Energiebeheer in de VDAB :

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Energiebeheer in de VDAB :"

Transcriptie

1 Energiebeheer in de VDAB : Opzet en resultaten Alain Caytan - Energiecoördinator VDAB

2 Energiebeheer in de VDAB Indeling presentatie : VDAB : situering en kerncijfers Energiezorg in de VDAB : kader Energiezorg in de VDAB : Actieplan Energie-audits en REG-maatregelen Resultaten energiezorg via EMC

3 Energiebeheer in de VDAB situering VDAB en kerncijfers VDAB : Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding Arbeidsmarktbeheer en competentiecentra Begeleiding van werkzoekende Opleiding van werkzoekende werkdomein : Vlaanderen aantal personeelsleden : Aantal cursisten per jaar :

4 Energiebeheer in de VDAB situering VDAB en kerncijfers Gebouwen : 203 (147 Huur/56 Eigendom) Type gebouwen : Grote administratieve gebouwen Lokale Werkwinkels (LWW) Grote Competentiecentra

5 Energiebeheer in de VDAB situering VDAB en kerncijfers 2013 Electriciteit HS+LS : Kwh Verwarming : Kwh Water : m³

6 Energiebeheer in de VDAB Kader VDAB Milieuzorgsysteem is ISO gecertifieerd sinds 2005 Akkoord van directiecomité VDAB op 19/09/2005 energiezorg in de VDAB

7 Energiebeheer in de VDAB Actieplan & doelstellingen Doel 1 : Energiezorg ontwikkelen en integreren in dagelijkse werking. Doel 2 : Optimale Energie efficiëntie en monitoren verbruik Doel 3 : Verbruiksdaling realiseren (-12% tegen 2011) Doel 4 : Duurzaam bouwen en introductie hernieuwbare energie

8 Energiebeheer in de VDAB Actieplan doel 1 : energiezorg ontwikkelen en integreren in dagelijkse werking Samenstellen van stuurgroep energiecel Aanstellen energiecoördinator Sensibilisering personeel Duurzaam aankoopbeleid

9 Energiebeheer in de VDAB Actieplan doel 2 : optimale energie efficiëntie en monitoring van het verbruik. Energie - efficiëntie Energieaudits Energie Prestatie Certificaat EPC Monitoring EMC Siemens Energieboekhouding Rapportering Vastgoed data bank Benchmark VDAB locaties REG maatregelen

10 Energiebeheer in de VDAB Actieplan doel 3 : daling energieverbruik realiseren. Verbruiksevolutie Jaar Oppervlakte Elektriciteitsverbruik Verwarming verbruik Water verbruik locaties in kwh/m² kwh GDD/m² /m² de scope m² 34,27 kwh/m² 91,48 kwh/m² 0,157 m³/m² m² 31,92 kwh/m² 82,93 kwh/m² 0,132 m³/m² m² 29,99 kwh/m² 81,29 kwh/m² 0,13 m³/m² m² 29,76 kwh/m² 79,54 kwh/m² 0,13 m³/m² m² 27,38 kwh/m² 81,67 kwh/m² 0,14 m³/m² 2013 tov 2004 in %/m² +4,5% -20,1% -10,72% -10,82%

11 Energiebeheer in de VDAB Actieplan doel 3 : daling energieverbruik realiseren. Energiekosten Kostprijs in Euro Gas Stookolie Elektriciteit water # in % +73% +84% -2% +72%

12 Energiebeheer in de VDAB Actieplan doel 4 : duurzaamheid & hernieuwbare energie. Duurzaam bouwen : De VDAB nieuwbouwprojecten beantwoorden aan deze EPB eisen : - VDAB St-Niklaas - Noordlaan ( ingebruikname medio 2009 ) Kantoren K-peil: 38 E-peil: toen nog niet van toepassing - VDAB Menen - LAR ( ingebruikname in najaar 2011 ) Kantoren K-peil: 45 E-peil: 100 Opleidingsloods K-peil: 45 E-peil: VDAB Zeebrugge - Blondeellaan ( ingebruikname in najaar 2011 ) Kantoren K-peil: 31 E-peil: 70 Opleidingsloods K-peil: 51 E-peil: 70 - VDAB Antwerpen - Provinciestraat ( renovatie start medio 2013 ) Kantoren K-peil: 26 E-peil: 56

13 Energiebeheer in de VDAB Actieplan doel 4 : duurzaamheid & hernieuwbare energie. Duurzaam renoveren : Sinds 2006 heeft VDAB voor een bedrag van euro geïnvesteerd aan REG aanpassingen in zijn patrimonium. Belangrijkste bestedingen oa : o Renovatie stookplaatsen : euro o Renovatie van daken : euro o Vernieuwing regeling stookplaatsen : k euro o Relighting : euro o Vervanging ramen en beglazing : euro

14 Energiebeheer in de VDAB Actieplan doel 4 : duurzaamheid & hernieuwbare energie. Vestigingsoptimalisatie : Voorbeelden van transitie en groepering van VDAB services in moderne locaties : o Antwerpen : ingebruikname locatie Copernicuslaan met stopzetting huur 5 locaties. o Genk : ingebruikname locatie Kalvarieberglaan met stopzetting huur 3 locaties. o Verhuis naar VAC s : o Leuven : verlaten van 2 huurpanden o Brugge : verlaten van 4 huurpanden o Gent : verlaten 6 van huurpanden

15 Energiebeheer in de VDAB Actieplan doel 4 : duurzaamheid & hernieuwbare energie. Hernieuwbare Energie : o Aankoop van 100% groene stroom, contract afm, 2015 via VEA. o m² zonnepanelen op 22 daken geïnstalleerd vermogen 3048 kwp jaarproductie 2604 Mwh of 24% VDAB verbruik 50% VDAB verbruik 50% injectie ih net.

16 Energiebeheer in de VDAB Energieaudits en REG maatregelen Positieve perceptie van de audits : 1. Inventaris van de meters 2. Beschrijving van het gebouw 3. Beschrijving van de installaties 4. Verbruiksanalyse, vermogensprofiel en benchmarking van het gebouw 5. Inventaris van de elektrische apparaten met hun vermogen 6. Temperatuur en comfortmetingen 7. Conclusies en aanbevelingen

17 Energiebeheer in de VDAB Energieaudits en REG maatregelen Voornaamste aanbevelingen: Regelen verwarming klok temperatuur Pompen met toerentalregeling op CV Ketels herdimensioneren vollasturen ( uur) Luchtgroepen sturen Thermostaatkranen correct instellen Koeling en freecooling serverrooms Ventilatie kloksturing Kloksturing op elektrische boilers

18 Energiebeheer in de VDAB Resultaten Energiezorg projecten besparingen. Spoorwegstraat Turnhout Gebouwbeheerssysteem Johnson Controls Int Afstelling richttemperaturen, thermostaatkranen, agenda Kloksturing buitenverlichting, luchtafzuigsysteem, perslucht Verbruik Electriciteit : kwh of -37% Water : -693 m³ of -33% Gasverbruik GDD : kwh of -21%

19

20 Energiebeheer in de VDAB Resultaten Energiezorg projecten besparingen. Witherenstraat Vilvoorde Gebouwbeheerssysteem Johnson Controls Int Kloksturing verlichting Sensibilisering lichtgebruik Automatisch spoelmechanisme urinoirs Aanpassing kraanwerk Verbruik Electriciteit : kwh of -33% Water : -316 m³ of -23% Gasverbruik GDD : kwh of -18%

21

22 Energiebeheer in de VDAB Resultaten Energiezorg projecten besparingen. Steenweg op Bergen - Anderlecht Gebouwbeheerssysteem Desigo Siemens Isolatie dak Vernieuwen verwarming en ventilatie Afstelling richttemperaturen, thermostaatkranen, agenda Kloksturing Verbruik Electriciteit : kwh of -29% Water : -189 m³ of -13% Gasverbruik GDD : kwh of -35%

23

24 Energiebeheer in de VDAB Resultaten Energiezorg projecten besparingen. Vlamingstraat Wevelgem Gebouwbeheerssysteem Desigo Siemens Vernieuwen verwarming en ventilatie Afstelling richttemperaturen, thermostaatkranen, agenda Kloksturing Verbruik Electriciteit : kwh of -32% Water : +356 m³ of +42% Gasverbruik GDD : kwh of -18%

25 condensatieketel Opstart stukadoors

26 Minimum niveau

27 Energiebeheer in de VDAB Resultaten Energiezorg projecten besparingen. Evolutie Energieverbruik VDAB : oelektriciteit : -20% overwarming GDD : -10% owater : -10%

28 Minimum niveau

29 zonnepanelen

30 Regenwatercaptatie met verbruiksmeting

31 Monitoring : Energiebeheer in de VDAB Bestendigen van gerealiseerde besparingen Detailmeting binnen gebouw, exacte aansturing, meting en alarmen per lokaal / zone (NanoGrid) = extra besparingen Patrimoniumbeheer : Focus op gebouwbeheerssystemen en sturing Renovatie vanuit duurzaamheidsbelang Nieuwbouw : focus op energiezuinigheid en duurzaamheid Milieuvriendelijke energiebronnen en toepassingen Aankoopbeleid : DO gericht aankoopbeleid roerende goederen 100% Groene stroom

32 VDAB Wondelgem 2 MW VESTAS windturbine op VDAB terrein

Actieplan Energie Efficiëntie :

Actieplan Energie Efficiëntie : Actieplan Energie Efficiëntie : KLANTENDAG VEB 13/10/2016 ALAIN CAYTAN Een uitdaging voor alle entiteiten ook voor VDAB Inhoud van de presentatie : 2 VDAB : duurzame onderneming 10 jaar gestructureerd

Nadere informatie

Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf

Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? 7 mei 2015 Inge Goessens Vlaams EnergieBedrijf Inhoud Korte voorstelling VEB De overheid als energieverbruiker Uw energiefactuur verlagen

Nadere informatie

Eandis 1. Ondersteuning en premies openbare besturen 29 juni 2007

Eandis 1. Ondersteuning en premies openbare besturen 29 juni 2007 1 Ondersteuning en premies openbare besturen 29 juni 2007 Vlaamse gemengde distributienetbeheerders elektriciteit 2 Vlaamse gemengde distributienetbeheerders aardgas 3 Ondersteuning DNB: overzicht DNB

Nadere informatie

Toelichting Steunpunt DuBo dienst Energiebegeleiding EPC-haalbaarheid voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen

Toelichting Steunpunt DuBo dienst Energiebegeleiding EPC-haalbaarheid voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen Toelichting Steunpunt DuBo dienst Energiebegeleiding EPC-haalbaarheid voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen Els Cornelis, Provincie Vlaams-Brabant, Klimaatteam 29 oktober 2015 Vlaams-Brabant Klimaatneutraal

Nadere informatie

:: Energiezorg in scholen

:: Energiezorg in scholen :: Energiezorg in scholen www.cenergie.be Daisy Dierickx (daisy.dierickx@cenergie.be ) Cenergie, productmanager energie-audits Johan Coolen (johan.coolen@cenergie.be) Cenergie, productmanager onderzoek

Nadere informatie

Slim energiebeheer volgens ISO bij Het Facilitair Bedrijf. Tine Moens Coördinator energie- en milieuzorgsysteem

Slim energiebeheer volgens ISO bij Het Facilitair Bedrijf. Tine Moens Coördinator energie- en milieuzorgsysteem Slim energiebeheer volgens ISO 50001 bij Het Facilitair Bedrijf Tine Moens Coördinator energie- en milieuzorgsysteem EMAS-MEETING 04/10/2018 ENERGIEMANAGEMENT (ISO 50001) MILIEMANAGEMENT (ISO 14001 2020)

Nadere informatie

Modern gebouwenmanagement. Voordracht door Verrecas Peter Technisch Adviseur infrastructuur preventie milieu

Modern gebouwenmanagement. Voordracht door Verrecas Peter Technisch Adviseur infrastructuur preventie milieu Modern gebouwenmanagement Voordracht door Verrecas Peter Technisch Adviseur infrastructuur preventie milieu Inleiding Wij zijn er ons allen van bewust dat de energiefactuur een aanzienlijke kostenpost

Nadere informatie

Welkom. Energiediensten voor lokale besturen : Gerealiseerde energieprojecten Energiedag VVSG Antwerpen

Welkom. Energiediensten voor lokale besturen : Gerealiseerde energieprojecten Energiedag VVSG Antwerpen Welkom Energiediensten voor lokale besturen : Gerealiseerde energieprojecten Energiedag VVSG Antwerpen Aanbod Energiediensten voor Lokale Besturen Wat zijn EnergieDiensten voor Lokale Besturen? Energie

Nadere informatie

Renovatie in de bouw De zin en onzin van renovaties - bewustmaking Wat voorziet Vlaanderen op het gebied van EPB- methodiek & ERP2020

Renovatie in de bouw De zin en onzin van renovaties - bewustmaking Wat voorziet Vlaanderen op het gebied van EPB- methodiek & ERP2020 Renovatie in de bouw De zin en onzin van renovaties - bewustmaking Wat voorziet Vlaanderen op het gebied van EPB- methodiek & ERP2020 21/02/2013 Kamp C Energierenovatieprogramma 2020 Prioriteiten: dak/glas/verwarming/muur

Nadere informatie

Energiezorgsysteem + premies voor gemeenten. Brussel, 29 juni 2007 Ronny Thevis

Energiezorgsysteem + premies voor gemeenten. Brussel, 29 juni 2007 Ronny Thevis Energiezorgsysteem + premies voor gemeenten Brussel, 29 juni 2007 Ronny Thevis Inhoud 1. Voorstelling Infrax 2. Energiezorgsysteem voor gemeenten 3. Premies voor gemeenten 1. Voorstelling Infrax WVEM IVEG

Nadere informatie

Energiebeleid lokaal bestuur. Joost Venken Schepen van Energie & Duurzaamheid Stad Hasselt

Energiebeleid lokaal bestuur. Joost Venken Schepen van Energie & Duurzaamheid Stad Hasselt Energiebeleid lokaal bestuur Joost Venken Schepen van Energie & Duurzaamheid Stad Hasselt Energiebeleid stad Hasselt Hasselt 20/20/20 stadsdiensten Hasseltse gemeenschap 20% reductie HEB Duurzaamheidsdienst

Nadere informatie

Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente

Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente Klimaatneutrale Organisatie 2020 De ondersteuningscampagne voor gemeenten die zich engageren om in 2020 een klimaatneutrale organisatie

Nadere informatie

Energiezorg in de praktijk. Energiezorg. Inhoud. Energiezorg - Definitie

Energiezorg in de praktijk. Energiezorg. Inhoud. Energiezorg - Definitie Inhoud Energiezorg in de praktijk :: Jonathan Fronhoffs :: projectleider energiezorg Energiezorg Energiekadaster en benchmarking Energieboekhouding Principes Resultaten Energie-audits Types Resultaten

Nadere informatie

Bouwunie, Unie van het KMO-bouwbedrijf 1

Bouwunie, Unie van het KMO-bouwbedrijf 1 1 Energierenovatie 2 Energierenovatie 3 Kostenoptimale niveau s in het echt 4 Kostenoptimale niveau s energieprestaties 5 Kostenoptimale niveau s energieprestaties 6 Totale Actuele Kost (TAK) Bouwkost

Nadere informatie

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen MILIEUBAROMETER: INDICATORENFICHE ENERGIE 1/2 Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 Milieubarometer: Energieverbruik gemeentelijke gebouwen Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Energieverbruik gemeentelijke

Nadere informatie

Waarom je blauw betalen aan energie?

Waarom je blauw betalen aan energie? Waarom je blauw betalen aan energie? Energieprijzen Voordeel van energievriendelijke installaties Opbrengst spaarboekje Haal je voordeel uit energievriendelijke oplossingen voor warmte en water! Bespaar

Nadere informatie

Energierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden

Energierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden Energierapportage 2018 MFC Atria Leusden Asschatterweg 37 3831 JJ Leusden Introductie Voor u ligt de energierapportage 2018, waarin de energieverbruiken van de scholen wordt vergeleken met het maximale

Nadere informatie

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen?

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen? OP WEG NAAR 00 Bijna-Energieneutrale gebouwen? Maarten De Groote Vlaams Energieagentschap 4 oktober 0 Brugge Inhoud Evolutie energieprestatie Vlaanderen Aanpassingen wetgeving EPB Aanpassingen wetgeving

Nadere informatie

Welkom ENERGIE IN WELZIJN WELZIJN MET ENERGIE. Theo Verstappen

Welkom ENERGIE IN WELZIJN WELZIJN MET ENERGIE. Theo Verstappen Welkom ENERGIE IN WELZIJN WELZIJN MET ENERGIE Theo Verstappen 2 2 Wereldwijd actie Duurzaam bouwen Meten is weten Sensibiliseren Kleine maatregelen Grote kleine maatregelen 3 3 Duurzaam bouwen Duurzaam

Nadere informatie

Klanken uit het Energie Overleg. 4 de Vastgoedforum 27/2/2015

Klanken uit het Energie Overleg. 4 de Vastgoedforum 27/2/2015 Klanken uit het Energie Overleg 4 de Vastgoedforum 27/2/2015 Interne milieuzorg in 2003 Milieubeleidsverklaring Vlaamse Regering van 18 juli 2003 De Vlaamse overheid wenst inzake milieuzorg een voorbeeldfunctie

Nadere informatie

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest WG Energiezorg. Een zorg voor de toekomst Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Naar een rationeel energiebeleid De klimaatsverandering zet ons aan om maatregelen

Nadere informatie

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen Energiezorg. Een zorg voor de toekomst Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen Naar een rationeel energiebeleid De klimaatsverandering zet ons aan om maatregelen te nemen die de uitstoot

Nadere informatie

Catherine Wuyts Dannie Helsen

Catherine Wuyts Dannie Helsen Catherine Wuyts Dannie Helsen Doordat de energiekost volledig centraal wordt gedragen (door de scholengroep zelf) speelt deze een belangrijke rol bij uitgaven. Tenminste 30% van het budget wordt hiervoor

Nadere informatie

RVP goes green. Hoe springt de RVP om met energie? juin 8, Rijksdienst voor Pensioenen ~

RVP goes green. Hoe springt de RVP om met energie? juin 8, Rijksdienst voor Pensioenen ~ RVP goes green Rijksdienst voor Pensioenen ~ www.rvp.fgov.be Agenda ~ Doel: verlagen van de CO 2 -uitstoot ~ Installaties voor de warmteproductie ~ Installaties voor de koudeproductie ~ Bezoek ter plekke

Nadere informatie

Reductie doelstellingen (B: Reductie)

Reductie doelstellingen (B: Reductie) Reductie doelstellingen (B: Reductie) Eis 3.B.1. Barendrecht, oktober 2013 Auteur: Sabine Droog Geaccordeerd door: Leo Droog Directeur Edwin Oudshoorn Bedrijfsleider/ MVO Verantwoordelijk 1 1. Reductiebeleid

Nadere informatie

Welkom. REG in gemeentegebouwen Provincie West-Vlaanderen 22/09/2015

Welkom. REG in gemeentegebouwen Provincie West-Vlaanderen 22/09/2015 Welkom REG in gemeentegebouwen Provincie West-Vlaanderen 22/09/2015 Energiediensten Eandis geeft u raad, ondersteunt, coördineert en voert uit Infrastructuurwerken Buitenverlichting Synergie en minder

Nadere informatie

Energiebesparing, hoe begin je eraan? Agoria Gent, 12 juni 2012 Charles-Henri Bourgois, Factor4

Energiebesparing, hoe begin je eraan? Agoria Gent, 12 juni 2012 Charles-Henri Bourgois, Factor4 Energiebesparing, hoe begin je eraan? Agoria Gent, 12 juni 2012 Charles-Henri Bourgois, Factor4 Inhoud Waarom is energiebesparing interessant? Belang van een juiste aanpak Zelf doen vs. Outsourcing Klassieke

Nadere informatie

EER 2012/27/EU artikel 5: verplichtingen voor overheidsgebouwen

EER 2012/27/EU artikel 5: verplichtingen voor overheidsgebouwen EER 2012/27/EU artikel 5: verplichtingen voor overheidsgebouwen Vastgoedforum 27 februari 2015 Ellen Moons Vlaams Energieagentschap Overzicht Inhoud artikel 5 Toepassingsgebied entiteiten - gebouwen Besparingsdoelstelling

Nadere informatie

Energie-efficiëntierichtlijn. Ann Collys Vlaams Energieagentschap - 13/02/2014 - VAC Gent

Energie-efficiëntierichtlijn. Ann Collys Vlaams Energieagentschap - 13/02/2014 - VAC Gent Energie-efficiëntierichtlijn Ann Collys Vlaams Energieagentschap - 13/02/2014 - VAC Gent Inhoud Algemene inleiding Artikel 5: Voorbeeldfunctie van de gebouwen van overheidsinstanties Standaardaanpak Alternatieve

Nadere informatie

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Verplicht aandeel hernieuwbare energie in nieuwbouw Vanaf 1 januari 2014 moet elke nieuwe woning, kantoor

Nadere informatie

Energieprestatiecertificatie in het Vlaamse Gewest. Vlaams Energieagentschap

Energieprestatiecertificatie in het Vlaamse Gewest. Vlaams Energieagentschap Energieprestatiecertificatie in het Vlaamse Gewest Vlaams Energieagentschap Luc Peeters, administrateur-generaal Inhoud: 1. Inleiding & definitie 2. Nieuwbouw 3. Publieke gebouwen 5. Niet-residentiële

Nadere informatie

Opgesteld door: L. Pira Datum: 19/07/2016. Energie management plan 2016

Opgesteld door: L. Pira Datum: 19/07/2016. Energie management plan 2016 Opgesteld door: L. Pira Datum: 19/07/2016 Energie management plan 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Reductiedoelstellingen... 2 3. Plan van aanpak... 3 3.1 Scope 1: reductiemaatregelen brandstofverbruik...

Nadere informatie

Bijlage bij uw huurovereenkomst (project EGW Arnhem Presikhaaf) versie 1.3 03-11-2015 tussenwoning

Bijlage bij uw huurovereenkomst (project EGW Arnhem Presikhaaf) versie 1.3 03-11-2015 tussenwoning Bijlage bij uw huurovereenkomst (project EGW Arnhem Presikhaaf) versie 1.3 03-11-2015 tussenwoning Naam huurder: Adres: Huurcontractnummer: Ingangsdatum huur: U heeft een overeenkomst met Portaal voor

Nadere informatie

Energiezuinig bouwen. Het verhaal vanaf 1992 tot straks. Hugo Hens. KVAB, Reflectiegroep Energie 22/1/2019

Energiezuinig bouwen. Het verhaal vanaf 1992 tot straks. Hugo Hens. KVAB, Reflectiegroep Energie 22/1/2019 KVAB, Reflectiegroep Energie 22/1/2019 Energiezuinig bouwen Het verhaal vanaf 1992 tot straks Hugo Hens Gewoon hoogleraar emeritus Departement Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Bouwfysica 1969 Overzicht oinleiding

Nadere informatie

Workshop energiezuinig & groen verwarmen van bedrijven Oostende Welkom

Workshop energiezuinig & groen verwarmen van bedrijven Oostende Welkom Workshop energiezuinig & groen verwarmen van bedrijven Oostende - 29-11-2012 Welkom 1 Projectuitvoering voor West-Vlaanderen: De projectactiviteiten in West-Vlaanderen worden gefinancierd door: De projectpartners

Nadere informatie

ENERGIESTRATEGIE OP MAAT VAN DE REGIO EN UW GEMEENTE CASE KLIMAATPLAN HARELBEKE

ENERGIESTRATEGIE OP MAAT VAN DE REGIO EN UW GEMEENTE CASE KLIMAATPLAN HARELBEKE ENERGIESTRATEGIE OP MAAT VAN DE REGIO EN UW GEMEENTE CASE KLIMAATPLAN HARELBEKE De Samenkomst 11 december 2012 Dominiek Vandewiele Els Verhaest Eric Lemey DE THEORIE Ons energiesysteem een geschiedenis

Nadere informatie

ENERGIE EN MILIEU VERBRUIKSCIJFERS ENERGIE ENERGIE-EFFICIËNTIE GASVERBRUIK

ENERGIE EN MILIEU VERBRUIKSCIJFERS ENERGIE ENERGIE-EFFICIËNTIE GASVERBRUIK az Sint-Blasius Energie & Milieu 216 ENERGIE EN MILIEU VERBRUIKSCIJFERS ENERGIE ENERGIE-EFFICIËNTIE De totale energiekosten van het ziekenhuis bedragen 1% van de omzet, wat vrij hoog is. Daarom volgen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Monitoring, onmisbaar hulpmiddel in elke fase van energiebeheer Vincent DIERICKX Cenergie CVBA Doelstelling(en) van de presentatie Inzicht in de

Nadere informatie

Energiedata woningen bij het VEA 28 september 2015

Energiedata woningen bij het VEA 28 september 2015 Energiedata woningen bij het VEA 28 september 2015 INHOUD BRONNEN ENERGIEDATA HUISHOUDENS VEA AANTAL RESULTATEN VEA-ENQUETE HUISHOUDENS 2015 INTERFEDERALE SAMENWERKING ENERGIEDATA DOELEINDEN DATAVERZAMELING

Nadere informatie

Is investeren in energiebesparende producten nog interessant?

Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Energie verwarming en SWW Stijgende prijzen woningen zonder spouwisolatie Woningen met enkel glas Woningen zonder dakisolatie 2 1 Energie elektriciteit

Nadere informatie

Opgesteld door: L. Pira Datum: 20/06/2017. Energie management plan 2017

Opgesteld door: L. Pira Datum: 20/06/2017. Energie management plan 2017 Opgesteld door: L. Pira Datum: 20/06/2017 Energie management plan 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Reductiedoelstellingen... 2 3. Plan van aanpak... 3 3.1 Scope 1: reductiemaatregelen brandstofverbruik...

Nadere informatie

Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Voor onafhankelijke informatie en advies over: Raoul Santibanez Voor onafhankelijke informatie en advies over: Energie besparen en energie opwekken Luchtkwaliteit in huis Comfortverbetering in huis Levensloopbestendig wonen Klimaat adaptief wonen Subsidies,

Nadere informatie

Energienota

Energienota Energienota 2014-2016 De Stad Gent heeft, in kader van het klimaatplan, als doelstelling om tegen 2019 het stadspatrimonium te verduurzamen en tot een minimale energiebesparing van 15% ten opzichte van

Nadere informatie

Energie- en duurzaam beleid van de Senaat globaal rapport

Energie- en duurzaam beleid van de Senaat globaal rapport Quaestuur Energie- en duurzaam beleid van de Senaat globaal rapport 1. Stand van zaken: totaal verbruik in 2013 niet genormaliseerd Elektriciteit Gas Water kwh EURO kwh EURO m 3 EURO 2009 932 272 125 897,86

Nadere informatie

Feedback ervaringen Energieverbruik beheersen in het Erasmus Ziekenhuis

Feedback ervaringen Energieverbruik beheersen in het Erasmus Ziekenhuis Feedback ervaringen Energieverbruik beheersen in het Erasmus Ziekenhuis Régal Jean-Luc Inhoud presentatie Voorstelling Erasmus ziekenhuis & campus Opdrachten van de energiemanager Boekhouding, opvolging

Nadere informatie

ESCOLIMBURG2020 Ondersteuning aan lokale besturen. Sandra Penders (Dubolimburg) Dirk Schreurs (Infrax)

ESCOLIMBURG2020 Ondersteuning aan lokale besturen. Sandra Penders (Dubolimburg) Dirk Schreurs (Infrax) ESCOLIMBURG2020 Ondersteuning aan lokale besturen Sandra Penders (Dubolimburg) Dirk Schreurs (Infrax) ESCOLimburg2020: het project Doel: versnelde realisatie energie-performante overheidsgebouwen Goede

Nadere informatie

Schakel over op slim energiegebruik!

Schakel over op slim energiegebruik! Schakel over op slim energiegebruik! Sterker ondernemen met de energiescan Eén van de suggesties uit de scan was het vernieuwen van de lichtkoepels. Samen met een daglichtsturing leverde dit ons een besparing

Nadere informatie

ESCO. Ronny Thevis. Antwerpen, 26 oktober 2011

ESCO. Ronny Thevis. Antwerpen, 26 oktober 2011 ESCO Ronny Thevis Antwerpen, 26 oktober 2011 Inhoud ESCO - aanbod ESCO - een succes? ESCO - voorbeeldproject ESCO aanbod ESCO = Energy Services Company Globale aanpak: HVAC Relighting Gebouwschil Hernieuwbare

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

Wie zijn we? Visie. Missie

Wie zijn we? Visie. Missie Wie zijn we? Missie Wij ontzorgen de publieke sector naar een duurzamer en efficiënter energiebeheer. Visie Dynamisch en innovatief energiebeheer vormt de basis Onze expertise en data vormen de sleutel

Nadere informatie

Checklist gebouw. Beleid. Energie

Checklist gebouw. Beleid. Energie Checklist gebouw Beleid Energie Een checklist kunstenpraktijk? Deze checklist 'gebouw' laat toe een eco-snaphot te nemen van de gebouwen waarin de organisatie gehuisvest is, of waar de productie / expo's

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw:

Opleiding Duurzaam gebouw: Opleiding Duurzaam gebouw: Energiebeheer (energieverantwoordelijke) Leefmilieu Brussel Beheer van het verbruik: energieboekhouding Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Het nut

Nadere informatie

Is uw verbruik normaal?

Is uw verbruik normaal? Is uw verbruik normaal? Maar dit mag ons niet doen vergeten wat zijn kostprijs en effecten op het milieu zijn. Ook al hebben we geen vat op de prijzen, ons verbruik kunnen we wel zelf beïnvloeden. Deze

Nadere informatie

Reductie doelstellingen (B: Reductie)

Reductie doelstellingen (B: Reductie) Reductie doelstellingen (B: Reductie) Eis 3.B.1. Barendrecht, 28 oktober 2014 Auteur: E. Oudshoorn Geaccordeerd door: L.A. Droog Directeur E. Oudshoorn Bedrijfsleider/ MVO Verantwoordelijk CO 2 prestatieladder

Nadere informatie

Verslag over het energiebeleid van de Senaat

Verslag over het energiebeleid van de Senaat Algemene Zaken Verslag over het energiebeleid van de Senaat 1 Stand van zaken: totaal verbruik in 2012 niet genormaliseerd Elektriciteit Gas Water kwh EURO kwh EURO m 3 EURO 2009 932 272 125 897,86 1 772

Nadere informatie

19:00u Verwelkoming Voorzitter/Directie lokale CB. 19:20u Eandis/Infrax (Premies, Missie, Visie 2016)

19:00u Verwelkoming Voorzitter/Directie lokale CB. 19:20u Eandis/Infrax (Premies, Missie, Visie 2016) AGENDA 19:00u Verwelkoming Voorzitter/Directie lokale CB 19:10u Inleiding VCB energieconsulenten 19:20u Eandis/Infrax (Premies, Missie, Visie 2016) 19:50u WTCB (Verstrenging E-peil, STS en & TV s) 20:20u

Nadere informatie

Bevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven

Bevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven Bevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven Straat : Nr. :. Bus :. Ik ben huurder Ik ben eigenaar Alle gegevens worden anoniem verwerkt. Het vragen naar de straat

Nadere informatie

Brugge. 3 juni 2015. Kris Van Dijck Burgemeester Dessel

Brugge. 3 juni 2015. Kris Van Dijck Burgemeester Dessel Brugge 3 juni 2015 Kris Van Dijck Burgemeester Dessel 9.500 inwoners 27 km² Landelijk maar Nucleaire industrie Opslag nucleair afval Witzand winning Sportgemeente Dessel en Witgoor Sport BMX Sportpark

Nadere informatie

Dit was VDAB in VDAB staat altijd open voor werk, 24/7.

Dit was VDAB in VDAB staat altijd open voor werk, 24/7. Dit was VDAB in 2017 VDAB staat altijd open voor werk, 24/7. Digitale bereikbaarheid In 2017 werden 10.401 vragen behandeld via het online sollicitatieloket. Via dat loket kan iedereen aan e-coaches feedback

Nadere informatie

Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus. Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014

Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus. Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014 Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014 De Vlaamse Overheid als verbruiker De Vlaamse Overheid verbruikt circa 300 miljoen euro energie

Nadere informatie

Van Herk Groep B.V. Doelstelling CO₂-reductie

Van Herk Groep B.V. Doelstelling CO₂-reductie Van Herk Groep B.V. Bestaande uit: Van Herk Groep B.V. Bouwonderneming Stout B.V. Stout Bouwmaatschappij B.V. Herkon B.V. Exploitatiemaatschappij Hebo B.V. Exploitatiemaatschappij Hebo 2 B.V. Exploitatiemaatschappij

Nadere informatie

Case Study: Rijwoning te Lier uit 1905

Case Study: Rijwoning te Lier uit 1905 WP2 - Taak 2.2 - Cash Flow Simulator Case Study: Rijwoning te Lier uit 1905 Jeroen Van der Veken Jan Creylman KCE Thomas More Kempen KU Leuven @ Geel Case: Voorgevel 1 Case: Achtergevel Case: Achtergevel

Nadere informatie

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement.

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. Belan rike toelichtin bi het E C attest! NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. De hoge score is meestal te wijien aan het teit dat er met elektdcileii verwarmd

Nadere informatie

De financiering van de energetische efficientie. Brussel : 12 februari Belfius Bank Philippe Dedobbeleer

De financiering van de energetische efficientie. Brussel : 12 februari Belfius Bank Philippe Dedobbeleer De financiering van de energetische efficientie Brussel : 12 februari 2019 Belfius Bank Philippe Dedobbeleer SMART BUILDING & RENOVATION SOLUTION Met passie voor energie-efficiëntie Smart Building & Renovation

Nadere informatie

Energiemanagement 2014-2015 CO 2 -prestatie

Energiemanagement 2014-2015 CO 2 -prestatie Energiemanagement 2014-2015 CO 2 -prestatie Cable Partners B.V. Venneveld 34 4705 RR ROOSENDAAL tel. 0031 165 523 000 fax 0031 165 520 033 www.cablepartners.nl Opgesteld d.d.: Mei 2014 Revisie: 001 Opgesteld

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestemming type appartement softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2 ): 191 Het berekende energieverbruik is een inschatting van de energiezuinigheid van het appartement.

Nadere informatie

De energiescan. Infoavond Burgemeesterconvenant Liedekerke, 19 mei 2015

De energiescan. Infoavond Burgemeesterconvenant Liedekerke, 19 mei 2015 De energiescan Infoavond Burgemeesterconvenant Liedekerke, 19 mei 2015 ir. Joachim Castelain joachim.castelain@agentschapondernemen.be T : 09 / 267 40 32 www.agentschapondernemen.be Inhoud presentatie

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat Vri jteken i ng sbed i ng De meeste maatregelen die opgenomen zijn op dit certificaat, zijn op dit moment kosteneffectief of kunnen dat worden binnen de geldigheidsduur van het certificaat. Mogelijk zijn

Nadere informatie

Inhoud. Pagina 2 van 7

Inhoud. Pagina 2 van 7 Energie Audit 2014 Inhoud 1. Introductie... 3 2. Doelstelling... 3 3. Energie-aspecten... 3 Uitstoot door procesemissies... 3 Uitstoot door fabriek installaties... 3 Uitstoot vanuit de kantoorpanden...

Nadere informatie

Energiezuinig (ver)bouwen: geen rechttoe rechtaan verhaal

Energiezuinig (ver)bouwen: geen rechttoe rechtaan verhaal KVAB / Reflectiegroep Energie 14 oktober 2015 Energiezuinig (ver)bouwen: geen rechttoe rechtaan verhaal Hugo Hens Inhoudsoverzicht Inleiding Bewonersgedrag o o Feiten? Hoe statistisch? o Gevolgen Netto

Nadere informatie

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) 1 HOE BEOORDEEL JE DE RENDABILIEIT VAN EEN INVESTERING? Is het rendabel om in uw woning te investeren in een systeem dat werkt op hernieuwbare energie?

Nadere informatie

Kleine maatregelen VVSG. 26 oktober 2011 I Tim Van Dyck

Kleine maatregelen VVSG. 26 oktober 2011 I Tim Van Dyck Kleine maatregelen VVSG 26 oktober 2011 I Tim Van Dyck Energiebeheercel Stad Antwerpen Team van 6 ingenieurs, gespecialiseerd in energietechnieken, maakt deel uit van Projectbureau Bouw Het implementeren

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Sint-Bernardsesteenweg nummer 269 bus 3 bestemming appartement type softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m2): 379 Het berekende energieverbruik is een inschatting

Nadere informatie

Energie en comfort in duurzame gebouwen

Energie en comfort in duurzame gebouwen Energie en comfort in duurzame gebouwen Aluminium Experience Day 30 augustus 2011 Dr.ir.arch. Griet Verbeeck (PHL & K.U.Leuven) DUURZAME GEBOUWEN KLIMAATSVERANDERING UITPUTTING NATUURLIJKE RIJKDOMMEN DUURZAAMHEID

Nadere informatie

Discussienota Tertiaire Sector. BAU+ studie: Energie- en broeikasgasscenario s voor het Vlaamse gewest verkenning beleidsscenario s tot 2030

Discussienota Tertiaire Sector. BAU+ studie: Energie- en broeikasgasscenario s voor het Vlaamse gewest verkenning beleidsscenario s tot 2030 Discussienota Tertiaire Sector BAU+ studie: Energie- en broeikasgasscenario s voor het Vlaamse gewest verkenning beleidsscenario s tot 2030 Katleen Briffaerts 1 Inhoud Inleiding Aannames Beleidsdoelstellingen

Nadere informatie

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort WARMTEPOMPTECHNIEK Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort Voor verwarming en productie van sanitair warm water in nieuwbouw en renovatie Warmtepomptechniek in nieuwbouwprojecten Nieuw bouwen?

Nadere informatie

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2):

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2): certificaatnummer 20110627-0000869054-00000007-9 straat Wijngaardstraat nummer 39 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2): Het berekende

Nadere informatie

Energie efficiëntie: een totaalpakket

Energie efficiëntie: een totaalpakket Energie efficiëntie: een totaalpakket VEB Klantendag (16/10/2015) Inge Goessens Directeur Energie-efficiëntie Agenda De overheid als grootverbruiker Beheer en data vormen de sleutel Energie efficiëntie

Nadere informatie

Een pro-actief energiebeleid uitgelicht

Een pro-actief energiebeleid uitgelicht Een pro-actief energiebeleid uitgelicht Kris Baert - 1 e Vlaamse Energiecongres - 20 oktober 2009 slide 1 Inhoud Duurzaamheid Rationeel energiegebruik Groene stroom CO 2 bilan slide 2 DUURZAAM meerwaarde

Nadere informatie

Resultaten monitoring

Resultaten monitoring RenoseeC: renovaties met sociale, ecologische en economische meerwaarde via collectieve aanpak Resultaten monitoring Afdeling Bouwfysica KU Leuven / EnergyVille Evi Lambie & Dirk Saelens Cayman 1 Uitgevoerde

Nadere informatie

Elektriciteitsverbruik - Senaat

Elektriciteitsverbruik - Senaat Energie- en duurzaam beleid van de Senaat Toestand op 1 november 2014 De verbetering van de energieprestatie van de gebouwen is een belangrijke uitdaging geworden. De Senaat speelt al verscheidene jaren

Nadere informatie

1. Enkele algemene cijfers over het energieverbruik van de tertiaire gebouwen 2. Energieprestatie van de publieke gebouwen op basis van de EPC

1. Enkele algemene cijfers over het energieverbruik van de tertiaire gebouwen 2. Energieprestatie van de publieke gebouwen op basis van de EPC 1. Enkele algemene cijfers over het energieverbruik van de tertiaire gebouwen 2. Energieprestatie van de publieke gebouwen op basis van de EPC databank Verhouding residentieel tertiair verbruik: 2/3 1/3

Nadere informatie

Installatie eisen bij renovatie

Installatie eisen bij renovatie Installatie eisen bij renovatie minimale eisen voor de nieuw geplaatste installaties of de vernieuwde installaties bij i ti renovaties en functiewijzigingen 2015 Patrik De Paep pdepaep@depaep.be Achtergrond

Nadere informatie

Ingenieurs- en adviesbureau technische uitrusting

Ingenieurs- en adviesbureau technische uitrusting ir. Nicolas Vyncke Agenda Ingenieurs- en adviesbureau technische uitrusting Opgericht door ir. H.R. Vyncke in 1968 45 vaste medewerkers > 1500 referenties > 40 jaar ervaring Onafhankelijk Kantoor in Brugge

Nadere informatie

Actieplan Burgemeestersconvenant

Actieplan Burgemeestersconvenant Actieplan Burgemeestersconvenant Wat is het burgemeestersconvenant? Engagement van 6735 steden en gemeenten Om minimum 20 % CO 2 te gaan besparen tegen 2020 20 % CO 2 over het volledige grondgebied Opmaak

Nadere informatie

ENERGIE EFFICIËNTIE EN BESPARINGEN IN GEBOUWEN

ENERGIE EFFICIËNTIE EN BESPARINGEN IN GEBOUWEN ENERGIE EFFICIËNTIE EN BESPARINGEN IN GEBOUWEN Griet Janssen KENNISCENTRUM ENERGIE (KCE) Thomas More OMC Ecoproduction 27 maart 2014 INHOUD Voorstelling KCE Aspecten energiebeheer in gebouwen Optimalisatiestrategie:

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie energieprestatiecertificaat straat Hoogstraat nummer 570 bus postnummer 9235 gemeente Fruitrode bestemming eengezinswoning type open bebouwing softwareversie 1.0 berekend energieverbruik (kwh/m²): 380

Nadere informatie

Opgesteld door: L. Pira Datum: 11/01/2018. Energie management plan 2018

Opgesteld door: L. Pira Datum: 11/01/2018. Energie management plan 2018 Opgesteld door: L. Pira Datum: 11/01/2018 Energie management plan 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Reductiedoelstellingen... 2 3. Plan van aanpak... 3 3.1 Scope 1: reductiemaatregelen brandstofverbruik...

Nadere informatie

Energie beleid, reductiedoelstellingen

Energie beleid, reductiedoelstellingen Inhoudsopgave Inleiding... 2 Directie verklaring CO 2 footprint HIG... 2 Energiebeoordeling... 2 Analyse vroeger en huidig energieverbruik... 2 Gebieden met significant energiegebruik en verbruik... 3

Nadere informatie

Ik kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3.

Ik kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3. Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. CO₂ uitstoot (ton per jaar ) Investeringen

Nadere informatie

ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN

ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN Wim van den Bogerd HOGERE DOEL Woonwijken met gezonde, energiezuinige en kwalitatief hoogstaande woningen waar het fantastisch wonen is! PROGRAMMA

Nadere informatie

EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN

EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN Wim van den Bogerd EERST NOM PROJECT 2013 RIJSWIJK Woonwijken met gezonde, energiezuinige en kwalitatief hoogstaande woningen waar het fantastisch

Nadere informatie

Mevr Catherine Wuyts Dhr Dannie Helsen

Mevr Catherine Wuyts Dhr Dannie Helsen Mevr Catherine Wuyts Dhr Dannie Helsen Doordat de energiekost volledig door centraal wordt gedragen (door de scholengroep zelf) speelt deze een belangrijke rol bij uitgaven. Ongeveer 30% van het budget

Nadere informatie

Commissioning: Een absolute aanrader!

Commissioning: Een absolute aanrader! Seminarie Duurzame Gebouwen Commissioning: Een absolute aanrader! 15 maart 2019 COMMISSIONING VAN ONTWERP TOT EXPLOITATIE Vergelijking van twee ervaringen van een studiebureau Dietrich SCHILDERMANS Ingenium

Nadere informatie

Opgesteld door: L. Pira Datum: 10/07/2015. Energie management plan 2015

Opgesteld door: L. Pira Datum: 10/07/2015. Energie management plan 2015 Opgesteld door: L. Pira Datum: 10/07/2015 Energie management plan 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Reductiedoelstellingen... 2 3. Plan van aanpak... 3 3.1 Scope 1: reductiemaatregelen brandstofverbruik...

Nadere informatie

De verbruiksdocumenten die als basis hebben gediend zijn te vinden in het (digitale) dossier CO2-prestatieladder.

De verbruiksdocumenten die als basis hebben gediend zijn te vinden in het (digitale) dossier CO2-prestatieladder. Energie beoordeling 1. Introductie Brienissen Groen heeft een inventarisatie uitgevoerd over alle energiestromen voortkomend uit haar bedrijfsvoering. Dit document geeft invulling aan 2.A.3 van de CO2-prestatieladder.

Nadere informatie

Energiemanagement CO 2 -prestatie

Energiemanagement CO 2 -prestatie Energiemanagement 2016-2019 CO 2 -prestatie Van Rosmalen B.V. Weidestraat 7-B 5241 CA ROSMALEN tel. 073 523 26 32 M. info@vanrosmalenbv.nl www.vanrosmalenbv.nl Opgesteld d.d.: Sept 2017 Revisie: 001 Opgesteld

Nadere informatie

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort WARMTEPOMPTECHNIEK Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort Voor verwarming en productie van sanitair warm water in nieuwbouw en renovatie Warmtepomptechniek in nieuwbouwprojecten Nieuw bouwen?

Nadere informatie

Welkom. Energiediensten voor lokale besturen VVOS Vlaams Brabant 22/9/2015

Welkom. Energiediensten voor lokale besturen VVOS Vlaams Brabant 22/9/2015 Welkom Energiediensten voor lokale besturen VVOS Vlaams Brabant 22/9/2015 Energie-efficiëntie, een project voor de toekomst Waarom? Europese doelstellingen voor 2020 en 2030 Elke gebouw BEN tegen 2050

Nadere informatie

Verplicht minimumaandeel hernieuwbare energie

Verplicht minimumaandeel hernieuwbare energie 1 Energieprestatieregelgeving - Verplicht minimumaandeel hernieuwbare energie Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 1 1. NIEUWE EPB-EIS: MINIMUMAANDEEL HERNIEUWBARE ENERGIE... 2 2. WANNEER VAN TOEPASSING?... 2

Nadere informatie