Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 23

Transcriptie

1 Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 23 Samenvatting door een scholier 1247 woorden 24 maart ,6 28 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Hoofdstuk 1 - Productiefactoren: - arbeid loon - natuur pacht - kapitaal interest - ondernemersactiviteit winst/verlies - nationaal product bestaat uit de som van de toegevoegde waarde van alle bedrijven in een land in een jaar - nationaal inkomen bestaat uit de som van de beloningen van de productiefactoren in een land in een jaar - externe effecten doen zich voor als het streven naar welvaart van de een onbedoeld invloed uitoefent op de welvaart van een ander - investeren is het aanschaffen van kapitaalgoederen - innovatie is de ontwikkeling en succesvolle introductie van nieuwe of verbeterde goederen, diensten, productie- of distributieprocessen Hoofdstuk 2 - integratie is het samenvoegen van twee of meer opeenvolgende fasen van de bedrijfskolom in een bedrijf - differentiatie is het afstoten van een bepaalde activiteit naar een voorgaande of volgende fase in de bedrijfskolom - parallellisatie is het verschijnsel dat een bedrijf producten uit andere bedrijfskolommen die in hetzelfde stadium van verwerking verkeren in zijn assortiment opneemt - specialisatie houdt in dat een bedrijf zich gaat toeleggen op de productie van een of enkele producten in een bedrijfstak - een kartel is een afspraak tussen onafhankelijke ondernemingen om de onderlinge concurrentie te beperken Hoofdstuk 3 - proportioneel variabele kosten zijn kosten die recht evenredig toenemen met de grootte van de productie Pagina 1 van 7

2 Hoofdstuk 4 - onder de collectieve lastendruk verstaan we het totaal aan ontvangsten van de collectieve sector uitgedrukt in een percentage van het nationaal inkomen - de waarde van de overheidsproductie bestaat uit ambtenarensalarissen - belastingen zijn gedwongen betalingen aan de overheid waar geen rechtstreekse individuele tegenprestatie van de overheid tegenover staat - een belasting is progressief als in verhouding meer belasting moet worden betaald naarmate het inkomen stijgt - retributies zijn betalingen aan de overheid voor een duidelijk aanwijsbare tegenprestatie Hoofdstuk 5 - protectie is de bescherming van de eigen bedrijvigheid tegen de concurrentie uit het buitenland - dumping is het exporteren van goederen tegen een lagere prijs dan de productiekosten bedragen - van retorsie is sprake wanneer een land de importen beperkt als vergelding voor importbeperkingen door andere landen Hoofdstuk 6 - lopende rekening: o goederenrekening o dienstenrekening o inkomensrekening o inkomensoverdrachtenrekening - welvaart is de mate waarin de bewoners van een land in hun behoeften kunnen voorzien Hoofdstuk 7 - de trend is de gemiddelde groei over langere tijd - conjunctuurbeweging: de schommeling in de groei van het nationaal product die wordt veroorzaakt door veranderingen in de vraag - productiecapaciteit: de maximale hoeveelheid goederen en diensten die een land op korte termijn kan voortbrengen - waarom is de anticyclische begrotingspolitiek geen succes? o Openheid o Timing o Opwaartse druk van de overheidsuitgaven Hoofdstuk 8 - schaarste is de spanning tussen behoeften en middelen - een markt is het geheel van vraag en aanbod van een product - een marktvorm is het geheel van prijsbepalende factoren - homogene goederen: goederen die op volkomen gelijke wijze voorzien in een bepaalde behoefte - heterogene goederen: goederen die in de ogen van de consument van elkaar verschillen Pagina 2 van 7

3 Hoofdstuk 9 - consumeren is de aanschaf van goederen door gezinnen ter wille van de behoefte bevrediging - de vraag naar een product is afhankelijk van o behoeften o prijs o prijs van andere producten o inkomen o aantal consumenten - behoeften worden beïnvloed door: o reclame opleiding o sociale druk o gezinssamenstelling o klimaat o woonomgeving - prijselasticiteit van de gevraagde hoeveelheid geeft weer hoe de gevraagde hoeveelheid reageert op een prijsverandering - volkomen elastische vraag: Ev = 0 Hoofdstuk 10 - marktmodel: o vraagvergelijking o aanbodvergelijking o evenwichtsvoorwaarde - evenwichtsprijs is de prijs waarbij de gevraagde en aangeboden hoeveelheid hetzelfde zijn - monopolie is de marktvorm waarbij slechts een aanbieder de voorziening van een bepaald goed verzorgt - onder het marktaandeel verstaan we het deel van de totale omzet op een markt dat door een bedrijf wordt verzorgd Hoofdstuk 11 - Waarom grijpt de overheid in? o De producent moet worden beschermd o De consument moet worden beschermd o Externe effecten o Het is noodzakelijk collectieve goederen aan te bieden o De overheid wil het gebruik van bepaalde goederen stimuleren en dat van andere afremmen o Machtsvorming op sommige markten moet worden bestreden o Inkomensverdeling is onrechtvaardig Hoofdstuk 12 - individuele goederen zijn goederen die splitsbaar zijn - collectieve goederen zijn niet splitsbaar - quasi-collectieve goederen worden door de overheid aangeboden Pagina 3 van 7

4 - een economische orde is het geheel van instellingen en regels voor de coördinatie van alle economische beslissingen in een volkshuishouding Hoofdstuk 13 - een gemengde economie is een economisch stelstel waarbij de overheid de resultaten van het marktmechanisme aanvult of corrigeert om bepaalde doeleinden te bereiken - functies rijksoverheid: o allocatie o stabilisatie o herverdeling - economische politiek omvat alle handelingen van de overheid om het economisch proces in de door haar gewenste richting te beïnvloeden - instellingen EU o Europese raad o Raad van ministers o Europese commissie o Europees parlement o Europees hof van justitie Hoofdstuk 14 - arbeidsverdeling houdt in dat verschillende werkzaamheden bij de productie worden verdeeld over verschillende mensen - geld is alles wat in een samenleving als ruilmiddel aanvaard word: o algemeen aanvaard o grote waarde in klein bestek o makkelijk deelbaar o waardevast - functies geld: o ruilmiddel o rekeneenheid o oppotmiddel - soorten geld: o chartaal o giraal - maatschappelijke geldhoeveelheid bestaat uit het totaal van chartaal en giraal geld voor zover dat in handen is van niet-geldscheppende instellingen - substitutie is de omzetting van giraal naar chartaal geld, of omgekeerd - transformatie is de omzetting van geld in niet geld of andersom - kasliquiditeit: kasgeld / direct opeisbare tegoeden - secundaire liquiditeiten bestaan uit de vorderingen van niet-geldscheppende instellingen op banken die in grote hoeveelheden op korte termijn zonder veel kosten en koersverlies in chartaal of giraal geld kunnen worden omgezet Pagina 4 van 7

5 Hoofdstuk 15 - de kapitaalmarkt is het geheel van vraag naar en aanbod van financieringsmiddelen met een looptijd van meer dan een jaar - de geldmarkt heeft een looptijd van minder dan een jaar Hoofdstuk 16 - inflatie is een aanhoudende stijging van het algemeen prijspeil en wordt gemeten met het ConsumentenPrijsIndexcijfer (CPI) - oorzaken inflatie o overbesteding = bestedingsinflatie o kostenstijging = kosteninflatie o verhoging van winstmarges = winstinflatie o internationale prijsstijgingen = importinflatie - inflatie heeft invloed op: o koopkracht o spaargedrag o bestedingsgedrag o inkomensverhoudingen o vermogensverhoudingen o internationale concurrentiepositie - inflatiespiraal: inflatieverwachtingen -> hogere bestedingen -> prijsstijgingen -> inflatieverwachtingen -> etc. Hoofdstuk 17 - Balans: o Lopende rekening: Goederenrekening Dienstenrekening Inkomensrekening Inkomensoverdrachtenrekening o vermogensoverdrachtenrekening bv: octrooien royalty s o financiële rekening directe investeringen effectentransacties overige financiële transacties o statistische verschillen - betalingsbalansoverschot: actief - betalingsbalanstekort: passief Pagina 5 van 7

6 Hoofdstuk 18 - wisselkoers is de prijs van vreemde valuta uitgedrukt in euro - inkoopprijs: biedkoers - verkoopprijs: laatkoers - valutamarkt is het geheel van vraag naar en aanbod van vreemde valuta s - appreciatie: een waardestijging van een valuta ten opzichte van een andere valuta (verandering in vraag of aanbod) - depreciatie: een waardedaling van een valuta ten opzichte van een andere valuta - flexibele wisselkoersen komen tot stand bij vrije marktwerking zonder ingrijpen van centrale banken of andere overheidsinstanties Hoofdstuk 19 - spilkoers is de afgesproken koers waarvan de werkelijke koers slechts een vooraf overeengekomen percentage mag afwijken - interventiekoersen zijn de uiterste grenzen waarbinnen de koers van een valuta zich mag bewegen anders grijpen de monetaire autoriteiten in - devaluatie is een officiële waardevermindering van een valuta - revaluatie is een officiële waardevermeerdering van een valuta - met valuta-interventies beïnvloedt de centrale bank de wisselkoers; ze vergroot of verkleint de vraag naar of het aanbod van valuta s Hoofdstuk 20 - de arbeidsmarkt is het geheel van vraag naar en aanbod van arbeid - een arbeidsjaar is het aantal uren dat een voltijdwerker onder normale omstandigheden in een jaar werkt - beïnvloeding participatiegraad: o wetgeving o maatschappelijke opvattingen o organisatie arbeidsproces o hoogte van het loon - de arbeidsproductiviteit is de productie per werknemer per tijdseenheid - verborgen werkgelegenheid omvat verrichte arbeid of vacatures buiten de officiële registratie: o zwart werk o niet-gemelde vacatures Hoofdstuk 21 - een werkloze moet: o ingeschreven staan bij een arbeidsbureau o niet in loondienst zijn o beschikbaar zijn voor een baan van minstens 12 uur per week - conjuncturele werkloosheid is de werkloosheid die het gevolg is van het tekortschieten van de vraag naar goederen en diensten bij een gegeven productiecapaciteit Pagina 6 van 7

7 - structurele werkloosheid wordt veroorzaakt door veranderingen in de productiestructuur - kwantitatieve structurele werkloosheid: te weinig arbeidsplaatsen om de gehele beroepsbevolking werk te bieden - kwalitatieve structurele werkloosheid: werklozen én vacatures - vacatures: zijn openstaande arbeidsplaatsen bij particuliere bedrijven of de overheid - oorzaken kwalitatieve structurele werkloosheid: o gebrek aan scholing o gebrek aan regionale mobiliteit o gebrekkige arbeidsbemiddeling - frictiewerkloosheid is werkloosheid die ontstaat door de duur van sollicitatieprocedure en / of de duur van arbeidsbemiddeling Hoofdstuk 22 - een arbeidsovereenkomst is een afspraak waarbij de werknemer zich verplicht om gedurende een bepaalde tijd in dienst van de werkgever tegen een van ge voren overeengekomen loon arbeid te verrichten - een CAO is een overeenkomst over de voorwaarden waaronder door een groep werknemers arbeid wordt verricht - onder koppeling verstaan we de afspraak dat de ambtenarensalarissen en de sociale uitkeringen dezelfde ontwikkelingen volgen als gemiddelde CAO-lonen in de particuliere sector Hoofdstuk 23 - het primaire inkomen is de beloning voor het ter beschikken stellen van productiefactoren - het secundaire inkomen ontstaat door vermindering van het primair inkomen met de loon- en inkomstenbelastingen en de sociale premies en de vermeerdering met de inkomensoverdrachten - oorzaken inkomensverschillen: o productiviteitsverschillen o opleiding o schaarsteverschillen o machtsverschillen o inspanningsverschillen o verschillen in verantwoordelijkheid o vermogensverschillen - de loonruimte voor een bedrijf geeft aan met werk bedrag de lonen omhoog kunnen zonder dat de categoriale inkomensverdeling verandert - inkomensnivellering is de vermindering van inkomensverschillen - inkomensdenivellering is de toename van inkomensverschillen Pagina 7 van 7