1904 begon de oorlog tegen Japan, die verloren werd. In december 1904 is er een stakingsgolf in Sint- Petersburg.

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 5308 woorden 22 december ,5 181 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Russische Revolutie Het begin Toen tsaar Alexander II de regels in Rusland iets versoepelde (hij wou Rusland een grondwet geven), kwamen er meteen verzetsgroepen die zich tegen het beleid van de Tsaar verzetten. De opvolger van Alexander II, tsaar Alexander III sloeg deze groepen met grof geweld neer. Vele opstandelingen werden naar Siberië getransporteerd. Daar ontmoetten zij elkaar en werden de eerste stappen van het nieuwe verzet gezet. Veel latere communisten zaten in Siberië vast, waaronder Lenin, Stalin en Trotski. Alexander overleed in 1896 en werd opgevolgd door zijn zoon, Nicolaas II. Nicolaas was een gelovig man, in zichzelf gekeerd en ervan overtuigd dat hij de door God aangewezen autocraat van Rusland was. Nicolaas II was overigens wel een zwakke vorst. De meningen omtrent zijn persoon zijn verdeeld. Toen de revolutionairen vrij kwamen, was er nog steeds staatsterreur in Rusland. Het verzet moest dus in het geheim worden opgebouwd. De Ochrana, de geheime politie, hield iedereen scherp in de gaten. De geheime politie infiltreerde zelfs in revolutionaire bewegingen door middel van spionnen. Er ontstonden politieke partijen, die, hoewel ze vaak een semi-illegaal bestaan leidden, toch groeiden. De belangrijkste partijen ontstonden rond de eeuwwisseling, nl. de Constitutioneel-Democraten (afk. Cadetten), een Sociaal-Revolutionaire Partij, diverse sociaal-democratische partijtjes en de Russische Sociaal Democratische Arbeiderspartij, die opgedeeld was in twee vleugels (mensjewieken en bolsjewieken). Al deze partijen stonden links van het midden. Als reactie hierop ontstonden ook extreem-rechtse (we zouden nu zeggen: fascistische) bewegingen, zoals de 'Pamjat', die het vooral gemunt hadden op de joden. In 1900 waren er al belangrijke dingen in rusland die te maken hebben met de revolutie. Namelijk de oprichting van drie grote oppositionele stromingen: liberalen, socialistenrevolutionairen, sociaaldemocraten. In 1903 kwam daar weer verandering in er kwam een scheuring bij de sociaal-democraten. Nu waren er 2 groepen de mensjewieken en de bolsjewieken. oorlog van Bloedige zondag 1904 begon de oorlog tegen Japan, die verloren werd. In december 1904 is er een stakingsgolf in Sint- Petersburg. Pagina 1 van 13

2 Op 9 januari proberen burgers een petitie aan te bieden aan Nicolaas II. De demonstratie wordt uit elkaar geschoten en gaat de geschiedenis in als Bloedige Zondag. De oorlog tegen Japan werd ook wel de eerste russische revolutie genoemd. Dit is wat Lenin schreef enkele dagen na bloedige zondag 'Er spelen zich in Rusland geweldige historische gebeurtenissen af. Het proletariaat is tegen het tsarisme opgestaan. Het proletariaat werd door de regering tot de opstand gedreven. Er ken nu nauwelijks nog twijfel zijn, dat de regering de near verhouding onbelemmerde ontwikkeling van de stakingsbeweging en het begin van de grote demonstratie met opzet heeft toegelaten, omdat zij het op het toepassen van wapengeweld wilde laten aankomen. En ze heeft het erop laten aankomen! Duizenden doden en gewonden - dat is het resultaat van de 9de januari, de bloedige zondag in Petersburg. Het leger heeft weerloze arbeiders, vrouwen en kinderen overwonnen. Het leger heeft de vijand bedwongen, heeft op de grond liggende arbeiders in elkaar geknald. 'We hebben hun een behoorlijke les gegeven!' zeggen nu met een onbeschrijflijk cynisme de knechten van de tsaar en hun Europese lakeien uit het kamp van de conservatieve bourgeoisie. Ja, het was een grote les! Het Russische proletariaat zal die les niet vergeten, De meest onvoorbereide, achterlijke lagen van de arbeidersklasse, die naïef in de tsaar geloofden en oprecht de wens koesterden de smeekbeden van het gekwelde volk op vreedzame wijze aan 'de tsaar persoonlijk' te overhandigen, zij allen hebben een les gekregen van de door de tsaar of door diens oom, aangevoerde troepen.' Uit: Lenin, keuze uit zijn werken. Deel I. p. 94 Het bloedbad leidde tot grote ongeregeldheden in geheel Rusland. In oktober 1905 brak zelfs de eerste algemene staking in Rusland uit. De tsaristische regering kwam uiteindelijk in het Oktobermanifest de stakers tegemoet door de autocratie te vervangen door een constitutionele monarchie. Een nationale vergadering - de Doema - werd ingesteld, die de wetgevende macht zou gaan uitoefenen, maar binnen een paar maanden bleek al dat de macht van de tsaar nog lang niet verdwenen was en gehoorzaamde de Doema geheel aan de grillen en nukken van de tsaar. 14 Mei 1905 was de zeeslag van Tsoesima 23 augustus 1905 was de vrede van Portsmouth, dat was het definitieve ende van de oorlog tegen japan. Vanaf 1906 bestond de Doema vooral uit rechtse parijen (oktobristen en partijlozen) die de doorgevoerde hervormingen goed genoeg vonden en verdere hervormingen (voorlopig) afwezen. Toen Rusland met de eerste wereldoorlog mee ging doen, werd dit in het begin met groot enthousiasme begroet. Het Russische leger boekte echter geen noemenswaardige successen. De burgers werde nwoedend. In januarie 1917 braken er voedselrellen ui in Sint-Petersburg. Deze voedselrellen sloegen om in politieke rellen, gericht tegen het Tsaristisch regime. De bolsjewieken (een communistische groep) speelde daar goepd op in en zette de bevolking aan tot opstand. Desondanks genoten zij op dat moment geen werkelijke populariteit, daar zij zich volledig op het (in Rusland vrijwel ontbrekende) proletariaat (lage Pagina 2 van 13

3 stand). Het plein voor bloedige zondag Plaatje: encarta Bron: Het begin van de 1e Wereld Oorlog De eerste wereldoorlog had ook invloed op Rusland.en de Russische Revolutie Op 28 juni 1914 werd de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand in Sarajevo vermoord door de panslavist Gavrilo Princip. Oostenrijk zag zijn kans schoon om het lastige buurland Servië aan te pakken en verklaarde het de oorlog. Servië vroeg Rusland om hulp, waarop Rusland zijn troepen gedeeltelijk mobiliseerde. Duitsland, dat onwrikbare trouw aan zijn bondgenoot Oostenrijk-Hongarije had gezworen stelde een ultimatum aan Rusland en Frankrijk waarin het eiste dat Rusland de mobilisatie van zijn troepen zou stoppen én dat Frankrijk zich buiten een eventueel conflict zou houden. Rusland en Frankrijk weigerden, waarop Duitsland hen de oorlog verklaarde. Het Duitse leger trok het neutrale België binnen om Frankrijk in te sluiten, waardoor Engeland, dat beloofd had de Belgische neutraliteit te waarborgen, tot actie gedwongen werd. Zo was bijna heel Europa in oorlog. Toen Turkije en Bulgarije zich later ook nog bij de centralen aansloten was echt iedereen in Europa bij de oorlog betrokken, behalve het neutrale Nederland, Spanje en Scandinavië. Italië voegde zich later nog bij de geallieerden. Bron: Een anoniem werkstuk op internet, met de bronnen Sesamatlas bij de wereldgeschiedenis vertaald door Jacoba M. Vreugdenhil (Baarn 1993) Flashback ViaDelta geschiedenis Theorieboek door Eric de Rooij (Leiden 1998), 4-7 Het begin van de Russische revolutie 1917 t/m 1918 In 1917 stopte Rusland met het vechten in de Eerste Wereldoorlog. Het land had problemen in eigen land. Er kwam een revolutie tegen de Russische Traar. De Tsaar werd afgezet en een jaar later met zijn hele familie vermoord. Rusland werd n een republiek, een land zonder Tsaar. De oorzaak, De Russische bevolking was ontevreden met het bestuur van het land. De macht was in de hand van de rijke mensen, met veel grond. Officieel had de tsaar en de kerk de macht, maar in de praktijk was dat niet zo. Mensen deden gewoon waar ze zin in hadden. Het land was zo groot dat dat niet eens opgemerkt werd! Ze deden het dan in de naam van de tsaar Nicolaas II, die vanaf 1881 tsaar was, het was niet zo n machtige tsaar. Pagina 3 van 13

4 Na bloedige zondag waren er al veel vakbonden opgericht tengen de Tsaar en er volgden nog meer stakingen, protesten, opstanden, terreur, en muiterijen. De stakingen werden steeds erger, men eiste brood, hogere lonen en regering door de doema. Tsaar Nicolaas II zette officieren in, maar deze weigerden. Hij moest op 2 maart 1917 noodgedwongen afstand doen van de troon. Belangrijke data: 1915 De tsaar ontslaat zijn opperbevelhebbers en neemt zelf de verantwoordelijkheid voor leger en vloot De toestand aan het (thuis)front wordt langzamerhand onhoudbaar. Een hongeropstand dreigt Ter gelegenheid van de Internationale Vrouwendag demonstreren duizenden vrouwen voor meer voedsel. Stakende arbeiders van de Poetilow-fabrieken voegen zich bij hen. De volgende dag volgen er nog meer demonstraties waarin leuzen worden meegedragen als 'Weg met de oorlog' en 'Weg met de autocratie'. Op 25 februari breekt een algemene staking uit in Petrograd. In tegenstelling tot de revolutie van 1905 weigeren soldaten op de menigte te schieten. De Februari Revolutie Februari revolutie (oude stijl maart nieuwe stijl) Door de hoge eisen van het volk, kon Tsaar Nicolaas II de macht niet langer behouden. Hij moest op 2 maart 1917 gedwongen aftreden. De doema kwam aan de macht en stelde een voorlopige regering samen met als leider Kerenski*. *Kerenski werd geboren in Simbirsk als zoon van een onderwijzer, die - schoon toeval - ook aan Lenin les gaf. Kerenski studeerde aan de universiteit van Sint Petersburg rechten. Hij raakte daar geïnteresseerd in politiek. Al snel bleek hij als advocaat een begenadigd spreker. In 1912 werd hij voor de democratischsocialisten lid van de vierde Doema. Tegelijk was hij (niet-marxistische) vice-voorzitter van de Petrogradse Sovjet. Bij het uitbreken van de Februari-revolutie in maart 1917 werd hij minister van justitie in de Voorlopige Regering. Al snel volgde - dankzij zijn tomeloze inzet - zijn benoeming tot Minister van Oorlog (16 mei) en vervolgens tot Minister-President (25 juli). De oorlog bleef echter slechts nederlagen voor de Russen brengen, ondanks de geweldige inspanning die Kerenski zich getroostte om de oorlogsinzet tegen Duitsland op te voeren. Zijn poging om een groot offensief op gang te brengen mislukten omdat de Russische bevolking langzamerhand naar vrede snakte. In de zomer van 1917 brokkelt zijn populariteit steeds verder af, ook al leek het alsof hij vast in het zadel zat nadat hij zowel een poging tot staatsgreep van links als van rechts had afgeslagen. Uiteindelijk wordt hij tijdens de Oktoberrevolutie ten val gebracht op 7 november. Hij probeerde nog het verzet te organiseren, maar vlucht dan toch naar de Amerikaanse ambassade vermomt als matroos. Eerst woonde hij, zoals zovele Russische ballingen, enige tijd in Parijs Pagina 4 van 13

5 om vervolgens via Australië de laatste 24 jaar van zijn leven in de VS door te brengen, mijmerend en schrijvend over de vraag hoe het tussen Februari en Oktober 1917 zo mis had kunnen gaan in Rusland. Bron: De November Revolutie Oktober revolutie (oude stijl november nieuwe stijl) De mensen waren blij dat Tsaar Nicolaas II was afgezet, maar toch kwamen er opnieuw ontevreden sovjets, die sociale verbeteringen eisten en ook de bolsjewieken wilden herverdeling in het land. Toen was het gedaan met de voorlopige regering. In de nacht van 25 oktober (volgens de Juliaanse kalender) begon de opstand van de bolsjewieken, die de geschiedenis inging als de Oktoberrevolutie, met het beroemde schot van de pantserkruiser "Aurora" op het paleis van de tsaar. Opstandige troepen bezetten strategische plaatsen in Petrograd, alsmede het winterpaleis van de tsaar. In de nacht van 26 oktober overgaven aan de regering van Kerenski, er werd een nieuwe regering benoemd door het congres der Sovjets. De voorzitter van deze nieuwe regering (de Raad van Volkscommissarissen) werd Lenin. De regering bestond uit de Bolsjewistische Partij (sinds januari 1918 de Russische Communistische Partij) en de Linkse Sociaal-Revolutionaire Partij (een afsplitsing van de Sociaal-Revolutionaire Partij). Stalin werd volkscommissaris van nationaliteiten en Trotski werd volkscommissaris van buitenlandse zaken. In deze functie wist hij begin 1918 vrede te sluiten met de Centralen, wat het einde betekende van Ruslands deelname aan de Eerste Wereldoorlog. De volgende oorlog stond al voor de deur: de Russische Burgeroorlog. Het Rode Leger (bolsjewieken, communisten) stond recht tegenover het Witte Leger (tegenstanders van de communisten, veelal oud-tsaristische officieren), het Groene Leger (Oekraïense anarchisten) en het Zwarte Leger (anarchisten). De Burgeroorlog werd in 1921 in het voordeel van de communisten beslecht. De bolsjewieken die het winterpaleis bestormen in Sint-Petersburg. De verschillende Groeperingen Tijdens de revolutie waren er diverse sociaal-democratische partijtjes en de Russische Sociaal Democratische Arbeiderspartij, die opgedeeld was in twee vleugels (mensjewieken en bolsjewieken). Al deze partijen stonden links van het midden. Als reactie hierop ontstonden ook extreem-rechtse (we zouden nu zeggen: fascistische) bewegingen, zoals de 'Pamjat', die het vooral gemunt hadden op de joden. De Bolsjewieken De bolsjewieken vormden een revolutionaire Groepering van de Russische Sociaal-democratische Arbeiders Partij. De naam ontstond tijdens het tweede partij congres in Londen (augustus 1903). Tijdens het congres moest er gestemd worden over de samenstelling van de redactie van het partijblad de Iskra - De Vonk -. De stemming leverde een meerderheid op voor de groep rond Lenin, die vervolgens zich zelf bolsjewieken noemden. Dit wil zoveel zeggen als meerderheidsmannen. Bij tal van andere kwesties werden Pagina 5 van 13

6 de aanhangers van Lenin echter weggestemd. De tegenstanders van de bolsjewieken die de gematigde vleugel van de partij vormden, stonden bekend als mensjewieken. De bolsjewieken bleven de radicale vleugel binnen de partij tot 1912 waarna Lenin een eigen Centraal Comité vormde. Na de Russische Revolutie noemde de partij van Lenin zich in 1918 de Al-Russische Communistische Partij (bolsjewiki). Tot het 19e Partijcongres in 1952 bleef de benaming bolsjewiki deel uit maken van de officiële partijnaam van de communistische partij van de Sovjet Unie De mensjewieken De Russische Sociaal-Democratische Arbeiderspartij was in eigen land verboden en opereerde dan ook buiten Rusland. Op het tweede partijcongres in 1903, afwisselend in Brussel en in Londen, ontstond een conflict. Een minderheid, de mensjewieken - 'mensje' betekent 'minder' - geloofde in tijdelijke samenwerking met liberale en radicale groepen om hervormingen te kunnen doorvoeren. De meerderheid, de bolsjewieken - 'bolsje' betekent 'meer' -, wilde door middel van revolutie het staatsapparaat omverwerpen. Martov was de leider van de mensjewieken. Lenin van de bolsjewieken. Na de oktoberrevolutie sloten de mensjewieken zich uit solidariteit met hun vroegere partijgenoten niet bij de tegenstanders van de bolsjewieken aan. Desondanks werden ze toch door de blosjewieken onderdrukt, waardoor ze snel aan betekenis verloren. Lenin Lenin, Lenin, dit is eigenlijk de schuilnaam van Vladimir Iljitsj Oeljanov. Hij werd geboren in Simbirsk als zoon van een inspecteur van het onderwijs. Zijn oudere broer werd in 1887 opgehangen wegens betrokkenheid bij een complot om tsaar Alexander III te vermoorden. Ondanks zijn verbanning 1000 kilometer van de universiteit van St. Petersburg vandaan, slaagde Lenin er in om zijn rechtenstudie te voltooien. Als student werd hij doorlopend in de gaten gehouden door de ochrana - de geheime politie van de tsaar. Hij kwam dan ook een aantal keren met de politie in aanraking en in 1895 naar Siberië verbannen. In juli 1900 verliet hij als balling Rusland,zoals zovelen voor hem en na hem, waarna hij zich respectievelijk in Brussel, Parijs, Londen en Genève ophield. Dankzij zijn pamfletten en artikelen waarin hij een eigen zienswijze op het marxisme uiteenzette, en door de uitgifte van krantjes als de Iskra - de Vonk - en de Vperyod - Voorwaart -, werd hij al snel de voorman binnen de Russische Sociaal-Democratische Arbeiderspartij RSDAP. Meningsverschillen met andere ballingen over de juiste analyse en juiste politieke koers leidde in 1903 tot een scheuring binnen de RSDAP. Lenin stelde zich aan het hoofd van de bolsjewiki, de meerderheidsvleugel op het in Londen voortgezette tweede congres van de RSDAP. Bolsjewiki wil dan ook zoveel zeggen als meerderheidsmannen, een handige propagandistische truc, omdat het nu leek of daadwerkelijk de meerderheid van de partij achter de denkbeelden van Lenin zou staan. Dat was op dat moment zeker nog niet het geval en de meerderheid Pagina 6 van 13

7 was alleen maar te danken geweest aan het feit dat eerder het congres in Brussel al gaande was, maar door de politie vanwege staatsgevaarlijke activiteiten moest opbreken en uitweek naar Londen - met achterlating van een deel van de deelnemers. Het gematigde deel van de RSDAP werd de mensjewiki genoemd ofwel de minderheidsmannen. In 1912 leidden de meningsverschillen tot een formele scheuring binnen de partij en vormde Lenin een afzonderlijk centraal comité. In 1905 was Lenin kortstondig in Rusland om te pogen tijdens de revolutie van datzelfde jaar een sovjet in Petersburg van de grond te krijgen. Hij was echter al snel gedwongen weer het land te verlaten en vestigde zich vervolgens in 1907 in Zwitserland. Tijdens de Eerste Wereldoorlog betoogde Lenin dat de imperialistische oorlog omgezet moest worden in een socialistische revolutie. Toen in februari/maart 1917 de positie van de tsaar aan het wankelen raakte, vond de Duitse Oberste Heeresleitung het opportuun om Lenin per geblindeerde trein door Duitsland te vervoeren. De straffe organisatie van de bolsjewiki onder leiding van Lenin zou er in de ogen van de Duitse generale staf borg voor staan dat de agitatie tegen de tsaar een nog groter omvang en effect zou krijgen met als beoogd resultaat een ondermijning van de discipline en gevechtskracht van de Russische soldaten. Het is zeer waarschijnlijk dat Lenin niet alleen zijn reis aangeboden kreeg door de Duitsers, maar ook een aanzienlijk bedrag ontving om zo de propaganda tegen de tsaar te kunnen bekostigen. Kort na zijn aankomst in Petrograd zoals Sint-Petersburg sinds het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog heette, publiceerde hij zijn Aprilstellingen waarin hij opriep tot alle macht aan de sovjets, onmiddellijke vrede zonder annexaties, brood en land voor de burgers en boeren. In juli mislukte een eerste poging om de macht over te nemen van de Voorlopige Regering. Opnieuw nam Lenin de wijk, nu naar Finland. Maar door het optreden van Kornilov die een autoritair bewind wilde instellen, kregen de bolsjewieken opnieuw een kans om op de voorgrond te treden. Uiteindelijk leidt dit in oktober 1917 tot een nieuwe poging de macht over te nemen en nu met succes. Vanuit het voormalig meisjesinstituut Smolny gaf Lenin leiding aan de machtsovername. De Voorlopige Regering wordt aan de kant geschoven, Kerenski vlucht naar de Amerikaanse ambassade en Lenin vormt de Raad van Volkscommissarissen. Van deze Raad of Sovjet is hij de voorzitter, terwijl Trotzki Volkscommissaris voor Buitenlandse Zaken wordt. Stalin wordt met de post voor nationaliteitenvraagstukken afgescheept. Lenin nationaliseerde de banken en grondbezit. Een wapenstilstand met Duitsland werd eenzijdig afgekondigd, waarna Trotzki de ondankbare taak had met de Duitsers te onderhandelen. Dit leidde uiteindelijk in maart 1918 tot de Vrede van Brest-Litowsk waarbij Rusland grote delen van de Oekraïne kwijtraakte. In dezelfde maand besloot Lenin de hoofdstad te verplaatsen van Petrograd naar Moskou. In de maanden en jaren na de Oktoberrevolutie woedde er in Rusland een burgeroorlog van Roden tegen Witten, waarbij de bolsjewiki de kern van de Roden uitmaakten en de Witten bestonden uit een allegaartje van teleurgestelde mensjewiki, anarchisten, kozakken, tsaristische officieren e.d. Lenin probeerde tegelijkertijd met de burgeroorlog een begin te maken met een economie op socialistische basis. Dit leidde tot een grote mislukking en een drama van immense omvang tekende zich af. Steeds meer mensen leden Pagina 7 van 13

8 honger, de boeren dreigden zich af te wenden van de bolsjewiki, de arbeiders in de steden werden steeds ongeduriger. Slechts door het invoeren van vergaande vormen van terreur weten Lenin en de zijnen het hoofd boven water te houden. Als de matrozen van Kronstadt, die in oktober 1917 een vooraanstaande rol hadden gespeeld bij de machtsgreep van de bolsjewiki, in opstand komen o.a. tegen het gebrek aan democratie, is het voor Lenin duidelijk dat er iets moet gebeuren. Hij laat de opstand met harde hand neerslaan want de matrozen hadden hun hand opgeheven tegen de partij. Maar Lenin heeft ook in de gaten dat het noodzakelijk is om de economie minder rigoreus aan te pakken en afstand te doen van het oorlogscommunisme. Lenin komt dan met de Nieuwe Economische Politiek, die de boeren en middenstand iets meer ruimte bood en tegelijk de controle van de staat op de belangrijkste economische sectoren (banken, kapitaalgoederenindustrie, export) stevig in handen hield van de bolsjewiki. Deze noemden zich overigens al sinds enige tijd communisten om duidelijk te maken dat zij niets van doen hadden met de sociaal-democraten, die niet in staat waren geweest een wereldoorlog te voorkomen. Lenin wist zelfs een aantal buitenlandse ingenieurs in te schakelen bij de ontwikkeling van de grondstoffenwinning in Siberië. Het zal geen verbazing wekken dat zowel binnen zijn eigen partij als ver daarbuiten het optreden van Lenin tegenstand opriep. Op 30 augustus 1918 was hij al eens het slachtoffer geworden van een aanslag. Hij hernam zijn werkzaamheden binnen drie weken, maar zijn gezondheid had een fikse optater gekregen. In 1922 werd hij getroffen door een reeks beroerten die het werken voor hem onmogelijk maakten. Tussen december 1922 en maart 1923 had Lenin zijn laatste aantekeningen en brieven gedicteerd. Dit gold als zijn politieke testament. Lenin had geprobeerd om Stalin wegens gebrek aan karakter uit de partijleiding te verwijderen en richtlijnen voor de toekomst van de partij te schrijven. Desondanks was hij er niet in geslaagd zijn opvolging te regelen. Binnen de partij was al geruime tijd een machtsstrijd gaande tussen Stalin en Trotski. Hij raakt grotendeels de greep op de politiek kwijt, wat mensen als Stalin de kans biedt om zich voor te bereiden op de tijd na de dood van Lenin. Stalin komt uiteindelijk als machtigste naar voren in de strijd om de opvolging van Lenin, ondanks het feit dat Lenin in zijn testament hem niet de aangewezen persoon daarvoor vindt. Op 21 januari 1924 overlijdt Lenin. Vijf dagen later wordt Petrograd herdoopt in Leningrad. Lenins graf werd een bedevaartsoord, zijn geboortestad Simbirsk heette voortaan Uljanovsk en St. Petersburg werd Leningrad. Met de val van het communisme werd ook deze naam op de vuilnisbelt van de geschiedenis gegooid en kreeg de stad zijn oorspronkelijke naam Sint-Petersburg weer terug. Rusland in de 1ste Wereldoorlog Rusland vocht in de 1ste WO (van ) ook mee. Aan het begin van de twintigste eeuw werd het vasteland van het huidige Europa beheerst door vijf grote Rijken: Frankrijk, Duitsland, Rusland, Oostenrijk-Hongarije en het Turkse Rijk. Het machtigste land was echter Groot-Brittannië. Als landen ruzie hadden zochten ze hulp bij elkaar. Een van die ruzies ging over de Balkan. De volkeren van de Balkanlanden wilden niet meer overheerst worden. In 1914 hadden zich twee kampen gevormd. Oostenrijk-Hongarije en Duitsland vormden een blok. Het andere blok bestond uit Frankrijk, Rusland en Groot-Brittannië. Pagina 8 van 13

9 De ruzie liep uit de hand. Bijna heel Europa werd in de oorlog verwikkeld. Als we alle koloniën meerekenen, was driekwart van de wereld in oorlog (kijk naar het plaatje op de volgende bladzijde). Ook in Rusland werden miljoenen mensen ingezet voor de 1ste WO. Er sneuvelden vele boeren, arbeiders, e.d. omdat Rusland keer op keer verloor. Toen Lenin en de bolsjewieken eenmaal een tijd aan de macht waren (vanaf de Oktoberrevolutie, 25 oktober 1917) hebben zij vrede gesloten met Duitsland in maart Ze hadden nu wel vrede gesloten en de 1ste WO voor het grootste gedeelte achter zich gelaten, maar er ontstond hierna al weer een nieuwe burgeroorlog in eigen land. Deze ontstond tussen de Witten (Vooral mensjewieken en liberalen) en de Roden (Vooral bolsjewieken en sovjets) en duurde van 1918 tot 1922 en hierna viel het leiderschap van Lenin en de bolsjewieken uiteen en werd de Sovjetunie opgericht dat tot 1991 standhield. Op de volgende pagina zie je het landkaartje met alle landen die aan de wereld oorlog deelnamen, zich afstandlijk gedroegen en meevochten voor de vrijheid van elk land Kaart van alle landen die iets of niets te maken hebben met de 1e wereldoorlog Landen die blauw gekleurd zijn, noemen we de Centralen. Daarin zaten o.a. Duitsland, Oostenrijk- Hongarije (O-H), Bulgarije, Turkije en hun kolonies (= ingepikte gebieden in andere werelddelen). Landen die roze gekleurd zijn, noemen we de Geallieerden. Deze landen vochten tegen de Centralen. (Rusland vocht dus niet mee tot het eind van de 1ste WO). Landen die geel gekleurd zijn, deden met de Geallieerden mee aan het eind van de Eerste Wereldoorlog, dus vanaf 1917 tot Landen die grijs gekleurd zijn, bleven "neutraal". Zij vochten niet mee en werden ook niet aangevallen door andere landen. Nederland was dus ook neutraal. Je ziet dat er niet veel landen neutraal bleven, vandaar de 1ste Wereldoorlog. Tegenwoordig praten wij over de Eerste Wereldoorlog, maar in die tijd had men het over De Grote Oorlog (in Engeland ook wel de Great War ). De Tsaar (Familie Romanov) en hun dood De familie Romanov is het gezin van Tsaar Nicolaas II. In 1894 besteeg Tsaar Nicolaas II de Russiche troon, als opvolger van zijn vader : Alexander III. Tsaar Nicolaas was tot tegenstelling van zijn vader een onzeker en voor zijn gezin een gevoelige en gelovige man. Nicolaas had een belangrijke taak als tsaar van Rusland maar vervulde deze uitermatig slecht, deze Tsaar wou een Monarchie (Koningshuis) iets waar hij compleet de baas over was en zo alles kon bepalen wat er Pagina 9 van 13

10 in het land der Ruslanden zou gebeuren. De boeren die ook in Rusland woonden waren het hier niet mee eens! Alle boeren werkten voor de regering. Ze hadden een stukje grond, hier zaaiden ze granen uit voor een goede oogst maar zou altijd 1/5 deel moeten afstaan aan regering(nu zul je wel denken 1/5 deel das niet zoveel maar in die tijd wel. Als je tenminste zag wat de boeren oogsten.) van dit kleine beetje moesten de boeren in die tijd leven hier heb je een foto van een huis waar een boer in woont Uiteindelijk kwam er ruzie tussen de regering en de Tsaar. De regering (Bolsjewieken en de mensjewieken) waren het niet eens met de manier van handelen van de Tsaar. De regering wilde Tsaar Nicolaas afzetten dat was het doel van de regering. Samen met zijn familie: Het zou nog erger worden voor Nikolai Alexandrovits en zijn familie. Op 2 maart werd hij gedwongen afstand te doen van de troon en werd hij met zijn familie naar Jekaterinenburg verbannen. Daar werden zij opgesloten in een Huis met bewakers. Ze mochten niet uit hun huis. Behalve 1 iemand: de keukenjongen, deze jongen doet ongeveer 75 jaar nadat de familie is omgebracht verhaal uit in het boek: De kichtenboy, De keukenjongen. Hier staat dat hij eens per dag het huis uit mocht om eten te halen. Maar altijd waren er mensen buiten de muren die de familie Romanov wilde redden. Zo werd ook een ontsnapping plan opgezet. De familie Romanov was Steenrijk, en wilde zoveel rijkdom meenemen naar hun onderduik adres. Vandaar dat alle vrouwen s avonds naar hun kamers verdwenen en hun Medicijnen (Sieraden) (Medicijnen zo noemde de Vrouw van de Tsaar haar Sieraden) die naaiden ze in de zoom van hun ondergoed. Ongeveer 2 uur voordat de geplande ontsnapping zou plaats vinden ging de hele familie naar bed. Met al hun kleren aan. Maar vlak voor hun ontsnapping werden ze betrapt door de vijand. op 16 juli 1918, werd de hele tsarenfamilie, vader, moeder en vijf kinderen, doodgeschoten door de nieuwe machthebbers. Hun lijken werden verbrand en in een park begraven. Het einde van de Russische Revolutie. Er was steeds meer woede en verafschuwing voor de Tsarenfamilie. Ze stelden de Tsaar Nicolaas II (de toenmalige Tsaar wie aan de macht was en de laatste) en zijn familie verantwoordelijk voor de Russische nederlagen in de Russisch-Japanse oorlog ( ), Bloedige Zondag ( ) en de 1ste WO ( ), maar ook voor de omstandigheden van het volk in Rusland. Ze hadden geen rechten en leefden armoedig. In de februarirevolutie (vanaf ) moest de Tsaar op 2 maart 1917 afstand doen van de troon en kwam de toenmalige Doema (eerst de regering wie meebesliste over de besluiten van de Tsaar, bestaande uit de mensjewieken en de liberalen) met aan de leiding Kerenski aan de macht. Toch kwamen er opnieuw ontevreden sovjets die sociale verbetering eisten en ook de bolsjewieken wilden herverdeling in het land. Op 25 Oktober 1917 namen de bolsjewieken daarom de regering gevangen en een dag later koos het bijeengeroepen Congres van Sovjets tijdens verkiezingen Lenin als leider van de nieuwe regering. Alles werd van de staat, geleid door één communistische partij. Dit was de oktoberrevolutie van In maart 1918 sloot Lenin vrede met Duitsland (in de 1ste WO) maar er volgde al snel een nieuwe Pagina 10 van 13

11 burgeroorlog tussen het Rode leger (de bolsjewieken) en het Witte leger (de mensjewieken) die dreigden de Tsarenfamilie te bevrijden (na afstand van de troon werden de Tsaar Nicolaas II en zijn familie gevangengehouden). Op 17 juli 1918 werden daarom Tsaar Nicolaas II, zijn vrouw Alexandra Fyodorovna en hun vier dochters en hun zoon de oorspronkelijke troonopvolger geëxecuteerd door de bolsjewieken. Na deze burgeroorlog, die eindigde in 1922, werd de Sovjetunie opgericht en bestond tot Het Einde van de 1e Wereld Oorlog Zowel Frankrijk als Duitsland dachten dat de oorlog niet lang zou duren. De Fransen gingen er van uit dat de Duitsers in het Noordoosten zouden aanvallen, want België was neutraal (niet bij de oorlog betrokken, net als Nederland). Duitsland trok om de Franse legers heen en viel België aan. De legers lieten hun soldaten sleuven in de grond maken, Genaamd: loopgraven. Loopgraven zijn om elkaar van daaruit te bestoken met kogels, granaten en andere oorlogswapens. Honderdduizenden soldaten sneuvelden bij pogingen om door de linies heen te komen en de vijand terug te dringen. Het zwaarst waren de gevechten bij Ieperen, Loos, Vimy, de somme, campagne en vooral Verdun. Alleen al bij die Franse stad vielen doden, terwijl mensen gewond raakten. Een veel gebruikt wapen in de loopgraven was gifgas, waarmee men de vijand met een enkel vliegtuig over de linies kon vliegen gas naar beneden gooien en zorgde bij de vijand vergiftigde soldaten en soldaten in verwarring bracht. Voor het eerst verscheen ook de tank, een Engelse uitvinding, op het slagveld. De Duitsers waren er erg van onder de indruk. Buitgemaakte tanks werden meteen naar Duitsland gestuurd, waar ze in grote aantallen werden nagemaakt. De strijd in de lucht werd ook steeds belangrijker. Soms werden wel 1400 vliegtuigen de lucht in gestuurd om de vijand te bestrijden.. Daarna probeerden de Duitsers aan te vallen via Vlaanderen. Zij werden bij de plaats Ieper door de Belgen en Engelsen tegengehouden. Bij een rivier de Marne werden de Duitsers tegengehouden door de Fransen. De legers groeven zich ook daar in. Toen begon de beruchte loopgravenoorlog. Britten, Fransen en Belgen tegenover het sterke Duitsland. Het front liep van Ieper/Diksmuide in België tot de Vogezen in Frankrijk. Ongeveer drie jaar zou het front niet meer van plaats veranderen. De Verenigde Staten sloten zich in 1917 bij Frankrijk en Groot-Brittannië aan. Op 11 november 1918 kwam er een wapenstilstand en in 1919 werd in Versailles de vrede gesloten De Eerste Wereldoorlog heeft ontzettend veel levens gekost. Pagina 11 van 13

12 De schattingen lopen uiteen van 9 tot 11 miljoen doden. Verder raakten ongeveer 21 miljoen mensen gewond, vaak zo erg dat ze voor de rest van hun leven verminkt waren. Ze misten een arm, een been, soms twee benen. Bovendien werden miljoenen mensen van hun huis verdreven. De slachtoffers waren voor het grootste deel militairen, van soldaten tot generaals, maar vooral soldaten sneuvelden. Ze sneuvelden bij tienduizenden in Rusland, Frankrijk en België. Bronnen Bronnen Internet: Computer: encarta Boeken: De keukenjongen Robert Alexander , grote oorlog en vorming van de 20ste eeuw- Jay Winter & blaine baggett Encyclopedie Het Spectrum / Standaard Uitgeverij (Bieb Slash21) De verdwenen wereld van Nicolaas en Alexandra Tsaar Peter Kurth (Bieb Lichtenvoorde) Encyclopedie Grote Winkler Prins Elsevier (Van mijzelf) Memo: Geschiedenis voor de basisvorming, Havo/Vwo 2 (Lesboek van het Marianum) Einde De Russische Revolutie is volgens ons zeer uitgebreid en ingewikkeld. Gelukkig zijn er veel bronnen over die ons hebben geholpen. Een patroon dat wij hebben ontdekt in de revoluties die wij al hebben behandeld is dat er eerst een spanning heerst tussen bepaalde partijen vóór de Revolutie zelf, dat er een trigger plaatsvindt en dat hierna radicaal in opstand gekomen wordt (een plotselinge, extreme, maar effectieve opstand vind plaats, ook wel hèt hoogtepunt van de revolutie) en dat hierna vervolgens alles weer ongeveer hetzelfde wordt als voorgaand, en pas later, geleidelijk aan, echt verandering optreedt. Niet in alle revoluties hoeven zich bloedvergieten plaats te vinden (zoals bijvoorbeeld tijdens de Sexuele Revolutie of de Fluwelen Revolutie, Pagina 12 van 13

13 waar men streefde naar geweldloos protesteren), maar in de Russische Revolutie was dit absoluut wel het geval. Vele onschuldige burgers vonden de dood, maar ook vele leden van de Tsarenfamilie werden vermoord. Veel revoluties, zoals o.a. de Russische-, Franse- en Chinese Revolutie bevonden zich eerst onder autocratisch bewind, ook wel alleenheerschappij genoemd, totdat ontevreden mensen van lagere standen in opstand kwamen om de gezamenlijke vijand, namelijk de alleenheerser (in China de keizer, in Rusland de Tsaar, in Frankrijk de koning), te verjagen. Nadat dit gezamelijke doel was bereikt ontstonden er opnieuw meningsverschillen en ontevredenheid over het nieuwe machtsbeleid, waardoor verschillende partijen ontstonden en om de macht streden. Meestal werd er uiteindelijk opnieuw geregeerd onder leiding van één persoon. Denk bij de Russiche Revolutie aan de Tsaar Nicolaas II, die verstoten werd, waarna er een machtsstrijd kwam tussen verschillende groeperingen van de bevolking en tenslotte de bolsjewieken aan de macht kwamen met als leider Lenin. (Dit is overigens niet altijd het geval, bij de Seksuele Revolutie bijvoorbeeld, speelt een heel ander verhaal.) Pagina 13 van 13