OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN"

Transcriptie

1 OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN FOLLOW-UP EN MONITORING VAN DUURZAME GEBOUWEN LENTE 2019 Ervaringen van een energieverantwoordelijke Beheer van collectieve huisvesting Roland RIXEN

2 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N Het belang aantonen van: een goed inzicht in de technische installatie de opvolging van het verbruik N N Enkele eenvoudige controlemiddelen voorstellen Praktijkervaringen delen

3 3 INHOUDSOPGAVE PRESENTATIE N PLAGE N Comensia EEN DUIDELIJK VOORBEELD: EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE VOORNAAMSTE ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING TOOLBOX VOOR ENERGIEOPVOLGING

4 4 PRESENTATIE Plan voor Lokale Actie voor het Gebruik van Energie 4 JAAR Projectmethodologie 4 FASEN Energieverantwoordelijke

5 5 PRESENTATIE DE FASEN VAN HET PLAGE-PROJECT

6 6 PRESENTATIE BELANGRIJKE ACTOR IN DE METHODOLOGIE : de energieverantwoordelijke Opgeleid om voordelige acties te implementeren om het energieverbruik aanzienlijk te verlagen

7 7 INHOUDSOPGAVE PRESENTATIE N PLAGE N Comensia EEN DUIDELIJK VOORBEELD: EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE VOORNAAMSTE ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING TOOLBOX VOOR ENERGIEOPVOLGING

8 8 PRESENTATIE woningen in het BHG 33 OVM s 16 OVM s

9 9 PRESENTATIE Verdeling van de COMENSIA-gebouwen

10 10 PRESENTATIE woningen waarvan collectief worden verwarmd m² Verdeling in % per gebouw van het brandstofverbruik 15 stookplaatsen voor meer dan 30 woningen (tot 450 woningen in Peterbos) 15 stookplaatsen die 15 tot 30 woningen van warmte voorzien 46 stookplaatsen voor 15 woningen of minder

11 11 PRESENTATIE Belangrijkste maatregelen: Aanpassing of vervanging van de regeling Stookplaatsrenovaties Investeringsrendement: Regeling: terugverdientijd = 0 tot 3 jaar Stookplaatsrenovaties: terugverdientijd = 10 jaar Isolatie van de gebouwschil: terugverdientijd = 100 jaar

12 12 INHOUDSOPGAVE PRESENTATIE EEN DUIDELIJK VOORBEELD: EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE VOORNAAMSTE ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING TOOLBOX VOOR ENERGIEOPVOLGING

13 13 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Peterbos 2-3 in Anderlecht N De stookplaats van Peterbos 2 produceert verwarming en SWW voor 2 gebouwen Peterbos woningen Peterbos 3 24 woningen Peterbos 2 renovatie 2009

14 14 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Evolutie Peterbos : isolatiewerken PB2-20% N Teleurstellende resultaten t.o.v. de investering

15 15 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Bijstelling van de regeling in 2012

16 16 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Evolutie Peterbos : bijstelling van de regeling -30% N In 2012, begin van PLAGE, wijziging van de regelingsparameters. Afsluiting (loskoppeling van hydraulisch netwerk) van de radiatoren in de galerijen.

17 17 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Evolutie Peterbos 2-3 Voor Na

18 18 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Evolutie Peterbos 2-3

19 19 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Opvolging van de isolatiewerken met behulp van een thermische camera

20 20 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Evolutie Peterbos : Isolatie Peterbos 3 - Volledige renovatie van stookplaats en bijbehorende uitrustingen -45% N In 2013 werd Peterbos 3 geïsoleerd en werd de stookplaats gerenoveerd

21 21 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Bewustmaking: temperatuurregistratie in een appartement van PB6

22 22 EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR Evolutie Peterbos : Regeling Bewustmaking -50% N Na de bewustmakingscampagne van 2014 en de wijziging van de parameters voor de verwarmingscurve daling van 50 % in 2015

23 23 INHOUDSOPGAVE PRESENTATIE EEN DUIDELIJK VOORBEELD: EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE VOORNAAMSTE ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING TOOLBOX VOOR ENERGIEOPVOLGING

24 24 VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE Kritische blik op de hydraulische schema s Alleen aanvaarden wat men begrijpt!!!

25 25 VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE Kritische blik op de hydraulische schema s N Een functionele beschrijving eisen Voorbeeld: Als de retourtemperatuur minder dan 40 C bedraagt, voert een 3-wegklep het water naar het onderste deel van de boilers N De beschrijving bij de oplevering testen

26 26 VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE Kritische blik op de dimensionering Studiebureau: 70 woningen 5 personen per woning 50 liter warm water van 60 C per dag Hypotheses durven onderzoeken!!! Studiebureau 350 personen 10 m³ SWW/dag 350 kw 250 kw l Roland RIXEN 166 personen 5 m³ SWW/dag 166 kw 100 kw l Werkelijke toestand 130 personen 3 m³ SWW/dag

27 27 VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE Maandelijkse opvolging van het verbruik -15% N Teleurstellende resultaten in februari (-15 %)

28 28 VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE Maandelijkse opvolging van het verbruik N Meetcampagne maart 2015 (vertrek retour verwarming) geen nachtregime

29 29 VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE Maandelijkse opvolging van het verbruik N Regelingen de wisseling tussen dag en nacht is duidelijk

30 30 VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE Maandelijkse opvolging van het verbruik -30% N -30 % in april 2015 de correctie maakte het mogelijk de vóór de werken verwachte besparing te realiseren.

31 31 INHOUDSOPGAVE PRESENTATIE EEN DUIDELIJK VOORBEELD: EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE VOORNAAMSTE ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING TOOLBOX VOOR ENERGIEOPVOLGING

32 32 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Energieboekhouding Meten is weten Mesurer c est savoir ;-) De basis van alles = de maandelijkse opneming van de stand van de betreffende meters N het energieverbruik opvolgen en het situeren: t.o.v. andere gebouwen voor een zelfde gebouw over een bepaalde periode N verbruiksafwijkingen detecteren N de effecten van thermische verbeteringen meten N de budgettaire verbruiksprognoses opstellen

33 33 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Energieboekhouding N Maakt een vergelijking met andere gebouwen mogelijk

34 34 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Energieboekhouding N Maakt het mogelijk de evolutie van het verbruik van een gebouw te analyseren

35 35 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Energieboekhouding N De energieboekhouding vormt een mooi middel om het verbruik grafisch weer te geven en te interpreteren Is het verbruik van deze maand of dit jaar normaal? Hebben we meer of minder verbruikt dan vorig jaar? Hoe ligt mijn verbruik t.o.v. dat van identieke gebouwen?

36 36 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Energieboekhouding N Vergelijking van het werkelijke verbruik van gebouwen met hun verwachte verbruik Uittreksel uit de Antilope-software

37 37 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Afstandsbeheer N Meetcampagne: oplossing van een werkingsstoring op het niveau van de SWW-lus N Campagne de mesure : résolution d un disfonctionnement boucle ECS Blauw: productie Rood en groen: vertrek lus Geel: retour lus

38 38 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Afstandsbeheer

39 39 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Bewustmaking van de bewoners N Klachten objectiveren Stabiele temperatuur tussen 24 C en 22 C Meetcampagne m.b.t. de temperatuur en de vochtigheidsgraad in een woning van Peterbos 2

40 40 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Bewustmaking van de bewoners

41 41 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de collectieve stookplaatsen N De prestaties per type uitrusting definiëren

42 42 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de collectieve stookplaatsen N Database van de technische uitrustingen van de stookplaatsen

43 43 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de collectieve stookplaatsen N Hydraulisch schema voorzien van etiketten

44 44 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de collectieve stookplaatsen N Inhoud van het onderhoudsrapport

45 45 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de collectieve stookplaatsen N Gunningscriterium: prijs Offres Montant Ecart Cp Point(/50) Offre % 44% 22 Offre % 79% 40 Offre % 85% 43 Offre % 100% 50 Offre % 100% 50 Moyenne

46 46 ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING Opdracht voor diensten voor het onderhoud van de collectieve stookplaatsen Kwaliteit van de nota (30 punten) 3 enkelzijdige A4 s 1. Organisatie structuur 2. Administratieve opvolging, communicatie 3. Middelen om de technische kwaliteit, de continuïteit van de dienstverlening en de handhaving van een energiezuinige werking te verzekeren.

47 47 INHOUDSOPGAVE PRESENTATIE EEN DUIDELIJK VOORBEELD: EVOLUTIE VAN DE PETERBOSPARK-SITE OVER EEN PERIODE VAN 5 JAAR VOORNAAMSTE ACTIES BIJ RENOVATIE VOORNAAMSTE ACTIES BIJ GEWONE OPVOLGING TOOLBOX VOOR ENERGIEOPVOLGING

48 48 TOOLBOX VOOR ENERGIEOPVOLGING Streefwaarden (ruim bemeten) W/m² 100 kw * 2000 uur kwh 1000 m² kw 2 verwarmingsketels van 85 kw

49 49 TOOLBOX VOOR ENERGIEOPVOLGING Instrumenten Meting van de omgevingstemperatuur Meting van de temperatuur van 4 leidingen

50 50 TOOLBOX VOOR ENERGIEOPVOLGING Instrumenten Thermische camera

51 51 TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE N N N N Eenvoudige controlemethodes Aandacht schenken aan de installatie en deze begrijpen Een energieboekhouding voeren Enkele makkelijke en doeltreffende tools

52 52 TOOLS Gids duurzame gebouwen Excel raming winst fotovoltaïsche zonnepanelen: PVcalc Excel raming winst WKK: Cogencalc Relevantie elektriciteitsproductie op basis van hernieuwbare energiebronnen Websites N Energie + Om de behoeften van een gebouw te evalueren: "premier bilan énergétique.xls" zoeken Relevantie zonneboiler: Quick scan (Excel) N Energieboekhoudingstool

53 53 CONTACT Roland RIXEN Ingenieur-energieverantwoordelijke Contactgegevens BEDANKT VOOR UW AANDACHT

GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN

GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN Seminarie Duurzame Gebouwen GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN 18 mei 2018 BEHEER VAN COLLECTIEVE HUISVESTING Ervaringen van een energieverantwoordelijke in het kader van het Plan voor Lokale Actie

Nadere informatie

ENERGIEBEHEER (PLAGE- COÖRDINATOR

ENERGIEBEHEER (PLAGE- COÖRDINATOR Opleiding Duurzame Gebouwen ENERGIEBEHEER (PLAGE- COÖRDINATOR LENTE 2019 De PLAGE-verantwoordelijke : delen van ervaringen Ervaringen van een energieverantwoordelijke in het kader van het Plan voor Lokale

Nadere informatie

Commissioning: een absolute aanrader!

Commissioning: een absolute aanrader! Seminarie Duurzame Gebouwen Commissioning: een absolute aanrader! 15 maart 2019 WELKE MIDDELEN ZIJN VEREIST OM DE TECHNISCHE INSTALLATIES CORRECT OP TE VOLGEN? Standpunt van een opdrachtgever Roland RIXEN

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Gebouw

Seminarie Duurzaam Gebouw Seminarie Duurzaam Gebouw Een duurzaam energiebeheer voor iedereen Leefmilieu Brussel 31/01/13 PLAGE Scholen 2009-2013 St-Hubertuscollege Pierre URBAIN & Marc LEMYE SeGEC Secrétariat Général de l Enseignement

Nadere informatie

Opleiding «Duurzaam gebouw : ENERGIE»

Opleiding «Duurzaam gebouw : ENERGIE» Opleiding «Duurzaam gebouw : ENERGIE» PROGRAMMA Plaats : Brussel Voor iedereen, in functie van de gebouwbestemming : OF MODULE «ENERGIE IN INDIVIDUELE OF COLLECTIEVE HUISVESTING (< 10 EENHEDEN)» (6 dagen)

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw:

Opleiding Duurzaam gebouw: Opleiding Duurzaam gebouw: Energiebeheer (energieverantwoordelijke) Leefmilieu Brussel Beheer van het verbruik: energieboekhouding Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Het nut

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde Leefmilieu Brussel van het systeem voor verwarming en SWW Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Een overzicht geven van de

Nadere informatie

SANITAIR WARM WATER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 10 februari 2017

SANITAIR WARM WATER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 10 februari 2017 Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER 10 februari 2017 Kiezen tussen de verschillende alternatieven voor de productie en verdeling van SWW: op basis van welke criteria? Thomas LECLERCQ Matriciel

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel AANGEPAST MECHANISME VAN DE DERDE-INVESTEERDER BIJ DE RENOVATIE VAN COLLECTIEVE WONINGEN Patrick LEEMANS

Nadere informatie

Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. 16 december Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E

Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. 16 december Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET 16 december 2016 Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE De uitdagingen van een

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING VAN COGENCALC.XLS

GEBRUIKSAANWIJZING VAN COGENCALC.XLS GEBRUIKSAANWIJZING VAN COGENCALC.XLS 1. INLEIDING De berekeningstool COGENcalc.xls stelt u in staat snel een eerste dimensionering 1 uit te voeren van een eventuele warmtekrachtkoppeling die is aangepast

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) LENTE 2018 De energieverantwoordelijke: delen van ervaringen Opvolging van het verbruik en REG-maatregelen op de Sibelga-site Stéphane

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel PAE2 ten dienste van een globale renovatiestrategie Raphaël CAPART ICEDD asbl Doelstelling(en) van de presentatie De

Nadere informatie

Energiezuinig renovatieproject Sterrenveld

Energiezuinig renovatieproject Sterrenveld Marc Paesmans 14 Het project Gebouw Zonneveld Klassieke renovatie K55 Ventilatie C Gebouw Sterrenveld Subsidies Eur. Unie Doorgedreven renovatie K28 Ventilatie D PV-installatie Zonnecollectoren voor SWW

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER. 10 februari Efficiënte productie van sanitair warm water (SWW) Laurent Vercruysse ATTB

Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER. 10 februari Efficiënte productie van sanitair warm water (SWW) Laurent Vercruysse ATTB Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER 10 februari 2017 Efficiënte productie van sanitair warm water (SWW) Laurent Vercruysse ATTB PLAN VAN DE UITEENZETTING I. ErP-richtlijn II. Verschillende systemen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Leefmilieu Brussel Energie becijferen Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Opfrissen van de theoretische

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) HERFST 2017 Beheer van het verbruik: energieboekhouding Pascal ONS E²=MC 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE Het nut van de energieboekhouding

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (PLAGE-COÖRDINATOR) HERFST 2018 Beheer van het verbruik: energieboekhouding Pascal ONS E²=MC 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE Het nut van de energieboekhouding

Nadere informatie

Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken

Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken 1 Seminarie Duurzaam Bouwen: Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken 21 oktober 2014 Leefmilieu Brussel De regelgeving EPB-verwarming Alain BEULLENS, DPT VERWARMING en KLIM EPB LEEFMILIEU

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Overzicht van de belangrijkste warmteopwekkers Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw : Energie

Opleiding Duurzaam gebouw : Energie Opleiding Duurzaam gebouw : Energie Leefmilieu Brussel Verbruiken beheer : het energiekadaster Emmanuel HECQUET ICEDD asbl Doelstellingen van de presentatie Het begrip «energiekadaster» verduidelijken

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame renovatie: kort overzicht Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) 1 HOE BEOORDEEL JE DE RENDABILIEIT VAN EEN INVESTERING? Is het rendabel om in uw woning te investeren in een systeem dat werkt op hernieuwbare energie?

Nadere informatie

Warmtepompen en isolatie: het winnende duo?

Warmtepompen en isolatie: het winnende duo? Warmtepompen en isolatie: het winnende duo? Alain LEMAÎTRE van GOGRAPHIC Philippe DELCON van REVAMP BIM, 21 september 2010 Technische / technologische beschrijving Technische / technologische beschrijving

Nadere informatie

Verwarminginstallaties

Verwarminginstallaties Verwarminginstallaties Energiediagnose van een bestaande installatie Verbeteren van een bestaande installatie Een nieuwe installatie ontwerpen Verwarminginstallatie met warm water? 1 Verlies? Verlies?

Nadere informatie

Sinds meerdere jaren schommelden de aanvragen voor energiepremies tussen 10 miljoen en 12 miljoen euro per jaar.

Sinds meerdere jaren schommelden de aanvragen voor energiepremies tussen 10 miljoen en 12 miljoen euro per jaar. De toekomst van de energiepremies in het Brussels Gewest 1. Situation en 2009 Sinds meerdere jaren schommelden de aanvragen voor energiepremies tussen 10 miljoen en 12 miljoen euro per jaar. In 2009 is

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel VERWARMINGSINSTALLATIES EN SWW INSTALLATIES EFFICIENT ONTWERPEN Kasper DERKINDEREN CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Hoe een verwarmings

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel VERWARMINGSINSTALLATIES EN SWW INSTALLATIES EFFICIENT ONTWERPEN Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Hoe een verwarmings

Nadere informatie

Commissioning: Een absolute aanrader!

Commissioning: Een absolute aanrader! Seminarie Duurzame Gebouwen Commissioning: Een absolute aanrader! 15 maart 2019 COMMISSIONING VAN ONTWERP TOT EXPLOITATIE Vergelijking van twee ervaringen van een studiebureau Dietrich SCHILDERMANS Ingenium

Nadere informatie

Aandeel van SWW in het totale energieverbruik

Aandeel van SWW in het totale energieverbruik Aandeel van SWW in het totale energieverbruik Recente onderzoeksresultaten bij centrale stookplaatsen Bart Bleys Labo Watertechnieken WTCB Slide 1 Inhoud Inleiding TETRA SWW Instal 2020 Slide 2 Belang

Nadere informatie

Europese best practices Inspirerende modellen voor Brussel. Christophe BARBIEUX

Europese best practices Inspirerende modellen voor Brussel. Christophe BARBIEUX Duurzame renovatie Problematiek van het verdelen van de winst onder eigenaar en huurder Europese best practices Inspirerende modellen voor Brussel Christophe BARBIEUX AFDELING Energie 25 maart 2014 Chronologie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Follow-up en monitoring van duurzame gebouwen Leefmilieu Brussel Op zoek naar de beste combinaties van technieken om de kosten van HEP-gebouwen te verlagen Antoine HUPIN URBANI

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW GEDEELTELIJJKE EN GEFASEERDE RENOVATIE HERFST 2018 Bevindingen Technische en financiële argumenten voor de derde-investeerder in het kader van de gefaseerde renovatie van collectieve

Nadere informatie

Systeem - VOLL WONING

Systeem - VOLL WONING S.0. Gegevens en informatiebronnen Systeem - VOLL WONING Algemene kenmerken van het verwarmingssysteem Warmteproductie Ketel Brandstof : Aardgas Fabricagedatum : 01/01/2004 Vermogen : 35,000 kw Warmtedistributie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Hernieuwbare elektriciteitsproductie voor woningen met maximum 10 eenheden Gregory Neubourg APERe Doelstellingen van de presentatie Kennis van de

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

The Internet of Energy Things: intelligent meten

The Internet of Energy Things: intelligent meten The Internet of Energy Things: intelligent meten Emaze We helpen organisaties hun energieverbruik en energieproductie te optimaliseren: Energiemanagement Energiemonitoring Studiebureau technieken eportal

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 3.1 Systemen: inleiding Piotr Wierusz-Kowalski LENTE 2015 p.kowalski@mkengineering.be www.mkengineering.be 2 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE

Nadere informatie

D IETEREN Project:Energiebewust Ondernemen Site Mail: WKK-installatie

D IETEREN Project:Energiebewust Ondernemen Site Mail: WKK-installatie D IETEREN Project:Energiebewust Ondernemen Site Mail: WKK-installatie Directie Facilities & Real Estate Brussel Lieven FRANCOIS 08/10/2009 1 0. Programma 1. Inleiding 2. Evolutie 2006-2007-2008 3. Project

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie van een collectieve woning Sylvie Reuter Adjunct Algemeen Directeur Anderlechtse

Nadere informatie

Stookplaatsrenovatie. Wat schrijft de EPB Verwarming voor op het vlak van de regeling? Seminarie Duurzame Gebouwen. 7 december 2018.

Stookplaatsrenovatie. Wat schrijft de EPB Verwarming voor op het vlak van de regeling? Seminarie Duurzame Gebouwen. 7 december 2018. Seminarie Duurzame Gebouwen Stookplaatsrenovatie 7 december 2018 Wat schrijft de EPB Verwarming voor op het vlak van de regeling? Behandeling van de eis betreffende de regeling van de verwarmingsinstallaties

Nadere informatie

Collectieve woningen: renovaties met hoge energieprestatie

Collectieve woningen: renovaties met hoge energieprestatie Seminarie Duurzaam Bouwen : Collectieve woningen: renovaties met hoge energieprestatie 11/12/2015 Leefmilieu Brussel Studie rond het energetisch ontwerp, een belangrijke fase in het renovatieproces Charline

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel Wat hebben we uit ervaringen met PLAGE geleerd? Emmanuel Hecquet ICEDD asbl PLAGE??? 2 Wat is het PLAGE-programma?

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Diagnosetools voor renovatie Leefmilieu Brussel De Energieadviseur: praktijkervaringen Nicolas VANDERNOOT Stadswinkel / ABEA Doelstellingen van de presentatie Nog even kort over

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Hernieuwbare elektriciteitsproductie voor woningen met maximum 10 eenheden Gregory Neubourg APERe Doelstellingen van de presentatie Kennis van de belangrijke

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

Valorisatie van platte daken in een stedelijke context

Valorisatie van platte daken in een stedelijke context Seminarie Duurzaam Bouwen: Valorisatie van platte daken in een stedelijke context 27/03/2015 Leefmilieu Brussel EEN DAK BOORDEVOL ENERGIE Jonathan FRONHOFFS, Specialist Hernieuwbare Energie Dienst Facilitator

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel TECHNISCHE EN FINANCIËLE ARGUMENTEN VOOR DE DERDE-INVESTEERDER IN HET KADER VAN DE GEFASEERDE RENOVATIE

Nadere informatie

LOKAAL KYOTO-PLAN Watermaal-Bosvoorde (2004-2012) Energiebalans van de gemeentelijke gebouwen 2008

LOKAAL KYOTO-PLAN Watermaal-Bosvoorde (2004-2012) Energiebalans van de gemeentelijke gebouwen 2008 LOKAAL KYOTO-PLAN Watermaal-Bosvoorde (2004-2012) Energiebalans van de gemeentelijke gebouwen 2008 1. Context en inzet 2. De acties en resultaten in de meest energieverslindende gebouwen Sportpark Scholen

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen

Seminarie Duurzaam Bouwen Seminarie Duurzaam Bouwen Zoom op de kleinschalige warmtekrachtkoppeling (

Nadere informatie

Hydraulische optimalisatie

Hydraulische optimalisatie Hydraulische optimalisatie Atic - Hysopt Brussel 20 september 2017 Johan Baan - Accountmanager HYDRAULISCHE OPTIMALISATIE Het besparingspotentieel Payback 1.. 3 jaar! Jan Palfijn Ziekenhuis Antwerpen Hydraulische

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel Ervaringen met de cel VAMOS; Voorstelling van het typebestek voor installatie van fotovoltaïsche panelen door derde-investering

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) HERFST 2017 Onderzoek naar elektriciteitsverbruik Pascal ONS E²=MC Op basis van een presentatie van Cenergie 2 DOELSTELLINGEN VAN DE

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN FOLLOW-UP EN MONITORING VAN DUURZAME GEBOUWEN LENTE 2019 Ervaringen Invoering van monitoring Thomas Deville 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N N N N De uitdagingen verbonden

Nadere informatie

= * scholen. VRIJE BASISSCHOOL MARIA BOODSCHAP Brussel GAS-16,2% ELEK-11,9%

= * scholen. VRIJE BASISSCHOOL MARIA BOODSCHAP Brussel GAS-16,2% ELEK-11,9% VRIJE BASISSCHOOL MARIA BOODSCHAP Brussel GAS-16,2% ELEK-11,9% = -3.409 * scholen * Voor 2012 (ref. 2009) KDV Lagere school Vlaamsesteenweg, 155 B-1000 Brussel Directie Kleuterblok Basisschool 231 leerlingen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel GEDETAILLEERD VOORBEELD VAN EEN RENOVATIE Voorbeeldgebouwen [047] Stuckensstraat Madeline DEMOUSTIER Fhw

Nadere informatie

Economische analyse en dimensionering van een verwarmingssysteem op. collectieve systemen

Economische analyse en dimensionering van een verwarmingssysteem op. collectieve systemen Economische analyse en dimensionering van een verwarmingssysteem op zonne-energie voor collectieve systemen Voordelen van gravitaire drainage voor collectieve systemen Economisch optimale dimensionering

Nadere informatie

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN 1. CONTEXT Infofiche Energie DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt de productie van groene stroom afkomstig van hernieuwbare energiebronnen of warmtekrachtkoppeling

Nadere informatie

DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. Seminariecyclus Duurzaam bouwen. 16 december 2016

DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. Seminariecyclus Duurzaam bouwen. 16 december 2016 Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET 16 december 2016 En daarna? Begeleiding voorzien voor de bewoners/gebruikers Gevalstudie: rol en troeven van de ambassadeurs van de passiefbouw

Nadere informatie

DIAGNOSEVERSLAG VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 1

DIAGNOSEVERSLAG VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 1 DIAGNOSEVERSLAG VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 1 Erkende verwarmingsinstallateur Verantwoordelijke van de technische installaties Naam:... Identificatienummer:... Onderneming:... Btw-nummer:... Straat:...

Nadere informatie

Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente

Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente Klimaatneutrale Organisatie 2020 De ondersteuningscampagne voor gemeenten die zich engageren om in 2020 een klimaatneutrale organisatie

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen

Seminarie Duurzaam Bouwen Seminarie Duurzaam Bouwen Leefmilieu Brussel Brusselse stadswoningen gerenoveerd tot passiefhuizen: Voorbeeldgebouwen Camille DE SMET LEEFMILIEU BRUSSEL/ DPMT PROMOTIE DUURZAAM BOUWEN Doelstellingen van

Nadere informatie

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Sanitair warm water Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie Thomas More Kempen) Sanitair

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw:

Opleiding Duurzaam gebouw: Opleiding Duurzaam gebouw: Energiebeheer (energieverantwoordelijke) Leefmilieu Brussel Beheer van het verbruik: het energiekadaster Emmanuel HECQUET ICEDD asbl Doelstellingen van de presentatie Het begrip

Nadere informatie

Technische keuzes voor energie-besparingen. Jonathan Fronhoffs Cenergie

Technische keuzes voor energie-besparingen. Jonathan Fronhoffs Cenergie Technische keuzes voor energie-besparingen Jonathan Fronhoffs Cenergie Wie is Cenergie 20 jaar actief in integrale energiezorg Integrale energiezorg is: Volledig traject Alle aspecten van energie in gebouwen

Nadere informatie

Welkom. PV-panelen op publieke daken. Wase Klimaattop. 14 oktober 2016

Welkom. PV-panelen op publieke daken. Wase Klimaattop. 14 oktober 2016 Welkom Wase Klimaattop PV-panelen op publieke daken 14 oktober 2016 Agenda Zonne-energie in Vlaanderen Zonnepotentie van een dak Aanbod voor Lokale Besturen 2 Context Europese doelstelling: 20% hernieuwbare

Nadere informatie

Nulenergie in Brussel: perspectieven?

Nulenergie in Brussel: perspectieven? Nulenergie in Brussel: perspectieven? Seminarie Duurzaam Gebouw 22 maart 2013 Ir. Ismaël Daoud Politiek adviseur, Duurzaam bouwen en Energie Kabinet d'evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu,

Nadere informatie

Hoe duurzaamheid in de zorgsector verhogen?

Hoe duurzaamheid in de zorgsector verhogen? Hoe duurzaamheid in de zorgsector verhogen? Pascal Debbaut Probis Corporate nv materiaal- en middelengebruik in de zorgsector Jason Van Driessche Profex energie in de zorgsector Ludo Timmermans Directeur

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel GEDETAILLEERD VOORBEELD VAN EEN RENOVATIE Voorbeeldgebouwen [047] Stuckensstraat Madeline DEMOUSTIER Fhw Architectes

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel GEDETAILLEERD VOORBEELD VAN EEN RENOVATIE Voorbeeldgebouwen [047] Stuckensstraat Madeline DEMOUSTIER Fhw Architectes

Nadere informatie

Meestal is er geen bouwvergunning nodig om een zonne-installatie op een dak te plaatsen. Informeer altijd eerst bij uw gemeentebestuur.

Meestal is er geen bouwvergunning nodig om een zonne-installatie op een dak te plaatsen. Informeer altijd eerst bij uw gemeentebestuur. 15 september 2018 Resultaat van uw opzoeking op www.energiesparen.be/zonnekaart De zonnekaart geeft een goede weergave van de zoninstraling op uw dak. De hoeveelheid zoninstraling is heel plaatsgebonden

Nadere informatie

Energienota

Energienota Energienota 2014-2016 De Stad Gent heeft, in kader van het klimaatplan, als doelstelling om tegen 2019 het stadspatrimonium te verduurzamen en tot een minimale energiebesparing van 15% ten opzichte van

Nadere informatie

Financiering van energie-renovaties van gebouwen van de brusselse social-profit sector. 12 februari 2019

Financiering van energie-renovaties van gebouwen van de brusselse social-profit sector. 12 februari 2019 Financiering van energie-renovaties van gebouwen van de brusselse social-profit sector 12 februari 2019 Agenda 8u45 9u 9u20 9u40 10u10 10u30 10u50 11u10 11u30 11u50 12u10 12u30 Welkomstwoord Presentatie

Nadere informatie

Welkom. Energiediensten voor lokale besturen : Gerealiseerde energieprojecten Energiedag VVSG Antwerpen

Welkom. Energiediensten voor lokale besturen : Gerealiseerde energieprojecten Energiedag VVSG Antwerpen Welkom Energiediensten voor lokale besturen : Gerealiseerde energieprojecten Energiedag VVSG Antwerpen Aanbod Energiediensten voor Lokale Besturen Wat zijn EnergieDiensten voor Lokale Besturen? Energie

Nadere informatie

FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK

FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK Hoe kunt u de voorwaarden voor de follow-up van het energieverbruik in uw milieuvergunning naleven? WAAROM? U bent de beheerder van een gebouw en u wilt de exploitatievoorwaarden

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) LENTE 2018 Rol en functie van de Energieverantwoordelijke Pascal ONS E²=MC 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N N Analyse van de

Nadere informatie

Leefmilieu Brussel - BIM. Hernieuwbare energie

Leefmilieu Brussel - BIM. Hernieuwbare energie Hernieuwbare energie 1 1 Leefmilieu Brussel - BIM Gesticht in 1989, Leefmilieu Brussel - BIM is de administratie voor energie en leefmilieu van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het is de gesprekspartner

Nadere informatie

Johan Duyck Hebt U ook het gevoel dat uw geld langs deuren en ramen buiten vliegt?

Johan Duyck Hebt U ook het gevoel dat uw geld langs deuren en ramen buiten vliegt? Johan Duyck Hebt U ook het gevoel dat uw geld langs deuren en ramen buiten vliegt? 1 Hoe begin ik eraan? 1 Besparen zonder geld uit te geven. 2 Besparen via zinvolle investeringen. 3 Investeren in alternatieve

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel SWW: theoretische inleiding Kasper Derkinderen CENERGIE DOELSTELLINGEN KENGETALLEN SWW PRODUCTIE SWW: PRINCIPES METHODEN VERDELING SWW AFGIFTE SWW

Nadere informatie

Monitoring van verbruik in passiefwoning

Monitoring van verbruik in passiefwoning Seite 1 6 de jaarcongres Energiezuinig Bouwen en Verbouwen Nulenergie : haalbaar & betaalbaar? NIEUWBOUW RESIDENTIEEL Monitoring van verbruik in passiefwoning Laurent Vercruysse Opbouw presentatie Monitoring

Nadere informatie

LOGBOEK. Verwarmingssysteem type 2. van een flatgebouw. Gebouw:.

LOGBOEK. Verwarmingssysteem type 2. van een flatgebouw. Gebouw:. LOGBOEK Verwarmingssysteem type 2 van een flatgebouw Gebouw:. CONTEXT Het logboek is de 'referentie'-documentatie van de verwarmingssystemen. Het bijhouden van een logboek is een van de eisen van de EPB-reglementering

Nadere informatie

Bevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven

Bevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven Bevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven Straat : Nr. :. Bus :. Ik ben huurder Ik ben eigenaar Alle gegevens worden anoniem verwerkt. Het vragen naar de straat

Nadere informatie

Energie besparen door een correcte regeling van de verwarmingsinstallatie: praktijkvoorbeeld in een secundaire school

Energie besparen door een correcte regeling van de verwarmingsinstallatie: praktijkvoorbeeld in een secundaire school Energie besparen door een correcte regeling van de verwarmingsinstallatie: praktijkvoorbeeld in een secundaire school 1. INLEIDING Veel verwarmingsinstallaties in schoolgebouwen draaien op volle toeren,

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw:

Opleiding Duurzaam gebouw: Opleiding Duurzaam gebouw: Energiebeheer (energieverantwoordelijke) Leefmilieu Brussel Functie en rol van de energieverantwoordelijke Emmanuel Hecquet ICEDD Opleiding Duurzame gebouwen: ENERGIE Module

Nadere informatie

Energiebesparingen in gebouwen.

Energiebesparingen in gebouwen. Energiebesparingen in gebouwen. Donderdag 5 juni 2008 Margot De Pauw, KHK Inhoud. Vraagstelling en website Case Zonnige Kempen Case VIBO Beringen 1 Doelstelling. Energieverbruik voor verwarming in woningen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Bouwen

Opleiding Duurzaam Bouwen Opleiding Duurzaam Bouwen Leefmilieu Brussel De Energieadviseur: praktijkervaringen Nicolas VANDERNOOT Stadswinkel / ABEA Doelstellingen van de presentatie Nog even kort over de rol van de energieadviseur

Nadere informatie

Streefdoel Nulenergie voor een Voorbeeldgebouw

Streefdoel Nulenergie voor een Voorbeeldgebouw 1 Streefdoel Nulenergie voor een Voorbeeldgebouw Leefmilieu Brussel Nulenergie: Globe project, van droom naar werkelijkheid Esther Jakober Green Immo Doelstelling van de presentatie Is de Nulenergiedoelstelling

Nadere informatie

RENOVATIE VAN SOCIALE WONINGEN OLIJFBOOMSTRAAT 16 TOT 44 IN SCHAARBEEK

RENOVATIE VAN SOCIALE WONINGEN OLIJFBOOMSTRAAT 16 TOT 44 IN SCHAARBEEK RENOVATIE VAN SOCIALE WONINGEN OLIJFBOOMSTRAAT 16 TOT 44 IN SCHAARBEEK Technische nota EPB December 2016 Verspreiding: Quentin Steyart Samyn and Partners +32 2 / 374 90 60 sai@samynandpartners.be Uw contactpersonen:

Nadere informatie

Fotovoltaïsche systemen in de stad

Fotovoltaïsche systemen in de stad Seminarie Duurzame Gebouwen Fotovoltaïsche systemen in de stad 17 november 2017 VOORSTELLING VAN DE ONDERSTEUNINGS- EN BEGELEIDINGSMAATREGELEN VOOR FOTOVOLTAÏSCHE INSTALLATIES IN HET BHG Jonathan FRONHOFFS

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2018 Het standpunt van de installateur: ontwerp en integratie van het systeem Patrick TYDGADT Consulting Sales Engineer Daikin Belux - Avenue Franklin

Nadere informatie

Energiebeheer in de VDAB :

Energiebeheer in de VDAB : Energiebeheer in de VDAB : Opzet en resultaten 2006-2013 Alain Caytan - Energiecoördinator VDAB Energiebeheer in de VDAB Indeling presentatie : VDAB : situering en kerncijfers Energiezorg in de VDAB :

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Gebouw

Seminarie Duurzaam Gebouw 1 Seminarie Duurzaam Gebouw Een duurzaam energiebeheer voor iedereen Leefmilieu Brussel 31/01/13 Energiebeheer in stookplaatsen van collectieve woongebouwen en kantoren André Sonon Mitec Overzicht - -

Nadere informatie

Een kwaliteitsbeheersysteem. voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen

Een kwaliteitsbeheersysteem. voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen Een kwaliteitsbeheersysteem voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen 1 Renovatie van meergezinswoningen met behulp van het kwaliteitsbeheersysteem

Nadere informatie

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen MILIEUBAROMETER: INDICATORENFICHE ENERGIE 1/2 Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 Milieubarometer: Energieverbruik gemeentelijke gebouwen Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Energieverbruik gemeentelijke

Nadere informatie

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement.

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. Belan rike toelichtin bi het E C attest! NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. De hoge score is meestal te wijien aan het teit dat er met elektdcileii verwarmd

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel ILOT PICARD: PROJECT PRESENTATIE Antoine HUPIN, Patrimoniumverantwoordelijke URBANI Doelstelling(en) van de presentatie/tour Laten

Nadere informatie