Wat we vandaag gaan doen... Mythes over trauma. Definitie herstel. Wat is posttraumatisch succes? Herstel, groei en veerkracht

Transcriptie

1 Wat we vandaag gaan doen... Post-traumatisch succes Focus op veerkracht en posttraumatische groei VGCt NJC 2013 Klinisch psycholoog Supervisor VGCt Voorzitter sectie OCGt Master of Dispute Resolution Mythes over trauma Wat is post-traumatisch succes? Paradigma verandering Herstel, groei en veerkracht Oefeningen Secundair post-traumatisch succes Wat neem je mee? Mythes over trauma Als je een traumatische gebeurtenis hebt meegemaakt ontwikkel je posttraumatische stress (stoornis); Je moet in therapie om over posttraumatische stress (stoornis) heen te komen; De enige effectieve behandeling van PTSS is (langdurige) therapie waarin je je moet herinneren of moet herbeleven wat er is gebeurd; Trauma heeft alleen negatieve effecten (research Israel). Paradigma verandering, ook in behandeling PTSS Probleemgericht: wat werkt niet en hoe kan dat gerepareerd worden ( medische model ) Oplossingsgericht: wat werkt wel en hoe kan daarop voortgebouwd worden Positieve psychologie: geen klachten maar krachten Wat is posttraumatisch succes? Herstel, groei en veerkracht Schaal van psychologisch welbevinden -10 (slechtst mog. situatie) 0 (best mog. situatie) +10 X X Definitie herstel Recovery means that an individual will eventually return to pretrauma functioning levels after having experienced significant symptoms or PTSD. The typical pattern for even the most catastrophic experiences is resolution of symptoms and not the development of PTSD. Only a minority will go on to develop PTSD and with the passage of time the symptoms will resolve in approximately two-thirds of these. (MacFarlane & Yehuda, 1996) Seligman: We became victimologists and pathologizers Making miserable people less miserable

2 3 manieren om ermee om te gaan (coping) Victim, survivor, thriver 1. Jezelf als slachtoffer zien: passieve rol, machteloos, geen controle, spiraal van negativiteit; Het gaat er niet om wat je meemaakt, maar hoe je ermee omgaat Epictetus ( AD) 2. Jezelf zien als overlevende: actieve(re) rol, meer controle, spiraal van positiviteit; 3. Jezelf zien als heel persoon : het leven weer helemaal leven en ervan genieten (zonder met de blik van de overlevende te blijven kijken) Definitie posttraumatische groei Posttraumatic growth means that an individual eventually arrives at a higher level of psychological functioning than before the negative event happened. It is a positive change that an individual experiences as a result of the struggle with a traumatic event. (Calhoun & Tedeschi, 2000) M.a.w. de ervaring is transformatief en zorgt voor een toegevoegde waarde, of een beter-af zijn na verloop van tijd. Andere beschrijvingen van dit construct zijn: thriving (O Leary & Ickovics, 1995), stress-related growth (Park et al., 1996), perceived benefits (McMillen et al., 1997), and adversarial growth (Linley & Joseph, 2004). Nietzsche: What does not kill me makes me stronger Posttraumatische groei 5 domeinen PTGI (Tedeschi & Calhoun, 1996) 1. Verdieping relaties met anderen 2. Ontdekking nieuwe mogelijkheden 3. Bewustwording persoonlijke kracht en talenten 4. Toename spiritueel of religieus besef 5. Toename waardering van het leven Caveats PTG (Tedeschi & Calhoun, 2004) Interview PTS De focus op groei mag niet ten koste gaan van empathie voor de pijn en het lijden; Voor de meesten bestaan post-traumatische groei en klachten naast elkaar, en de groei komt voort uit het omgaan met het trauma, niet uit het trauma zelf; Trauma is niet nodig voor groei; Trauma is op geen enkele manier goed. Crises, verlies en trauma worden als ongewenst beschouwd; Niet iedereen groeit na trauma en dat hoeft ook niet. Hoewel een meerderheid posttraumatische groei ervaart, is er een significant aantal mensen die weinig tot geen groei ervaart. Let het niet op aan client. 1. Wat heeft je geholpen je (moeilijke) jeugd te overleven? 2. Wat heb je ervan geleerd? 3. Hoe is het je later in je leven gelukt ervaringen op te doen die je in je jeugd tekort gekomen bent? Interview je buurvrouw/man en v.v. (2 x 5 minuten), informatie over je jeugd kan geheim blijven

3 Veerkracht Definitie veerkracht De belangrijkste protectieve factor is het hebben van relaties die zorg, steun, liefde en vertrouwen bieden en aanmoedigen, zowel binnen als buiten het gezin Veerkracht betekent dat een individu een stabiel evenwicht behoudt tijdens/na de traumatische gebeurtenis(sen) The individual quickly returns to baseline functioning following a highly stressful or traumatic experience Social support is the major factor contributing to resilience in Vietnam War veterans (King et al., 1998) (O Leary & Ickovics, 1995) Resilience is often the most commonly observed outcome following a traumatic event (Bonnano, Rennicke & Dekel, 2005) 10 ways to build resilience 1. Maintain good relationships (APA) Mythe: getraumatiseerde kinderen worden defecte volwassenen... Onderzoek naar vroege traumatisering en verwaarlozing laat zien dat neurale structuren in de hersenen ernstig aangetast kunnen worden. Dit leidt tot grote en langdurige effecten op de capaciteit van de hersenen om aan stress aan te passen 6. Look for opportunities of selfdiscovery 2. Avoid seeing crisis or stressful events as unbearable problems 7. Develop self-confidence 3. Accept circumstances that cannot be changed 8. Keep long-term perspective, consider stressful event in broader context Echter: het maken van nieuwe neurale netwerken blijkt ook in het volwassen leven mogelijk (hersenplasticiteit) 4. Develop realistic goals and move towards them 9. Maintain hopeful outlook, visualize what is wished 5. Take decisive actions in adverse situations 10.Take care of one s mind and body Waar je op focus groeit. Door de focus op coping, veerkracht en groei worden nieuwe neurale netwerken aangemaakt en zullen oude afsterven Therapie bij PTS(S) Probleemgericht Gesprekken over wat client niet wil Gesprekken over wat client wel wil Client wordt gezien als beschadigd door traumatische gebeurtenis Client wordt gezien als beinvloed, maar niet bepaald door traum. gebeurtenis, en heeft sterke kanten, vaardigheden en hulpbronnen Herinneren van het trauma en expressie van emoties zijn doel van behandeling Coping moet aangeleerd worden Focus op inzicht of verwerken trauma Oplossingsgerichte vragen Sterkte- en oplossingsgericht Erkenning, validatie, gesprekken over mogelijkheden Er zijn altijd uitzonderingen op het probleem: hoe lukte dat? (al aanwezige succesvolle coping en competenties) Focus op verantwoordelijkheid en actie, inzicht komt wellicht later Wat/wie helpt/hielp je om met die gebeurtenis(sen) om te gaan? Wat betekent het voor je dat je het hebt overleefd? Evt: Hoe heb je anderen geholpen ermee om te gaan/te overleven? Wat zal een teken zijn dat je er (nog) iets beter mee omgaat? Op een schaal 10-0, is dit het moeilijkste dat je overkomen is? Wat heb je nog meer meegemaakt en wat/wie hielp toen? Wat/wie kan nu weer helpen? Ken je anderen die dit ook hebben meegemaakt? Wat hielp hen om er goed mee om te gaan? Wat wordt je volgende stapje? Wanneer je dat gedaan hebt, welk verschil zal dat maken (voor jou/ anderen)? Hoe kan ik je nu helpen?

4 Oefening Stel dat je een oude wijze vrouw/man bent en terugkijkt op deze (moeilijke) periode van je leven, wat denk je dat deze oude wijze vrouw/ man je zal aanraden om door de huidige fase van je leven te komen? Waar moet je volgens haar/hem dan aan denken? Wat zal z/hij zeggen om je te troosten? Wat zal jou volgens haar/hem het beste helpen om te herstellen van wat er is gebeurd? In geval van therapie: welk advies heeft deze oude wijze vrouw/man over hoe therapie het nuttigst voor je kan zijn en het best kan helpen? Conclusie: wees als bamboe Secundair posttraumatisch succes Water the flowers, not the weeds Increasing*their*successes,*that s*my*job** Insoo*Kim*Berg,*grondlegger*oplossingsgerichte*therapie I Dus*ook:* Increasing*post>traumatic*successes,*that s*my*job!!!! Wat neem je mee? Help je collega 5 dingen of ideeën te beschrijven die z/hij op het werk kan gebruiken en die hem/haar het idee zullen geven dat deze workshop de moeite/tijd/geld waard is geweest (2 x 5 minuten)

5 15:13 Uhr Seite 1 Positiven Psychologie D erhoffte positive Zukunft in den Blick. So werden die Ressourcen der Beteiligten angesprochen und verstärkt, damit die Streitparteien ihre Arbeits- und Lebenssituation verbessern können. Dieses Vorgehen ist sehr wirksam und führt erstaunlich schnell zu akzeptablen Lösungen. Dieser Band bietet praktische Übungen, beschreibt detailliert vielfach erprobte Methoden und illustriert deren Anwendung in unterschiedlichen Praxisfällen. Der Lösungs-fokussierte Ansatz wird überdies untermauert mit Erkenntnissen der Neurophysiologie und der empirischen Forschung zu Psychotherapie und Mediation. Das Buch gehört deshalb unbedingt in die Hände aller Mediatorinnen und Mediatoren! Aus dem Inhalt Lösungs-fokussierte Fragen Arbeitsbündnis mit Klienten Motivation für Veränderungen Stärkung des positiven Denkens Konsensbildung Umgang mit Fehlern Vergleich mit anderen Ansätzen Fallbeispiele aus den Bereichen Scheidungsmediation Paarmediation Familienmediation Nachbarschaftsmediation Teammediation Mediation bei Personenschäden Täter-Opfer-Mediation Im Vorwort führt der bekannte Mediator Ken Cloke aus, wie verschiedene Fachdisziplinen und Mediationsansätze zum Nutzen der Klienten integriert werden können. Im Nachwort stellt Friedrich Glasl Vergleiche an zwischen verschiedenen Mediationsansätzen und zeigt auf, wann welches Vorgehen Erfolg verspricht. Positiven Psychologie Dra. MDR Die niederländische Autorin ist klinische Psychologin, hat sich viele Jahre auf Kinder- und Jugendpsychologie spezialisiert und in verschiedenen Institutionen des Gesundheitswesens gearbeitet. Gestützt auf ihre praktischen Erfahrungen hat sie bereits mehrere erfolgreiche Bücher zur Lösungs-fokussierten Therapie und Beratung publiziert, von denen einige auch in anderen Sprachen erschienen sind. Sie ist Master of Dispute Resolution (Universität Amsterdam), gibt Weiterbildungen in den USA und wirkt auch als Mediatorin für den Gerichtshof Amsterdam. Neben ihrer Tätigkeit als NMI-zertifizierte Mediatorin führt sie in diesem Fachgebiet Trainings und Workshops durch und ist u.a. in Afrika und Asien für Ärzte ohne Grenzen und andere humanitäre Organisationen engagiert. ISBN Auf Lösungen fokussiert statt durch Probleme blockiert! Lösungs-fokussierten Mediation Konzepte, Methoden und Übungen für MediatorInnen und Führungskräfte Lösungs-fokussierten Mediation CD_BTBannink_15,5mmruecken.qxp Statt Probleme zu untersuchen, nimmt die Lösungsfokussierte Mediation von Anfang an konsequent die er Band Buch-&-Film-Reihe Professionelles Konfliktmanagement Hartelijk dank voor je aandacht