Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst. Een impuls voor de Nederlandse economie

Transcriptie

1 Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst Een impuls voor de Nederlandse economie

2 Sluis Kornwerderzand De sluis bij Kornwerderzand op de Afsluitdijk heeft beperkte afmetingen. Hierdoor kunnen sommige schepen de sluis nu niet passeren. Zeegaande kustvaart en luxe megajachten kunnen de werven en bedrijven in het achterland niet bereiken. Nederland loopt daardoor grote kansen en opdrachten mis en daarom streeft de regio naar verruiming van de sluis. De aanpak van de sluis zal een belangrijke impuls geven aan de nationale economie. Wat levert het op? De verruiming van de sluis bij Kornwerderzand lost een belangrijk knelpunt op voor de kustvaart op de vaarroutes naar Noord-Engeland, Scandinavië en de Baltische Staten. Daarnaast heeft een kostenbatenanalyse aangetoond dat een bredere en diepere sluis leidt tot een directe omzetstijging van 65 miljoen euro per jaar voor de scheepsbouwsector rondom het IJsselmeer. Doordat het maritieme cluster nauw samenwerkt met ruim 200 toeleveranciers, zien ook zij een sterke stijging van de omzet en het aantal arbeidsplaatsen. Zo levert de verruiming ca. 685 tot 2600 nieuwe arbeidsplaatsen op voor het maritieme cluster. De verbreding van de sluis zorgt daarmee niet alleen voor een impuls voor de landsdelen Noord-, Oost- en Midden-Nederland, maar heeft een economisch structuurversterkend effect voor heel Nederland. Wie hebben er baat bij? Kustvaart: De huidige route voor kustvaart via Amsterdam/ IJmuiden naar de Noordzee kent beperkingen. Door het vergroten van de sluis bij Kornwerderzand worden vaarroutes naar de Noordzee, en daarmee de Baltische staten en Scandinavië, aanmerkelijk verkort. Zowel Kampen als Urk willen hier op inspelen door de bestaande havens geschikt te maken, zodat ze ook de kustvaart kunnen ontvangen. Lelystad wil een nieuwe haven aanleggen. Grote luxe jachtbouw: Luxe jachten worden nu onafgebouwd of in delen naar buiten gebracht en in de havens van Harlingen, Amsterdam of IJmuiden afgebouwd. Dit heeft forse consequenties voor de kostprijs. Voor de jachtbouwers heeft een dergelijke werkwijze tot gevolg dat toekomstig onderhoud aan deze schepen elders wordt uitgevoerd. Hierdoor lopen zij forse orders mis. Voor deze categorie jachten vindt gemiddeld eens in de zeven jaar een zogenoemde re-fit plaats. Deze forse orders, oplopend tot tientallen miljoenen, komen bij een vergrote doorvaart bij Kornwerderzand ten goede aan de Nederlandse economie, in plaats van in het buitenland. 2 3

3 Scheepwerven: Ook voor reguliere scheepswerven in de regio zorgt de verbreding van de sluis voor extra mogelijkheden, vergroten en verbreden van de afzetmogelijkheden en daarmee voor omzetgroei en extra arbeidsplaatsen. Maritiem cluster: Voor de bouw of re-fit van schepen werken scheepswerven op projectbasis samen met onderaannemers en toeleveranciers. Een groep van ruim 200, grotendeels Nederlandse toeleveranciers en onderaannemers is samen goed voor de helft van iedere order. De verbreding zorgt dus binnen het gehele maritieme cluster voor omzetstijging en een toename van de werkgelegenheid. Recreatie en beroepsvaart: De verbreding van de sluis resulteert in geringere wachttijden om de sluis te passeren. Tevens kan het een bijdrage leveren in de modal shift naar de binnenvaart en kustvaart. Dit betekent een forse vermindering van het aantal vrachtautobewegingen en een besparing op de logistieke kosten voor de handels- en productiebedrijven. Noord Engeland Scandinavië Baltische Staten Harlingen Sluis Kornwerderzand Makkum Lemmer Urk Meppel Kampen Lelystad Zwolle Amsterdam Wat staat de regio voor? De regio bestaat uit de provincies Fryslân, Drenthe, Overijssel en Flevoland en de gemeenten Zwolle, Kampen, Meppel, Urk, Lelystad, De Fryske Marren, Súdwest-Fryslân en Harlingen. Als de werven in de regio internationaal niet mee kunnen komen in de ontwikkelingen van schaalvergroting, Scandinavië Noord Engeland Baltische Staten 4 5

4 Foto: Hans Westerink dan bestaat het risico op order- en banenverlies. Daarom maakt deze regio zich samen met het bedrijfsleven sterk voor een nieuwe verbrede sluis. De regio vindt het vervangen van de bestaande sluizen door een nieuwe brede sluis (ca. 25 breed en ca. 140 meter lang) de meest efficiënte oplossing. Het huidige sluizencomplex is op termijn aan vervanging toe en daarnaast vraagt de huidige technische staat extra veel onderhoud. De financiering Minister en regio hebben afgesproken dat de regio de meerkosten van het project financiert. Eerst is er een vergelijking opgesteld tussen de huidige en de toekomstige situatie. Daarbij is zowel naar de investering als naar de terugverdientijd gekeken. Wanneer op korte termijn een flinke investering gedaan wordt, kan hierdoor voor het Ministerie een veelvoud aan toekomstige kosten vermeden worden. Wat kost het? De totale investeringskosten voor het project bedragen afhankelijk van de gekozen variant 138 tot 151 miljoen. Voor dit bedrag wordt het bestaande bruggen- en sluizencomplex vervangen en worden vaargeulen in het IJsselmeer aangepast. De variant voor het vervangen van het bestaande bruggen- en sluizencomplex is nader uitgewerkt. Het bedrijfsleven en de regionale overheden hebben er begrip voor dat de Minister gebonden is aan de looptijd van het MIRT (2028). Daarom bereiden zij een substantieel financieel aanbod voor. Deze wordt in de loop van 2016 aan de Minister voorgelegd. De Tweede Kamer heeft door middel van een motie de Minister opgeroepen om mee te denken en te zoeken naar alternatieve financieringsmogelijkheden voor een grotere sluis op Kornwerderzand. 6 7

5 De technische opgave In het ontwerp is gekozen voor het bouwen van een volledig nieuwe sluis van 25 meter breed. Deze kan naast de bestaande sluizen worden gebouwd, maar ook als vervanging van het bestaande complex. De keuze om de oude monumentale sluizen wel of niet te behouden en dus te beheren en te onderhouden, heeft een grote invloed op de toekomstige exploitatiekosten. In de milieueffectrapportage wordt hier uitgebreid op in gegaan. Voor alle oplossingen geldt dat de bestaande draaibruggen in de A7 moeten worden vervangen door basculebruggen. Daardoor ontstaat ruimte voor een parallelweg aan de zuidzijde. In het ontwerp worden er extra monumentale bunkers ontsloten en wordt de toegang tot het Kazemattenmuseum en de toekomstige Vismigratierivier verbeterd. Breed gedragen oplossing Het voorstel van de regio is een maatschappelijk breed gedragen oplossing en is positief ontvangen door onder andere Stichting Het Blauwe Hart, Nederland Maritiem, KSV Schuttevaer, Topsector Water, Kwaliteitsteam Afsluitdijk o.l.v. Rijksbouwmeester, Dorpsbelang Kornwerderzand. en een groot aantal bedrijven Naast Feadship, Balk shipyard is Drie visualisaties van mogelijke oplossingen 8 9

6 er een groot aantal bedrijven uit Noord- Oost en Midden- Nederland die de brede sluis zo snel mogelijk gerealiseerd zien. Ook de standorganisaties zoals VNO/NCW en Hiswa steunen het project van harte

7 De volgende partijen werken samen aan de Sluis Kornwerderzand: Programma De Nieuwe Afsluitdijk is een samenwerking van de volgende regiopartijen: Meer informatie Voor bestuurlijke/inhoudelijke informatie kunt u contact opnemen met gedeputeerde: dhr. K. Kielstra, tel , secr.gs.kielstra@fryslan.frl Voor projectinhoudelijke informatie: dhr. W. Boogholt, tel , w.j.j.boogholt@fryslan.frl