J. A., Hendriks, G. J., Becker, E. S., & van Minnen, A. (2015). Extinction learning as a moderator of D-cycloserine efficacy for enhancing exposure therapy in posttraumatic stress disorder. Journal of Anxiety Disorders, 34, Difede, J., Cukor, J., Wyka, K., Olden, M., Hoffman, H., Lee, F. S., & Altemus, M. (2014). D-cycloserine augmentation of exposure therapy for post-traumatic stress disorder: A pilot randomized clinical trial. Neuropsychopharmacology, 39, Guastella, A. J., Richardson, R., Lovibond, P. F., Rapee, R. M., Gaston, J. E., Mitchell, P., & Dadds, M. R. (2008). A randomized controlled trial of D-cycloserine enhancement of exposure therapy for social anxiety disorder. Biological Psychiatry, 63, Hofmann, S. G., Meuret, A. E., Smits, J. A., Simon, N. M., Pollack, M. H., Eisenmenger, K.,... Otto, M. W. (2006). Augmentation of exposure therapy with D-cycloserine for social anxiety disorder. Archives of General Psychiatry, 63, Kushner, M. G., Kim, S. W., Donahue, C., Thuras, P., Adson, D., Kotlyar, M.,... Foa, E. B. (2007). D-cycloserine augmented exposure therapy for
7 48 de kleine obsessive-compulsive disorder. Biological Psychiatry, 62, Litz, B. T., Salters-Pedneault, K., Steenkamp, M. M., Hermos, J. A., Bryant, R. A., Otto, M. W., & Hofmann, S. G. (2012). A randomized placebo-controlled trial of D-cycloserine and exposure therapy for posttraumatic stress disorder. Journal of Psychiatric Research, 46, nice (2005). Post-traumatic Stress Disorder (ptsd): The management of ptsd in adults and children in primary and secondary care. London: National Institute for Clinical Excellence. Ori, R., Amos, T., Bergman, H., Soares- Weiser, K., Ipser, J. C., & Stein, D. J. (2015). Augmentation of cognitive and behavioural therapies (cbt) with D-cycloserine for anxiety and related disorders. Cochrane Database Systematic Reviews, 5, cd Otto, M. W., Tolin, D. F., Simon, N. M., Pearlson, G. D., Basden, S., Meunier, S. A.,... Pollack, M. H. (2010). Efficacy of D-cycloserine for enhancing response to cognitive-behavior therapy for panic disorder. Biological Psychiatry, 67, Ressler, K. J., Rothbaum, B. O., Tannenbaum, L., Anderson, P., Graap, K., Zimand, E.,... Davis, M. (2004). Cognitive enhancers as adjuncts to psychotherapy: Use of D-cycloserine in phobic individuals to facilitate extinction of fear. Archives of General Psychiatry, 61, Richardson, R., Ledgerwood, L., & Cranney, J. (2004). Facilitation of fear extinction by D-cycloserine: Theoretical and clinical implications. Learning and Memory, 11, Rothbaum, B. O., Price, M., Jovanovic, T., Norrholm, S. D., Gerardi, M., Dunlop, B.,... Ressler, K. J. (2014). A randomized, double-blind evaluation of D-cycloserine or alprazolam combined with virtual reality exposure therapy for posttraumatic stress disorder in Iraq and Afghanistan War veterans. American Journal of Psychiatry, 171, Smits, J. A., Rosenfield, D., Otto, M. W., Marques, L., Davis, M. L., Meuret, A. E.,... Hofmann, S. G. (2013a). D-cycloserine enhancement of exposure therapy for social anxiety disorder depends on the success of exposure sessions. Journal of Psychiatric Research, 47, Smits, J. A., Rosenfield, D., Otto, M. W., Powers, M. B., Hofmann, S. G., Telch, M. J.,... Tart, C. D. (2013b). D-cycloserine enhancement of fear extinction is specific to successful exposure sessions: Evidence from the treatment of height phobia. Biological Psychiatry, 73, van Balkom, A. L. J. M., van Vliet, I. M., Emmelkamp, P. M. G., Bockting, C.L. H., Spijker, J., Hermens, M. L. M., & Meeuwissen, J. A. C. (2013). Multidisciplinaire richtlijn Angststoornissen (Derde revisie). Richtlijn voor de diagnostiek, behandeling en begeleiding van volwassen patiënten met een angststoornis. Utrecht: Trimbosinstituut. Walker, D. L., Ressler, K. J., Lu, K. T., & Davis, M. (2002). Facilitation of conditioned fear extinction by systemic administration or intra-amygdala infusions of D-cycloserine as assessed with fear-potentiated startle in rats. Journal of Neuroscience, 22, Watts, B. V., Schnurr, P. P., Mayo, L., Young-Xu, Y., Weeks, W. B., & Friedman, M. J. (2013). Meta-analysis of the efficacy of treatments for posttraumatic stress disorder. Journal of Clinical Psychiatry, 74, e Wilhelm, S., Buhlmann, U., Tolin, D. F., Meunier, S. A., Pearlson, G. D., Reese, H. E.,... Rauch, S. L. (2008). Augmentation of behavior therapy with D-cycloserine for obsessivecompulsive disorder. American Journal of Psychiatry, 165,
3MDR Een innovatieve, hoog intensieve traumagerichte psychotherapie. Top Referent Traumacentrum Dorien de Groot & Rick de Haart
3MDR Een innovatieve, hoog intensieve traumagerichte psychotherapie Top Referent Traumacentrum Dorien de Groot & Rick de Haart Congres met het oog op de toekomst 15 maart 2018 Theoretische achtergrond
Nadere informatieHet Aanmoedigen van Uitdoving De Facilitatie van D-cycloserine op Extinctie
Lotte Dolfing Studentnr: 10060626 Begeleidster: Dieuwke Sevenster Universiteit van Amsterdam 09-06-2014 Het Aanmoedigen van Uitdoving De Facilitatie van D-cycloserine op Extinctie Inhoudsopgave Abstract
Nadere informatieDe toegevoegde waarde van D-cycloserine aan exposure therapie voor PTSS. Rianne de Kleine
De toegevoegde waarde van D-cycloserine aan exposure therapie voor PTSS Rianne de Kleine EXPOSURE THERAPIE Prolonged exposure (PE) 1,2 Extinctiedoor effectieveemotioneleverwerkingvan de traumatischeherinnering.
Nadere informatieDr. D.C. Cath, GGZ Drenthe
Behandeling van angststoornissennieuwe wegen Danielle Cath Outcome farmacotherapie angststoornissen Bepaald niet optimaal! Belangrijk om nieuwe wegen te zoeken???.% weigert om te starten met farmacotherapie
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatieChallenging Emotional Memory M.G.N. Bos
Challenging Emotional Memory M.G.N. Bos 144 De geboorte van je kind, je trouwdag, maar ook het verlies van een geliefde en fysieke mishandeling zijn enkele voorbeelden van emotionele ervaringen die iedereen
Nadere informatieExposure en inhibitie: Een nieuwe visie op werkzame principes en behandelaanpak. Dirk Hermans KU Leuven
Exposure en inhibitie: Een nieuwe visie op werkzame principes en behandelaanpak Dirk Hermans KU Leuven Casus Miet - Sinds 10 jaar allerlei dwangrituelen - Erg bang voor contact met stof, benzine, verf
Nadere informatie100% ONLINE CGT GOOI HET KIND NIET MET HET BADWATER WEG! DR. JEROEN RUWAARD
100% ONLINE CGT GOOI HET KIND NIET MET HET BADWATER WEG! DR. JEROEN RUWAARD ONLINE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE 2 100% Online CGT E-BOOMING? 3 100% Online CGT MIND THE GAP! 4 100% Online CGT EFFECTEN ONLINE
Nadere informatieDe ADU-groep bestaat zo n drie jaar en is
Dit is mijn groep De Als-Dan-Uitsprakengroep In dit artikel wordt de werkwijze van de Als-Dan-Uitspraken (ADU) groep beschreven, een groepsexposurebehandeling die plaatsvindt op de poli stemmings- en angststoornissen
Nadere informatieAngst en de ziekte van Parkinson. te veel of te weinig controle. Annelien Duits Harriët Smeding. www.smedingneuropsychologie.nl
Angst en de ziekte van Parkinson te veel of te weinig controle Annelien Duits Harriët Smeding www.smedingneuropsychologie.nl Wat moet deze workshop brengen, zodat je zegt: dat was de moeite waard? Smeding
Nadere informatieIs angstgeheugen uitwisbaar? Nieuwe inzichten in angstreducerende technieken
Is angstgeheugen uitwisbaar? Nieuwe inzichten in angstreducerende technieken Dieuwke Sevenster Merel Kindt Marieke Soeter Angstgeheugen Evolutionair robuust mechanisme Het bereidt individu voor op snel
Nadere informatieDr. D. Cath, GGZ Drenthe/UMCG/UU
ANGST en PSYCHOSE Oranjewoud 10 maart 2017 Danielle Cath, opleider psychiatrie GGz Drenthe Vakgroep KP UU, RGOC Groningen Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieHet Effect van Virtual Reality Exposure Therapie en de Overdracht op het Dagelijks Leven
FACULTEIT DER MAATSCHAPPIJ- EN GEDRAGSWETENSCHAPPEN BACHELORTHESE Het Effect van Virtual Reality Exposure Therapie en de Overdracht op het Dagelijks Leven Cathelijne Revers Studentnummer : 6065317 Bachelorthese
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Dutch summary)
Nederlandse samenvatting (Dutch summary) 125 Angststoornissen zijn veel voorkomende psychiatrische aandoeningen (ongeveer 1 op de 5 Nederlanders heeft, op enig moment in het leven een angststoornis). Onder
Nadere informatieComorbiditeitspatronen bij OCD. Resultaten van de NOCDA studie
Comorbiditeitspatronen bij OCD Resultaten van de NOCDA studie Patricia van Oppen, Harold J. van Megen, Neeltje M. Batelaan, Danielle C. Cath, Nic J.A. van der Wee, Brenda W. Penninx Marcel A. van den Hout,
Nadere informatieCognitive Bias Modification (CBM): "Computerspelletjes" tegen Angst, Depressie en Verslaving
Cognitive Bias Modification (CBM): "Computerspelletjes" tegen Angst, Depressie en Verslaving Mike Rinck Radboud Universiteit Nijmegen Cognitieve Vertekeningen bij Stoornissen "Cognitive Biases" Patiënten
Nadere informatieMindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht
Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht Flip Kolthoff, psychiater Radboud Universitair Centrum voor Mindfulness, GGZ Noord-Holland-Noord Flip Kolthoff, VUmc, 20-01-2012 1 Inleiding Flip Kolthoff,
Nadere informatieVeerkracht en PTSS-behandeling
Veerkracht en PTSS-behandeling Prof. Dr. Agnes van Minnen Angstpoli GGz Nijmegen Radboud Universiteit Nijmegen 29 mei 2008 COGIS-Symposium Trauma en Veerkracht Behandeling PTSS Wat is effectief? Meest
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatieHet verminderen van PTSS klachten met cognitive bias modification (CBM)
Het verminderen van PTSS klachten met cognitive bias modification (CBM) Eigenlijk > Marcella Woud Center for the Study and Treatment of Mental Health, Ruhr Universiteit Bochum Behavioural Science Institute,
Nadere informatieInhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie
Inhoud Nieuw in de NHG Standaard Angst Christine van Boeijen PAO H 2012 Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie En verder Wat hebt u geleerd? Vraag 1 Waarmee presenteert een patient met een angststoornis
Nadere informatieBehandeling van ouderen met een obsessievecompulsieve
gevalsbeschrijving Behandeling van ouderen met een obsessievecompulsieve stoornis g.j. hendriks, m.m. van rees, m.j.p.m. verbraak, g.p.j. keijsers, c.a.l. hoogduin samenvatting Van 5 patiënten in de leeftijd
Nadere informatieDe Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.
RELATIE ANGST EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility Jos Kooy Eerste begeleider Tweede
Nadere informatieCognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial
Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial dr. T. Verbeek arts-epidemioloog Afd. Huisartsgeneeskunde en Epidemiologie 22 januari
Nadere informatieOnderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid
Onderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid presentatie ESPRi Symposium 26-11-2015 Michiel Boog, klinisch psycholoog, psychotherapeut Titel:
Nadere informatieOpnameinbloemlezingenenreadersmoedigenwijaan, maarwelgraageerstevenoverleggen. Alerechtenvandeartikelenliggenbij destichtingcognitieenpsychose.
Ukunternatuurlijkuitciteren,graagzelfs,maardanwel metbronvermelding.u magditartikelookruimhartig verspreidenmitshetnietvoorcommerciëledoeleindenis. Indiegevalen pasnaonzeschriftelijketoestemming. Opnameinbloemlezingenenreadersmoedigenwijaan,
Nadere informatieJunior Onderzoekers NijCare
Junior Onderzoekers NijCare Binnen NijCare doen 10 junior onderzoekers onderzoek in het kader van een promotietraject. Sommige junior onderzoekers zijn in dienst bij de Radboud Universiteit Nijmegen, terwijl
Nadere informatieKlaas Wijma klinisch psycholoog - psychotherapeut professor
Klaas Wijma klinisch psycholoog - psychotherapeut professor Unit of Medical Psychology Faculty of Health Sciences Linköping University Linköping Sweden Oude Bildtzijl Groningen 1974-1985 Linköping 1985
Nadere informatieInvloed van het Angstacquisitie-Extinctietraining Interval op de Mate van Angst
Invloed van het Angstacquisitie-Extinctietraining Interval op de Mate van Angst Michelle Toby Universiteit van Amsterdam Studentnummer: 6336108/ 10002620 Begeleid door: Femke Buwalda Aantal woorden abstract:
Nadere informatieHoe het werkt met EMDR
1 Hoe het werkt met EMDR Willem van der Does Universiteit Leiden en Leids Universitair Medisch Centrum Gepubliceerd in: Directieve Therapie (2011) 31, p. 24 31. Reactie op: Van den Hout & Engelhard (2011):
Nadere informatieChris Küstermann. Abstract
Oorlog en zijn gevolgen- Narrative Exposure Therapy voor de behandeling van PTSS bij mensen die herhaaldelijk blootgesteld zijn aan traumatische gebeurtenissen Chris Küstermann Abstract Als mensen herhaaldelijk
Nadere informatieFear Memory Uncovered: Prediction Error as the Key to Memory Plasticity D. Sevenster
Fear Memory Uncovered: Prediction Error as the Key to Memory Plasticity D. Sevenster Samenvatting Angststoornissen zijn een van de meest voorkomende psychiatrische stoornissen. Hoewel de meest gangbare
Nadere informatieScreening en behandeling van psychische problemen via internet. Viola Spek Universiteit van Tilburg
Screening en behandeling van psychische problemen via internet Viola Spek Universiteit van Tilburg Screening en behandeling van psychische problemen via internet Online screening Online behandeling - Effectiviteit
Nadere informatieOver de behandeling van angst Doen we de goede dingen en doen we de dingen goed? Colin van der Heiden in Dth 2017, nummer 1
Over de behandeling van angst Doen we de goede dingen en doen we de dingen goed? Colin van der Heiden in Dth 2017, nummer 1 Refereermiddag SCBS 21 december 2017 Máasja Verbraak GZ-psycholoog Cognitief
Nadere informatieStepped care behandeling voor paniekstoornis
Stepped care behandeling voor paniekstoornis Een vergelijking van een 10-weeks begeleide zelfhulp, zo nodig gevolgd door protocollaire CGT, vergeleken met TAU. M. Kampman, A.J.L.M. van Balkom, T. G. Broekman,
Nadere informatieDia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1
Dia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1 Effecten en verklarende mechanismen Juliane Menting Nivel, Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg NKCV, Nederlands
Nadere informatieVerslaving en comorbiditeit
Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,
Nadere informatieNo part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Bedankt voor het downloaden van dit artikel. De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding)
Nadere informatieSamenvatting Tussen januari 2002 en december 2005 is er een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kosten-effectiviteit van gezins cognitieve gedra
139 Samenvatting Tussen januari 2002 en december 2005 is er een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kosten-effectiviteit van gezins cognitieve gedragstherapie en individuele of kind cognitieve gedragstherapie
Nadere informatieNieuwe inzichten in de werking en toepassing van exposure. Marleen Rijkeboer & Erik ten Broeke
Nieuwe inzichten in de werking en toepassing van exposure Marleen Rijkeboer & Erik ten Broeke Het kan beter. Exposure is een effectieve behandeling van angststoornissen, maar Ongeveer de helft van de patiënten
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/90336
Nadere informatieBijlagen J. Wiersma et al., Neem de regie over je depressie, DOI / , 2015 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media
Bijlagen J. Wiersma et al., Neem de regie over je depressie, DOI 10.1007/978-90-368-1003-6, 2015 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 50 neem de regie over je depressie Bijlage 1 Beloopstabel
Nadere informatie(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1
(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 Psychologische Inflexibiliteit bij Kinderen: Invloed op de Relatie tussen en de Samenhang met Gepest worden en (Sociale) Angst Psychological
Nadere informatieDe SUPPORT Coach. een smartphone app die ondersteuning biedt na ingrijpende gebeurtenissen. Christianne van der Meer, MSc
De SUPPORT Coach een smartphone app die ondersteuning biedt na ingrijpende gebeurtenissen Christianne van der Meer, MSc Anne Bakker, PhD Saleha Tariq, MSc Susanne van Buschbach, MSc Anne Holmersma, MSc
Nadere informatieHoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het
Samenvatting Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het individu als op populatieniveau. Effectieve
Nadere informatieMINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE
MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE MARION SPIJKERMAN VGCT CONGRES, 13 NOVEMBER 2015 OVERZICHT Introductie Methode Resultaten Discussie Mindfulness en ACT interventies als ehealth:
Nadere informatieJanneke Horn. Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals
Janneke Horn Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals Martien Limburg Destijds Established Clinical Investigator Nederlandse Hartstichting Janneke Horn 1994 Artsexamen, cum
Nadere informatieRecent nationaal en internationaal onderzoek PRADER-WILLI SYNDROOM
Recent nationaal en internationaal onderzoek PRADER-WILLI SYNDROOM Prof. Anita Hokken-Koelega, kinderarts-endocrinoloog Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Directeur Stichting Kind en Groei
Nadere informatieSamenvatting SAMENVATTING Hoofdstuk 1 is de algemene introductie over de inhoud van dit proefschrift. Depressie en angststoornissen zijn de meest voorkomende psychische stoornissen en brengen een grote
Nadere informatieBehandeling in beweging
20 cogiscope 0315 Behandeling in beweging Marieke van Gelderen, Mirjam Nijdam en Eric Vermetten De (r)evolutie van psychotherapie Behandeling in beweging Gebruik van de head mounted display (Science Photo
Nadere informatie100 Cognitieve therapie bij sociale angst
Literatuur Bögels, S.M. & Oppen, P. van (in press). Cognitieve therapie: theorie en praktijk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Bögels, S.M. & Voncken, M.J. (submitted). Mindfulness- and taskconcentration
Nadere informatieScreening van gedragsproblemen en consequenties hiervan op effect van interventies. Walter Matthys
Screening van gedragsproblemen en consequenties hiervan op effect van interventies Walter Matthys Preventie en behandeling Wezenlijk verschillend? Voorbeeld: Coping Power (Minder boos en opstandig) bij
Nadere informatieOnline CGT voor Adolescenten?
Online CGT voor Adolescenten? Prima te doen, maar houd uw hoofd erbij! Dr Jeroen Ruwaard (Amsterdam UMC / GGz InGeest) studiedag ZNA UKJA, 'e-psy 2.0 digitalisering in de zorg #adolescenten, 21 september
Nadere informatieAngst & Verslaving. Angst en verslaving 10 oktober 2014 Bouwe Pieterse, psychiater
Angst & Verslaving Angst en verslaving 10 oktober 2014 Bouwe Pieterse, psychiater Inhoudsopgave Achtergrond Etiologie Epidemiologie Diagnostiek Behandeling Kushner ea Multidisciplinaire Richtlijn alcohol
Nadere informatieMindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014
Mindfulness binnen de (psycho) oncologie Else Bisseling, 16 mei 2014 (Online) Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor kankerpatiënten. (Cost)effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT)
Nadere informatieCognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met
Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Autismespectrumstoornissen: ADASS Achtergrond ADASS Veelvuldig voorkomen van
Nadere informatie15-10-2015. Let s get together BSI-NISPA. Search: RDoC Matrix. Problemen met onze diagnoses/behandelingen. NIMH Strategisch Plan: RDoc
15-10-2015 Problemen met onze diagnoses/behandelingen Let s get together BSI-NISPA DSM 5 kent meer dan 400 psychische stoornissen Valide diagnoses? Eni S. Becker 2 NIMH Strategisch Plan: RDoc Research
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43602 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Fenema, E.M. van Title: Treatment quality in times of ROM Issue Date: 2016-09-15
Nadere informatiePositieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen
Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic
Nadere informatieGGz in de huisartsenpraktijk. Christina Van der Feltz-Cornelis Symposium: Huisarts en POH GGz: samen sterker! Nieuwegein 22 januari 2015
GGz in de huisartsenpraktijk Christina Van der Feltz-Cornelis Symposium: Huisarts en POH GGz: samen sterker! Nieuwegein 22 januari 2015 MODEL BASISGGZ Model BasisGGz-Generalistische GGz-Specialistische
Nadere informatieSamenvatting. Tabel 8.1. Een olifant is groter dan een koe Een koe is groter dan een muis Een olifant is groter dan een muis
149 150 Ongeveer negentien procent van de Nederlandse bevolking krijgt in zijn leven een angststoornis. Mensen die lijden aan een angststoornis ervaren intense angsten die van invloed zijn op het dagelijks
Nadere informatieVirtual Reality in de therapie
Virtual Reality in de therapie Martijn Schuemie, Charles van der Mast Technische Universiteit Delft m.j.schuemie@its.tudelft.nl, c.a.p.g.vandermast@its.tudelft.nl Zuidplantsoen 4 2628BZ, Delft Samenvatting
Nadere informatieDe Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS
Persoonskenmerken en ervaren lijden bij verslaving en PTSS 1 De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij Verslaafde Patiënten met PTSS The Relationship between Personality Traits and Suffering
Nadere informatieNEUROLOGISCHE MUZIEKTHERAPIE BIJ SCHIZOFRENIE
NEUROLOGISCHE MUZIEKTHERAPIE BIJ SCHIZOFRENIE Gerben Roefs Zuyd Hogeschool Master of Arts Therapies 19 juni 2015 Opbouw Presentatie VOLGT PROCES VAN WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK DOEN START MET EEN IDEE -
Nadere informatieRunning head: WERKZAAMHEID CLIËNTGERICHTE SPELTHERAPIE 1. Werkzaamheid van Cliëntgerichte Speltherapie bij Kinderen met Internaliserende
Running head: WERKZAAMHEID CLIËNTGERICHTE SPELTHERAPIE 1 Werkzaamheid van Cliëntgerichte Speltherapie bij Kinderen met Internaliserende Problematiek: De Mediërende Invloed van de Ouder-Therapeut Alliantie
Nadere informatieCover Page. Author: Smelt, Antonette Title: Treatment of migraine : from clinical trial to general practice Issue Date: 2014-05-14
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/25761 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Smelt, Antonette Title: Treatment of migraine : from clinical trial to general
Nadere informatieSystematic Reviews Dr. Hester Vermeulen
Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Amsterdam School of Health Professionals / HvA Amsterdam Kwaliteit en Proces Innovatie / AMC Amsterdam Goede zorg Effectief Doelmatig Veilig Tijdig Toegankelijk
Nadere informatieFarmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid. Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier
Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier Alcohol: Epidemiologische gegevens WHO: Europa, regio hoogste
Nadere informatieRecente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek
Recente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek Prof dr JJM van Delden Julius Centrum, UMC Utrecht j.j.m.vandelden@umcutrecht.nl Inleiding Medisch-wetenschappelijk
Nadere informatiePatiënteninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek:
Patiënteninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek: Virtual reality exposure therapy (VRET) voor militairen met psychische klachten Geachte heer/mevrouw, Wij vragen u vriendelijk
Nadere informatieAngst- en dwangsstoornissen
Angst- en dwangsstoornissen 2016 van Balkom, A. J. L. M., Cath, D., & van Megen, H. J. G. M. (2016). Hoofdstuk 27 Obsessieve compulsieve stoornis. In R. A. Achilles, R. J., & W. M. van Ewijk (Eds.), Handboek
Nadere informatiePatiënteninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek:
Patiënteninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek: Virtual reality exposure therapy (VRET) voor slachtoffers van seksueel kindermisbruik in de kindertijd Geachte heer/mevrouw, Wij
Nadere informatieDe Geschiktheid van Virtual Reality Exposure Therapie als Behandeling voor Posttraumatische Stresstoornis bij Militairen
De Geschiktheid van Virtual Reality Exposure Therapie als Behandeling voor Posttraumatische Stresstoornis bij Militairen Matthijs Hilbers Bachelor Thesis Matthijs Hilbers Studentnummer: 5662494 Begeleider:
Nadere informatieE M D R een inleiding
E M D R een inleiding Lucinda Meihuizen GZ-psycholoog Zorgpartners Midden-Holland lucinda.meihuizen@zorgpartners.nl Wietske Soeteman GZ-psycholoog Pro Persona w.soeteman@propersona.nl Wat haal je uit deze
Nadere informatieEvolutionair perspectief op PTSS. Een evolutionair perspectief kan informatie geven over een psychische stoornis, zoals
Evolutionair perspectief op PTSS Een evolutionair perspectief kan informatie geven over een psychische stoornis, zoals Posttraumatische Stressstoornis (PTSS), die misgelopen wordt wanneer enkel aangenomen
Nadere informatieMuziektherapie in de oncologie
Muziektherapie in de oncologie Wetenschap en praktijk combineren Tom Abrahams 26 mei 2015 Wat is muziektherapie? Een vorm van vaktherapie Ervaringsgericht Interventies binnen muzikale context Waar wordt
Nadere informatiePatricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn
Patricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn 9 november 2012 VU Medisch Centrum/GGZinGeest/Amsterdam Patricia van Oppen 1 Presentatie
Nadere informatieEffectiviteit van antidepressiva; implicaties van twee meta-analysen voor de klinische praktijk
k o r t e b i j d r a g e Effectiviteit van antidepressiva; implicaties van twee meta-analysen voor de klinische praktijk s. t h i o, a. j. l. m. v a n b a l k o m achtergrond Regelmatig ontstaat er in
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie en EMDR bij problematisch ernstig astma
Cognitieve gedragstherapie en EMDR bij problematisch ernstig astma Dr. Marieke Verkleij, GZ-psycholoog/postdoc onderzoeker VGCT najaarscongres 9-11-2018 Disclosure Interest Geen belangenverstrengeling
Nadere informatieWat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg
Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg Prof. Dr. Brenda Penninx Vakgroep psychiatrie / GGZ ingeest Neuroscience Campus Amsterdam Mental Health EMGO+ Institute for Health and Care Research b.penninx@vumc.nl
Nadere informatiePubliekssamenvatting PRISMO. - De eerste resultaten-
Publiekssamenvatting PRISMO - De eerste resultaten- Inleiding In maart 2005 is de WO groep van de Militaire GGZ gestart met een grootschalig longitudinaal prospectief onderzoek onder militairen die werden
Nadere informatieSAMENVATTING. Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift
153 SAMENVATTING Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift Angst en depressie zijn de meest voorkomende psychische stoornissen, de ziektelast is hoog en deze aandoeningen brengen hoge kosten met
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 9. Hoofdstuk 1 Zonder angst hebben mensen geen leven 13 Frans Zitman
Inhoud Voorwoord 9 Deel 1 Inleiding Hoofdstuk 1 Zonder angst hebben mensen geen leven 13 Frans Zitman Hoofdstuk 2 Over de classificatie van angststoornissen 27 Gerrit Glas Deel 2 kliniek Hoofdstuk 3 Epidemiologie
Nadere informatieDe Effecten van Lichaamsgerichte Interventies op. Lichaamsbeleving, Hyperarousal, Vermijding en Herbeleving bij
De Effecten van Lichaamsgerichte Interventies op Lichaamsbeleving, Hyperarousal, Vermijding en Herbeleving bij Mensen met een Post Traumatische Stress Stoornis. The Effects of Body Oriented Interventions
Nadere informatieGedragsmatige activatie en antidepressiva voor (ernstige) depressie: een behandelstudie uit Iran
Gedragsmatige activatie en antidepressiva voor (ernstige) depressie: een behandelstudie uit Iran Marcus Huibers, Latif Moradveisi, Fritz Renner, Modabber Arasteh & Arnoud Arntz Department of Clinical Psychological
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Erasing fear from memory Soeter, M. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Erasing fear from memory Soeter, M. Link to publication Citation for published version (APA): Soeter, A. C. (2012). Erasing fear from memory Amsterdam General rights
Nadere informatieDe mogelijkheden van N=1 onderzoek
De mogelijkheden van N=1 onderzoek Workshop Inspiratiedag Pluryn Intermetzo 2018 Floor van Santvoort, Senior onderzoeker R&D Anne-lena de Vletter, Junior onderzoeker R&D - psycholoog Mindfit Wat is N=1
Nadere informatieTrain uw Brein: Cognitieve Training als een behandeling voor depressie. Marie-Anne Vanderhasselt
Train uw Brein: Cognitieve Training als een behandeling voor depressie Marie-Anne Vanderhasselt Vanderhasselt, M.A., De Raedt, R., Namur, V., Lotufo, P.A., Bensenor, Vanderhasselt, M.A., De Raedt, R.,
Nadere informatiePsychotraumatologie: eenheid en verscheidenheid in een veelstromenland. Prof. dr. Rolf Kleber Ede, 19 april 2012
Psychotraumatologie: eenheid en verscheidenheid in een veelstromenland Prof. dr. Rolf Kleber Ede, 19 april 2012 Waarom werd PTSS destijds geïntroduceerd? Gevolgen van de Vietnam-oorlog Task force in de
Nadere informatiePTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren
PTSS - diagnostiek en behandeling drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren Opbouw Diagnose PTSS Prevalentiecijfers PTSS en arbeid Preventie van PTSS Behandeling
Nadere informatieHuisarts of hometrainer?
Huisarts of hometrainer? In het literatuuroverzicht werden zes studies opgenomen. Vier studies onderzochten het effect van training op ziekteverzuim, drie daarvan bestudeerden tevens de effecten op klachten
Nadere informatieen wees voorspelbaar, daarmee voorkom je een hoop onrust bij de cliënt.
NtVP-Katern cogiscope 0316 37 In dit katern column 10 adviezen voor de therapeut bij traumagerichte behandeling Met plezier en trots presenteren we de nieuwe huisstijl van de NtVP! Vanaf januari 2017 zal
Nadere informatieEffectiviteit van Virtual Reality Exposure Therapie voor de Behandeling van Posttraumatische Stress Stoornis; de stand van zaken
Bachelorthese Effectiviteit van Virtual Reality Exposure Therapie voor de Behandeling van Posttraumatische Stress Stoornis; de stand van zaken Niek Geerdink 6082254 Universiteit van Amsterdam Begeleider:
Nadere informatiePsychiatrie & Psychologie bij 22q11DS
Studiedag Stichting 22Q11 19 november 2017 A.M. Fiksinski a.m.fiksinski@umcutrecht.nl Psycholoog & onderzoeker (PhD kandidaat) Department of Psychiatry, Rudolf Magnus Institute of Neuroscience, University
Nadere informatieDe effectiviteit van Virtual Reality Exposure Therapy voor hoogtevrees in de klinische praktijk
253 De effectiviteit van Virtual Reality Exposure Therapy voor hoogtevrees in de klinische praktijk Jenneke Wiersma 1, Anja Greeven 2, Ed Berretty 3, Merel Krijn 4 en Paul Emmelkamp 5 samenvatting De effectiviteit
Nadere informatieRob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische Farmacoepidemiologie Universiteit Utrecht
Hoe vertaal ik resultaten uit de medische literatuur en richtlijnen naar de dagelijkse praktijk? Interpretatie van resultaten van geneesmiddelenonderzoek Rob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische
Nadere informatieRe-Set Trauma Therapie
Een intensieve en complete traumabehandeling voor mensen met een (complexe) PTSS. Wat is het? Centiv biedt een kortdurende intensieve traumabehandeling aan voor mensen met een (complexe) posttraumatische-stressstoornis
Nadere informatieDisclosure belangen Dyllis van Dijk
Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding
Nadere informatie