Milieudialoog leidt tot maatregelen

Transcriptie

1 Foto: Carla Soonius, Archeologie West-Friesland Kralen van gefossiliseerd hars, afkomstig uit de enkelgrafcultuur en zo n 2500 jaar oud. Ze zijn gevonden bij de opgraving Aartswoud (West-Friesland). Lees over het belang van een ongeschonden bodemarchief op pagina 2 van dit N-H Kwartaalblad. kwartaalblad van de provincie noord-holland maart 2014 nummer 1 jaargang VS-handelsmissie Op weg naar 24-uurs Milieudialoog draagt bij Noord-Holland bereidt Waddenfonds honoreert haalt Microsoft naar centrale brug- en aan schonere lucht in de zich voor op eerste recordaantal subsidie- Noord-Holland sluisbediening IJmond Koningsdag aanvragen Milieudialoog leidt tot maatregelen Werken aan een gezond en veilig Noord-Holland doe je samen, is de overtuiging van gedeputeerde milieu Tjeerd Talsma. We moeten als provincie gezamenlijk optrekken met gemeenten, bedrijfsleven, milieu organisaties en andere belanghebbenden. Door gemeenschappelijk plannen te maken, bereik je sneller resultaten. Talsma: Als ik ergens gelukkig mee ben, dan is het Talsma is zeer te spreken over de betrokkenheid van met de milieudialoog die we een jaar geleden zijn het bedrijfsleven bij het milieu. Ik zie goede begonnen met de IJmondgemeenten. Ook de initiatieven. Een mooi voorbeeld vind ik de enorme gemeente Amsterdam, het bedrijfsleven, milieuorganisaties en het ministerie van Infrastructuur en die de uitstoot van fijnstof en andere schadelijke investeringen van Tata Steel in doekfilterinstallaties Milieu doen hieraan mee. Het is een echte dialoog, stoffen tegengaan. Naast luchtkwaliteit noemt hij waarbij de problemen niet eenzijdig bij één partij ook de aanpak van bodemverontreiniging als belangrijk speerpunt van het milieubeleid. We hebben worden neergelegd. Het doel van de gesprekken is om de luchtkwaliteit en het leefk limaat te verbeteren, terwijl economische ontwikkeling spoedlocaties. Dat zijn vervuilde plekken waar sprake mooie resultaten geboekt bij de aanpak van humane mogelijk blijft. Aanleiding was de overschrijding is van ernstige risico s voor de gezondheid of gevaar van de norm voor fijn stof in de IJmond. voor verspreiding via het grondwater. Onlangs hebben we op Texel nog een terrein gesaneerd waar Maatregelen vroeger een garagebedrijf was en de grond vol olie Wat heeft deze milieudialoog opgeleverd? zat. Nu is Texel weer een stukje schoner. Bij mijn Talsma: We hebben inmiddels een pakket aan aantreden drie jaar geleden waren er ruim vijftig van maatregelen afgesproken, zoals een betere deze locaties, nu nog twintig. Het zijn locale verkeers doorstroming op de Velsertraverse, walstroom, een fietspont en een proef met shuttle successen, maar daarom niet minder belangrijk. bussen naar bedrijventerreinen. Om vervuiling Onze opdracht door brommers en scooters te verminderen, is in De afgelopen eeuw is onvoorstelbare schade aangericht aan het milieu. Daar zijn we niet zomaar IJmuiden een subsidieregeling voor elektrische scooters ingesteld. In Wijk aan Zee hebben we op vanaf. Maar als we consequent vasthouden aan ons verzoek van de dorps raad een mobiele meetpaal beleid, voorzie ik een significante verbetering in neergezet, omdat volgens hen de lucht kwaliteit Dat is onze opdracht. Niet alleen om te niet wordt gemeten waar de vervuiling het grootst voldoen aan wettelijke eisen, maar ook om te is. Meten is weten, en ik vind dat we naar de zorgen voor een gezonde en veilige omgeving voor burgers moeten luisteren. toekomstige generaties. 1

2 Kennis van cultuurhistorie draagt bij aan onze identiteit Ons bodemarchief verdient meer bescherming Wie door Noord-Holland fietst of wandelt, kan natuurlijk gewoon genieten van het mooie landschap. Sommige mensen zullen zich afvragen hoe dit land er vroeger uitzag, in de middeleeuwen of in de prehistorie. Wie leefden hier, hoe woonden die mensen, waar leefden ze van, hoe zagen ze eruit? Antwoorden op die vragen dreigen verloren te gaan. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het beschermen van archeologisch erf goed en moeten bij het opstellen van bestemmingsplannen rekening houden met in het gebied aanwezige of te ver wachten archeologische waarden. Die verplichting komt voort uit het verdrag van Malta (1992) dat lidstaten van de Raad van Europa verplicht om het cul turele erfgoed in de bodem te bescher men. Gemeenten hebben hierin echter een grote handelingsvrijheid. Zij kun nen ervoor kiezen om hele tijdvakken, bijvoorbeeld de middeleeuwen, of grote gebieden onderzoeksvrij te verklaren, en daarin schuilt een groot risico. Het gebeurt geregeld dat bij grondwerk zaam heden, zoals het aanleggen van een water berging of een spoortunnel, archeolo gische vondsten onbeschermd bloot komen te liggen, en vervolgens door schat gravers worden geroofd. Unieke documentatie van de geschiede nis van zo n plaats of gebied gaat daar mee voor altijd verloren. Spanningsveld Ik zie bij gemeenten een groot spannings veld tussen lokale en financiële belangen enerzijds en de beschermingsverplich ting die Europa oplegt anderzijds, zegt gedeputeerde Elvira Sweet. Gemeenten nemen vaak onvoldoende verantwoor delijkheid voor hun archeologisch erfgoed, omdat zij het belang ervan niet inzien of er geen politiek draagvlak voor vinden. Jammer genoeg bestaan er geen sancties voor het verwaarlozen van het bodemarchief. Deze laatmiddeleeuwse bronsschat is vanaf volgend jaar voor het publiek te zien in Huis van Hilde. Uit de sporen van onze voorouders, hun woonplaatsen, tradities en middelen van bestaan, ontstaat een beeld van onze culturele identiteit. Die sporen zeggen iets over wie wij zijn en waar wij vandaan komen. Archeologie vertelt de geschiedenis van ons gemeen schappelijke verleden. In de meeste landen is men trots op de eigen historie en cultuur, maar bij veel Nederlanders ont brak tot voor kort een dergelijk bewust zijn. Zeker na de Tweede Wereldoorlog, toen men aferig was geworden van het begrip nationale identiteit, bestond er daarom weinig belangstelling voor archeologie. Veel bodemschatten gingen de afgelopen decennia verloren door grond- en bouwwerkzaamheden. Waardeverhogend Kennis van de cultuurhistorie draagt bij aan de identiteit van een gemeente en verhoogt de (toeristische) aantrekkingskracht. Dat onderschatten gemeenten volgens Sweet. Veel bewoners hechten waarde aan de verhalen van hun streek en vinden het geweldig om te weten dat hun huis bijvoorbeeld op de plek van een middeleeuws klooster staat. Als het om archeologie gaat, kijken gemeenten wel naar de kosten, maar niet naar de opbrengsten. Het is ook in hun belang om zich de betekenis te realiseren van ons archeologisch erfgoed, strengere eisen te stellen aan bodemingrepen, en meer te investeren in onderzoek. Het enthousiasme waarmee zij en andere partijen bijdragen aan het tot stand komen van het Huis van Hilde, het archeo logisch centrum van de provincie Noord-Holland, stemt in dat opzicht positief. Ontdek archeologie in Noord-Holland Begin 2015 gaat Huis van Hilde, archeologiecentrum Noord-Holland, open voor publiek. De bouw verloopt zeer voorspoedig. In aanloop naar het feestelijke openingsmoment organiseert de provincie in samenwerking met de Cultuur Compagnie NH en Stichting Oneindig Noord-Holland een aantal activiteiten rond het thema archeologie. Op het programma staan onder andere acht routes die door archeologisch interessante regio s voeren, veldexpedities, lezingen en tentoonstellingen. In de zomer onthult Huis van Hilde opnieuw een bijzondere mensfiguur. Deze levensechte reconstructie is straks te zien in de permanente tentoonstelling. De vorig jaar geïntroduceerde Steentijdman van Mienakker is vanaf half april tijdelijk te zien in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, waar hij deel uitmaakt van de tentoonstelling Bij nader inzien. Daarna krijgt Cees een permanente plek in Huis van Hilde. 2

3 Internationale handelsmissie naar de VS geslaagd Microsoft vestigt datacenter in Noord-Holland Buitenlandse investeringen zijn een belangrijke motor voor economische groei. De provincie Noord-Holland zet zich dan ook in om bedrijvigheid aan te trekken. Bijvoorbeeld door deel te nemen aan internationale handelsmissies. In september leidde gedeputeerde Economische Zaken Jan van Run een bezoek aan de Verenigde Staten en sprak daar onder meer met Microsoft. Hoe komen die internationale handelscontacten tot stand? De meeste leads komen binnen via het Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA). Zij hebben een soort databank van bedrijven die een vestigingsplaats zoeken. Als provincie mogen wij daarvan gebruik maken. Interessante mogelijkheden geven we door aan geschikte partners. Wat was het doel van de reis? We hebben zes bedrijven bezocht in Seattle en omgeving. Microsoft zocht een vestigingsplaats voor een groot datacenter in Europa. De gesprekken liepen al een paar jaar en we waren nog steeds niet zeker of ze naar Noord-Holland zouden komen. Met onze aanwezigheid toonden we ons commitment en wisten we vertrouwen te wekken. Toen we eenmaal op de luchthaven stonden, gaven ze definitief akkoord voor hun komst naar Agriport. Welke bedrijven heeft u nog meer bezocht? We hebben een beleefdheidsbezoek gebracht aan reisgigant Expedia, dat naar Amsterdam komt. De andere bedrijven kan ik nog niet noemen, want daarmee lopen nog onderhandelingen. Zo hadden we een gesprek met een Schiphol gebonden partij die overweegt grond aan te kopen in de Haarlemmermeer. Het zou gaan om honderden fte s, dus dat is spannend. Ook hebben we een medisch-wetenschappelijk bedrijf bezocht dat zich in Europa wil vestigen. Nederland hoort bij de laatste drie kandidaten. Dat maakte het de moeite waard erheen te gaan. Waarom heeft Microsoft Noord-Holland als vestigingsplaats gekozen? Hoge stroomzekerheid, een goede glasvezelverbinding en een gunstige ligging zijn de belangrijkste criteria. Agriport ligt aan de A7 en in de beleving van de Amerikanen ligt Schiphol er om de hoek. We hebben het snelste internet ter wereld en verder heeft Agriport een eigen energiebedrijf, op honderd meter van de plek waar Microsoft veertig hectare grond heeft gekocht. Het mooie is, dat die stroom een bijproduct is van de CO2-productie voor de kwekers. Efficiënter en groener kun je het niet maken. Daarnaast heeft de gemeente Hollands Kroon adequaat gereageerd op de plannen. Zij hebben meteen het bestemmingsplan aangepast en een team van ambtenaren ingezet om de vestiging te ondersteunen. Wat betekent de komst van Microsoft voor Noord-Holland? Allereerst is het een belangrijke impuls voor de werkgelegenheid. Het gaat structureel om 120 tot 200 voltijd banen in verschillende sectoren, van schoonmakers en beveiligers tot engineers. Ook de bouw zelf levert de komende jaren flink wat werk op. Daarnaast komt het gebied positief in de schijnwerpers. De eerste verzoeken van andere bedrijven beginnen al binnen te komen. Ten slotte brengt het bedrijf ook veel kennis naar de regio. Wat is volgens u de toegevoegde waarde van internationale handelsmissies? Je gezicht laten zien en elkaar in de ogen kijken is van belang om vertrouwen op te bouwen. Ook vinden bedrijven het belangrijk dat een vertegenwoordiger van de BV Nederland zijn betrokkenheid toont. Natuurlijk moet je de zaken op orde hebben, maar de gunfactor speelt ook een rol. Het succes van deze missie toont de meerwaarde ervan aan. 3

4 Provincie werkt samen met beheerders toe naar centrale brug- en sluisbediening Betere doorstroming over weg en water Achter de Kooysluis strekt het Balgzandkanaal zich uit als een kaarsrecht lint tot aan de horizon. Links zie je de Balgzanddijk met daarachter, onzichtbaar, de Waddenzee. Rechts ligt de Kooybrug over het Noordhollandsch Kanaal. Samen vormen zij het dagelijkse panorama van bedienaar Nico de Graaf. Het feitelijke werkterrein van De Graaf de openingstijden op elkaar af te is echter veel groter. Vanachter zijn stemmen, maak je een snellere doorvaart mogelijk. Dat stimuleert vervoer controledesk in de centrale bedieningspost De Kooy in Den Helder houdt hij over het water en ontlast het drukke overzicht over de sluis en de acht bruggen die hij van hieruit kan bedienen. centrale bedieningsposten in de toe wegverkeer. Het is de bedoeling dat de Hij beschikt over een flinke batterij komst informatie gaan uitwisselen met monitoren die actuele beelden laten zien de verkeerscentrale, zodat weg- en van de verkeerssituatie rond deze vaarverkeer op elkaar worden afgestemd. objecten. Via de marifoon onderhoudt hij contact met de schippers. Zo weet hij Voordat het zover is, moet er volgens waar ze zijn en wanneer ze een opening Dilshad Jabar, programmamanager nodig hebben. De Graaf en zijn collega s 24-uurs centrale bediening bij de begeleiden de scheepvaart over de hele provincie, nog wel het nodige gebeuren. vaarweg. Op de schermen zien ze welke De 282 beweegbare bruggen en sluizen schepen of recreatievaartuigen er nog die Noord-Holland telt, kennen een meer aan komen en die proberen ze groot aantal verschillende beheerders, zoveel mogelijk te combineren. van heel grote, zoals Rijkswaterstaat, Waternet, Prorail en de gemeente Stimuleren beroepsvaart Zaanstad, tot kleine gemeenten. 24-uurs centrale bediening van bruggen Samenwerking tussen beheerders en en sluizen is voor de provincie Noord- gebruikers, de beroeps- en recreatie vaart, Holland één van de middelen om een is volgens Jabar een randvoorwaarde voor goede doorstroming op de (vaar-)wegen optimale trajectgewijze bediening. te bevorderen. Door bruggen en sluizen De focus ligt in eerste instantie op de vanaf een centrale plaats te bedienen en belangrijkste vaarwegen, zoals het Noordhollandsch Kanaal, de Zaan en de Volgens Andries de Weerd van Ringvaart. schippersvereniging Koninklijke Schuttevaer zit de grootste winst in het Investeren om te bezuinigen beperken van verliesuren. Een blauwe Centrale bediening vereist investeringen. golf, een dienstregeling van brugopeningen, maakt de reisduur voorspel Bruggen en sluizen moeten technisch geschikt worden gemaakt en er zijn baar en de doorvaart sneller. Dat biedt goede glasvezelverbindingen nodig om volgens De Weerd kansen voor meer gegevens en beelden uit te wisselen. vervoer over water. Ook moeten bedieningscentrales ingericht worden. Deze investeringen Uitbreiding van de bedieningstijd in zijn nodig om uit eindelijk te kunnen de vroege en late uren biedt verdere bezuinigen, want op termijn levert mogelijkheden, maar voor 24-uurs centrale bediening ook efficiencywinst bediening loopt hij niet echt warm. op. De provincie heeft voor dit project elf Volgens hem is het niet de bedoeling miljoen euro gereserveerd. om bij nacht en ontij te gaan varen. Blauwe Golf In Noord-Holland werken de vijf grote beheerders intensief samen in het project Blauwe Golf, onderdeel van het landelijke programma Beter Benutten. Het doel is om weg, water en spoor efficiënter te benutten door het optimaliseren van dataverkeer. Goede actuele verkeersinformatie stelt (vaar-)weggebruikers in staat een betrouwbare planning te maken. Het project Blauwe Golf en het programmateam 24-uurs Centrale Bediening werken hierbij intensief samen. De bedieningsposten gebruiken de data van de Blauwe Golf om brugopeningstijden te coördineren. Verkeersmanager Bart Bosman, vanaf het begin nauw betrokken bij de Blauwe Golf: Uiteindelijk moet alle informatie over weg- en vaarverkeer beschikbaar komen voor (vaar-)weggebruikers, route-informatie providers, openbaar vervoer, hulpdiensten en andere belanghebbenden. We willen weg-, vaar- en treinverkeer op zo n veertig kruisingen in Noord-Holland optimaal op elkaar afstemmen. 4

5 Tata Steel neemt doekfilterinstallatie in gebruik Schonere lucht in de IJmond Ruim een jaar eerder dan gepland heeft Tata Steel in december de tweede doekfilterinstallatie in werking gesteld. Dankzij deze installatie vermindert de uitstoot van schadelijke stoffen vanuit de Sinterfabriek met ten minste 75 procent. Daarmee is een grote lokale stofbron in de IJmond aangepakt. Het bedrijf heeft 100 miljoen euro geïnvesteerd in de bouw. Feitelijk gaat het om twee technologisch geavanceerde installaties, elk ter grootte van een flink flatgebouw. De eerste is voor ruimteontstoffing en werd in 2011 al in gebruik genomen. Deze leverde een daling van de uitstoot van fijn stof*) op van 7%, terwijl de staalproductie juist met 4% was toegenomen. Vanwege dat goede resultaat besloot Tata Steel om de investering voor het tweede onderdeel, de doekfilterinstallatie voor de rookgasreiniging, naar voren te halen. Deze bevat in totaal vierkante meter aan doekfilters, gelijk aan het oppervlak van negen voetbalvelden. Daarmee worden schadelijke stoffen van de Sinterfabriek afgevangen, waaronder dioxines, zware metalen en fijnstof. Bronnen van fijn stof De IJmond is een dynamische regio waar zware industrie, scheepvaart, weg- en vliegverkeer, wonen en recreatie op een klein gebied samenkomen. Dat levert een zware belasting op voor de luchtkwaliteit, met name in het havengebied van IJmuiden. In 2009 heeft de provincie Noord-Holland in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur & Milieu en de Milieudienst IJmond een onderzoek laten uitvoeren naar de uitstoot van fijn stof. Tata Steel bleek met 88% de grootste lokale vervuiler te zijn. Andere lokale bronnen zijn onder meer industrie en energie, verkeer en scheepvaart. Hoe werkt de doekfilterinstallatie? Vele partijen zetten zich al jaren in voor schonere lucht in de IJmond. Eind 2012 namen de provincie en de IJmondgemeenten het initiatief om gezamenlijk om tafel te gaan zitten en te praten over de balans tussen leeflimaat en milieu enerzijds en ruimte voor economische ontwikkeling anderzijds. Aan deze milieudialoog doen behalve Tata Steel ook de gemeente Amsterdam, het ministerie van I&M, Rijks water staat, de havenbedrijven van IJmuiden en Amsterdam, en de Haven- en Ondernemersvereniging IJmond mee. Onlangs hebben zij een eerste pakket aan maatregelen bekendgemaakt dat vervuiling door verkeer en vervoer moet reduceren. Meer bedrijvigheid mogelijk Een andere geplande maatregel is gericht op het verminderen van fijn stof bij het lichteren (de overslag van bulkgoederen als erts en kolen). Betrokken bedrijven zijn bereid om te investeren in milieumaatregelen, zoals het toepassen van waternevelschermen. In ruil vragen zij toestemming om meer te mogen lichteren. Een mooi voorbeeld van milieuverbetering die leidt tot ruimte voor meer bedrijvigheid. *) Fijn stof bestaat uit in de lucht zwevende deeltjes die kleiner zijn dan 10 micrometer. In Nederland bestaan ze voor meer dan helft uit zand en zeezout. Fijn stof is schadelijk voor de gezondheid bij inademing. Het verergert luchtwegklachten en hart- en vaatziekten. De Europese Unie heeft grenswaarden vastgesteld die op veel plaatsen worden overschreden, vooral langs drukke wegen en in industriegebieden. Gedeputeerde Tjeerd Talsma (rechts) pakt samen met deelnemers van Milieudienst IJmond het mobiele meetpunt in Wijk aan Zee uit. 5

6 Provinciefusie verkeert in impasse Als het aan het kabinet Rutte ligt, fuseren de provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland tot één Noordvleugelprovincie. In de loop van 2013 liep het fusieproces serieuze vertraging op. De aanvankelijke ingangsdatum van 18 maart 2015 schoof hierdoor op naar 1 januari Van dorps en historisch naar internationaal en eigentijds Noord-Holland viert de eerste Koningsdag De provincie Noord-Holland heeft van meet af aan de bereidheid uitgesproken om over de samenvoeging met het kabinet in gesprek te gaan. Zij het onder een aantal randvoorwaarden. Daarbij hoort ook een gedachtewisseling over de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de superprovincie. Omdat een Noordvleugelprovincie in een andere relatie komt te staan tot gemeenten, Rijk en de Europese Unie, moet je dat terugzien in de interbestuurlijke verhoudingen. Alleen dan kan zo n bestuur effectief bijdragen aan het versterken van de economische motor van Nederland, zo is de gedachte in Haarlem, Utrecht en Lelystad. Ook Provinciale Staten van Noord-Holland drongen er in een motie bij Gedeputeerde Staten (GS) op aan, om bij het overleg met het Rijk daarop in te zetten. GS zijn daarop het gesprek aangegaan in een stuurgroep die door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is ingesteld. Daarin zitten de commissarissen, portefeuillehouders en secretarissen van de drie betrokken provincies. In december 2013 schetst minister Ronald Plasterk hoe hij de contouren van de Noordvleugelprovincie ziet. In die beschrijving toont het kabinet volgens de betrokken provincies weinig bereidheid om de nieuwe provincie dusdanig met taken en bevoegdheden toe te rusten dat gesproken kan worden van een krachtig landsdelig bestuur. Flevoland, Utrecht en Noord-Holland zien dan ook weinig reden tot tevredenheid, al spreken zij waardering uit voor het door de minister ingezette proces. In het voorstel ontbreekt naar onze mening een consistente visie op de positie van de provincie-nieuwe-stijl binnen het openbaar bestuur en wordt onvoldoende aannemelijk gemaakt dat zo n provincie leidt tot een slagvaardiger, doeltreffender en efficiënter bestuur. Commissaris van de Koning Johan Remkes vindt dat de nieuwe provincie meer taken moet krijgen op terreinen als natuur, vervoer, infrastructuur en Schiphol. Opschaling van het middenbestuur moet meer zijn dan het uitgummen van bestaande provinciegrenzen en het trekken van nieuwe. Het stoort hem dat het kabinet nauwelijks serieus reageert op de taaksuggesties die de provincies hebben gedaan. Een gemiste kans. Hetgeen nu voorligt is in onze ogen volstrekt onvoldoende en kan ook niet rekenen op draagvlak binnen ons college. Inmiddels zijn de provincies en de minister weer met elkaar in gesprek gegaan. Minister Plasterk liet de Tweede Kamer begin maart weten dat het wetsvoorstel voor advies bij de Raad van State ligt. Hij verwacht het dit voorjaar bij de Tweede Kamer in te kunnen dienen. Dan moet ook duidelijk worden wat het overleg over de taken en bevoegdheden van de nieuwe provincie heeft opgeleverd. Kijk voor meer informatie over het standpunt van Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten over de fusie op de website van de provincie: bij Actueel > Dossiers > Toekomst van de provincie. Bezoek van het koningspaar aan de provincie Noord-Holland op vrijdag 14 juni De allereerste Koningsdag in de geschiedenis wordt dit jaar gevierd in Noord-Holland. Op 26 april bezoekt het koningspaar Graft-De Rijp en Amstelveen. Beide gemeenten organiseren een feest dat past bij hun karakter. De burgemeesters lichten alvast een tipje van de sluier op. De voorbereidingen waren vorig jaar al in volle gang schap krijgt een eigen rol in de feestelijkheden. Dat toen koningin Beatrix haar abdicatie aankondigde. vinden ze prachtig, weet de Graaf, want een feest Heeft men in Graft-De Rijp en Amstelveen nu de als dit kent men in het buitenland niet. Dat is uniek draaiboeken van een jaar geleden weer uit de kast in de wereld. Scholen, sportverenigingen en culturele verenigingen helpen mee aan het organiseren gehaald? Burgemeester Ria Oosterop van Graft-De Rijp: We hebben de extra tijd gebruikt om de route te van activiteiten, waaraan met name veel jongeren verbeteren, maar het programma zelf is niet echt mee doen. Er komt ook een poppodium, wellicht met veranderd. In Amstelveen is dat gedeeltelijk wel een bekende dj. gebeurd. Interim burgemeester Fred de Graaf: We We maken er een eigentijds, bruisend en stijlvol wilden de overgang naar een nieuw koningschap en feest van dat in het teken staat van cultuur, sport, een nieuwe generatie zichtbaar maken. Daarom krijgt groen en met een internationaal tintje. De Koningsdag wordt ook het hoogtepunt van de viering 50 jaar de jeugd een nadrukkelijker rol in het programma. Amstelveen. Dorp als decor en podium Graft-De Rijp vormt met haar ruim honderd rijksmonumenten een beschermd dorpsgezicht. Het zal willigers en ambtenaren in beide gemeenten al Achter de schermen werken vele tientallen vrij daarom niemand verrassen dat het feest in het teken maandenlang aan de voorbereidingen. Veiligheid, van de geschiedenis staat. Het wordt een reis in de tijd logistiek van hulpdiensten, media, catering en de die teruggaat naar de VOC en de walvisvaarders. Net grote bezoekers stromen vragen de nodige afstemming als bij alle publieksevenementen die wij organiseren, en overleg. De veiligheidsmaatregelen zijn aangescherpt na de noodlottige viering in De Graaf fungeert het dorp zelf als decor en podium. Wij zoeken altijd de combinatie van kunst, cultuur en toerisme, was destijds burgemeester van Apeldoorn en heeft zelf daar hebben we de afgelopen jaren veel in geïnvesteerd. ervaren hoe belangrijk dat is: Het is onze grootste Oosterop ziet deze dag als een mooi afscheidscadeau uitdaging om er een mooi feest van te maken, zonder voor Graft-De Rijp, want in 2015 gaat de gemeente incidenten, waarbij het publiek zo weinig mogelijk samen met Alkmaar. merkt van de veiligheidsmaatregelen. Nu maar hopen op mooi weer. Eigentijds en stijlvol In Amstelveen concentreren de feestelijkheden zich Kijk voor actuele informatie over Koningsdag op in het Stadshart. De grote internationale gemeen 6

7 Waddenfonds voegt ecologische en economische waarde toe Record aantal subsidieaanvragen gehonoreerd Sinds Noord-Holland, Friesland en Groningen in 2012 het Waddenfonds Sinds 2012 door het Waddenfonds gehonoreerde projecten in Noord-Holland overnamen van het Rijk, kan het hele jaar door subsidie worden aangevraagd, zowel voor natuurbescherming en -behoud als voor projecten op het gebied van duurzame economische ontwikkeling. Dat leidde in 2013 tot een recordaantal van 45 gehonoreerde aanvragen. Het Waddenfonds is opgericht om een duurzame en kwalitatieve impuls te geven aan de ecologie en de economie van het Waddengebied Prins Hendrikdijk Texel 2 Automooringproject veerboten 3 Project Veilig en verlicht Texel 4 Project Ambassadeurs van Waddenzee Werelderfgoed 5 Wadden Waterspeelplaats Texel 6 Project Rust voor vogels, ruimte voor mensen 7 Project Loodsen door het Landschap 8 Project Elektrische deelauto s op de Waddeneilanden 9 Pilot spuistroom en testfaciliteit (Tidal Testing Centre) 10 Project Willemsoord, de Poort naar de Wadden 11 Texel Energie - Oogst de zon 12 Project Torrgas 13 Nieuw Buitenheim en Oude Sluishoek 14 Nieuw Bouwlust, een erf met perspectief 15 Duurzaam groen in de glastuinbouw 16 Melk, de witte motor voor Texel 17 Spaarwater: rendabel en duurzaam agrarisch watergebruik in een verziltende omgeving 18 Herinrichting polder De Bemes op Texel 19 Aankoop en inrichting oevers Lage Oude Veer 20 Zeegras: herstel biobouwer van de Waddenzee Een aantal voorbeelden van gehonoreerde projecten zijn: Prins Hendrikdijk Texel (1) Dit project van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier vormt een alternatief voor traditionele dijkversterking. In plaats van binnendijks 9 de dijkvoet te verbreden, komt buitendijks een geleidelijke overgang van land naar water tot stand, door de aanleg van 20 duinen, een strandwal, en een langgerekt (broed-)eiland. Tussen het zandlichaam en de strandwal zal nieuwe natuur ontstaan, een kwelder met pioniervegetatie. De natuurlijke mosselbanken worden hersteld en de strandwal vormt straks samen met het eiland een vluchtplaats voor wadvogels. Rust voor vogels, ruimte voor mensen (6) Dit is een waddenbreed project. Mil joenen trekvogels zijn afhankelijk van het Waddengebied als tussenstop tussen hun broedgebieden in het 15 noorden en hun overwinteringsgebieden in het zuiden. Vogelbescherming Nederland gaat samen met natuur- en landschapsorganisaties de natuurlijke omstandigheden voor broedende, rustende en foeragerende vogels in het Waddengebied verbeteren. Tegelijkertijd zetten zij vogelwachtposten op voor wadrecreanten en organiseren zij voor hen persoonlijke begeleiding. Door vogelliefhebbers op deze manier te faciliteren en hen te verleiden andere paden in te slaan, ontstaat meer rust voor de vogels. Pilot spuistroom en testfaciliteit Tidal Testing Centre (9) Wereldwijd groeit de belangstelling voor energiewinning uit getijstromen. Daar mee neemt ook de behoefte toe aan test locaties voor systemen die deze energie kunnen opwekken. De spuisluizen van de Afsluitdijk zijn hiervoor zeer geschikt, vanwege de goede bereikbaarheid, de voorspelbare en hoge stroomsnelheid van het water, en de beschikbaarheid van een eenvoudig bereikbare net aansluiting. Dit project heeft tot doel twee kokers in te richten in het spui complex Den Oever als testlocaties voor getij-, spui- en vrije stroomturbines. Ook wordt een pilot uitgevoerd met drie T100-turbines. De turbines voor het opwekken van energie uit getijstromen zijn te ver gelijken met windmolens, maar dan onder water. Het grote voor deel hiervan is dat stromingen en getijden, in tegenstelling tot wind, voorspelbaar zijn. Dit project sluit aan bij de Ambitie Agenda Afsluitdijk, waarin verduur zaming van de dijk centraal staat. Nieuw Bouwlust Anna Paulowna (14) Bij dit project gaat het om een particulier initiatief van de bewoners van een traditionele stolpboerderij. Zij bouwen deze om tot een kleinschalig woon- zorg project voor 50-plussers. De gebouwen op het erf worden energieneutraal gemaakt met zonnepanelen en aard warmte. Recent ontwikkeld damp open isolatiemateriaal zorgt voor een gezond (lees: niet te vochtig) leeflimaat. Dit project combineert op een unieke manier behoud van agrarisch cultureel erfgoed met duurzaam, gezond en leeftijdgericht bouwen en het leefbaar houden van het platteland. Het laat zien dat waardevolle erven en boerderijen een nieuwe functie kunnen krijgen. Deze ontwikkeling draagt bij aan een aantrekkelijk waddenlandschap en ondersteunt daarmee toerisme en lokale werkgelegenheid. Spaarwater (17) Het project Spaarwater draait om rendabel en duurzaam agrarisch watergebruik in een verziltende omgeving. Dit is het eerste landbouwproject dat een bijdrage krijgt uit het fonds. Het gebied langs de Waddenzee is erg geschikt voor landbouw, die een belangrijke bijdrage levert aan de economie in het gebied. Door de stijging van de zeespiegel neemt de kans op verzilting van landbouwgewassen in het waddengebied toe. Op drie akkerbouw bedrijven uit respectievelijk Noord-Holland (Breezand), Friesland (Pieters bierum) en Groningen (Borgsweer) worden nieuwe methoden onderzocht om die verzilting tegen te gaan. Spaar water gaat om zelfvoorzienende zoet waterberging op perceelniveau. Dat gebeurt met onder meer ondergrondse zoetwater-opslag, systeemgerichte drainage en infiltratie van zoet water in de bodem. 7

8 Zwemwateralg krijgt de blues Liefhebbers van zwemmen in de natuur kunnen vanaf 1 mei weer terecht op zwem water.nl. Daar zie je waar het zwemmen veilig is, op welke locaties er douches en andere voorzieningen zijn en waar het ook met kinderen goed toeven is. Noord-Holland telt 145 officiële buitenzwemplekken. In opdracht van de provincie wordt het water in het zwemseizoen regelmatig op kwaliteit gecontroleerd. Tijdens de Zwemwaterdag 2014, op 13 maart jl., introduceerde gedeputeerde Joke Geldhof Beating the Blues. Deze internettoepassing is mede door de provincie ontwikkeld als wapen in de strijd tegen blauwalg, de plaaggeest die het zwemplezier na een paar warme zomerdagen op rij kan komen vergallen. Beating the Blues is een kennisdatabank die houders van zwemlocaties onder meer een stappenplan biedt om blauwalgenbloei te lijf te gaan. Beating the Blues is beschikbaar op beatingtheblues.stowa.nl Hard werken aan transitie jeugdzorg Deze avond heeft mij duidelijk gemaakt dat de jeugdzorg in goede handen is bij de gemeenten. Met deze woorden sloot gedeputeerde Elvira Sweet half januari de bestuurlijke conferentie over de transitie van de jeugdzorg af. Gemeenten en regio s nemen op 1 januari Geen sinecure 2015 de verantwoordelijkheid voor de De Transitiecommissie Stelselherziening jeugdzorg over van de provincie en het Jeugd, onder leiding van Leonard Geluk, Rijk. Gedeputeerde Sweet: Er wordt gaf in haar rapportage van begin maart hard gewerkt. In alle regio s zijn er aan dat het hard nodig is dat gemeenten gesprekken tussen gemeenten en zich richten op besluitvorming over wat zorgaanbieders over jeugdzorg in 2015 en er in 2015 minimaal nodig is. Geluk was over de continuïteit van zorg. De meeste in 2006 als wethouder in de Stadsregio gemeenten gaan, in elk geval voorlopig, Rotterdam verantwoordelijk voor de verder met de huidige zorgaanbieders. decentrale jeugdzorg en heeft aan den Ook is in alle regio s overeenstemming lijve ervaren wat dat kan betekenen. Hij bereikt over de taken van Bureau maakte tijdens zijn bestuursperiode Jeugdzorg. Dat is positief en geeft twee gezinsdrama s mee. En hoewel de vertrouwen. Tegelijkertijd moet er nog inspectierapporten in beide gevallen veel worden uitgewerkt. Gemeenten wezen op een gebrek aan samenwerking, moeten nu op korte termijn onderling informatiedeling en afstemming, is afspraken maken over samenwerking en zijn conclusie dat je dergelijke drama s risicospreiding. nooit helemaal kunt voorkomen. Zijn advies: Doe er alles aan om de kans op incidenten zo klein mogelijk te maken, maar accepteer het risico dat het toch een keer mis kan gaan. De verantwoordelijkheid voor de jeugd zorg is bepaald geen sinecure, aldus Sweet. De gemeenteraadsverkiezingen komen in dit opzicht op een lastig moment. Nieuwe raadsleden en wethouders moeten goed en volledig worden geïnformeerd over dit complexe dossier. De jeugdzorginstellingen zien hier voor zichzelf een informerende taak en hebben hun hulp aangeboden, maar ik adviseer gemeenten ook nadrukkelijk om een beroep te (blijven) doen op de kennis en ervaring van de provincie. Wij ondersteunen hen graag en gaan de komende maanden door met kennisoverdracht en het faciliteren van experimenten. COLOFON N-H is een uitgave van de provincie Noord- Holland en verschijnt éénmaal per kwartaal. Alle foto s provincie Noord-Holland, tenzij anders vermeld. Redactie Tim Duyff (eindredactie), Ebru Eryigit, Raymond Fillet, Kees Groenenboom, Martine Hartog en John Stroetenga (eindredactie) Tekstbijdragen Maaike Brouwer (Funcke communications & design), Martine Hartog en John Stroetenga Productiebegeleiding Funcke communications & design Druk MediaProductie provincie Noord-Holland Karavaanfestival in teken van maakbaarheid Reizend festival Karavaan brengt al jaren avontuurlijk theater op bijzondere plekken in Noord-Holland. Van donderdag 8 mei tot en met maandag 9 juni doet Karavaan Petten, Zandvoort, Hoorn, Bergen, de Wieringermeer en Heiloo aan. Secretariaat Provincie Noord-Holland, t.a.v. Redactie N-H, Postbus 3007, 2001 DA Haarlem nieuwsredactie@noord-holland.nl Abonnementen N-H wordt kosteloos toegezonden aan relaties van de provincie Noord-Holland Oplage 4600 exemplaren Dit jaar staat maakbaarheid als overkoepelend thema centraal in het festivalprogramma. Op de zes locaties belicht Karavaan de maakbaarheid van het landschap, de samenleving en de mens. Met avontuurlijke voorstellingen vertelt Karavaan de verhalen die schuil gaan achter die plek. Zo worden maat schappelijke veranderingen voelbaar en komt de geschiedenis aan de oppervlakte. Kijk voor meer informatie over locaties, data en tijden op