Onderwijs- en examenregeling MBO. COHORT Versie 6

Transcriptie

1 Onderwijs- en examenregeling MBO COHORT Versie 6

2 Onderwijs- en examenregeling mbo Vestiging mbo Alkmaar Directeur en voorzitter van de vestigingsexamencommissie Dhr. W.J. van Reenen Drechterwaard EX Alkmaar Tel.: (072) Vestiging mbo Hoorn Directeur en voorzitter van de vestigingsexamencommissie Mw. E.H.M. Welbedacht- Portegies Blauwe Berg NT Hoorn Tel.: (0229) Vestiging mbo Schagen Directeur en voorzitter van de vestigingsexamencommissie Mw. A. Lugtig-Ouweltjes De Boomgaard MD Schagen Tel.: (0224) In de onderwijs- en examenregeling (OER) staat informatie over de opzet en uitvoering van het onderwijs en examens van het middelbaar beroepsonderwijs aan het Clusius College. Onderdeel van de OER is het examenreglement, de regeling taal & rekenen en het opleidingsplan. Deze documenten zijn los op Mijn.Clusius en Clusius.nl opgenomen. De OER geldt voor alle binnen het Clusius College aangeboden opleidingen die vallen binnen de beroepsgerichte kwalificatiestructuur (BKS) die starten vanaf 1 augustus De Centrale Studentenraad (CSR) heeft ingestemd met deze OER. Vervolgens is de OER vastgesteld door de Centrale Examen Commissie (CEC). Ieder jaar wordt de OER waar nodig bijgesteld en ter instemming en vaststelling aan de CSR en CEC voorgelegd. Vaststelling CEC (examenonderdelen) : 16 september 2013 Vaststelling CvB (onderwijsonderdelen) : 23 september 2013 Publicatie : 30 september 2013 Gewijzigd : juli versie 2 Gewijzigd : september versie 3 Gewijzigd : november 2015 versie 4 Gewijzigd : februari versie 5 Gewijzigd : november 2016 versie 6 Het bevoegd gezag, Dhr. G.P. Oud Lid College van Bestuur Voorzitter van de CEC mbo Onderwijs- en Examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 Pagina 2 van 32

3 VERSIE UPDATE REDEN pagina 23 - berekening eindcijfer Engels niveau 4 diplomajaar Deze berekening is gelijk getrokken met cohort die in hetzelfde jaar diplomeren. Wijziging is in geel aangegeven. de opbouw van hoofdstuk 4 - de resultatenlijst is hierin leidend; hoofdstuk 5 - in geel zijn de wijzigingen aangegeven; examenreglement - deze is op 23 juni 2014 opnieuw vastgesteld. Wijziging wetgeving rekentoets opgenomen in H5. De geldigheidsduur van een Pilot COE resultaat is toegevoegd op pagina 25. Toevoeging referentieniveaus 2A,2ER en 3ER rekenen en plaatsing ervan op cijferlijst. Examenreglement en regeling taal & rekenen zijn verwijderd uit dit document en als losse documenten opgenomen. Onderwijs- en Examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 Pagina 3 van 32

4 1. ALGEMEEN LEESWIJZER WAAR KAN JE DE OER EN JE OPLEIDINGSPLAN VINDEN? KWALIFICATIESTRUCTUUR INRICHTING ONDERWIJSDEEL EN EXAMENDEEL VEEL VOORKOMENDE BEGRIPPEN ONDERWIJS OVERZICHT BEROEPSGERICHTE DEEL OVERZICHT AVO DEEL VRIJE RUIMTE DIPLOMERING EN DIPLOMA-EISEN SPECIFIEKE EISEN GENERIEKE EISEN EXAMENDOSSIER DIPLOMA EN RESULTATENLIJST CERTIFICAATSUPPLEMENT CERTIFICATEN EN GETUIGSCHRIFTEN EXAMINERING BEROEPSGERICHTE EXAMINERING: DE PROEVE VAN BEKWAAMHEID AVO-EXAMINERING NIET BEHALEN VAN EEN EXAMEN AFWEZIGHEID BIJ EEN EXAMEN KLACHT OF HEROVERWEGING OMTRENT EXAMENS EXAMINERING BIJ LEER- EN LICHAMELIJKE BEPERKINGEN EXAMENREGLEMENT SCHEMATISCHE WEERGAVE ONDERWIJS EN EXAMEN AANWEZIGHEID, STUDIEVOORTGANG, STUDIEDUURVERLENGING AANWEZIGHEIDSNORM VERPLICHTE STUDIEVOORTGANG STUDIEDUURVERLENING NA HET LAATSTE LEERJAAR...25 BIJLAGE 1 BEGRIPPENLIJST...27 BIJLAGE 2 BEOORDELINGSPROCEDURE VAN EEN PVB (MODEL 5)...31 Onderwijs- en Examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 Pagina 4 van 32

5 1. ALGEMEEN De onderwijs- en examenregeling (OER) geeft informatie over de opzet en uitvoering van onderwijs en examens. Hierin zijn rechten en plichten van beide partijen (studenten en het Clusius College) vastgelegd. Bij aanvang van het schooljaar wordt de OER op school besproken. Wanneer er dingen in staan die niet duidelijk zijn, kun je bij je coach terecht voor uitleg. Onderdeel van de OER zijn de opleidingsplannen, het examenreglement en de regeling taal & rekenen. Deze documenten zijn apart op Mijn.Clusius en Clusius.nl in te zien. Opleidingsplan Dit plan is speciaal voor jouw opleiding geschreven. Hierin staan de specifieke modules en examens beschreven die jij gaat volgen. Hierin staat ook de globale planning van de modules en examens. Het opleidingsplan vind je op mijn.clusius.nl. Examenreglement In het reglement zijn de rechten en plichten van studenten en van het Clusius College over en rond de examinering vastgelegd. Ook vind je hierin de klachtenregeling. Het examenreglement (geldig voor alle mbo opleidingen) vind je op mijn.clusius.nl. Regeling taal & rekenen In deze regeling vind je alle informatie over het niveau, de examens en normen voor de slaag- en zakbeslissing rond taal- & rekenen. De regeling taal & rekenen (geldig voor alle mbo opleidingen) vind je op mijn.clusius.nl. 1.1 Leeswijzer In dit hoofdstuk wordt een algemeen beeld van de opbouw van een opleiding gegeven. Een paar belangrijke begrippen worden uitgelegd. Ook wordt aangegeven waar je de OER kunt vinden. In hoofdstuk 2 wordt het onderwijs uitgelegd. Daarin staat informatie over begeleiding, wat een portfolio is en hoe je leervorderingen worden bijgehouden. In hoofdstuk 3 staat de onderwijsinrichting nader toegelicht. In hoofdstuk 4 staan de diplomaeisen beschreven. Voordat je een diploma kan behalen moet je eerst aan een aantal eisen hebben voldaan. Hoofdstuk 5 gaat over de examens. De proeve van bekwaamheid en de taal- en rekenexamens worden uitgelegd. Kom je een woord tegen dat je niet kent, in bijlage 1 vind je de begrippenlijst. In deze lijst wordt uitgelegd wat er met bepaalde woorden bedoeld wordt. De OER sluit af met het examenreglement waarin je de regels vindt die voor, tijdens en na examens gelden. 1.2 Waar kan je de OER, de opleidingsplannen, het examenreglement en de regeling taal & rekenen vinden? Deze OER en de onderdelen daarvan staan op mijn.clusius.nl. De OER kun je ook vinden op de website van het Clusius College: Onderwijs- en Examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 Pagina 5 van 32

6 1.3 Kwalificatiestructuur Deze OER geldt binnen de kwalificatiestructuur (BKS) voor de mbo opleidingen van het Clusius College. Hieronder volgt een korte uitleg over de OER en de BKS: Onderwijs- en examenregeling (OER) Deze OER is een officieel document met daarin de regeling met informatie over het onderwijs dat je volgt en de examens die je moet afleggen om je diploma te kunnen behalen. De OER is in de eerste plaats bedoeld voor jou als student, maar is ook geschikt als informatiebron voor docenten/begeleiders, ouders/verzorgers en praktijkopleiders uit het bedrijfsleven. Kwalificatiestructuur (KS) Een kwalificatie is een certificaat of diploma dat aangeeft voor welke inhoud en niveau examen is gedaan voor een beroep. Alle mbo-kwalificaties zijn ondergebracht in één bouwwerk dat men kwalificatiestructuur noemt. In de kwalificatiestructuur is weergegeven welke opleidingen er kunnen worden verzorgd door mbo-scholen. Er staan richtlijnen in over hoe deze opleidingen moeten worden opgezet. De opleiding moet aan deze richtlijnen voldoen. Bij beroepsgericht opleiden speelt leren in de praktijk een grote rol en is samenwerking met het bedrijfsleven belangrijk. De beroepsgerichte kwalificatiestructuur biedt volop mogelijkheden om in te kunnen spelen op de snelle ontwikkelingen in het bedrijfsleven. De structuur biedt ook ruimte om opleidingen aan te aanpassen aan regionale omstandigheden of de behoeften van bepaalde branches, zodat onderwijs en arbeidsmarkt beter op elkaar aansluiten. Tijdens jouw opleiding leer je veel over je eventuele (toekomstige) beroep. Zowel op school als op het leerbedrijf leer je wat je moet kennen en kunnen over de werkzaamheden in jouw beroepenveld en over het ontwikkelen van de juiste beroepshouding met daarbij behorend beroepsgedrag. Naast de theorie en praktijk die gericht zijn op het beroep, moet je aan het eind van je opleiding ook voldoen aan de diploma-eisen op het gebied van bijvoorbeeld taal en rekenen. Daarom krijg je hier ook les in. Van jou wordt verwacht dat je actief betrokken bent bij je eigen leerproces om je voor te bereiden op je examens. Examineren is niet iets wat je overkomt, maar de mogelijkheid om jezelf te kwalificeren voor een diploma. Onderwijs- en Examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 Pagina 6 van 32

7 1.4 Inrichting onderwijsdeel en examendeel Een opleiding is vergedeeld in een onderwijsdeel en een examendeel. Het onderwijsdeel kun je, kort gezegd, opnieuw opdelen in twee delen. Het beroepsgerichte deel en het deel van algemeen vormend onderwijs (avo). Onder avo vallen altijd de vakken Nederlands, rekenen en loopbaan en burgerschap en, indien van toepassing bij jouw opleiding, mogelijk ook Engels en Duits. Voor zowel in het beroepsgerichte deel als in het avo deel wordt gewerkt met portfolio s. De uitleg van een portfolio lees je in hoofdstuk 2. Onderwijsdeel: Algemeen vormend onderwijs (taal- en reken portfolio s, loopbaan en burgerschap) Beroepsgericht portfolio (o.a. BPV) Go/No Go Go/No Go Examendeel: Examens taal- en rekenen Proeve(n) van bekwaamheid (+ voor opleidingen genoemd in bijlage 4: werkproces-, vaardigheids- en kennisexamen) Onderwijs- en Examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 Pagina 7 van 32

8 2. VEEL VOORKOMENDE BEGRIPPEN Een aantal begrippen op een rij: Coach Gedurende je opleiding word je begeleid door een coach. De coach is je studiebegeleider tijdens het onderwijsleerproces. Met je coach bespreek je de onderwijsactiviteiten en wat er van jou als student wordt verwacht. Ook je vorderingen worden met de coach besproken. Samen maak je hierover afspraken. De coach geeft je feedback op je functioneren op school en helpt je met het opstellen van je persoonlijk ontwikkelingsplan. Persoonlijk ontwikkelingsplan De afspraken die je met je coach tijdens de gesprekken maakt, worden vastgelegd. Dit kan in de vorm van een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP). In het POP beschrijf je dan onder andere je leerdoelen. Deze leerdoelen komen voor een groot deel uit je opleidingsplan. In je POP staan vooral doelen beschreven die bijdragen aan het behalen van de opleidingseisen (vakinhoudelijke doelen). Er staan ook doelen in die bijdragen aan je persoonlijke ontwikkeling. Zoals bijvoorbeeld studievaardigheden, sociale-, en maatschappelijke vaardigheden. Leeractiviteiten Gedurende je opleiding ga je aan de slag met de leeractiviteiten die genoemd staan in het opleidingsplan. De leeractiviteiten zijn beroepsgericht, algemeen vormend of vallen in de vrije ruimte. De leeractiviteiten kunnen verschillende vormen hebben, bijvoorbeeld het volgen van lessen of workshops, het uitvoeren van projecten of het leren op een leerbedrijf. Sommige activiteiten zijn individueel, andere zijn in groepsverband. Vrijwel alle activiteiten worden begeleid door een docent en/of een technisch onderwijsassistent. Portfolio In jouw portfolio s zijn alle onderdelen opgenomen die je hebt afgesproken met je coach en die zijn vastgelegd in het opleidingsplan. Deze bewijsstukken kunnen allerlei vormen hebben. Het kunnen papieren bewijzen zijn, bijvoorbeeld getuigschriften of handgeschreven beoordelingen, maar ook beoordelingen van toetsen of ondertekende verklaringen met een tijdsaanduiding voor onderdelen die je hebt uitgevoerd. In je opleiding heb je meerdere portfolio s. Zo heb je een portfolio voor het beroepsgerichte deel en voor taal en rekenen. In het beroepsgerichte portfolio komen alle bewijsstukken die je nodig hebt om uiteindelijk voorgedragen te kunnen worden voor het afleggen van de proeve van bekwaamheid (zie voor informatie proeve van bekwaamheid hoofdstuk 4). In de taal- en rekenportfolio s (avo-portfolio s) verzamel je bijvoorbeeld de bewijzen dat je Nederlands schrijven op een bepaald niveau beheerst. Als je voldoet aan de gestelde eisen kun je voorgedragen worden voor je examen. Rapportage Om op de hoogte te blijven van je vorderingen en om je ouders/verzorgers regelmatig te informeren, wordt er minimaal tweemaal per jaar een overzicht gemaakt van je resultaten. Dit overzicht wordt opgestuurd naar je huisadres of op school uitgereikt. Op dit rapport worden de behaalde resultaten uit je portfolio s weergegeven. Ook kan je je resultaten tussentijds inzien via de webapplicatie Check It. Check It is bereikbaar via mijn.clusius.nl. Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 8

9 3. ONDERWIJS Het onderwijsdeel bestaat - kort gezegd - uit een beroepsgericht deel en een avo deel. Daarnaast zijn er een aantal vakken die vallen in de vrije ruimte. Het beroepsgerichte deel bestaat uit thema s gericht op de beroepspraktijk en op de te ontwikkelen competenties. Avo bestaat in ieder geval uit het onderwijs voor Nederlands, rekenen en loopbaan en burgerschap. Sommige opleidingen hebben ook Engels en Duits. 3.1 Overzicht beroepsgerichte deel Het beroepsgerichte deel is gebaseerd op kerntaken, werkprocessen en competenties. In het onderstaande blok lees je wat deze begrippen betekenen. In je opleidingsplan vind je de kerntaken, werkprocessen en competenties die voor jouw opleiding van belang zijn. Wat zijn kerntaken? Kerntaken zijn werkzaamheden die je in je beroep zelfstandig moet kunnen uitvoeren. Deze kerntaken komen een aantal keer in verschillende situaties aan bod. Kerntaken van een beroep bestaan meestal uit een aantal werkprocessen. Op de resultatenlijst bij je diploma staan de kerntaken met naam en oordeel vermeld. Wat zijn werkprocessen? Werkprocessen zijn activiteiten binnen een kerntaak. Werkprocessen hebben een begin en eind en zijn herkenbaar in de beroepspraktijk. Wat zijn competenties? Competenties vormen het geheel van kennis en vaardigheden waarmee je de juiste beroepshouding en het daarbij behorend beroepsgedrag laat zien. Competenties heb je nodig om je beroep uit te oefenen en in de maatschappij goed te functioneren. Competenties moet je beheersen om werkprocessen succesvol uit te kunnen voeren. In de examenstandaarden zijn competenties vertaald in prestatie-indicatoren (pi). Wat zijn prestatie-indicatoren? Prestatie-indicatoren zijn een concrete omschrijving van competenties in de context van een werkproces. Een voorbeeld: De opleiding Dierverzorging niveau 2 bevat 2 kerntaken. Kerntaak 1 is 'Voert en verzorgt dieren'. Deze kerntaak bestaat uit meerdere werkprocessen, namelijk: 1.1 Draagt zorg voor voer- en watervoorziening 1.2 Verzorgt dieren 1.3 Monitort dieren 1.4 Hanteert dieren 1.5 Registreert en rapporteert Om deze werkprocessen goed te kunnen uitvoeren zijn meerdere competenties vereist. Competenties waarover de student bijvoorbeeld moet beschikken om werkproces 1.1 goed te kunnen uitvoeren zijn: E Samenwerken en overleggen F Ethisch en integer handelen K Vakdeskundigheid toepassen L Materialen en middelen inzetten S Kwaliteit leveren T Instructies en procedures opvolgen Competentie T (= Instructies en procedures opvolgen) wordt in de context van werkproces 1.1 (= Draagt zorg voor voer- en watervoorziening) in de bijbehorende prestatie-indicator als volgt omschreven: Hij voorziet de dieren van voer en water volgens de voor het bedrijf geldende zorgsystemen en past wettelijke richtlijnen en veiligheidsvoorschriften toe die gelden voor het werk. Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 9

10 Beroepspraktijkvorming In het beroepsgerichte deel hoort ook beroepspraktijkvorming (BPV). Stage en leren op een leerbedrijf noemen we beroepspraktijkvorming (BPV). Er is sprake van BPV als er een praktijkovereenkomst (POK) is afgesloten tussen de student, het leerbedrijf en de school. Indien je een BBL opleiding volgt, is ook het kenniscentrum (voor de groensector Aequor) partij voor het afsluiten van een POK. Deze volledig ingevulde praktijkovereenkomst dient voor aanvang van je BPV ingeleverd te zijn op school. Er zijn wettelijke eisen gesteld aan de omvang van de BPV. Indien je een BBL opleiding volgt bedraagt de BPV-tijd minimaal 610 klokuren per studiejaar. Bij een BOL opleiding bedraagt de BPV-tijd minimaal 20% en maximaal 59% van je studieduur. 3.2 Overzicht avo deel Onder algemeen vormend onderwijs (avo) valt taal, rekenen en loopbaan en burgerschap. Taal en rekenen is erg belangrijk binnen het mbo. Je hebt er elke dag mee te maken. Elke student krijgt daarom onderwijs in Nederlands, rekenen en loopbaan en burgerschap. Afhankelijk van je opleiding krijg je daarbij Engels of Engels en Duits. Voor Nederlands, Engels en Duits volg je onderwijs in vijf vaardigheden: lezen, luisteren, gesprekken voeren, spreken en schrijven. Tijdens de opdrachten en lessen kan er overlap in vaardigheden zijn. Voor rekenen volg je onderwijs in vier domeinen: getallen, verhoudingen, meten en meetkunde en verbanden. Er wordt voor taal en rekenen met modules gewerkt. Per module staat een bepaalde vaardigheid centraal. Tijdens een module krijg je les en maak je opdrachten volgens de studiewijzer. Loopbaan en burgerschap is het geheel van houding, gedrag, kennis en vaardigheid dat je in combinatie met elkaar nodig hebt om te leren, te werken en om als burger in de maatschappij te kunnen staan. Loopbaan en burgerschap is zo belangrijk dat wettelijk is vastgesteld dat dit in het onderwijs moet worden geleerd. Voor loopbaan is het belangrijk dat je jouw leerdoelen benoemt voor je eigen ontwikkeling, geschikte manieren van leren inventariseert, je eigen leerproces plant en uitvoert en de gekozen (passende) manier van leren evalueert. Daarnaast is het van belang dat je reflecteert op je eigen kwaliteiten en motivatie, je onderzoekt welk werk er is en wat bij je past, je je eigen loopbaan stuurt en acties onderneemt die daarbij nodig zijn. Dit alles doe je natuurlijk niet alleen. Tijdens leeractiviteiten wordt hier aandacht aan besteed door docenten. Ook voer je met je coach gesprekken over je persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) waarin dit besproken wordt. Burgerschap is gericht op hoe je in de maatschappij staat. Welke mening heb je over bepaalde onderwerpen, hoe stel je je collegiaal op en hoe neem je deel aan diverse sociale netwerken. Hoe taal, rekenen en loopbaan en burgerschap wordt aangeboden gedurende jouw opleiding wordt aangegeven in je opleidingsplan. In paragraaf 5.2 lees je meer over de examinering en de diploma-eisen. 3.3 Vrije ruimte Naast beroepsgerichte deel en avo is er ook ruimte voor z.g. vrije ruimte. In de vrije ruimte zijn allerlei activiteiten opgenomen die niet direct verband hoeven te hebben met het beroep waarvoor je wordt opgeleid. Wanneer vrije ruimte-activiteiten staan beschreven in je opleidingsplan moet je deze uitvoeren om je diploma te behalen. Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 10

11 Voorbeelden van vrije ruimte-activiteiten zijn: helpen bij open dagen een specifiek ingevulde projectopdracht deelname aan een mini-onderneming activiteiten uit een ander vakgebied culturele activiteiten diversiteitsweek Na het afronden van een mbo opleiding niveau 4 kun je in principe doorstromen naar een hogere beroepsopleiding (hbo). In verband met de keuze van de activiteiten in de vrije ruimte is het van belang dat je zo spoedig mogelijk in je opleiding aangeeft dat je door wilt studeren. Met een aantal hogescholen zijn afspraken gemaakt om versneld een opleiding te doorlopen. Je coach/decaan kan je hierbij adviseren en begeleiden. 4. DIPLOMERING EN DIPLOMA-EISEN Om het diploma van je opleiding te halen moet je voldoen aan de diploma-eisen die gelden voor jouw opleiding. De diploma-eisen bestaan uit specifieke eisen en generieke eisen. Deze worden vermeld op de resultatenlijst. Op pagina 11 staat een voorbeeld van de resultatenlijst. 4.1 Specifieke eisen Specifieke eisen gaan over het betreffende beroep. Het is dus beroepsspecifiek. Mogelijk staat voor niveau 4 Duits en voor niveau 2 en 3 Engels onder beroepsspecifiek. Het gaat hier om het beheersingsniveau van de vreemde taal dat voor het uitvoeren van het beroep nodig is. Deze eisen zijn als volgt: - Kerntaken De belangrijkste dingen die je voor een beroep moet doen, noemen we kerntaken. Elke opleiding kent één of meer kerntaken die in de proeve van bekwaamheid, werkprocesexamen of vaardigheidsexamen worden geëxamineerd. Je kunt voor iedere kerntaak een goed, voldoende of onvoldoende scoren. Diploma-eis: elke kerntaak moet voldoende zijn. - Beroepspraktijkvorming De beroepspraktijkvorming (bpv) moet voldoen aan de vereiste omvang, uitgedrukt in een bepaald percentage van de totale opleidingsduur. Ook moet de beoordeling van de bpv voldoende zijn. Wanneer er meerdere beoordelingen zijn omdat er sprake is van bpv bij verschillende bpv-bedrijven, worden de beoordelingen gemiddeld. Diploma-eis: de bpv moet behaald zijn. - Duits (niveau 4) en Engels (niveau 2 en 3) Als Duits voor niveau 4 en Engels voor niveau 2 en 3 vermeld staat in het kwalificatiedossier van jouw opleiding, dan is dit een diploma-eis. Het beheersingsniveau en de weging van de subvaardigheden staan in paragraaf 5.2. Diploma-eis: Duits (niveau 4) en Engels (niveau 2 en 3) moet behaald zijn. - Wettelijke beroepsvereiste(n) Enkele opleidingen kennen zogenaamde wettelijke beroepsvereiste(n). Dit zijn (extra) eisen die de wet stelt aan het uitoefenen van een bepaald beroep. Als deze eisen voor jouw opleiding gesteld zijn, zijn ze opgenomen in het kwalificatiedossiers en jouw opleidingsplan. Diploma-eis: voldaan hebben aan de wettelijke beroepsvereisten. Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 11

12 4.2 Generieke eisen De generieke eisen zijn door de overheid vastgesteld en gelden voor alle studenten van hetzelfde opleidingsniveau, ongeacht het beroep. Deze eisen zijn als volgt: - Nederlandse taal en rekenen Je moet voldoen aan de Wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen. Voor niveau 2 en 3 geldt referentieniveau 2F en voor niveau 4 geldt referentieniveau 3F. Aanvullend bestaat er voor rekenen de referentieniveaus 2A, 2ER en 3ER voor studenten met ernstige rekenproblematiek. De uitleg van de referentieniveaus staat in de Regeling taal & rekenen mbo. Diploma-eis: de diploma-eisen voor Nederlands en rekenen verschillen per diplomajaar. Voor de zak-/slaagregeling en diploma-eis zie de Regeling taal en rekenen mbo. - Loopbaan en Burgerschap Voor Loopbaan en Burgerschap ben je verplicht het aangeboden programma te volgen en ook de opdrachten te maken. Je maakt hiervoor geen examen. Diploma-eis: Voldaan hebben aan de inspanningseisen. - Engels (Niveau 4) Engels is voor niveau 4 een diploma-eis. Het taalbeheersingsniveau is volgens het Europees referentiekader als volgt: lezen en luisteren B1 en gesprekken voeren, spreken en schrijven A2. De uitleg van het Europees referentiekader staat in de Regeling taal & rekenen mbo. Diploma-eis: Voor de zak-/slaagregeling en diploma-eis zie Regeling taal & rekenen mbo. 4.3 Examendossier Van elke student is er een papieren of digitaal examendossier. In je examendossier worden de bewijsstukken van de hierboven genoemde verplichte diploma-eisen opgeslagen. Je examendossier wordt beheerd door het examenbureau. Voorbeelden: Wanneer de beroepspraktijkvorming is afgesloten wordt door de BPV-coördinator van je opleiding een overzicht gemaakt voor het examendossier. Met behulp van bewijsstukken in je portfolio wordt bepaald of de BPV met voldoende is afgerond (voldoende zowel in tijd als de inhoudelijke beoordeling). Indien je de examens voor Nederlands en rekenen hebt behaald, wordt de uitslag van het examen in je examendossier opgenomen. Wanneer er sprake is van een wettelijke beroepsvereiste, worden bewijsstukken van het behalen van toetsen verzameld uit je portfolio. Als je een PvB hebt behaald, ontvang je als bewijsstuk voor het examendossier een ondertekend document met de definitieve uitslag. Het examenbureau bewaart het inrichtingsplan en bijbehorend beoordelingsdocument van je PvB in jouw examendossier. Je ontvangt zelf ook de resultaten. Je bent zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van deze resultaten. 4.4 Diploma en resultatenlijst De vestigingsexamencommissie oordeelt of jij voldoet aan de gestelde diploma-eisen en beslist of je een diploma krijgt. Op het diploma staat o.a. de opleiding, het mbo niveau en de datum van behalen van het examen. Bij het diploma wordt de resultatenlijst uitgereikt. Beide documenten Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 12

13 teken je. Op de resultatenlijst staan de resultaten van de diploma-eisen. Hieronder staat een voorbeeld van de tabel met resultaten van de resultatenlijst. Examenonderdelen behorend bij de kwalificatie Resultaat Specifieke examenonderdelen Kerntaak 1 Beheert receptie en apotheek Voldoende Kerntaak 2 Assisteert bij onderzoek, behandelingen en operatie Goed Kerntaak 3 Voert en verzorgt gezonde dieren en begeleidt geboorteproces Voldoende Kerntaak 4 Draagt zorg voor opgenomen dieren en verleent eerste hulp Voldoende Hiermee is/zijn de proeve(n) van bekwaamheid behaald. Beroepspraktijkvorming De kandidaat heeft voldaan aan de wettelijke beroepsvereisten vermeld in Besluit paraveterinairen. Generieke examenonderdelen Nederlandse taal: Referentieniveau: 3F Centraal examen: 6,7 Instellingsexamen: 6,9 Behaald 7 (zeven) Rekenen: Referentieniveau: 3F Centraal examen 9 (negen) Engels Loopbaan en Burgerschap Taalbeheersingsniveau volgens het Europees referentiekader: - Luisteren en lezen: B1 - Gesprekken voeren, spreken en schrijven: A2 De kandidaat heeft voldaan aan de inspanningseisen. 7 (zeven) Studenten die de rekentoets 2A, 2ER of 3ER maken, krijgen in plaats van 2F of 3F het referentieniveau 2A, 2ER of 3ER op de cijferlijst. Wanneer zowel een 3ER toets als een 3F toets is gemaakt of een 2A/2ER of 2F toets is gemaakt, geldt het volgende: Bij een 6 of hoger op 3F wordt dit resultaat getoond. Anders het hoogste cijfer op 3ER. Bij een 6 of hoger op 2F wordt dit resultaat getoond. Anders het hoogste cijfer op 2A of 2ER. 4.5 Certificaatsupplement Wanneer je je diploma hebt behaald, en je emigreert of je gaat werken in het buitenland, is het certificaatsupplement (Europass) een handig hulpmiddel. In het Engels wordt op dit document uitgebreid uitleg gegeven over welke vaardigheden en competenties je hebt opgedaan tijdens de opleiding. Erg handig voor bijvoorbeeld een sollicitatie. Dit supplement in het Engels wordt op jouw verzoek bijgevoegd bij je diploma. Je moet hier zelf om vragen bij het examenbureau. 4.6 Certificaten en getuigschriften Bij een aantal opleidingen wordt er onderwijs aangeboden waarvoor een certificaat of Clusius getuigschrift behaald kan worden. Indien het behalen van een certificaat als een wettelijke eis in het kwalificatiedossier van een opleiding is opgenomen, is het examen en de kosten die het verkrijgen van het certificaat met zich mee brengt, inbegrepen in de opleidingskosten. Voor een aantal niveau 3 en 4 opleiding is het mogelijk de Certificeerbare Eenheid Ondernemerschap te behalen. De CE Ondernemerschap beschrijft het ondernemerschap dat iemand nodig heeft om een eigen onderneming te starten en te runnen. Wanneer je de CE Ondernemerschap met een voldoende hebt afgerond, ontvang je een certificaat. In sommige gevallen kun je (buiten je opleidingsplan) er voor kiezen om (voor eigen rekening) een aanvullende cursus te volgen. Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 13

14 Kerntaken in meerdere proeven Bij een aantal opleidingen komen (delen van) kerntaken in meerdere proeven voor. Om in die gevallen tot het eindoordeel Goed voor de gehele kerntaak te komen moet men gebruikmaken van een tabel met daarin per proeve het oordeel per kerntaak. Deze tabel is op te vinden bij de examenopbouw van de betreffende uitstroom. Wanneer niet voldaan wordt aan dit schema is geen eindoordeel Goed mogelijk voor de gehele kerntaak. Zie voorbeeld Specialist natuur en vormgeving cohort (Opleiding Bloem en In- & Outdoor styling niveau 4). De nummers en verwijzen naar twee proeven van bekwaamheid. Alle kerntaken die in het schema genoemd zijn komen in beide proeven voor. N.B. Wanneer een kerntaak of deel van een kerntaak in een PvB of werkprocesexamen onvoldoende is, is het examen (de PvB) niet behaald. Zie ook hoofdstuk 5, pagina 17 in het blok Wanneer ben je geslaagd voor een proeve. 5. EXAMINERING Net als het onderwijsdeel is dit hoofdstuk opgesplitst in een beroepsgericht- en een avo deel. In 5.1 wordt de beroepsgerichte examinering uitgelegd en in 5.2 de avo-examinering. In 5.3 staat algemene informatie rondom examinering. 5.1 Beroepsgerichte examinering: de proeve van bekwaamheid Tijdens de proeve(n) van bekwaamheid (PvB) worden de kerntaken, werkprocessen en competenties die je gedurende de opleiding hebt eigen gemaakt, geëxamineerd. De PvB vindt plaats na het afsluiten van het daarbij horende deel van het portfolio. Aan de hand van een go/no go gesprek wordt bepaald of je op mag voor je examen. In dit hoofdstuk lees je meer over wat een PvB is en hoe examinering werkt. Informatie over de inhoud, inrichting en uitvoering van de examens van jouw opleiding, vind je in je opleidingsplan. Wat is een proeve van bekwaamheid? Een PvB is een uitgebreide opdracht in de beroepspraktijk. In het praktijkdeel moeten veel voorkomende en kenmerkende beroepshandelingen worden uitgevoerd en zijn er situaties opgenomen waarin het erg belangrijk is dat jij de juiste keuzes maakt bij het uitoefenen van je eventuele toekomstige beroep. Dit wordt de kritische beroepssituatie genoemd. De PvB wordt bij niveau 3 en 4 opleidingen altijd afgesloten met een criteriumgericht interview (CGI). Dit is een afsluitend gesprek. Tijdens dit gesprek word je door assessoren bevraagd over je gemaakte keuzes en je interpretatie/analyse tijdens de proeve. Het CGI is dus geen Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 14

15 mondeling examen over theoretische kennis of praktische vaardigheden, maar een verklaring van jou waarom je tijdens de proeve voor een bepaalde werkwijze hebt gekozen. Een proeve op niveau 1 en 2 kent geen CGI. Tijdens je opleiding moet je één of meer PvB s afleggen. Elke PvB moet je succesvol afronden om het diploma te behalen. Gedurende je opleiding ontvang je informatie over de inhoud en de beoordeling van de PvB. Per opleiding verschilt het aantal PvB s dat je moet afleggen. In je opleidingsplan staat het aantal af te nemen proeven met naam, kerntaken en werkprocessen genoemd. Een beschrijving van de kritische beroepssituatie, inrichting, uitvoering en beoordeling van de proeve(n) kun je ook vinden via de website van het Clusius College. Kies: op het intranet Mijn Clusius mbo Alkmaar/Hoorn/Schagen examinering proeve van bekwaamheid. Je coach kan je daarbij helpen. Hoe komt het Clusius College aan de proeven van bekwaamheid (PvB)? De PvB s worden gemaakt op basis van het kwalificatiedossier dat de inhoud vormt van het mbo beroepsonderwijs. De inhoud van die PvB s wordt ontleend aan de kwalificatiedossiers. Zo heeft het groen onderwijs de handen ineen geslagen en een examenbank ingericht. In die examenbank staan alle PvB s waar de meeste AOC s gebruik van maken. Die examenbank waar alle PvB s in zitten wordt De groene standaard genoemd en is de standaard van- en voor het groene onderwijs. De groene standaard wordt gevuld met examens en onderhouden en is erkend door het bedrijfsleven (werkgevers- en werknemersorganisatie). Het bedrijfsleven is nauw betrokken bij het maken, goedkeuren en onderhouden van deze examenstandaarden. Voor elke PvB is er een examenstandaard waarin een kritische beroepssituatie is beschreven. Bij de PvB wordt een authentieke of nagebootste praktijksituatie gezocht die zo veel mogelijk lijkt op de kritische beroepssituatie uit de examenstandaard. Ook de criteria waarop je beoordeeld wordt en bij welk resultaat de PvB behaald is, staan beschreven in de examenstandaard van je proeve. De beoordeling van de PvB, zoals beschreven in dit hoofdstuk, vindt plaats volgens de Algemene toetstechnische eisen De groene standaard (zie bijlage 3). De opleiding Groen, Grond en Infra werkt mee aan een experiment en de algemene toetstechnische richtlijnen voor deze examenvorm staan in het opleidingsplan van deze opleiding. Toelating proeve van bekwaamheid In het opleidingsplan staat beschreven wat de verplichte onderdelen zijn om een PvB te mogen afleggen. Ook staat in je opleidingsplan vermeld wat de afnamemomenten zijn. Minimaal vier weken voor een afnamemoment ga je met je coach in gesprek. Je bekijkt samen de stukken uit het portfolio. Indien deze gevuld is en je de competenties, kennis en vaardigheden beheerst die noodzakelijk zijn voor de desbetreffende PvB, dan vraagt de coach de PvB aan. De teamleider geeft, in overleg met je coach en het opleidingsteam, de definitieve Go (toestemming) voor het afleggen van de PvB. Organisatie van een proeve van bekwaamheid Als regel vindt de PvB op je BPV-bedrijf plaats maar het kan nodig zijn dat voor (een) bepaalde PvB ( s) een ander bedrijf gezocht moet worden of dat de beroepssituatie op de (praktijk)school wordt gesimuleerd. De teamleider benoemt de eerste assessor. Een assessor is een beoordelaar bij een PvB. De eerste assessor organiseert jouw PvB. Je ontvangt van hem/haar een uitnodiging met daarin Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 15

16 onder andere de startdatum, de duur van je PvB, de PvB afnamelocatie en de mee te nemen spullen en bewijzen. Om de uitnodiging te bevestigen moet een door jou getekende kopie terug naar de eerste assessor. Er zijn opleidingen waar de PvB op de (praktijk)school wordt afgenomen. In dat geval zijn de assessoren afkomstig van de betreffende (praktijk)school. Indien dit voor jouw opleiding geldt word je hierover geïnformeerd door je coach of de teamleider. Assessoren Degenen die de proeven van bekwaamheid beoordelen noemen we assessoren. De assessoren van school hebben hiervoor een training gevolgd. Het assessorenteam bestaat minimaal uit de volgende assessoren: 1. eerste assessor: iemand uit het onderwijs, maar niet je coach of iemand die nauw bij je leerproces betrokken is (geweest); 2. tweede assessor: iemand uit het bedrijfsleven met verstand van het vak, maar bij voorkeur niet je praktijkopleider op het leerbedrijf. Geen assessor kan zijn: 1. je coach; 2. ouder/verzorger, (half)broer/-zus, oom/tante, neef/nicht (bloedverwanten t/m de vierde graad); 3. iemand met wie je een zodanige relatie hebt dat, naar de mening van de examencommissie, een goede en onpartijdige beoordeling niet mogelijk is. Verloop van een PvB Voor een PvB word je middels een opdracht in een (gesimuleerde) praktijkomgeving gebracht die zo dicht mogelijk bij de kritische beroepssituatie ligt zoals beschreven in het opleidingsplan. De assessoren beoordelen niet alleen het resultaat van je werk, maar ook hoe je je werk uitvoert, hoe je je gedraagt en hoe je bijvoorbeeld in een team functioneert. De assessoren willen weten of je competent bent. Dit houdt in dat je naast het goed uitvoeren van de werkprocessen en het tonen van voldoende kennis en inzicht ook de juiste (beroeps-)houding en passend gedrag vertoont. De minimale beoordelingsduur en het aantal beoordelingsmomenten per assessor is afhankelijk van de lengte van de proeve en staan vermeld op het inrichtingsplan van jouw proeve. Logboek Als een PvB langer dan één dag duurt, houd je een logboek bij. Het format van het logboek krijg je van school. In het logboek noteer je na afloop van iedere werkdag de door jou uitgevoerde werkzaamheden. Je praktijkbegeleider geeft een kort oordeel over de uitvoering en/of resultaten van je werkzaamheden en plaatst daarbij zijn handtekening. Aan het eind van het praktijkdeel van de proeve lever je je logboek in bij de eerste assessor. De assessoren kunnen dit logboek betrekken bij hun beoordeling van de proeve en voor niveau 3 en 4 studenten bij het CGI. Aanvullend bewijsmateriaal Soms worden er (onderdelen van) werkprocessen in de proeve vereist die op een bepaalde examenlocatie en/of afnamemoment niet uitgevoerd kunnen worden. Aanvullend bewijsmateriaal omvat een compleet werkproces en komt meestal als (examen)opdracht uit je portfolio. Het aanvullend bewijs wordt meegenomen bij de beoordeling van de PvB. Bij de opleiding Groen, Grond en Infra zijn moeilijk in de PvB uit te voeren werkprocessen ondergebracht in aparte werkprocesexamens. De resultaten van deze examens worden niet betrokken bij de beoordeling van een PvB, maar gezien als een apart examen. Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 16

17 Het inbrengen van aanvullend bewijsmateriaal voor de proeve is aan bepaalde regels gebonden. Aanvullend bewijsmateriaal kan alleen gebruikt worden door de assessoren ter beoordeling van bepaalde werkprocessen, wanneer: 1. het op het inrichtingsplan van de PvB vermeld staat; 2. de assessoren kunnen vaststellen dat de producten/resultaten van het aanvullend bewijsmateriaal inderdaad van jou zijn en niet door iemand anders zijn gemaakt; 3. je het aanvullende bewijsmateriaal voor het begin van de proeve bij de eerste assessor hebt ingeleverd of een bewijs dat een werkprocesexamen/examenopdracht behaald is; 4. deze werkprocessen ook echt niet in de uitgevoerde PvB voorkwamen. Beoordeling van werkprocessen in de kritische beroepssituatie van de proeve gaan altijd boven een beoordeling van het werkproces middels aanvullend bewijsmateriaal. Criteriumgericht interview (CGI) Voor niveau 3 en 4 studenten maakt het criteriumgericht interview onderdeel uit van de beoordeling van de PvB. Het interview vindt plaats na afloop van het praktijkdeel en wordt afgenomen volgens de STAR(T) methode. Deze methode is als volgt: STAR(T) Situatie Taak Actie Resultaat en Reflectie Transfer Mogelijke vragen Benoem een concrete situatie uit het praktijkdeel van de proeve. De assessoren kunnen tijdens de uitvoering van het praktijkdeel zelf een concrete situatie gezien hebben. Ze kunnen jou ook vragen een situatie te benoemen, bijvoorbeeld door je te vragen: Wanneer vond je het spannend worden? Wanneer liep het anders dan je had verwacht? Maar ook: Wanneer liep het juist beter dan je had verwacht? Wat was jouw taak in deze situatie? Andere vragen die de assessoren hierbij kunnen stellen: Waarom was het belangrijk om deze taak uit te voeren? Was er (g)een reden om je taak te wijzigen? Wat was de taak van andere betrokkenen (collega s)? Welke actie heb je in deze situatie ondernomen om je taak uit te voeren? Andere vragen die de assessoren hierbij kunnen stellen: Waarom heb je die acties uitgevoerd? En waarom in die volgorde? Hoe heb je onverwachte zaken aangepakt en waarom op die manier? Hoe reageerden anderen op jouw actie? En hoe ben je hiermee omgegaan? Wat was het resultaat van jouw acties in deze situatie? Andere vragen die de assessoren hierbij kunnen stellen: Waarom was dit het resultaat? Op welke wijze had het resultaat verbeterd kunnen worden? Hoe kijk je terug op wat er in deze situatie is voorgevallen? Op welke andere manier had je de situatie kunnen aanpakken? Wat vond je van de rol van je collega s in deze situatie? Transfervragen zijn om te achterhalen of je met nieuwe, onverwachte situaties kunt omgaan. Bij die vragen wordt vaak de volgorde van STAR gevolgd (nieuwe situatie, jouw taak, welke acties, wat is dan het resultaat) Stel je voor.(de alternatieve situatie).wat zou je dan doen? En waarom? Waarin verschilt (de alternatieve situatie). van de situatie zoals die in je Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 17

18 proeve voorkwam. Bepaling resultaat van de proeve (zie ook bijlage 3) Om een PvB te behalen moet je voldoen aan de eisen die zijn vastgelegd in de bijbehorende beoordelingswijzer. Daarin staat nauwkeurig omschreven op welke werkprocessen en prestatieindicatoren je beoordeeld wordt en op welke wijze dit gebeurt (observatie of CGI). Ook is daarin aangegeven hoe het (voorlopig) resultaat tot stand komt. De assessoren beoordelen de werkprocessen aan de hand van de onderliggende prestatieindicatoren. Het oordeel over een werkproces kan zijn Voldoende of Onvoldoende. Op basis van de werkprocesresultaten geven de assessoren een oordeel over de kerntaak/- taken of delen van kerntaak/-taken die in de betreffende proeve zitten. Zowel kerntaken, delen van kerntaken als proeven van bekwaamheid kennen een beoordeling op een driepuntschaal: Goed, Voldoende, Onvoldoende. Om bij (een deel van) een kerntaak in één proeve in aanmerking te komen voor het oordeel Goed moet aan alle twee van de volgende voorwaarden voldaan worden: 1. Alle werkprocessen van deze kerntaak of deel kerntaak moeten met een voldoende zijn beoordeeld. 2. Voldoen aan de beschrijving van het portret Goed betekent het volgende: Je werkt altijd vanuit het belang van het bedrijf, de organisatie of de projecten. Je hebt een goed overzicht van wat er intern en extern speelt en wat dat betekent voor je werk. Je bent initiatiefrijk en je gaat op een natuurlijke wijze om met de verschillende opdracht(en) en verantwoordelijkheden die aan je zijn toevertrouwd. Wanneer ben je geslaagd voor een proeve Je bent geslaagd voor de proeve als alle kerntaken minimaal voldoende zijn. Een kerntaak is behaald, wanneer tenminste 75%* van de bijbehorende werkprocessen door de assessoren als voldoende zijn beoordeeld. Bij enkele PvB s is een bepaald werkproces zo essentieel (= kritisch), dat het voldoende moet zijn om de kerntaak te behalen. Een werkproces is opgebouwd uit een aantal prestatie-indicatoren die door observatie of CGI beoordeeld worden. Zie hiervoor de beoordelingswijzer van je proeve. Deze kun je vinden via de Clusius website: Intranet mbo Alkmaar/- Hoorn/- Schagen examinering proeve van bekwaamheid. Wanneer 60%* van de prestatie-indicatoren van een werkproces als voldoende zijn beoordeeld, dan is het betreffende werkproces behaald. Assessoren zijn verplicht om een onvoldoende werkproces schriftelijk toe te lichten. *) Deze percentages zijn van toepassing wanneer alle werkprocessen of indicatoren even zwaar wegen. Kritische werkprocessen moeten altijd behaald worden. De assessoren komen na de proeve gezamenlijk tot één eindoordeel. Wanneer de proeve is verlopen volgens het vastgestelde inrichtingsplan zal de eerste assessor je het voorlopig resultaat mededelen. Wanneer is afgeweken van het inrichtingsplan dan stellen de assessoren geen voorlopig resultaat van de proeve vast. Dan beraadt de (vestigings)examencommissie zich over de geconstateerde afwijkingen en geeft zo mogelijk een aanvullende of vervangende examenopdracht en/of stelt de definitieve uitslag vast. Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 18

19 Het beoordelingsresultaat van een proeve van bekwaamheid kan zijn Goed, Voldoende, Onvoldoende. Om het oordeel Goed voor een proeve te krijgen, moeten alle kerntaken of delen van kerntaken uit die PvB met Goed beoordeeld zijn. (Voorlopig) resultaat van de proeve van bekwaamheid Goed (alle kerntaken goed) Voldoende (alle kerntaken minimaal voldoende) Onvoldoende (1 of meer kerntaken onvoldoende) Vanwege afwijkingen geen voorlopig resultaat vastgesteld Definitieve uitslag De eerste assessor levert de beoordelingsformulieren in bij de teamleider van jouw opleiding. Zij bespreken het verloop van de PvB en de voorlopige uitslag. Indien de teamleider van oordeel is dat de PvB rechtmatig is verlopen, stelt hij de definitieve uitslag vast. Deze uitslag word je door het examenbureau schriftelijk toegestuurd. 5.2 Avo-examinering Examinering van algemeen vormend onderwijs (avo) bestaat uit examinering voor Nederlands, rekenen, Engels en Duits. Elke student maakt examens voor Nederlands en rekenen. Afhankelijk van je opleiding krijg je daarbij mogelijk ook Engels of Engels en Duits. Zie voor meer informatie de Regeling taal & rekenen mbo. Loopbaan en burgerschap Voor loopbaan en burgerschap volg je de activiteiten die in de studiewijzer L&B staan en/of je opleidingsplan. Het gaat erom of je voldaan hebt aan deze activiteiten. Er wordt voor loopbaan en burgerschap geen examen afgelegd. Maximale benutting van de onderdelen AVO Nederlands, Engels, Duits en rekenen bestaan uit meer vaardigheden. Het is niet mogelijk om een of meer kansen (afnamemoment) onbenut te laten en hiervoor onvoldoende inspanning te leveren. Dit ter beoordeling van de docent. Bij een onvoldoende voor één of meer vaardigheden moet een tweede kans ook daadwerkelijk benut worden. Er kan niet worden volstaan met het invullen van een naam en datum maar de inspanning moet daadwerkelijk door de student worden aangetoond. Indien niet alle kansen benut zijn, zal de vestigingsexamencommissie besluiten welke actie ondernomen gaat worden. Wanneer er redenen zijn waarom kansen ongebruikt zouden moeten worden, zal dit door de student (binnen 75% van de studietijd) gemotiveerd aangevraagd moeten worden bij de VEC. De VEC deelt haar besluit schriftelijk mede. Wijziging versie 4, november 2015: Gewijzigde regelgeving rekenen In oktober 2015 is in de Tweede Kamer besloten dat het rekenexamen in het mbo de komende jaren nog niet zal meetellen voor diplomering. Maar: De studenten moeten het centraal examen rekenen wel afleggen. Het resultaat wordt vermeld op de resultatenlijst bij het diploma. Het resultaat heeft geen gevolgen voor doorstroom van het mbo naar het hbo. Zodra het resultaat gaat meetellen in het gehele vo, zal bepaald worden wanneer het resultaat in het mbo gaat meetellen. Het uitgangspunt daarbij is dat dit vier studiejaren later is dan het Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 19

20 studiejaar waarin het meetelt in het gehele vo. Echter, indien de resultaten in het mbo dit toelaten, kan besloten worden dat dit al eerder gebeurt. Dit besluit zal dan ruim van tevoren worden genomen en gecommuniceerd. Zie de Regeling taal & rekenen mbo voor de slaag- en zakregeling, waarin deze gewijzigde regelgeving is opgenomen. Moment van afname en geldigheidsduur taal- en rekenexamens Een taal- of rekenexamen mag pas worden afgenomen als ten minste de helft van de voor jouw geldende studieduur is verstreken. Dit geldt niet bij een opleiding van 12 maanden of korter. De perioden waarin je de examens kunt afleggen worden bepaald door de VEC en tijdig aan je bekend gemaakt. De Creta-examens en de centraal ontwikkelde examens vinden plaats in landelijk vastgestelde perioden. wijziging versie 4, november 2015: De geldigheidsduur van een taal- en rekenexamen is 2 jaar. Het pilot centraal ontwikkeld examen is hierop een uitzondering. De volgende regels gelden: - Een voldoende resultaat op een pilot examen kan meegenomen worden naar het diplomajaar, mits examinering in het tweede deel van de opleiding heeft plaatsgevonden. - Bij eventuele studievertraging blijft het voldoende resultaat geldig (binnen dezelfde opleiding). - Bij een overstap en/of opstroom naar een andere opleiding, vervalt de voldoende voor de pilot en moet de student deelnemen aan het COE (een cijfer op het pilotexamen kan alleen meegenomen worden binnen dezelfde opleiding). Kwaliteit examens De centrale examencommissie is voortdurend bezig de examens en de processen daaromheen te verbeteren. Zo worden alle examens ingekocht bij examenleveranciers die volgens de inspectie van het onderwijs goed zijn. Ook doet de CEC dit door o.a. examens te bezoeken. Dit kan een beroepsproeve of subvaardigheid van een avo-examen zijn. De bezoeken worden uit praktische overweging niet aangekondigd. 5.3 Niet behalen van een examen Als je een taal- en rekenexamen of proeve van bekwaamheid niet hebt behaald, moet je de kennis, vaardigheden en competenties die onvoldoende zijn gebleken, verder ontwikkelen. Wanneer jij deze voldoende hebt ontwikkeld, toon je dit met bewijsstukken in een gesprek met je coach aan. Je krijgt dan de gelegenheid om het bepaalde examen helemaal opnieuw te maken. Je hebt hiervoor één herkansingsmogelijkheid. Per proeve van bekwaamheid en taal- en rekenexamen geldt één herkansingsmogelijkheid. In zeer uitzonderlijke gevallen kan de VEC besluiten om een tweede herkansing te geven. Indien het examen door eigen toedoen niet is afgenomen, wordt het afnamemoment van het examen toch gezien als officieel afnamemoment. Voorbeelden hiervan zijn: je hebt je niet aan de afspraken gehouden door bijvoorbeeld te laat te komen, de gevraagde spullen niet mee te nemen of je hebt je spullen niet op orde, zonder geldige reden of af bericht niet verschijnen. De kosten die hier mee gemoeid zijn, het organiseren en afnemen van de herkansing, kunnen in dit geval bij jou in rekening worden gebracht (zie voor richtlijn kosten paragraaf 5.4). Tweede herkansing De mogelijkheid om een tweede keer herkansen voor een PvB is slechts één keer tijdens je opleiding mogelijk. Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 20

21 Het voor een tweede keer herkansen van een taal- of rekenexamen kan alleen in bijzondere gevallen en na een besluit van de VEC. Wanneer je verwacht voor een tweede herkansing in aanmerking te komen, schrijf je een brief aan de VEC, waarin je de redenen daarvoor noemt. Bij minderjarigheid moet de brief ook ondertekend zijn door een ouder/verzorger. De kosten die hier mee gemoeid zijn, kunnen voor eigen rekening komen van de student (zie voor richtlijn kosten paragraaf 5.4). 5.4 Afwezigheid bij een examen Bij afwezigheid wegens ziekte, overlijden van een familielid of andere oorzaken waardoor je een afgesproken proeve van bekwaamheid of onderdeel van een taal- of rekenexamen niet af kunt leggen, meld je dit zo snel mogelijk telefonisch. Voor een PvB meld je dit telefonisch bij de eerste assessor. Indien de eerste assessor niet bereikbaar is, richt je je tot de administratie van de vestiging. Voor een taal- of rekenexamen bel je met het examenbureau van de vestiging. Binnen een week na het geplande examen geef je bij de VEC schriftelijk aan wat de reden was voor je afwezigheid. Bij minderjarigheid moet het bewijs voorzien zijn van de handtekening van een ouder/verzorger. Gaat de VEC akkoord, dan wordt er een nieuwe afspraak gemaakt voor het afleggen van het examen. Je behoudt dan het recht op een herkansing. Als de VEC je brief te laat/niet ontvangt of de commissie verklaart de reden van je afwezigheid ongeldig, dan kun je het examen wel afleggen maar je recht op herkansing voor dit examen vervalt. Haal je een examen na twee keer niet en je wilt het examen voor een derde keer maken, dan kun je onder bepaalde omstandigheden tegen betaling een derde kans krijgen. Een verzoek hiertoe dien je in bij de VEC. De richtlijnen voor de kosten voor het afnemen van een PvB, vaardigheids- of werkprocesexamen door de school zijn als volgt: PvB ½ werkdag 150,- PvB 1 werkdag 210,- PvB 2-5 werkdagen 330,- PvB 6-10 werkdagen 390,- PvB werkdagen 510,- Voor examens geheel afgenomen door een praktijkcentrum of andere exameninstelling wordt het factuurbedrag in rekening gebracht. De richtlijn voor de kosten voor het afnemen van een kennis-, taal- of rekenexamen is 150,- 5.5 Klacht of heroverweging omtrent examens Ben je het niet eens met een besluit omtrent een examen of heb je een klacht over examinering, richt je dan in eerste instantie tot de betreffende assessor of examinator. Kom je er samen niet uit dan kun je je wenden tot de voorzitter van de VEC. Voor informatie over het indienen van een klacht en de eventuele vervolgprocedure word je verwezen naar het examenreglement mbo. Het examenreglement mbo is als bijlage opgenomen in deze OER. Een format van een brief kun je vinden op onder publicaties. 5.6 Examinering bij leer- en lichamelijke beperkingen Voor studenten met leer- en/of lichamelijke beperkingen is er de mogelijkheid dat één of meer examenonderdelen in afwijkende vorm en/of duur worden afgenomen. Als algemeen criterium geldt dat de afwijkende examenvorm moet voldoen aan toetstechnische eisen van validiteit en Onderwijs- en examenregeling deel 1 Clusius College cohort , versie 4 21