GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, C(2019) 1616 final GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE van tot wijziging van de bijlagen VIII en IX bij Richtlijn 2012/27/EU wat betreft de inhoud van de uitgebreide beoordelingen van het efficiëntiepotentieel bij verwarming en koeling NL NL

2 TOELICHTING 1. ACHTERGROND VAN DE GEDELEGEERDE HANDELING Doelstelling en rechtsgrondslag van de voorgestelde maatregel Deze gedelegeerde verordening wijzigt bijlage VIII en bijlage IX, deel 1, bij Richtlijn 2012/27/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 betreffende energie-efficiëntie 1 (de REE ). Het doel van de herziening is de inhoud van de uitgebreide beoordelingen van het efficiëntiepotentieel inzake verwarming en koeling te vereenvoudigen en te verduidelijken. De herziening moet tevens die inhoud op één lijn brengen met de geactualiseerde wetgeving van de energie-unie, met name de richtlijn betreffende de energieprestatie van gebouwen 2, de richtlijn energie-efficiëntie 3, de richtlijn hernieuwbare energie 4 en de verordening inzake de governance van de energie-unie en van de klimaatactie 5. Artikel 14 van Richtlijn 2012/27/EU vereist dat de lidstaten uiterlijk op 31 december 2015 een uitgebreide beoordeling maken van het potentieel voor efficiënte verwarming en koeling. De lidstaten moeten in deze uitgebreide beoordelingen het potentieel beschrijven en ramen voor de toepassing van hoogrenderende warmtekrachtkoppeling en efficiënte stadsverwarming en -koeling; zij moeten een beleid voeren om te bevorderen dat het potentieel van het gebruik van efficiënte verwarmings- en koelsystemen terdege in aanmerking wordt genomen. In bijlage VIII bij de richtlijn worden de elementen opgesomd die de alomvattende beoordelingen moeten bevatten, en in deel 1 van bijlage IX worden de algemene beginselen uiteengezet voor de kosten-batenanalyse die de lidstaten moeten uitvoeren wanneer zij de meest hulpbronnenefficiënte en kostenefficiënte oplossingen om in de behoeften inzake verwarming en koeling te voorzien, overwegen. De lidstaten moeten de uitgebreide beoordelingen op verzoek van de Commissie om de 5 jaar actualiseren en aan haar meedelen. De Commissie doet dit verzoek ten minste een jaar voor de vastgestelde datum. Na evaluatie van de resultaten van de eerste cyclus van uitgebreide beoordelingen is de Commissie van oordeel dat zij de lidstaten moet vragen een tweede cyclus van uitgebreide beoordelingen uit te voeren. Het is mogelijk de inhoud van de uitgebreide beoordelingen, vastgesteld in bijlage VIII en bijlage IX, deel 1, te vereenvoudigen door middel van gedelegeerde handelingen overeenkomstig artikel 22 en artikel 23, lid 2, van de herziene energie-efficiëntierichtlijn. Algemene context van de gedelegeerde verordening Het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek van de Europese Commissie (JRC) heeft de eerste cyclus van uitgebreide beoordelingen geanalyseerd. Het JRC heeft geconcludeerd dat de beoordelingen weliswaar nuttig waren om een aantal redenen, maar vóór de volgende cyclus inhoudelijk moeten worden verbeterd. Onder de pluspunten werden het verzamelen van nieuwe gegevens en het beschrijven van het nieuwe potentieel voor verwarming en koeling, alsook een betere interactie tussen nationale en lokale overheden vermeld. De aanbevelingen van het JRC voor verbeteringen omvatten onder andere het vaststellen van duidelijker voorschriften voor de verzameling en verwerking van gegevens, en het toestaan PB L 315 van , blz. 1. PB L 156 van , blz. 75. PB L 328 van , blz PB L 328 van , blz. 82. PB L 328 van , blz. 1. NL 1 NL

3 aan de lidstaten om hun analyse toe te spitsen op lokaal relevante manieren van verwarming en koeling op een technologieneutrale wijze. Uit de eerste cyclus van de uitgebreide beoordelingen is gebleken dat drie structurele elementen bewaard moeten worden opdat deze beoordelingen zinvol zouden blijven. Deze drie elementen zijn: (1) een overzicht van de huidige vraag, het aanbod en de infrastructuur voor verwarming en koeling, met een grafische voorstelling ervan op een kaart en prognoses van de toekomstige vraag, (2) een analyse van het potentieel voor efficiënte verwarming en koeling, en (3) een overzicht van bestaand en gepland beleid en maatregelen en het effect ervan. Om de beoordelingen relevanter te maken voor de nationale beleidsvorming en minder tijdrovend, moeten de lidstaten meer flexibiliteit hebben wat betreft inhoud die van belang is voor hun energie- en milieubeleid. 2. RAADPLEGINGEN VOORAFGAAND AAN DE VASTSTELLING VAN DE HANDELING Raadpleging van de lidstaten en de belanghebbenden Vanwege de beperkte reikwijdte en het technische karakter van de vereenvoudiging van de inhoud van de uitgebreide beoordelingen kan de wijziging tot stand worden gebracht door middel van een gedelegeerde handeling en een vereenvoudigde procedure. Overeenkomstig artikel 23 van de herziene richtlijn energie-efficiëntie heeft de Commissie de door de lidstaten aangewezen deskundigen en belanghebbenden geraadpleegd. De lidstaten en de belanghebbenden werden uitgenodigd voor overleg in Brussel op 25 oktober In de vergadering werd een ontwerpwerkdocument ter beschikking van de deelnemers gesteld. Er waren deelnemers uit 16 lidstaten en van 17 belanghebbenden. De meerderheid van de deelnemers, onder wie alle belanghebbenden, vond het nodig dat de Commissie een tweede cyclus van uitgebreide beoordelingen zou organiseren. Enkele kleinere punten werden verduidelijkt en enkele opmerkingen gemaakt over het deel van de tekst waarin wordt beschreven welke gegevens dienen te worden verzameld ten behoeve van het overzicht van de huidige vraag naar, het aanbod van en de infrastructuur voor verwarming en koeling. In dit, meest technische, deel van het document werden door verschillende belanghebbenden aanpassingen voorgesteld van de reikwijdte van de gegevensverzameling, om ervoor te zorgen dat hun sectoren naar behoren vertegenwoordigd zouden zijn. Drie lidstaten stelden voor om de gegevens van de energievoorzieningstechnologieën op een algemener, landelijk gegroepeerd niveau te presenteren. Daarnaast vroegen drie lidstaten om de drempel voor de vereiste gegevensverzameling over het potentieel voor restwarmtelevering, van 20 GWh jaarlijkse energieopwekking afkomstig van bijlage VIII bij de huidige REE tot 20 MW opwekkingscapaciteit aan te passen. Twee lidstaten drongen aan op het bewaren van de samenhang met de herziene richtlijn hernieuwbare energie. Er kon feedback worden gegeven van 13 december 2018 tot 10 januari Er waren reacties van 14 entiteiten: 10 van bedrijven, 3 van nationale stadsverwarmingsbedrijven en 1 van een lidstaat. Alle respondenten waren het erover eens dat verwarming en koeling cruciale onderdelen zijn die zorgvuldig dienen te worden geanalyseerd. De meeste reacties betroffen de vereisten inzake het verzamelen van gegevens en de analyse, en er waren suggesties om de vereisten gedetailleerder en flexibeler te maken. Wat de rapportage over bestaand en voorgenomen beleid betreft, werd gewezen op de systematische voordelen van WKK, terwijl ook het behouden van technologieneutraliteit aan de orde werd gesteld. NL 2 NL

4 Op 24 januari 2019 vond een bijeenkomst van de deskundigengroep van de energieefficiëntierichtlijn plaats waarop het ontwerp van werkdocument werd besproken. Er was een consensus in het voordeel van de gedelegeerde handeling en er werden enkele technische wijzigingen aangebracht. Er werd verduidelijkt dat waar de verordening geen regels oplegt, de lidstaten zouden kunnen handelen op basis van hun bestaande nationale wetgeving. 3. JURIDISCHE ELEMENTEN VAN DE GEDELEGEERDE HANDELING Rechtsgrondslag De rechtsgrondslag voor optreden op EU-niveau op het gebied van energie-efficiëntie is artikel 194 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU). Artikel 194 stelt dit doel voor de EU in het kader van de totstandbrenging en de werking van de interne markt en rekening houdend met de noodzaak om het milieu in stand te houden en te verbeteren. Het beleid van de Unie heeft tot doel, naast andere doelstellingen, de continuïteit van de energievoorziening in de Unie te waarborgen en energie-efficiëntie, energiebesparing en de ontwikkeling van nieuwe en duurzame energie te stimuleren. Deze gedelegeerde verordening wordt vastgesteld overeenkomstig artikel 22 en artikel 23, lid 2, van Richtlijn 2012/27/EU, die de Commissie de bevoegdheid verleent om gedelegeerde handelingen vast te stellen tot aanpassing van de bijlagen VIII en IX. Evenredigheid De voorschriften voor de uitgebreide beoordelingen van het efficiëntiepotentieel voor verwarming en koeling zijn vastgesteld in de richtlijn energie-efficiëntie. Verwarming en koeling is de belangrijkste sector inzake eindgebruik van energie, met een aandeel van ongeveer 50 % van de totale energievraag in de Europese Unie. Om beleid te kunnen vergelijken en op elkaar af te stemmen en energiebesparingen te realiseren in alle lidstaten, is het van belang wetgeving vast te stellen op het niveau van de Europese Unie. Het voorstel om de inhoud van de uitgebreide beoordelingen te actualiseren en te vereenvoudigen is derhalve evenredig aan het beoogde resultaat. Samenvatting van de voorgestelde maatregel(en) De gedelegeerde verordening vereenvoudigt de uitgebreide beoordelingen van het efficiëntiepotentieel bij verwarming en koeling door de hoeveelheid informatie te verminderen die de lidstaten dienen te verstrekken. Deze is opgedeeld in vier blokken: a) een overzicht van de huidige vraag naar verwarming en koeling, het aanbod en de infrastructuur, vergezeld van een grafische voorstelling ervan op kaart en een prognose van de toekomstige vraag; b) doelstellingen, strategieën en beleidsmaatregelen die bijdragen tot de vijf dimensies van de energie-unie; c) een economische en financiële analyse van het efficiëntiepotentieel bij verwarming en koeling en d) mogelijke nieuwe strategieën en beleidsmaatregelen. De vereenvoudiging stroomlijnt de rapportageverplichting en brengt de beoordelingen in overeenstemming met andere wetgevingsinitiatieven voor de energie-unie. Keuze van het instrument De voorgestelde vorm van actie is een gedelegeerde verordening tot wijziging en aanvulling van bijlage VIII en bijlage IX, deel 1, van Richtlijn 2012/27/EU. Gevolgen voor de begroting Het voorstel heeft geen gevolgen voor de begroting van de EU. NL 3 NL

5 GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE van tot wijziging van de bijlagen VIII en IX bij Richtlijn 2012/27/EU wat betreft de inhoud van de uitgebreide beoordelingen van het efficiëntiepotentieel bij verwarming en koeling DE EUROPESE COMMISSIE, Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, Gezien Richtlijn 2012/27/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 betreffende energie-efficiëntie 6, en met name artikel 22, Overwegende hetgeen volgt: (1) Bij Richtlijn 2012/27/EU worden het kader en de inhoud vastgesteld van de uitgebreide beoordelingen die de lidstaten maken van het efficiëntiepotentieel bij verwarming en koeling. (2) Artikel 22 en artikel 23, lid 2, van Richtlijn 2012/27/EU verlenen de Commissie de bevoegdheid om gedelegeerde handelingen vast te stellen om de vereisten van de bijlagen VIII en IX aan te passen. (3) De eerste cyclus van uitgebreide beoordelingen is door de Commissie geanalyseerd. Het verzamelen van nieuwe gegevens, het identificeren van nieuwe mogelijkheden en het uitwisselen van beste praktijken voor energie-efficiëntie bij verwarming en koeling bevestigden dat de algemene beoordelingen baten afwerpen en dat de Commissie er goed aan doet de lidstaten te verzoeken een tweede geactualiseerde cyclus van uitgebreide beoordelingen in te dienen. (4) Omdat de beoordelingen verschilden wat betreft de gebruikte methodologie en de inhoud, werden de duidelijkheid van de voorschriften, de technologieneutraliteit en het verband met het beleid aangemerkt als factoren die voor verbetering vatbaar zijn. De voorschriften inzake de inhoud van de uitgebreide beoordelingen moeten worden bijgewerkt vóór de tweede cyclus om de verzamelde informatie voor de lidstaten en de Commissie nuttiger te maken, de te verstrekken informatie te vereenvoudigen en te zorgen voor een betere koppeling met andere wetgeving voor de energie-unie, namelijk Verordening 2018/1999 van het Europees Parlement en de Raad inzake de governance van de energie-unie en van de klimaatactie 7, Richtlijn 2018/844/EU van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 2010/31/EU betreffende de energieprestatie van gebouwen 8, Richtlijn 2012/27/EU betreffende PB L 315 van , blz. 1. Verordening (EU) 2018/1999 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2018 inzake de governance van de energie-unie en van de klimaatactie, tot wijziging van Verordeningen (EG) nr. 663/2009 en (EG) nr. 715/2009 van het Europees Parlement en de Raad, Richtlijnen 94/22/EG, 98/70/EG, 2009/31/EG, 2009/73/EG, 2010/31/EU, 2012/27/EU en 2013/30/EU van het Europees Parlement en de Raad, Richtlijnen 2009/119/EG en (EU) 2015/652 van de Raad, en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 525/2013 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 328 van , blz. 1). Richtlijn 2018/844/EU van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2018 tot wijziging van Richtlijn 2010/31/EU betreffende de energieprestatie van gebouwen en Richtlijn 2012/27/EU betreffende energie-efficiëntie (PB L 156 van , blz. 75). NL 4 NL

6 energie-efficiëntie, Richtlijn 2018/2002/EU van het Europees Parlement en de Raad houdende wijziging van Richtlijn 2012/27/EU betreffende energie-efficiëntie 9 en Richtlijn 2018/2001/EU van het Europees Parlement en de Raad ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen 10. (5) Een passend hulpmiddel voor de lidstaten om kennis te krijgen van geplande voorzieningspunten van verwarming en koeling en netwerkinfrastructuur voor stadsverwarming, zijn de gegevens over vergunningsaanvragen. (6) De lidstaten en stakeholders zijn tijdens een gezamenlijke overlegvergadering op 25 oktober 2018 geraadpleegd over de procedure van de uitgebreide beoordelingen en over een ontwerptekst van de bijgewerkte bijlage VIII. (7) De in deze verordening vervatte maatregelen werden besproken door de deskundigen van de lidstaten in overeenstemming met artikel 22 van Richtlijn 2018/2002/EU. (8) Bijlage VIII en bijlage IX, deel 1, van Richtlijn 2012/27/EU moeten derhalve worden aangepast, HEEFT DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD: Artikel 1 Efficiëntiepotentieel inzake verwarming en koeling (1) Bijlage VIII bij Richtlijn 2012/27/EU wordt vervangen door de tekst in bijlage I. (2) Bijlage IX bij Richtlijn 2012/27/EG wordt gewijzigd overeenkomstig bijlage II bij deze verordening. Artikel 2 Inwerkingtreding en toepassing Deze verordening treedt in werking op de twintigste dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie. Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat. Gedaan te Brussel, Voor de Commissie De voorzitter De Voorzitter Jean-Claude JUNCKER 9 10 Richtlijn 2018/2002/EU van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2018 tot wijziging van Richtlijn 2012/27/EG betreffende energie-efficiëntie (PB L 328 van , blz. 210). Richtlijn 2018/2001/EU van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2018 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen (PB L 328 van , blz. 82). NL 5 NL