Generation. Nieuwsbrief

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Generation. Nieuwsbrief"

Transcriptie

1 Generation Nieuwsbrief nr Deze nieuwsbrief is een uitgave van Generation R. Het onderzoek naar groei, ontwikkeling en gezondheid. Generation R is een onderzoek van het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit Rotterdam en het Erasmus MC - Sophia in samenwerking met de GGD Rotterdam-Rijnmond. Generation R doet onderzoek naar voeding Begin van de zwangerschap belangrijkste periode Kom naar de openbare les! Onderzoek naar de speel- en leeromgeving van kinderen Voor kinderen: doe mee aan de Generation Games!

2 Nieuws en feiten Generation R in de media Er was veel media-aandacht voor het Generation R onderzoek over het begin van de zwangerschap. Volgens de onderzoekers moet het eerste trimester van de zwangerschap meer aandacht krijgen, omdat een verstoorde groei in deze eerste fase tot een ongezonder kind leidt. Het is daarom belangrijk om zwangere vrouwen al eerder te controleren dan pas na 12 weken, zoals nu nog vaak het geval is. Verschillende factoren bij de moeder, zoals overgewicht, roken en bloedarmoede kunnen de ontwikkeling van de foetus in het eerste trimester al beïnvloeden. Vincent Jaddoe: De foetus is kwetsbaar en de groei ervan kan door verschillende oorzaken worden verstoord. Wij tonen nu aan dat de groei van de foetus in de eerste fase van de zwangerschap veel belangrijker is voor de ontwikkeling van het kind na de geboorte dan we tot nu toe aannamen. Daarnaast blijkt dat een goede gezondheid van moeder als zij zwanger wil worden, niet alleen van belang is voor haarzelf, maar ook voor de volgende generatie. Wil je alle media-aandacht hierover terugzien? Kijk dan op onze website in het media archief of op de Generation R Facebook pagina. Doe mee aan de Generation Games op 24 mei! Op zaterdag 24 mei vindt de 2e editie van de Generation Games plaats. Net als in 2012 worden deelnemers van Generation R weer van harte uitgenodigd om hier aan deel te nemen. De Generation Games is een sportevenement waarbij sporten en samenwerking tussen verschillende generaties centraal staat. Wat kan je van elkaar leren, wat geef je door, hoe kan je andere generaties inspireren via een leuke dag vol sport en spel? Geef je team van familie, vrienden of buren op en doe mee aan voetbal, basketbal, beach volleybal, hockey, judo, paardrijden, BMX, skaten en nog veel meer. Gedurende de dag kun je mee doen aan verschillende onderdelen, zoals een tienkamp, sportclinics, demo s of een sportquiz. Ook zullen er bekende sporters aanwezig zijn om de verschillende onderdelen te begeleiden. Kijk op de kinderpagina van de Generation R website voor meer informatie en om je team in te schrijven. Nieuwe auto voor Generation R In Rotterdam en omstreken kunnen medewerkers van Generation R gespot worden in de nieuwe Generation R auto. Deze auto zal onder andere worden gebruikt voor huisbezoeken. Tijdens deze huisbezoeken worden deelnemers bezocht die hulp nodig hebben bij het invullen van de vragenlijsten. Ook worden er bezoekjes gebracht aan deelnemers waarmee geen contact meer is, om te kijken of ze nog op het adres wonen dat bij ons bekend is. Op deze manier doet Generation R er alles aan om haar deelnemers betrokken te houden bij het onderzoek. Is uw kind al 9 jaar maar bent u nog niet uitgenodigd voor Focus op 9? Maak dan zelf een afspraak door contact met ons op te nemen. Ook als u al bij Focus op 9 bent geweest maar nog geen afspraak heeft voor het MRI onderzoek, kunt u zelf bellen voor een afspraak Vraag & antwoord Vincent Jaddoe, projectleider Generation R Jullie doen tijdens Focus op 9 ook een MRI onderzoek. Ik ben nog niet zo lang geleden voor een hersen MRI langs geweest, moet ik nu weer komen? Dit MRI onderzoek wat we nu doen is anders dan het MRI onderzoek dat we deden tijdens Focus op 5. Tijdens het vorige MRI onderzoek keken we alleen naar de hersenen. Nu kijken we ook weer naar de hersenen, maar doen we ook een lichaamsscan. Tijdens deze lichaamsscan kunnen we waardevolle informatie verzamelen over de buik, het hart, de heupen en de longen. Vinden kinderen de MRI leuk? De MRI kan ook best een beetje spannend zijn, maar het is ook heel leuk! Om uw kind te laten wennen aan de MRI, mag uw kind eerst oefenen met een oefen MRI. Dan heeft hij of zij een goed beeld van hoe het er in de echte MRI aan toe gaat. Ook kan uw kind tijdens de MRI een film kijken, deze kunt u zelf meenemen. Metaal mag niet in de MRI ruimte komen, mijn kind heeft een beugel. Kunnen we dan wel mee doen? Metaal mag inderdaad niet mee de MRI ruimte in. Denk hierbij aan riemen, haarspeldjes, sieraden, ritsen en knopen aan een broek, etc. Met een beugel is het wél mogelijk om deel te nemen, alleen wordt dan de MRI van de hersenen overgeslagen. Als u twijfels heeft of uw kind deel kan nemen, kunt u altijd even contact met ons opnemen via Bent u verhuisd of heeft u een nieuw telefoonnummer? Zijn uw adresgegevens gewijzigd? Heeft u een nieuw mobiel telefoonnummer? Bent u verhuisd of gaat u binnenkort verhuizen? Heeft u een nieuw adres? Geeft u dit alstublieft aan ons door via info@generationr.nl of op het nummer Veel dank voor uw medewerking!

3 Wetenschap voor ouders Generation R onderzoekt de thuisomgeving van jonge kinderen Jolien Rijlaarsdam Generation R onderzoeker Generation R onderzoeker Jolien Rijlaarsdam is gepromoveerd op haar onderzoek naar de thuisomgeving van kinderen. Zij heeft onderzocht in hoeverre kenmerken van de thuisomgeving van zeer jonge kinderen kunnen helpen bij het voorspellen van emotionele en gedragsproblemen op een latere leeftijd. Drie vragen aan Jolien: Waarom is onderzoek naar dit onderwerp belangrijk? Emotionele en gedragsproblemen komen al op jonge leeftijd voor en kunnen een zware last zijn voor het kind en de omgeving. Het is daarom belangrijk om deze problemen zo vroeg mogelijk te signaleren. Door middel van onderzoek leren we beter voorspellen welke kinderen een verhoogd risico hebben op emotionele of gedragsproblemen, zodat vroeg ingegrepen kan worden. Vroeg ingrijpen is effectiever dan laat ingrijpen. Zeer jonge kinderen brengen de meeste tijd thuis door. Hier kunnen aanwijzingen worden gevonden die wijzen op een verhoogd risico op emotionele en gedragsproblemen. Is dit zo, en voegen observaties van de thuisomgeving van jonge kinderen iets toe aan de vroege signalering van emotionele en gedragsproblemen bij kinderen? Hoe heb je de gegevens voor je onderzoek verzameld? We hebben de thuisomgeving enkele maanden na de geboorte van het kind geobserveerd. Tijdens huisbezoeken bij families van kinderen van gemiddeld drie maanden jong, observeerden we verschillende kenmerken van de thuisomgeving. Zo keken we naar de aanwezigheid van speel- en leermateriaal voor het kind, kenmerken van de woning en het contact tussen ouders en kinderen. Wat zijn de belangrijkste resultaten? Baby s met een minder optimale speelof leeromgeving hebben meer kans op emotionele problemen op de peuterleeftijd. Kinderen met emotionele problemen kunnen bijvoorbeeld angstiger zijn, meer teruggetrokken of somberder dan kinderen die deze problemen niet hebben. Observaties van de kenmerken van de woning en het contact tussen ouders en kinderen voegden niets toe aan de voorspelling van emotionele of gedragsproblemen. Er is waarschijnlijk meer nodig dan een kort huisbezoek om dit contact tussen ouders en kinderen goed in kaart te kunnen brengen. Eerder onderzoek heeft al aangetoond dat het inkomen en het opleidingsniveau van ouders verband houdt met de emotionele ontwikkeling van jonge kinderen. Hoe komt dit nu? Uit ons onderzoek blijkt dat de speelen leeromgeving van baby s dit verband gedeeltelijk verklaart. Door naar de speel- en leeromgeving te kijken, kunnen we de relatie tussen de sociaal economische status van ouders en eventuele emotionele problemen van hun kinderen beter begrijpen. Volg openbare les over Generation R Dr. Vincent Jaddoe, onderzoeksleider van Generation R, zal op vrijdag 27 juni een openbare les geven over het belang van de eerste levensjaren voor de latere gezondheid. Deze les, ter gelegenheid van de benoeming tot hoogleraar, wordt gehouden op vrijdag 27 juni 2014 van tot in Gebouw A van de Erasmus Universiteit Rotterdam, Burgemeester Oudlaan 50. Tijdens deze les worden ook een aantal resultaten van Generation R gepresenteerd. Uiteraard bent u als Generation R deelnemer van harte welkom. Indien u aanwezig wilt zijn, kun u contact opnemen met Karien Toebes, telefoon of stuur een naar info@generationr.nl. Wist u dat......bijna de helft (45%) van de Generation R kinderen op 5/6 jarige leeftijd aan sport deed? En dat het grootste gedeelte van de kinderen deze sport 1 keer per week beoefende? 79% 4% 1% 16% 1 keer per week 2 keer per week 3 keer per week meer dan 3 keer per week Hoeveel keer per week beoefenen de Generation R deelnemers hun sport uit.

4 Wetens(w)aardigheden Wist u dat van de 10 Generation R deelnemers een (spel)computer in huis heeft? Uitgelicht: Generation R doet onderzoek naar voeding 100% 75% 50% 25% 0% 88% Financiers Aon Groep Nederland BV AGS Kinderstichting Auto Hoogenboom Bayer Health Care CODA Inc. Danone Nederland De Meeuw BV Deelgemeente Kralingen Diabetesfonds Nederland ECT Epilepsie Fonds Erasmus Fonds Pijnbestrijding Erasmus MC Erasmus Stichting Erasmus Universiteit Rotterdam GGD Rotterdam Rijnmond G.Ph. Verhagen-Stichting GE Healthcare Harvard School of Public Health, Boston MA. Indofin Group ING Bank Innovatiefonds Zorgverzekeraars K.F. Heinfonds Koninklijk Ahrend KPN Longfonds Metz Woninginrichting Micronic BV Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport MSD Ministerie voor Jeugd en Gezin Nederlands Centrum voor Beroepsziekten Nederlandse Hartstichting National Institute of Environmental Health Sciences Nierstichting Nederland Nijverheidsclub NWO Maatschappij- en Gedragswetenschappen NWO Medische Wetenschappen ja 12% spelcomputer in huis spelcomputer in eigen kamer 14% nee 86% Percentage deelnemers dat een spelcomputer in huis / eigen kamer heeft. NWO Mozaiek OVG Projectontwikkeling Philips Profi Lease Redkiwi Roosland Beheer B.V. RvS van Seenus BV Sanyo Shell Nederland Sint Laurensfonds Snijders BV Stichting Aelwijn Florisz Stichting Astma Bestrijding Stichting Bevordering van Volkskracht Stichting Lantaren Venster Stichting Neyenburgh Stichting Physico Therapeutisch Instituut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Stichting Willem H. Kröger TEVA Pharma Nederland Triomf Unilever Research & Development Van Leeuwen Van Lignac Stichting Vereniging Trustfonds Erasmus Universiteit Rotterdam Vincent van Bommel Voerman Foundation Weeshuis der Hervormden Weijers Fiatgarage Woonstore Zilveren Kruis Achmea ZonMw Programma Academische Werkplaatsen Publieke Gezondheidszorg ZonMw Programma Geestkracht ZonMw Programma Pijn ZonMw Programma Preventie Binnen Generation R wordt veel onderzoek gedaan naar voeding. Er wordt onder andere gekeken naar de invloed van voeding van de moeder tijdens de zwangerschap op het kind, maar ook naar de voeding van het kind in het latere leven. Lisan Leermakers is een van de onderzoekers en vertelt over haar onderzoek. Lisan: Ik doe onderzoek naar de invloed van voeding van moeders tijdens de zwangerschap en van kinderen tijdens de eerste levensjaren op de lichaamssamenstelling en overgewicht. Bij volwassenen is al veel onderzoek gedaan naar de effecten van voeding op de gezondheid, en daaruit blijkt dat voeding een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van bijvoorbeeld overgewicht, suikerziekte en hoge bloeddruk. Over de effecten van voeding tijdens de zwangerschap of in de eerste levensjaren is nog niet zoveel bekend. Met de gegevens van Generation R kunnen we hier meer duidelijkheid over krijgen. Informatie over voeding is verzameld door middel van vragenlijsten. Tijdens de zwangerschap hebben de moeders een vragenlijst ingevuld over hun eigen dieet. Later hebben ze ook zo n vragenlijst ingevuld voor hun kinderen, toen die ongeveer 1 jaar oud waren. Tijdens de onderzoeksfase Focus op 5 hebben we veel metingen gedaan bij de kinderen. Daardoor weten we het gewicht en het vetpercentage, de bloeddruk, de cholesterolwaardes in het bloed en de bloedsuikerspiegel. Al deze gegevens gebruiken we om te kijken naar de gezondheid van de kinderen. Overgewicht is een groot probleem, ook al bij kinderen, en door mijn onderzoek hoop ik meer te kunnen zeggen over hoe de voeding van moeder en kind daar een rol in speelt. Als we weten wat de oorzaken zijn van overgewicht kunnen we overgewicht in de toekomst misschien voorkomen, hoe eerder hoe beter! Wie: Lisan Leermakers Beroep: onderzoeker Opleiding: geneeskunde Onderzoekt: effecten van voeding op de gezondheid van kinderen

5 voor kinderen Smaken verschillen Houd je van zoet, of juist van zout? Of misschien wel van zuur of bitter? De meeste kinderen vinden zoet en zout het lekkerst, maar de kans is groot dat je later ook wel geniet van een bord zuurkool of een kopje espresso (hele bittere koffie). Als kind houd je daar niet zo van, omdat zuur en bitter zogenaamde waarschuwingssmaken zijn. Ze geven de waarschuwing dat het voedsel misschien giftig of bedorven is. Best wel vreemd, maar je smaak verandert dus als je ouder wordt. Doordat je vaker ook zuur en bitter eet, leer je op een gegeven moment vanzelf dat deze smaken best oké zijn. Alles went! Wist je dat Je de verschillende smaken zoet, zout, zuur en bitter met verschillende delen van je tong proeft? Zoet proef je met het puntje, zout met de zijkant vooraan je tong, zuur met de zijkant achteraan je tong en bitter helemaal achteraan op je tong in het midden. Energie voor tien! Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk, ook voor jou! Voor kinderen is het extra belangrijk want zij moeten nog groeien. Uit je eten haal je voedingsstoffen en energie, dat heb je nodig om te groeien en om allerlei dingen te kunnen doen op een dag, zoals naar school gaan en sporten. Als je veel eet en weinig beweegt krijgt je lichaam een teveel aan energie. Dit wordt opgeslagen als lichaamsvet en dan kan je gewicht stijgen. Zit er juist weer te weinig energie in je eten, dan maakt je lichaam energie vrij uit lichaamsvet en daardoor kan je gewicht dalen. Wil je een gezond gewicht houden, dan moet er evenwicht zijn in de hoeveelheid energie die je uit je voeding haalt en de hoeveelheid energie die je verbruikt. Dat noem je de energiebalans. Wist je dat Je de smaak van je eten pas proeft zodra deze smaak vermengt is met je speeksel? Speeksel is dus heel belangrijk om te kunnen proeven. Heb je zin om binnenkort lekker veel energie te verbruiken? Dan kun je op zaterdag 24 mei meedoen aan de Generation Games! Dit is een leuke dag vol sport en spel waar je met familie, vrienden of buren aan mee kunt doen. Doe mee aan sporten die je kent, of juist aan nieuwe sporten die je altijd al eens had willen proberen. Je kunt zelf een team samen stellen en mee doen aan sporten als voetbal, basketbal, beach volleybal, hockey, judo, paardrijden, BMX, skaten en nog veel meer. Er zijn op deze dag verschillende onderdelen, zoals een tienkamp, clinic s, demo s en een sportquiz. Wil je mee doen? Kijk dan snel op de kinderpagina van de Generation R website en meld je aan voor de Generation Games! Wist je dat Je ontbijt de belangrijkste maaltijd van de dag is? Na een nacht slapen moet alles weer op gang komen en uit een stevig ontbijt haal je energie om de dag goed te beginnen.

6 Voor de kinderen Quiz Prijsvraag! Maak kans op een leuke prijs 1. Wie verbranden meer energie op een dag? a. Jongens b. Meisjes c. Allebei even veel 2. Welke smaak proef je met het puntje van je tong? a. Zuur b. Zoet c. Bitter 3. Wat is de belangrijkste maaltijd van de dag? a. Ontbijt b. Lunch c. Avondeten Goede antwoorden:1a, 2B, 3A Stuur je foto naar Generation R! Kan jij deze woordzoeker oplossen? De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal verstopt in de puzzel. Als je alle woorden gevonden hebt, vormen de overgebleven letters de oplossing. Stuur je oplossing naar: Generation R, Antwoordnummer 60574, 3060 WB Rotterdam en maak kans op een leuke prijs! k u p w d l l y v r e t n r d o a o t a a e r s e u t o h l e c t a l n n g g l a c k l I f e d n b n n a e s n p g l s e y e e t b I f g u t e r p k r m n t o a a n s l y i c g m j e d r t t e o l s I s e I k e t t Wij vinden het erg leuk om foto s van onze deelnemers te ontvangen. Heb je een mooie foto van jezelf liggen? Mail die dan naar ons via info@generationr.nl of gebruik het contactformulier op de website. Misschien zie je hem dan wel terug in de volgende nieuwsbrief! Netty Joao I g p a e t o w I s e s W a j t b n s f z n a d K e I t e l t a m a t b atletiek bal basketbal doelpunt elftal fiets goal joggen mat net penalty puk racket rugby set stadion strafschop trainingspak veld wielrennen yoga stick zwemmen De oplossing van de prijsvraag in nieuwsbrief 29 was: zij lijken als twee druppels water op elkaar. Gijs van Lammeren en Elza Jakel gefeliciteerd! Jullie krijgen een leuke prijs thuis gestuurd. Nina Olivier 9 Focus op negen Bidon voor jou! Als je nu meedoet aan het MRI onderzoek van Focus op 9 krijg je deze mooie oranje bidon mee naar huis! Handig voor het sporten of om mee te nemen naar school. Redactie: Generation R ( Illustraties: Nancy Kers ( Vormgeving: Beelders ( Drukwerk: Hollandse Indruk

Generation. Nieuwsbrief

Generation. Nieuwsbrief Generation Nieuwsbrief nr 28 2013 Deze nieuwsbrief is een uitgave van Generation R. Het onderzoek naar groei, ontwikkeling en gezondheid. Generation R is een onderzoek van het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit

Nadere informatie

Generation. Tijdsbesteding. Nieuwsbrief. nr 22 2010

Generation. Tijdsbesteding. Nieuwsbrief. nr 22 2010 Generation Nieuwsbrief nr 22 2010 Tijdsbesteding Minister Rouvoet schenkt 4,5 miljoen aan Generation R Alles over TV kijken: tips en trucs Hoe doe je dat, promoveren? Voor kinderen: kan jij al klokkijken?

Nadere informatie

Generation. Nieuwsbrief

Generation. Nieuwsbrief Generation Nieuwsbrief nr 26 2011 Deze nieuwsbrief is een uitgave van Generation R. Het onderzoek naar groei, ontwikkeling en gezondheid. Generation R is een onderzoek van het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit

Nadere informatie

Generation. Nieuwsbrief

Generation. Nieuwsbrief Generation Nieuwsbrief nr 27 2013 Deze nieuwsbrief is een uitgave van Generation R. Het onderzoek naar groei, ontwikkeling en gezondheid. Generation R is een onderzoek van het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit

Nadere informatie

Generation. Hersenen. Nieuwsbrief. nr 20 2009. Extra kinderpagina! Alles over hersenen Tijdslijn: verleden, heden en toekomst van Generation R

Generation. Hersenen. Nieuwsbrief. nr 20 2009. Extra kinderpagina! Alles over hersenen Tijdslijn: verleden, heden en toekomst van Generation R Generation Nieuwsbrief nr 20 2009 Deze nieuwsbrief is een uitgave van Generation R. Het onderzoek naar groei, ontwikkeling en gezondheid. Generation R is een onderzoek van het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit

Nadere informatie

Prinses Máxima opent onderzoekscentrum

Prinses Máxima opent onderzoekscentrum we Here Ronan speciaal uit Zweden voor prinses Veel media aandacht voor opening Circus Hannes en Co voor de kinderen Alles over de onderzoeken van Focus op 5 Nieuwe illustraties en meubels voor onderzoekscentrum

Nadere informatie

Generation. Nieuwsbrief. Hoeveel zon kan mijn huid hebben? nr 23 2010

Generation. Nieuwsbrief. Hoeveel zon kan mijn huid hebben? nr 23 2010 Generation Nieuwsbrief nr 23 2010 Deze nieuwsbrief is een uitgave van Generation R. Het onderzoek naar groei, ontwikkeling en gezondheid. Generation R is een onderzoek van het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit

Nadere informatie

Generation. Longen. Nieuwsbrief. nr 21 2010

Generation. Longen. Nieuwsbrief. nr 21 2010 Generation Nieuwsbrief nr 21 2010 Deze nieuwsbrief is een uitgave van Generation R. Het onderzoek naar groei, ontwikkeling en gezondheid. Generation R is een onderzoek van het rasmus MC, de rasmus Universiteit

Nadere informatie

Gedrag. Here N I E U W S B R I E F

Gedrag. Here N I E U W S B R I E F we Here Gedrag N I E U W S B R I E F nummer 18 2009 Auto Hoogenboom steunt Generation R! De band tussen kind en ouder Menno is hooggevoelig Onderzoek naar pesten Help, mijn kleuter wil trouwen met de juf!

Nadere informatie

Woonomgeving. Here N I E U W S B R I E F. Prinses Máxima opent op 12 november ons nieuwe onderzoekscentrum! Van een deelnemer. Van een medewerker

Woonomgeving. Here N I E U W S B R I E F. Prinses Máxima opent op 12 november ons nieuwe onderzoekscentrum! Van een deelnemer. Van een medewerker we Here Prinses Máxima opent op 12 november ons nieuwe onderzoekscentrum! Een beperkt aantal kinderen kan de opening bijwonen. Wilt u meer weten neem dan contact met ons op info@generationr.nl of 010-7044619.

Nadere informatie

Generation. Nieuwsbrief. Vol verwachting klopt ons hart Een goede ouder- en kindrelatie? De rol van rokende vaders Generation R bij Omroep Max

Generation. Nieuwsbrief. Vol verwachting klopt ons hart Een goede ouder- en kindrelatie? De rol van rokende vaders Generation R bij Omroep Max Generation Nieuwsbrief nr 25 2011 Deze nieuwsbrief is een uitgave van Generation R. Het onderzoek naar groei, ontwikkeling en gezondheid. Generation R is een onderzoek van het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit

Nadere informatie

Voeding & beweging. Here N I E U W S B R I E F

Voeding & beweging. Here N I E U W S B R I E F we Here Kinderen in West dikker dan in Kralingen? Hoe kan Elif stoppen met snoepen? Generation R: Vetmeting bij jonge kinderen Alle Generation R kinderen gratis zwemmen! Waarom we geen spruitjes lusten

Nadere informatie

Here N I E U W S B R I E F

Here N I E U W S B R I E F we Here Focus op 5 de nieuwe onderzoeksfase! Indofin Group steunt Focus op 5 De blaastest: leuk om te doen! 4 tips voor tandenpoetsen Moeders onder de loep Alles over botontwikkeling N I E U W S B R I

Nadere informatie

Voeding. Here N I E U W S B R I E F

Voeding. Here N I E U W S B R I E F we Here Voeding N I E U W S B R I E F nummer 19 2009 Alles over maag- en darmproblemen Voedselallergie? Advies van de diëtist! Kookles op school Kortingsactie: het hele gezin op de foto! Doe mee aan de

Nadere informatie

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Pagina 1 Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Juni 2011 - Nieuwsbrief Nr 3 Beste verloskundige en assistente, Dit is de derde nieuwsbrief over het onderzoek Alcohol en Zwangerschap van het Nederlands Instituut

Nadere informatie

Kinderwens? Doe mee aan Generation R Next! 3D echo s! We maken extra. meer informatie? of

Kinderwens? Doe mee aan Generation R Next! 3D echo s! We maken extra. meer informatie? of Kinderwens? Doe mee aan Generation R Next! Heeft u een kinderwens of bent u al zwanger? Doe dan mee aan Generation R Next! Een uniek onderzoek naar toekomstige ouders en een nieuwe generatie Rotterdamse

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes U bent zwanger en halverwege de zwangerschap krijgt u te horen dat u diabetes heeft. Er komt dan veel op u af. U wilt weten wat zwangerschapsdiabetes precies

Nadere informatie

Kinderen in West gezond en wel?

Kinderen in West gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in West gezond en wel? 1 Wat valt op in West? Voor West zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 1 Regio Waardenlanden Januari 2016 Van de redactie Hallo, Een nieuw jaar en ook weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. In deze nieuwsbrief natuurlijk weer kort nieuws. Wil je weten wat er allemaal

Nadere informatie

Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen

Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen september 2003 Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen 630101 Hoe vul je de vragenlijst in? Beste leerling, Deze vragenlijst gaat over voeding. We willen graag weten hoe je daarover denkt.

Nadere informatie

Kinderwens? Doe mee aan Generation R Next! 3D echo s! We maken extra. meer informatie? of

Kinderwens? Doe mee aan Generation R Next! 3D echo s! We maken extra. meer informatie? of Kinderwens? Doe mee aan Generation R Next! Heeft u een kinderwens of bent u zwanger én woont u in postcodegebied 3011 t/m 3099 of 3191 t/m 3196?? Doe dan mee aan Generation R Next! Een uniek onderzoek

Nadere informatie

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Onderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Tilburg DIMENSUS beleidsonderzoek December 2012 Projectnummer 507 Inhoudsopgave Samenvatting

Nadere informatie

Kinderen in Centrum gezond en wel?

Kinderen in Centrum gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Centrum gezond en wel? 1 Wat valt op in Centrum? Voor Centrum zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van

Nadere informatie

In verwachting. momenten en herinneringen. Daarom luisteren we eerst naar jullie wensen en vullen daarna in overleg de kraamzorg

In verwachting. momenten en herinneringen. Daarom luisteren we eerst naar jullie wensen en vullen daarna in overleg de kraamzorg Kraamzorg In verwachting Hartelijk gefeliciteerd met je zwangerschap! Een spannende tijd is aangebroken waarin veel verandert. De geboorte lijkt nog ver weg, maar het is nu tijd om een aantal praktische

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

Wat staat er in dit boekje?

Wat staat er in dit boekje? Wat staat er in dit boekje? Informatie voor ouders (scheur t maar uit voor ze!) 7 Even uitleggen 11 Ik & Zo! Dit ben ik! 15 Ik & Zo! Handig om te weten 17 Weekschema co-ouderschap 29 Planning weekenden,

Nadere informatie

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon Medischwetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Inhoud Inleiding 5 Medisch-wetenschappelijk onderzoek 6 Wat is medisch-wetenschappelijk onderzoek? Wat zijn proefpersonen? Wie

Nadere informatie

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Mei 2011 - Nieuwsbrief Nr 2 Beste verloskundige en assistente, Dit is de tweede nieuwsbrief over het onderzoek Alcohol en Zwangerschap van het Nederlands Instituut voor

Nadere informatie

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen.

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen. VOORW OORD VOORWOORD Over dit boekje Alles over gezond eten en bewegen met kinderen van 4 tot 18 jaar? Bij de titel van dit boekje vraag je je misschien af wat een kleuter te maken heeft met iemand die

Nadere informatie

Medisch-wetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon

Medisch-wetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Uitgave Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postadres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag Telefoon (070) 340 79 11 Informatie Voor informatie en vragen

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

September de maand van weerbaarheid

September de maand van weerbaarheid September de maand van weerbaarheid Het thema van deze maand is weerbaarheid. Het komt steeds vaker voor in het nieuws, kinderen die gepest worden. Vaak sta je als ouder machteloos. Hieronder volgt een

Nadere informatie

Kinderen in beweging 9 t/m 12 jaar. Een groepsprogramma voor kinderen met overgewicht

Kinderen in beweging 9 t/m 12 jaar. Een groepsprogramma voor kinderen met overgewicht Kinderen in beweging 9 t/m 12 jaar Een groepsprogramma voor kinderen met overgewicht Vind je jezelf te dik? Wil je op je gewicht gaan letten, maar weet je niet zo goed hoe je dat kunt doen? Wij kunnen

Nadere informatie

Ouder, Kind en Eten Onderzoek

Ouder, Kind en Eten Onderzoek Ouder, Kind en Eten Onderzoek Informatiebrochure Voorwoord Fijn dat u interesse heeft in het Ouder, Kind & Eten onderzoek. Op dit moment doen er al 165 ouders mee aan het onderzoek en we zoeken nog 40

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Proeven doe je met je tong. Op je tong zitten allemaal smaakpapillen. Je herkent daardoor dat banaan zoet smaakt en citroen zuur.

Proeven doe je met je tong. Op je tong zitten allemaal smaakpapillen. Je herkent daardoor dat banaan zoet smaakt en citroen zuur. Over de Tong Op heel veel scholen ga ik smaakproeven doen. Ook op jullie school! En jullie kunnen me daarbij helpen door aan mijn experimenten mee te doen. Als goede proefpersonen willen jullie je natuurlijk

Nadere informatie

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen Diabetes en uw apotheek Als bij u diabetes is vastgesteld, dan kunt u natuurlijk terecht bij uw apotheek. Het apotheekteam zorgt ervoor dat u: Op tijd het juiste medicijn krijgt. Medicijnen krijgt die

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

dat ouders vaak afspraken maken om hun kinderen bij elkaar thuis te laten spelen.

dat ouders vaak afspraken maken om hun kinderen bij elkaar thuis te laten spelen. CP7 Vrije tijd In Nederland zijn veel kinderen lid van een sportclub of een andere club zoals bijvoorbeeld een knutselclu Maar het is ook heel gewoon dat kinderen na schooltijd bij elkaar thuis spelen.

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Kinderen in Zuid gezond en wel?

Kinderen in Zuid gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Zuid gezond en wel? 1 Wat valt op in Zuid? Voor Zuid zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Jij sport toch ook mee met de Buurtsportcoaches van de Pauzesport, Sportbus en BSO sportclinics! Sportweek in de laatste week van de zomervakantie:

Jij sport toch ook mee met de Buurtsportcoaches van de Pauzesport, Sportbus en BSO sportclinics! Sportweek in de laatste week van de zomervakantie: Jij sport toch ook mee met de Buurtsportcoaches van de Pauzesport, Sportbus en BSO sportclinics! Sportweek in de laatste week van de zomervakantie: Maandag 26 t/m vrijdag 30 augustus Sportweek in de laatste

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Aanmelden vooreen cursus Ik meld me aan voor een (wijk)activiteit, bijvoorbeeld een cursus, feest of bijeenkomst.

Aanmelden vooreen cursus Ik meld me aan voor een (wijk)activiteit, bijvoorbeeld een cursus, feest of bijeenkomst. DOCENTENHANDLEIDING Les 13 Gezondheidsbevordering gezond afvallen Taal en inburgering Deze les behandelt onderdelen van taalverwerving en woordenschat rondom het thema gezondheid - afvallen. De les heeft

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli? INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in

Nadere informatie

15. eten moet je toch

15. eten moet je toch GRATIS voorproefje 15. eten moet je toch Uitnodigen Ik zal zorgen dat ik honger heb. Hou het eenvoudig, hoor! Ik eet alles. Ik ben niet zo n moeilijke eter. Maar verder eet ik alles! Je ziet me wel verschijnen.

Nadere informatie

Zintuigen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/58369

Zintuigen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/58369 Auteur Iris Kikkert Laatst gewijzigd 11 March 2015 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/58369 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang!

Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang! Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang! Liturgie Zingen: -Opwekking 654 Dank U voor deze nieuwe dag -Zoek eerst het Koninkrijk van God -Weet je waar het hemels koninkrijk op lijkt (Elly en

Nadere informatie

Wat doet Kind en Gezin voor jou en je gezin? Ontdek ons ruime aanbod aan gratis diensten

Wat doet Kind en Gezin voor jou en je gezin? Ontdek ons ruime aanbod aan gratis diensten Wat doet Kind en Gezin voor jou en je gezin? Ontdek ons ruime aanbod aan gratis diensten Je bent zwanger Een unieke, spannende tijd breekt aan. Jouw gevoel is meestal een prima raadgever. Vertrouw op jezelf

Nadere informatie

Gewoon Gaaf. Individuele preventie voor een gaaf gebit

Gewoon Gaaf. Individuele preventie voor een gaaf gebit Gewoon Gaaf Individuele preventie voor een gaaf gebit Wil jij ook een gaaf gebit voor je kind? En dat je kind met een gezonde mond opgroeit? De Gewoon Gaaf-methode voor kinderen van 0-18 jaar bij je tandarts

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren

Nadere informatie

Heeft u lichamelijke symptomen/klachten op dit moment en zo ja hoe lang bestaan deze klachten al?

Heeft u lichamelijke symptomen/klachten op dit moment en zo ja hoe lang bestaan deze klachten al? Anamnese formulier Het anamnese formulier dient als hulpmiddel voor het verkrijgen van adequate informatie voor het eerste consult en vervolg traject. Naast de basis vragen die hieronder vermeld staan

Nadere informatie

Onderzoek Summerproof

Onderzoek Summerproof Onderzoek Summerproof Publicatiedatum: 12-07- 2013 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 4 t/m 24 juni 2013, deden 2737 jongeren mee (onder wie 1704 meiden en 1031 jongens). De uitslag

Nadere informatie

informatie voor ouders De Gezonde Basisschool van de toekomst: werkt het?

informatie voor ouders De Gezonde Basisschool van de toekomst: werkt het? informatie voor ouders De Gezonde Basisschool van de toekomst: werkt het? Geachte ouders/verzorgers, We willen u uitnodigen om mee te doen aan een onderzoek. Dit onderzoek zal plaatsvinden op de basisschool

Nadere informatie

Wat is de Kinder Onderzoek Groep?

Wat is de Kinder Onderzoek Groep? Wat is de Kinder Onderzoek Groep? Wereldwijd doen volwassenen veel onderzoek naar de leefwereld van kinderen, maar doen kinderen dat zelf nog weinig. Terwijl zij dat heel goed kunnen en zij toch de experts

Nadere informatie

Leven voelen bij zwangerschap

Leven voelen bij zwangerschap 00 Leven voelen bij zwangerschap Leven voelen is zeer verschillend per persoon, per zwangerschap en per baby. Vanaf 18-20 weken zwangerschap kun je jouw baby meestal al voelen bewegen. De bewegingen zijn

Nadere informatie

Kinderen in Noord gezond en wel?

Kinderen in Noord gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Noord gezond en wel? 1 Wat valt op in Noord? Voor Noord zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Betreft: Uitnodiging SCORE-onderzoek. Geachte heer/mevrouw,

Betreft: Uitnodiging SCORE-onderzoek. Geachte heer/mevrouw, Betreft: Uitnodiging SCORE-onderzoek. Geachte heer/mevrouw, Met deze brief willen we u uitnodigen om deel te nemen aan het SCORE-onderzoek. Dit onderzoek gaat over de inhoud van revalidatie na een beroerte,

Nadere informatie

Centrum voor Vroege Hart en Vaatziekten (CVHV)

Centrum voor Vroege Hart en Vaatziekten (CVHV) Centrum voor Vroege Hart en Vaatziekten (CVHV) Het Centrum voor Vroege Hart- en Vaatziekten (CVHV) is een multidisciplinaire spreekuur voor patiënten die al op jonge leeftijd (onder de 50 jaar) te maken

Nadere informatie

Kinderen uit familiehuwelijken

Kinderen uit familiehuwelijken Een gezonde baby Kinderen uit familiehuwelijken De geboorte van je baby is een van de mooiste momenten in je leven. Negen maanden lang kijk je er naar uit. Natuurlijk hoop je dat je kind gezond is. Gelukkig

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Zwanger, bevallen en je baby. Cursusaanbod

Zwanger, bevallen en je baby. Cursusaanbod Zwanger, bevallen en je baby Cursusaanbod Zwanger, bevallen en je baby Gefeliciteerd met je zwangerschap. Als je zwanger bent verandert er veel in je lichaam, maar ook in je leven. Het is een leuke en

Nadere informatie

Nationale Nederlanden Paspoort. Informatieboekje bevolkingsonderzoek naar borstkanker

Nationale Nederlanden Paspoort. Informatieboekje bevolkingsonderzoek naar borstkanker Nationale Nederlanden Paspoort Informatieboekje bevolkingsonderzoek naar borstkanker Zorgbelang Gelderland, november 2010 Teksten of delen van teksten uit deze uitgave mogen, na verkregen toestemming van

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Waarom worden uw risico s in kaart gebracht?

Waarom worden uw risico s in kaart gebracht? Deze folder is ontwikkeld door het Expect onderzoeksteam van de Universiteit Maastricht. Meer informatie over het Expect onderzoek vindt u op www.zwangerinlimburg.nl Waarom worden uw risico s in kaart

Nadere informatie

CP9. In gesprek over de toekomst

CP9. In gesprek over de toekomst CP9 In gesprek over de toekomst Na het voortgezet onderwijs kiest uw kind welk vak hij wil gaan leren en welke opleiding hij wil gaan volgen. Hij maakt een beroepskeuze. Een decaan of studiebegeleider

Nadere informatie

Prof. dr. C.M. Bilardo, gynaecoloog/perinatoloog (UMCG, Groningen) 050-3613028 M. Bakker arts-onderzoeker UMCG Groningen 050-3613028

Prof. dr. C.M. Bilardo, gynaecoloog/perinatoloog (UMCG, Groningen) 050-3613028 M. Bakker arts-onderzoeker UMCG Groningen 050-3613028 Geachte mevrouw, U heeft gekozen voor de nekplooimeting, of u heeft een medische reden om een vroege uitgebreide echo te ondergaan. Dit betekent dat er voor de 14 e week van de zwangerschap een echo bij

Nadere informatie

Een gelukkige huisvrouw

Een gelukkige huisvrouw Een gelukkige huisvrouw Voordat ik zwanger was, was ik een gelukkige huisvrouw, ik had alles wat ik wilde. En daarvoor hoefde ik geen dag te werken. Want werken, dat deed mijn man Harry al. Harry zat in

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Zwanger zijn en bevallen

Zwanger zijn en bevallen Zwanger zijn en bevallen PRAKTISCHE TIPS IN GEWONE TAAL MARJA VAN DEURSEN & WILMA VAN OS 6 ZWANGER ZIJN EN BEVALLEN Inleiding Gefeliciteerd. Je bent zwanger! Het is fi jn om zwanger te zijn. Maar je hebt

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

I n l e i d i n g. Deze brochure bestaat uit twee delen: 1. Een verhaal waarin Kids in Action wordt uitgelegd voor kinderen (pagina 4 t/m 10).

I n l e i d i n g. Deze brochure bestaat uit twee delen: 1. Een verhaal waarin Kids in Action wordt uitgelegd voor kinderen (pagina 4 t/m 10). Leefstijlprogramma voor kinderen en jongeren met overgewicht (begeleiding door kinderarts, beweeg- & leefstijladviseur, fysiotherapeut en diëtist) Wat beweegt jou? Kids in Action 2 I n l e i d i n g Kids

Nadere informatie

De bruiloft van Simson

De bruiloft van Simson De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar

Nadere informatie

Op bezoek. bij Sam op de Intensive Care

Op bezoek. bij Sam op de Intensive Care Op bezoek S bij Sam op de Intensive Care Hoi, ik ben Sam en ik lig op de Intensive Care S Ik heb een fotoboekje gemaakt. Zo kun je alvast zien waar ik ben en wat iedereen op de afdeling doet. Natuurlijk

Nadere informatie

Voor 0-18 jaar. Sensire kinderdiëtist. Wat eet jij? www.sensirediëtisten.nl 0900 88 56

Voor 0-18 jaar. Sensire kinderdiëtist. Wat eet jij? www.sensirediëtisten.nl 0900 88 56 Sensire kinderdiëtist Voor 0-18 jaar Wat eet jij? www.sensirediëtisten.nl 0900 88 56 De kinderdiëtist Iedere dag is er eten. Eten is onderdeel van ons leven en onze cultuur. Het is verbonden aan gezelligheid

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Waarom Fitness en Het volgen van een dieet Je niet kunnen helpen Om blijvend af te slanken? Eric Eraly

Waarom Fitness en Het volgen van een dieet Je niet kunnen helpen Om blijvend af te slanken? Eric Eraly Waarom Fitness en Het volgen van een dieet Je niet kunnen helpen Om blijvend af te slanken? Eric Eraly Denk aub eventjes na voor je dit hele EBoek afprint. Je dient slechts enkele pagina s af te printen

Nadere informatie

Gefeliciteerd. De allerbelangrijkste regel als we het hebben over kinderen en honden is:

Gefeliciteerd. De allerbelangrijkste regel als we het hebben over kinderen en honden is: Gefeliciteerd. Je bent zwanger en je hebt één of meerdere honden. Het wordt jullie eerste kind. Je bent net bij de verloskundige geweest, het gaat goed met je kindje, en je hebt deze folder meegekregen.

Nadere informatie

Waarom dit boek? 7. 1 De ik-fabriek, wat is dat? Lichaamsseintjes Je lichaam is net een fabriek 17

Waarom dit boek? 7. 1 De ik-fabriek, wat is dat? Lichaamsseintjes Je lichaam is net een fabriek 17 Inhoud Waarom dit boek? 7 1 De ik-fabriek, wat is dat? 10 2 Lichaamsseintjes 14 3 Je lichaam is net een fabriek 17 4 De ik-fabriek, hoe ziet die eruit? 18 4.1 De eerste verdieping: voelen 20 4.2 De tweede

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Voorblad Wat is geld?

Voorblad Wat is geld? Voorblad Wat is geld? Hieronder staan allerlei vragen over geld Beantwoord ze eerst zelf. Je bespreekt de antwoorden met de leraar. De opdrachten met * zijn extra. Heb jij weleens iets geruild met iemand?

Nadere informatie

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor iedereen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk

Nadere informatie

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in ZWOLLE Een onderzoek naar het eet- en beweeggedrag van leerlingen van de 2 e klas

Nadere informatie

Jongerenparticipatie in Amersfoort

Jongerenparticipatie in Amersfoort Jongerenparticipatie in Amersfoort gemeente Amersfoort Ben van de Burgwal november 2013 Samenvatting De gemeente wil Amersfoortse jongeren meer betrekken bij zaken die hen aangaan. We hebben via digitaal

Nadere informatie

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief:

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief: Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015 In deze nieuwsbrief: Wist je dat... Thema's en cursussen in maart Lezersvraag: "Moet ik mijn zoon verplichten met andere kinderen te spelen?" Mamatijd Moeders

Nadere informatie

Oefentoets 1 - Leesvaardigheid A1

Oefentoets 1 - Leesvaardigheid A1 Oefentoets 1 - Leesvaardigheid A1 Dit is een oefentoets Leesvaardigheid A1 voor het Basisexamen Inburgering. Bij het echte examen is de toets Leesvaardigheid digitaal je maakt de toets op de computer.

Nadere informatie

CARDIO W H I S T L E R

CARDIO W H I S T L E R WHISTLER CARDIO CARDIO W H I S T L E R Contact: UMC Utrecht, Locatie WKZ, divisie kinderlongziekten Myriam Olling, secretariaat Whistler onderzoek Huispost KH 01.419.0 Postbus 85090 3508 AB Utrecht Tel:

Nadere informatie

Inhoud: ----------------------------- ----------------------------- nog Rijmpjes ----------------------------- Interview

Inhoud: ----------------------------- ----------------------------- nog Rijmpjes ----------------------------- Interview Jaargang 3 -Uitgave 1 Inhoud: November 2012 Voorstelling nieuwe leerlingenraad IDEH. Project FAIRTRADE Spelletjes/Raadseltjes Moppentrommel Rijmpjes en nog Rijmpjes Interview De nieuwe leden van de Leerlingenraad

Nadere informatie

Les 33. Zwangerschap

Les 33. Zwangerschap http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Les 33. Zwangerschap Wat leert u in deze les? Informatie begrijpen over zwanger zijn. Zeggen dat u zwanger bent of dat u zich niet lekker voelt. Woorden die hetzelfde

Nadere informatie

Onderzoek Veilig of niet?

Onderzoek Veilig of niet? Onderzoek Veilig of niet? 06 februari 2013 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 24 januari tot 04 februari 2013, deden 2.261 jongeren mee. Het onderzoek is gehouden in samenwerking

Nadere informatie

SIRE. Rapport. "Geef kinderen hun spel terug" Jonneke Heins. C0521b 29 oktober 2007

SIRE. Rapport. Geef kinderen hun spel terug Jonneke Heins. C0521b 29 oktober 2007 Grote Bickersstraat 74 3 KS Amsterdam Postbus 247 AE Amsterdam t 2 522 54 44 f 2 522 53 33 e info@tnsnipo.com www.tnsnipo.com Rapport SIRE "Geef kinderen hun spel terug" Jonneke Heins C52b 29 oktober 27

Nadere informatie