MagaSien. 1 januari 2015, en wat dan? Participatiesamenleving. in de praktijk DOWN VOOR DUMMIES KRACHTENBUNDELING IN BELANGENHARTIGING

Transcriptie

1 MagaSien #3 KRACHTENBUNDELING IN BELANGENHARTIGING 1 januari 2015, en wat dan? Participatiesamenleving in de praktijk DOWN VOOR DUMMIES nummer 3 / 2014 voor mensen met een verstandelijke beperking

2 INHOUD in dit nummer Klaar voor de toekomst 4 Sien draagt kerntaken over Veranderingen in de zorg 5 6 Actuele ontwikkelingen op een rijtje Belangenbehartiging 6 Sien blaast via Ieder(in) haar partijtje mee Zorgaanbieders 10 Hoe bereiden die zich voor op 1 januari 2015? 20 Schenken aan Sien Draagt u het werk van Sien een warm hart toe? Heeft u wel eens gedacht aan een schenking aan Sien? Dat kan bijvoorbeeld via een gift, een Akte van Schenking of via uw testament. Sien is een Algemeen nut beogende instelling (Anbi). Dat betekent dat uw gift aftrekbaar is voor de belasting. Onze penningmeester Wim Bos vertelt u graag over de mogelijkheden. U kunt Wim Bos mailen: wim@sien.nl, of bellen: Het ANBI- nummer van Sien is: Anders vasthouden 15 Aanmelden voor de cursus is al mogelijk De participatiesamenleving 16 De wil is er, maar de praktijk is weerbarstig De droom van Ruben 20 Ruben van Rijs schreef zijn eigen boek Down voor Dummies 22 Britt schittert in eigen televisieprogramma december

3 VAN DE VOORZITTER Mensen een gezicht geven Als ouders van een meervoudig gehandicapte zoon deden wij een hele rij verpleegkundige handelingen: drie keer per dag tien soorten medicatie, vernevelen, comprimeren, uitzuigen, zuurstof toedienen, saturaties aflezen, laxeren, sondevoeding via mic-key toedienen en katheteriseren. Een goede vriendin van ons heeft een zoon met een laag IQ en een stevig autisme. Onze zoon was overduidelijk gehandicapt. Aan de zoon van onze vriendin is op het eerste gezicht niets te zien en te merken. Toch leek en lijkt ons de zorg voor haar zoon vele malen ingewikkelder dan die voor onze zoon Jesse was. Wij hadden een fors PGB, vele pgb ers en vrijwilligers als ondersteuning. Als Jesse niet ziek was, kon hij snel tevreden zijn. Warme voeten, een glitterlampje en een volle buik waren voldoende om hem uren achter elkaar (af en toe even een wisselligging) met een tevreden lach in zijn bedbox te laten liggen. Voor de zorg voor de zoon van onze vriendin is elke indicatie van het CIZ weer spannend. Hij kan absoluut niet zelfstandig wonen maar binnen de woongroep waar hij nu leeft, is hij wel de meest zelfstandige. Continu is er de angst dat hij niet meer bij de woongroep mag/kan blijven. Wat dan? Hijzelf voelt soms de spanning bij zijn ouders, maar hij kan er niks mee, behalve dat hij dit afreageert met boos en agressief gedrag. Stiekem blij Mensen vergelijken zich constant met de ander. Ook wij vergeleken onze situatie met die van onze vriendin. We waren stiekem blij dat wij een kind in de categorie meervoudig complex gehandicapt (MCG) hadden en niet zo n ingewikkelde situatie met autisme, enz. Ik kan u verklappen: onze goede vriendin dacht precies het omgekeerde! Al deze verschillende situaties vallen vanaf 1 januari a.s. onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. Illustratief is dat de gemeenten de categorie MCG aanvankelijk niet eens in beeld hadden. Er moest een speciale lobby-actie op gang worden gebracht om de zorg voor de van Van Rijn te garanderen. Ik vrees dat er ondertussen nog een heleboel situaties zijn waar de ambtenaar achter het Wmo-loket, de wethouder zorg, het gemeenteraadslid en de staatssecretaris geen idee van heeft. Aan Sien de opdracht om deze doelgroep, die veel breder is dan op het eerste gezicht gedacht, en waarvoor de zorg vele malen ingewikkelder is dan verondersteld, een gezicht te geven. Dat is keihard nodig! Pieter Oudenaarden, voorzitter Sien Reageren? Stuur een mail naar pieter@sien.nl en volg mij op 3

4 TOEKOMST SIEN Sien met overdracht kerntaken klaar voor de toekomst Sien heeft een aantal belangrijke kerntaken van de werkorganisatie overgedragen aan twee externe bureaus. FBPN in Nijkerk voert voortaan alle administratieve taken uit, w.o. de ledenadministratie, de financiële administratie en de personeelsadministratie. Daarnaast is Sien een samenwerkingsverband aangegaan met Transmissie, een landelijk werkend bureau voor zorg en welzijn. De samenwerking met FBPN en Transmissie was voor het bestuur van Sien reden genoeg om het glas te heffen. Dat gebeurde half juli in Gorinchem bij de ondertekening van de samenwerkings overeenkomst met Transmissie en begin september op het kantoor van FBPN. Transmissie ondersteunt Sien met name op het gebied van beleidsontwikkeling en governance, communicatie en fondsenwerving, en het opstarten van nieuwe projecten. Daarnaast is Transmissie belast met de dagelijkse aansturing van de Sien-medewerkers die bij Transmissie kantoor houden. Sluitstuk heroriëntatie Het aangaan van een meerjarige samenwerking met Transmissie en FBPN is het sluitstuk van de heroriëntatie van Sien op haar kerntaken, zegt Sien-bestuurslid Koos Spanbroek. Al langere tijd was duidelijk dat Sien niet op de ingeslagen weg kon doorgaan. Het nieuwe beleid van de overheid, ook voor de gehandicaptenzorg, gaat uit van decentralisatie, waarbij de gemeentelijke overheid meer bevoegdheden krijgt. De oude taakopvatting en werkwijze van Sien passen niet langer in dit plaatje. Daarnaast waren er ook financiële redenen om het roer drastisch om te gooien. De overheidssubsidie voor PGO s wordt afgebouwd en door het gestaag krimpende ledenbestand dalen de contributie-inkomsten. Klaar voor een nieuwe toekomst De overheveling van kerntaken naar twee externe bureaus betekent het einde van de werkorganisatie van Sien in Utrecht. Enkele Sienmedewerkers werken nu vanuit de burelen van Transmissie in Gorinchem. Daarnaast nemen de bestuursleden van Sien meer taken voor hun rekening. Spanbroek: Met de nieuwe werkwijze hebben we alles nu goed geregeld. Sien is klaar voor een nieuwe toekomst. De ondertekening van de samenwerking met Transmissie. Op de foto v.l.n.r. Johan van de Minkelis en Jan de Hoog (beide directie Transmissie), Peter van Duijvenbode (bestuur Sien), Koos Spanbroek (bestuur Sien) en Maarten Haasnoot (bestuur Sien). Ook op het kantoor van FBPN werd het glas geheven. Zittend v.l.n.r. Stef Loos (voorzitter FBPN), Koos Spanbroek en Maarten Haasnoot (beide bestuur Sien) en Trees Gorris (secretaris FBPN). Staand v.l.n.r. Jos van Straten (bestuurslid FBPN), Jacqueline Kieft en Jim Kuppen (bureaumedewerkers FBPN) en Willemijn Rijnsburger (penningmeester FBPN). 4

5 Veranderingen in de zorg Per 1 januari 2015 gaat er veel veranderen in de zorg. Als lid van Sien krijgt u hier mogelijk ook mee te maken. Hieronder een overzicht van de laatste ontwikkelingen. Herziening van de huidige Wmo (2007) per Lichtere vormen van zorg en ondersteuning gaan over naar de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) of naar de Zorgverzekeringswet. - Er wordt bezuinigd op huishoudelijke hulp. De gemeente mag de algemene regels voor huishoudelijke hulp veranderen. Ook voor mensen die al hulp hebben. Maar vervolgens moet de gemeente via een persoonlijk gesprek onderzoeken of deze algemene regels passend zijn voor uw specifieke situatie. Is dat niet het geval, dan moet de gemeente u de mogelijkheid bieden een maatwerkvoorziening aan te vragen. - Mensen (volwassenen en kinderen) met een beperking of hun vertegenwoordigers melden zich voor lichtere vormen van hulp dus bij de gemeente. In een gesprek wordt vastgesteld welke vorm van zorg gewenst/nodig is en hoe dit kan worden gerealiseerd. Dit kan zorg in natura zijn of een persoonsgebonden budget (pgb). - Er wordt een aanvraag ingediend en de gemeente neemt een besluit. Dit traject kan acht weken duren. Invoering Jeugdwet - Kinderen met een (licht) verstandelijke beperking vallen voortaan onder de Jeugdwet. - Ook de Jeugdwet wordt uitgevoerd door de gemeente. Invoering Participatiewet - Mensen met een beperking én arbeidsvermogen vallen voortaan onder de Participatiewet in plaats van de Wajong. - Gemeenten worden hiermee verantwoordelijk voor de reïntegratie van mensen die nog kunnen werken maar daarbij wel ondersteuning nodig hebben. Invoering Wlz - Volwassenen en kinderen die langdurige en intensieve zorg nodig hebben, vallen straks onder de Wet Langdurige Zorg (Wlz). - Veel kinderen/verwanten van Sien-leden krijgen hiermee te maken. - Mensen die een zorgzwaartepakket (ZZP) indicatie van 3 en hoger (zwaarder) hebben, vallen straks onder deze wet. Er verandert voor hen in feite niets. Dit blijft een landelijke voorziening. - Hoe gaat dat in zijn werk? Het CIZ stelt een indicatie vast. Geen gebruik meer van de huidige Wmovoorzieningen behalve vervoer. De Wlz biedt een compleet pakket, waaronder begeleiding, huishoudelijke hulp, medicatie, behandeling en (desgewenst) verblijf. Levenslange indicatie (was vijf, is nu vijftien jaar). Zorgkantoren bepalen het tarief. - In de uitvoering van het pgb gaat er wat veranderen. Het pgb wordt niet meer op de eigen bankrekening gestort, maar loopt via de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Dit heet het trekkingsrecht. - Samen met koepelorganisatie Ieder(in) heeft Sien er mede voor gezorgd dat in de Wlz: mensen vanaf ZZP 3 hier onder vallen (was eerst vanaf ZZP 5); er keuzemogelijkheden zijn, zoals: - Zorg in natura (Zin) met verblijf; - persoonsgebonden budget (pgb); - een combinatie van Zin en pgb; - een volledig pakket thuis (VPT). Vragen? Neem contact op met onze consulent Ook na de invoeringsdatum 1 januari 2015 zullen nog veel zaken onzeker zijn. Bel of mail voor vragen onze Sien-consulent Jolanda den Hartog. U kunt haar bereiken per jolanda@sien.nl en telefonisch:

6 Illya Soffer, directeur van Ieder(in), over belangenbehartiging van de vg-sector: Reken erop dat je wordt gezien en gehoord Als we Illya Soffer, directeur van Ieder(in) spreken, heeft staatssecretaris Van Rijn kort daarvoor beslist over de zogenaamde vergeten groep. Ongeveer mensen die intensieve zorg (zorg zonder verblijf) nodig hebben komen in aanmerking voor de Wet langdurige zorg (Wlz). De overgang van de AWBZ naar de gemeente of de Zorgverzekeringswet is voor deze vergeten groep cliënten daarmee van de baan. Tot grote opluchting van kinderen en volwassenen. Tot tevredenheid van bestuur en leden van Sien. En tot tevredenheid van Illya Soffer. 6

7 INTERVIEW In haar Utrechtse kantoor geniet Illya Soffer nog na van dit succes. Op 1 mei ben ik bij Ieder(in) als directeur begonnen. Ik ben er toen meteen met een gestrekt been in gegaan en samen met anderen keihard aan het lobbyen gegaan in het belang van de groep verstandelijk gehandicapten. De eerste vijf maanden heb ik een groot deel van mijn tijd aan de VG besteed. We hebben vooral met de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland intensief samengewerkt, richting het ministerie, de politieke partijen, de zorgkantoren. We hebben alles op alles gezet om te zorgen dat de vergeten groep van kinderen en volwassenen direct toegang zou krijgen tot de Wlz. En deze reddingsoperatie is gelukt. Echt een megasucces! Vooruit, als we het dan toch over successen en succesjes hebben, overigens in vrijwel alle gevallen het resultaat van samenwerking met andere koepelorganisaties of lidorganisaties van Ieder(in). We hebben de experimenteerruimte weer teruggebracht in de Wlz, bijvoorbeeld voor het opzetten van kleinschalige ouderinitiatieven. Verder hebben we het modulair pakket in de Wlz teruggebracht, dus dat mensen met het zwaarste zorgzwaartepakket toch het recht hebben om de zorg thuis te ontvangen. En de combinatie van zorg in natura en pgb zit weer in de Wlz. Dat hebben we natuurlijk niet alleen gedaan, maar samen met andere organisaties met Krachtenbundeling in belangenbehartiging Voor de collectieve belangenbehartiging werkt Sien nauw samen met Ieder(in), de koepelorganisatie van mensen met een lichamelijke handicap, verstandelijke beperking of chronische ziekte. De redactie van MagaSien sprak met Illya Soffer over collectieve belangenbehartiging, van de VG-sector en dus ook van Sien. De krachtenbundeling is effectief. Signalen van individuele leden en regionale commissies van Sien bereiken via Ieder(in) de Haagse politiek. dezelfde doelen. Ook hebben we ons beziggehouden met tarieven. Nog een succes: dat het zorgplan in handen is van de cliënt en zijn naaste omgeving en niet in handen is van de aanbieder. Het zijn in het totaal van de hervorming van de zorg kleine zaken, maar met een enorme positieve impact voor de individuele zorgvrager. Maatwerk, en dat vaak levenslang Lobbyen en belangenbehartiging loont, wil Soffer er maar mee zeggen. En dat is ook wat we mogen verwachten van de organisatie die WE ZITTEN ALS EEN BOK OP DE HAVERKIST zich de georganiseerde stem van mensen met een beperking in het maatschappelijke en politieke debat noemt. Rust is Soffer en haar medewerkers niet gegund, daarvoor rammelt er haar inziens te veel aan de hervormingsplannen voor de langdurige zorg. Het probleem met de overheveling van taken vanuit de AWBZ naar de Wmo is dat de focus is gericht op ouderen die in de staart van hun leven zorg en ondersteuning nodig hebben. Onze doelgroep, en zeker ook die van Sien, heeft totaal andere zorgbehoeften. Er is per definitie maatwerk nodig en dat vaak levenslang. Bovendien is het een piepkleine groep in het grotere geheel. Door de macht van het getal komt deze groep makkelijk in het gedrang. Zeker als er ook nog moet worden bezuinigd. Het gebeurt allemaal niet moedwillig, maar we hebben er ondertussen wél mee te maken. Iets soortgelijks doet zich voor bij de overheveling van de jeugdzorg van de provincie naar gemeente. Daar overheerst het denken van de reguliere jeugdhulpverlening. On-be-staan-baar Waar zijn we in ons lobbywerk momenteel nog meer mee bezig? Met meerzorg. Dat is voor onze doelgroep heel erg belangrijk, omdat mensen met een verstandelijke beperking vaak ook somatische of psychiatrische problematiek hebben. Het ministerie wil dat de zorgkantoren voortaan bepalen hoeveel geld 7

8 er voor extra zorg beschikbaar is. Dat is voor ons on-be-staan-baar. We willen het zorgkantoor eruit! Er is geen enkele branche waar degene die het geld verdeelt ook mag beoordelen wat mensen inderdaad ontvangen. En dan is er nog het voornemen dat alleen AWBZ-instellingen logeeropvang mogen bieden. De directeur van Ieder(in) noemt dit een kleine bom die nog niet is ontploft. Dit zou het einde betekenen van zorgboerderijen en particuliere logeerinitiatieven, die soms met veel vrijwillige inzet en veel eigen inzet van de grond zijn gekomen. Volgens Soffer zijn veel van dit soort weeffouten in de wetgeving geen bewust beleid. Ze zijn er toevallig in geslopen omdat iemand op het ministerie niet goed wakker is geweest. Soffer: Wij moeten dus voortdurend opletten, met name voor de meest kwetsbare groepen, dat er niets stompzinnigs in de wet terechtkomt. Gelukkig is 2015 een overgangsjaar en kunnen diverse zaken nog worden gerepareerd. Op het ministerie van VWS zitten gelukkig heel veel mensen die het echt goed willen doen. Als wij iets roepen wordt er absoluut goed geluisterd en komt het op de agenda. Ieder(in) telt mee, jaja. ONZE DOELGROEP HEEFT TOTAAL ANDERE ZORGBEHOEFTEN. ER IS PER DEFINITIE MAATWERK NODIG EN DAT VAAK LEVENSLANG Argusogen Ondertussen maakt Soffer zich zorgen over de uitwerking van het overgangsrecht, dus of mensen volgend jaar, in 2015, het recht behouden op zorg van dezelfde aanbieder tegen dezelfde tarieven. Dat moet volgend jaar nog blijken. We zitten als een bok op de haverkist. En ook de praktijk van het indiceren wordt door Ieder(in) met argusogen gevolgd. Soffer verwacht grote verschillen tussen gemeenten, bijvoorbeeld in de werkwijze van de sociale wijkteams en mate van professionaliteit van de onafhankelijke cliëntondersteuning. Andere punten op de Ieder(in) agenda: de scherpe regels voor de herkeuringen van de Wajongers ( een kei-issue) en de detaillering van de Participatiewet ( krijg ik buikpijn van ). In het licht van alle politieke ontwikkelingen komt het, zo meent Soffer, aan op een goed doordachte belangenbehartiging. Het oude denken waarbij een landelijke koepelorganisaties landelijke trends en beleidslijnen lokaal en regionaal vertaalt, is achterhaald. Dat hebben we gehad. Deze tijd vraagt nieuwe vormen van samenwerking, waarbij de strikte scheiding tussen belangenbehartiging en ondersteuning vervaagt. Het nieuwe belangen behartigen ís ondersteunen. Dat betekent dat de mensen van Ieder(in) het land in moeten om mensen, lotgenoten met elkaar te verbinden om hen toe te rusten voor hun taak. Zelfbeschikking is het nieuwe uitgangspunt en daarvoor moeten ouders van kinderen met een beperking voor worden toegerust. De nieuwe vraag is: hoe kunnen we het zo goed mogelijk op het grondvlak regelen. Illya Soffer: Als wij iets roepen wordt er absoluut goed geluisterd en komt het op de agenda. 8

9 Ieder(in): 250 leden, ruim 2 miljoen mensen Ieder(in) is de koepelorganisatie van mensen met een lichamelijke handicap, verstandelijke beperking of chronische ziekte. De leden van Ieder(in) zijn belangen-, patiënten- en ouderorganisaties. Ook federaties van patiëntenverenigingen en provinciale, regionale en lokale platforms zijn aangesloten bij Ieder(in). Daarmee is Ieder(in) het grootste netwerk in Nederland van mensen met een beperking. Ieder(in) behartigt de belangen van meer dan twee miljoen mensen. Ieder(in) is op 1 januari 2014 ontstaan uit een fusie tussen Platform VG en de CG-Raad. Sien en andere lid-organisaties van Ieder(in) zullen wat Soffer betreft ook moeten nadenken over een nieuwe taakinvulling. Belangrijk is dat Sien als kleinere organisatie altijd bereikbaar is, dat je alle signalen oppikt en dat je een kennisbank ontwikkelt. Dat alles werkt trouwens alleen maar als je specifieke, unieke kennis in huis hebt. De leden van Sien, zo verzekert de Ieder(in)- directeur tot slot, kunnen erop rekenen dat zij voor het vuur gaat voor de belangen van mensen met een beperking. In het totaal van deze hervormingen gaat het om een kleine groep, die bang is dat hun stem niet telt. Maar reken erop dat je wordt gezien en gehoord en dat je een stem hebt. Op dit punt mag het persoonlijke voor mij politiek zijn en omgekeerd (Illya Soffer is moeder van twee kinderen met een beperking, red.), maar ik steek er twee handen voor in het vuur dat deze groep meetelt in het grotere verhaal wat Ieder(in) voor onze doelgroep wil bereiken. Meer lezen over veranderingen in de zorg Meer informatie over de veranderingen in de zorg vindt u op de website van onze vereniging: Enkele andere websites met goede en actuele informatie: awbz-in-2015-alle-wijzigingen Persoonlijk advies Met vragen over persoonlijk advies kunt u contact opnemen met de consulent van Sien, Jolanda den Hartog. U kunt haar bereiken per jolanda@sien.nl en telefonisch:

10 GELUIDEN UIT HET VELD Ook de zorgaanbieders bereiden De datum van 1 januari 2015 komt snel dichterbij. Cliënten worden onrustig en onzeker, zorgaanbieders bereiden zich op allerlei manieren voor op de ingrijpende wijzigingen die eraan komen. Merkt u veel onrust bij uw cliënten en/of hun vertegenwoordigers? Onder onze cliënten niet. Wel is er veel onrust bij hun ouders en wettelijke vertegenwoordigers. De oorzaak is de onduidelijkheid over wie het nu betreft en wat er gaat veranderen. Voor veel mensen is het erg ingewikkeld. Wat betekenen de veranderingen in de zorg voor uw organisatie? Het is voor ons (nog) onduidelijk om welke cliënten het precies gaat, welke consequenties dit heeft voor de begeleiding en wat de financiële gevolgen voor de organisatie zijn. We merken wel dat de cliënten die nu een volledige week dagbesteding hebben en naar de Wmo gaan minder dagdelen krijgen via de gemeenten. Wij maken ons zorgen over de verdere begeleiding van deze cliënten. Wat is uw grootste uitdaging? Onze grootste uitdaging is dat gemeenten bezig zijn de procedures en aanbestedingen in orde te maken en vooral financiële risico s zien. Welke gemeente heeft nu een echt inhoudelijke visie op deze medeburgers en wil vanuit deze visie keuzes maken en beleid ontwikkelen? Het proces van aanbestedingen helpt hier ook niet bij, het is erg formeel. Wat zijn de gevolgen voor cliënten met extramurale ondersteuning, bijvoorbeeld voor hun begeleiding en dagbesteding? De verandering zit vooral in de verkorting van het aantal dagdelen dagbesteding van negen naar maximaal vijf of zes en de druk om een werkplek te vinden in de samenleving. Het idee is dat dit door korte begeleidingstrajecten wel zal lukken. Wij hebben onze grote twijfels en zijn bang dat de groep zorgmijders groter zal worden. STICHTING De Rozelaar Met welke veranderingen krijgen cliënten te PMS 382 maken die een indicatie Met Verblijf hebben? PMS 343 Er zal niet veel veranderen voor cliënten die de indicatie Met Verblijf hebben. Zij houden het recht op zorg. Door de bezuinigingen op deze zorg zal het wel allemaal soberder zijn. Daarnaast zijn wij actief bezig om meer zichtbaar te zijn voor de buurt, de zogenaamde inclusie. Welke (creatieve) oplossingen heeft uw organisatie bedacht? Vooral in de dagbesteding zijn er grote bezuinigingen geweest. Hier hebben wij ingezet op veranderen én innoveren. Wij hebben bijvoorbeeld een dagbestedingslocatie geïntegreerd in een zorgorganisatie waarbij onze cliënten het winkeltje runnen en de catering oppakken en allerlei hand- en spandiensten kunnen verrichten. Hoe worden uw cliënten en vertegenwoordigers geïnformeerd? Maandelijks hebben wij een digitale nieuwsbrief waarbij de ouders geïnformeerd. Ook door middel van informatiebijeenkomsten en persoonlijk contact proberen wij mensen goed te informeren en te helpen bij vragen. Heeft u beleid ontwikkeld voor het verbinden van formele zorg met informele zorg? Heeft u in dit verband verbindingen gemaakt met kerken en/of kerkelijke organisaties? Wij hebben hier geen nieuw beleid voor gevormd. Onze organisatie is al geworteld in de samenleving. Wij zien het aantal vrijwilligers de laatste jaren toenemen en daar zijn we erg blij mee. 10

11 zich voor op 1 januari 2015 De redactie van MagaSien maakte een rondje langs enkele zorgaanbieders en peilde de stemming bij De Rozelaar, Profila Zorg, Philadelphia Zorg en Vanboeijen. Merkt u veel onrust bij uw cliënten en/of hun vertegenwoordigers? Hoe vreemd het ook klinkt, wij merken erg weinig van onrust onder de intramurale cliënten. Voor de cliënten die we extramuraal begeleiden is dit per persoon verschillend. Dit hangt sterk af van de zorgvraag en de verwachting die men heeft over de verdere financiering. Wat betekenen de veranderingen in de zorg voor uw organisatie? Omdat Profila een relatief grote ambulante sector heeft, maken wij ons zorgen over wat er na de aanbesteding nog overblijft. Ook wij hebben keuzes moeten maken bij welke gemeenten we wel en niet hebben aanbesteed. Wij bereiden ons hier al drie jaar op voor. Voor de medewerkers is het dus niet nieuw en met de cliënten zijn we ook al enige jaren geleden in gesprek over nieuwe vormen van zorg, waaronder VPT en begeleiding op afstand (ICT). Wat is uw grootste uitdaging? De grootste uitdaging is om datgene wat in de afgelopen jaren is voorbereid om te zetten in concrete resultaten. Onzekerheden zijn onder meer: de bekostiging van VPT-plekken en de honorering van PGB s door gemeenten. Ook ondersteunen we cliënten bij het zodanig sterk maken dat zij bij hun eigen gemeente voor hun rechten opkomen. Wat zijn de gevolgen voor cliënten met extramurale ondersteuning, bijvoorbeeld voor hun begeleiding en dagbesteding? In nauw overleg met onze cliënten kijken we hoe we met minder geld/uren toch kwaliteit kunnen bieden. In grote lijnen verandert er in 2015 nog niet zoveel binnen de dagbesteding, omdat de meeste cliënten dagbesteding als indicatie hebben. Vanaf 2016 wordt dit veel spannender. Verder hebben we een gunning voor onze zorgboerderij met externe cliënten. Met welke veranderingen krijgen cliënten te maken die een indicatie Met Verblijf hebben? Dit gaat bij ons maar om een paar cliënten. Vanwege het besluit om hen (voorlopig) te blijven begeleiden verandert er voor hen niets. Welke (creatieve) oplossingen heeft uw organisatie bedacht? Waar mogelijk zetten we plekken om in VPT. Verder kijken we of we met ketenpartners tot een uitwisseling van taken en cliënten kunnen komen. Daarnaast natuurlijk omzetting in PGB. Hoe worden uw cliënten en vertegenwoordigers geïnformeerd? Hier zijn we al geruime tijd mee bezig. We doen dit door middel van bijeenkomsten, brieven en folders. Bij het persoonlijk informeren bekijken we per cliënt wat de beste manier is. Heeft u beleid ontwikkeld voor het verbinden van formele zorg met informele zorg? Heeft u in dit verband verbindingen gemaakt met kerken en/of kerkelijke organisaties? We zijn bezig met het invoeren van het werken vanuit de zorgdriehoek. Belangrijk is dat we het netwerk van de cliënten breder zien dan alleen de familie. We maken daarom verbindingen met kerken/gemeenten, sportverenigingen en werkgevers. Profila Zorg heeft geen echte kerkelijke achterban. Daarom kan het informele netwerk per locatie er anders uitzien. 11

12 Merkt u veel onrust bij cliënten en/of hun vertegenwoordigers? Wij merken onzekerheid bij cliënten waar de gemeenten verantwoordelijk voor worden. Denk aan vragen als: waar komen ondersteuningspunten en blijf ik bij mijn zorgaanbieder? Wij verwachten dat gemeenten er alles aan doen om dat ruim voor 1 januari duidelijk te hebben. Wat betekenen de veranderingen in de zorg voor uw organisatie? Het bezuinigen van de overheid betekent dat wij afscheid moeten nemen van collega s. En dat doet pijn. Wat is uw grootste uitdaging? Onze belangrijkste taak en uitdaging is dat de cliënt er niet slechter van wordt. Wat zijn de gevolgen voor cliënten met extramurale ondersteuning, bijvoorbeeld voor hun begeleiding en dagbesteding? Het lijkt onvermijdelijk dat burgers met een licht verstandelijke beperking minder ondersteuning krijgen. We hebben hier al op ingespeeld met een andere manier van ondersteunen: We bieden op meer momenten en meer plaatsen ondersteuning, onder meer via DigiContact en op ontmoetingsplekken. Wij brengen onze cliënten in contact met andere mensen en we helpen om te kijken wie hen af en toe kan helpen. Ook geven we cursussen. En de begeleider helpt bij het vinden van fijn werk of dagbesteding. We helpen ook met een opleiding of het vinden van een baan. Hierdoor kan de cliënt meer dingen zelf en is er goede ondersteuning. Met welke veranderingen krijgen cliënten te maken die een indicatie Met Verblijf hebben? Mensen die bij ons wonen houden recht op de zorg in hun indicatie en kunnen dus bij ons blijven wonen. Alle gevolgen zijn te vinden op de website hoeverandertmijnzorg.nl. Welke (creatieve) oplossingen heeft uw organisatie bedacht? Cliënten kunnen 24 uur per dag contact opnemen met een begeleider via de computer of tablet: DigiContact. De begeleider en cliënt kunnen elkaar horen en zien. We hebben bijvoorbeeld een wek- en slaapservice waarbij we helpen een goed ritme op te bouwen. Het is de bedoeling dat deze service na een bepaalde tijd niet meer nodig is. Het netwerk brengen we eerst gezamenlijk in kaart. Op die manier weet de begeleider van DigiContact wie de cliënt ook kan helpen. De begeleider brengt de cliënt en bijvoorbeeld mantelzorger of vrijwilliger met elkaar in contact. Veel cliënten gebruiken DigiContact al en zijn erg tevreden. Hoe worden uw cliënten en vertegenwoordigers geïnformeerd? Wij hebben cliëntenraden en familieraden, bijeenkomsten, 1-op-1-gesprekken, brieven en ons magazine Hallo. Bij de introductie van Mijn Netwerk en DigiContact hebben we bijeenkomsten georganiseerd. Heeft u beleid ontwikkeld voor het verbinden van formele zorg met informele zorg? Heeft u in dit verband verbindingen gemaakt met kerken en/of kerkelijke organisaties? Informele zorg wordt belangrijker. Philadelphia heeft beleid ontwikkeld om vrijwilligers te vinden én te binden. We hebben nu al 4000 vrijwilligers. Philadelphia heeft een christelijke identiteit. Daardoor zijn er samenwerkingen in lokale gemeenschappen waar vrijwilligers vanuit de kerkgenootschappen zich met passie inzetten. 12

13 Merkt u veel onrust bij cliënten en/of hun vertegenwoordigers? Bij de cliënten en hun familie waarvoor de verandering rechtstreeks geldt leven wel vragen en soms ook zorgen. We merken niet direct een grote onrust. Wat betekenen de veranderingen in de zorg voor uw organisatie Voor veel cliënten en hun familie verandert er weinig. Vanboeijen focust zich op complexe zorg voor mensen met een ernstige verstandelijke beperking. Zij blijven de zorg en begeleiding houden die ze gewend zijn. Deze cliënten vallen per 1 januari 2015 onder de Wet langdurige zorg (WLZ). Slechts een kleine groep merkt iets van de veranderingen: thuiswonende cliënten met individuele begeleiding of dagbesteding. Wat is uw grootste uitdaging? Onze uitdaging zit vooral in het behouden van de thuiswonende cliënten die dagbesteding bij ons hebben. Hier voeren wij aanbestedingsgesprekken voor met de gemeenten. We willen de betreffende cliënten en hun familie zo goed mogelijk begeleiden in deze veranderingen. Wat zijn de gevolgen voor cliënten met extramurale ondersteuning, bijvoorbeeld voor hun begeleiding en dagbesteding? Cliënten die thuis wonen en bij van Vanboeijen individuele begeleiding (thuiszorg) ontvangen zijn volgend jaar op de gemeente aangewezen. De zorg die deze cliënten ontvangen loopt door, maar wordt op termijn (na 2015) niet langer door Vanboeijen geboden, maar door een andere zorgaanbieder. Vanboeijen begeleidt hen zo goed mogelijk in deze verandering. De cliënten die thuis wonen maar dagbesteding bij Vanboeijen, hebben daar ook in 2015 recht op. Wij voeren hierover met gemeenten in Drenthe aanbestedingsgesprekken, zodat we deze zorg kunnen blijven bieden. In de loop van 2015 gaan de gemeenten ook zelf met deze cliënten en hun vertegenwoordigers in gesprek. Met welke veranderingen krijgen cliënten te maken die een indicatie Met Verblijf hebben? Iedereen die bij Vanboeijen woont, behoudt de huidige zorg en ondersteuning. Voor deze groep cliënten verandert er weinig, behalve dat deze ondersteuning per 1 januari 2015 valt onder de nieuwe Wet langdurige zorg (Wlz) in plaats van de AWBZ. Voor cliënten met een zorgzwaartepakket die thuis wonen maar gedeeltelijk zorg bij Vanboeijen afnemen, bijvoorbeeld voor dagbesteding, loopt de zorg door. Wel worden zij in 2015 gevraagd of ze dit zorgpakket willen behouden of de overstap willen maken naar de Wmo. Welke (creatieve) oplossingen heeft uw organisatie bedacht? Dit is voor onze organisatie iets minder van toepassing, omdat het om een relatief kleine doelgroep gaat die direct iets merkt van de veranderingen. Hoe worden uw cliënten en vertegenwoordigers geïnformeerd? Cliënten en hun familie worden met name persoonlijk geïnformeerd. In individuele gesprekken met onze cliëntadviseurs en teamleiders bespreken we hun persoonlijke situatie. Ook samen met de gemeente kijken we wat een cliënt zelf nog kan en wat de omgeving kan doen. Daarnaast bieden we verschillende informatie begrijpelijk op papier aan. Heeft u beleid ontwikkeld voor het verbinden van formele zorg met informele zorg? Heeft u in dit verband verbindingen gemaakt met kerken en/of kerkelijke organisaties? Vanboeijen probeert een actieve rol te spelen in de participatie in de samenleving. Reguliere wijkbewoners en instanties kunnen bijvoorbeeld gebruikmaken van onze faciliteiten, zoals onze twee zwembaden en kerkgebouwen. Vanboeijen heeft in Assen een eigen kerkgebouw waar regelmatig kerkdiensten plaatsvinden voor een bredere doelgroep naast mensen met een verstandelijke beperking. Ook op ons terrein Het Erf in Meppel staat een kerkgebouw. Daar zijn we een samenwerking aangegaan met een lokale PKNgemeente. Een mooie verbinding met de wijk dus! 13