Het belang van Brussel voor uw onderneming

Transcriptie

1 B U R E A U B R U S S E L S Het belang van Brussel voor uw onderneming R O N D - P O I N T R O B E R T S C H U M A N 9

2 1. Waarom Brussel steeds belangrijker zal worden Op dit moment zijn we met 7 miljard mensen op aarde, waarvan 11% Europeaan. Nog voor 2050 zal dit aantal zijn gestegen naar 9 miljard, waarvan nog geen 7% Europeaan. Deze Europeanen zijn dan gemiddeld allemaal ook nog behoorlijk oud. Verder richt Brazilië zich in toenemende mate op de Zuid-as met Zuid-Afrika en Indonesië, zal de VS in 2020 energie exporteur worden, zal China in 2030 ongeveer de helft van alle grondstoffen in de wereld nodig hebben en zal Afrika 9 van de 10 hardst groeiende economieën ter wereld hebben. De EU zal de komende jaren dus alle zeilen bij moeten zetten om de stevige positie van de Europese interne markt, waar momenteel 1/3 van alle wereldhandel plaatsvindt, overeind te houden. Bovendien zal er een tekort zijn aan grondstoffen, energie en bovenal water. Dit leidt tot grote vraagstukken rondom equity en governance, en dus regelgeving. Regelgeving rondom efficiënt gebruik van materialen, regelgeving rondom certificering van productieketens, regelgeving rondom hergebruik en regelgeving rondom afval. En deze regels zullen niet uit Den Haag komen, maar uit Brussel. 2. Waarom we niet hoeven te somberen Deze veranderende wereld biedt ook grote kansen. Denk bijvoorbeeld aan de toeristensector. Wereldwijd zal het aantal toeristen uit China de komende jaren toenemen van 80 miljoen nu naar 200 miljoen in Ook gaan deze toeristen steeds verder weg en geven ze steeds meer uit. De veranderende wereld biedt ook kansen voor de EU als geheel. Zo heeft Brussel recent een nieuw handelsakkoord gesloten met Zuid-Korea en met Canada. Daarnaast staan er nog tal van nieuwe handelsakkoorden op het programma. Zo strijden Brussel en Washington momenteel om een handelsakkoord met India op te stellen. Bijna alle grote Nederlandse bedrijven zijn actief in India, dus dat kan een grote betekenis hebben voor Nederland. Het bekendste handelsakkoord dat momenteel wordt uitonderhandeld is de Transatlantic Trade and Invesment Partnership (TTIP) met de VS. Dit biedt kansen voor onder andere de groeiende biochemische, telecom- en hightech industrieën. Andere landen nemen steeds vaker de product normen en eisen die gesteld worden in deze verdragen over. Nederland geldt hierbij uiteraard als doorvoerland naar de rest van Europa: 70% van de Nederlandse export gaat naar andere EU landen. Aan de andere kant is het ook van belang goed op te letten als onderneming. Zo zal er door de Amerikanen druk worden uitgeoefend om de markt voor openbare aanbestedingen open te stellen. Dit kan mogelijk grote gevolgen hebben voor de concurrentiepositie van uw bedrijf. Tevens is de VS bezig met een ander, zo niet nog groter handelsakkoord, de Trans-Pacific Partnership (TPP), waaraan tot nu toe 9 en mogelijk meer Amerikaanse en Aziatische landen zullen deelnemen. 3. Waarom regelgeving kansen kan bieden Goede regelgeving vanuit Brussel kan ondernemingen vele kansen bieden. Zo is recent het nieuwe Europese betalingssysteem SEPA geïntroduceerd. Dit systeem heeft de potentie om binnen de EU 22 miljard euro aan besparingen op te leveren, waarvan ruim 16 miljard in het bedrijfsleven. Maar goede regelgeving kan alleen worden gemaakt in samenspraak met het bedrijfsleven. Brussel wordt soms als een ondoordringbaar fort gezien, maar niets is minder waar. De Commissie houdt bijvoorbeeld regelmatig open consultatie ronden. In open consultaties worden bedrijven en

3 instellingen uitgenodigd om hun visie op bijvoorbeeld toekomstige regelgeving of handelsakkoorden te presenteren aan de Commissie. De open consultaties zijn een uitgelezen mogelijkheid om input te leveren aan het begin van de beleidscyclus, daarom is het van belang om mensen te hebben die de ontwikkelingen in Brussel op de voet volgen namens uw bedrijf. Sommige ondernemingen zullen tot doel hebben een versimpeling van regelgeving te bewerkstelligen, maar dit is zeker niet altijd het geval. Er zijn ook ondernemingen die juist pleiten voor strengere eisen, waaraan zij zelf reeds voldoen. Dit kan hen een groot concurrentievoordeel opleveren ten opzichte van concurrenten die nog niet aan deze standaarden voldoen en dit hals over kop moeten implementeren. 4. Komen er niet al veel te veel regels uit Brussel? Het Verenigd Koninkrijk geldt op dit moment misschien wel als grootste criticus van de Europese Unie. Ter voorbereiding op een heronderhandeling over bevoegdheden tussen Brussel en Londen liet Cameron 30 studies uitvoeren naar regeldruk vanuit Brussel. De eerste 8 onderzoeken zijn recentelijk gepubliceerd. Hieruit blijkt dat Europese regelgeving goed is voor het Verenigd Koninkrijk (VK). Het gaat hierbij om allerlei regelgeving: van de interne markt en handel, tot cultuur en transport. Ook een ruime meerderheid van de bedrijven en experts in het VK is van mening dat de Europese interne markt regels bijdragen aan de economie en zorgen voor een beter juridisch kader. Tot slot stellen de rapporten dat de regels opgesteld worden op basis van een liberale manier van beleid maken. Bovendien publiceerde de Europese Commissie in oktober van afgelopen jaar plannen waarin wordt aangegeven dat per beleidsgebied zal worden nagegaan of er verdere actie nodig is op EU-gebied of dat regelgeving kan worden geschrapt of vereenvoudigd zodat de regeldruk op ondernemingen vermindert. Dit programma biedt het bedrijfsleven vele kansen, zeker als zij alert zijn en inspelen op de ontwikkelingen. Kamerleden in Den Haag klagen vaak over implementatie van Europese regelgeving, zoals het energielabel. Wat veel mensen niet weten is dat zij dan al veel te laat zijn. Tijdens de ontwerpfase van regelgeving moet je als bedrijf of overheid al een vinger aan de pols houden en input leveren om te beoordelen of er sprake is van passende regeldruk en of er minder belastende alternatieven kunnen worden gevonden. Aangezien de Europese Commissie de wetgeving opstelt is het van belang dat bedrijven en overheden inspelen op de ontwikkelingen in Brussel. Bovendien maakt de Nederlandse regering via de permanente vertegenwoordiging al ruim voordat de zaken in de Tweede Kamer terecht komen afspraken met andere landen in Brussel. Wie vroegtijdig geïnformeerd wilt worden over nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot regelgeving moet dus in Brussel zijn. 5. Wat als je er niet op tijd bij bent? Als onderneming moet je alert zijn op de regelgeving die uit Brussel komt. Een mooi voorbeeld van een onderneming die niet goed op de hoogte was van wat er op ze af kwam is de Belgische gloeilampenfabrikant Emgo uit Lommel. In dit geval had de onoplettendheid desastreuze gevolgen. Enkele jaren geleden kwam de Europese Unie plotseling met een verbod op het gebruik van gloeilampen, om het gebruik van milieuvriendelijke lampen te stimuleren. Emgo was zich niet bewust van het feit dat deze 2

4 regelgeving in de maak was in Brussel. Het bedrijf werd totaal verrast door dit verbod, waardoor ze gedwongen werd om een deel van haar werknemers te ontslaan en te proberen het bedrijf te redden door zich op de zonnepanelenindustrie te richten. Helaas heeft deze strategie het bedrijf niet van de ondergang kunnen redden waardoor 150 werknemers op straat kwamen te staan. In de VS speelde een zelfde verhaal, ook daar zijn in 2014 gewone gloeilampen verboden. De fabrikanten daar zaten echter niet te suffen. Nog voor de nieuwe regelgeving formeel was geïntroduceerd hadden ze al energie efficiënte gloeilampen ontwikkeld die dankzij succesvolle lobby aan de nieuwe regels voldeden. Daarom heb je op dit moment in de VS gloeilampen van 43 watts en hebben de fabrieken hun deuren niet hoeven sluiten. 6. Wat komt er aan in 2014? In 2014 zullen, in verband met de verkiezingen, minder wetgevende activiteiten worden ontplooid dan in andere jaren. Toch zit men zeker niet stil in Brussel en komen er veel relevante zaken voorbij. Zo zal de Commissie een nieuw kader voorstellen voor het klimaat- en energiebeleid voor Nu al wordt er flink druk uitgeoefend door verschillende partijen om de invulling van dit kader te vormen. Meer dan duizend Europese steden hebben gezamenlijk gepleit voor een bindende doelstelling van 40% energie efficiëntie en 30% duurzame energie. Ook komen er nieuwe voorstellen aan over arbeidsmobiliteit, efficiënt gebruik van hulpbronnen en afval, regulering van koolwaterstoffen, herziening van het juridische kader voor biologische productie, herziening van wetgeving omtrent levensmiddelenhygiëne en het gebruik van de elektronische handtekening. Dit is slechts een greep uit het programma van de Commissie voor Daarnaast treedt de nieuwe zevenjarige begroting in werking, hierin is het budget voor onderzoek en innovatie tot 40% hoger. Dit betekent dat er een kleine 85 miljard euro beschikbaar is voor onderzoek en innovatie in de periode Brussel biedt echter nog vele andere subsidiemogelijkheden. Zo werd in oktober bekend dat de zeesluis van IJmuiden een subsidie van 2,7 miljoen euro zal ontvangen vanuit het budget voor het Trans-Europese Vervoersnetwerk. Een goede lobby was hiervoor echter wel van belang, aangezien meerdere Europarlementariërs deze subsidie liever naar Zuid-Europese havens hadden zien gaan. Zeker voor het MKB valt er veel te halen in Brussel: naast fondsen binnen het Europa 2020 kader zijn er ook mogelijkheden voor financiering door de Europese Investerings Bank of het Europees Investeringsfonds, dat in de afgelopen jaren al Nederlandse MKB ers van financiering voorzag. In Europa verschuift langzaam de aandacht van het opstellen van een gezamenlijk raamwerk voor begrotingsdiscipline naar een gezamenlijk economisch raamwerk voor groei en concurrentiekracht. Brussel zal toewerken naar instrumenten die moeten zorgen voor coördinatie en versterking van economische hervormingen, zo worden op dit moment zogenaamde Convergence and Competitiveness Instruments en lidstaatcontracten besproken. Daarnaast zal in de komende jaren het belang van een gezamenlijke duurzaamheid-agenda en gezamenlijke energie-agenda toenemen. Dit biedt kansen voor duurzame en innovatieve steden en bedrijven in Nederland. Maar een korte blik op de verkiezingsprogramma s van de politieke partijen in de grote Nederlandse gemeenten leert ons dat de woorden Europa en EU amper voorkomen. Wanneer ze wel voorkomen gaat het in 3

5 de meeste gevallen om migranten uit Oost-Europa. Hopelijk ziet het Nederlandse bedrijfsleven de kansen en mogelijkheden, maar ook uitdagingen en bedreigingen die Europa biedt wel. 7. Ok, ik ben overtuigd, en nu? Het belangrijkste is dat u op de hoogte bent en blijft van de zaken die spelen in Brussel. Als klein bedrijf kunt u natuurlijk niet alles volgen. Sluit u daarom aan bij uw Europese koepel in Brussel en laat u door hen informeren. Zij kunnen u waarschijnlijk meer vertellen over de zaken die spelen in Brussel. Kunnen zij dit niet, dan is het noodzakelijk dat u kritische vragen stelt, waardoor zij zich genoodzaakt voelen om zich hiermee bezig te houden. Door goed op de hoogte te blijven voorkomt u dat u een tweede Emgo wordt. Ook is actievere deelname in Brussel mogelijk om greep te krijgen op de regelgeving. Voor het aanpassen van regelgeving of het introduceren van nieuwe regelgeving is een lange adem en groot strategisch inzicht nodig. De beste kansen hiervoor liggen bij de Europese Commissie. Over het algemeen zijn de ambtenaren van de Commissie zeer benaderbaar. Hetzelfde geldt voor de Nederlandse leden in het Europees Parlement. In het contact met Europese ambtenaren worden expertise en constructief meedenken gewaardeerd. Zij zijn vaak op zoek naar een goede Europese oplossing voor een probleem. Daarom is uw koepelorganisatie van belang. Laat uw stem horen via uw (Europese) organisatie, maar reken niet op hen alleen. Vaak luisteren brancheorganisaties vooral naar de grote en actieve leden. Word actief in uw koepel en zorg dat de koepel ook uw standpunten in haar compromis meeneemt. Lees position papers van uw organisatie en dring er op aan dat zij meedoen aan schriftelijke inspraakrondes van de Commissie. 8. Bureau Brussels Bureau Brussels is actief op het gebied van Europese belangenbehartiging. Het kantoor is gevestigd midden in de Europese wijk van Brussel. Vanuit deze centrale positie verlenen wij diensten aan het bedrijfsleven, nationale en lokale overheden, NGO s, de Europese Commissie en (Europese) koepelorganisaties. Het werkgebied van Bureau Brussels beslaat vele Europese beleidsterreinen, zoals milieubeleid, energiebeleid, handelswetgeving, informatietechnologie, gezondheidszorg en het financieel-economisch beleid van de Europese Unie. Belangrijk is ons netwerk van contacten en de vertrouwensrelaties die zijn opgebouwd met de ambtenaren van de Europese Commissie, Leden van het Europees Parlement en hun medewerkers, ambtenaren bij de Permanente Vertegenwoordigingen van de Lidstaten, vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers in Brussel en vele anderen. Mede door dit netwerk geven wij een extra dimensie aan ons werk. Hierdoor is en blijft de cliënt op de hoogte van de meest recente Europese ontwikkelingen. Bureau Brussels combineert een issue-gedreven aanpak met een gestructureerde Public Affairs methodologie, die maximale invloed naar input garandeert. Aan het eind van dit proces wordt de klant in staat gesteld om zelf een effectieve lobby te voeren, waarbij wij op de achtergrond adviseren. Bureau Brussels heeft meer dan eens bewezen expert te zijn in het opzetten van issuegedreven cross-sectorale coalities om diffuse belangen een sterke stem te geven. 4

6 Bureau Brussels bestaat sinds 2008, maar de partners Lodewijk Buschkens, Friso Coppes en prof. dr. Rinus van Schendelen beschikken over jaren aan ervaring in de EU Public Affairs. Ieder op zijn eigen manier en juist daarin schuilt de kracht van Bureau Brussels. Friso Coppes heeft een juridische achtergrond en werkte als Vice-President Corporate Affairs voor Ahold in Brussel voordat hij Bureau Brussels oprichtte. In zijn functie behartigde Friso de belangen van Ahold gedurende twaalf jaar en boekte successen op een breed scala aan onderwerpen zoals marktliberalisatie van OTC-medicijnen in Zweden tot mededingingswetgeving in nieuwe lidstaten. Rinus van Schendelen is emeritus hoogleraar Politicologie aan de Erasmus Universiteit en is gespecialiseerd in European Public Affairs. Hij heeft ruim dertig boeken gepubliceerd waaronder The Art of Lobbying the EU: More Machiavelli in Brussels (2013). Rinus is een veel gevraagd EU-deskundige en heeft jarenlange ervaring in de begeleiding van grote bedrijven, organisaties en overheden bij hun lobbyactiviteiten. Lodewijk Buschkens is historicus, gespecialiseerd in internationaal recht en sinds 1995 actief in Public Affairs. Hij begon zijn carrière voor de Europese Commissie in Zambia. Daarna werd hij consultant in Brussel op het gebied van Europees handelsbeleid voor de overheden van Thailand en Indonesië. Vervolgens richtte Lodewijk in 1999 zijn eigen adviesbureau ICODA European Affairs op. Hij werkte o.a. voor Achmea, de Vereniging voor Bedrijfstakpensioenfondsen, DSM en vele andere organisaties. 5