H havenbedrijf twente

Transcriptie

1 F.3.,.o. ia riqe- 5 JULI1.118 i Adres Havenbedrijf Twente, - f',"". s i 1 n I. 1! i D Wolbes Landen 9a Burgemeester en wethouders van Gemeente Hof van Twente Postbus AB Goor Website 7627 PS Bornerbroek info havenbedrijftwente.n1 Datum Uw brief van Ons kenmerk GHT18014 Uw kenmerk Behandeld door G.W.J. Waanders Doorkiesnummer +31(0) Betreft Jaarverslag 2017 gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente Geacht college, Bijgaand doe ik u namens het Bestuurlijk Havenoverleg Twentekanalen het jaarverslag 2017 van het gemeenschappelijk "Havenbedrijf Twente" toekomen. In dit jaarverslag zijn kort en bondig de inzet, de prestaties en de besteding van de beschikbaar gestelde middelen opgenomen. Ik verzoek u dit jaarverslag ook door te geleiden naar uw gemeenteraad. Met vriendelijke groet, Namens het bestuur GHT G.W.J. Waanders Manager/kwartiermaker Deze brief met bijlage is verstuurd aan gemeente Almelo, gemeente Enschede, gemeente Hengelo, gemeente Hof van Twente en gemeente Lochem Havenbedrijf Twente is een samenwerkingsverband van de gemeenten Almelo, Enschede, Hengelo, Hof van Twente en Lochem

2 "41/4' bk 41X " Achter sluis Eefde Wat een werèld open Havenontwikkeling en samenwerking _ ' Jaarverslag 2017

3 Inhoudsopgave Pagina 1. Inleiding 3 2. Algemeen 4 3. Thematische verantwoording Werkveld Algemeen en Bedrijfsvoering Werkveld Infrastructuur en Techniek Werkveld Veiligheid en Nautisch beheer Werkveld Profilering, Positionering en Communicatie Werkveld Economie, Logistiek en Ruimtelijke ontwikkelingen Werkveld Organisatie, Juridische zaken en Financiën Prestaties Havens Financiële verantwoording Vooruitblik

4 T 1. Inleiding Op 14 januari 2015 is door de portefeuillehouders namens de gemeenten Almelo, Enschede, Hengelo, Hof van Twente en Lochem de samenwerkingsovereenkomst getekend voor het gemeenschappelijk havenbeheer Twentekanalen. Met deze ondertekening zijn ook het bedrijfsplan en de begroting voor de bedrijfsvoering voor 4 jaar ( ) vastgesteld. Aanleiding voor het aangaan van de samenwerking is de behoefte om meet deze samenwerking een bijdrage te leveren aan de economische groei van de regio, de uitvoering van het Nederlands topsectorenbeleid en het vergroten van de deskundigheid en de slagkracht op het gebied van logistiek en vervoer. In het verlengde daarvan is ook het verbeteren van de bereikbaarheid en leefbaarheid in de regio door minder vervoer van goederen over de weg en het toepassen van duurzame technieken in de logistiek een belangrijk aandachtspunt. Om in scheepvaarttermen te blijven, kan gesteld worden dat het schip (realiseren doelstellingen gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente) in beweging is gekomen en de nodige inzet is gepleegd op tal van eigen initiatieven en bijdragen aan initiatieven van stakeholders en in netwerkverbanden. In dit document vindt u een verslag van die initiatieven en inzet in 2017, aangevuld met (vervoers)prestaties gerelateerd aan de havens. Tevens is een overzicht van de inkomsten en uitgaven toegevoegd van de rekening courant binnen de financiële administratie van Enschede als "gastheergemeente" van het Havenbedrijf Twente. Tot slot is in dit jaarverslag een korte vooruitblik gegeven van zaken die in 2018 de nodige aandacht krijgen. 3

5 2. Algemeen In 2017 is voortgeborduurd op de thematische aanpak en inrichting van de netwerken ontwikkelorganisatie met de werktitel "Havenbedrijf Twente" en subtitel "Mainport van Oost-Nederland", zoals vastgesteld in het bestuurlijk overleg van september Een havenbedrijf dat wil uitgroeien naar een aansprekende binnenhavenorganisatie in Nederland. Een organisatie die zich continu manifesteert op het gebied van veiligheid, efficiëntie, duurzaamheid en havenontwikkelingen en daarmee een bijdrage levert aan een economisch sterker en duurzamer Twente/ Achterhoek. In onderstaande figuur is de structuur van de netwerk- en ontwikkelorganisatie "Havenbedrijf Twente" aangegeven. Bestuur Havenbedr0 Twente/opdrachtgever B&W / Raden 5 gemeenten Financiete administr atie Manager/ kwartiermaker Secretariaat en ondersteuning Coordi natie team Werkgroep -Infrastructuur" Werkgroep "Pretitering Werkgroep Economie Werkgroep -Organisatie" c> Almelo E rracheido Mengstto o Hof van Twen«, Lachen-1 Rijkswamrsta4t o Provinicie 0 smat/botortand Port of Twente o Regio Twente C> GOTThmantobodriji Deze structuur is gebaseerd op een thematische aanpak waarin zes werkvelden zijn geïdentificeerd, vertaald naar werkgroepen, waarop de focus de komende jaren is gericht en waarlangs de ontwikkelingen plaatsvinden: 1. Bedrijfsvoering algemeen en netwerken 2. Haven gerelateerde assets in beeld en gereed voor de toekomst 3. Vlot onderweg in een veilig en leefbaar havengebied 4. Een herkenbaar gezicht en profiel 5. Doorontwikkelen havengebieden en stimuleren vervoer over water 6. Een nieuwe entiteit als wenkend perspectief In hoofdstuk 3 vindt u op hoofdlijnen wat per werkveld/werkgroep in 2017 onze aandacht heeft gekregen en welke resultaten zijn bereikt. 4

6 3. Thematische verantwoording 3.1 Werkveld Algemeen en Bedrijfsvoering Evenals in 2016 is de inzet van Havenbedrijf Twente in 2017 binnen dit thema gericht geweest op het functioneren van de netwerk- en ontwikkelorganisatie en het agenderen en uitvoeren van acties in de vijf werkgroepen. Daarnaast is ook het participeren in initiatieven van partners en het onderhouden van contacten (Nederlandse Vereniging van Binnenhavens, Rijkswaterstaat, provincies, Port of Twente, de Euregio en het bedrijfsleven) met betrekking tot kennisdeling of informatie-uitwisseling een belangrijk punt van aandacht geweest. De doorontwikkeling van het havenbedrijf als netwerk- en ontwikkelorganisatie en het voeren van de regie op de uitvoeringsagenda van de nieuwe "Binnenhavenvisie Twentekanalen " heeft geleid tot het opstellen en bestuurlijk vaststellen van een nieuw bedrijfsplan. Het bedrijfsplan met als titel "Van individueel via gemeenschappelijk beheer naar Mainport van Oost Nederland" vormt daarmee het vertrekpunt voor de gezamenlijke inzet de komende 4 jaren. Het is daarmee de opvolger van het bedrijfsplan Van individueel via gemeenschappelijk beheer naar Mainport van Oost Nederland Bedrijfsplan , Personele wijzigingen netwerkorganisatie. Binnen het bestuur van het gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente, heeft Ingrid de Pagter namens de gemeente Lochem de rol van Jan Kottelenberg overgenomen. Aanleiding voor deze wijziging was de benoeming van Jan Kottelenberg als burgemeester van de gemeente Neder-Betuwe. De rol van coordinerend secretaris is vanwege het afscheid van Gerrit Stam overgenomen door de nieuwe gemeentesecretaris-directeur van de gemeente Hof van Twente, Dennis Lacroix. Tot slot hebben enkele personele wijzigingen plaatsgevonden binnen de werkgroepen en is in goed overleg met de gemeenten Enschede en Hengelo de trekkersrol van respectievelijk de werkgroepen "Economie, logistiek en ruimte" en "Veiligheid en Nautisch beheer" omgeruild.

7 3.1.2 Strategisch Logistieke Alliantie. Het havenbedrijf is als kernteamlid betrokken bij de "Strategisch Logistieke Alliantie" van de provincie Overijssel. Dit is een initiatief om een goede economische bereikbaarheid voor het goederenvervoer te bewerkstelligen door intensivering van de samenwerking tussen de logistieke actoren (bedrijfsleven, brancheorganisaties, onderwijs, kennisinstellingen en overheden) in Overijssel. Stragische Logistieke Allian011 De opgave bij deze alliantie is het opstellen van een uitvoeringsagenda waarin onder meer synchromodaal transport, duurzame logistiek en invulling geven aan vestigingsbeleid, belangrijke onderdelen zijn. Op 24 mei 2017 heeft Provinciale Staten ingestemd met het ter beschikking stellen van een bedrag van 1,4 miljoen voor het opstellen en uitvoeren van een meerjarenprogramma Goederenvervoer en logistiek waaraan het Havenbedrijf Twente inhoudelijke bijdragen levert. Dit bedrag is beschikbaar gesteld voor een periode van drie jaar en bedoeld voor de volgende activiteiten van de gezamenlijke partners (bedrijfsleven, kennisinstellingen, medeoverheden en brancheorganisaties): Het SLA (secretariaat en aanjager kernteam en werktafels) en de logistieke netwerkorganisaties ondersteunen bij cluster- en netwerkactiviteiten (samenwerking); De gewenste multimodale / synchromodale ontsluiting van de logistieke hotspots onderzoeken en hiervoor concepten ontwikkelen; Gezamenlijke profilering en lobby uitvoeren; Een logistiek makelaar inzetten om ondernemers te ondersteunen bij de ontwikkeling en toepassing van vernieuwende, slimme en duurzame concepten Bedrijven ondersteunen bij het beantwoorden van kennis- en onderzoeksvragen. De provincie is in samenwerking met de partners inmiddels gestart met het opstellen van het uitvoeringsprogramma Blauwe Golf annex Smart Port Twente In het kader van het programma "Beter benutten" is de provincie Overijssel samen met Rijkswaterstaat, Havenbedrijf Twente, Port of Twente en branchevereniging Koninklijke BLN-Schuttevaer gestart met het project "Blauwe Golf'. 6

8 Doel van het project Blauwe Golf Twentekanalen is het ontwikkelen van een breed informatie- en verkeersmanagementplatform dat tegemoet komt aan de wensen van de relevante stakeholders rondom de Twentekanalen. De beschikbaarheid van het platform dient ertoe te leiden dat de concurrentiepositie van de binnenvaart verbetert. Het vertrekpunt van Blauwe Golf vanuit het nationale beter benutten programma is vooral gericht op het verstrekken van routeinformatie voor weg en vaarwegverkeer gekoppeld aan ligplaatsen voor schepen. Het project Blauwe Golf Twentekanalen heeft een veel bredere insteek en bevat in zijn complete vorm de volgende componenten: - Facilitaire informatiemodule - Verkeersinformatie- en verkeers management module - Milieu informatiemodule - Monitoringsmodule - Marktplaats module Naast de realisatie va het platform met de modules zoals aangegeven, werkt het Gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente nog aan twee aanvullende modules. pand Tutnts SMART PORT TWENTE ( TOffCt Deze twee aanvullende modules hebben betrekking op de realisatie van een haven assetmanagementsysteem en een systeem voor registratie en controle van havenbezoeken gekoppeld aan de inning van havengelden. Samen met het project Blauwe Golf worden de havengebieden binnen het gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente meer ontwikkeld naar "Smart Paris". Het projectplan is gereed en de voorbereidingen voor de uitvoering zijn inmiddels gestart. Voor de Realisatie van vier componenten binnen het project Blauwe Golf is eind 2017 een voorlopige subsidie ontvangen uit het Europese "Connecting European Facility" fonds. Daarnaast lopen de voorbereidingen om met het totale project Smart Port Twente toe te treden tot een internationaal onderzoeks- en informatie uitwisselingsprogramma. Dit programma heeft betrekking op het opheffen van barrières in logistieke ketens (Interreg North Sea Region programma). 7

9 3.1.4 Gebiedstafel Twentekanalen Naast het participeren in overlegstructuren van Rijkswaterstaat over de op handen zijnde verbeteringen aan de Twente- kanalen, participeert het havenbedrijf ook in het opzetten van de integrale gebiedsvisie genaamd "Toekomstperspectief Twentekanalen 2030". Een initiatief van Rijkswaterstaat Oost-Nederland in het kader van de verduurzaming van het MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport). Middels een participatietraject in de vorm van een aantal zogenoemde gebiedstafels komt deze integrale visie tot stand. In deze gebiedstafels zijn de knelpunten, initiatieven van diverse partners en meekoppelkansen (synergie-effecten) geïdentificeerd en in het toekomst- perspectief opgenomen. Deze Gebiedsagenda maakt als nieuw instrument deel uit van het MIRT. TOEKOMST PERSPECTIEF ' 4*'ir TpENTEKANELEN 11.4 _II.1, ~van riecto var ~abt. De. c ~wi zgh tot suixt~oa in ~ere getiedstefels met It*, reg. en private partje, CEF aanvraag In opdracht van het Havenbedrijf is expertise ingehuurd om een Europese subsidieaanvraag in het kader van de Connecting Europe Facility op te stellen voor de noodzakelijke investeringen voor de aanpassingen van de haveninfrastructuur in de havengebieden van Almelo en Hengelo. Deze investeringen zijn een rechtstreeks gevolg van de opwaardering van de Twentekanalen door Rijkswaterstaat. Ter ondersteuning van de aanvraag is een promotiefilm gemaakt en gepresenteerd op de TEN-T Open Days in Brussel ( Op de voorlopige aanvraag waarvan de gemeente Hengelo de leadpartner is van het investeringsconsortium, is door "Brussel" positief gereageerd. De ondertekening van de "Grant Agreement" en daarmee definitieve toekenning van ca. 11 min aan Europese bijdrage is voorzien in april In het consortium participeren Rijkswaterstaat, provincie Overijssel, Havenbedrijf Twente, de vereniging Port of Twente, het KNI (Kompetenznetz lndividuallogistik e.v. Osnabruck) en de firma Rouwmaat (Rokramix) Enschede. 8

10 3.2 Werkveld Infrastructuur en Techniek Een belangrijke voorwaarde om de haveninfrastructuur op een gelijkluidende, effectieve en efficiënte wijze te beheren, onderhouden en in stand te houden is het beschikken over de nodige data (kwaliteit en kwantiteit haveninfrastructuur) en systemen een must. Aan de hand daarvan kan in meerjarig perspectief regulier onderhoud, renovatie of vervanging van de haveninfrastructuur inzichtelijk worden gemaakt en op een planmatige wijze worden uitgevoerd. Met de voorgenomen verruiming van de Twentekanalen door Rijkswaterstaat kwam daar nog een dimensie bij, namelijk een onderzoek naar de geschiktheid van de bestaande infrastructuur voor grotere en/of dieper gelegen schepen Onderzoek Infrastructuur Almelo, Enschede en Hengelo Dit geïntegreerde onderzoek en het in beeld brengen van de daarbij horende onderhouds- en investeringskosten hebben voor de havens van Almelo, Enschede en Hengelo in 2016 reeds plaatsgevonden. en Almelo besluiten zijn genomen. Daarnaast hebben Enschede en Hengelo tevens een voorziening getroffen voor toekomstig onderhoud en vervangingen op basis van de onderzoeksgegevens. In Almelo is daarover nog geen besluit genomen evenals de hoogte van de jaarlijkse stortingen in een dergelijke voorziening. Conclusie van het onderzoek was dat de haveninfrastructuur van Enschede voldoet aan de eisen voor vaarwegklasse Va krap profiel met een aflaaddiepte van 2,80 m. Voor Almelo en Hengelo ligt er nadere investeringsopgave waarover in 2017 door Hengelo Onderzoek Infrastructuur Hof van Twente en Lochem Het in kaart brengen van de huidige situatie van de haven van Lochem conform de werkwijze zoals gehanteerd voor de havens van Almelo, Enschede en Hengelo, heeft plaatsgevonden en geresulteerd in een rapportage dat eind 2017 is opgeleverd. 9

11 Voor de havens van Hof van Twente is dat in 2017 niet gelukt. Dit wordt in het voorjaar van 2018 opgepakt. De haveninfrastructuur van Lochem en Hof van Twente zijn in een eerdere fase al geschikt gemaakt voor de grotere en/of dieper gelegen schepen. Hier speelt vooral inzicht te krijgen in de onderhoudsbehoefte en de reguliere vervangingsschema's in meerjarig perspectief. Voor beide gemeenten is het van belang om op basis van de uitkomsten eveneens na te denken over het instellen van een voorziening om toekomstig onderhoud en vervangingsinvesteringen hieruit te kunnen dekken Assetmanagement Het hebben van en verantwoordelijk zijn voor de instandhouding en vervanging van haveninfrastructuur (assets) om hiermee economische "waarde" te creëeren, vraagt in organisatorische en financiële zin om een set van procedures en gereedschappen voor het optimaliseren van de inzet van mensen en middelen gedurende de gehele levenscyclus van de assets. De eerste stap in dat (professionaliserings)traject is met het in kaart brengen van de kwaliteit en kwantiteit van de haveninfrastructuur gezet. De tweede stap is het ontwikkelen van een tool waarin de verzamelde data wordt opgeslagen en gekoppeld aan rekenmodules op basis waarvan regulier onderhoud en vervanging in meerjarig perspectief inzichtelijk gemaakt kan worden. In 2017 is gestart met het opzetten van een dergelijk systeem dat in 2019 volledig operationeel moet zijn. Dit systeem maakt tevens onderdeel uit van het concept "Smart Port Twente" (zie 3.1.3) H havenbedrijf hvente Op weg naar een beheersysteem Havenbedrijf Twente anteri9roup 3.3 Werkveld Veiligheid en Nautisch beheer De zorg voor een vlotte en veilige afwikkeling van het scheepvaartverkeer en controle op de havenbezoeken, het toezicht houden op en handhaven van verordeningen of geven van aanwijzingen zijn belangrijke activiteiten binnen dit werkveld waarvoor havenmeesters in de havengebieden actief zijn. In het kader van de ontwikkelingen van Blauwe golf annex Smart Port Twente (zie 3.1.3) wordt gewerkt aan het ontwikkelen van tools om de functie van Havenmeester nog beter in te kunnen vullen waarbij "Gastheerschap en Dienstverlening" belangrijke sleutelwoorden zijn. 10

12 Havengelden Via dit webportaal registreert u uw havenbezoek: REGISTREER NU Hulp nodig bij het registreren? Download hier de handleiding. Voor de registratie van de havenbezoeken is een tool ontwikkeld op basis waarvan schippers hun havenbezoeken kunnen registreren. Deze tool is sinds medio september 2017 als webportaal toegankelijk via de website van het Havenbedrijf Twente. ( Aan de hand van de registraties en controle daarop door de havenmeesters, legt het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente de aanslagen op en int namens de gemeenten de havengelden. Het systeem kende de nodige aanloopproblemen waarvan verwacht wordt dat deze in het eerste kwartaal van 2018 opgelost worden. In 2017 hebben zich verder geen noemenswaardige situaties voorgedaan op het gebied van havenveiligheid en afwikkeling van het scheepvaartverkeer in de havengebieden. 3.4 Werkveld Profilering, Positionering en Communicatie Met de samenwerking tussen de 5 gemeenten en bundeling van haven gerelateerde activiteiten is een samenwerkingsverband ontstaan dat inmiddels een nadrukkelijk eigen gezicht en beeldmerk heeft gekregen. Evenals in 2016 is de zichtbaarheid van het gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente in 2017 langs meerdere lijnen vormgegeven. Enerzijds op basis van eigen initiatieven en anderzijds in het leveren van bijdragen aan derden. Richting de binnenvaart is (met name) gecommuniceerd over de ontwikkeling van het webportaal en registratie van de havenbezoeken. Verder heeft profilering van het Havenbedrijf Twente plaatsgevonden in het kader van de vaststelling van de "Binnenhavenvisie Twentekanalen ". Door de havenmanager zijn aan de gemeenteraden en overige bijeenkomsten voor verschillende beroepsgroepen, presentaties gegeven met betrekking tot de ontwikkelingen van en rondom het gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente. In 2017 is één nieuwsbrief uitgegeven over de nieuwe binnenhavenvisie aangevuld met feiten en cijfers over de Twentekanalen en havens. 11

13 Per saldo dient te worden geconcludeerd dat de profilering van het Havenbedrijf Twente in 2017 is achtergebleven bij de inspanningen die in 2016 zijn geleverd. Oorzaak van de verminderde inspanning heeft betrekking op het ontwikkelen van een nieuwe koers teneinde de Regio als Logistieke Hotspot beter op de kaart te zetten. Een eigen gezicht en beeldmerk hebben en het "havenbedrijf' positioneren als USP van de regio en directe omgeving alleen, is niet voldoende om daarmee het vervoer over water en aantrekken van nieuwe (watergebonden) bedrijvigheid te stimuleren en naar de regio te halen. NIEUWS Yr 1 17 T Intensivering van de samenwerking en bundelen van krachten binnen één koepel onder de naam "Port of Twente" met de vereniging van logistieke ondernemers, Oost NL en het RBT (XL park) is noodzakelijk om kansen te benutten en een logistieke toppositie te verwerven in Nederland en omringende landen. Het hebben van een goed en gezamenlijk ontwikkeld profiel met aan de TEN-T corridor gerelateerde (industrie)gebieden, het participeren in of deelnemen aan events e.d. is uitermate belangrijk in de acquisitie van onze haven(gebieden). Met partijen zijn in 2017 gesprekken gevoerd om de beoogde samenwerking onder de vlag van Port of Twente handen en voeten te geven. Om die reden is de productie en plaatsing van welkomst- en locatieborden ook opgeschort en doorgeschoven naar Werkveld Economie, Logistiek en Ruimtelijke ontwikkelingen Binnen de werkgroep "economie" worden activiteiten uitgevoerd en ontwikkelingen gevolgd die van economische belang zijn voor de (door)ontwikkeling van de havengebieden als generator voor vervoer over water en waar mogelijk bijdragen hebben geleverd aan het realiseren van bestaand of nieuw beleid. Binnen dit werkveld zijn de volgende activiteiten en producten uitgevoerd. 12

14 3.5.1 Binnen havenvisie Twentekanalen Met het oog op de economische ambities van de regio Twente/ Achterhoek, snelle veranderingen in de economie en de logistiek en de kansen die de Topsector Logistiek met zich meebrengen, is een nieuwe "Binnenhavenvisie Twentekanalen " afgerond. De inhoud van dit document is in de aanloop naar besluitvorming op 1 maart 2017 gepresenteerd in een gezamenlijke bijeenkomst van de vijf gemeenteraden. Vervolgens heeft in de maanden mei/ juni besluitvorming plaatsgevonden. De Binnenhavenvisie is met grote instemming ontvangen en vastgesteld door de raden. De uitvoering daarvan mag dan ook op brede steun rekenen. Arn Buck Ir i412 Consultant, MibY Intematkmal Hananednl 1,effle In oporknoln won 13. Cereullants Innenaloral ~pm 17 gnnmn 2D 16 13Innenhavenvhile Twentekanalen Vergroening Transportsector Door de Stichting Energy Valley is in samenwerking met het havenbedrijf op 14 december 2017 een grensoverschrijdende conferentie georganiseerd met betrekking tot de vergroening van de transportsector. Deze conferentie stond in het teken van de toepassing van vloeibaar aardgas (LNG) voor de transportsector enerzijds en productie/effecten van toepassing van BioLNG anderzijds. In de conferentie zijn verschillende pilots en onderzoeksresultaten gepresenteerd. De ontwikkeling, productie en toepassing van (Bio)LNG wordt gezien als alternatieve brandstof in de transitie naar de toepassing van nog schonere en minder milieubelastende brandstoffen (Elektriciteit en waterstof e.d.) op grote schaal. De productie van BioLNG draagt bij in het streven naar een afvalloze toekomst. Meerdere reststromen zijn geschikt om hiervan Biogas of -in vloeibare vorm- BioLNG te produceren. Naast de organisatie van de conferentie over (Bio)Lng, is het havenbedrijf als opdrachtgever van een deelproject betrokken bij een Verkenning van/naar BioLNG. Deze verkenning betreft een grootschalig onderzoek naar reststromen en technieken, beleid en regelgeving, omvang van het aanbod aan reststromen voor productie van BioLNG, de marktvraag en business modellen op basis waarvan investeringen gedaan kunnen worden. 13

15 Verkenning BioLNG ji) 'var Dit onderzoek -waarvan Havenbedrijf Rotterdam opdrachtgever is- vloeit voort uit een Letter Of lntent (L01) dat het havenbedrijf Rotterdam op 23 maart 2017 heeft gesloten met 12 partijen die verbonden zijn aan het Nationale (Bio)LNG Platform. In de LOI is afgesproken in 2017 de mogelijkheden te verkennen om BioLNG als transportbrandstof (zee-, binnenvaart en wegtransport) in de Rotterdamse haven tot ontwikkeling te brengen. Afronding van het onderzoek is voorzien in het 1e kwartaal van Pilot omgevingsvisie havengebied Hengelo Met het oog op de komst van de Omgevingswet heeft de gemeente Hengelo een proef omgevingsvisie uitgevoerd. Met deze proef is geoefend met een nieuwe manier van werken die goed past bij de doelen van de Omgevingswet en de ambities die het college van B&W van Hengelo hiervoor heeft bepaald. Omgevingsvisie finvengaried.._ Henielo De ambitie is om de fysieke leefomgeving te zien als totaal, om op een andere manier samen te werken met de inwoners, bedrijven en andere organisaties in Hengelo en om meer ruimte te geven aan initiatieven. In de proef is geoefend met het opstellen van een omgevingsvisie, een nieuwe instrument uit de Omgevingswet. De proef is uitgevoerd voor een gedeelte van het havengebied in Hengelo dat wordt begrensd door de Breemarsweg, de Industriestraat, het Twentekanaal en de (toekomstige) Laan Hart van Zuid. Het Havenbedrijf Twente is betrokken geweest bij de proef en heeft daarin een inhoudelijke bijdrage geleverd. 14

16 T 3.6 Werkveld Organisatie, Juridische zaken en Financiën De werkgroep die zich bezig houdt met activiteiten en ontwikkelingen binnen dit werkveld heeft zich in 2017 gefocust op aanpassingen in de Havenverordening en Verordening op de inning van haven-, kade- en opslaggelden met ingang van het belastingjaar Naast de reguliere indexering van tarieven is nu ook een boeteclausule opgenomen in de verordeningen met betrekking tot de registratie van havenbezoeken. Een dergelijke clausule maakt het mogelijk om corrigerend op te treden tegen diegenen die havenbezoeken bewust niet registreren en dan ook geen havengeld betalen. De verordeningen zijn eind 2017 door de vijf gemeenten vastgesteld. In 2017 heeft meerdere malen met het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente (GBT) overleg plaatsgevonden over het opleveren van het webportaal voor de registratie van havenbezoeken en de werking daarvan. Het systeem is inmiddels operationeel en kampt nog met een aantal onvolkomenheden dat verbetering behoeft en in het eerste kwartaal van 2018 opgelost moet worden. 15

17 4. Prestaties Havens Goede dataverzameling, monitoring en presentatie van de havenprestaties maken dat adequaat op trends en ontwikkelingen ingespeeld kan worden en, waar nodig, bijsturing kan plaatsvinden. Daarnaast kan het verschaffen van inzicht in het gebruik en prestaties op basis van realtime informatie bijdragen aan verbetering van het vaarwegproduct Twentekanalen, maatschappelijke bewustwording/stimulering goederenvervoer over water en het imago van de binnenvaart. Met het ontwikkelen van het concept Smart Port Twente (zie 3.1.3) wordt gewerkt aan een goed registratie- en monitoringssysteem om op basis van realtime informatie voor een aantal indicatoren de gegevens op een eenvoudige wijze te kunnen presenteren. Daarop vooruitlopend is vanuit verschillende bronnen voor zover up to date en beschikbaar de nu bekende informatie in onderstaande tabellen opgenomen Overslag bulkgoederen Almelo Enschede Hengelo Hof van Twente Loc hem Totaal De positieve trend in de overslag van bulkgoederen zet door. De opgaande beweging in de conjunctuur is zichtbaar. Alle havens laten een positieve trend zien in de overslag van bulkgoederen. Met name de bouw gerelateerde grondstoffen, halffabricaten, veevoeders en brandstoffen laten een stijging zien. 16

18 De afhandeling van containers over water in Hengelo, uitgedrukt in TEU (twenty-foot equivalent unit), laat een lichte daling zien. Deze daling wordt met name veroorzaakt door de vertraging in de afhandeling van containers in Rotterdam. Gevolg van deze vertraging is dat meer vervoer over de weg heeft plaatsgevonden. Via de NVB (Nederlandse Vereniging van Binnenhavens) en in de contacten met Port of Rotterdam is dit onder de aandacht gebracht. Met de opening van de containerterminal XL-businesspark (september 2017) is inmiddels ook een -zij het beperkt- aantal containers via deze terminal overgeslagen. Verwachting is dat dit met de verdere ontwikkelingen van het XL-Businesspark zal toenemen Containeroverslag in TEU 0 Totaal Containers Containers Almelo XL Containers Hengelo in aantallen TEU Met de toename van vervoer over water stijgen ook de inkomsten uit havengelden. In onderstaande tabel is het resultaat over 2017 afgezet tegen het resultaat van voorgaande jaren , ,00 C J,UU C ,00 C , , ,00 C ,00 C ,00 C 3,00 Almelo Inkomsten uit Havengelden Enschede Hengelo IffillimMI Hof van Twente MI Lochem 2014 inko msten ,89 C , , , , , inko msten , ,57 C ,45 C ,09 C , , inko msten C , ,80 C ,93 C , ,42 6 otaal 4.549,34 kl 2017 inko msten , , , , , ,44 17

19 De gegevens zijn afkomstig van het GBT (Gemeentelijk Belastingkantoor Twente) dat namens de samenwerkende gemeenten in het Havenbedrijf Twente zorgdraagt voor het opleggen van de aanslagen en het innen van de havengelden. De verantwoording van die inkomsten door het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente (GBT) geschiedt rechtstreeks aan de vijf gemeenten. Het aantal watergebonden bedrijven is ten opzichte van 2016 met drie toegenomen. Nieuw zijn CTT te Almelo container terminal op XL Businesspark en de Twentsche Kabel Fabriek (TKF) te Lochem (assemblage en transport van kabelhaspels). Daarnaast heeft een bestaand bedrijf (Rouwmaat/Rokramix) te Enschede een laad en loskade aangelegd tbv de aanvoer van bouwstoffen over water hetgeen voorheen over de weg plaatsvond. De verwachting is dat het aantal bedrijven, medewerkers en overslag van goederen in 2018 veder zal toenemen. Met name de verdere economische groei, ontwikkelingen op XL Businesspark, de aanstelling van een acquisiteur "Logistiek" bij Oost NL en de op handen zijnde samenwerking met gecoordineerde inzet tussen het havenbedrijf, de vereniging Port of Twente en XL Businesspark voeden deze verwachtingen. Met het Kennispunt Twente worden in 2018 afspraken gemaakt om bedrijvigheid, werkgelegenheid en toegevoegde waarde van de Twentse havens als onderdeel van het Bruto Regionaal product in kaart te brengen en vervolgens te (blijven) monitoren. 18

20 5. Financiële verantwoording De financiële functie voor het gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente is door de gemeente Enschede, als gastheer van de manager/kwartiermaker, in 2017 verder ingevuld en geprofessionaliseerd. Door de gemeente is binnen de financiële administratie een afzonderlijke code voor het havenbedrijf aangemaakt die functioneert als rekening-courant. Voor de financiële verantwoording zijn door de gemeente Enschede onderstaand overzichten verstrekt. Allereerst een overzicht van het balansresultaat van 2016 en Een overzicht waarin een aantal posten niet zijn ingevuld en ook niet ingevuld kunnen worden omdat het havenbedrijf geen rechtspersoonlijkheid kent. Om die reden is het ook niet mogelijk een winst en verliesrekening op te stellen. BALANS PER Activa Passiva Vaste activa Vaste financieringsmiddelen Materiële vaste activa 0" 0 Eigen vermogen Financiële vaste activa 0 0 *algemene reserve 0 0 *bestemmingsreserve 0 0 *saldo van de rekening Vlottende financieringsmiddelen Voorzieningen o 0 Vlottende activa Vlottende passiva Vorderingen en overlopende activa o Schulden en overlopende passiva Liquide middelen Totaal activa Totaal Passiva Feitelijk is het balansresultaat van ,-- exclusief N het beschikbare saldo op de tussenrekening per waarover het havenbedrijf beschikt om de haar opgedragen taken uit te kunnen voeren. In het volgende overzicht zijn de inkomsten en uitgaven over het jaar 2017 inzichtelijk gemaakt. In het overzicht is aan de inkomstenkant onderscheid gemaakt in de structurele bijdragen van de gemeenten op basis van de verdeelsleutel uit het bedrijfsplan, en incidentele bijdragen (subsidies) van partners die in 2017 zijn verstrekt. Samen met het balanstotaal uit 2016 heeft dit geleid tot een beschikbaar budget van ,-- exclusief BTW. Aan de uitgavenkant is onderscheidt gemaakt naar de zes werkvelden annex werkgroepen om zo een koppeling met de structuur van de netwerk- en ontwikkelorganisatie te kunnen maken en tevens aansluit bij de opgaven zoals is vastgelegd in het Bedrijfsplan

21 Het resultaat van de uitgaven in 2017 is ,-- exclusief BTW. Verrekening van BTW vindt via de gemeente Enschede plaats via het BTW compensatiefonds. Inkomsten gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente Uitgaven gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente Instantie Bijdrage Bedrag Werkvelden Bedrag Gemeente Almelo Conform vastgestelde verdeelsleutel Werkveld: Algemeen en bedrijfsvoering Gemeente Enschede Conform vastgestelde verdeelsleutel Management Gemeente Hengelo Conform vastgestelde verdeelsleutel Ondersteuning Gemeente Hof van Twente Conform vastgestelde verdeelsleutel Bureaukosten Gemeente Lochem Conform vastgestelde verdeelsleutel Automatisering Subtotaal ,05 Communicatie algemeen Contributies Provincie Overijssel DUVV-BDU Diensten van derden CEF aanvraag CEF aanvraag Subtotaal ,00 Subtotaal C ,00 Regio Twente Binnenhavenvisie Werkveld: Infrastructuur en Techniek CEF aanvraag Beheersysteem Subtotaal ,00 Subtotaal C ,00 Rijkswaterstaat CEF aanvraag Werkveld: Veiligheid en nautisch beheer Subtotaal ,00 Port Security Ontwerp Smart Port Twente Saldo (van tussenrekening, incl btw) Subtotaal ,00 Subtotaal ,00 Werkveld: Profilering en positionering Strategisch communicatie advies Representatie en promotie Subtotaal C ,00 Werkveld: Economie, logistiek en ruimte Binnenhavenvisie Twentekanalen Opwaarderen havens Subtotaal ,00 Werkveld: Organisatie, financien en jur. zaken Subtotaal 0,00 BTW afdracht BTW afdracht Subtotaal ,50 Saldo (naar tussenrekening) Subtotaal Verschil inkomsten-t-uitgaven ,50 Totaal inkomsten Totaal uitgaven Zoals eerder aangegeven bedraagt het eindresultaat van 2017 (= beginsaldo ) ,-- exclusief BTW. In dit saldo is de DUVV-BDU over 2016 ook verwerkt. Het batig saldo geeft een vertekend beeld. Een aantal overlopende opdrachten moeten nog financieel afgewikkeld worden (o.a. uitvoering Verkenning BioLNG en contract GBT). Daarnaast hebben een aantal geplande activiteiten vertraging opgelopen waardoor deze nog niet hebben geleid tot een financiele verplichting in casu facturering. Het betreft o.a.: De plaatsing van borden langs de Twentekanalen (ca ,--); Vastleggen bijdrage in het project Blauwe Golf ( ,--); Ontwikkeling datasystemen infrastructuur (1 8 fase) en controle op havenbezoeken ( ,--). In deze jaarcijfers is een aanvraag voor een DUVV-BDU 2017 bijdrage van de provincie Overijssel ad ,-- voor de verdere ontwikkelingen van het Havenbedrijf Twente niet verwerkt. Een formeel besluit op deze aanvraag is nog niet ontvangen. 20

22 6. Vooruitblik 2018 Om in scheepvaarttermen te blijven, kan gesteld worden dat het schip (realiseren doelstellingen gemeenschappelijk Havenbedrijf Twente) in beweging is en daarmee bijdraagt aan economische structuurversterking van de regio Twente/Achterhoek. We zijn op de goede weg, waarbij 2018 vooral in het teken zal staan van: - Afronding lopende projecten uit Realisatie onderdelen uit het concept Blauwe golf annex Smart Port Twente - Onderzoek watergebonden bedrijventerreinen - Professionaliseren Nautische beheerfunctie (havenmeesters) - Aanpassen verordeningen en overeenkomsten mbt het grondgebruik - Evaluatie functioneren netwerk organisatie - Vormgeven samenwerking onder de vlag van Port of Twente Met de vaststelling van de binnenhavenvisie en het Bedrijfsplan is de inzet voor de komende jaren bepaald. Daarbij is het van belang te realiseren dat het uitvoeringsprogramma geen "dichtgetimmerd" programma is. De mogelijkheid is en blijft aanwezig om in te spelen op actuele ontwikkelingen teneinde de kansen die zich voordoen zoveel mogelijk te kunnen verzilveren. =2' 5,2 So kcyneto< C.f.) p,loo cc) Smart port Va 21

23