Door te verzekeren + premie te betalen ben je solidair. Vele betalen lage premies hiermee kan een klein aantal, maar dure schades vergoed worden.

Transcriptie

1 Samenvatting door K woorden 29 oktober ,5 7 keer beoordeeld Vak Methode Economie Economie in context H3; Risico en verzekeren 3.1 Verzekeringspolis Risico = kans dat er iets vervelends gebeurt. verzekeren; financiële schade hoef je niet zelf te betalen, dat doet een verzekeringsmaatschappij, schade moet gevolg zijn onzeker voorval. Onzeker voorval = gebeurtenis die je niet kunt voorkomen of zien aankomen. Premie, uitkering en solidariteit Verzekerd? bij schade een schade uitkering. Mogelijk doordat alle verzekerden een verzekeringspremie betalen. Alle premies samen = groot bedrag deel voor schade-uitkeringen, ander deel voor de overige kosten van de verzekeringsmaatschappij en de rest is winst. Door te verzekeren + premie te betalen ben je solidair. Vele betalen lage premies hiermee kan een klein aantal, maar dure schades vergoed worden. Polis en polisvoorwaarden Polis = bewijs dat je verzekerd bent, alle gegevens die voor de verzekerde en verzekeraar van belang zijn staan erin. (premiebedrag, verzekerde waarde en duur van de verzekering) Polisvoorwaarden = hierin staat: tegen welke risico s je verzekerd bent en onder welke voorwaarde (een gedeelte van) de schade wordt vergoed. Rechten en plichten verzekeraar en verzekerde zijn erin omschreven. Eigen risico= deel van de schade die niet wordt vergoed. Als verzekerde moet je dit deel van de schade als verzekerde zelf betalen. Vaak lagere premie bij hoger eigen risico. Ook de uitsluitingen zijn vermeldt. Uitsluitingen = schadegevallen die niet door de verzekeringsmaatschappij worden vergoed. Pagina 1 van 13

2 Wel of niet vrijwillig verzekeren? Meeste verzekeringen niet verplicht. Je moet zelf de afweging maken tussen wel/niet verzekeren. Wanneer mensen een grotere aversie hebben tegen de nadelen van de risico, willen ze meerdere verzekeringen afsluiten. = risico-avers gedrag ( ook zijn er risico-neutraal & risico-lovend) Bij risico-avers gedrag moet je rekening houden met: Hoe groot is de kans op schade? Hoe groot is de mogelijke schade? Is het risico de premie waard? Verplicht verzekerd Overheid heeft sommige verzekeringen verplicht, je bent strafbaar als je je niet verzekerd. Er is dus verplichte solidariteit. Verplichte verzekeringen: WA-bromfietsverzekering WA-motorrijtuigenverzekering. Verplicht hierbij te verzekeren tegen de schade die je aan een andere toebrengt. Wettelijke aansprakelijkheid = WA Zorgverzekering tegen ziektekosten Verplichte collectieve sociale verzekeringen: WW WIA Redenen waarom de overheid sommige verzekeringen verplicht stelt: Schade kan hoog oplopen, zonder verzekering kan je de schade niet betalen. Vanwege hoge premie zouden velen geen verzekering willen afsluiten komt te weinig geld binnen om de schades te betalen. Sociale solidariteit, overheid vindt het rechtvaardig dat iedereen meebetaalt aan sociale verzekeringen (WW, WIA) Opzet, nalatigheid en schuld Bij schuld : verzekeringsmaatschappij vergoedt de schade, er mag geen opzet zijn van opzet of nalatigheid. Opzet = verzekerde maakt opzettelijk schade. Bij moreel wangedrag (opzet) keert de verzekeringsmaatschappij niet uit. Nalatigheid = verzekerde doet niet/niet voldoende zijn best om de schade te voorkomen, ook hier keert de verzekering niet uit. Mensen zijn door verzekering minder zorgvuldig met het beperken van risico s. Pagina 2 van 13

3 Verzekerde en verzekeraars zijn het vaak oneens. Er wordt een schade geclaimd, maar de verzekeraar vergoedt niet. Klachteninstituut Verzekeringen vragen te bemiddelen of een mediator inschakelen. Nog geen oplossing? rechter beslist. 3.2 Moreel gevaar en averechtse selectie Nederlanders hebben heel van premie over om goed verzekerd te zijn. In praktijk dreigt het gevaar van asymmetrische informatie. Asymmetrische informatie = 1 van de marktpartijen heeft onvolledige informatie, de ene partij weet meer dan de andere partij. Verzekeraars kunnen niet elke verzekerde constant controleren. De verzekeringsmaatschappijen hebben hierdoor een informatienadeel ten opzichte van verzekerden. Asymmetrische informatie kan leiden tot morele gevaren en averechtse selectie. Moreel gevaar (moral hazard), eigen risico en uitsluiting Als je verzekerd bent is er een kans dat je je risicovoller gaat gedragen. Moreel wangedrag = risico veroorzaakt door onzorgvuldig of oneerlijk gedrag. Moral Hazard = verzekerden kunnen misbruik maken van een verzekering door onzorgvuldig te handelen of met opzet schade te veroorzaken om de uitkering te krijgen. Voorkomen moreel wangedrag: Verzekeraars nemen in hun polisvoorwaarden uitsluitingen en eigen risico s op. Eigen risico s Dit moet ervoor zorgen dat je je minder risicovol gaat gedragen. Uitsluitingen Zelf veroorzaakte schade aan eigen bezittingen wordt uitgesloten van schadevergoedingen. Opzettelijk wangedrag = verboden. Averechtse en negatieve selectie (adverse selection) en verplichte verzekering Verzekerden die nauwelijks een beroep doen op een uitkering betalen daarom een naar verhouding hoge premie tegenover verzekerden die daar wel vaak een beroep op doen. Verzekerden die nauwelijks schade claimen zoeken een goedkopere maatschappij of besluiten niet meer te verzekeren uiteindelijk blijven alleen verzekerden over die (veel) schade claimen. = averechtse selectie Pagina 3 van 13

4 Averechtse selectie = verzekerden met veel schade blijven in de verzekering, verzekerden met weinig schade vertrekken. Kosten voor verzekeringsmaatschappijen worden hoog gevaar faillissement dreigt. verzekeraars gedwongen premies te verhogen. sommige kunnen premie niet meer betalen, raken onverzekerd of onderverzekerd. Averechtse selectie leidt tot negatieve risicoselectie door de verzekeraar. Negatieve risicoselectie = niet iedereen wordt in de verzekering geaccepteerd of alleen met uitsluitingen en tegen betaling van een (veel) hogere premie. Mensen met groot schadeverleden worden niet meer geaccepteerd; hebben hogere risico s en moeten dus een hogere premie betalen. Sommige risico s worden niet meer gedekt. (uitsluiting voor mensen met hogere risico s) Om deze reden is in Nederland de zorgverzekering door de overheid verplicht. Verzekeraars moeten iedereen accepteren. Om te voorkomen dat verzekeraars zich alleen richten op jonge en gezonde mensen (risicoselectie) en dat er verzekeraars zijn die naar verhouding veel ongezonde mensen hebben verzekerd, heeft Nederland een vereveningsfonds. de vereveningsfonds gezondheidszorg bestaat uit inkomensafhankelijke zorgpremies + een deel aan belastingen. Geldt wordt verdeelt over de zorgverzekeraars volgens bepaalde risicosleutels. Verzekeraars met veel ongezonde verzekerden krijgen meer geld dan verzekeraars met veel gezonde. WA-bromfiets + WA-motorrijtuigen verzekering zijn verplicht. Door verplicht sociale premies en belastingen af te dragen heeft iedereen in Nederland recht op sociale uitkeringen en voorzieningen. 3.3 Goed verzekerd Aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP) Volgens de wet ben je wettelijk aansprakelijk (WA) voor schade die je toebrengt aan anderen en aansprakelijk je huisdier. Je moet degelijke schade altijd vergoeden. Aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP) verzekerd je hiertegen, is niet verplicht. Schade kan hoog zijn, premie in verhouding met het risico niet zo hoog. AVP dekt geen schade die je met een auto, motor, scooter of vaartuig veroorzaakt. apart verzekeren Pagina 4 van 13

5 Opzichtschade is ook uitgesloten. Opzichtschade = schade aan goederen van anderen, die jezelf in bezit hebt of gebruikt. Rechtsbijstandverzekering Veel Nederlanders weten weinig van het Nederlandse recht en de geldende rechtsregels, daarom sluiten ze een rechtsbijstandverzekering af, deze verzekering is niet verplicht. Rechtsbijstandverzekering = hierbij ben je verzekerd van juridische hulp bij geschillen. In het algemeen: naturapolis = verzekering keert geen bedrag uit maar levert hulpverlening van juristen. Reisverzekering Een reisverzekering kan veel leed verzachten bij diefstal, verlies, schade of ongeluk. Veel reizigerskiezen voor een doorlopende reisverzekering, die hoef je maar 1x af te sluiten en geldt dan een heel jaar. Bromfietsverzekering en motorrijtuigenverzekering Scooter/bromfiets verzekeren: 1. WA (Wettelijke Aansprakelijkheid); verzekerd tegen schade die jij een ander toebrengt. Deze verzekering is verplicht. 2. WA-Plus ; WA + je eigen scooter is verzekerd tegen schade bij brand en diefstal. Je betaalt hogere premie dan bij WA. Deze verzekering is niet verplicht. 3. WA + volledig casco ; met WA +volledig cascoverzekering ben je ook verzekerd tegen schade aan je eigen scooter die je zelf hebt veroorzaakt. Meeste zekerheid, hoogste premie. Deze verzekering is niet verplicht, dekt geen schade aan eigen kleding. Voor auto s en motoren moet je minsten WA verzekerd zijn. Je motorrijtuigenverzekering kan je ook uitbreiden met WA-plus en WA+ casco. Premiehoogte motorrijtuigenverzekering hangt af van: 1. De verzekerde waarde van het motorrijtuig. 2. Hoogte van eigen risico. 3. Leeftijd van de verzekerde: jongere moeten hogere premie betalen, omdat ze meer schade veroorzaken. 4. De provincie waarin de verzekerde woont. 5. Het aantal kilometers dat de verzekerde jaarlijks rijdt. 6. Gewicht van het rijtuig. 7. Beroep van de verzekerde. Elk jaar wordt de hoogte van de premie opnieuw bepaald. Als je geen schade hebt geclaimd, krijg je als beloning een premiekorting of no-claimkorting (bonus) Elk schadevrij jaar wordt de korting hoger, soms kan die oplopen tot 80% van de bruto premie. Bij het claimen van een schade raak je je premiekorting geheel/gedeeltelijk kwijt (malus). Omvang van de korting is per maatschappij verschillend. Pagina 5 van 13

6 De bonus/malusregeling is voorbeeld risicoselectie. Veel automobilisten betalen kleine schade liever zelf, ze willen hun bonuskorting niet verspelen. Automobilisten met veel schades worden gestraft, hun premie gaat geheel of gedeeltelijk verloren. Bij iemand die vaak schade claimt kan de basispremie met 20% worden verhoogd. Overstappen heeft geen zin, maatschappijen geven de straf door. Zorgverzekering Je bent wettelijk verplicht een zorgverzekering af te sluiten om ziektekosten, medicijnen of ziekenhuisopname, te kunnen betalen. Elke zorgverzekeraar is verplicht basisverzekering/basispakket aan te bieden. Niemand mag worden geweigerd. Dit betekent dat de overheid voorschrijft welke zorgkosten minimaal moeten worden vergoed. Wil je meer vergoed sluit een aanvullende verzekering af. Die is niet verplicht. Zorgpolis kan je op 3 manieren afsluiten: 1. Polis met kostenvergoeding: de gemaakte zorgkosten worden in geld vergoed. Je krijgt het geld na je behandeling terug van de verzekering = restitutiepolis. 2. Polis met contractzorg: je verzekering heeft een contract afgesloten met een zorgverstrekker. Je hoeft de behandeling in dit ziekenhuis niet te betalen. Dit doet de zorgverzekering direct = naturapolis. 3. Gecombineerde polis: dit is een polis met deels kostenvergoedingen en deels contractzorg. Zorgpremie bestaat uit 2 onderdelen: 1. Nominale zorgpremie te betalen aan een particuliere zorgverzekeraar: Voor ieder lid in een gezin van 18+ moet een vaste maandelijkse premie betaalt worden. Kinderen onder 18 zijn gratis. Hoger eigen risico = lagere premie Zorgverzekeraar mag je zelf kiezen Verzekeraar mag geen premiedifferentiatie toepassen. Premiedifferentiatie = iedere verzekerde betaalt ongeacht zijn gezondheidsgeschiedenis precies dezelfde premie. 2. Inkomensafhankelijke zorgbijdrage te betalen aan de Belastingdienst: Werknemers + mensen met WW-/WIA-uitkering moeten over hun inkomen 6,9% zorgbijdrage betalen. Maximum inkomensgrens = ,- Werkgever draagt de op het loon ingehouden zorgbijdrage van werknemers af aan de Belastingdienst. Werkgevers moeten werknemers daarvoor een vergoeding betalen (100%) Over die vergoeding betaal je wel loonbelasting + premie volksverzekeringen. Zelfstandige beroepsbeoefenaren krijgen die vergoeding niet, maar betalen een lager premiepercentage. Pagina 6 van 13

7 De inkomensafhankelijke zorgbijdrage wordt gebruikt voor het betalen van zorgtoeslag, de gratis meeverzekerde 18- ers en het vereveningsfonds. Met de invoering van de Zorgverzekeringswet stegen de zorgpremies voor lager betaalden. Als vergoeding voor hogere premies krijgen lager betaalden een zorgtoeslag. Hoe lager het inkomen, hoe hoger de zorgtoeslag. De zorgtoeslag wordt uitgekeerd door de Belastingdienst. Een verzekeraar mag niemand weigeren : acceptatieplicht + moet bij iedereen dezelfde basispremie in rekening brengen. Sommige verzekeraars moeten meer ziektekosten vergoeden omdat zij risicovollere klanten hebben risicoselectie dreigt. Oplossing = risicovereveningsfonds. Wordt gevuld door de inkomensafhankelijke zorgbijdragen. Op de grond van bepaalde risicokenmerken van de verzekerden (zoals leeftijd en geslacht) wordt het geld uit het vereveningsfonds verdeeld over de zorgverzekeraars. 3.4 Sociale zekerheid in Nederland Als je in Nederland vanwege ouderdom, ziekte, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid of om andere redenen niet jezelf in levensonderhoud kunt voorzien, kan je een beroep doen op de sociale zekerheid. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is verantwoordelijk voor dit stelsel. Verplichte solidariteit Sociale premies voor de volksverzekeringen worden betaald door werknemers. Premies voor de werknemersverzekeringen door werkgevers. Sociale voorzieningen uit belastingen. Premies, uitkeringen, voorzieningen en voorwaarden zijn verplicht voorgeschreven door de overheid. Er is sprake van verplichte solidariteit. Uitgangspunt = sociale minimum. Sociale bestaansminimum = het bedrag wat minimaal nodig is om van te leven (overheid zegt 70% van het bruto minimum loon) Sociale zekerheid in Nederland Soort zekerheid Wie heeft recht op een uitkering? Wie betaalt de premie? De wetten Collectieve sociale verzekeringen worden betaald uit sociale premies. Volksverzekeringen: elke burger heeft recht op de uitkeringen. Pagina 7 van 13

8 Premies worden betaald door werknemers en worden geïnd door de Belastingdienst. AOW ANW AWBZ AKW Werknemersverzekeringen: alleen werknemers die arbeidsongeschikt geraakt zijn of ontslagen, hebben hier recht op. Premies worden betaald door de werkgevers en worden geïnd door de Belastingdienst. WW WIA Collectieve sociale voorzieningen worden vooral betaald uit belastingen Elke belasting betalen betaald mee aan de uitkeringen. Elke burger heeft recht op de uitkeringen. Als je geen recht hebt op een uitkering en je inkomen is lager dan een door de overheid vastgesteld minimum kun je recht hebben op een sociale voorziening. WWB IOAW IOAZ Wajong Ziektewetuitkering TW: toeslagenwet: toeslagen aan uitkeringsgerechtigden als de uitkering lager is dan het sociaal minimum. Gedetineerden hebben geen recht op een uitkering. Motieven sociale verzekering te verplichten: Zonder verplichte verzekering zijn de kosten door vrijwel niemand op te brengen. Zonder, zouden velen zich op de grond van averechtse selectie niet willen verzekeren. komt weinig geldt binnen om de uitkeringen te betalen. Zonder, zouden mensen de jarenlange premiebetalingen liever gebruiken bestedingen, netto-inkomen neemt namelijk toe. Sociale solidariteit & rechtvaardigheid. Overheid vindt het rechtvaardig dat iedereen bereidt is minimale steun te verlenen aan werklozen, arbeidsongeschikten, nabestaanden, ouders en ouderen. Welvaartsvaste of waardevaste uitkeringen Bij inflatie, daalt de koopkracht van je uitkering. Welvaartsvaste uitkering = de uitkeringen worden verhoogd met de stijging van het gemiddelde loonniveau. Waardevaste uitkering = de uitkeringen worden telkens verhoogd met de stijging van de consumentenprijzen. Bij welvaartsvaste is verschil loon en uitkering naar verhouding gelijk. Overheid wil verschil loon en Pagina 8 van 13

9 uitkering groter maken, om mensen te prikkelen actiever op zoek te gaan naar een baan. Asymmetrische informatie, moreel gevaar en wangedrag bij sociale zekerheid Overheid heeft informatie nadeel t.o.v. haar burgers (asymmetrische informatie). Er bestaan dan morele gevaren voor misbruik van de sociale zekerheid. Werkloze krijgt WW, maar werkt zwart. Een alleenstaande AOW er krijgt meer AOW dan een samenwonend stel. Op papier andere adressen. In praktijk wonen ze samen. Bedrijven melden hun werknemers niet/slechts voor een deel van de arbeidstijden aan bij de Belastingdienst en betalen zwart uit. Lagere kosten bedrijven concurrentie voordeel tegenover de bedrijven die wel volgens de regels werken. Omslagstelsel en bezuinigingen Sociale verzekeringen in NL worden gefinancierd volgens omslagstelsel. Omslagstelsel = bepaalde premies worden direct doorgesluisd naar de uitkeringsgerechtigden. Belastingdienst int de premies, draagt ze over aan Sociale Verzekeringsbank (SVB)en Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen(UVW). SVB verdeelt AOW, ANW en AKW. & de UVW verdeelt WW, WIA/WAO. Ontgroening = in verhouding tot de bevolking neemt het aantal jongeren af. Dit kan in de toekomst tot een afname van de beroepsbevolking leiden. Vergrijzing = in verhouding tot de bevolking neemt het aantal ouderen toe. Dit kan in de toekomst tot een afname van de beroepsbevolking leiden. Financiering van de sociale zekerheid via omslagstelsel komt in gevaar als de verhouding tussen het aantal uitkeringsgerechtigden en aantal premie betalers groter wordt. Opgestelde bezuinigingsmaatregelen om stelsel betaalbaar te ouden: 1. Strengere eisen om in aanmerking te komen voor een uitkeringen. 2. Verkorting van duur waarop men recht heeft op een uitkering. 3. Verlaging van het uitkeringsbedrag per persoon. 4. Fraudebestrijding. 5. Strengere eisen voor herkeuringen met de bedoeling mensen die niet langer arbeidsongeschikt zijn weer aan het werk te krijgen. 6. Privatisering van sommige sociale verzekeringswetten. Van niets via verzorgingsstaat naar neer individuele verantwoordelijkheid Vroeger was je afhankelijk van andermans liefdadigheid. De overheid wilde dit niet meer en besloot sociale Pagina 9 van 13

10 verzekeringswetten aan te nemen. In verband met financierbaarheid van het stelsel worden verzekerden steeds meer aangesproken op de eigen verantwoordelijkheid. Uitkeringsgerechtigden worden steeds meer geprikkeld om een baan te zoeken. Het stelsel biedt steeds meer een minimale dekking. Betere verzekeringsvoorwaarden? Particulier bijverzekeren! Privaat-publieke verzekeringen = wordt uitgevoerd in samenwerking met de overheid (publieke-sector) en particuliere verzekeraars. (private sector) Particuliere sociale verzekeringen Overheid bezuinigd op sociale zekerheid particulieren bieden verzekeringen aan, ze moeten wel rekening houden met de sociale verzekeringswetten. (bron. 3.17) 3.5 Sociale verzekeringen en uitkeringen Sociale verzekeringen bestaan uit volksverzekeringen en werknemersverzekeringen. Werkloosheidswet (werknemersverzekering) Doel = werknemers te verzekeren tegen de financiële gevolgen van onvrijwillige werkloosheid. Premie wordt berekent over het loon en betaalt aan de Belastingdienst. Werkgevers betalen de premie. WW ontvangen? (BRON 3.18) Inschrijven UWV WERKbedrijf. UWV keert WW uit. Werkzoekende moet solliciteren en aangeboden passend werk aanvaarden. Doet hij/zij dit niet sactie van UWV WERKbedrijf korting op de uitkering of stop zetten ervan. Gemeente bepaalt precieze hoogte uitkering. Voorwaarden WW: 26 wekeneis; je moet 26 weken vd 36 weken voorafgaand aan werkeloosheid gewerkt hebben. 4 uit 5 eis: in laatste 5 jaar moet je 4 jaar minstens 52 dagen gewerkt hebben en 200 arbeidsuren. Onvrijwillig werkloos. (zelf ontslag nemen + ontslag met dwingende reden geen uitkering) Inschrijven UWV WERKbedrijf. Duur van de normale loonafhankelijke WW-uitkering hangt af van je arbeidsverleden. Pagina 10 van 13

11 Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (werknemersverzekering) WIA = geeft werknemers onder 65 jaar bij arbeidsongeschiktheid recht op een uitkering Pas in WIA als je 2 jaar ziek bent geweest. UWV voert WIA uit. UWV bepaalt de mate van arbeidsongeschiktheid door het percentage loonverlies vast te stellen. = percentage dat de ongeschikte minder kan verdienen dan voorheen. WIA 2 delen: 1. Regeling Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA) Zonder of met een zeer kleine kans op herstel van de gezondheid. > 80% loonverlies/arbeidsongeschikt. 75% laatst verdiende bruto loon tot zijn 65e. 2. Regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten (WGA Meer dan 35% maar niet geheel arbeidsongeschikt + arbeidsongeschikte met grote kans op herstel. Is loonverlies of je arbeidsongeschiktheid < 35% geen recht op WIA. WIA basispremie = verplicht, wordt volledig betaald door werkgevers. WIA was vroeger WAO. WIA is gericht op het behouden of zoeken van werk voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Systeem werkt zo dat het lonend is om meer uur te werken. Algemene ouderdomswet (volksverzekering) AOW = recht op ouderdomspensioen bij het bereiken van de leeftijd van 65 jaar. Werkenden betalen premies voor de AOW. Ouderen ontvangen naast AOW ook nog aanvullend pensioen van pensioenfonds van bedrijf waar ze werkte. Algemene nabestaandenwet (volksverzekering) ANW = regelt uitkeringen voor weduwen/weduwnaars, wezen en half-wezen. Werkende betalen de premie. Hoogte is afhankelijk van het inkomen. Dit wil zeggen dat een eventueel inkomen uit arbeid, gedeeltelijk van deze uitkering kan worden afgetrokken. Nabestaande = degene die zijn/haar partner verliest = weduwe/weduwnaar. Half-wezen= het kind dat 1 van de ouders verliest. Wezen = kinderen die beide ouders zijn verloren. Mensen sluiten i.v.m. de niet al te hoge uitkering een aanvullende ANW-verzekering af of een levensverzekering bij particulieren. Algemene wet bijzondere ziektekosten (volksverzekering) AWBZ = verzekert de zware geneeskundige risico s die de zorgverzekering niet dekt. Pagina 11 van 13

12 Een verzekerde is automatisch verzekerd voor de AWBZ bij de zorgverzekeraar. Werknemers betalen de inkomensafhankelijke premies. Algemene kinderbijslagwet AKW = tegemoetkoming in de kosten van de verzorging en opvoeding van kinderen onder de 18. Hoogte kinderbijslag hang af van leeftijd en gezinsgrote. Geen premie! Komt uit de belasting. meer karakter sociale voorziening. Iedere Nederlanders die geen werk, onvoldoende inkomen en ook geen recht op een uitkering heeft. sociale voorziening : worden betaald uit belastingen niet uit sociale premies. Wet werk en bijstand (sociale voorziening) WWB = bijstandsuitkering wanneer je onvoldoende middelen hebt om in je noodzakelijke bestaanskosten te voorzien. Aanvragen bij UWV WERKbedrijf 70% minimumloon; sociaal bestaansminimum. Voorwaarden Je moet al het mogelijke doen om zelf weer in je eigen levensonderhoud te voorzien: sollicitatieverplichting. Indien nodig wordt verplicht leerplan opgesteld. Je moet de nodige informatie verstrekken en eventuele wijzigingen in je persoonlijke omstandigheden melden Voldoe je niet? Sanctie korting op uitkering of stop zetten ervan. Gemeente bepaalt hoogte. Bij eigen huis bijstand verleend als lening eigen huis opeten. Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten (sociale voorziening) Wajong = regelt uitkering op minimum niveau voor arbeidsongeschikte gehandicapte jongeren en gehandicapten studenten. Wanneer Wajong: 17 jaar en minstens 25% arbeidsongeschikt. Minimaal 17 en studeert en je tijdens je atudie arbeidsongeschikt raakt. (minsten 25%) dat (volledig ) werken na studie onmogelijk is. Wajong is afhankelijk van arbeidsongeschiktheid en het minimum(jeugd)loon. Pas bij 18e verjaardag voor periode van 5 jaar. 3 maanden voor afloop, opnieuw uitkering aanvragen. Pagina 12 van 13

13 IAOW en IOAZ (sociale voorziening) IAOW = inkomensvoorziening voor oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers. IOAZ = inkomensvoorziening voor oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte zelfstandigen. Deze geven werkloze werknemers boven de 50 en zelfstandige boven de 55 een aanvullende uitkering tot niveau van sociaal minimum. Kans toekomstig werk is klein uitkering stopt bij pensioengerechtigde leeftijd. Ziektewet (sociale voorziening) Werkgever moet de eerste 2 ziekte jaren 70% van het loon doorbetalen. Werkgever kan zich particulier hier tegen verzekeren, hoeft niet. Wie geen werkgever meer heeft kan een beroep doen op ziekengeld van de Ziektewet. zieken die in de 1e 2 ziektejaren hun baan verliezen, uitzendkrachten zonder vast contract en thuiswerkers. 70% dagloon van de verzekerde. Wordt uitbetaalt tot werknemer 104 weken ziek is. Na 2 jaar kijken of de zieke recht heeft op WIA, wegens volledige arbeidsongeschiktheid. Pagina 13 van 13