Omgevingsflits nr april 2014

Transcriptie

1 Omgevingsflits nr april 2014 Natuurbescherming Belanghebbende begrip en relativiteit en Nbw In de uitspraak van de AbRvS van 1 april 2015 nr /1/R2 gaat de Afdeling zowel in op de vraag of sprake is van belanghebbendheid als op het beginsel van relativiteit in het kader van de Nbw vergunning voor de aanleg van een jachthaven die wordt bestreden. Alhoewel de toets niet negatief uitvalt voor appellanten is het verschil van toetsing wel aardig om eens onder elkaar te zetten. De Afdeling overweegt met betrekking tot het belanghebbende begrip dat een natuurlijk persoon een voldoende objectief en actueel, eigen, persoonlijk belang te hebben dat hem in voldoende mate onderscheidt van anderen en dat rechtstreeks wordt geraakt door het bestreden besluit. In dit geval gaat het om eigenaren van appartementen. De afstand van dit appartementencomplex tot de locatie van de beoogde jachthaven bedraagt ongeveer 200 meter. Van deze afstand in relatie tot de omvang van de activiteit waarvoor de vergunning is verleend, acht de Afdeling het voldoende aannemelijk dat deze mogelijk nadelige gevolgen zal kunnen hebben ter plaatse van de appartementen. Daarnaast bestaat vanuit sommige appartementen ook zicht op de haven. Bij het beginsel van relativiteit gaat het erom dat de belangen van omwonenden bij het behoud van een goede kwaliteit van hun leefomgeving, waarvan een Natura 2000-gebied deel uitmaakt, zo verweven zijn met de algemene belangen die de Nbw beoogt te beschermen, dat niet kan worden geoordeeld dat de betrokken normen van de Nbw kennelijk niet strekken tot bescherming van hun belangen. Het appartementencomplex bevindt zich op ongeveer 440 meter afstand van de gronden die behoren tot het Natura 2000-gebied "Zwin & Kievittepolder". De Afdeling acht van belang dat vanuit een van de appartementen zicht bestaat op dit gebied. Ook gebruikt één van de appellanten het appartement als tweede woning, waardoor het toch deel uitmaakt van de leefomgeving. In dit geval zijn de belangen bij het behoud van een goede kwaliteit van hun leefomgeving, waarvan het Natura 2000-gebied "Zwin & Kievittepolder" deel uitmaakt, dan ook zo verweven met de algemene belangen die de Nbw 1998 beoogt te beschermen, dat niet kan worden geoordeeld dat de betrokken normen van de Nbw 1998 kennelijk niet strekken tot bescherming van hun belangen. De vraag speelt ook of de VvE als belanghebbende kan worden aangemerkt. De Afdeling verwijst naar vaste rechtspraak (nr /1 op basis waarvan een belangenorganisatie die voor het belang van haar leden opkomt voor een collectief belang, tenzij het tegendeel blijkt. Een VvE komt uit haar aard op voor de gemeenschappelijke belangen van de eigenaars. Om die reden zijn de belangen van de VvE ook rechtsreeks bij het bestreden besluit betrokken. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Susan Uitleg art. 19 kd Nbw: bij planvergelijking uitgaan van feitelijke situatie en geen externe saldering De AbRvS heeft in twee uitspraken van 1 april 2015, nrs /1/R3 en /1/R3 uitleg gegeven over art. 19 kd, eerste lid Nbw in relatie met art. 19j Nbw. Volgens dit artikel is, heel kort gezegd, geen sprake van significante gevolgen als het plan van toepassing was op de referentiedatum en per saldo geen toename van stikstofdepositie wordt veroorzaakt. In beide zaken heeft de Afdeling overwogen dat uit vaste rechtspraak volgt dat voor de beoordeling of een plan leidt tot significante gevolgen moet worden uitgegaan van de feitelijke situatie ten tijde van de vaststelling van het

2 bestemmingsplan als referentiekader. De wijziging van art. 19kd (dat nu ook geldt voor bestemmingsplannen) is geen aanleiding om van deze rechtspraak af te wijken. Deze rechtspraak is ook niet in strijd met art. 19 kd Nbw. De Afdeling verwijst voor het nemen van het uitgangspunt aan de feitelijke situatie ook naar artikel 6, derde lid van de Habitatrichtlijn. In de tweede genoemde uitspraak gaat de Afdeling vervolgens in op de vraag in hoeverre art. 19 kd Nbw het mogelijk maakt dat het plan zonder passende beoordeling wordt vastgesteld als per saldo geen toename van stikstofdepostie plaatsvindt. Naar het oordeel van de Afdeling ziet deze mogelijkheid alleen op zogenaamde interne saldering (alleen op de situatie waarbij maatregelen op het eigen bedrijf worden genomen). Het resultaat van richtlijnconforme interpretatie is dat art. 19kd Nbw niet van toepassing is in geval van externe saldering. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Susan Fout in bekendmaking in strijd met rechtszekerheid Bestemmingsplannen In de uitspraak van de AbRvS van 1 april 2015, nr /1/R1 gaat het mis met de bekendmaking van het vaststellingsbesluit. De digitale versie van het bestemmingsplan, zoals beschikbaar op het moment van het instellen van beroep op is niet in overeenstemming met het vaststellingsbesluit en met de analoge versie van het plan. Wel is het juiste plan op de site van de gemeente geplaatst. Daarnaast staan in het vaststellingsbesluit de wijzigingen in de planregels opgenomen, zodat daaruit kan worden opgemaakt hoe het vastgestelde bestemmingsplan zou moeten luiden. De Afdeling stelt vast dat in dit geval de juiste versie van het bestemmingsplan op beschikbaar is gesteld, maar dat dit feit niet is gepubliceerd. Ook is geen mededeling gedaan aan de indieners van de zienswijzen. Dit volgens de Afdeling rechtsonzeker en bovendien kan niet worden uitgesloten dat derden hierdoor in hun belangen zijn geschaad. Daarom, anders dan in de uitspraak van AbRvS 24 juli 2013, nr /1/R4, is het vaststellingsbesluit in strijd met het rechtszekerheidsbeginsel en krijgt de gemeenteraad de gelegenheid het vaststellingsbesluit via de bestuurlijke lus te repareren. Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Janike Gewasbeschermingsperikelen Deze week zijn er twee uitspraken gewezen waarin spuitzones rondom fruitteeltbedrijven. De eerste uitspraak, AbRvS 1 april 2015, nr /1/R2, gaat over een reparatieplan van het bestemmingsplan buitengebied van de gemeente Buren. In deze uitspraak speelt de vraag wat te doen met een bestaande situatie waarin de boomgaarden dichter dan 50 meter van woningen liggen. De Afdeling stelt voorop dat de wet geen minimale afstanden voorschrijft tussen woningen en gronden waarop gewassen worden gekweekt. Deze afstand wordt bepaald door de afstand die de gemeenteraad noodzakelijk acht om een aanvaardbaar woon- en leerklimaat te garanderen. Zoals de Afdeling eerder heeft overwogen, AbRvS 26 maart 2014, nr /1/R2, betekent het enkele gegeven dat een bestaande situatie aan de orde is, niet dat in het geheel geen betekenis behoeft te worden toegekend aan de milieuhygiënische gevolgen van de fruitboomgaard voor de omgeving. Het laten voortbestaan van een historisch gegroeide situatie kan onder omstandigheden in strijd zijn met een goede ruimtelijke ordening, indien blijkt dat de nadelige gevolgen hiervan zo groot zijn dat deze in redelijkheid niet langer aanvaardbaar kunnen worden geacht. Dit kan het geval zijn indien de gezondheid van omwonenden niet langer kan worden gegarandeerd. Ter zitting heeft de gemeenteraad toegelicht dat de kortere afstand in dit geval niet onaanvaardbaar is. Daarbij heeft de gemeenteraad in dit verband gewezen op het rapport "Gewasbescherming en omwonenden" van de Gezondheidsraad van 29 januari 2014, waarin onder meer staat dat nader onderzoek nodig is naar de effecten van gewasbeschermingsmiddelen voor de gezondheid van omwonenden. Voorts heeft de gemeenteraad gesteld dat de financiële middelen om de bestaande situaties te beëindigen ontbreken. Deze redenering wordt onvoldoende door appellanten weerlegd en dus volgt de Afdeling de redenering van de gemeenteraad.

3 De tweede uitspraak, AbRvS 1 april 2015, nr /1/R3, speelt in Houten, waar de gemeente al vanaf 2012 probeert een nieuwe bestemming voor een landbouwmechanisatiebedrijf met bedrijfswoning en hallen in t Goy mogelijk te maken. Fruittelers zijn het daar niet mee eens, omdat zij vrezen dat hun bedrijfsvoering door de bedrijfswoning, maar ook de bedrijfsruimten, kantoorruimten en bijbehorende erven wordt beperkt, zij verwijzen naar de uitspraak van de Afdeling van 3 december 2008, nr /1. Zij stellen verder dat in het plan niet is onderbouwd waarom in dit geval kan worden afgeweken als vuistregel aangehouden afstand van 50 m tussen gevoelige objecten en gronden waarop gewassen worden verbouwd. Een locatiespecifiek onderzoek ontbreekt. Allereerst stelt de Afdeling vast dat de relativiteit niet aan de weg staat aan deze beroepsgrond, omdat de fruittelers door de bouw van de bedrijfswoning mogelijk geconfronteerd kunnen worden met klachten over milieuhinder. De Afdeling wijst daarbij op haar uitspraak van 16 maart 2011, nr /1. Vervolgens stelt de Afdeling vast dat een afstand van 50 m tussen gevoelige functies en agrarische bedrijvigheid waarbij gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt in het algemeen niet onredelijk is, verwezen wordt naar de uitspraak van de AbRvS van 23 september 2009, nr /1/R2. Een kortere afstand kan ook indien daarvoor een deugdelijke motivering is opgesteld. De afstand tussen de nieuwe gevoelige woonbestemming en de omliggende agrarische percelen 12 tot 75 m. Daarmee wordt niet voor elk agrarisch perceel voldaan aan de afstand van 50 m. De Afdeling verwijst naar onderzoek van de universiteit van Wageningen naar de driftblootstelling door het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen bij boomgaardbespuitingen en bespuitingen van veldgewassen dat aantoont dat het, afhankelijk van de omstandigheden en eventueel getroffen maatregelen, verantwoord is de afstand tussen een gevoelige bestemming en een agrarisch perceel terug te brengen van 50 m tot minimaal 5 tot 35 m. Het betreft de onderzoeken: "Onderzoek naar driftblootstelling bij ruimtelijke ontwikkelingen in de gemeente Tholen (1. Boomgaardbespuitingen) en (2. Bespuitingen veldgewassen met een veldspuit), Plant research international Wageningen van maart De uitspraak van de Afdeling van 9 januari 2013, in zaak nr /1/R2, bevestigt dit. Volgens de plantoelichting is de afstand tussen de nieuwe gevoelige woonbestemming en de agrarische percelen ten westen, ten zuiden en ten noorden daarvan voldoende om zonder aanvullende driftbeperkende voorzieningen een aanvaardbaar woon- en leefklimaat te garanderen. Om de eventuele drift van gewasbeschermingsmiddelen vanaf het perceel ten oosten van de gevoelige woonbestemming te beperken wordt een wintergroene windhaag gerealiseerd, die in stand moet worden gehouden. Hiermee is ook ten opzichte van dit perceel een aanvaardbaar woon- en leefklimaat gegarandeerd. In dit geval gaat, volgens de Afdeling, de gemeenteraad er aan voorbij dat in deze eerdere uitspraak sprake was van een locatiespecifiek onderzoek, dat in dit geval ontbreekt. Ook de verwijzing van de gemeenteraad naar een ontwerp van de Beleidsnota Gewasbescherming & Ruimtelijke Ordening van 21 november 2014, waarmee het plan in overeenstemming is, helpt de gemeenteraad niet. De Afdeling stelt dat ook deze beleidsnota is gebaseerd op het gestandaardiseerde Wageningse onderzoek. Het ontbreken van locatiespecifiek onderzoek kan daarmee niet worden gerepareerd. De Afdeling vervolgt dat niet alleen de woning, maar ook bedrijfsgebouwen, als gevoelige objecten kunnen worden aangemerkt. Immers, mensen verblijven langdurig in deze gebouwen en lopen daarmee een grotere kans lopen op blootstelling aan gewasbeschermingsmiddelen. Bovendien zijn de gronden van het bedrijfsperceel mede bestemd voor detailhandel en kantoren ten dienste van het landbouwmechanisatiebedrijf. Nu de raad voor de beoordeling van het woon- en leefklimaat in verband met het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen niet alle gevoelige objecten in het plan heeft betrokken, zijn de bestreden besluiten ook op dit punt onzorgvuldig voorbereid. De gemeenteraad van de gemeente Houten krijgt de gelegenheid om via de bestuurlijke lus het ontbrekend locatiespecifiek onderzoek uit te voeren en de motivering van het plan te verbeteren. Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Janike

4 Geen goede maatbestemming en richtlijn grondgebondenheid De uitspraak van de AbRvS van 1 april 2015, nr /1/R4, gaat over het bestemmingsplan 'Buitengebied 2013' van de gemeente Franekeradeel. Het plan ziet onder meer op een al ter plaatse gevestigde schapenhouderij en loon- en kraanbedrijf. Voor deze bedrijven zijn in het verleden vergunningen verleend. De raad geeft aan dat in het bestemmingsplan is gekozen voor regeling die aansluit bij de vergunde mogelijkheden. De Afdeling constateert evenwel dat zowel de gebruiks- als de bebouwingsmogelijkheden ruimer zijn. De gevolgen van die ruimere bestemming zijn bovendien niet onderzocht. Zoals we vaker zien, gaat het dan mis. De Afdeling past wel de bestuurlijke lus toe en draagt de raad op om alsnog nader onderzoek te doen naar de gevolgen van de verruimde mogelijkheden en indien nodig de bestemmingsregeling aan te passen. Deze uitspraak is om nog een andere reden interessant. De raad heeft in de in de planregels opgenomen definitie van het begrip 'grondgebonden agrarische bedrijfsvoering' verwezen naar in de plantoelichting opgenomen richtlijnen voor het bepalen van de grondgebondenheid. De betreffende richtlijn bevat geen harde, algemene normen voor de uitleg van het begrip 'grondgebondenheid'. De verwijzing is bedoeld om te verduidelijken aan welke vereisten een bedrijf moet voldoen. De Afdeling accepteert deze manier van definiëren van het begrip in de planregels. Dezelfde overwegingen op dit onderdeel van de uitspraak vinden we terug in een andere uitspraak van 1 april 2015, nr /1/R4. Die uitspraak ziet op het bestemmingsplan voor het buitengebied van een andere Friese gemeente, Leeuwarderadeel. Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Monique Weigering ontheffing provinciale verordening voor windturbine blijft in stand Het college van gedeputeerde staten van Noord-Holland heeft aan het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Heiloo geweigerd een ontheffing te verlenen van de provinciale verordening. Een dergelijke ontheffing is noodzakelijk om planologisch medewerking te kunnen verlenen aan de realisatie van de windturbine. Het college van burgemeester en wethouders voert een aantal argumenten aan op grond waarvan gedeputeerde staten de ontheffing niet zouden hebben kunnen weigeren. Blijkens de uitspraak van de Afdeling van 1 april 2014, gepubliceerd onder nummers /1/R1 en /1/R1, kunnen de naar voren gebrachte argumenten de Afdeling echter niet overtuigen. Allereerst stelt het college zich op standpunt dat het verminderde draagvlak voor windturbines aanleiding is voor de geweigerde ontheffing en dat dat geen provinciaal belang is. De Afdeling overweegt dienaangaande, onder verwijzing naar een uitspraak van 20 augustus 2014, dat aan artikel 32 van de PRVS een provinciaal belang ten grondslag ligt. Ook het argument ontleent aan de Elektriciteitsweg en meer in het bijzonder artikel 9e, baat het college niet. Het college betoogt dat uit bedoeld artikel volgt dat het college van gedeputeerde staten gehouden is medewerking te verlenen aan de realisatie van een windturbine. De Afdeling overweegt dat een dergelijke verplichting niet geldt. Er moet kort gezegd altijd een afweging te worden gemaakt door gedeputeerde staten of een initiatief wel of niet ruimtelijk aanvaardbaar is. Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Eelco Planschade en nadeelcompensatie Planschade: Procedureverordening en passieve risicoaanvaarding van ambtelijke adviezen In de uitspraak van de AbRvS van 1 april 2015, nr /1/A2, komen twee interessante planschadeaspecten aan de orde; hoewel, strikt genomen is één van deze aspecten al afgekaart in de rechtbankprocedure en staat dit onderdeel niet meer ter discussie in hoger beroep bij de AbRvS. De passieve risicoaanvaarding betrof het aspect dat in de rechtbankprocedure reeds afgekaart was. Anders dan de planschadeadviseur en het college oordeelde de rechtbank dat passieve risicoaanvaarding niet afgeleid kan worden uit ambtelijke adviezen, die ten grondslag lagen aan een bouwvergunning die aan de verzoeker om een tegemoetkoming was verleend. Daarbij speelde waarschijnlijk tevens mee de uitspraak geeft hier niet volledig uitsluitsel over dat het niet duidelijk was of deze ambtelijke adviezen ook bekend waren bij verzoeker.

5 Het tweede aspect heeft betrekking op de Procedureverordening. Het college had in eerste instantie, conform de Procedureverordening, advies gevraagd aan de SAOZ. De SAOZ had de schade getaxeerd op een bedrag van Het college had twijfels over de juistheid van dit advies en heeft vervolgens een andere partij ingeschakeld. De Procedureverordening voorziet in de mogelijkheid om een tweede adviseur aan te wijzen, als gezien de complexiteit, aard en omvang van de aanvraag, behoefte bestaat aan extra deskundigheid. Conform de Procedureverordening zouden de eerste en tweede adviseur gezamenlijk de adviescommissie vormen. In het onderhavige geval was dat echter niet gebeurd en had de twee adviseur zelfstandig geadviseerd. Verzoeker kwam hiertegen op vermoedelijk ook omdat de tweede adviseur adviseerde om geen tegemoetkoming toe te kennen. De AbRvS concludeert dat de tweede adviseur geen tweede adviseur was in de zin van de Procedureverordening. De tweede adviseur behoefde volgens de AbRvS dan ook niet tezamen met de eerste adviseur, gezamenlijk de adviescommissie te vormen. Voor vragen over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Ineke Janike Haakmeester Monique Blokvoort Eelco de Jong Susan Schaap Ineke van Leeuwen janike.haakmeester monique.blokvoort eelco.de.jong susan.schaap ineke.van.leeuwen tel: tel: tel: tel: tel: