Omgevingsflits nr september 2016

Transcriptie

1 Omgevingsflits nr september 2016 Inhoudsopgave Bijeenkomsten/Cursussen SAM Special Wet natuurbescherming Actualiteiten omgevingsrecht Handhaving Beheersverordening; vervolg Betekenis overeenkomst voor overgangsrecht Hoogspanningsleidingen vergunningplichtig? Bestemmingsplannen Ladder duurzame verstedelijking, functiewijziging en vorm van externe werking EHS Natuurbescherming/Bestuursprocesrecht Geen verlenging jachtakte vanwege vrees voor misbruik Planschade Onzuiver schadebesluit: nadeelcompensatie door beleidswijziging Ontwikkeling in lijn der verwachting: AbRvS stelt omvang NMR zelf vast Procesrecht Bij verzoek om aanvulling van de aanvraag moet termijn worden gesteld De advocaten van SAM SAM Special Wet natuurbescherming Bijeenkomsten/Cursussen Reserveer in uw agenda: donderdagmiddag 17 november Op die dag is er onze SAM special over de Wet natuurbescherming. Deze wet vervangt de Natuurbeschermingswet 1998, de Flora- en faunawet en de Boswet en treedt in werking op 1 januari Ben u er al klaar voor? Eelco de Jong, Susan Schaap en Rob Wertheim praten u bij en beantwoorden uw vragen op deze specialistische bijeenkomst. De bijeenkomst zal worden gehouden in Apeldoorn. Meer informatie volgt, maar u kunt zich alvast aanmelden bij Inger Terlouw. Actualiteiten omgevingsrecht Graag nodig wij u en uw collega s van harte uit voor het halfjaarlijkse mini-symposium Actualiteiten omgevingsrecht op donderdag 6 oktober 2016 in Deventer, 13 oktober 2016 in Zwolle of 27 oktober 2016 in Baarn. Deelname is kosteloos en staat open voor juristen en beleidsmedewerkers bij de overheid. U kunt zich voor 1 oktober a.s. aanmelden via de website of per , te richten aan Sonja Dijkman. Beheersverordening; vervolg Handhaving In de flits van vorige week noemden we de uitspraak van AbRvS 14 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2467. Deze zaak gaat over handhaving inzake een motorcrossterrein en bevat interessante overwegingen bevat over een

2 beheersverordening. De Afdeling achtte die beheersverordening onverbindend. Deze week krijgt deze zaak een vervolg met de uitspraak van de ABRvS 21 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2498. Dit keer gaat om een verzoek van degene die overlast van het motorcorssterrein ondervindt, om voor dat terrein een bestemmingsplan vast te stellen. De raad had afwijzend op dat verzoek beslist, met als motivering dat inmiddels voor het terrein een beheersverordening is vastgesteld. Volgens verzoeker biedt een dergelijke verordening geen actuele juridisch-planologische regeling. De Afdeling geeft verzoeker gelijk, en verwijst daarvoor naar de uitspraak van vorige week. Daarin is geoordeeld dat de beheersverordening onverbindend is, zodat deze niet kan worden beschouwd als een afdoende juridischplanologische regeling voor het motorcrossterrein. Het weigeren om een bestemmingsplan vast te stellen onder de enkele verwijzing naar de beheersverordening is dan ook niet voldoende gemotiveerd. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Monique Betekenis overeenkomst voor overgangsrecht In de uitspraak van AbRvS 21 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2499 is een handhavingsbesluit aan de orde in verband met het in strijd met het bestemmingsplan opslaan van stenen en grond. Appellant voert aan dat er geen sprake is van een overtreding, omdat de opslag (deels) valt onder het overgangsrecht. In dat kader beroept appellant zich op een vaststellingsovereenkomst die in 2007 door hem met de gemeente is gesloten na een mediationtraject. In die overeenkomst is opgenomen: Geconstateerd is dat de opslag onder het overgangsrecht valt. Het college voert evenwel aan dat het zich niet meer gebonden acht aan de overeenkomst. De Afdeling stelt vast dat er sprake is van een overeenkomst waarbij de contractspartijen zijn overeengekomen dat zij er voortaan van uitgaan dat bepaalde opslagactiviteiten onder het overgangsrecht vallen. Het gaat om de vraag of een partij bij die vaststellingsovereenkomst zich daarop met succes kan beroepen in een bestuursrechtelijke procedure tegen een handhavingsbesluit dat erop is gericht deze opslagactiviteiten te doen beëindigen. Hierover overweegt de Afdeling in algemene zin dat een partij die een dergelijke vaststellingsovereenkomst met het bevoegde gezag heeft gesloten, daarop in beginsel een beroep toekomt in een bestuursrechtelijke procedure. Maar jegens derden die zich niet hebben gebonden aan de inhoud van de vaststellingsovereenkomst, kan op die overeenkomst geen beroep worden gedaan. Zij kunnen zich beroepen op hun eigen belangen en deze kunnen zich ertegen verzetten dat het bestuursorgaan afziet van handhaving. Doet in een dergelijk geval een partij die de vaststellingsovereenkomst heeft gesloten een beroep op hetgeen daarin is vastgesteld, dan doet dit niets af aan de verplichting van het bestuursorgaan om te onderzoeken of zich een overtreding voordoet waartegen handhavend moet worden opgetreden. Vervolgens kijkt de Afdeling naar wat er in deze zaak aan de hand is. De Afdeling stelt dan vast dat het college niets heeft aangevoerd waaruit moet worden afgeleid dat belangen van derden in het geding zijn. Ook heeft het college niets aangevoerd waaruit moet worden afgeleid dat in dit geval het honoreren van een beroep op de vaststellingsovereenkomst ertoe leidt dat een zwaarwegend algemeen belang zodanig wordt geschaad dat afwijking van de vaststellingsovereenkomst gerechtvaardigd is. Al met al betoogt het college ten onrechte dat de opslag niet onder het overgangsrecht valt. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Monique Hoogspanningsleidingen vergunningplichtig? De weigering van het college van B&W van Helmond om handhavend op te treden tegen hoogspanningsleidingen van Tennet, heeft uiteindelijk geleid tot de uitspraak van de AbRvS van 21 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2526. Wat was er aan de hand? Het college heeft in 2011 aan TenneT omgevingsvergunning verleend voor het vervangen/verplaatsen van enkele verbindingsmasten ten behoeve van het combineren van twee bestaande

3 hoogspanningslijnen. Deze omgevingsvergunning is onherroepelijk. Het handhavingsverzoek zag op de gerealiseerde combinatiehoogspanningslijn. Het standpunt van de verzoeker om handhaving was dat was gebouwd in afwijking van het aan de omgevingsvergunning ten grondslag liggende rapport van Petersburg van 11 januari 2012, dan wel dat was gebouwd zonder de daarvoor vereiste omgevingsvergunning. Ter discussie staat in de procedure of voor de hoogspanningsleidingen, die aan de (vergunde) masten zijn aangebracht, een vergunning vereist was. De rechtbank was tot de conclusie gekomen dat de leidingen tezamen met de masten onderdeel uitmaken van de hoogspanningslijn en dat de hoogspanningslijn moet worden gezien als één bouwwerk. Verder is volgens de rechtbank geen sprake van een vergunningsvrij bouwwerk als bedoeld in artikel 2, aanhef en onder 18, onder c, van bijlage II van het Bor. De conclusie van de rechtbank was al met al dat de leidingen zijn aangebracht in afwijking van de omgevingsvergunning. Dat TenneT sinds jaar en dag geen vergunning aanvraagt voor de leidingen, maakt dit volgens haar niet anders. De Afdeling ziet dit anders: Het na het oprichten van de hoogspanningsmasten daaraan bevestigen van de hoogspanningsleidingen kan naar het oordeel van de Afdeling niet als bouwen in de zin van de Wabo worden aangemerkt. Het begrip bouwwerk is in de Wabo als zodanig niet omschreven. Zoals de Afdeling eerder heeft overwogen (onder meer in de uitspraak van 12 september 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX7117), kan voor de uitleg van het begrip bouwwerk in de Wabo aansluiting worden gezocht bij de definitie van dit begrip in de modelbouwverordening. Deze definitie luidt: "elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct of indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond, bedoeld om ter plaatse te functioneren". De hoogspanningsleidingen kunnen niet zelfstandig als bouwwerk worden aangemerkt, nu het niet gaat om een constructie van enige omvang. Dat de hoogspanningsleidingen, zoals appellant aanvoert, niet los in de masten hangen en daaraan bevestigd zijn leidt evenmin tot de conclusie dat sprake is van bouwen. Van bijzondere constructieve voorzieningen die maken dat het om een constructie van enige omvang gaat is geen sprake. Uit het voorgaande volgt dat, anders dan de rechtbank heeft overwogen, voor de hoogspanningsleidingen geen omgevingsvergunning is vereist en het college niet bevoegd was daartegen handhavend op te treden. Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Janike Bestemmingsplannen Ladder duurzame verstedelijking, functiewijziging en vorm van externe werking EHS De uitspraak van 21 september 2016, nr. ECLI:NL:RVS:2016:2508, is opgenomen vanwege de overwegingen over de ladder van duurzame verstedelijking en wat ik maar aanduid aan een vorm van externe werking van de EHS/EVZ. Het vastgestelde bestemmingsplan voorziet in de uitbreiding van Camping Zeeburg. De vraag is of de ontwikkeling die het plan mogelijk maakt, kan worden aangemerkt als een nieuwe stedelijke ontwikkeling in de zin van artikel 3.1.6, tweede lid, van het Bro. Daarbij is van belang dat het bestemmingsplan voorziet in een functiewijziging van water naar "Recreatie - Verblijfsrecreatie. De Afdeling is van mening dat geen sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Daarbij wordt gewezen op de aard van de functiewijziging, in samenhang bezien met de geringe bouwmogelijkheden. Het feit dat er desondanks een toets in de plantoelichting is opgenomen die onvolledig en/of onjuist zou zijn, levert, wat daar ook van zij, naar het oordeel van de Afdeling geen strijd op met artikel 3:2 van de Awb, omdat er geen verplichting bestaat om te toetsen aan artikel 3.1.6, tweede lid, van het Bro. De tweede overweging die van belang is, ziet op de externe werking van art. 19 PRV Noord-Holland op gronden buiten de EHS/ EVZ. De Afdeling overweegt dat artikel 19 van de PRV niet van toepassing is op de gronden buiten de EHS en de EVZ, maar dat betekent naar het oordeel van de Afdeling echter niet dat de raad bij de vaststelling van het plan geen rekening behoefde te houden met de ligging van deze gronden ten opzichte van de EHS en de EVZ. De afwegingen die de raad in het kader van een goede ruimtelijke ordening dient te maken brengen immers ook met zich dat de gevolgen van het plan niet onaanvaardbaar voor de omgeving moeten zijn. Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Janike

4 Natuurbescherming Geen verlenging jachtakte vanwege vrees voor misbruik In de uitspraak van de AbRvS van 21 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2509 is een besluit tot weigering van een verlening van een jachtakte aan de orde. De gevraagde jachtakte is door de korpschef van de politie geweigerd omdat grond bestaat dat appellant misbruik zal maken als bedoeld in artikel 39, eerste lid, aanhef en onder g van de Flora en Faunwet (Ffw). Aan dit vermoeden ligt een proces-verbaal ten grondslag waarin is vermeld dat appellant een ree heeft afgeschoten zonder dat hij daarbij een reewildmerk, een zogenaamd loodje, aan het ree had bevestigd, hetgeen een overtreding van de voorschriften van een eerder verleende ontheffing (zie ook art. 79, tweede lid Ffw) opleverde. De Afdeling verwijst naar de uitspraak van 11 mei 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BQ4079 waarin is overwogen dat degene aan wie een jachtakte is verleend, zich in een uitzonderingspositie bevindt, voor wie het algemene verbod op het voorhanden hebben en dragen van wapens en munitie geldt. Deze uitzonderingspositie brengt met zich mee dat in de houder van een jachtakte het vertrouwen moet kunnen worden gesteld dat hij zich strikt aan de toepasselijke regels zal houden en dat hij zich onthoudt van overtredingen die kunnen worden beschouwd als een tamelijk ernstige aantasting van de rechtsorde. Geringe twijfel aan het verantwoord zijn van de gemaakte uitzondering is reeds voldoende grond om daaraan een einde te maken. De Afdeling gaat vervolgens in op de overtreding en verschillende door appellant afgegeven verklaringen en stelt vast dat appellant zich niet strikt heeft gehouden aan de voorschriften van de ontheffing. De vrees voor misbruik is terecht. De Afdeling betrekt hierbij dat appellant een zeer ervaren jager is en dat het bovendien gaat om voor de jacht zeer essentiële voorschriften. Dat appellant, naar hij stelt, geen opzet had om de wettelijke voorschriften te overtreden, doet niet aan dat oordeel af, omdat stipte naleving van de voorschriften mag worden verwacht. De korpschef was, nu het vermoeden voor vrees van misbruik bestaat dan ook gehouden om de jachtakte te weigeren omdat de wet dat dwingend voorschrijft. Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Susan Onzuiver schadebesluit: nadeelcompensatie door beleidswijziging Planschade Onzuivere schadebesluiten zijn in de minderheid in de schadevergoedingsuitspraken van de AbRvS. Deze week is door de AbRvS een uitspraak over dit onderwerp gewezen, die het vermelden meer dan waard is. Wat was er aan de hand? Het college van B&W van de gemeente Apeldoorn heeft in 2002 aan Bospark Beekbergen B.V. een vergunning verleend op grond van de inmiddels ingetrokken Wet op de openluchtrecreatie (Wor). Drie maanden voor de verlening van de vergunning heeft het college de beleidsregel "Beperking maximaal toegestane oppervlakte stacaravans" vastgesteld. Op grond van deze beleidsregel is aan de vergunning het voorschrift verbonden dat geen (sta)caravans mogen worden geplaatst die groter zijn dan 55 m2. Voordien was het toegestaan om (sta)caravans met een maximale oppervlakte van 75 m2 te plaatsen. Bospark komt in het geweer tegen de maximaal toegestane oppervlakte van (sta)caravans. In een langslepende procedure waarin partijen drie keer in hoger beroep bij de Afdeling komen oordeelt de Afdeling dat het college onvoldoende heeft onderzocht of Bospark door onverkorte toepassing van het gewijzigde beleid, dat voor Bospark ten tijde van haar investeringen niet voorzienbaar was, onevenredig in haar belangen zou worden getroffen. Uiteindelijk wordt geconcludeerd dat Bospark onevenredig in haar belangen is getroffen en besluit het college om aan Bospark nadeelcompensatie toe te kennen. De uitspraak AbRvS van 21 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2528, gaat met name over de vraag wat de omvang van de nadeelcompensatie zou moeten zijn. Een aantal voor de praktijk relevante onderwerpen als berekening van vertragingsschade, ingangsdatum van de wettelijke rente en kosten van deskundige bijstand komt

5 in deze uitspraak aan de orde. Aan Bospark wordt uiteindelijk een vergoeding toegekend van circa , exclusief wettelijke rente en kosten voor deskundige bijstand. Voor meer informatie over deze zaak kunt u contact opnemen met Ineke Ontwikkeling in lijn der verwachting: AbRvS stelt omvang NMR zelf vast In eerdere Omgevingsflitsen constateerden wij al dat de AbRvS de toepassing van het NMR indringend lijkt te toetsen. Ook in de uitspraak van AbRvS 21 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2502, is dat het geval. Appellant, de initiatiefnemer van het bouwproject, voert onder meer aan dat het NMR op een hoger percentage dan 2% behoort te worden vastgesteld. Het college van burgemeester en wethouders van Leerdam was, in navolging van het advies van de onafhankelijk planschadeadviseur, uitgegaan van dit minimum-forfait. In deze uitspraak wordt gestreden over de vraag of de ontwikkeling in lijn der verwachting ligt. Het college meende van niet, omdat het gemeentelijk beleidsvoornemen om het plangebied tot woongebied te ontwikkelen van recente datum was. Aan de hand van diverse feiten stelt appellant dat de ontwikkeling wel in de lijn der verwachting ligt (zie r.o. 8.4). De Afdeling gaat mee met het betoog van appellant. In het kader van een definitieve geschilbeslechting stelt de Afdeling het NMR zelf vast op 3% van de waarde van de onroerende zaken. Voor meer informatie over deze zaak kunt u contact opnemen met Ineke Bij verzoek om aanvulling van de aanvraag moet termijn worden gesteld Procesrecht Het college van gedeputeerde staten heeft bij besluit van 17 juli 2015 ingestemd met een saneringsplan met betrekking tot een geval van verontreiniging in Voorschoten. De sanering heeft betrekking op een bodemverontreiniging die is ontstaan tijdens de exploitatie van een zilverfabriek. De locatie van de voormalige zilverfabriek is verontreinigd, maar ook de omgeving van het perceel is verontreinigd. De eigenaar van een nabijgelegen perceel, waar zich een deel van deze verontreiniging bevindt, heeft beroep ingesteld tegen het saneringsplan. De vraag die voorligt of ten tijde van het besluit tot instemming met het saneringsplan nog bevoegdelijk een besluit door het college van gedeputeerde staten kon worden genomen. Het antwoord op deze vraag wordt in de uitspraak van de AbRvS 21 september 2016, nr. ECLI:NL:RVS:2016:2527 ontkennend beantwoord. Daarbij is het volgende van belang. De wetgever heeft bepaald in artikel 39 Wbb dat indien niet tijdig binnen 15 weken, eventueel één keer te verdagen met 15 weken - wordt ingestemd met een saneringsplan, de instemming van rechtswege is verleend. Niet in geschil is dat deze termijn op 15 juli 2015 is geëindigd. Het college van gedeputeerde staten en de eigenaar van het perceel betogen echter dat de beslistermijn is opgeschort ingevolge artikel 4:15 Awb omdat het college de eigenaar van het perceel meermalen mondeling en per om gegevens heeft gevraagd in verband met de beslissing over het saneringsplan. Nu echter onder verwijzing naar eerdere rechtspraak van de Afdeling van 6 november 2002, ECLI:NL:RVS:2002:AE9864, en 1 juni 2016, ECLI:NL:RVS:2016: geen termijn is gesteld voor de aanvulling van de aanvraag kan deze niet kan worden aangemerkt als een krachtens artikel 4:5, eerste lid, Awb gedane uitnodiging om de aanvraag aan te vullen, die ingevolge artikel 4:15 Awb leidt tot het opschorten van de beslistermijn. Gezien het voorgaande is op 16 juli 2015 van rechtswege ingestemd met het saneringsplan. Het college was niet bevoegd om de dag erna opnieuw in te stemmen. Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Eelco

6 De advocaten van SAM Janike Haakmeester Monique Blokvoort Eelco de Jong Susan Schaap Ineke van Leeuwen Rob Wertheim janike.haakmeester monique.blokvoort eelco.de.jong susan.schaap ineke.van.leeuwen rob.wertheim tel: tel: tel: tel: tel: tel: