Risicofaktor: klettersteig Loszittende verankeringen, beschadigde staalkabels
|
|
- Camiel Bosmans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Door allerlei destructieve invloeden kan er schade zijn ontstaan aan de klettersteig, daarom kan hij nooit blindelings worden vertrouwd. Door mechanische invloeden als steenslag, sneeuwdruk, lawines, ijs, vorstbarsten, corrosie, water of blikseminslag, raakt de klettersteig op den duur beschadigd. Normaal gesproken worden klettersteigroutes regelmatig gecontroleerd. Beschadigde componenten worden daarbij vervangen en de klettersteig wordt eventueel gesloten. Toch kan het onder bepaalde omstandigheden voorkomen dat er een verankering loszit of een kabel van de wand loskomt. Daarom is het raadzaam om de klimsystemen niet blindelings te vertrouwen, maar goed op te letten en zo goed mogelijk vooruit te kijken. Neerhangende, gebroken of doorgescheurde kabels en losse of beschadigde verankeringen zijn tekenen van gevaar. De klettersteig mag niet meer (of enkel met de grootst mogelijke voorzichtigheid) betreden worden. Risicofaktor: klettersteig Loszittende verankeringen, beschadigde staalkabels
2 Isoleerband leidt tot verborgen schade aan de zekeringskabel. Een bijzonder probleem voor klimsystemen op de klettersteig, wordt veroorzaakt door isoleerband dat gebruikt wordt om uitstekende kabeldraden af te dekken. Dit is een probleem omdat het vocht onder deze afdekkingen langer wordt vastgehouden, waardoor de kabels sneller doorroesten. Let goed op de kabeluiteinden; het komt regelmatig voor dat deze los zitten! Risicofactor: klettersteig Schade aan staalkabels door isoleerband
3 Een beschadigde of onjuist gebruikte uitrusting, of een uitrusting die niet aan de norm voldoet, kan de hoge valkrachten niet aan. Helaas geldt voor klettersteigroutes dat de volledig uitgeruste klimmer nog altijd een uitzondering is. Daarom is het ook niet vreemd dat er regelmatig ernstige ongelukken gebeuren die beschadigd, slecht of verkeerd gebruikt materiaal als oorzaak hebben. Wie zich goed bewust is van de enorme krachten die er bij een mogelijke val ontstaan, met name op de klettersteig, kiest voor de juiste uitrusting. De meeste ongelukken gebeuren echter door het niet goed benutten van het meegebrachte materiaal. Tijdens een lange route wordt het voortdurende aan- en uitklikken van de karabiners bijvoorbeeld vaak als vermoeiend ervaren, waardoor men dit af en toe nalaat, met alle risico s van dien. Dit probleem treft ook of juist ervaren klimmers. Risicofactor: uitrusting Een uitrusting die onvolledig of beschadigd is of niet aan de norm voldoet betekent levensgevaar!
4 Omdat een val op een klettersteig beslist vermeden moet worden, is het van groot belang om de moeilijkheidsgraad goed in te schatten. Alpien noodsignaal: 6 x per minuut een signaal met regelmatige tussenpauzes 1 minuut pauze, etc. Indien mogelijk volhouden tot de komst van het reddingsteam. Vanwege het feit dat veel klettersteigroutes hoge eisen stellen aan kracht, conditie en moed, komt het altijd weer voor dat klimmers vermoeid raken of vallen door lichaamszwakte. Dit is problematisch omdat men zich gemakkelijk kan verwonden aan de bouwelementen van de klettersteig (beugels, pinnen, ankerpunten). Het is bovendien gevaarlijk om te vallen door de nauwe zekering van de klettersteigset aan de staalkabel. Vanwege deze korte verbinding wordt men meestal ongecontroleerd tegen de rots of tegen uitstekende metaaldelen van de klettersteig geslingerd. Om vallen en letsel te voorkomen is het belangrijk dat men zich grondig voorbereidt op de tocht en onderweg voldoende pauzes inlast. Of eventueel omkeert. Wanneer men niet meer verder komt op de klettersteig, moet worden beslist of het nog mogelijk is om zelfstandig af te dalen. Wanneer dit niet het geval is, moet men proberen hulp te krijgen door te roepen of te bellen. Tijdens het wachten is het van belang het lichaam zo veel mogelijk te ontzien. Blijf op dezelfde plaats of probeer de eerstvolgende rustplaats te bereiken. Let op: vallen moet vanwege het hoge risico op letsel beslist vermeden worden! Risicofactor : te hoge moeilijkheidsgraadzelfoverschatting
5 Weersomslagen op de klettersteig zijn zeer gevaarlijk! Bij klettersteigroutes speelt het weer een grote rol. Vooral onweersbuien zijn gevaarlijk, omdat deze afkoeling, nattigheid, vorst of sneeuw met zich mee kunnen brengen, maar ook bliksemschichten. De klimmer moet zich bewust zijn van het feit dat hij op een enorme bliksemafleider klimt. Wanneer men tijdens het klimmen op de klettersteig onverhoeds verrast wordt door een onweersbui, moet men proberen een zo beschut mogelijke plek te vinden. Dat lukt uiteraard alleen als er op tijd wordt gereageerd. Er moet voortdurend rekening gehouden worden met het feit dat men gezekerd is aan afbrokkelende wanden. Over het algemeen is het in dergelijke situaties beter dat er gezekerd wordt aan afzonderlijke vrijstaande punten in plaats van aan de staalkabel. Verder moeten watervallen worden vermeden. Het is het beste om op een isolerende ondergrond te gaan zitten (rugzak) en zich zo klein mogelijk te maken. In ieder geval moet de klimmer onbeschutte graten en bergtopgebieden zien te verlaten voordat het begint te onweren. Ook regen en sneeuwval mogen niet worden onderschat, omdat de klettersteigroute hierdoor onmiddellijk veel zwaarder wordt (gladheid). Hierdoor is ook de kans om te vallen veel groter. Door een zorgvuldige planning kunnen de gevaren van een weersomslag gelukkig worden teruggedrongen, doordat de weerdiensten betrekkelijk betrouwbare voorspellingen doen. Risicofactor: weer Weersgevaren: nattigheid, kou, bliksemschichten!
6 Steenslag is een van de grootste risico s bij het klettersteigen. Bewust en oplettend klimmen is daarom verplicht. Klettersteigroutes bevinden zich in rotsgebieden, daarom moet er altijd rekening worden gehouden met steenslag. Het gevaar wordt groter naarmate er meer mensen onderweg zijn. Vooral als de klettersteig over richels loopt (waar veel losse stenen liggen), is steenslag een serieuze gevarenbron. Vaak klimt men in de valzone van mensen die hoger klimmen en steenslag is vanwege de zekering maar met moeite te ontwijken. Daarom is het belangrijk om oplettend te klimmen en zo min mogelijk stenen los te trappen. Steenslag kan echter ook door dieren, wind, of regen veroorzaakt worden. Steenslagzones (bijvoorbeeld in een geul) dienen altijd zo snel mogelijk gepasseerd te worden. Bij steenslag moet men zich zo snel mogelijk tegen de rotswand drukken en daarbij het hoofd rechthouden, zodat de onbedekte hals niet wordt blootgesteld. Als daar tijd voor is, kan de rugzak over het hoofd worden getrokken. Risicofactor: steenslag Oplettend klimmen is bijzonder belangrijk
7 Wanneer er veel klimmers onderweg zijn, ontstaan er files die niet zelden leiden tot gedrang en gevaarlijke inhaalmanoeuvres. Daarom is het beter om drukke routes te mijden. Een niet te verwaarlozen gevarenbron wordt gevormd door andere klimmers. Vooral gedurende het hoogseizoen komt het ieder jaar weer voor dat er tientallen klettersteig liefhebbers tegelijk bij het begin van een route staan. Deze situatie leidt gemakkelijk tot gedrang en gevaarlijke inhaalmanoeuvres. Zelfs files die urenlang duren komen niet zelden voor. Het klimplezier is dan snel verdwenen. Mensen die een route met een te hoge moeilijkheidsgraad hebben gekozen zijn ook een gevaar voor andere klimmers. Ten eerste blokkeren ze de route en ten tweede is de kans dat ze vallen groter, en daarmee de kans dat ze een andere klimmers meesleuren in hun val en verwonden (dit doordat er meestal niet voldoende afstand wordt gehouden). Een goede strategie om dergelijke situaties te voorkomen, is het mijden van drukke routes tijdens het hoogseizoen. Of door bijvoorbeeld door de weeks of s ochtends vroeg van start te gaan. Wie echter in een file belandt, moet ervoor zorgen dat hij zich niet laat opjagen. Op zijn beurt jaagt hij de klimmers voor zich niet op. Risicofactor: andere klimmers Door wangedrag van andere klimers ontstaan er vaak gevaarlijke situaties
8 Om opgewassen te zijn tegen de uitdagingen van de klettersteig, moet de klimmer over de nodige kracht, lenigheid en tredzekerheid beschikken. Ook moet hij een goed uithoudingsvermogen hebben en hoogtevreesvrij zijn. Aan de verschillende motorische basisvaardigheden die bij het klimmen nodig zijn (kracht, uithoudingsvermogen, lenigheid, tredzekerheid en evenwicht), worden steeds hogere eisen gesteld naarmate de moeilijkheidsgraad oploopt. In dit verband is het goed om te weten dat de bergsport een bijzondere tak van sport is, die een ander samenspel van de verschillende motorische vaardigheden verlangt dan men misschien gewend is. De kracht en het uithoudingsvermogen die misschien bij het beoefenen van een andere sport zijn opgebouwd, zijn niet genoeg. Pas op de klettersteig zelf, wanneer men in aanraking komt met de specifieke klettersteigtechniek, wordt duidelijk wat men kan. Handigheid in het klettersteigen kan worden verkregen door zo veel mogelijk routes te klimmen. Langzamerhand krijgt men gevoel voor de sport en kan het niveau worden opgeschroefd. Onderweg op de klettersteigroute Sportmotorische basisvaardigheden: kracht, uithoudingsvermogen, lenigheid, tredzekerheid, evenwicht
9 Wie veilig en zelfverzekerd wil klimmen heeft de juiste mentale instelling nodig. Klettersteigroutes worden bewust langs grimmige wanden en over onherbergzame graten aangelegd aan dit soort uitdagingen dankt de bergsport immers zijn charme. Om dit soort passages te kunnen overwinnen moet men genoeg moed hebben en hoogtevreesvrij zijn. Dit gaat vooral op wanneer er slechts een dunne staalkabel langs de route loopt en de klim reeds het uiterste van de klimmer vraagt. Op honderden meters boven de grond op kleine opstapjes balanceren, vraagt ook mentaal het nodige van de klimmer! Als men tegen deze psychologische eisen van de klettersteig niet opgewassen is, is dat al snel merkbaar. Bewegingen worden onvast en oneconomisch, waardoor men snel aan kracht verliest. Dit vergroot weer het risico op een val. Uiteindelijk komt men in een vicieuze cirkel terecht waardoor het soms onmogelijk wordt om verder te gaan Onderweg op de klettersteigroute Genoeg moed hebben is een voorwaarde voor een veilige tocht
10 Alleen wie vertrouwd is met zijn uitrusting en er goed mee overweg kan, kan aan de klettersteigroute beginnen. Wie op een goede (veilige) manier gebruiken kan maken van zijn uitrusting, kan zich op weg begeven. Maar voor vertrek moet de uitrusting zorgvuldig worden aangetrokken en gecontroleerd. Dit begint bij het omdoen van de klimgordel, die goed moet passen en bij de gespen goed teruggestoken is. Ook het inbinden van de klettersteigset en het juiste gebruik ervan moet bekend en geoefend zijn. Beginners moeten eerst oefenen op een oefenklettersteig, het liefst in het kader van een cursus (van bijvoorbeeld de Alpenvereniging). Zo kan men kennismaken met de eigenschappen en het gebruik van de uitrusting. Een ervaren begeleider kan talrijke tips & tricks geven om de zekeringstechniek te optimaliseren. Onderweg op de klettersteigroute Alleen wie vertrouwd is met zijn uitrusting en er goed mee overweg kan, kan aan de klettersteig beginnen
11 Basisbenodigdheden bij het plannen van een klettersteigtocht: gids(en) (digitaal of in boekvorm) en topografische kaart(en). De benodigdheden voor het plannen van een klettersteigroute zijn ruimschoots verkrijgbaar in het hele Alpengebied. Tot de standaardwerken behoren de gidsen van HÜSLER, WERNER, SCHALL und SZÉPFALUSI, die zeer uitvoerig en competent verschillende klettersteigroutes beschrijven, inclusief alle achtergrondinformatie. Ook de informatie op internet wordt steeds beter, er zijn zelfs websites die volledig aan klettersteigen gewijd zijn (Viaferrata.nl, Klettersteigshop.nl). Daarnaast levert ook een topografische kaart waardevolle informatie op (bijvoorbeeld over waar de route begint en eindigt), vooral bij het alpiene klimmen. Verder bestaan er interessante forums die informatie bieden over actuele ontwikkelingen op het gebied van klettersteigen. Vrienden die kortgeleden een bepaalde klettersteigroute gevolgd hebben, berggidsen en huttenwaarden wisselen er informatie uit die vaak heel bruikbaar is. Bijzonder bruikbaar voor de planning en de tocht zelf zijn bovendien de zogenaamde topos gebleken. Dit zijn korte, geïllustreerde routebeschrijvingen met informatie over een specifieke route. Planning Klettersteiggidsen, internet, topografische kaarten, topo s
12 Moeilijkheidsgraad en lengte van de klettersteigroute moeten in overeenstemming zijn met persoonlijke lichamelijke, psychische en technische vaardigheden. Een van de belangrijkste planningspunten is het uitkiezen van een route met de juiste moeilijkheidsgraad. Deze kan worden vastgesteld op grond van bovengenoemde persoonlijke vaardigheden. Het is aan te bevelen om de moeilijkheidsgraad stapsgewijs op te voeren, zodat men niet voor onaangename verrassingen komt te staan. Een ander belangrijk punt is de lengt van de route. Een lange route kan veeleisend zijn, ook als het om een matig tot middelzware route gaat. Let op: vaak wordt de tijdsduur van een route onderschat - de indicaties in de gidsen moeten serieus worden genomen. Verder is het raadzaam wat reservetijd in te plannen. Het is ook beslist noodzakelijk de tijdsduur en moeilijkheid van de aanlooproute en de afdaling/terugkeer mee te rekenen, vooral wanneer deze ongezekerde gebieden moeilijk begaanbaar zijn. Onder dergelijke omstandigheden komt het voor dat een lichte alpine klettersteigroute zwaarder is dan een extreme sportklettersteigroute in de buurt van het dal. Planning Moeilijkheidsgraad en lengte
13 Vanwege de grote impact van weersgevaren, is het belangrijk om bij het plannen van een tocht veel aandacht te besteden aan weersvoorspellingen. Ook het weer moet een planningspunt zijn, vanwege de grote invloed die het heeft op de bergsport. In ieder geval moet worden vastgesteld of er een onweersbui verwacht wordt. Als dit het geval is, wordt met klem af geraden zich op de klettersteig te begeven. Men onderscheidt twee soorten onweer: frontaal onweer (kou) en warmteonweer. Onweersbuien van de eerste soort kan men niet zien aankomen, maar de weerdienst weet ze (vrijwel) altijd juist te voorspellen. Warmteonweer ontwikkelt zich in de loop van de dag en kondigt zich aan door toenemende wolkenvorming. Let op: ook in de zomer komt het vaak voor dat een klimmer valt door sneeuwval of vorst. Deze weersinvloeden maken de klettersteigroute aanzienlijk zwaarder en gevaarlijker. Goede informatie omtrent het weer is te verkrijgen via internet, www. alpenverein.at/ of via de persoonlijke telefonische weersvoorspelling van de Alpenvereniging: (0043) (0) (ma- za, 13:00 18:00 uur). Planning Weer, onweersneigingen? Info: (0)
14 Van te voren kan er informatie worden ingewonnen over de actuele staat van de klettersteigroute en uitwijkmogelijkheden, zoals noodafdalingen. Ook met de conditie van de klettersteigroute moet bij het plannen rekening worden gehouden. Vooral bij alpiene routes moet van tevoren worden nagegaan of er bijvoorbeeld sneeuw ligt in de geulen, waardoor de klettersteigvoorzieningen op sommige plekken ondersgesneeuwd kunnen zijn. Ook nattigheid of lage temperaturen (vooral bij wanden op het Noorden) kunnen ertoe leiden dat de klettersteigroute niet begaanbaar is. Verder moet uiteraard worden vastgesteld of de gekozen klettersteigroute überhaupt geopend is. Veel routes worden in de wintermaanden afgesloten en pas weer geopend nadat ze in het voorjaar gecontroleerd en evt. gerepareerd zijn. Deze informatie is te vinden op internet, bij de exploitant (bijvoorbeeld de vvv of de kabelbaanexploitant) of te verkrijgen bij de plaatselijke afdelingsectie van de Alpenvereniging, waarvan de leden meestal goed op de hoogte zijn van de actuele situatie. Het volgende planningspunt is het uitzoeken van uitwijk- of vluchtmogelijkheden. Om verschillende redenen kan het gebeuren dat de route niet kan worden afgemaakt (weer, conditie van klettersteigvoorzieningen, etc.), daarom is het gunstig om te weten of, waar en hoe men de route kan verlaten. Planning Conditie van de klettersteigroute? Uitwijkmogelijkheden? Noodafdaling?
15 Omdat beslissingen in een groep vaak risicovoller uitpakken dan beslissingen die men voor zichzelf maakt, speelt ook de factor mens en groep een belangrijke rol. Ook de factor mens en groep moet worden meegenomen in de planning. De centrale vraag daarbij is of de eigen vaardigheden èn de vaardigheden van alle afzonderlijke leden voldoen aan de eisen die de route stelt. Houd hierbij rekening met klimtechnische vaardigheden en conditie, maar ook met durf en verwachtingen. Gaat het vooral om het genot of om de sportieve prestatie? Houd ook rekening met de groepsgrootte. Die moet overigens niet groter zijn dan 6 personen, omdat je, als je de juiste afstand in acht neemt, al snel het overzicht verliest. Hierdoor worden ook de communicatiemogelijkheden beperkt. De stemming van de groep op de dag zelf is natuurlijk bepalend voor het succes voorkom nare verrassingen! Wie gaan er allemaal mee? Wat zijn de verwachtingen van onze groep? Wat zijn mijn vaardigheden en wat kunnen de anderen? Planning Factor Mens & groep
16 Reeds bij het plannen is na te gaan of de uitrusting voldoende is voor de geplande route. Bij een sportklettersteig in de buurt van het dal hoeft er niet veel te worden meegenomen. Wie zich waagt aan een alpiene klettersteigroute, moet echter (naast bijvoorbeeld een pikhouweel of stijgijzers) extra kleding en verzorging meenemen. Altijd geldt als grondregel dat alleen het noodzakelijke moet worden meegenomen. Een onnodig zware rugzak kost immers kracht. De belangrijkste uitrustingsonderdelen zijn: Klettersteiguitrusting: gordel, klettersteigset, helm, handschoenen Nooduitrusting: eerste hulp kit, mobiele telefoon, bivakzak, zaklamp Kleding: aangepast aan het doel en het jaargetijde (houd rekening met het jaargetijde!) Verzorging: afgestemd op de lengte van de tocht. Neem in ieder geval genoeg te drinken mee! Specifieke uitrustingsonderdelen: aangepast aan het doel (stijgijzers, pikhouweel, touw, etc.). Planning Is mijn uitrusting volledig en aangepast aan het doel van de tocht?
17
18 Het uitgangspunt van een route leent zich er goed voor om de uitrusting nog eens na te lopen. Hier kan de uitrusting eventueel nog worden aangepast of aangevuld. Het controleren van de uitrusting kan het beste worden gedaan vlak voor vertrek. Is de uitrusting compleet? Het gaat hier uiteraard om de zekeringsuitrusting, geschikte kleding, de nooduitrusting en, wanneer de tocht hierom vraagt,extra tochtspecifieke uitrustingsstukken. Ook voldoende voedsel en vocht mogen niet ontbreken. Het controleren van bovenstaande zaken vóór vertrek, verhindert dat Voor vertrek Uitrusting-check: is aan alles gedacht?
19 Voor het klimmen is het verstandig om na te gaan in wat voor staat de klettersteig verkeert. Wat zijn de omstandigheden? Bij de aanleg van de klettersteigroutes wordt ervoor gezorgd dat de route relatief eenvoudig verlaten kan worden, maar gunstig is dit natuurlijk niet. Check van tevoren altijd kort de klimsystemen en (weers) omstandigheden die de klettersteig beïnvloeden. Let daarbij op de toestand van de zekeringskabel, kijk of er ergens losse kabeldraden afhangen en of de ankerpunten bij het begin al los zitten. Verder moet erop worden gelet of de klettersteig nat of beijzeld is. Vooral in het voorjaar moet er ook rekening worden gehouden met restsneeuw. Er kan nog sneeuw liggen op wanden in de schaduwzijde, bijvoorbeeld in gleuven. Zijn er nog andere redenen waarneembaar om niet aan de route te beginnen? Ook bijvoorbeeld voortdurende steenslag kan een reden zijn om de klettersteig niet te betreden. Een sluitingsbord of blokkering mag nooit worden genegeerd. De klettersteig wordt altijd om goede redenen afgesloten, dit beteken Is de klettersteig geopend? Zijn de zekeringskabels in orde? Staan de omstandigheden het betreden toe? Zijn er bepaalde gevarenbronnen? Bij het vertrekpunt Inzicht krijgen in de toestand van de klettersteig en de omstandigheden!
20 Aan het begin van de route is het verstandig om te controleren of de daadwerkelijke weersituatie ook overeenkomt met de planning. In geval van twijfel, kan er nog worden gebeld met de lokale weerdienst. Voordat men aan de route begint, moet de weersituatie zorgvuldig worden ingeschat. Voldoet het weer aan de verwachtingen? Kan de tocht doorgaan? Gevarentekens voor onweer zijn: Waarschuwingen van het weerbericht Toenemende onweersneigingen in de voorafgaande dagen Snelle wolkenvorming (van kleine stapelwolken tot grote onweerswolken) Alarmtekens voor onweer zijn: Volledig ontwikkelde onweerswolken (aambeelden) Er steekt een stormachtige frisse wind op Electrische lading (gebrom, elmsvuur) Hagel Bliksem en donder (1 sec. 330 m, 3 sec. 1 km) Vanwege de kwetsbare positie van klimmers op de klettersteig, moeten we weersgevaren tot één van de grootste risicofactoren rekenen. Bij het vertrekpunt Weer checken: weervoorspellingen daadwerkelijke weersomstandigheden?
21 Als er erg veel klimmers op de klettersteig zijn, is het beter om niet aan de route te beginnen. Andere klimmers kunnen een gevarenbron vormen. Als er teveel mensen onderweg zijn op de klettersteig, zijn moeilijkheden en gevaarlijke situaties bijna niet te voorkomen. Denk daarbij aan allerlei inhaalmanoeuvres, gedrang en stress. Vanwege het grote aantal klimmers moet bovendien rekening gehouden worden met wachttijden, omdat er altijd een paar mensen zijn voor wie het niveau van de route eigenlijk te hoog is, waardoor ze meer tijd nodig hebben. Wie aan de voet van een overvolle route staat, moet er daarom goed over nadenken of hij deze gevaren wil riskeren, of maar liever een andere route kiest. Bij het vertrekpunt Gevaar door andere klimmers? Zijn er al teveel mensen op de klettersteig?
22 De partnercontrole aan het begin van de route is een standaardprocedure! Vlak voor het klimmen is het tijd voor een zogenaamde partnercontrole (of: het vier-ogen-principe / check & climb ): Zit de klimgordel goed? Controleer de gespen en controleer of de klettersteigset er juist aan is bevestigd. Zijn de juiste knopen gebruikt en zijn er geen banden verdraaid? Helm op het hoofd? Is er voldoende remtouw en kan de klettersteigset goed functioneren? (Deze laatste check is van toepassing op klettstersteigsets met remplaat en remtouw) Bij het uitvoeren van de partnercontrole worden niet alleen de ogen, maar ook de handen gebruikt. Raak de onderdelen aan, en voel of alles daadwerkelijk stevig vastzit en klopt. Bij de check hoort ook een korte bespreking van het tijdsplan: is er voor het van start gaan al vertraging opgelopen, dan kan het soms beter zijn van het vertrek af te zien. Het aantrekken van de uitrusting moet op tijd gebeuren, en op een geschikte plaats. In veel gevallen is het beter om deze niet pas aan de voet van de klettersteig aan te trekken, omdat ook hier al gevaar voor steenslag kan bestaan. Helm op het hoofd? Klettersteigset juist geïnstalleerd? Klimgordel juist aangetrokken en gespen gecontroleerd? Bij het vertrekpunt: partnercontrole
Klimtechniek Slim klimmen om kracht te besparen. Een goede klimtechniek helpt kracht te besparen!
Een goede klimtechniek helpt kracht te besparen! Om te voorkomen dat men gedurende een lange route teveel kracht verliest en uitgeput raakt, is het belangrijk om een goede klimtechniek te hebben. Aangezien
Nadere informatieStandaard uitrusting Industrieel vervaardigde klettersteigsets als het Y-systeem die aan de normen voldoen
De Klettersteigset in Y-vorm is een centraal onderdeel van de uitrusting, en bestaat uit de volgende onderdelen: een inbindlus (bandslinge), een schok absorptie systeem met remtouw of scheurband, twee
Nadere informatieMet jeugd de bergen in
Met jeugd de bergen in NKBV Bergsportdag 2011 Anne van Galen Even voorstellen Sinds 2e jaar de bergen in 16 jaar eerste alpiene klimcursus 20 jaar: instructeur op jeugdcursussen alpen Verslaafd aan de
Nadere informatieNaam: Kim Sanders, Michelle Hoogma en Fabiënne van Hoorn Klas: 1G Evenement: Herfstwandeling/Kabouterpad
Naam: Kim Sanders, Michelle Hoogma en Fabiënne van Hoorn Klas: 1G Evenement: Herfstwandeling/Kabouterpad Beginsituatie Doelgroep beschrijven: Doelgroep: Kleuters, groep 1 en 2 (4,5 en 6 jarige) Aantal
Nadere informatieRISICOANALYSE SPREADERBEAMS VOLGENS METHODE FINE EN KINNEY
RISICOANALYSE SPREADERBEAMS VOLGENS METHODE FINE EN KINNEY INHOUDSOPGAVE: Hoofdstuk Omschrijving Pagina 1 Inleiding 2 2 Risicoanalyse 2 3 Risicobeoordeling 4 4 Risicoreductie 7 1. INLEIDING: Het spreader
Nadere informatieKLIMAAT EN WEERSOMSTANDIGHEDEN
KLIMAAT EN WEERSOMSTANDIGHEDEN Extreme weersomstandigheden kunnen zorgen voor onveilige of ongezonde situaties. Denk bijvoorbeeld aan onweer, harde wind, sneeuw en gladheid. Knelpunten Medewerkers kunnen
Nadere informatieValbeveiliging Doelstellingen
Doelstellingen U heeft na afloop: wat kennis van relevante wet- en regelgeving bewustzijn van de gevaren bij het werken op hoogte En u kunt na afloop: een visuele inspectie uitvoeren van de P(ersoonlijke)
Nadere informatieCalamiteitenplan Bruintje Beer Tocht
Bruintje Beer Tocht Versiebeheer: Versie 1.0 08-01-2018 Henk-Jan Blaauw Inhoudsopgave Algemene gegevens 3 Gegevens evenement 3 Gegevens aanwezigen 3 Routegegevens 4 Route 1 4 Route 2 5 Problematische situaties
Nadere informatieHike-to-Ride cursus. Locatie: Deze cursus vindt plaats in St Leonhard in Pitztal
Hike-to-Ride cursus Locatie: Vanuit NSAC-chalet Periode: 14 t/m 21 maart 2015 Aantal deelnemers: 6-8 Prijsindicatie: 440,- Incl.: Hoofdinstructeur, Toerski-instructeur, 7 dagen volpension Je bent al bekend
Nadere informatieRätikon Bergwandelen, Oostenrijk
Praktische informatie bij het artikel Hoogalpien toeren Rätikon Bergwandelen, Oostenrijk Samenstelling: Frits Meijst Foto: Frits Meijst Het gebied De tochten Zwaarte Moeilijkheidsgraad Markering Navigeren
Nadere informatieOnline Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out
Online Psychologische Hulp 2 Therapieland 3 Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Overspanning & Burn-out van Therapieland. Je krijgt uitleg
Nadere informatieHike-to-Ride cursus. Locatie:
Hike-to-Ride cursus Locatie: Vanuit NSAC-chalet Periode: t/m maart 2014 Aantal deelnemers: 6-8 Prijs: 480,- Incl.: Hoofdinstructeur, Toerski-instructeur, 7 dagen volpension Je bent al bekend met het skiën/boarden
Nadere informatieBehandeling chronische pijn en vermoeidheid bij tieners
Behandeling chronische pijn en vermoeidheid bij tieners Afdeling revalidatie mca.nl Inhoudsopgave Wat is chronische pijn en vermoeidheid? 3 Chronische pijn en vermoeidheid bij tieners 4 Rustig aan of toch
Nadere informatieTEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.
TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 5. Onderweg naar een feestje doe je nog even snel een boodschap.
Nadere informatieOnderwerp: Acute verwardheid of delier
Onderwerp: 1 Informatie over acute verwardheid of delier Voor wie is deze folder bedoeld? Deze folder is bedoeld voor patiënten die worden opgenomen in het Ikazia Ziekenhuis. Zoals de verpleegkundige aan
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht
Nadere informatieGebruikershandleiding Puch Radius, State of the Art, Boogy BMS
Gebruikershandleiding Puch Radius, State of the Art, Boogy BMS Gefeliciteerd! U heeft gekozen voor een fiets met elektrische ondersteuning, de E-bike. Uw E-bike zal u door zijn elektrische ondersteuning
Nadere informatieSELVAGGIO BLU Een unieke trektocht langs de wilde oostkust van Sardinië
SELVAGGIO BLU Een unieke trektocht langs de wilde oostkust van Sardinië De Selvaggio Blu is een onbekende en afgelegen trektocht. Via een combinatie van wandelen, klauteren en rappels baan je je een weg
Nadere informatieAcute verwardheid of delier
Acute verwardheid of delier Beter voor elkaar Voor wie is deze folder bedoeld? Deze folder is bedoeld voor patiënten die worden opgenomen in het Ikazia Ziekenhuis. Zoals de verpleegkundige aan u heeft
Nadere informatieVeilig onderweg met de e-bike
Veilig onderweg met de e-bike Wat kunt u doen om een valpartij te voorkomen? Pas uw snelheid aan Een elektrische fiets is sneller en comfortabeler dan een gewone fiets. Hij gaat echter sneller dan u denkt
Nadere informatieProtocol uitstapjes KDV en BSO.
Protocol uitstapjes KDV en BSO. Doel: Er voor zorgen dat kleine en grote uitstapjes volgens de gezamenlijke regels met betrekking tot de veiligheid van de kinderen plaatsvinden. Waarom? Uitstapjes zijn
Nadere informatieDropped Objects. voorbeelden
Dropped Objects voorbeelden Het doel van deze presentatie Bewustwording op het gebied van vallende voorwerpen (DROPS) DROPS is de afkorting van: Dropped Object Prevention Scheme Wat is een Dropped Object?
Nadere informatieVeiligheidsinstructies Belangrijk: Lees deze instructies zorgvuldig voor u de heater in elkaar zet en gebruik neemt, en volg ze na.
Veiligheidsinstructies Belangrijk: Lees deze instructies zorgvuldig voor u de heater in elkaar zet en gebruik neemt, en volg ze na. Het niet opvolgen van de veiligheidsinstructies kan leiden tot ernstig
Nadere informatieCrewworks BV The Art of Action VEILIGHEID. ARBO en veiligheid op de werkvloer bij Crewworks BV.
Crewworks BV The Art of Action VEILIGHEID ARBO en veiligheid op de werkvloer bij Crewworks BV. ARBO en veiligheid op de werkvloer bij Crewworks BV. Crewworks BV The Art of Action Rotsoord 13a 3523 CL Utecht
Nadere informatielesbrieven werkbladen Lesbrief 3: avonturenpakket de uitvinders en het
lesbrieven werkbladen Lesbrief 3: GELUIDSGOLVEN avonturenpakket de uitvinders en het VERBORGEN OOG Copyright De Uitvinders Uitgave 2014 Versie 3.0 geluidsgolven Geluid Proef 1 Geluid door je vingers en
Nadere informatiePROF OF NIET, WE DELEN DEZELFDE PASSIE! Calamiteitenplan Voorbeelddocument
PROF OF NIET, WE DELEN DEZELFDE PASSIE! Calamiteitenplan Voorbeelddocument Inhoud Algemene gegevens... 3 Gegevens evenement... 3 Gegevens aanwezigen... 4 Telefoonlijsten... 4 Overige belangrijke nummers...
Nadere informatieCalamiteitenplan. Voorbeelddocument t.b.v. verenigingen
Calamiteitenplan Voorbeelddocument t.b.v. verenigingen Inhoud Algemene gegevens 3 Gegevens evenement 3 Gegevens aanwezigen 4 Telefoonlijsten 4 Overige belangrijke nummers 4 Problematische situaties 5 Extreme
Nadere informatieRSA-artikel Wandelen en fietsen. door John Hearne. Aantal woorden: 700
RSA-artikel Wandelen en fietsen door John Hearne Aantal woorden: 700 1 Vraagt u bezoekers van Ierland wat ze het mooiste vinden in dit land, dan zullen ze allemaal hetzelfde zeggen: het landschap. Als
Nadere informatieIn de werkinstructie uitstapjes staat beschreven hoe wij deze uitstapjes voorbereiden en welke veiligheidsmaatregelen wij neme
Protocol uitstapjes BSO / Kinderdagopvang Doel: Er voor zorgen dat kleine uitstapjes [alleen op locatie Drunen] volgens de gezamenlijke regels met betrekking tot de veiligheid van de kinderen plaatsvinden.
Nadere informatieTrainingsCoach. Hard work, magic moments: starting now! TrainingsCoach Kenya Classic
TrainingsCoach Hard work, magic moments: starting now! TrainingsCoach Kenya Classic De Kenya Classic voert door open savannegebied en dichte bergketens, steeds met uitzicht op paden van steenslag, zand
Nadere informatieStartbijeenkomst Via Vierdaagse 2014
Startbijeenkomst Via Vierdaagse 2014 Programma 13.00 Ontvangst 13.30 Via Vierdaagse en trainingsschema 14.15 3x 30 minuten training 15.45 Pauze (kopje koffie/thee) 16.00 Goed schoeisel/kleding en voorkomen
Nadere informatieHANDLEIDING VOOR DE INSTRUCTIES
HANDLEIDING VOOR DE INSTRUCTIES LUXE SEMI-PRO 04/04/09 LEES DEZE HANDLEIDING VOOR GEBRUIK WAARSCHUWINGEN VOOR GEBRUIK SPRONGEN / Basis sprong / Controle sprong 3/ Op handen en voeten springen 4/ Knisprong
Nadere informatieBalance. your life. Louis Van Houttestraat 109 9050 Ledeberg 0493/56 24 04 www.klimzaalbalance.be
Balance your life Louis Van Houttestraat 109 9050 Ledeberg 0493/56 24 04 www.klimzaalbalance.be WAT IS BOLDEREN? De moeilijkheidsgraad van onze routes: Bij boulderen beklim je zonder touw of hulpmiddelen
Nadere informatieFrank in de eerste lengte van Friends and Nuts route: Psychoactive toad!
Dagje Les Awirs Zaterdag 11 mei zijn we met maar liefst 7 Friends and Nuts leden gezellig een dagje in Les Awirs (België) gaan klimmen. Chris, Jorik en Frank vertrokken al lekker vroeg om de dag volledig
Nadere informatieSportief bewegen na kanker. Kanker
Sportief bewegen na kanker Kanker Sportief bewegen na kanker...................................... Bewegen: goed en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid en is nog
Nadere informatieCrewworks BV The Art of Action PLANNING. Hoe werk de planning bij Crewworks BV.
Crewworks BV The Art of Action PLANNING Hoe werk de planning bij Crewworks BV. Hoe werkt de planning bij Crewworks BV. Crewworks BV The Art of Action Rotsoord 13a 3523 CL Utecht t. + 31 (0) 30 214 5950
Nadere informatieMont Blanc voor beginners
Mont Blanc voor beginners Jan van der Meer Februari 2007 Vraag door Luc Verstreken : Dag Jan, Ik ben 46 jaar, geen ervaren bergbeklimmer, en ook geen sportman. Ik zou voor mijn 50e de Mont Blanc willen
Nadere informatieVeiligheidsprotocol Top-it
Veiligheidsprotocol Top-it Dit is het veiligheidsprotocol voor de trainers en begeleiders van de klimactiviteiten van de klimvereniging Top-it. Dit protocol is van toepassing op alle klimactiviteiten die
Nadere informatieWat iedere ouder moet weten over verkeersveiligheid Je kind in het verkeer
Wat iedere ouder moet weten over verkeersveiligheid Je kind in het verkeer Samen op pad Kinderen zijn kwetsbaar in het verkeer. Logisch dus, dat ouders hun kinderen graag zo snel mogelijk veilig verkeersgedrag
Nadere informatieHuttenstage Alpiene technieken & Via ferrata voor bergwandelaars
Huttenstage Alpiene technieken & Via ferrata voor bergwandelaars De centraal in Zwitserland gelegen Urner Alpen zijn dan misschien niet zo beroemd als Berner Oberland of Wallis, maar bieden voor bergliefhebbers
Nadere informatieBijlage 2: 3.2 onderzoek
Bijlage : 3. onderzoek Ik heb een onderzoek gedaan naar de fitheid van de kinderen van groep 7 en 8 van de Sint Lambertus school in Asten. Ik heb eerst een enquête afgenomen, en heb daarna testjes afgenomen
Nadere informatieWERKEN OP HOOGTE MET LADDERS EN TRAPPEN
WERKEN OP HOOGTE MET LADDERS EN TRAPPEN Een val van een ladder of trap geeft ernstige verwondingen. Daarom is het zaak dit te voorkomen. Onder een ladder verstaan we draagbaar klimmaterieel, bestaande
Nadere informatieFreeride cursus. volpension. Locatie:
Freeride cursus Locatie: Vanuit NSAC- chalet Periode: 23 t/m 30 maart 2013 Aantal deelnemers: 9 Prijs: 715,- Incl.: Hoofdinstructeur,Toerski- instructeur, skipas, 7 dagen volpension Deze cursus op T2 niveau
Nadere informatielyondellbasell.com Veilig en Gezond bewegen
Veilig en Gezond bewegen Veilig en Gezond bewegen bewegen is een belangrijk onderdeel om fit te zijn. Je zal het leuker vinden om te bewegen als je de gekozen activiteit ook leuk vindt. In deze presentatie
Nadere informatieHet principe van de 5 Motorische basisvaardigheden
Het principe van de 5 Motorische basisvaardigheden We horen het woord conditie regelmatig voorbij komen. In de volksmond gebruiken we het woord conditie vaak om aan te geven hoe fit we ons voelen. Eigenlijk
Nadere informatieGezond en veilig reizen. lyondellbasell.com
Gezond en veilig reizen 1 Reis Gezondheid en Veiligheid De meesten van ons gaan op een gegeven moment op reis, voor werk of plezier. Als we elke reis goed voorbereiden middels een reis plan en dit plan
Nadere informatieTRAININGSCOACH AFRICA CLASSIC
TRAININGSCOACH AFRICA CLASSIC Hard work, magic moments: starting now! Africa Classic voert over glooiende paden van steenslag, zand en stof. In zes dagen leg je in de hitte veel kilometers en hoogtemeters
Nadere informatieAan de slag met de Werk Ster!
Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt
Nadere informatieHANDLEIDING K2 is de op één na grootste berg van de wereld (op de Mount Everest na) met een hoogte van 8611 meter (28251 ft) boven de zeespiegel.
HANDLEIDING K2 is de op één na grootste berg van de wereld (op de Mount Everest na) met een hoogte van 8611 meter (28251 ft) boven de zeespiegel. Het wordt beschouwd als een van de moeilijkste achtduizenders.
Nadere informatieHandreiking hoe te handelen bij bijzondere weersomstandigheden binnen Productie BV
Handreiking hoe te handelen bij bijzondere weersomstandigheden binnen Productie BV Naam: Witte van Tuil coördinator Arbeid & Gezondheid HR advies Mail NL Datum: november 2013 (Versie 3.0) Inhoudsopgave
Nadere informatieMASCOTTE ACTEER TIPS. Have fun
MASCOTTE ACTEER TIPS Have fun 1 Wilt men met je op de foto? Dan is het goed om je te realiseren dat de mascotte in de camera moet kijken, niet jij vanuit het kostuum. Veelal is het zicht vanuit de mascotte
Nadere informatieIvo Mijland en Petra Nijdam
Inleiding 7 De hele schooldag lang communiceren docenten en leerlingen met elkaar. Non-verbaal en verbaal, in de klas en buiten de klas. Vaak is die communicatie niet gepland. Maar soms gaat de docent
Nadere informatieKLEDING. Sokken, een onder- en bovenshirt en handschoenen completeren je outfit. Zorg dat ze van goede kwaliteit zijn en goed zitten!
De uitdaging! De Uganda Challenge; een uitdagende 6 daagse mountainbiketocht van 600 km en 6.000 hm. Dat zijn serieuze afstanden en hoogtemeters! Je fietst straks in een fantastische omgeving voor een
Nadere informatieDe bergen in met kinderen (0-7 jaar)
De bergen in met kinderen (0-7 jaar) NKBV Bergsportdag 2011 Anne van Galen Even voorstellen Sinds 2e jaar de bergen in 16 jaar eerste klimcursus 20 jaar: instructeur op jeugdcursussen Verslaafd aan de
Nadere informatieMeer succes met je website
Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?
Nadere informatieRichtlijnen voor het opzetten van een. rollator wandelclub
Richtlijnen voor het opzetten van een rollator wandelclub Waarom zou ik mijn energie steken in het opzetten van een wandelclub? Bewegen is de manier om zo lang mogelijk gezond te blijven. Uit onderzoek
Nadere informatieRichtlijnen voor het vervoer. van leerlingen van de RK bs Kardinaal de Jong
Richtlijnen voor het vervoer van leerlingen van de RK bs Kardinaal de Jong Inleiding; In deze richtlijnen worden afspraken beschreven betreffende veiligheid bij schoolse activiteiten wanneer we met leerlingen
Nadere informatieINLEIDING. Factoren waarmee rekening moet worden gehouden. Valbeschermingsmethodes. Assortiment mobiele valbeveiliging VALBEVEILIGING
8 Persoonlijke beschermingsmiddelen voor valbescherming worden veel gebruikt in allerlei sectoren. Zij zijn ontworpen om ongelukken te voorkomen of om gevolgen van ongelukken op het werk zoveel mogelijk
Nadere informatieWelkom bij Anubis Animal Star maker Samenwerkings overeenkomst
Welkom bij Anubis Animal Star maker Samenwerkings overeenkomst U kunt met u dier opgroepen worden voor fototsessies, voor commercials of voor een rol of figuratie in bijv. een speelfilm of TV-programma.
Nadere informatieInformatie voor ouders
Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!
Nadere informatieHoofdstuk 9 Onderhoud en opslag
Onderhoud en opslag Hoofdstuk 9 Onderhoud en opslag 9.1 Onderhoud van het maaidek Robomow is een functionele mulch maaier. Daarom kunnen zich grasresten ophopen onder het maaidek, vooral bij het maaien
Nadere informatieProgramma fietsweek racefiets:
Programma fietsweek racefiets: Algemeen. Het betreft een standplaatsvakantie, wat betekent dat u elke dag weer terugkeert op het logeeradres om daar heerlijk uit te kunnen rusten aan het zwembad en te
Nadere informatieDeze richtlijn dient specifiek gemaakt te worden per bedrijf / situatie.
Branche-richtlijn noodplan veetransport De Branche-richtlijn noodplan veetransport is bedoeld als hulpmiddel voor de ontwikkeling van bedrijfseigen noodplannen van ondernemers die gebruikt worden wanneer
Nadere informatieHet Wad en zeekanoën: Vereiste vaardigheden. wadkanovaren.nl
pagina 1 van 5 Vereiste vaardigheden wadkanovaren.nl Het staat iedereen vrij om met een kano het Wad op te gaan, maar verstandiger is om dat alleen te doen als je over voldoende kennis en vaardigheden
Nadere informatieTukhut. Algemene informatie
Tukhut Algemene informatie Slechts 40 km ten zuiden van Luik kun je de sfeer van een echte berghut beleven. In Sy, een plaatsje in het beboste dal aan de rivier de Ourthe, vind je de berghut van de NKBV.
Nadere informatie3.0. Babboe BV Saljoet 3 3824 MD Amersfoort info@babboe.nl tel: 033-7410740
3.0 Babboe BV Saljoet 3 3824 MD Amersfoort info@babboe.nl tel: 033-7410740 Inleiding Hartelijk gefeliciteerd met de aanschaf van de Elektrische Babboe City. Deze handleiding geeft u meer informatie over
Nadere informatieGebruikshandleiding Rechte dakrandbeveiliging
Gebruikshandleiding Rechte dakrandbeveiliging Conform NEN-EN 13374 Klasse A Deze handleiding is eigendom van: ASC Group Pottenbakkerstraat 32 4871 EP Etten-Leur Nederland Disclaimer Deze documentatie is
Nadere informatie2. Omgeving Er dient voldoende verlichting aanwezig te zijn. Zorg voor een overzichtelijke omgeving. Geen wanorde op en rond de aquaroller.
Gebruikershandleiding / Veiligheidsnormen 3308 1 Aquaroller De aquaroller is geschikt om op water gebruikt te worden, deze dient dus niet voor andere doeleinden gebruikt te worden. 1. Controle Voordat
Nadere informatieDermatologie. Constitutioneel eczeem en jeuk
Dermatologie Constitutioneel eczeem en jeuk Dermatologie Inleiding Deze brochure geeft informatie over jeuk als gevolg van constitutioneel eczeem en over krabben als reactie daarop. Daarnaast geeft de
Nadere informatieMaximale inspanningstest
Maximale inspanningstest Je komt bij ons in het ziekenhuis voor een test. Die test heet maximale inspanningstest. Het is een onderzoek waarbij de dokter onderzoekt: Hoe jouw conditie is. Hoe je longen,
Nadere informatieTEST JEZELF (WERKBLAD BIJ ANIMATIE 3)
TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 1. Balen, je bent bijna te laat op school. Snel doorfietsen dus.
Nadere informatieFinale weekend club competitie
Finale weekend club competitie Ploegentijdrit Zaterdag stond als allereerst de ploegentijdrit op programma. Jawel hoor we moesten als eerste van start. We waren maar met 5 in plaats van 6 man. Start ging
Nadere informatieHet begin van de winter
WINTER 21 december WINTER 2 Het begin van de winter Vanaf 21 juni worden de dagen weer langzaam korter. De zomer duurt tot 22 of 23 september. Dan zijn de dag en de nacht overal even lang. Met andere woorden:
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieLofoten: noorderlicht fotoreis
7-daagse fotoreis met Jolanda / 24-30 november 2016 Lofoten: noorderlicht fotoreis Vesterålsfjorden Op deze reis neem ik je mee naar fantastische plekjes op het Lofoten-eiland Austvågøya waar je zowel
Nadere informatieTRAININGSCOACH AFRICA CLASSIC
TRAININGSCOACH AFRICA CLASSIC Hard work, magic moments: starting now! Africa Classic voert over glooiende paden van steenslag, zand en stof. In zes dagen leg je in de hitte veel kilometers en hoogtemeters
Nadere informatie18e Survivalrun van De Knipe
18e Survivalrun van De Knipe Donderdag 23 mei t/m zondag 26 mei 2019 Scholierenrun informatie bulletin Inleiding Beste scholier, leerkracht, ouders en sportdocent, Wij vinden het superleuk dat jullie dit
Nadere informatieLADDERS EN TRAPPEN BRON: ARBOUW
LADDERS EN TRAPPEN BRON: ARBOUW Inleiding Gemiddeld overlijden 3-4 werknemers per jaar als gevolg van een val van ladder of trap, 20 werknemers per jaar houden permanent letsel hieraan over. Een trap of
Nadere informatieGraded exposure. Zuyderland Revalidatie
Graded exposure Zuyderland Revalidatie Inleiding In deze folder wordt informatie gegeven over de behandeling van langdurige pijn door graded exposure. Deze folder is bedoeld als ondersteuning van de informatie
Nadere informatieBewustsporten.nl. Goed voorbereid aan de start met een sportmedisch onderzoek
Goed voorbereid aan de start met een sportmedisch onderzoek Hardlopen is heerlijk en gezond, maar het is ook belangrijk verantwoord en veilig te sporten. Een goede voorbereiding en training zijn essentieel
Nadere informatieOSKV IT. Yeti s Indoor Toprope. Naam: Opleiding tot Zelfstandig Indoor Toprope klimmer
OSKV IT Overzicht der Stand van Kennis en Vaardigheden Indoor Toprope Naam: Enkel afvinken indien de deelnemer het besproken item zonder hulp vlot en correct uit voert. Opleiding tot Zelfstandig Indoor
Nadere informatieKlimmen. High Team Adventure. Kratstapelen.
Klimmen Op onze klimboom kunt u gezekerd aan een touw via verschillende routes omhoog klimmen. Deze hebben verschillende moeilijkheidsgraden. Als extra mogelijkheid is er een route die via stokjes geklommen
Nadere informatieGebruikshandleiding Schuine dakrandbeveiliging
Gebruikshandleiding Schuine dakrandbeveiliging Conform NEN-EN 13374 Klasse B Deze handleiding is eigendom van: ASC Group Leerlooierstraat 32 4871 EN Etten-Leur Nederland Disclaimer Deze documentatie is
Nadere informatieVeelgestelde vragen. Vragen over de inschrijving: Veelgestelde Vragen Niet Voor Watjes Tocht
Veelgestelde vragen Op deze pagina vind je antwoord op de meest gestelde vragen. Staat jouw vraag er niet bij? Stel je vraag dan via de Facebookpagina van de NietVoorWatjesTocht of email naar nederland@medair.org.
Nadere informatieWe zijn verliefd geraakt op de Hunsrück, bekoord door haar romantische dalen met slingerende beken tussen hoge rotsformaties en natuurlijk de
We zijn verliefd geraakt op de Hunsrück, bekoord door haar romantische dalen met slingerende beken tussen hoge rotsformaties en natuurlijk de inmiddels beroemde hangbrug Geierlay. Na onze succesvolle groepsreis
Nadere informatieFit na de zomer! Haal nog meer uit je sportroutine met dit E-book!
Fit na de zomer! Haal nog meer uit je sportroutine met dit E-book! INTRO Met de lessen van WorkOutDoor werk je het gehele jaar door aan je kracht, lenigheid, flexibiliteit en conditie. Dit inspiratie E-book
Nadere informatieMeer doen in minder tijd én met minder stress!
Meer doen in minder tijd én met minder stress! Is Werken in Flow iets voor jou? Wil jij grip op je overvolle inbox? Een opgeruimde werkomgeving? Een halve tot een hele werkdag tijdswinst per week? Een
Nadere informatieHogeschool van Amsterdam. Beeldschermwerk? Voorkom RSI!
Hogeschool van Amsterdam Beeldschermwerk? Voorkom RSI! RSI, dat krijg ik toch niet, dat krijgen anderen... Iedereen die dagelijks langer dan 2 uur ononderbroken op de computer werkt loopt het risico om
Nadere informatieDeze reis kan geboekt worden in de maanden december t/m april. Data zijn flexibel.
8-daagse skitocht 8-daagse ski-tocht door het winterse fjäll-landschap rond het meer Grövelsjön. De tocht leidt ons in 6 dagen rond het Grövelsjön-meer, met het begin- en eindpunt in het vakantiedorpje
Nadere informatieoefenbijeenkomst (woensdag 11 mei klimcentrum I-VY (www.i-vyclimbing.nl)
Cursus Outdoor Voorklimmen april - juni 2016 Kernpunten 1. Doel van de cursus De cursus is er op gericht de deelnemers het KlimVaardigheidsBewijs Outdoor Voorklimmen (KVB-OV) te laten behalen. De eisen
Nadere informatieNB: Voordat je start met oefeningen/sporten raadpleeg eerst je (huis)arts.
Wellness Guide Lichaamsbeweging Hoe kan lichaamsbeweging je leven verbeteren Voordelen Meer eigenwaarde Betere lichamelijke conditie Meer energie Beter geestelijk uithoudingsvermogen Gelukkiger in het
Nadere informatieRapportage Competenties. Bea het Voorbeeld. support@meurshrm.nl. Naam: Datum: 16.06.2015. Email:
Rapportage Competenties Naam: Bea het Voorbeeld Datum: 16.06.2015 Email: support@meurshrm.nl Bea het Voorbeeld / 16.06.2015 / Competenties (QPN) 2 Inleiding In dit rapport wordt ingegaan op de competenties
Nadere informatieWat kunnen testers leren van klimmers?
Wat kunnen testers leren van klimmers? 2 1 Wat kunnen testers leren van klimmers Een andere kijk op risico s? Door Jeroen van der Veen Context Testers bepalen risico s aan de hand van een risicoanalyse
Nadere informatieANTARCTICA een wereld apart!
ANTARCTICA een wereld apart! KRAS-reis van Emilie, Wigger en Paul met de MS Delphin in februari 2010. Wat overheerst na terugkomst in Nederland van onze geslaagde reis naar Antarctica is dankbaarheid.
Nadere informatie