EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL GEZONDHEID EN VOEDSELVEILIGHEID

Transcriptie

1 Ref. Ares(2019) /02/2019 EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL GEZONDHEID EN VOEDSELVEILIGHEID Audits en analyse inzake gezondheid en voedsel DG(SANTE) EINDVERSLAG VAN EEN AUDIT UITGEVOERD IN BELGIË VAN 10 TOT EN MET 19 SEPTEMBER 2018 MET ALS DOEL DE UITVOERING VAN EISEN OP HET GEBIED VAN HYGIËNE, TRACEERBAARHEID EN HANDEL WAT BETREFT VERWERKTE DIERLIJKE EIWITTEN TE BEOORDELEN, WAARONDER INVOER, UITVOER EN HANDEL BINNEN DE UNIE In reactie op de door de bevoegde autoriteit verstrekte informatie zijn in het ontwerpverslag geconstateerde feitelijke onjuistheden gecorrigeerd; verduidelijkingen worden gegeven in de vorm van een voetnoot.

2 Samenvatting In dit verslag wordt het resultaat beschreven van een audit die van 10 tot en met 19 september 2018 in België is uitgevoerd als onderdeel van het gepubliceerde werkprogramma van het directoraatgeneraal Gezondheid en Voedselveiligheid van de Europese Commissie. Deze audit maakt deel uit van een reeks audits waarmee de maatregelen worden beoordeeld die de bevoegde autoriteiten hebben getroffen om te controleren of en erop toe te zien dat de eisen op het gebied van de hygiëne en traceerbaarheid van en de handel in verwerkte dierlijke eiwitten (VDE) door de betrokken exploitanten van bedrijven worden nageleefd, zoals vereist bij Verordening (EG) nr. 1069/2009, Verordening (EU) nr. 142/2011 van de Commissie, Verordening (EG) nr. 999/2001 en Verordening (EG) nr. 882/2004. Wat betreft de naleving van officiële-controlevereisten op het gebied van de hygiëne en traceerbaarheid van en de handel in VDE in België is er globaal gezien sprake van een gemengd beeld. Positief is dat het systeem van officiële controles wordt ondersteund door een complete lijst met alle inrichtingen, een in goede banen geleide samenwerking en communicatie binnen en tussen de verschillende federale en regionale autoriteiten en, op enkele uitzonderingen na, uitvoerige instructies en richtsnoeren voor inspecteurs. Deze verschaffen samen met een adequaat niveau van ter plaatse uitgevoerde officiële controles doorgaans een goede basis om ervoor te zorgen dat exploitanten en producten aan de betrokken EU-eisen voldoen. Niettemin wordt de doeltreffendheid van het controlesysteem verzwakt door gebreken die verband houden met de traceerbaarheid van de invoer en handel binnen de Unie van VDE en organische meststoffen/bodemverbeteraars en, in het bijzonder, het feit dat in veel gevallen die het auditteam heeft onderzocht, de verschillende bevoegde autoriteiten de wettelijke voorschriften voor de uitvoer van VDE niet hebben nageleefd. Zulke gebreken ondermijnen een verder goed functionerend systeem van officiële controles. Het verslag bevat aanbevelingen voor de bevoegde Belgische autoriteiten om de vastgestelde tekortkomingen te verhelpen. II

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Doelstellingen en reikwijdte Rechtsgrondslag Achtergrond Overzicht van de productie van en handel in VDE in België Productie en gebruik van producten die van dierlijke bijproducten zijn afgeleid Handel binnen de EU: In 2017 geleverde VDE vanuit en aan België Uitvoer in 2017 van eiwitten van herkauwers die VDE bevatten Bevindingen en conclusies Structuur van het systeem van officiële controles op de productie van en handel in VDE Betrokken bevoegde autoriteiten Registratie, erkenning en toelating van DBP-bedrijven en -exploitanten Planning van officiële controles Planning van inspecties Bemonsteringsprogramma Procedures en instructies Conclusies over het systeem van officiële controles Uitvoering van officiële controles Hygiënevoorschriften Eisen voor de identificatie en traceerbaarheid van geproduceerde VDE die aan en vanuit andere lidstaten zijn geleverd Uitvoer en invoer van VDE Opvolging van gevallen van niet-naleving Conclusies over de uitvoering van officiële controles op de productie van en handel in VDE Algemene conclusies Slotvergadering Aanbevelingen III

4 IN DIT VERSLAG GEBRUIKTE AFKORTINGEN EN BEGRIPPEN Afkorting DBP GIP BOVV DO EU FAVV FOD VVVL GTH HACCP LCE OM/BV OVAM VDE SPW Traces Verklaring Dierlijke bijproducten Grensinspectiepost Betere opleiding voor veiliger voedsel Departement Omgeving Europese Unie Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Glyceroltriheptanoaat Gevarenanalyse en kritische controlepunten (Hazard Analysis and Critical Control Points) Lokale controle-eenheid Organische meststof/bodemverbeteraar Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij Verwerkte dierlijke eiwitten als gedefinieerd in bijlage I, punt 5, bij Verordening (EU) nr. 142/2011. Service Public de Wallonie (SPW- Regionale overheid Wallonië) Geïntegreerd veterinair computersysteem (TRAde Control and Expert System) IV

5 1 INLEIDING Deze audit vond van 10 tot en met 19 september 2018 plaats in België in het kader van het gepubliceerde werkprogramma van het directoraat-generaal Gezondheid en Voedselveiligheid van de Europese Commissie. Het auditteam bestond uit twee auditoren van de Commissie en werd tijdens de gehele audit vergezeld door een vertegenwoordiger van een van de betrokken centrale bevoegde autoriteiten het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Op 10 september 2018 werd een openingsvergadering gehouden met vertegenwoordigers van de verschillende federale en regionale bevoegde autoriteiten die tijdens de audit werden bezocht. Op deze vergadering werden de doelstellingen, het programma en de rapportageprocedures voor de audit vastgesteld. 2 DOELSTELLINGEN EN REIKWIJDTE Het hoofddoel van de audit was de maatregelen te beoordelen die de Belgische bevoegde autoriteiten hebben getroffen om te controleren of en erop toe te zien dat de eisen op het gebied van de hygiëne en traceerbaarheid van en de handel in verwerkte dierlijke eiwitten (VDE) door de betrokken exploitanten van bedrijven worden nageleefd, zoals vereist bij Verordening (EG) nr. 1069/2009 van het Europees Parlement en de Raad, Verordening (EU) nr. 142/2011 van de Commissie, Verordening (EG) nr. 999/2001 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (EG) nr. 882/2004 van het Europees Parlement en de Raad. De audit richtte zich op de productie en het op de markt brengen van en de handel in VDE, met inbegrip van de invoer/uitvoer uit/naar derde landen. Officiële controles bij voedselverwerkende bedrijven, waaronder detailhandelaren, waar dierlijke bijproducten (DBP) worden gegenereerd, vielen buiten de reikwijdte van deze audit. Om deze doelstelling te bereiken, zijn de volgende locaties bezocht: Bezoeken/vergaderingen Nr. Opmerkingen Bevoegde autoriteiten 7 Openings- en slotvergadering met de vertegenwoordigers van alle bevoegde autoriteiten. Vergadering met de vertegenwoordigers van de bevoegde autoriteiten in drie regio's in Vlaanderen en één regio in Wallonië. Vergadering met de vertegenwoordigers van één grensinspectiepost (GIP). Verwerkingsbedrijven 3 Verwerking van DBP van categorie 3. Twee hiervan hebben een aparte verwerkingslijn (één voor pluimvee en één voor varkens) en één heeft een verwerkingslijn voor meerdere soorten waaronder DBP van herkauwers. Vervoerders 2 Eén van hen vervoert VDE en ook DBP van categorie 1, 2 en 3. 1

6 Handelaar 1 Opslagbedrijf en importeur 1 Opslag van ingevoerde VDE. Producenten van organische 1 Producenten van OM/BV met VDE. meststoffen en bodemverbeteraars (OM/BV). 3 RECHTSGRONDSLAG De audit werd uitgevoerd op grond van de algemene bepalingen van de EU-wetgeving, en met name op grond van artikel 45 van Verordening (EG) nr. 882/2004 van het Europees Parlement en de Raad, artikel 49 van Verordening (EG) nr. 1069/2009 en artikel 21 van Verordening (EG) nr. 999/ ACHTERGROND 4.1 OVERZICHT VAN DE PRODUCTIE VAN EN HANDEL IN VDE IN BELGIË In België vindt de productie van VDE plaats in ongeveer dertig bedrijven die DBP van categorie 3 verwerken. Echter, slechts 13 daarvan produceren VDE. De andere produceren afgeleide producten die geen VDE zijn (bv. eiproducten, melkproducten, bloedproducten). In 2016 werd rond ton VDE geproduceerd waarvan ongeveer ton op nationaal niveau hoofdzakelijk voor het maken van diervoeders werd gebruikt ( ) en ongeveer ton aan andere lidstaten werd verkocht. Uit DBP van categorie 1 en 2 werd in totaal ongeveer ton vleesbeendermeel van categorie 1 en 2 vervaardigd. In 2017 werd ongeveer ton eiwitten van herkauwers die VDE bevatten, naar derde landen uitgevoerd Productie en gebruik van producten die van dierlijke bijproducten zijn afgeleid In 2016 gegenereerde DBP (ton) CAT 1: CAT 2: In 2016 vervaardigde afgeleide producten (ton) Vleesbeendermeel: Vet: Vleesbeendermeel: verwerkt samen met CAT 1 Gebruik van afgeleide producten in 2016 Toepassingen Hoeveelheid (ton) Verbranding/medeverbranding: niet in België Verkoop aan een andere lidstaat voor verbranding Andere toepassingen/bestemmingen - Verbranding/medeverbranding - Verkoop aan een andere lidstaat - Andere toepassingen/bestemmingen - CAT 3: Vet: verwerkt samen met CAT 1 VDE: Binnenlandse toepassingen Verkoop aan een andere lidstaat

7 Uitvoer - Andere (geef aan welke): Handel binnen de EU: In 2017 geleverde VDE vanuit en aan België Aantal zendingen Totaal gewicht (ton) Top vijf van lidstaten Vanuit België NL, FR, HU, DE, BG Aan België FR, NL, DK, DE, ES Uitvoer in 2017 van eiwitten van herkauwers die VDE bevatten Land van bestemming (top vijf van landen) Aantal zendingen Totaal gewicht (ton) Maleisië Myanmar Vietnam Cambodja Singapore BEVINDINGEN EN CONCLUSIES De in dit verslag aangehaalde wetsbesluiten zijn opgenomen in bijlage I en betreffen voor zover van toepassing de laatste gewijzigde versie. In de afzonderlijke bevindingen in dit hoofdstuk van het verslag wordt verwezen naar de relevante artikelen of gedeelten van de in bijlage I genoemde wetgeving. 5.1 STRUCTUUR VAN HET SYSTEEM VAN OFFICIËLE CONTROLES OP DE PRODUCTIE VAN EN HANDEL IN VDE Betrokken bevoegde autoriteiten Wettelijke voorschriften Artikelen 4 en 6 van Verordening (EG) nr. 882/2004 Bevindingen 1. De organisatie van en de verantwoordelijkheden in verband met de officiële controles op de exploitanten van bedrijven die VDE produceren en verhandelen, vallen onder de bredere controles van de DBP-keten. Deze controles worden uitgebreid beschreven in het landenprofiel voor België: 3

8 2. De officiële controle op DBP en afgeleide producten valt in België onder de bevoegdheid van verschillende overheidsinstanties. De Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu (FOD VVVL) en het FAVV waarvan het hoofdkantoor zich in Brussel bevindt en die inspecteurs heeft toegewezen aan lokale controle-eenheden (LCE's) in verschillende regio's vormen de centrale bevoegde autoriteiten. In België worden verreweg de meeste DBP als afval beschouwd; daarom behoort op basis van een overeenkomst tussen de federale staat en de gewesten het verzamelen, opslaan, verzenden, verwerken en gebruiken van deze DBP tot de taak van de gewesten. Het FAVV is verantwoordelijk voor de officiële controle op VDE en vleesbeendermeel die voor diervoeders of de productie van OM/BV zijn bedoeld. De officiële controle op vleesbeendermeel dat voor verbranding is bestemd, behoort tot het takenpakket van de bevoegde autoriteiten van de gewesten. 3. Er bestaan diverse platforms voor de communicatie en samenwerking tussen en binnen bevoegde autoriteiten. De Commissie dierlijke bijproducten bestaat uit alle bevoegde autoriteiten die bij de officiële controles op DBP zijn betrokken en houdt regelmatig bijeenkomsten. Deze bijeenkomsten vinden zesmaal per jaar plaats. Deze commissie is belast met de voortgaande beoordeling van de uitvoering van de overeenkomst (zie bevinding 2). De belangrijkste taken tijdens deze bijeenkomst zijn advies geven, documenten voor geharmoniseerde interpretatie opstellen, informatie/praktijken overdragen of delen, in geval van twijfel vaststellen wie de relevante bevoegde autoriteit is en de lijsten van exploitanten consolideren. Het Overlegplatform dierlijke bijproducten omvat alle relevante bevoegde autoriteiten en belanghebbenden. Het platform komt tweemaal per jaar bijeen. Het hoofddoel van de bijeenkomst is op informele wijze informatie tussen belanghebbenden en bevoegde autoriteiten te delen en uit te wisselen. Het Departement Omgeving (DO), een regionale bevoegde autoriteit in het Vlaams Gewest, heeft diverse werkgroepen in het leven geroepen die de uitwisseling van informatie tussen de inspecteurs die in verschillende Vlaamse regio's werken, gemakkelijker maken. Er is een speciale werkgroep voor DBP. De leden van deze werkgroep hebben een speciaal informatietechnologieplatform voor communicatie en/of uitwisseling van informatie, en zij organiseren ook regelmatig bijeenkomsten voor de inspecteurs uit de verschillende regio's. Het FAVV gebruikt tevens zijn eigen website voor communicatie tussen het hoofdkantoor en de lokale inspecteurs in de LCE's en tussen inspecteurs in verschillende LCE's. 4. De bevoegde autoriteiten hebben geen specifieke interne audits uitgevoerd met betrekking tot officiële controles op de productie van, de handel in, en de uitvoer en invoer van VDE. Het FAVV heeft interne audits verricht die gedeeltelijk van belang waren voor de reikwijdte van de huidige audit van de Commissie. De onderwerpen van de interne audits waren: uitvoering van de officiële controle op DBP in één LCE in

9 en uitvoering van officiële controles in 2016 op landbouwers die mengvoeders bereiden voor hun eigen dieren. De verslagen van deze interne audits bevatten geen aanbevelingen over de doelstelling van de huidige Commissie-audit. Het FAVV was voornemens in 2018 een interne audit van de officiële controles van DBP en VDE uit te voeren, maar die audit is afgelast. Mogelijk wordt deze audit opgenomen in het auditprogramma van In 2011 en 2012 heeft het FAVV gerichte scholing verzorgd voor zijn eigen inspecteurs, die de officiële controles op DBP en VDE moeten uitvoeren. Dit onderwerp werd ook opgenomen in het opleidingsprogramma in 2014 en 2017 voor voederinspecteurs. In het laatste kwartaal van 2018 heeft het FAVV een speciaal scholingsprogramma voor BIPinspecteurs gepland over de eisen voor de uitvoer en invoer van VDE 1. Regionale inspecteurs van het DO en FAVV-inspecteurs hebben deelgenomen aan BOVVcursussen over DBP. In meerdere gevallen zijn gezamenlijke inspecties uitgevoerd door inspecteurs van verschillende bevoegde autoriteiten (bijvoorbeeld inspecteurs van het DO en de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), of opgeleide en nieuwe inspecteurs van dezelfde bevoegde autoriteiten (DO, FAVV). In 2016 heeft het FAVV in samenwerking met de Service Public de Wallonie (SPW) een gerichte opleiding verzorgd voor enkele inspecteurs die ter plaatse onderzoek doen naar het verzamelen, vervoeren en verwerken van DBP en afgeleide producten in het Waals Gewest Registratie, erkenning en toelating van DBP-bedrijven en -exploitanten Wettelijke voorschriften Artikelen 23, 24, 44 en 47 van Verordening (EG) nr. 1069/2009. Artikel 32, lid 5, van Verordening (EU) nr. 142/2011 van de Commissie en bijlage XVI, hoofdstuk II, bij die verordening. Artikel 7 van Verordening (EG) nr. 999/2001 en bijlage IV, hoofdstuk IV, deel D, hoofdstuk III, deel A, en hoofdstuk V, deel A, bij die verordening. Bevindingen 6. Artikel 14 van de overeenkomst (zie bevinding 2) heeft betrekking op de consolidatie en publicatie van de lijsten van DBP-inrichtingen. Alle lijsten van exploitanten die in het kader van de DBP-verordening zijn erkend, geregistreerd of toegelaten, worden op de website van het FAVV gepubliceerd. Alle autoriteiten zijn verplicht hun lijsten aan het FAVV te overhandigen. De lijsten worden opgesteld en bekendgemaakt in overeenstemming met de "technische specificaties" die de Europese Commissie heeft gepubliceerd. Als meer dan één bevoegde autoriteit exploitanten op bepaalde lijsten registreert/erkent, wijst de Commissie dierlijke bijproducten (zie bevinding 3) de instantie aan die belast is met de consolidatie van de lijst. De OVAM is 1 In haar reactie op het ontwerpverslag heeft de bevoegde autoriteit opgemerkt dat deze vijf cursussen hebben plaatsgevonden. De cursussen gaan echter alleen over invoer (en niet over uitvoer zoals vermeld in het verslag), waren van algemene aard en bestreken alle DBP (in plaats van alleen VDE). 5

10 verantwoordelijk voor de lijsten in de delen I, II, III, IV, VI en VII. Het FAVV is verantwoordelijk voor de delen V, VIII en XII. De FOV VVVL is verantwoordelijk voor de delen IX, X en XI. Het Brussels Instituut voor Milieubeheer heeft tot taak lijst XIII (andere geregistreerde exploitanten zoals vervoerders) te consolideren. Dit deel moet het vaakst worden gewijzigd zesmaal per jaar. Andere lijsten worden afhankelijk van de behoeften regelmatig bijgewerkt (bijvoorbeeld lijsten waarbij uitsluitend de door het FAVV erkende/geregistreerde exploitanten elke maand automatisch worden bijgewerkt). 7. Het is de taak van het FAVV om een lijst op te stellen van levensmiddeleninrichtingen die grondstoffen voor de productie van VDE van niet-herkauwers mogen leveren en van exploitanten van voederbedrijven die met VDE mengvoeders voor aquacultuurdieren mogen produceren. De OVAM is belast met het opstellen van lijsten en het toelaten van DBP-bedrijven die VDE van niet-herkauwers verwerken. Deze lijsten worden goed beheerd, zijn volledig, worden regelmatig bijgewerkt en zijn beschikbaar op de website van het FAVV, wat in overeenstemming is met de vereisten van bijlage IV, hoofdstuk V, deel A, bij Verordening (EG) nr. 999/ De OVAM is verantwoordelijk voor de erkenning van DBP-bedrijven en -exploitanten, zoals vereist in artikel 24 van Verordening (EG) nr. 1069/2009, in Vlaanderen. Deze exploitanten moeten hun erkenning eens in de vijf jaar laten verlengen. De SPW is de bevoegde autoriteit die belast is met de erkenning/registratie en ook met de officiële controles op DBP-bedrijven in het Waals Gewest. In dit gewest moeten erkende exploitanten hun erkenning eens in de drie tot vier jaar laten verlengen, en geregistreerde exploitanten eens in de vijf jaar. De documentatie in verband met de erkenning heeft betrekking op de delen van Verordening (EG) nr. 1069/2009 die voor de exploitant van belang zijn. Als de exploitant niet aan deze eisen voldoet, heeft de SPW de bevoegdheid om maatregelen te treffen. Alle exploitanten die door het auditteam zijn bezocht, en hun leveranciers of afnemers, zijn geregistreerd of erkend en opgenomen in openbaar toegankelijke lijsten van DBP-bedrijven en -exploitanten, zoals vereist in artikel 47 van de bovengenoemde verordening. 9. Eén bezochte vervoerder die verschillende goederen vervoert (DBP, diervoeders, enz.), was voor transport van DBP van categorie 1, 2 en 3 geregistreerd door drie verschillende bevoegde autoriteiten. 10. Alle bezochte categorie-3-verwerkingsbedrijven hanteerden verwerkingsmethode 7 die door de DBP-exploitanten was gevalideerd en door de OVAM was goedgekeurd. Alle analytische verslagen van de monsters die gedurende de validatieperiode van dertig dagen zijn genomen op grond van artikel 8 en bijlage IV, hoofdstuk III, punt G.1, van Verordening (EU) nr. 142/2011 van de Commissie waren beschikbaar. In één bedrijf trof het auditteam meerdere gevallen aan waarin niet onmiddellijk na de behandeling monsters waren genomen om Clostridium perfringens op te sporen. Dit is niet in overeenstemming met de voorschriften van bijlage IV, hoofdstuk III, punt G.1, onder c), i), bij Verordening (EU) nr. 142/2011. Het auditteam merkte op dat er in twee van de drie bezochte verwerkingsbedrijven tijdens de validatieperiode geen 6

11 temperatuurregistraties (een kritisch controlepunt) beschikbaar waren. De inspecteur legde uit dat tijdens de validatie temperatuurdiagrammen op het scherm van de computer waren gecontroleerd en dat deze gegevens niet waren bewaard/opgeslagen. Dit is niet volledig in overeenstemming met de voorschriften van bijlage IV, hoofdstuk III, punt G.2, bij Verordening (EU) nr. 142/ Eén verwerkingsbedrijf kreeg toestemming om VDE voor het voederen van aquacultuurdieren te produceren. Alle Belgische leveranciers en de meeste leveranciers uit andere lidstaten werden conform de wettelijke voorschriften op een lijst vermeld (zie bevinding 7). De lijst van bestaande leveranciers vormt een bijlage bij de documenten die verband houden met de erkenning van het bedrijf (zie bevinding 8). De OVAMinspecteur controleert of de leveranciers erkend zijn om na te gaan of deze levensmiddeleninrichtingen geen herkauwers mogen slachten/verwerken. Als er geen volledige lijst van de inrichtingen van andere lidstaten bestaat of zo'n lijst niet voorhanden is, verzoekt de inspecteur om een officiële verklaring die wordt afgegeven door de bevoegde autoriteit die de levensmiddeleninrichting moet controleren of een eigen verklaring van de leverancier, waarin staat dat het bedrijf aan de relevante wettelijke voorschriften voldoet. Deze verklaringen waren in het bedrijf aanwezig Planning van officiële controles Wettelijke voorschriften Artikel 4, lid 3, en artikel 45 van Verordening (EG) nr. 1069/2009. Artikel 32 van Verordening (EU) nr. 142/2011 van de Commissie. Artikel 7 van Verordening (EG) nr. 999/2001 en bijlage IV bij die verordening. Artikelen 3, 4 en 8 van Verordening (EG) nr. 882/2004. Bevindingen Planning van inspecties 12. De bevoegde autoriteiten (FAVV, DO) die tijdens de productie van, de handel in en de opslag en het vervoer van VDE officiële controles bij exploitanten verrichten, hebben een op risico's gebaseerd systeem om de frequentie van de inspecties vast te stellen. Op grond van deze systemen is de minimumfrequentie voor inspecties van DBP-bedrijven eens in de twee jaar, voor opslagbedrijven die VDE opslaan voor de productie van 2 In haar reactie op het ontwerpverslag heeft de bevoegde autoriteit het volgende opgemerkt: Ter nuancering: de tekortkomingen die zijn aangetroffen in de registraties die zijn uitgevoerd in het kader van de dertig dagen durende validatieprocedure zijn toe te schrijven aan het feit dat die validaties dateren van de uitvoeringsperiode van de vorige DBP-verordening (Verordening (EG) nr. 1774/2002). Momenteel worden de kritische controlepunten van een verwerkingsbedrijf vermeld in de goedkeuringsdocumenten van het desbetreffende verwerkingsbedrijf. Bemonstering en analyses worden uitgevoerd door laboratoria die erkend zijn door de bevoegde regionale autoriteit. Die laboratoria moeten voldoen aan specifieke kwaliteitsborgingssystemen die zowel de bemonstering als de analyse omvatten en die zijn afgestemd op de DBP-verordeningen Maatregelen om de aangetroffen tekortkomingen te verhelpen zijn opgenomen in deze bestaande systemen. 7

12 diervoeders is dit eveneens eens in de twee jaar, en voor opslagbedrijven die VDE of vleesbeendermeel opslaan, maar niet met het oog op de productie van diervoeders, is dit eens in de drie jaar. Voor vervoerders en handelaren hebben de bevoegde autoriteiten geen minimumfrequenties vastgesteld. Op basis van een risicobeoordeling geven zij voorrang aan controles bij riskantere exploitanten waarbij zij rekening houden met het vervoersvolume, het vervoer van verschillende categorieën DBP, het vervoer van verschillende goederen, bijvoorbeeld keukenafval en etensresten, VDE, diervoeders). De inspectiefrequentie voor producenten van OM/BV is doorgaans eens per vier jaar, waarbij deze inspecties door de LCE's van het FAVV worden uitgevoerd; deze kan echter tot eens in de zes jaar worden teruggebracht als het zelfcontrolesysteem van de exploitant door het FAVV of een bevoegde private certificeringsinstantie wordt gevalideerd. 13. Met inachtneming van bovengenoemde frequenties moeten het FAVV en het DO inspecties van geregistreerde en erkende DBP-bedrijven en -exploitanten plannen. Over het algemeen werden de inspecties vaker uitgevoerd dan minimaal verplicht was; twee van de 29 categorie-3-dbp-bedrijven waren echter minder frequent geïnspecteerd dan het vastgestelde minimum. 14. In het Waals Gewest zijn er slechts een zeer beperkt aantal exploitanten in de DBPsector. Hier is de minimale inspectiefrequentie gelijk aan de frequentie van de verlenging van de erkenning/registratie (zie bevinding 8) Bemonsteringsprogramma 15. Het FAVV heeft een jaarlijks bemonsteringsplan om stoffen van dierlijke oorsprong in diervoeders op te sporen. In 2017 werden 172 monsters uit grondstoffen genomen en in één geval werd DNA van herkauwers in VDE van niet-herkauwers gevonden. Ook werden er 707 monsters genomen van eindproducten die VDE bevatten, en in één geval werd DNA van herkauwers in mengvoeders voor aquacultuurdieren gevonden. 16. In 2017 heeft het FAVV zestig monsters verzameld van gesmolten vet, VDE en voeders voor gezelschapsdieren die zijn gemaakt uit DBP van categorie 3, om na te gaan of daarin geen glyceroltriheptanoaat (GTH) aanwezig was. Er werden geen niet-conforme resultaten gevonden. Zij hebben tevens vier monsters van gesmolten vet en vleesbeendermeel verzameld om de GTH-concentratie op te sporen. In één vetmonster was de GTH-concentratie lager dan de EU-voorschriften in bijlage VIII, hoofdstuk V, punt 1, bij Verordening (EU) nr. 142/2011 (250 mg GTH/kg vet). Het FAVV heeft het DO daarvan op de hoogte gebracht en het DO heeft de exploitant opgedragen om tijdens de productie meer GTH aan het vet toe te voegen. Tot op heden heeft het DO nog geen monsters verzameld om de afwezigheid of concentratie van GTH in VDE of vleesbeendermeel op te sporen. Tijdens officiële controles besteden de DO-inspecteurs speciale aandacht aan exploitanten die een systeem hebben waarmee zij kunnen aantonen dat zij GTH in de juiste mate doseren om te voldoen aan de eisen van bijlage VIII, hoofdstuk V, punt 2, bij Verordening (EU) nr. 142/2011 (zie bevinding 21). 8

13 17. Tweemaal per jaar verzamelen de DO-inspecteurs monsters van VDE voor microbiologische analyses (Salmonella, Enterobacteriace, Clostridium perfringens) om na te gaan of de verwerkingsmethode van het DBP-bedrijf doeltreffend is. In sommige gevallen heeft de bevoegde autoriteit positieve monsters voor salmonella in VDE opgespoord (zie de bevindingen 22 en 38) Procedures en instructies 18. Het FAVV heeft een aantal complete controlelijsten opgesteld met het oog op het vervoeren, verhandelen en gebruiken van VDE in de diervoeder- en OM/BV-sector (producenten van voeders voor gezelschapsdieren, producenten van mengvoeders en OM/BV, opslagbedrijven en vervoerders van DBP). Het auditteam heeft de relevante delen van de controlelijsten voor bedrijven die OM/BV produceren, voor DBPopslagbedrijven en voor vervoerders onderzocht. 19. Het FAVV heeft een dienstnota opgesteld over de eisen voor de handel in VDE en vleesbeendermeel binnen de Unie. De nota, die enkel van toepassing is op het personeel dat onder de verantwoordelijkheid van het FAVV valt, bevat een complete beschrijving van de verplichting van de Belgische bevoegde autoriteit om de bevoegde autoriteit van bestemming te laten weten wanneer de zendingen worden verstuurd en ook van de verplichting om de bevoegde autoriteit van oorsprong te laten weten wanneer de zendingen aankomen, via het geïntegreerd veterinair computersysteem (Traces), zoals bepaald in artikel 48 van Verordening (EG) nr. 1069/ Het FAVV heeft een allesomvattende procedure vastgesteld voor de uitvoer van eiwitten van herkauwers die VDE bevatten. De procedure omvat uitgebreide instructies voor de controle van zegels bij de GIP. Er zijn tevens uitvoerige instructies over het vastleggen van de uitkomsten van de controle in Traces (de relevante delen van de controlepagina uitvoeren). Het auditteam heeft geconstateerd dat er geen instructies bestonden over de verplichting van de bevoegde autoriteit die regelmatige controles bij de inrichting van oorsprong moet verrichten, om na te gaan of de zegels correct zijn aangebracht en of van het uitgangspunt via Traces een bevestiging van de controle van de identiteit (verzegeling) is ontvangen. Een dergelijke bevestiging is vereist op grond van bijlage IV, hoofdstuk V, deel E, punt 1 onder d), bij Verordening (EG) nr. 999/ Het DO heeft controlelijsten opgesteld voor officiële controles van bedrijven die DBP verwerken, opslaan of vervoeren. De controlelijst voor verwerkingsbedrijven behelst gedetailleerde vragen over erkenning, HACCP, traceerbaarheid, Traces-meldingen, algemene hygiëne, etiketteringsvoorschriften, controle op de toepassing van GTH en de vereisten voor handelsdocumenten bij de DBP-zendingen vanuit België (zie de bevindingen 16 en 27). 22. Het DO heeft uitgebreide richtsnoeren over wat er gedaan moet worden als de testresultaten voor salmonella in VDE positief zijn. De procedure bevat gedetailleerde informatie over maatregelen die moeten worden getroffen en de uitwisseling van 9

14 informatie en samenwerking met andere bevoegde autoriteiten (zie de bevindingen 17 en 38). 23. Het FAVV heeft een circulaire uitgegeven over OM/BV die VDE en/of vleesbeendermeel bevatten. De circulaire bevatte uitvoerige informatie over de noodzaak van Traces-meldingen. Als OM/BV binnen de Unie wordt verhandeld, is een Traces-melding alleen nodig als het om zuivere (100 %) VDE en/of vleesbeendermeel gaat. Dit is niet volledig in overeenstemming met wat wordt vereist in artikel 48 van Verordening (EG) nr. 1069/2009. Het FAVV heeft verklaard dat het volgens de nationale wetgeving niet is toegestaan OM/BV met VDE van herkauwers uit te voeren. Op basis van hoofdstuk 5 van de controlelijst voor landbouwbedrijven moet de inspecteur, als de OM/BV in de 21 dagen voor de datum van de controle worden gebruikt, ter plaatse verifiëren of het betreffende perceel land waar de OM/BV zijn gebruikt voldoet aan de wettelijke voorschriften van bijlage XI, hoofdstuk II, bij Verordening (EU) nr. 142/2011 (zie bevinding 29). Zulke controles worden doorgaans eens in de acht jaar verricht. 24. De SPW is reeds begonnen een reeks procedures/richtsnoeren op te stellen om de uitvoering van officiële controles in het Waals Gewest te harmoniseren. De bevoegde autoriteit denkt dat de procedures/richtsnoeren in 2019 geschikt zijn voor gebruik Conclusies over het systeem van officiële controles 25. Hoewel de officiële controles op DBP en afgeleide producten onder de verantwoordelijkheid van diverse federale en/of regionale bevoegde autoriteiten vallen, is het systeem degelijk opgezet; verder worden de op risico's gebaseerde controles ondersteund door complete lijsten van inrichtingen, een in goede banen geleide samenwerking en communicatie binnen en tussen de verschillende federale en regionale autoriteiten en, uitgezonderd het gebruik van Traces, uitvoerige instructies en richtsnoeren voor inspecteurs. Doordat de registratie en bemonstering met betrekking tot de officiële verificatie van de validatie door de exploitanten van verwerkingsmethode 7 tekortschiet, bestaan er twijfels over de betrouwbaarheid van de prestaties van deze methode. 5.2 UITVOERING VAN OFFICIËLE CONTROLES Wettelijke voorschriften Artikelen 4, lid 3, 21, 22, 41, 43, 45, lid 1, 46, 48 en 53 van Verordening (EG) nr. 1069/2009. Artikelen 8, 17, lid 1, 20, 21, 31, 32 van Verordening (EU) nr. 142/2011 van de Commissie, en bijlagen IV, VIII, IX, X, XV en XVI bij die verordening. Artikel 7 van Verordening (EG) nr. 999/2001 en bijlage IV bij die verordening. Artikel 3 van Verordening (EG) nr. 882/

15 Bevindingen 26. Tijdens de bezoeken aan de DBP-bedrijven en andere exploitanten en tijdens de bijeenkomsten met de vertegenwoordigers van de verschillende bevoegde autoriteiten heeft het auditteam geconstateerd dat inspecteurs over het algemeen gebruikmaken van relevante controlelijsten en andere beschikbare documentatie. Voor alle bezochte exploitanten geldt dat de inspectiefrequentie strookte met het vastgestelde minimum of dit minimum overtrof (zie de bevindingen 12, 13 en 14) Hygiënevoorschriften 27. Over het geheel bezien hadden de drie bedrijven die DBP van categorie 3 verwerken, uitvoerige HACCP-plannen en waren de relevante kritische controlepunten adequaat beschreven en beheerd. De traceerbaarheidssystemen van de bedrijven waren eveneens in orde. Het auditteam stelde echter ook enkele tekortkomingen vast: in één bezocht verwerkingsbedrijf waren meerdere zendingen tot de datum van de audit aangekomen met vervoersdocumenten zonder informatie over de categorie waartoe de geleverde DBP behoorde. Dit is niet in lijn met de vereisten van de controlelijst (zie bevinding 21) en evenmin met de voorschriften van bijlage VIII, hoofdstuk II, bij Verordening (EU) nr. 142/2011. De lokale inspecteur heeft dit probleem tijdens de laatste officiële controle in mei 2018 correct vastgesteld en gerapporteerd. Niettemin heeft de exploitant binnen de in het verslag vermelde termijn geen corrigerende maatregelen voorgesteld en uitgevoerd (zie bevinding 38); in de opslagruimte van een bedrijf waar DBP van categorie 3 wordt verwerkt, werden grondstoffen van categorie 2 afzonderlijk opgeslagen. De containers voor dit categorie-2-materiaal waren naar behoren geëtiketteerd. De exploitant verklaarde dat dit product daar slechts tijdelijk ligt opgeslagen voordat het naar het categorie-2-verwerkingsbedrijf wordt overgebracht. 28. De bezochte vervoerder transporteerde verschillende categorieën grondstoffen (categorie 1, 2 en 3) en verschillende categorieën afgeleide producten (VDE, vleesbeendermeel). Hij had een duidelijk traceerbaarheidssysteem dat goed werd beheerd; containers en trajecten voor het verzamelen en vervoeren van DBP en afgeleide producten waren geëtiketteerd en werden niet gebruikt voor het transport van verschillende categorieën grondstoffen of producten. Het bedrijf verzamelde verschillende soorten DBP van categorie 3 (keukenafval en etensresten die niet voor de productie van VDE voor voeders voor landbouwhuisdieren mogen worden gebruikt, en afval van slachthuizen en uitsnijderijen). Voor het verzamelen van deze DBP werden dezelfde bakken gebruikt en na ieder transport werd een reinigingsprocedure in werking gezet om kruisbesmetting te voorkomen. Het keukenafval en de etensresten werden naar een biogasinstallatie gebracht. Officiële controles werden naar behoren gedocumenteerd en waren toereikend. 11

16 29. Eén bezochte fabrikant van OM/BV produceerde OM/BV uit VDE en vleesbeendermeel. De commerciële verpakking van deze producten bestond uit kleine zakken (minder dan 50 kg) en grote zakken (minder dan kg). Het bedrijf voerde uitsluitend kleine zakken uit naar derde landen met daarin VDE van niet-herkauwers in een concentratie van maximaal 75 %. Het bedrijf verkocht kleine zakken aan andere lidstaten met ten hoogste 90 % vleesbeendermeel en grote zakken met maximaal 50 % VDE en/of vleesbeendermeel. Er waren geen Traces-meldingen met betrekking tot deze zendingen (zie bevinding 23). België heeft niet gebruikgemaakt van de mogelijkheid die beschreven wordt in bijlage XI, hoofdstuk II, afdeling 1, punt 3, bij Verordening (EU) nr. 142/2011, om toestemming te geven voor een stof die grote zakken met OM/BV onsmakelijk maakt. De bevoegde autoriteit verklaarde dat de in de nationale wetgeving gevraagde garanties voldoen aan de voorschriften van bijlage XI, hoofdstuk II, afdeling 1, punt 4, onder b), bij Verordening (EU) nr. 142/2011. Het gaat om de volgende garanties: grote zakken krijgen een etiket volgens de verplichte etiketteringsvoorschriften van bijlage VIII, hoofdstuk II, punt 2, onder b), xi), bij Verordening (EU) nr. 142/2011); aanvullende etiketteringsvoorschriften zoals "niet bestemd voor land waar landbouwhuisdieren toegang toe hebben, bewaren op een plaats die fysiek van het vee is gescheiden"; verzegeling aan de boven- en onderzijde van de grote zakken; regelmatige officiële controles op agrarische bedrijven die OM/BV gebruiken (zie bevinding 23). 30. De bezochte fabrikant van OM/BV verkocht grote zakken met producten aan andere lidstaten (zie bevinding 29). De producent heeft met betrekking tot dit product (d.w.z. OM/BV zonder stof die deze onsmakelijk maakt) nooit klachten ontvangen van de lidstaten van bestemming Eisen voor de identificatie en traceerbaarheid van geproduceerde VDE die aan en vanuit andere lidstaten zijn geleverd 31. Over het algemeen werden de handelsdocumenten bij de zendingen van ruwe DBP en afgeleide producten tijdens de inspecties regelmatig gecontroleerd en deze controles werden in de relevante controlelijsten vermeld (zie bevinding 21). De inspecteurs met wie werd gesproken, wisten heel goed wat de toepasselijke eisen waren. Op alle bezochte locaties controleerde het auditteam een aselecte steekproef van handelsdocumenten en deze documenten voldeden aan de wettelijke voorschriften, behalve in één geval (zie bevinding 27). 32. Het auditteam bezocht een opslagbedrijf dat VDE uit derde landen invoerde. Het bedrijf had een degelijk ontworpen opslagsysteem waarmee werd voorkomen dat de VDE van verschillende partijen werden gemengd. Tevens had het bedrijf een duidelijk en goed beheerd traceerbaarheidssysteem. Bij de ingevoerde producten werden een 12

17 gezondheidscertificaat en het Traces-document geleverd. De ingevoerde VDE werden gedeeltelijk naar andere lidstaten vervoerd met het oog op de productie van voeder voor gezelschapsdieren; voor dit transport werden echter nooit Traces-documenten verstrekt, wat niet strookt met de vereisten van artikel 48 van Verordening (EG) nr. 1069/2009. De lokale inspecteur heeft tijdens de officiële controles niet opgemerkt dat er Tracesmeldingen ontbraken. 33. Het auditteam heeft geconstateerd dat, hoewel er opleidingen werden verzorgd en instructies werden verschaft (zie de bevindingen 5 en 19), de Belgische bevoegde autoriteiten de aankomst van VDE-zendingen in verscheidene gevallen niet via Traces aan de lidstaat van oorsprong hebben doorgegeven, wat in strijd is met artikel 48, lid 3, van Verordening (EG) nr. 1069/2009. In 2017 werd ongeveer 25 % van deze aankomsten niet gemeld en dit liep in 2018 op tot 60 % Het auditteam heeft geconstateerd dat het in België algemeen beleid is dat de handel binnen de Unie in OM/BV-zendingen die geen zuivere (100 %) VDE en/of vleesbeendermeel bevatten (zie bevinding 23), niet in Traces wordt gemeld, wat in strijd is met artikel 48, lid 3, van Verordening (EG) nr. 1069/2009. Dit werd bevestigd tijdens het bezoek aan een fabrikant van OM/BV (zie bevinding 29) Uitvoer en invoer van VDE 35. Zendingen van VDE die eiwitten van herkauwers bevatten, worden meestal uitgevoerd via de GIP Antwerpen, die door het auditteam werd bezocht. De GIP controleerde de zegels van alle zendingen. In 2018 staat er scholing gepland voor de inspecteurs (zie bevinding 5) en er zijn reeds uitvoerige instructies gegeven over de eisen voor officiële controles (zie bevinding 20). 36. Het FAVV heeft richtsnoeren over de bemonsteringsvoorschriften voor ingevoerde VDE opgesteld. Uit de eerste zes opeenvolgende bulkzendingen van VDE uit elk derde land moeten monsters worden genomen met het oog op microbiologische analyses. Het auditteam heeft vastgesteld dat er in sommige gevallen slechts van 20 % van de ingevoerde bulkzendingen van VDE monsters waren genomen, zonder dat kon worden 3 In haar reactie op het ontwerpverslag heeft de bevoegde autoriteit opgemerkt dat uit een gedetailleerde analyse van de door het auditteam gebruikte gegevens is gebleken dat het aandeel van het FAVV in deze percentages van niet-melding beperkt was. In 2017 is slechts een zeer beperkt aantal zendingen niet gemeld. In 2018 (januari september) is echter een aanzienlijk deel van de zendingen inderdaad niet gemeld, voornamelijk door werkoverlast als gevolg van een voedselcrisis in de eerste helft van 2018 en een tijdelijke achterstand als gevolg van de vakantieperiode net vóór de audit. 13

18 aangetoond dat de eerste zes zendingen waren geanalyseerd conform bijlage XIV, afdeling 2, punt 2, bij Verordening (EU) nr. 142/ Vanuit één verwerkingsbedrijf dat in 2018 werd bezocht (tot eind augustus), werden 467 zendingen van VDE die eiwitten van herkauwers bevatten, naar derde landen gestuurd (het totale aantal vanuit België uitgevoerde zendingen die VDE bevatten, was in die periode 2 100). In 2018 werd er in ongeveer dertig gevallen een verschillend uitgangspunt in de vervoersdocumenten en Traces-documenten vermeld (bijvoorbeeld in vervoersdocument Antwerpen en Rotterdam, en in Traces uitsluitend Antwerpen). De vertegenwoordiger van de GIP die in het Traces-document werd genoemd, bevestigde dat deze zendingen nooit bij het uitgangspunt waren aangekomen. Het gevolg daarvan is dat er bij de in Traces aangegeven GIP geen zegelcontroles zijn verricht. In enkele gevallen werd in de vervoersdocumenten en in Traces hetzelfde uitgangspunt (Antwerpen) vermeld, maar er waren geen aanwijzingen dat deze zendingen bij deze GIP waren gearriveerd. Noch de exploitant noch de bevoegde autoriteit kon bewijzen dat de zegels van deze exportzendingen bij enige GIP waren gecontroleerd, wat in strijd is met de eisen van bijlage IV, hoofdstuk V, deel E, punt 1, onder c), bij Verordening (EG) nr. 999/2001. De bevoegde autoriteit had tijdens eerdere officiële controles niet vastgesteld dat de bevestiging van de verzegeling bij de GIP niet via Traces was ontvangen, hoewel dit verplicht is op grond van bijlage IV, hoofdstuk V, deel E, punt 1, onder d), bij Verordening (EG) nr. 999/2001 (zie bevinding 20) Opvolging van gevallen van niet-naleving Wettelijke voorschriften Artikelen 46 en 53 van Verordening (EG) nr. 1069/2009. Artikelen 54 en 55 van Verordening (EG) nr. 882/2004. Bevindingen 38. Volgens nationale wetgeving mogen de bevoegde autoriteiten in geval van niet-naleving corrigerende maatregelen eisen. Tijdens het bezoek aan enkele exploitanten heeft het auditteam enkele voorbeelden onderzocht van gevallen van niet-naleving die tijdens officiële controles aan het licht waren gekomen. Het ging daarbij om hygiëneproblemen, ongunstige testresultaten, problemen met de identificatie van DBP-etikettering op DBPtanks en het ontbreken van documentatie (bijvoorbeeld validatiedocument voor thermometers). Op één na (zie bevinding 27) waren alle door het auditteam onderzochte 4 In haar reactie op het ontwerpverslag heeft de bevoegde autoriteit zich akkoord verklaard met de bevinding dat in bepaalde gevallen slechts 20 % van de ingevoerde bulkzendingen van VDE zijn bemonsterd en niet de eerste 6 zendingen. Er is echter een dienstnota van het FAVV waarin de eisen van bijlage XIV, hoofdstuk I, afdeling 2, punt 2, bij Verordening (EU) nr. 142/2011 duidelijk zijn omschreven, met inbegrip van de eis dat de eerste zes opeenvolgende zendingen uit elk derde land moeten worden bemonsterd, waarna de steekproef wordt verminderd tot 20 % van de zendingen. Deze bevinding is het gevolg van een individuele fout van een inspecteur die de informatie in de dienstnota met betrekking tot de verminderde steekproef van 20 % na zes opeenvolgende negatieve onderzoeken verkeerd had begrepen. Tijdens de hierboven vermelde cursus over de invoer van DBP is deze procedure in herinnering gebracht en toegelicht. 14

19 gevallen van niet-naleving naar behoren opgevolgd en vastgelegd, waaronder de gevallen waarbij meer dan één bevoegde autoriteit bij de opvolging was betrokken (salmonellabesmetting van VDE in een verwerkingsbedrijf (zie bevinding 22) Conclusies over de uitvoering van officiële controles op de productie van en handel in VDE 39. Over het algemeen worden de hygiënevoorschriften en traceerbaarheidsvoorschriften (één stap achteruit, één stap vooruit) tijdens de productie van en de handel in VDE regelmatig volgens planning gecontroleerd en de gevallen van niet-naleving opgevolgd zoals vereist. Deze controles verschaffen doorgaans een goede basis om ervoor te zorgen dat exploitanten en producten voldoen aan de EU-regels voor de hygiëne en traceerbaarheid van VDE. 40. Toch zijn de controles op de uitvoering van de voorschriften betreffende het opstellen en bevestigen van Traces-meldingen in geval van handel binnen de Unie in VDE en OM/BV niet toereikend. Dit is een zwak punt waardoor de betrouwbaarheid van de informatiestroom over de handel binnen de EU in zulke producten gedeeltelijk wordt ondermijnd. 41. In bedrijven die VDE verwerken, ontbreekt een controlemechanisme waarmee kan worden nagegaan of de bevestiging van de controles op de identiteit (verzegeling) bij het uitgangspunt via Traces is ontvangen. Ook worden de bemonsteringsvoorschriften voor ingevoerde VDE niet op de juiste wijze uitgevoerd. Deze beide gebreken ondermijnen de doeltreffendheid van de officiële controles op de in- en uitvoer van VDE. 6 ALGEMENE CONCLUSIES Wat betreft de naleving van officiële-controlevereisten op het gebied van de hygiëne en traceerbaarheid van en de handel in VDE in België is er globaal gezien sprake van een gemengd beeld. Positief is dat het systeem van officiële controles wordt ondersteund door een complete lijst met alle inrichtingen, een in goede banen geleide samenwerking en communicatie binnen en tussen de verschillende federale en regionale autoriteiten en, op enkele uitzonderingen na, uitvoerige instructies en richtsnoeren voor inspecteurs. Deze verschaffen samen met een adequaat niveau van ter plaatse uitgevoerde officiële controles doorgaans een goede basis om ervoor te zorgen dat exploitanten en producten aan de betrokken EU-eisen voldoen. Niettemin wordt de doeltreffendheid van het controlesysteem verzwakt door gebreken die verband houden met de traceerbaarheid van de invoer en handel binnen de Unie van VDE en OM/BV en, in het bijzonder, het feit dat in veel gevallen die het auditteam heeft onderzocht, de verschillende bevoegde autoriteiten de wettelijke voorschriften voor de uitvoer van VDE niet hebben nageleefd. Zulke gebreken ondermijnen een verder goed functionerend systeem van officiële controles. 15

20 7 SLOTVERGADERING Op 19 september 2018 werd in Brussel een slotvergadering gehouden met vertegenwoordigers van de federale en regionale bevoegde autoriteiten. Tijdens deze vergadering presenteerde het auditteam de belangrijkste bevindingen en de voorlopige conclusies van de audit. De bevoegde autoriteiten hebben niet aangegeven dat zij het in grote mate met de belangrijkste bevindingen oneens waren. 8 AANBEVELINGEN De bevoegde autoriteiten wordt verzocht binnen 25 werkdagen na ontvangst van dit auditverslag nadere gegevens over de getroffen en voorgenomen maatregelen met het oog op onderstaande aanbevelingen te verstrekken, met een tijdschema voor de uitvoering van deze maatregelen (actieplan). Nr. Aanbeveling 1. Ervoor zorgen dat de bemonstering met het oog op microbiologische analyses en de registratie van de dertig dagen durende validatie van verwerkingsmethode 7 stroken met bijlage IV, hoofdstuk III, onder G, bij Verordening (EU) nr. 142/2011. Aanbeveling op basis van conclusie: 25 Bijbehorende bevindingen: Ervoor zorgen dat het vertrek van zendingen van verwerkte dierlijke eiwitten wordt gemeld in Traces, zoals voorgeschreven in artikel 48, lid 3, van Verordening (EG) nr. 1069/2009. Aanbeveling op basis van conclusie: 25, 40 Bijbehorende bevindingen: 19, Ervoor zorgen dat via Traces aan de lidstaat van oorsprong informatie over de aankomst van zendingen van verwerkte dierlijke eiwitten wordt verstrekt, zoals voorgeschreven in artikel 48, lid 3, van Verordening (EG) nr. 1069/2009. Aanbeveling op basis van conclusie: 25, 40 Bijbehorende bevindingen 19, Ervoor zorgen dat het vertrek van zendingen van organische mest en bodemverbeteraars die VDE bevatten, wordt gemeld in Traces, zoals voorgeschreven in artikel 48, lid 3, van Verordening (EG) nr. 1069/2009. Aanbeveling op basis van conclusie: 25, 40 Bijbehorende bevindingen: 23, 29, Ervoor zorgen dat de zegels van uitgevoerde zendingen van verwerkte dierlijke eiwitten bij het punt van uitgang uit de EU worden gecontroleerd, dat de gegevens van deze controles in Traces worden geregistreerd en dat de bevoegde autoriteit die verantwoordelijk is voor het verwerkingsbedrijf waar de zending vandaan kwam, nagaat 16

21 Nr. Aanbeveling of de controle van de verzegeling heeft plaatsgevonden, als voorgeschreven in bijlage IV, hoofdstuk V, deel E, punt 1, onder c) en d), bij Verordening (EG) nr. 999/2001. Aanbeveling op basis van conclusie: 41 Bijbehorende bevindingen: 20, Ervoor zorgen dat de officiële bemonstering van ingevoerde verwerkte dierlijke eiwitten in bulk plaatsvindt als voorgeschreven in en conform bijlage XIV, hoofdstuk I, afdeling 2, punten 1 en 2, bij Verordening (EU) nr. 142/2011. Aanbeveling op basis van conclusie: 41 Bijbehorende bevindingen: 36 De reactie van de bevoegde autoriteit op de aanbevelingen is te vinden op: 17

22 BIJLAGE 1 VERWIJZINGEN NAAR DE WETGEVING Verwijzing naar de wetgeving Verordening (EG) nr. 882/2004 Verordening (EG) nr. 1069/2009 Verordening (EG) nr. 999/2001 Verordening (EU) nr. 142/2011 Publicatieblad PB L 165 van , blz. 1, gerectificeerd en opnieuw bekendgemaakt in PB L 191 van , blz. 1 PB L 300 van , blz. 1 PB L 147 van , blz. 1 PB L 54 van , blz. 1 Titel Verordening (EG) nr. 882/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 inzake officiële controles op de naleving van de wetgeving inzake diervoeders en levensmiddelen en de voorschriften inzake diergezondheid en dierenwelzijn Verordening (EG) nr. 1069/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 tot vaststelling van gezondheidsvoorschriften inzake niet voor menselijke consumptie bestemde dierlijke bijproducten en afgeleide producten en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1774/2002 (verordening dierlijke bijproducten) Verordening (EG) nr. 999/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 22 mei 2001 houdende vaststelling van voorschriften inzake preventie, bestrijding en uitroeiing van bepaalde overdraagbare spongiforme encefalopathieën Verordening (EU) nr. 142/2011 van de Commissie van 25 februari 2011 tot uitvoering van Verordening (EG) nr. 1069/2009 van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van gezondheidsvoorschriften inzake niet voor menselijke consumptie bestemde dierlijke bijproducten en afgeleide producten en tot uitvoering van Richtlijn 97/78/EG van de Raad wat betreft bepaalde monsters en producten die vrijgesteld zijn van veterinaire controles aan de grens krachtens die richtlijn 18