Praattips. Lees het boek voor. aansluitend bij het prentenboek. tijs en de eenhoorn. Fabien van der Ham Alles is rond

Transcriptie

1 Praattips aansluitend bij het prentenboek tijs en de eenhoorn Fabien van der Ham Alles is rond Leuk dat je wilt gaan filosoferen met je kinderen of klas. Filosoferen is niet moeilijk, het is hooguit even wennen want als volwassene mag je nu eens niet je mening geven. Het gaat om het denken van de kinderen en om hun antwoorden. Het enige wat jij als begeleider mag doen, is vragen stellen en beurten geven. Het zal beslist mooie gesprekken opleveren, die soms kort en soms lang duren. Als je nog nooit met kinderen gefilosofeerd hebt, kun je eerst de gratis mini-cursus filosoferen met kinderen doorlezen op: Thema Fantasie In deze praattips vind je suggesties over hoe je kunt filosoferen over fantasie. Fantasie heeft een laag aanzien. Alsof je dingen die niet in de werkelijkheid bestaan geen waarde hebben. Het wordt als een niet rationele bezigheid gezien. En de ratio heeft, zo lijkt het, de meeste waarde. Maar is dat terecht? Fantasie is ook het begin van alle vooruitgang geweest. Het is ook de basis van hoop en het kan troost geven. Vooruitblik De les start met het voorlezen van het boek tijs en de eenhoorn. Daarna wordt over fantasie gepraat en gefilosofeerd. De kinderen gaan tussendoor ook zelf fantasietekeningen maken en naar uitvindingen kijken. Over het boek Tijs en de eenhoorn Tijs is verhuisd en hij heeft heimwee. Daarom loopt hij weg. Hij komt de eenhoorn tegen, die niet bestaat en nergens bij hoort. Maar Tijs herkent hem meteen, want hij kan een eenhoorn tekenen, en hij heeft zelfs een eenhoorn voor zijn verjaardag gevraagd. Samen gaan ze op zoek naar het oude huis aan zee. Prentenboek van Imme Dros en Harrie Geelen. Voorbereiding Onderaan deze praattips staan ontwerpen van kinderen voor een uitvinding en een foto van het uitgewerkte model. Print deze allemaal uit. Knip de foto s los van de ontwerpen. Start Lees het boek voor. 1

2 Napraten over het boek Alvorens te gaan filosoferen, praat je eerst met de kinderen over hun persoonlijke beleving bij het boek. Bestaat de eenhoorn in het boek echt? Of is de eenhoorn een fantasievriendje? Wie van de kinderen heeft er ook een fantasievriendje? Wat is het verschil tussen een fantasievriend en een echte vriend? Wat is leuk aan een fantasievriend? Wat is niet leuk aan een fantasievriend? Filosoferen Na het uitwisselen van persoonlijke ervaringen ga je proberen naar meer algemene regels en inzichten rondom fantasie te zoeken, kortom je gaat filosoferen. Je kunt daarbij de volgende verdiepende en onderzoekende graafvragen gebruiken. Graafvragen Fantaseer je ook als je aan het spelen bent? Wat dan precies? Kun je van fantaseren leren? Waar kun je allemaal over fantaseren? Wat is goede fantasie? Kan fantasie soms ook slecht zijn? Kan uit fantasie iets echts ontstaan? Uitvinding in de kring Laat een voor een de ontwerpen van de kinderen voor een uitvinding zien. Vraag aan de kinderen of dit fantasie is. Vraag vervolgens of het echt kan worden. Laat daarna de foto s zien van hoe het geworden is. Hadden de kinderen dat verwacht? Tekenopdracht Laat de kinderen een fantasiedier tekenen die zij als fantasievriend willen hebben. Dit dier hoeft dus niet in het echt te bestaan. 2

3 Napraten over de tekenopdracht Bekijk met zijn allen de tekeningen. Welke dieren zouden echt kunnen bestaan? Zou er op een onbewoond eiland of in een stukje oerwoud waar nog nooit iemand geweest is zo n dier kunnen bestaan? Waarom wel of niet? Hoe weet je dat? Kunnen we dit zeker weten? Laat bovenstaande foto zien. Bestaat dit dier? Tot 2009 dacht men van niet. Totdat men dit diertje vond in een heel diepe zee. Denken de kinderen nu anders over de door hunzelf getekende dieren? Kunnen we zeker weten dat deze niet bestaan? Filosofeer tip: vraag goed door Vraag tijdens het filosoferen altijd goed door. Bij de eerste antwoorden begint het gesprek en het denken pas. De kinderen moeten gestimuleerd worden om nog verder te denken. Dat doe je door te vragen naar beweegredenen, onderliggende denkpaden, vooronderstellingen, aannames en andere gedachten. Dit noem je ook wel doorvraagvragen. Vragen die je hierbij kunt gebruiken kun je gratis downloaden op mijn site: 3

4 Wil je vaker filosoferen? Misschien is een van deze producten wat voor je. Ze zijn praktisch, je kan snel beginnen, ze zijn betaalbaar en gewoon leuk om te gebruiken: Denkdobbelen, om met kinderen filosofisch en creatief te denken. ISBN , 24,95 Kan niet bestaat niet, verhalen en gedichten om mee te filosoferen, met uitgebreide praattips. ISBN , 19,95 Praatprikkels, 50 filosofische vragen voor kinderen, bekroond met de Berrie Heesen Prijs ISBN ,, 10,95 Praatplaatjes, om te filosoferen met jonge kinderen. ISBN , 16,95 4

5 5

6 6

7 7