Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland

Transcriptie

1 Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland 1 juli december 2004 Periode 2 1. RAAK-acties In het startdocument van Regio RAAK Flevoland zijn tien RAAK-acties genoemd, die in het voorlopig plan van aanpak, dd , werden samengevat in vijf RAAK-acties: 1) Versterken van de opvoedingsondersteuning dicht bij huis. 2) Bevorderen van weerbaarheid en kennis over machtsmisbruik bij kinderen. 3) Bevorderen van kennis en vaardigheden bij beroepskrachten in het signaleren, bespreekbaar maken en handelen bij vermoedens van kindermishandeling. 4) Bevorderen van interventieprogramma s die actief ondersteuning bieden aan risicogezinnen. 5) Bijdragen aan de implementatie van het Flevolandse zorgprogramma kindermishandeling. Deze RAAK-acties zijn in het plan van aanpak vertaald naar concrete activiteiten. In dit verslag wordt de voortgang beschreven van deze RAAK-acties in periode 2, te weten de periode juli december Realisatie RAAK-acties In de eerste periode (januari juni 2004) zijn bijna alle voorgenomen activiteiten gestart, daarnaast zijn ontwikkelingen in gang gezet die niet van te voren zijn bedacht, maar die wel bijdragen aan de RAAK-doelstellingen. Zie de halfjaarrapportage Regio RAAK Flevoland, periode 1. In bijlage 1 is een uitgebreid overzicht opgenomen van de voor periode 2 voorgenomen activiteiten, de realisatie daarvan en de voorgenomen activiteiten voor periode Resultaten De volgende concrete resultaten zijn in periode 2 bereikt: Lesbox Rechten van het Kind is samengesteld en is door twee scholen gebruikt. SPUTOVAMO-werkwijze heeft in de periode sept tot sept in het Flevoziekenhuis 126 verdenkingen van kindermishandeling opgeleverd. Een algemeen maatschappelijk werker en een jeugdverpleegkundige zijn ieder gestart met gezinscoaching aan een multiproblemgezin. Snel Hulp is gestart met hulpverlening aan gezinnen. Het protocol Niet Verschenen Zonder Bericht (NVZB) en het balansmodel van de JGZ is per 1 januari 2005 in gebruik genomen door de JGZ van de GGD. Naast deze concrete resultaten zijn er ook andere opbrengsten te noemen. Zoals knelpunten die zichtbaarder zijn geworden: Gebrek aan zorgcoördinatie, waardoor problemen in gezinnen escaleren en geen enkele hulpverlener daar nog tegen op gewassen is (ervaring van gezinscoach en Snel Hulp). Veelheid aan voorzieningen en instellingen, waardoor het aanbod zo versnipperd is dat ketensamenwerking bijna onmogelijk wordt, want dat betekent dat voor iedere voorziening een schakel moet worden georganiseerd. Onvoldoende vrij toegankelijke opvoedingsondersteuning, voor het weinige dat er is moeten deelnemers eigen bijdragen betalen. Maar ook de verbindende functie van Regio RAAK Flevoland: Verwijswijzer Almere Ketensamenwerking: JGZ BJZ geïndiceerde jeugdzorg Samenwerking met andere projecten zoals Aanpak Huiselijk Geweld, Integraal Toezicht Jeugdzaken, Kinderen van Verslaafde Ouders. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 1 van 21

2 En de deskundigheidsbevorderende functie: Voorlichting aan medewerkers Bureau Jeugdzorg over meldcode Organiseren van uitwisseling tussen AMK-IJsselmeerziekenhuis, AMK-AMW, Diagnostisch Centrum Groningen Stuurgroep Zorgprogramma Kindermishandeling, Jo Hermanns Bureau VKM Stimuleren tot het volgen van trainingen gericht op signaleren, gespreksvoering en handelen bij vermoedens van kindermishandeling. Landelijke congressen en expertmeetings 4. Communicatie en PR Communicatie is een belangrijk middel in het project Regio RAAK Flevoland. In periode 2 is RAAK gepresenteerd in bijeenkomsten met directies / managers, beroepskrachten / professionals en bestuurders: Stuurgroep Jeugdzorg Flevoland, Stuurgroep Jeugdbeleid Urk, Eerstelijnsoverleg Urk, Consultatieteam Kindermishandeling Almere, Intern Begeleiders Urk. Het maandelijkse tussenbericht wordt naar meer dan honderd contactpersonen gestuurd. In periode 2 is het tussenbericht 4 maal verstuurd. Naast communicatie over de doelstellingen van Regio RAAK Flevoland is communicatie ook van belang om een van de doelstellingen, namelijk meer samenhang en afstemming, te realiseren. Door het doorgeven van informatie aan anderen over waar andere organisaties, professionals, projecten mee bezig zijn heeft RAAK een verbindende functie. In bijlage 2 is een overzicht gegeven van de communicatiedoelgroepen, de voorgenomen communicatiestrategieën en wat daarvan is gerealiseerd. 5. Overleg met landelijke procesmanagers en andere Regio s RAAK Er is veelvuldig overleg met Jo Hermanns en Myra ter Meulen over de voortgang en de ontwikkelingen binnen Regio RAAK Flevoland. Het overleg is per mail, telefonisch, of op locatie. De deskundigheid en ervaring van Jo Hermanns en Myra ter Meulen worden zo veel mogelijk benut en omgezet in praktische aanbevelingen en adviezen. De deelnemende instellingen van Regio RAAK Flevoland hechten veel waarde aan de adviezen en argumenten die door hen worden ingebracht. De regiocoördinatoren zijn in periode 2 twee maal bij een geweest. De bijeenkomsten zijn om toerbeurt in een van de Regio s RAAK. Tijdens deze bijeenkomsten staat de voortgang in de regio s op de agenda en een of twee thema s. De agenda worden gezamenlijk bepaald. Naast het vergaderen wordt er tijdens deze bijeenkomsten ook tijd genomen voor wat informeler samen zijn in de vorm van een gezamenlijke lunch. Het samen delen van ervaringen en bruikbare voorbeelden horen is zinvol en prettig. Op de site van Samen Opvoeden is een besloten forum, daar wordt net als in periode 1 weinig gebruik van gemaakt. In periode 1 was een bijeenkomst met regiocoördinatoren en projectleiders van de regio s die verwant zijn aan de Regio s RAAK: Rotterdam, Gooi en Vechtstreek, Drenthe, Eindhoven. In periode 2 zijn we niet meer in deze samenstelling bijeen gekomen. 6. Aantal ingezette uren en middelen In de bijlage is de financiele verantwoording over 2004 opgenomen. Hieronder worden de uitgaven weergegeven en de voorgenomen activiteiten uit het flexbudget. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 2 van 21

3 In 2004 (periode 1 en 2) zijn de volgende kosten gemaakt: Salariskosten: Projectleider Marian van Leeuwen ,00 Projectmedewerker Lizet Rigter ,00 Projectsecretaris Ineke Verheij ,00 Totaal personeelskosten: ,00 Materiaalkosten: Lesbox Rechten van het Kind 1.301,00 Presentaties en bijeenkomsten 1.000,00 Vakliteratuur 1.000,00 Reiskosten 1.835,00 Totaal materiaalkosten 5.136,00 Voor de resterende projectperiode, te weten 1 januari 2005 tot 30 juni 2006 is het volgende budget beschikbaar: t/m juni totaal Salariskosten: , , ,00 Materiaalkosten / flexbudget: , , ,00 Binnen de te maken salariskosten is naast een projectleider van 24 uur per week en administratieve ondersteuning van 8 uur per week nog ruimte voor een projectmedewerker voor ongeveer 8 uur per week, gedurende 4 maanden. Bijvoorbeeld van Bureau VKM (implementatie meldcode) of Bureau Jeugdzorg (verkort verwijstraject bij kindermishandeling). De volgende activiteiten worden voorgesteld in de komende periode deels te realiseren met middelen uit het flexbudget van Regio RAAK Flevoland: - Training ketensamenwerking (6 groepen) in samenwerking met Project Aanpak Huiselijk Geweld. Hier wordt ook een bijdrage aan geleverd door Project Aanpak Huiselijk Geweld Flevoland en door deelnemende organisaties Intersectorale implementatie meldcode kindermishandeling, incl. voorlichtingen en trainingen signaleren, bespreken, melden en samenwerken aan niet/weinig meldende beroepsgroepen/vrijwilligers (verenigingen e.d.) Slotconferentie Werken met Kindermishandeling in voorjaar 2006 voor hulpverleners. Bedoeling is de resultaten en ervaringen van de verschillende onderdelen binnen Regio RAAK Flevoland (Snel Hulp, gezinscoaching, outreachend werken AMW en JGZ, casemanagement BJZ, SPUTOVAMO ziekenhuizen, AMK, diagnostiek enz.) te presenteren Diverse bijeenkomsten, drukwerk, vakliteratuur, reiskosten e.d TOTAAL: Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 3 van 21

4 Bijlage 1 Overzicht van voorgenomen en gerealiseerde activiteiten periode 2 + actie- en aandachtspunten periode 3 RAAK-actie: Versterken van de opvoedingsondersteuning dicht bij huis Activiteit 1: Deelnemen aan gemeentelijke werkgroep STOP en de projectgroep 0-6 jaar in Almere. Actie- en aandachtspunt periode 2: Realisatie periode 2: Kritisch evalueren en eventueel saneren van stuurgroepen, werkgroepen, beleidsgroepen die met opvoedingsondersteuning bezig zijn De projectgroep 0-6 jaar is in het najaar 2004 door de gemeente Almere opgeheven. De gemeente Almere is een regiegroep Jeugdbeleid gestart waarin de afstemming en samenhang in het jeugdbeleid wordt bewaakt. Het STOP is integraal van Bureau Jeugdzorg overgegaan naar de jeugdgezondheidszorg en zal als een functie van de JGZ verder gaan. In de overige gemeenten van Flevoland is het de vraag of de functie en de opgebouwde expertise van het STOP behouden kan blijven. Bewaken dat de expertise van het STOP en de inhoudelijke deskundigheid van pedagogisch adviseren behouden blijft. In sommige Flevolandse gemeenten is het STOP niet overgenomen door de gemeente. Meestal voorziet de JGZ wel in opvoedingsondersteuning in de vorm van opvoedcursussen en pedagogische spreekuren. De gemeenten financieren dit als maatwerk van de JGZ. Almere en Lelystad kunnen extra middelen aanvragen bij VWS voor versterking van de functie licht ambulante hulp en zorgcoördinatie. Bij STOP en gemeenten aandacht vragen voor meer toegankelijke opvoedingsondersteuning, dicht bij huis met gratis deelname. Activiteit 2: Begeleiden van pilots, onder andere in het kader van Communities that Care (CtC) Almere- Buiten en integrale JGZ 0-19 jaar waarin enkele consultatiebureaus al zijn / worden omgebouwd tot ouder-kindcentra. Actie- en aandachtspunt periode 2: Realisatie periode 2: Aandachtspunt is dat er niet te veel In het najaar 2004 is de startnotitie Ouder- Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 4 van 21

5 verschillende opvoedingsondersteuningsprogramma s worden opgestart (zeker niet met tijdelijk geld), maar dat er in prioriteiten en mate van belangrijkheid wordt gedacht en op basis daarvan keuzes worden gemaakt. Bijvoorbeeld: een spreekuur in de wijk waarin pedagogisch adviseren plaats vindt is belangrijker dan opvoedcursussen of Moeders informeren Moeders (MiM). Kindcentra in Almere afgerond. Dit ligt nu verder ter besluitvorming bij de regiegroep Jeugdbeleid Almere en het gemeentebestuur. In het kader van CtC is de afspraak gemaakt dat Zorggroep Almere een dependance van de opvoedwinkel in Almere Buiten ontwikkelt en worden extra pedagogische spreekuren en opvoedcursussen gestart. In verband met de overgang van BJZ naar de JGZ zijn er problemen met de personele invulling, waardoor vooralsnog er nauwelijks sprake is van meer pvoedingsondersteuning, terwijl er wel budget beschikbaar is. In het kader van CtC verder ontwikkelen van ouder-kindcentrum. Activiteit 3: Deelnemen aan werkgroep op Urk van JGZ, BJZ, Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) die een opvoedwinkel/ouder-kindcentrum ontwikkelt. : Aandachtspunt is het gebruik van de hulpverlening op Urk. Het is de vraag hoeveel Urkse gezinnen/kinderen gebruik maken van geïndiceerde zorg. Het beeld bestaat bij mij dat er weinig door BJZ wordt verwezen en als er wordt verwezen dat de hulp vanuit geïndiceerde zorg onvoldoende aansluit omdat het niet op Urk wordt uitgevoerd. Ander aandachtspunt op Urk is de signalering en melding van kindermishandeling en adequaat handelen door beroepskrachten bij strafbare feiten. De brochure over opvoedingsondersteuning op Urk is huis-aan-huis verspreid. De manifestatie in september trok weinig belangstelling. De bibliotheek op Urk heeft een projectplan geschreven, samen met de werkgroep opvoedingsondersteuning (JGZ, AMW) voor een O&O (opvoedingsinformatie en ontwikkelingsstimulering) informatiepunt in de bibliotheek. Er is subsidie aangevraagd bij het Fonds OGZ. De JGZ ontwikkelt een telefonische bereikbaarheid voor 0 tot 19 jaar. BJZ Toegang van Urk is betrokken bij het verkorte verwijstraject naar Snel Hulp bij constatering kindermishandeling. De reorganisatie bij BJZ heeft zijn neerslag op de communicatie met en binnen BJZ, waardoor de ontwikkelingen niet vloeiend verlopen. Het adequaat handelen bij strafbare feiten is onderwerp geweest in het eerstelijns overleg. Bijdrage leveren aan ontwikkeling O&O hoekje in de bibliotheek, telefonische bereikbaarheid JGZ 0-19 en themabijeenkomsten Opvoeden Zo op Urk. BJZ Toegang Urk betrekken bij Snel Hulp. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 5 van 21

6 Activiteit 4: Deelnemen aan eerste lijnsoverleg op Urk, waar artsen, dominees, maatschappelijk werk, BJZ en JGZ in participeren. Het eerstelijnsoverleg is een belangrijk forum op Urk, het lijkt mij van belang om door te gaan met aanwezig zijn bij het eerstelijnsoverleg en thema s als opvoedingsondersteuning, kindermishandeling en huiselijk geweld op de agenda te houden. Het eerstelijnsoverleg van het najaar 2004 is door Regio RAAK Flevoland, samen met Waypoint en de politie van Urk georganiseerd, het thema was grensoverschrijdend gedrag van de jeugd, maar ook van ouders naar hun kinderen. De opkomst was goed. Door dit soort thema s steeds maar weer onder de aandacht te brengen en dicht bij te houden (casuïstiek), ontstaat een toenemende bewustzijn van kindermishandeling, de verschijningsvormen en hoe te handelen bij signalering. Eerstelijnsoverleg blijven bijwonen, en stimuleren dat instellingen zelf thema s als kindermishandeling op de agenda zetten. RAAK-actie: Bevorderen van weerbaarheid en kennis over machtsmisbruik bij kinderen Activiteit 5: Mogelijkheden aan leerkrachten bieden om thema s zoals Rechten van het Kind, kindermishandeling, machtsmisbruik en weerbaarheid te behandelen in de les, van groep 1 tot en met 8 (lespakketten, theater, gastlessen). Overleg met Bureau VKM, Marietje Kesselsproject en Regio RAAK Flevoland organiseren om te bespreken hoe zij kunnen bijdragen aan de RAAK-doelstellingen conform de 35 punten van Jo Hermanns. Deze zomer ontwikkelt de afdeling Jeugd en GVO van de GGD op verzoek van Regio RAAK Flevoland een lesbox over de Rechten van het Kind voor het basisonderwijs. Deze lesbox zal in november 2004 gepresenteerd worden aan het onderwijs tijdens een bijeenkomst, waarbij het onderwijs ook betrokken zal worden bij de RAAKdoelstellingen. De medewerkers van Bureau VKM hebben een overleg gehad met Jo Hermanns. De coördinator van VKM richt de activiteiten op structurele zaken, zoals abonnementensysteem vertrouwenspersonen onderwijs, scholing aan de PABO, trainingen met open inschrijving voor beroepskrachten die met kinderen werken, implementatie meldcode kindermishandeling. De coördinator van VKM zit in de landelijke commissie van Cap Gemini die zich bezig houdt met de implementatie van de meldcode. De lesbox Rechten van het Kind is ontwikkeld en gepresenteerd aan het onderwijs. Twee scholen op Urk hebben hier al mee gewerkt. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 6 van 21

7 Lesbox Rechten van het Kind onder de aandacht blijven brengen bij het onderwijs. Implementatie Meldcode Kindermishandeling. Ontwikkeling lessen groep 1 t/m 8 over kindermishandeling. Activiteit 6: Weerbaarheidstrainingen en sociaal emotionele ontwikkelingsprogramma s een structurele plek geven in het lokale jeugdbeleid. In het komende half jaar krijgen Spelregels en Leef met Stijl een vervolg in Regio RAAK Flevoland. De coördinator van VKM zit in de begeleidingscommissie van Leef met Stijl, het project van de provincie over Leefstijl. Mogelijk zal een les over kindermishandeling een plek krijgen in Leef met Stijl. VKM denkt na over een lessenserie van groep 1 t/m 8 over kindermishandeling: wat is het en waar kan je hulp krijgen. Verder verkennen en realiseren van voorlichting aan kinderen over kindermishandeling. Activiteit 7: Bekendheid geven aan Jongeren Informatie Punten (JIP), Kinderrechtswinkels en Kindertelefoons. Mogelijkheden onderzoeken om op jongerensites, zoals Almere Rulez, bekendheid te geven aan JIP, Kinderrechtswinkels en kindertelefoon. Behalve de lesbox Rechten van het Kind zijn hier verder nog geen activiteiten in ondernomen. Zie periode 2 Activiteit 8: Met name op Urk in dit kader aansluiting zoeken bij catechesegroepen e.d. voor kinderen. Onderzoeken of de kerken ingangen bieden voor bereik van kinderen en jongeren m.b.t. voorlichting over weerbaarheid, Rechten van Nog geen activiteiten in ondernomen. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 7 van 21

8 het Kind, machtsmisbruik e.d. Zie periode 2 RAAK-actie: Bevorderen van kennis en vaardigheden bij beroepskrachten in het signaleren, bespreekbaar maken en handelen bij vermoedens van kindermishandeling. Activiteit 9: Onderzoeken welke beroepsgroepen het minst melden en advies- en consultatie vragen bij het AMK, door de registratie bij het AMK te raadplegen en AMK-medewerkers te interviewen (aansluiten bij onderzoek Bureau Van Montfoort). Verondersteld wordt dat deze groepen weinig vermogen hebben om te signaleren en te handelen bij vermoedens van kindermishandeling. Daar deskundigheidsbevordering op aanbieden door Bureau VKM, Bureau Jeugdzorg, Naar aanleiding van analyse van AMKregistratie en nulmeting Bureau Van Montfoort gericht actie ondernemen naar weinig meldende beroepsgroepen. Bureau VKM heeft een plan in concept gericht op implementatie meldcode en deskunidgheidsbevordering en voorlichting aan niet meldende groepen, zoals sportclubs, scouting, woningbouwverenigingen, sociale diensten. Tevens is het streven met een quick scan te werken, zodat instellingen zelf kunnen nagaan in hoeverre ze werken met de meldcode. De vraag om een dergelijke quick scan te ontwikkelen is uitgezet bij Cap Gemini, in het kader van implementatie meldcode. Samen met Bureau VKM deskundigheidsbevordering en voorlichting aan niet meldende groepen geven. Activiteit 10: Onderzoeken welke beroepsgroepen wel melden, maar in de opinie van het AMK dit eerder hadden moeten doen of zelf hadden kunnen oppakken, door de registratie bij het AMK te raadplegen en AMK-medewerkers te interviewen (aansluiten bij onderzoek Bureau Van Montfoort). Deze beroepsgroepen scholen in signalering, gespreksvoering en handelen bij zorgwekkende opvoedsituaties en vermoedens van kindermishandeling. Zie bij activiteit 9 Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 8 van 21

9 Zie activiteit 9 Activiteit 11: Protocol zoals dat is ontwikkeld door Bureau VKM voor het onderwijs, de JGZ en het Flevoziekenhuis en het protocol van het Zorgprogramma Kindermishandeling samenvoegen tot één Flevolands protocol voor iedereen die met kinderen en gezinnen werkt. Bekendheid geven aan het protocol en daarbij scholing en handreikingen aanbieden. Bureau VKM: evalueren, bijstellen en afstemmen van bestaande protocollen. Aanpak Huiselijk Geweld: convenant ketenpartners + training ketensamenwerking. Politie: registreren huiselijk geweld in gezinnen met of zonder kinderen. Flevolandse ziekenhuizen: SPUTOVAMO verder implementeren. Bureau VKM werkt aan een meldcode + handelingsprotocol voor alle instellingen die met kinderen en ouders werken. De werkconferenties ketensamenwerking zijn met het project Aanpak Huiselijk Geweld voorbereid en worden in periode 3 (jan.-juni 2005) uitgevoerd. Contact met de politie moet nog verder opgepakt worden. Flevoziekenhuis heeft eerste jaarrapport voor het werken met het SPUTOVAMO opgesteld. IJsselmeerziekenhuizen heeft de invoering nog in voorbereiding. Er zijn diverse gesprekken geweest tussen AMK, Flevoziekenhuis, RAAK en IJsselmeerziekenhuizen. Verder werken aan implementatie meldcode en één Flevolands protocol. Activiteit 12: Deelnemen aan het consultatieteam kindermishandeling in Almere. Eventueel dergelijk consultatieteam in de andere Flevolandse regio s (weer) opzetten. Nagaan of in de overige Flevolandse gemeenten een consultatieteam kindermishandeling moet worden opgestart of dat deelname door het AMK aan buurtnetwerken e.d. ook voldoet. De deelnemers aan het consultatieteam kindermishandeling zijn gevraagd wat de meerwaarde is van hun deelname. Ze zijn allen aandachtsfunctionaris kindermishandeling voor hun eigen organisatie, maar worden niet als zodanig gebruikt. Veelal wordt eigen casuïstiek ingebracht. Bijeenkomst met consultatieteam gericht op het aandachtsfunctionaris zijn en de positie van het consultatieteam in de ketensamenwerking. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 9 van 21

10 Activiteit 13: Werken aan een sluitend signalering-verwijzing-hulpsysteem, door samenwerk- en verwijsafspraken te verhelderen en een structuur te ontwikkelen waar ouders en beroepskrachten de juiste professionals weten te vinden voor hulp, advies of consultatie. Eventueel door deel te nemen aan samenwerkingsproject van de inspecties onderwijs, jeugdzorg, gezondheidszorg en veiligheid, gericht op sluitende ketens voor de leeftijdsgroep 0-6 jaar. Vanuit dit project wordt een pilot gestart in Almere. In samenwerking met Aanpak Huiselijk Geweld Flevoland wordt een training ketensamenwerking georganiseerd voor heel Flevoland. Waarschijnlijk per werkgebied (b.v. basiseenheid van de politie) wordt een groep werkers, die in de praktijk ook met elkaar samen werken, getraind. Planning is dit van af november te laten plaats vinden. De voorbereidingen voor deze werkconferenties zijn deze periode getroffen. Uitvoering vindt plaats in voorjaar Uitvoering geven aan de werkconferenties en het vervolg daarop. RAAK-actie: Bevorderen van interventieprogramma s die actief ondersteuning bieden aan risicogezinnen. Activiteit 14: De diverse initiatieven binnen Flevoland op het gebied van outreachend maatschappelijk werk ondersteunen en lobby voeren voor structurele inbedding van deze functie. Deelname aan afstemmingsoverleg met de diverse projectleiders van outreachend maatschappelijk werk. Het komende half jaar de ontwikkeling van outreachend maatschappelijk werk verder stimuleren, ook bij Thuiszorg O&NL (NOP en Urk) en bij MDF (Lelystad, Dronten, Zeewolde). In heel Flevoland is het AMW het outreachend werken aan het ontwikkelen. In Almere zal de gemeente productieafspraken maken m.b.t. de inzet van het AMW aan kansarme gezinnen, outreachend werken en jeugdproblematiek. Gezinscoaching als outreachende variant van het AMW verder ontwikkelen. Activiteit 15: Verder ontwikkelen en uitvoeren van de functie outreachend jgz-verpleegkundige, vooral om het non-bereik van het consultatiebureau in beeld te krijgen en contact te onderhouden met zorgwekkende zorgmijdende gezinnen met jonge kinderen. In het kader van CtC en integrale JGZ wordt hier al mee gewerkt in Almere (Stad Noord en Buiten). Een zelfde Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 10 van 21

11 functie op Urk bij de JGZ 0-4 jaar onderbrengen. Zowel bij de Zorggroep Almere, als bij Thuiszorg O&NL, Icare en de GGD stimuleren van ontwikkeling binnen de JGZ van outreachend, vraaggestuurd en zorgcoördinerend werken, bij met name risicogezinnen. Zorgcoördinatie door de JGZ staat op de agenda in Flevoland. Daarbij hoort een outreachende en vraaggestuurde manier van werken. De JGZ van de GGD ontwikkelt een voorstel voor inkorten van de preventieve gezondheidsonderzoeken, zodat er meer tijd vrij komt voor voorlichting aan kinderen op school en zorgcoördinatie. Verder ontwikkelen en vormen van de functie zorgcoördinatie door de JGZ. Activiteit 16: Stimuleren dat JGZ 0-4 jaar nauw samenwerkt met de verloskundige en kraamzorg, om het vangnet en de signalering vanaf -9 maanden vorm te geven en vandaar uit zorg te kunnen bieden. Verloskunde en kraam betrekken bij RAAK doelstellingen. Ook op Urk. Protocol overdracht uit Amsterdam bestuderen en evt. overnemen. Verloskunde in Almere is betrokken bij ontwikkeling OKC. Het protocol overdracht uit Amsterdam is opgevraagd, maar niet ingevoerd. Het is de vraag of dat nog gaat gebeuren. Contact onderhouden met verloskunde, hen betrekken bij RAAK. Activiteit 17: Voldoende beschikbaar maken van lichte en intensieve gezinsondersteuningsprogramma s, zoals HomeStart/SUST, Gespecialiseerde Gezinsverzorging, VideoHomeTraining, VideoInteractieBegeleiding, Paraplu, Families First, Hulp aan Huis e.d. Eventueel werkgroep installeren waarin de programma s die binnen gezinnen werken gebundeld worden en van elkaars ervaring en expertise gebruik maken op het gebied van ondersteuning bieden aan gezinnen met jonge kinderen waar geweld in voor komt (in samenwerking met Jeugdzorg Nabij) Snel Hulp (onderdeel van Zorg Nabij) is gestart met het bieden van hulp aan gezinnen waar kindermishandeling is geconstateerd. Deze module wordt tijdens de projectperiode op basis van ervaringen bijgesteld. In de start bleken moeilijkheden en misverstanden bij AMK en BJZ over de Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 11 van 21

12 voorwaarden om Snel Hulp op te starten. Door communicatie en overleg zijn deze misverstanden opgelost. Voortzetten van Snel Hulp. Afstemmen met ontwikkeling van Intensieve Pedagogische Thuisbegeleiding (IPT) in jeugdzorg Flevoland. Activiteit 18: Aansluiten bij onderzoek naar en implementatie van home-visitationprogramma s, zoals die door de Erasmus Universiteit wordt uitgevoerd, of het Oké-project van het Leids Universitair Centrum. In overleg met Boschhuis, BJZ en provincie onderzoeken of Home Visitation by Nurses (Voorzorg) geïmplementeerd kan worden in Flevoland in de geïndiceerde jeugdzorg, tevens wordt het dan ook onderzocht op effectiviteit. In een andere Regio RAAK experimenteer thuiszorgorganisatie Evian met het Home Visitationprogramma. Er is besloten dit niet verder naar Flevoland te halen, gezien de intensiviteit van het programma en de vraag of het door de geïndiceerde jeugdzorg uitgevoerd kan worden. Het Oké-project past in de lijn van zorgcoördinatie door de JGZ, en zal in 2005 verder onderzocht worden. Stimuleren van programma als Oké. RAAK-actie: Bijdragen aan de implementatie van het Flevolandse zorgprogramma kindermishandeling. Activiteit 19: Onderzoeken hoe de diagnostiekfunctie momenteel wordt ingevuld en desgewenst kan worden versterkt, door interviews met hoofd AMK, BJZ, projectleider zorgprogramma kindermishandeling en andere deskundigen die worden genoemd (aansluiten bij onderzoek Bureau Van Montfoort) (in samenwerking met Jeugdzorg Nabij). Twee maal een bijeenkomst organiseren met specialistische diagnostici, naar het voorbeeld van het DC Grongingen. Model maken voor diagnostisch team voor (seksuele) kindermishandeling. Streven naar AWBZ financiering (vooroverleg met zorgkantoor, na vragen bij DC Groningen) DC Groningen heeft voorlichting gegeven over de werkwijze en de opzet aan de stuurgroep zorgprogrammering kindermishandeling en tijdens het Flevolandse congres Diagnostiek in de Keten. Momenteel wordt een inventarisatie gehouden onder Flevolandse instellingen naar wat zij in huis hebben aan diagnostische expertise. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 12 van 21

13 Verder uitvoeren van de inventarisatie en vormgeven van de functie specialistische diagnostiek. Activiteit 20: Onderzoeken waar hiaten zijn in het geïndiceerde zorgaanbod voor gezinnen waar kindermishandeling is geconstateerd. Gelet op dat er zorg moet zijn voor de pleger, het slachtoffer en de andere betrokkenen. Door interviews met AMK, BJZ, GGZ, AMW en geïndiceerde jeugdzorg (aansluiten bij onderzoek Bureau Van Montfoort). Stimuleren van ontwikkeling van programma s voor gezinnen waar kindermishandeling is geconstateerd (in samenwerking met Jeugdzorg Nabij). Het blijkt dat kindermishandeling als item bij de aanvraag van hulp vaak verdwijnt in de indicatiestelling of in het behandelplan. Volgend half jaar wil ik onderzoeken of dit zo is, hoe dat komt en wat wenselijk is. Mijn veronderstelling is dat het beter is het item kindermishandeling in de indicatiestelling en behandelplannen terug te laten komen. Ook al, of misschien juist omdat dit rapportage is ter inzage voor de ouders en kinderen ouder dan 12 jaar. Er is divers overleg met BJZ geweest over hulpverlening aan gezinnen waar kindermishandeling is geconstateerd. Nu het AMK onderdeel is geworden van BJZ per zal er binnen BJZ meer aandacht komen voor registratie van kindermishandeling en het opnemen van kindermishandeling in het behandelplan. De knelpunten van wachtlijsten, onvoldoende zorgcoördinatie, onvoldoende preventief werkende opvoedingsondersteuning worden steeds meer zichtbaar voor ook andere instellingen dan het AMK die met kinderen en ouders werken. Scholen en voorlichtingen BJZ, zowel Toegang als Voogdij. Eventueel in teamleidersoverleg presentatie geven van RAAK. Activiteit 21: Verder ontwikkelen van een werkwijze waarin Bureau Jeugdzorg nazorg verleent aan gezinnen waarin kindermishandeling was geconstateerd en waar hulpverlening heeft plaats gevonden (in samenwerking met Jeugdzorg Nabij). Ontwikkeling gezinscoaching met kleinschalig experiment (zorg nabij) en Casemanagement bij gezinnen waar kindermishandeling is geconstateerd door BJZ. JGZ-verpleegkundige en AMW er zijn gestart als gezinscoach voor elk 8 uur in de week. Beiden hebben een multiproblemgezin op verwijzing door het AMK toegewezen gekregen. Beiden gezinnen bleken de problemen dusdanig, dat ze niet door een gezinscoach konden worden begeleid (uithuisplaatsing, bedreiging e.d.). Het is duidelijk dat dit een leerproces is en dat een Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 13 van 21

14 multiproblemgezin vanuit het perspectief van een AMW er of een jeugdverpleegkundige er anders uitziet dan vanuit het perspectief van gezinscoach, die meerdere uren per week thuis in het gezin is. BJZ heeft een verkort en outreachend verwijstraject naar Snel Hulp ontwikkeld, dat mogelijk ook bij andere vormen van geïndiceerde zorg ingezet kan worden. Voor casemanagement heeft BJZ 8 uur per jaar beschikbaar, dat is volstrekt onvoldoende voor zorgcoördinatie bij kindermishandeling of voor multiproblemgezinnen. Gezinscoaching als vorm van AMW en JGZ verder ontwikkelen (pilot Zorg Nabij) Verkort verwijstraject van BJZ zo veel mogelijk verbreden, afgestemd op de reorganisatie in de jeugdzorg. Activiteit 22: Protocolleren van zorgcoördinatie door de JGZ bij constatering van zorgwekkende opvoedsituaties en kindermishandeling, voor, tijdens en na de (geïndiceerde) zorgverlening. Zorgcoördinatie door de JGZ bij kinderen van GGZ, LVG, CAD en huiselijk geweldouders verder uitwerken. Plan is in strategisch opzicht uitgewerkt. Als er bestuurlijke instemming is (regiegroep jeugdbeleid Almere en wethouder) dan kan het inhoudelijk worden uitgewerkt. Zorgcoördinatie door de JGZ steeds verder vorm geven. Er zijn afspraken gemaakt met CAD, en met AMK in de maak, nu verder naar GGZ, politie, woningbouw e.d. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 14 van 21

15 Bijlage 2 Communicatie en PR Direct betrokkenen, zoals leden van kernteam en werk- en projectgroepen. Doelstelling: Kennen de doelstellingen, de werkwijze en de projectstructuur. Staan achter de aanpak en delen de visie. Nemen actief deel en spelen een belangrijke rol in de communicatie. Realisatie Startdocument en Plan van Aanpak. Is geschreven, verspreid en besproken met leden van het kernteam, werk- en projectgroepen in periode 1. In periode 2 geen acties. Diverse vakinhoudelijke literatuur. Relevante artikelen worden verspreid. In periode 2 zijn geen publicaties geweest in vakinhoudelijke literatuur. Regelmatige bijeenkomsten en de verslaglegging daarvan. Het kernteam is twee maal bij elkaar gekomen, er zijn notulen gemaakt van de besprekingen. De werkgroep voor de ontwikkeling van Hulp aan Huis na constatering kindermishandeling (Snel Hulp) heeft in periode 2 diverse bijeenkomsten gehad. Er zijn diverse bestaande werk- en projectgroepen waar in periode 2 aan werd deel genomen: Beleidsoverleg Jonge Kind Almere, Werkgroep Ouder- Kindcentrum, Eerstelijnsoverleg Urk, Preventie Platform Flevoland, Stuurgroep Intersectorale Zorgprogrammering Flevoland. Er zijn diverse bestaande werk- en projectgroepen waar eenmalig aan deel genomen werd: stuurgroep Jeugd Urk, Provinciale Stuurgroep Jeugdzorg, Vertrouwensbureau Flevoland. Mailinglijst voor nieuws en ontwikkelingen. In periode 1 is een mailinglijst aangelegd voor nieuws, ontwikkelingen e.d., deze is in periode 2 aangevuld. Rubriek RAAKvlakken in diverse nieuwsbrieven voor professionals. Dit is veranderd in maandelijkse tussenberichten die verspreid worden met het verzoek deze op te nemen in de interne communicatiestructuur, intranet of nieuwsbrieven. In periode 2 verscheen Tussenbericht nr. 4 t/m 7. Websites van deelnemende instellingen, overheden. Regio RAAK Flevoland staat op de website van de GGD: klikken op GGD. De link op de website van Bureau Jeugdzorg en SJF is nog niet gerealiseerd. Wel bij het st. Boschhuis. Actie- en aandachtspunten t.a.v. communicatie met leden van het kernteam, werken projectgroepen periode 2: Continueren bovenstaande communicatieactiviteiten. Het onderwijs meer betrekken door RAAK te presenteren tijdens scholingsdagen binnen het onderwijs en de intern begeleiders op te nemen in de mailinglijst voor de tussenberichten. Realisatie periode 2: Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 15 van 21

16 Bovenstaande communicatiemiddelen zijn gecontinueerd. Het onderwijs is meer betrokken. Er is een bijeenkomst geweest met intern begeleiders van Urk, en begin periode 3 is een bijeenkomst gepland met de intern begeleiders van Almere. Bestuurders, ambtenaren en financiers Doelstelling: Zijn op de hoogte van de opzet en de aanpak van RAAK en Zorg Nabij. Hebben belang bij positieve effecten. Kiezen voor continuering bij positieve effecten. Startdocument en Plan van Aanpak. Is in periode 1 geschreven, verspreid en besproken met gedeputeerde van provincie Flevoland, wethouders van Urk en Almere. Tussentijdse rapportages. De eerste tussenrapportage is naar de beleidsmedewerkers van de wethouders en gedeputeerde gestuurd, evenals het tussenrapport van Zorg Nabij. Rubriek RAAKvlakken in diverse nieuwsbrieven voor professionals. Tussenberichten worden rechtstreeks gestuurd naar de wethouder van Urk. De wethouder van Almere en de gedeputeerde krijgen deze via de beleidsmedewerker van de gemeente, resp. provincie. Websites van deelnemende instellingen, overheden. De website van de provincie of de gemeenten worden (nog) niet gebruikt. Landelijke en lokale presentaties en werkbezoeken. Er zijn diverse bijeenkomsten geweest, waar bestuurders bij aanwezig waren, zoals het eerstelijnsoverleg en de stuurgroep Jeugd op Urk en de Flevogezonddag in het provinciehuis. Actie- en aandachtspunten t.a.v. communicatie met bestuurders, ambtenaren en financiers periode 2: Continueren bovenstaande communicatieactiviteiten. Concreet maken van bestuurlijke speerpunten. Realisatie periode 2: Er zijn nauwelijks contacten geweest met bestuurders. Inwoners en media Doelstelling: Zijn op de hoogte van de aanpak en de kerndoelstelling. Begrijpen dat RAAK en Jeugdzorg Nabij een zinvolle en preventieve bijdrage levert aan de opvoeding van kinderen. Dragen dit uit in hun verhalen over RAAK en Zorg Nabij. Via publieke websites. Bij de nulmeting zijn alle ouders die benaderd zijn voor het onderzoek (150 tot 200 ouders) geïnformeerd over Regio RAAK Flevoland en de websites voor meer informatie, namelijk en button GGD. Persbericht bij nieuwswaardige ontwikkelingen of feiten. Persbericht in de lokale kranten over de Lesbox Rechten van het Kind. Actie- + aandachtspunten t.a.v. communicatie met inwoners en media in periode2: Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 16 van 21

17 Continueren bovenstaande communicatieactiviteiten. Meer gebruik maken van regionale kranten en omroep. Realisatie periode 2: Er is minder publiciteit rechtstreeks voor Regio RAAK Flevoland geweest. Landelijke campagnes zoals de week Geheim Geweld en gebeurtenissen zoals Savanna in Alphen a/d Rhijn zorgde voor veel aandacht voor kindermishandeling in de media. - Overige Flevolandse gemeenten en instellingen gaan betrekken bij RAAKresultaten. - Strategisch niveau meer opereren: directeuren, bestuurders. - Zo breed mogelijk instellingen betrekken. - Bouwen aan concrete afspraken, geprotocolleerd, werkafspraken e.d. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 17 van 21

18 Bijlage 3 Samenvatting actie- en aandachtspunten voor de komende periode 1 januari 30 juni 2005 T.a.v. Versterken van de opvoedingsondersteuning dicht bij huis 1. In het kader van CtC verder ontwikkelen van steunpunten opvoedingsondersteuning / ouder-kindcentra. 2. Bij STOP en gemeenten aandacht vragen voor meer toegankelijke opvoedingsondersteuning, dicht bij huis met gratis deelname. 3. Bijdrage leveren aan ontwikkeling O&O hoekje in de bibliotheek, telefonische bereikbaarheid JGZ 0-19 en themabijeenkomsten Opvoeden Zo op Urk. BJZ Toegang Urk betrekken bij Snel Hulp. 4. Eerstelijnsoverleg op Urk blijven bijwonen, en stimuleren dat instellingen zelf thema s als opvoedingsondersteuning en preventie van kindermishandeling op de agenda zetten. T.a.v. Bevorderen van weerbaarheid en kennis over machtsmisbruik bij kinderen 5. Lesbox Rechten van het Kind onder de aandacht blijven brengen bij het onderwijs. Ontwikkeling lessen groep 1 t/m 8 over kindermishandeling. 6. Verder verkennen en realiseren van voorlichting aan kinderen over kindermishandeling. T.a.v. Bevorderen van kennis en vaardigheden bij beroepskrachten in het signaleren, bespreekbaar maken en handelen bij vermoedens van kindermishandeling 7. Samen met Bureau VKM deskundigheidsbevordering en voorlichting aan niet meldende groepen geven. 8. Verder werken aan implementatie meldcode en één Flevolands protocol. 9. Bijeenkomst met consultatieteam gericht op het aandachtsfunctionaris zijn en de positie van het consultatieteam in de ketensamenwerking. 10. Uitvoering geven aan de werkconferenties en het vervolg daarop. T.a.v. Bevorderen van interventieprogramma s die actief ondersteuning bieden aan risicogezinnen 11. Gezinscoaching als outreachende variant van het AMW verder ontwikkelen. 12. Verder ontwikkelen en vormen van de functie zorgcoördinatie door de JGZ. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 18 van 21

19 13. Contact onderhouden met verloskunde, hen betrekken bij RAAK. 14. Voortzetten van Snel Hulp. Afstemmen met ontwikkeling van Intensieve Pedagogische Thuisbegeleiding (IPT) in jeugdzorg Flevoland. 15. Stimuleren van programma als Oké. T.a.v. Bijdragen aan de implementatie van het Flevolandse zorgprogramma kindermishandeling 16. Verder uitvoeren van de inventarisatie en vormgeven van de functie specialistische diagnostiek. 17. Scholen en voorlichtingen BJZ, zowel Toegang als Voogdij. Eventueel in teamleidersoverleg presentatie geven van RAAK. 18. Gezinscoaching als vorm van AMW en JGZ verder ontwikkelen (pilot Zorg Nabij). Verkort verwijstraject van BJZ zo veel mogelijk verbreden, afgestemd op de reorganisatie in de jeugdzorg. 19. Zorgcoördinatie door de JGZ steeds verder vorm geven. Er zijn afspraken gemaakt met CAD, en met AMK in de maak, nu verder naar GGZ, politie, woningbouw e.d. T.a.v. communicatie 20. Overige Flevolandse gemeenten en instellingen gaan betrekken bij RAAK-resultaten. 21. Strategisch niveau meer opereren: directeuren, bestuurders. 22. Zo breed mogelijk instellingen betrekken. 23. Bouwen aan concrete afspraken, protocollen, werkafspraken e.d. Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 19 van 21

20 Voortgangsoverzicht gerealiseerd aanbod Regio RAAK Flevoland per 1 januari 2005 Populatiegerichte preventie Afspraken met actoren gemaakt Aanbod In uitvoering genomen Aanbod bereikt beoogde doelgroep Aanbod structureel verankerd 1. ouder-kindcentra in Almere x 2. ouder-kind informatiepunt op Urk x 3. lesbox Rechten van het Kind voor het onderwijs x x x x 4. Leefstijl en Spelregels in het primair onderwijs x Selectieve preventie Afspraken met actoren gemaakt Aanbod In uitvoering genomen Aanbod bereikt beoogde doelgroep Aanbod structureel verankerd Geïndiceerde preventie Zorgcoördinatie door de JGZ bij kinderen in de hulpverlening en bij kinderen van ouders, die wegens psychosociale problemen onvoldoende voor hen zorgen (o.a. KOPP, KVO, kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld, AMK-gezinnen) Afspraken met actoren gemaakt x Aanpak meisjesbesnijdenis x Aanbod In uitvoering genomen Aanbod bereikt beoogde doelgroep Aanbod structureel verankerd Preventie bij vroege signalen Afspraken met actoren gemaakt Aanbod In uitvoering genomen Aanbod bereikt beoogde doelgroep 1. protocol signaleren en melden in Flevoland x 2. SPUTOVAMO in ziekenhuizen x almere almere 3. outreachend maatschappelijk werk x 4. outreachend JGZ x 5. Overdrachtsprotocol -9 tot 4+ x 6. gezinsondersteuningsprogramma s x x x 7. Nurse-Family Partnership (Voorzorg, Oké-project) Interventies na kindermishandeling 1. Diagnostiekteam kindermishandeling 2. Casemanagement BJZ bij hulp na kindermishandeling 3. Gezinscoaching voor gezinnen waar kindermishandeling is geconstateerd. Afspraken met actoren gemaakt x Aanbod In uitvoering genomen Aanbod bereikt beoogde doelgroep x x x 4. Snel Hulp na kindermishandeling x x x Aanbod structureel verankerd Aanbod structureel verankerd Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 20 van 21

21 Halfjaarsrapportage Regio RAAK Flevoland / MvL / Pagina 21 van 21