Here N I E U W S B R I E F

Transcriptie

1 we Here Focus op 5 de nieuwe onderzoeksfase! Indofin Group steunt Focus op 5 De blaastest: leuk om te doen! 4 tips voor tandenpoetsen Moeders onder de loep Alles over botontwikkeling N I E U W S B R I E F nummer Focus op 5 In februari 2008 is de nieuwe onderzoeksfase van start gegaan. Rond de leeftijd van 5 jaar wordt uw kind uitgenodigd voor een onderzoek in ons nieuwe onderzoekscentrum! Deze nieuwsbrief is mogelijk gemaakt door de Indofin Group Van een deelnemer Wilt u zeker weten of uw kind een sterk gebit heeft? Doe dan mee aan Focus op 5. Wij maken een foto van de tanden en kiezen van uw kind. Vandaag komt Sterre langs om haar melkgebit op de foto te laten zetten... Lees verder Van een medewerker Veronica Linkers, echoscopiste bij Generation R heeft door haar jarenlange ervaring een vaste hand gekregen bij het maken van echo s. Met bewegelijke kinderen beweegt ze gewoon mee... Lees verder Direyo wordt geïnterviewd door Iggy en Ziggy. Het poppenspel is één van de leukste onderzoeken van Focus op 5, de nieuwe onderzoeksfase van Generation R. Alle kinderen worden rond de leeftijd van 5 jaar uitgenodigd voor een bezoek aan ons onderzoekscentrum in het Sophia Kinderziekenhuis. We kijken naar de gezondheid, groei en ontwikkeling van uw kind. Het onderzoek duurt 2,5 à 3 uur. U krijgt een uitnodiging thuisgestuurd. Kunt u niet wachten? Neem dan contact met ons op. Here we R is een uitgave van Generation R, het onderzoek naar groei, ontwikkeling en gezondheid. Generation R is een onderzoek van het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit Rotterdam en het Erasmus MC - Sophia in samenwerking met de GGD Rotterdam- Rijnmond.

2 Focus op 5: Op de foto bij de tandarts! Vandaag komt Sterre langs om een foto van haar gebit te laten maken. Marlies, (kinder)tandarts en onderzoeker bij Generation R maakt met een langwerpige camera foto s van de tanden en kiezen van Sterre. Moeder in the spotlight Doe je mond maar open! Bij alle kinderen die meedoen aan Focus op 5 maken we foto s van het melkgebit. We kijken naar gaatjes of zwakke plekken in het gebit en we proberen te achterhalen wat daar de oorzaken van zijn. Het kan zijn dat een kind in aanleg een zwak gebit heeft of dat de tanden niet goed gepoetst worden. Extra aandacht met poetsen is soms nodig en niet alle kinderen vinden tandenpoetsen prettig, vertelt Marlies. De ouders van Sterre hebben er iets op gevonden: een lichtgevende tandenborstel. Sterre vindt deze borstel heel handig, dan kan je je tanden veel beter zien, legt ze uit. Het hele gebit van Sterre staat ondertussen op de foto en wordt opgeslagen in het computerbestand. Marlies is tevreden, het gebit van Sterre ziet er goed uit. Poetstips Maak een spelletje van het poetsen. Laat uw kind bijvoorbeeld eerst uw tanden poetsen daarna poetst u de tanden van uw kind. Grappige tandenborstels zoals lichtgevende borstels maken het poetsen leuker. Geef zelf het goede voorbeeld door twee keer per dag uw tanden te poetsen. Laat uw kind zelf de tanden poetsen zodat het een gewoonte wordt. Maar poets de tanden wel na, want uw kind kan het zelf nog niet goed genoeg. Blijf uw kind napoetsen totdat het ongeveer tien jaar oud is. Samen met de kinderen nodigen we ook alle moeders uit voor onderzoek bij Focus op 5. Tijdens de zwangerschap hebben we al een aantal metingen gedaan bij de moeders. Ruim 5 jaar later zijn we heel benieuwd hoe het met hen gaat. Indien de moeders in de gelegenheid zijn om mee te komen naar het onderzoekscentrum meten we bijvoorbeeld de bloeddruk, lengte en gewicht. Ook maken we een echo van het hart en een DEXA scan van de botten. Belangrijk is dat de moeders de uitkomsten van al deze onderzoeken mee naar huis krijgen. Mochten we afwijkingen tegenkomen dan verwijzen we hen door naar een huisarts of specialist. Hart in actie! Veronica Linkers, echoscopiste bij Generation R, vertelt enthousiast over haar werk. Met het echoapparaat kun je op een gemakkelijke manier naar organen in het lichaam kijken. Veronica maakt een groot deel van de echo s voor Focus op 5. Ze kijkt onder andere hoe het hart eruit ziet en of het goed werkt. Bij jonge kinderen werkt alles soepel en het hart pompt meestal goed, vertelt Veronica. We letten natuurlijk ook op eventuele afwijkingen. Als ik iets zie wat ik niet vertrouw roep ik er een arts bij, aldus Veronica. De arts kijkt meteen mee naar de echo en kan besluiten of een kind naar de specialist doorgestuurd moet worden. Ieder kind krijgt na afloop van de metingen een echoplaatje van het eigen hart mee.

3 Botontwikkeling bij moeder en kind Botten zijn onmisbaar in het menselijk lichaam! Ze zijn essentieel om te kunnen staan en bewegen en bovendien beschermen ze onze organen. Het is dus belangrijk dat de botten goed groeien en sterk zijn. Met de DEXA scan kunnen wij in detail naar de botten kijken en iets zeggen over de groei en ontwikkeling daarvan. Dennis Mook- Kanamori, één van de onderzoekers bij Focus op 5, vertelt over het botonderzoek dat we bij de deelnemers doen met behulp van de DEXA scan. Botten in beeld Wat is een DEXA scan? De DEXA scan is een relatief nieuwe techniek waarmee we zeer nauwkeurig naar de botten kunnen kijken. De deelnemers liggen op een bed en het scanapparaat, dat boven hen hangt, scant het gehele lichaam in kleine stapjes. Dit duurt bij elkaar ongeveer 6 minuten. De straling die vrijkomt bij de meting is verwaarloosbaar, Ouders kunnen gewoon in de kamer blijven tijdens de metingen. Waar kijken jullie naar bij de kinderen? We kijken naar de botontwikkeling van het kind. Een goede ontwikkeling en groei van de botten zijn belangrijk voor de algehele groei. Om dit in kaart te brengen, kijken we naar de vorming van het bot en hoever het bot ontwikkeld is. Mocht de uitslag afwijkend zijn dan worden de ouders natuurlijk ingelicht en doorverwezen naar een specialist. Waarom is dit onderzoek belangrijk? Als een kind niet goed groeit, kunnen we dat terugzien in de botten. Redenen waarom een kind niet groeit zijn divers. Extreme gevallen zijn bijvoorbeeld kinderen met groeistoornissen of syndromen. Maar ook slechte voeding kan invloed hebben op de groei. Kinderen met een voedselallergie, zoals voedselintolerantie of glutenallergie, kunnen te weinig voedingsstoffen binnen krijgen waardoor ze te langzaam groeien. Dit kunnen we met behulp van de DEXA scan vaststellen. Jullie maken ook een scan van moeder? We doen een botdichtheidmeting waarmee je botontkalking (osteoporose) kunt opsporen. Dit is een aandoening waarbij de dichtheid van de botten steeds verder afneemt omdat er te weinig calcium wordt opgenomen. Hierdoor verzwakken de botten en wordt de kans op botbreuken groter. In de loop van het leven neemt bij iedereen de botdichtheid af. Dit proces verloopt sneller bij vrouwen dan bij mannen. Vanaf de menopauze hebben vrouwen een tekort aan oestrogeen (vrouwelijk hormoon), waardoor de opname van calcium in het bot minder is. De moeders bij Generation R zijn voor het overgrote deel nog niet in de overgang, waarom kijken jullie nu al naar botontkalking? Bij de deelnemende moeders zullen we inderdaad nog geen botontkalking vinden, maar bij sommige vrouwen neemt de botdichtheid al af tussen de 35 en de 45 jaar. We verwijzen vrouwen met een verminderde botdichtheid door naar de huisarts. De huisarts kan dan advies geven over extra calcium of vitamine D inname. Bij ernstige botontkalking of andere afwijkingen verwijzen we direct door naar de medisch specialist in het ziekenhuis. Wist dat... het glazuur van de achterste kiezen van het melkgebit minder sterk is dan bij andere tanden en kiezen? Tandglazuur is normaal zo hard als graniet, maar bij deze achterste melkkiezen lijkt het meer op krijt. U

4 4 moeders over hun schoolgaande kinderen: Haantje de voorste of verlegen achter in de klas? Yousra (4 jaar) is niet verlegen maar wel aanhankelijk. Het is heel belangrijk dat ik bij haar in de klas blijf tot de inloop van ouders voorbij is. De rest van de dag speelt ze vrolijk met iedereen, aldus haar moeder Ganiba. Guus (5 jaar) heeft in het begin moeite gehad om contact te leggen met zijn klasgenootjes vertelt Patricia de moeder van Guus. Hij was een late prater en kon zich wat moeilijk uiten naar de anderen. Maar langzamerhand voelt hij zich meer op zijn gemak en vindt hij meer aansluiting bij de rest. Naima de moeder van Yasin (4 jaar)vertelt dat hij druk en levendig op school is. Yasin is totaal niet verlegen in de klas, hij speelt met iedereen en hij is in alle speelhoeken te vinden. School maakt wel veel indruk op hem. Hij heeft het nog dagenlang over de dingen die hij beleefd en gezien heeft in de klas. Kelly (5 jaar) is gek op school!, vertelt haar moeder Fatima. Ze heeft veel vriendjes en vriendinnetjes bij wie ze s middags ook vaak blijft spelen. Het liefst wil ze elke dag overblijven en meedoen met naschoolse activiteiten. De blaastest, leuk om te doen!! Wij testen de longen van uw kind bij Focus op 5 op een wel hele leuke en interactieve manier. Uw kind mag op een mondstuk blazen en kan spelletjes doen op een aangesloten computer. Kegelen bijvoorbeeld. Uw kind blaast met een bal de kegels omver. Of uw kind mag proberen al blazend een ballon over een rivier te laten vliegen. We kijken ook of in de uitgeademde lucht stoffen zitten die kunnen wijzen op astma. Ook kunnen we meten hoe groot de longinhoud is en of de luchtwegen goed doorgankelijk zijn. Wanneer wij vermoeden dat er sprake is van een astmatische aandoening laten we u dat weten en wordt u doorverwezen naar een huisarts of specialist. Financiers Generation R wordt mede mogelijk gemaakt door: AON Groep Nederland BV AGS Kinderstichting Astma Fonds CODA Inc. De Meeuw BV Deelgemeente Kralingen Diabetesfonds Nederland ECT Epilepsie Fonds Erasmus Fonds Pijnbestrijding Erasmus MC Erasmus Stichting Erasmus Universiteit Rotterdam Harvard School of Public Health, Boston MA. Indofin Group ING Bank K.F. Heinfonds Micronic BV Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport Nederlands Centrum voor Beroepsziekten National Institute of Environmental Health Sciences Nierstichting Nederland Nijverheidsclub Numico Research B.V. Headquarters NWO Maatschappij- en Gedragswetenschappen NWO Medische Wetenschappen NWO Mozaiek OVG Projectontwikkeling Profi Lease Shell International Sint Laurens Instituut Snijders BV Stichting Aelwijn Florisz Stichting Astma Bestrijding Stichting Bevordering van Volkskracht Stichting Centraal Fonds RVVZ Stichting Neyenburgh Stichting Physico Therapeutisch Instituut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Stichting Willem H. Kröger Unilever Research & Development Van Leeuwen Van Lignac Stichting Vereniging Trustfonds Erasmus Universiteit Rotterdam Vincent van Bommel Voerman Foundation Weeshuis der Hervormden Weijers Fiatgarage Zilveren Kruis Achmea ZonMw Programma Academische Werkplaatsen Publieke Gezondheidszorg ZonMw Programma Geestkracht ZonMw Programma Pijn ZonMw Programma Preventie

5 Verhuizen? De Indofin Group steunt Focus op 5 Generation R is heel blij met de financiële ondersteuning van de Indofin Group. Cees de Bruin, voorzitter van het bestuur van de Rotterdamse investeringsmaatschappij, vindt Generation R een belangrijk onderzoek. Rotterdam is een stad met een heel gevarieerde bevolking en de cijfers wijzen uit dat allochtone kinderen een hogere sterftekans rond de geboorte hebben. Door Generation R te ondersteunen kan ik daar iets aan doen. Daarnaast vindt hij Generation R een uniek wetenschappelijk project waarvan de medische wetenschap in de ruimste zin kan profiteren. Het geld dat de Indofin Group schenkt is bestemd voor het informeren van de ouders over Focus op 5. Cees de Bruin Geef het ons door! Wilt u het ons laten weten indien u van adres of telefoonnummer verandert? Telefoon: Post: Generation R, Antwoordnummer 60574, 3060 WB Rotterdam (portovrij) info@generationr.nl Wist dat... U.snot heel belangrijk is om de longen schoon te houden? Het zorgt er namelijk voor dat bacteriën en stof niet in de longen kunnen komen. Snot wordt gemaakt in de slijmklieren in het slijmvlies. Het slijmvlies is een dun laagje cellen dat overal langs de luchtwegen zit. In het slijmvlies zitten ook kleine trilhaartjes. Die gaan op-en-neer en zorgen er zo voor dat het slijm langzaam naar de neus-keelholte wordt getransporteerd. Winnaar fotowedstrijd Diede Kortmann Diede krijgt een presentje opgestuurd. Wilt u ook mee doen aan de fotowestrijd? Stuur dan een foto van uw zoon of dochter naar ons toe. Bij voorkeur ontvangen wij een digitale foto maar een gewone foto is natuurlijk ook goed. Vermeld duidelijk uw naam en de naam van uw kind. De redactie kiest elke week een foto voor de website van Generation R. In de nieuwsbrief wordt de winnaar van de geselecteerde foto s bekend gemaakt. Generation R, Erasmus MC kamer AE 014, t.a.v. Elise van der Moolen Postbus 2040, 3000 CA Rotterdam info@generationr.nl Indien u een foto opstuurt, geeft u toestemming voor het gebruik van de foto ten behoeve van publiciteitsmateriaal voor Generation R. Puntje van mijn neus

6 Uitgaans tips kinderen voor de Verbind elk dier met zijn schaduw. Stel dat dieren konden praten wat zouden ze dan zeggen? In de bijzondere audiotour Als dieren konden praten kunnen kinderen horen wat een tijger, een haas of zelfs Bokito denkt. Wanneer: t/m 30 maart 2008 Waar: Museum Het Schielandshuis, Korte Hoogstraat 31 Tel: Prijs: 3 Circus Rotjeknor organiseert al jaren verschillende circusvoorstellingen met en voor kinderen. Dit jaar bestaat het circus 15 jaar! Dat wordt groots gevierd met een spectaculaire voorstelling. Wanneer: za 19 april om 15:00 uur en om 19:00 uur en zo 20 april om 14:30 uur. Waar: Rotterdamse Schouwburg Schouwburgplein 25, Tel: Prijs: 10 kinderen, 15 volwassen Alle kinderen tussen 2 en7 jaar oud kunnen mee naar het poppentheater Pinkel Pankel Ponkeltje. De verhalenvertelster vindt op de zolder van haar tante een hele oude stoel. Als ze er in gaat zitten blijkt het een toverstoel te zijn. Door de betovering beleeft ze spannende avonturen met dansende poppen en dieren. Wanneer: 6 april 2008 om 10:30 uur. Waar: Hotel New York, Koninginnenhoofd 1, Tel: Prijs: 6 kinderen 9 Volwassenen Quotes Jongen van 5 jaar wil van Iggy en Ziggy (poppen van Focus op 5) weten of zij ook zo van voetbal houden? Een meisje van 4 jaar vertelt haar moeder een raadsel: het heeft hele lange oren en legt eieren, rara wat is het? Een haas, verraadt ze meteen! Maar hazen leggen toch geen eieren zegt haar moeder verbaasd! Maar de paashaas wel, antwoordt het meisje lachend. R Vraag & Antwoord Vincent Jaddoe projectleider Generation Wat doen jullie als de onderzoekers bij Focus op 5 iets afwijkends vinden bij het kind of de moeder? Als we iets afwijkends vinden, kan dat natuurlijk heel vervelend zijn. We vragen direct een arts naar de resultaten te kijken en verwijzen als het nodig is door naar de huisarts of specialist. Deze zal de behandeling verder begeleiden. Mijn kind moet naar school, kan ik wel een afspraak maken voor Focus op 5? Dat is geen probleem. U krijgt een brief mee voor de leerkracht van de school. Hierin wordt uitgelegd wat Generation R en Focus op 5 inhoudt en wanneer het bezoek aan ons onderzoekscentrum zal plaatsvinden. Deze brief kunt u aan de leerkracht geven zodat uw kind zonder problemen naar Focus op 5 kan komen. Mijn kind is al 5 jaar, hoe kan het dat ik nog niet uitgenodigd ben? Maakt u zich geen zorgen, de kinderen worden tussen hun 5e en 6e levensjaar voor Focus op 5 uitgenodigd. Dus voordat uw kind 6 jaar is, kunt u een uitnodiging van ons verwachten. Contact? Generation R Erasmus MC Postbus CA Rotterdam T E info@generationr.nl Here we R Redactie: Generation R ( met medewerking van Niels Juist Fotografie: Alain Gilgonzalez, Daniela Paes Leao, Piet Smaal en Noortje Wolff Vormgeving: Drukwerk: Drukkerij Liebeek.