RAPPORT INZAKE DE JAARSTUKKEN 2016

Transcriptie

1 RAPPORT INZAKE DE JAARSTUKKEN 2016 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs te Barendrecht Postbus AE Barendrecht Telefoon Website Datum: 9 mei

2 INHOUDSOPGAVE Pagina INLEIDING Inhoudsopgave 1 Aanbieding 2 BESTUURSVERSLAG 3 Voorwoord 4 1. Algemene informatie 5 2. Algemeen instellingsbeleid 8 Onderwijskundige en onderwijs programmatische zaken 8 Schakelklassen 9 Kwaliteitszorg 9 Afhandeling van klachten 10 Ontwikkeling leerlingenaantal 11 Personeel 13 ICT-beleid 16 Huisvesting 19 Inkoop Ontwikkelingen bij of in relatie tot verbonden partijen Verslag Raad van Toezicht Financieel beleid 26 Financiële situatie bij oprichting 26 Gang van zaken gedurende het verslagjaar 26 Financiële positie Toekomstige ontwikkelingen 34 Algemeen 34 Begroting 34 Continuïteitsparagraaf Treasury beleid 40 JAARREKENING 43 Grondslagen 44 Balans per 31 december 2016 (model A) 52 Staat der baten en lasten over 2016 (model B) 53 Kasstroomoverzicht 2016 (model C) 54 Toelichting behorende tot de balans per 31 december Toelichting op de staat van baten en lasten over Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen 66 Gebeurtenissen na balansdatum 67 Voorstel bestemming van het resultaat 68 Overzicht verbonden partijen (model E) 69 Opgave doelsubsidies (model G) 71 Wet Normering bezoldiging topfunctionarissen 73 OVERIGE GEGEVENS 75 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 76 Resultaat per segment 77 Algemene gegevens over de rechtspersoon 78 1

3 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs AANBIEDING De Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair en voortgezet onderwijs biedt u hierbij het Rapport inzake de Jaarstukken over de periode 1 januari 2016 tot en met 31 december 2016 aan. Het "Rapport inzake de Jaarstukken" bestaat uit een bestuursverslag, jaarrekening (balans, staat van baten en lasten en toelichting daarop) en de overige gegevens. 2

4 Bestuursverslag 3

5 VOORWOORD Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor Primair Onderwijs en Voortgezet Onderwijs (OZHW voor PO en VO) kijkt terug op weer een goed jaar. We hebben een tal van ervaringen waar we trots op kunnen zijn als organisatie. Alle scholen staan op groen als het gaat om de kwaliteit van onderwijs. De Inspectie is zeer tevreden over de behaalde resultaten. Het financieel resultaat wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door beleidsontwikkeling waar op voorhand voor is besloten de reserves in te zetten. Dat gaat dan om ca. 1,2 mln. Het financieel resultaat is ca. 1,5 mln. negatief. De financiële positie van de stichting is echter solide, waardoor het mogelijk is geweest extra middelen in te zetten. Verder is er sprake van bijna 0,3 mln incidentele lasten die ook in 2016 zijn verwerkt. Ons leerlingaantal heeft een lichte groei laten zien, terwijl de regionale trend dalende leerlingaantallen laat zien. Het openbaar onderwijs in onze regio staat er dus goed voor en blijft zich verder ontwikkelen. In 2016 is een nieuw Strategisch Beleidsplan opgesteld voor de periode tot en met De komende jaren zal de inzet uit de reserves worden afgebouwd, maar naar onze mening kunnen de scholen van OZHW voor PO en VO de toekomst met vertrouwen tegemoet te zijn. L.D. de Haan J. van Knijff 4

6 1. ALGEMENE INFORMATIE Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor Primair Onderwijs en Voortgezet Onderwijs (OZHW voor PO en VO) is een stichting voor openbaar onderwijs in de gemeenten Barendrecht, Ridderkerk, Zwijndrecht en Krimpenerwaard. De stichting heeft veertien basisscholen en zeven scholen voor voortgezet onderwijs onder haar beheer. OZHW voor PO en VO bestaat sinds 1 januari 2015 en is ontstaan uit een fusie tussen stichting 3Primair en stichting OZHW. Missie, visie en uitgangspunten Kenmerkend voor de stichting OZHW voor PO en VO is haar bijdrage aan de brede ontwikkeling van kinderen van vier tot en met achttien jaar met als uitgangspunt: erkennen van de betekenis van de verscheidenheid aan levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden. Op onze scholen is ieder kind en elke leerkracht welkom, ongeacht zijn of haar sociale, culturele of levensbeschouwelijke achtergrond. Kinderen leren er van jongs af aan respect te hebben voor de mening of overtuiging van een ander. Er wordt actief aandacht besteed aan de overeenkomsten en verschillen tussen kinderen, zonder voorkeur voor één bepaalde opvatting. De openbare school heeft aandacht voor en biedt ruimte aan ieder kind én iedere leerkracht. We willen onze leerlingen voorbereiden op hun rol als wereldburger en ze verantwoordelijkheid leren voelen voor hun eigen rol in het geheel. Dit is het sociaal fundament dat bepalend is voor het klimaat waarin leerlingen en medewerkers zich op onze scholen kunnen ontwikkelen. Het gaat ons om onderwijs voor iedereen. Onderwijs om kennis op te doen. Onderwijs om je te ontwikkelen als mens en burger. Onze missie verwoordt waar wij voor staan: Onze leerlingen voelen zich prettig en veilig op onze scholen en ontdekken waar hun talenten liggen. Onze visie maakt duidelijk waar wij ons op richten: onze leerlingen ontwikkelen die kennis en vaardigheden, waarmee ze goed toegerust zijn op de toekomst en in het vervolgonderwijs succesvol kunnen zijn. Juridische structuur en organisatiestructuur Het bevoegd gezag wordt uitgeoefend door het bestuur van de Stichting OZHW voor PO en VO. De stichting heeft een tweehoofdig college van bestuur, dat bestuurlijk eindverantwoordelijk is voor het geheel en specifieke uitvoerende verantwoordelijkheden draagt voor het strategisch beleid, het kwaliteitsbeleid, de hoofdlijnen van het personeelsbeleid, ICT-beleid, het administratief beleid, financieel beleid, facilitair beleid en onderwijsbeleid. Een raad van toezicht is ingesteld om toe te zien op het handelen van het college van bestuur. Daarnaast is er een Platform Gemeentelijk Toezicht dat de aan de gemeenten voorbehouden wettelijke taken met de gemeenteraden voorbereidt. OZHW voor PO en VO is opgebouwd uit verschillende organisatorische eenheden. Er zijn veertien basisscholen die aangestuurd worden door een directeur. Hiervan hebben vier basisscholen twee locaties. Er zijn zeven scholen voor voortgezet onderwijs. Hiervan participeren drie scholen in onderwijseenheden waar wordt samengewerkt met andere besturen (Maximacollege, Loket Zwijndrechtse Waard en Focus beroepsacademie). De scholen voor voortgezet onderwijs hebben een eigen directie, die verantwoordelijk is voor de inrichting van het onderwijs en de invulling van het personeelsbeleid. De scholen zelf zijn georganiseerd in afdelingsteams, onder leiding van afdelingsmanagers. 5

7 Verder fungeert als laatste organisatorische eenheid het onderwijsstafbureau, dat het bestuur en directeuren ondersteunt bij de uitoefening van hun taken en verantwoordelijkheid. Het onderwijsstafbureau wordt aangestuurd door de bestuurssecretaris en bestaat uit de afdelingen secretariaat, HR en personeel- en salarisadministratie, ICT, leerling-administratie, financiële administratie, facilitaire zaken en kwaliteitszorg. OZHW voor PO en VO is een professionele organisatie. Vanuit het bestuur worden beleidskaders gegeven, die binnen scholen nader worden ingevuld. Elke school kan op basis van de kaders eigen beleid ontwikkelen passend bij zijn eigen situatie. Verantwoordelijkheden worden zo laag mogelijk neergelegd in de organisatie. Dat betekent ook dat verwacht wordt dat daarover verantwoording wordt afgelegd. Het principe van een lerende organisatie wordt hierbij gehanteerd. Evaluatie en reflectie zijn basis voor nieuwe aanpakken. Dit geldt op alle niveaus: individueel team/afdeling school stichting. Bestuurlijke ontwikkelingen In 2016 is een nieuw strategisch beleidsplan Een bestuur, een leerlijn vastgesteld. Er is een steeds nauwere samenwerking tussen de PO en VO scholen. Per gemeente vindt structureel overleg plaats over samenwerking. In oktober 2016 heeft op de Dag van de Leraar een studiedag plaatsgevonden voor alle medewerkers. Het thema van deze studiedag was leren met en van elkaar. In de vorm van een carrousel zijn er verschillende workshops gegeven door collega s, die enthousiast bezocht zijn door collega s van andere scholen. De Leeronderneming In Ridderkerk is in augustus 2016 De Leeronderneming van start gegaan. Dit is een onderwijsvorm voor leerlingen van 10 tot 14 jaar, waarbij met name onderlinge samenwerking en de onderzoekende houding van leerlingen gestimuleerd wordt. In deze vorm van onderwijs is de harde knip tussen groep 8 en brugklas weggehaald. De Leeronderneming is het tweede initiatief in Nederland dat onderwijs op deze manier aanbiedt. OZHW is een voortrekker in het landelijk overleg onderwijs. Kindcentra Nova In 2016 heeft de samenwerking van OZHW met de kinderopvangorganisaties Kibeo en Yes! Kinderopvang verder vorm gekregen. De basisscholen van OZHW en de kinderopvangorganisaties hebben hun krachten gebundeld. Als sterke, onafhankelijke partijen met ieder hun eigen expertise ontwikkelen zij unieke kindcentra in Zwijndrecht, Barendrecht en Ridderkerk. Alle kindcentra dragen de naam Kindcentrum Nova. Kindcentrum Nova is een vertrouwde omgeving waar kinderen van jongs af aan komen, waar opvang, onderwijs, sport- en spelactiviteiten en ondersteuning naadloos op elkaar aansluiten. Met deze samenwerking creëren de basisscholen een doorgaande leerlijn tussen peuter- en opvangwerk en het basisonderwijs, wat een belangrijk speerpunt is in ons strategisch beleidsplan. De kindcentra bij obs Develhoek, De Tandem, De Zeppelin en De Draaimolen zijn inmiddels geopend. In het voorjaar 2017 volgen de andere basisscholen. De Dolfijn heeft onder een andere naam reeds 5 jaar een kindcentrum. Meerjarenhuisvestingsplan Zwijndrecht In 2016 is een verkenning gestart voor de doordecentralisatie van de onderwijshuisvesting in Zwijndrecht. Dit betekent dat er met de gemeente en andere instanties nagedacht wordt over de overdracht van de verantwoordelijkheid voor de onderwijshuisvesting van de gemeente naar een collectiviteit van de schoolbesturen (coöperatie). De wettelijke zorgplicht van de gemeente blijft 6

8 hierbij ongemoeid. Als eerste stap is een visie op onderwijs en spreiding en een meerjarenhuisvestingsplan opgesteld. Integraal huisvestingsplan Ridderkerk Door de gemeente Ridderkerk is in samenspraak met andere besturen en welzijnsorganisaties in 2016 een nieuw inetgraal huisvestingsplan vastgesteld. Een belangrijke focus voor OZHW in dit plan is de voorgenomen nieuwbouw voor het Gemini College. Ook zijn verschillende renovatie van basisscholen gepland. Opleidingsscholen: PO en VO Verschillende OZHW-basisscholen participeren in het project Opleidingsschool hogeschool Rotterdam. In de opleidingsschool zijn de pabo en de school gezamenlijk verantwoordelijk voor de opleiding van de student en verzorgt de basisschool 40% van het curriculum. Er is een ontwikkeltraject opgezet om scholen toe te laten groeien naar verschillende graden van opleidingsschool: A, B, B+. De scholen van OZHW opteren voor het keurmerk B en B+. VO: Opleidingsschool Regionaal Platform OZHW participeert samen met andere besturen en hogeschool Rotterdam in het project Opleidingsschool Rijnmond. OCW heeft begin 2016 de subsidieaanvraag van de Opleidingsschool Rijnmond toegekend, waarbij OZHW penvoerder is. Dit betekent dat Rijnmond als aspirant opleidingsschool de komende drie jaren tijd heeft om zich verder te ontwikkelen. Daarna volgt accreditatie door de NVAO om de status van erkende opleidingsschool te verkrijgen. De ambitie is om structureel 200 studenten voor een groot deel op de scholen op te leiden tot leraar. Daarnaast worden er leernetwerken opgezet van en voor leraren die op de Rijnmondse scholen werken. Bijvoorbeeld rond digitale didactiek, begeleiding van starters en differentiëren. Ook wordt er een Rijnmond Academie opgezet, zodat medewerkers zich blijvend professionaliseren. Medezeggenschap Binnen de stichting zijn verschillende medezeggenschapsorganen. Elk brin-nummer heeft een eigen medezeggenschapsraad. Dit betekent dat elke basisschool een eigen medezeggenschapsraad heeft. Er is voor het primair onderwijs een gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) ingesteld, waarmee de aangelegenheden betreffende het primair onderwijs worden besproken met het bestuur. De GMR bestaat uit tien leden, waarvan vijf leden gekozen worden door de personeelsgeledingen van de medezeggenschapsraden en vijf leden gekozen worden door de oudergeleding van de medezeggenschapsraden. Voor het voortgezet onderwijs is een medezeggenschapsraad (MR) en heeft elke vestiging een deelraad. In de MR worden aangelegenheden betreffende het voortgezet onderwijs besproken met het bestuur. De MR bestaat uit zestien leden. Hiervan zijn acht leden gekozen uit en door het personeel, vier leden gekozen uit en door de ouders en vier leden gekozen uit en door de leerlingen. Zowel de GMR als de MR hebben in 2016 vijf keer met het bestuur overleg gevoerd. Onderwerpen die aan de orde zijn geweest zijn begroting en jaarrekening, het strategisch beleidsplan, verschillende rechtspositionele regelingen, bijzondere ontwikkelingen binnen scholen, inspectieverslagen, beleid in het kader van sociale veiligheid, professionaliseringsbeleid en de wervings- en selectieprocedure voor een nieuw lid CvB. 7

9 2. ALGEMEEN INSTELLINGSBELEID Het belangrijkste doel van de fusie is de goede aansluiting van PO naar VO zodat de ontwikkeling van onze leerlingen zo optimaal mogelijk verloopt. Dit vraagt niet alleen om de ontwikkeling van doorgaande leerlijnen en afgestemde leerlingdossiers, maar ook op intensievere samenwerking tussen PO- en VO-scholen, zodat er een warme overdracht is voor leerlingen. Hier is actief op gestuurd. Ook ondersteunende processen zijn hierop afgestemd. Het primaire proces, het geven van onderwijs en het ontwikkelen van kinderen, is hierin leidend. Ook in 2016 was de positionering van het openbaar onderwijs een belangrijk agendapunt. Nadrukkelijk is bekeken welke samenwerkingen met andere organisaties een versterking betekenen voor de eigen organisatie. Leidend hierbij is de maatschappelijke opdracht van OZHW voor PO en VO om kwalitatief hoogstaand onderwijs te verzorgen. ONDERWIJSKUNDIGE EN ONDERWIJS PROGRAMMATISCHE ZAKEN Wij staan voor de totale ontwikkeling van leerlingen waarbij de principes voor openbaar onderwijs leidend zijn. Het gaat niet alleen om de cognitieve ontwikkeling maar ook om de sociaal-emotionele vorming van leerlingen. Kinderen ontdekken waar hun talenten liggen, cognitief, manueel, creatief en sociaal en leren om te gaan met de verantwoordelijkheden die ze als wereldburger hebben ten opzichte van hun directe omgeving. Net als in 2015 lag de focus in 2016 op de kwaliteit van het onderwijs. Een belangrijk doel was het optimaliseren van de opbrengsten. Het gaat hierbij niet alleen om onderwijsresultaten, maar ook om zaken als sociale veiligheid, professionalisering van personeel, aandacht voor elkaar, etc. Een belangrijk fusiedoel was de doorgaande ontwikkeling van leerlingen van het po naar het vo. Hiervoor zijn verschillende aanpakken geweest. Zo is er per gemeente structureel overleg opgestart tussen de scholen om onderlinge verbinding te versterken, mogelijke samenwerking te verkennen en plannen verder uit te werken. In Ridderkerk is de LeerOnderneming van start gegaan met de eerste groep leerlingen. De LeerOnderneming is gehuisvest in het Gemini College in Ridderkerk. In Barendrecht is het pre-gymnasium ontstaan door een initiatief van de scholen zelf. Daarnaast is een doorgaande leerlijn peuter po ontwikkeld en zijn in nauwe samenwerking met kinderopvangorganisaties kindcentra Nova van start gegaan. Dit is een logisch vervolg op het eerder van de grond getilde programma Victor de Verkenner. In dit programma gaan drieënhalf-jarigen een dagdeel in de week naar de basisschool om eerste ervaringen op te doen over hoe het gaat op een basisschool en om de leerkracht en andere klasgenootjes alvast te leren kennen. Het programma wordt op alle OZHW-basisscholen gedraaid met positieve resultaten. De overgang naar de basisschool is daarmee veel minder groot geworden voor kinderen. 8

10 SCHAKELKLASSEN In elke gemeente heeft OZHW-PO een schakelklas c.q. NT2-klas. In Zwijndrecht is deze klas verbonden aan De Dolfijn, in Barendrecht aan De Draaimolen en in Ridderkerk is verbonden aan De Piramide. In deze klassen zitten gemiddeld ongeveer 15 kinderen die ernstige taalachterstand hebben. De achterstand is verklaarbaar door het feit dat zij statushouder zijn in de desbetreffende gemeente. De financiering van deze groepen is sterk verbeterd. De schoolbesturen dragen zorg voor de financiering via de regeling van het Ministerie. Alle kinderen worden nu ingeschreven op het BRIN-nummer van de OZHW-scholen. Elk kwartaal wordt er subsidie maatwerk aangevraagd. Sinds het schooljaar is het ook mogelijk om aanvullende bekostiging te krijgen voor kinderen die voor het tweede jaar in Nederland zijn. Dat bedrag is ongeveer 1500 euro per jaar lager dan voor een eerste jaarsbekostiging. Alle groepen zijn bemenst met een leerkracht en ongeveer een halftime onderwijsassistent. De gemeente dient vanuit hun wettelijke taak zorg te dragen voor huisvesting, vervoer en eerste inrichting. KWALITEITSZORG Elke school is aangesloten bij Vensters. Vensters is een project waarbij cijfermatige informatie over scholen verzameld wordt in een systeem en vervolgens op een eenduidige en toegankelijke manier gepresenteerd. De ingevulde indicatoren helpen scholen inzicht te krijgen in eigen resultaten en hierover op goede wijze verantwoording af te leggen aan bijvoorbeeld ouders en leerlingen. Ouders kunnen bij het maken van een schoolkeuze scholen vergelijken via Het voortgezet onderwijs maakt al langer gebruik van Vensters en de informatie is bij de meeste scholen actueel. De scholen werken deze informatie meerdere malen per jaar bij. Naast de gegevens van DUO vullen scholen ook de eigen indicatoren in, zoals de leerlingtevredenheid, informatie over het schoolklimaat en de veiligheid, de schooltijden, de kwaliteitszorg en de relatie tussen de ouders en de school. In het voortgezet onderwijs kan men ook nog de indicatoren met betrekking tot (scholing van) het personeel toevoegen. Zo ontstaat een open en transparant beeld van waar de school voor staat en wat de identiteit van de school bepaalt. Inspectiebezoeken Het afgelopen jaar bezocht de Inspectie vier basisscholen van OZHW: Develhoek, De Reijer, Koningin Julianaschool, De Piramide. Alle vier de scholen hebben opnieuw het basisarrangement gekregen, waarbij De Piramide, Develhoek en de Koningin Julianaschool in het licht van het nieuwe inspectiekader zelfs het oordeel Goed hebben ontvangen. In het gesprek met het bestuur lieten de Inspectie weten tevreden te zijn met de kwaliteit van onderwijs op de scholen voor PO en VO. Kwaliteitscyclus PO In 2016 is de kwaliteitscyclus PO ontwikkeld en werken de basisscholen schooljaar voor het eerst met deze cyclus. In de cyclus zijn onder andere de doelen vanuit het strategisch beleidsplan, de kaders uit de WPO, de cao en de inspectie opgenomen. Scholen vullen de kwaliteitscyclus zelf in en voegen relevante beleidsdocumenten toe. De bedoeling is dat de cyclus uiteindelijk het schoolplan, het jaarplan en het jaarverslag op termijn gaat vervangen. 9

11 Voor het voortgezet onderwijs wordt eenzelfde instrument ontwikkeld. Daar is eerder op het gebied van kwaliteitszorg al meer geharmoniseerd. De opgedane ervaringen worden meegenomen bij de ontwikkeling van het nieuwe instrument. Sociale Veiligheid In het kader van de nieuwe wet sociale veiligheid is voor heel OZHW een sociaal veiligheidsbeleid opgesteld. Dit beleid bevat ook alle protocollen die de wet aangeeft. Deze protocollen zijn de basis voor de protocollen van de scholen, waaraan ze hun eigen schoolspecifieke regels en afspraken kunnen toevoegen. De Inspectie van het Onderwijs controleert of onderwijsinstellingen maatregelen nemen voor een veilige omgeving. Het gaat dan om een veilige omgeving voor zowel leerlingen en studenten als het onderwijspersoneel. De school is verplicht om dit jaarlijks te monitoren. Het schooljaar is hiervoor een overgangsjaar. In 2016 is de monitor van Vensters gebruikt voor de basisscholen. De monitor voor het voortgezet onderwijs nemen we in de eerste helft van 2017 af. Dag van de Leerkracht Op 5 oktober 2016 werd voor de eerste maal de OZHW-Dag van de Leerkracht georganiseerd. Dit was een studiedag voor alle medewerkers van OZHW. In totaal namen 700 medewerkers deel aan deze studiedag. Na 5 oktober is de dag geëvalueerd met behulp van een klein onderzoek onder de medewerkers. De conclusie was dat de dag zeer succesvol is geweest en deze zeker voor herhaling vatbaar is. Een aantal workshops wordt nu aangeboden via het Ontwikkelpunt OZHW. Zo wordt de kwaliteit en de kennis van de docenten uitgebreid en gewaarborgd. AFHANDELING VAN KLACHTEN In 2016 zijn er 13 brieven ontvangen van of namens ouders. Hierbij waren zes bezwaren tegen besluiten genomen door of namens een directeur. Het betroffen allen bezwaren bij VO-scholen. Twee bezwaren zijn doorgestuurd naar een directeur ter afhandeling, omdat het een besluit van een afdelingsleider betrof. Een bezwaar tegen een besluit van een examencommissie is niet ontvankelijk verklaard. Daarnaast zijn een tweetal bezwaren tegen een schorsingsbesluit behandeld door de bezwaaradviescommissie. Hiervan is vervolgens op grond van de adviezen van de bezwaaradviescommissie door het bestuur één bezwaar gegrond verklaard en één ongegrond. Een zesde bezwaar is behandeld door geschillencommissie passend onderwijs van Onderwijsgeschillen. Dit bezwaar is ongegrond verklaard. Er zijn zeven klachten van ouders ontvangen, waarvan vijf het PO betroffen en twee het VO. Een klacht was niet ontvankelijk. Zes klachten zijn intern afgehandeld conform de klachtenregeling. In vier gevallen is in goed overleg een passende oplossing gevonden. Twee klachten zijn ongegrond verklaard. Hiervan is één klacht opnieuw behandeld door Onderwijsgeschillen en vervolgens alsnog ongegrond verklaard. Bij elke klacht of bezwaar is gekeken naar de oorzaak van de klacht of bezwaar. Vervolgens is gekeken hoe voorkomen kan worden dat eenzelfde klacht of bezwaar nogmaals ingediend wordt en is zo nodig een passende maatregel getroffen. 10

12 ONTWIKKELING LEERLINGAANTALLEN De bekostigingssystematiek in het primair en in het voortgezet onderwijs is niet gelijk. In het primair onderwijs is de teldatum 1 oktober t-1 bepalend voor de hoogte van de bekostiging per schooljaar t/t+1. De bekostigingssystematiek in het voortgezet onderwijs is gebaseerd op het aantal ingeschreven leerlingen op 1 oktober van het voorafgaande kalenderjaar (t-1). Bekostiging vindt plaats per 1 januari van het direct volgende kalenderjaar. De leerlingaantallen van het VO worden jaarlijks door de accountant gecontroleerd en bevestigd. Het leerlingaantal is voor het Ministerie van OCW de maatstaf voor het berekenen van de bekostiging voor personele en materiële lasten. De VO-leerlingtelling oktober 2016 is definitief vastgesteld. Ontwikkeling leerlingaantallen primair onderwijs Aantal leerlingen per school tbv bekostiging Teldatum 1 oktober (voorlopig) Driehoek Zeppelin Tweemaster Draaimolen Reijer Bosweide Botter Piramide Noord Develhoek Tandem Twee Wieken Dolfijn KJS Totaal PO

13 Ontwikkeling leerlingaantallen voortgezet onderwijs Regulier (excl. VAVO) VAVO LWOO/PRO Totaal DLB GCR GCL WCZ Loket Focus MC Totaal VO *Leerlingaantal per op basis van voorlopige bekostiging Ontwikkeling leerlingaantallen voor de stichting als geheel Aantal leerlingen Teldatum 1 oktober PO VO OZHW voor PO en VO Voor het eerst in tien jaar is het leerlingaantal in het PO gestegen. Dit is het resultaat van de inspanningen door directies en teams. Ook het verbeteringen op het gebied van huisvesting en interieur van de schoolgebouwen en PR- en marketingactiviteiten hebben hier een bijdrage aan geleverd. In het VO is een licht dalende trend te zien. Door beleid te zetten op een heldere profilering per school bewerkstelligen we een betere positionering van het openbaar onderwijs. Het resultaat hiervan zal de komende jaren zichtbaar moeten worden. 12

14 PERSONEEL Het personeelsbeleid bij OZHW voor PO en VO kent een doorgaande lijn van opleiden, starten, rijpen en senioriteit. Zowel op de basisscholen als bij de VO-vestigingen worden stages van studenten begeleid. In 2015 is in samenwerking met een aantal andere schoolbesturen een subsidie aangevraagd om tot opleidingsschool in het VO te ontwikkelen. In 2016 is de subsidie toegekend en is de Opleidingsschool Rijnmond van start gegaan. OZHW voor PO en VO is penvoerder voor de subsidie. Voor de start van een opleidingsschool in het PO is in 2016 in samenwerking met Hogeschool Rotterdam en andere besturen een subsidie aangevraagd en toegekend. Vier OZHW-basisscholen in Ridderkerk participeren in het project en leiden de eerste studenten mede op. Professionele ontwikkeling is een continu proces, dat zowel vanuit teamverband plaatsvindt als vanuit individuele scholing. Er vindt collegiale consultatie plaats binnen teams en ook tussen scholen. Daarnaast is er een interne academie, Ontwikkelpunt.OZHW, waar verschillende trainingen worden aangeboden. Het aanbod wordt bepaald door de vraag vanuit de scholen op basis van het scholingsplan. De trainingen worden dan bij voorkeur verzorgd door interne trainers en bij specifiekere kennis door externe trainers. Medewerkers kunnen zich hierop inschrijven. De trainingen richten zich op persoonlijke ontwikkeling, zoals duurzame inzetbaarheid en ook op vakinhoudelijke kennis, zoals vaksectie-bijeenkomsten. In 2016 is scholingsbeleid opnieuw vastgesteld. Het doel is om scholing van medewerkers te stimuleren, maar ook om duidelijke afspraken over scholing te maken. In 2016 is een AFAS-module Ontwikkelpunt ontwikkeld. Hierdoor is het aanbod continu te volgen door medewerkers. Ook heeft een leidinggevende meer inzicht gekregen in de deelname van medewerkers aan cursussen. Binnen OZHW wordt actief beleid gevoerd op de begeleiding van startende leraren. Zij moeten zich nog ontwikkelen van startbekwame professional naar vakbekwame professional. Er is hiervoor voor beginnende leraren een inductietraject opgestart, waarbij ze intensief begeleid worden binnen een school. In het kader van levensfasebewust personeelsbeleid is er voor VO-medewerkers een basisbudget van 50 klokuren waarmee medewerkers zelf kunnen bepalen hoe ze dat willen inzetten (cao VO). In het PO is het levensfasebewust personeelsbeleid bepaald op 40 uur voor duurzame inzetbaarheid. Er zijn verschillende doelen bepaald waarvoor het gebruikt kan worden. Binnen Ontwikkelpunt.OZHW wordt de cursus duurzame inzetbaarheid aangeboden, zodat medewerkers hierop kunnen inschrijven. Er is ook nog sprake van de overgangsregeling van het bapoverlof; verlof voor medewerkers van 52 jaar en ouder om hun arbeidsparticipatie te bevorderen. In 2016 zijn diverse gesprekken geweest voor medewerkers van 63 jaar en ouder om de pensioensituatie te bekijken en het eventuele vervroegd pensioen inzichtelijk te maken. Als medewerkers zich prettig voelen op hun plek, blijven ze vitaler en kunnen ze beter bijdragen aan de missie van stichting OZHW voor PO en VO. Hierdoor wordt de duurzame inzetbaarheid van medewerkers bevorderd. In 2016 is mobiliteitsbeleid vastgesteld. Er zijn mogelijkheden gecreëerd voor medewerkers om te mobiliseren. Dit heeft zich geuit in een aantal wisselingen van standplaats van medewerkers en zijn medewerkers ook gemobiliseerd tussen PO en VO. 13

15 Aantallen medewerkers Het is lastig om een vergelijking te maken met voorgaande jaren omdat 2015 pas het eerste jaar na de fusie was. Ultimo 2016 waren er 996 medewerkers werkzaam in de organisatie. Dit betreft 735,81 fte, inclusief de korttijdelijke aanstellingen. Het aantal fte exclusief de korttijdelijken is 716,79. Er is een flexibele schil van 12,9% van de totale fte in 2016 (in 2015: 14,8%). Dit zijn aanstellingen van tijdelijke aard. Het betreft een groot deel vervangers met een 0 uren aanstelling. In schema: OZHW Aantal medewerkers Aantal fte 743,92 716,79 Aanstelling onbepaalde tijd (fte) 633,78 624,02 Aanstelling bepaalde tijd (fte) 110,14 92,77 Gegevens per 31 december 2016 Het verloop van het aantal fte over het jaar 2016 is als volgt weer te geven: personeelsverloop ,00 745,00 740,00 735,00 730,00 725,00 720,00 715,00 710,00 705,00 700,00 jan16 feb16 mrt16 apr16 mei16 jun16 jul16 aug16 sep16 okt16 nov16 dec16 Eind Functiemix Op 31 december 2016 was het onderwijzend personeel in het PO en in het VO als volgt verdeeld naar loonschalen: Primair Onderwijs LA 75% 74,10% LB 25% 25,90% 14

16 Voortgezet onderwijs LB 36% 35,60% LC 45% 44,10% LD 19% 20,30% OZHW voor PO en VO streeft bij het PO naar ca. 35% benoemingen in loonschaal LB. In het VO is de doelstelling een inschaling in loonschalen LC en LD van respectievelijk 49,8% en 18,2%. Ziekteverzuim OZHW voor PO en VO breed (inclusief stafbureau) is in 2016 het verzuimcijfer 6,22% (in 2015: 6,61%). Het landelijke verzuimcijfer (verzuimbenchmark) in 2015 voor het voortgezet onderwijs bedraagt 4,9% voor het onderwijzend personeel en 5,2% voor het onderwijsondersteunend personeel (bron: voion.nl). In het PO was in 2015 het landelijk percentage 6,4% (bron: stamos.nl). De landelijke gegevens voor 2016 zijn momenteel nog niet bekend. OZHW voor PO en VO streeft op termijn naar een ziekteverzuim dat lager is dan 5%. In 2016 is het ziekteverzuim binnen de stichting licht gedaald. Dit komt met name door de daling van het ziekteverzuim in het PO. In schema is de stand van zaken per 31 december 2016 als volgt: PO 6,5% 7,07% 5,83% VO (incl stafbureau) 4,13% 6,59% 6,42% OZHW voor PO en VO -- 6,61% 6,22% De extra aandacht in 2015 voor verzuimbegeleiding in het PO lijkt zijn vruchten afgeworpen te hebben. De inzet blijft verdere terugdringing, ook met het oog op het streven om eigen risicodrager te worden. Voor het VO is OZHW al eigen risicodrager. Het ziekteverzuim is ongeveer op hetzelfde niveau als in Nadere analyse van de ziekteverzuimgegevens laat zien dat er een behoorlijk aantal medewerkers langdurig (meer dan 43 weken) ziek is, wat nadelig is voor het totale percentage. Neemt niet weg dat er ook in het VO aandacht gevraagd is voor verzuimbegeleiding. Vervangingsfonds Het VO heeft geen relatie met het Vervangingsfonds. Het PO heeft zich verzekerd bij het Vervangingsfonds om vervangers van zieke medewerkers vergoed te krijgen. Hiervoor wordt een premie betaald. De premiekosten waren in 2016 hoger dan wat er gedeclareerd werd. In 2016 is onderzocht of eigen risicodragerschap passend was. Besloten is om in 2017 hierover pas een besluit te nemen. Arbodienst OZHW voor PO en VO werkt samen met De Arbodienst op basis van het eigen regiemodel. Dit betekent dat de verantwoordelijkheid meer bij de werkgever ligt, zodat die meer sturing kan geven aan het verzuim en het vitaliteitsbeleid. Er wordt meer aandacht gegeven aan de preventieve kant en minder aan de curatieve kant. In 2016 is er een wisseling van bedrijfsarts geweest. Inmiddels zijn er diverse werkplekonderzoeken gedaan en is de training duurzame inzetbaarheid ingezet om medewerkers vitaal te houden. 15

17 Verklaring omtrent het gedrag (vog) voor het voortgezet en primair onderwijs Binnen de stichting OZHW voor PO en VO is er een verplichting om een VOG aan te leveren. Op basis van de geldende wet- en regelgeving is er VOG-beleid vastgesteld. Vanaf 1 augustus 2015 dient ieder nieuw personeelslid voor zijn daadwerkelijke ingangsdatum van het dienstverband een geldige VOG te overleggen. Tot die tijd kan betrokkene niet worden aangesteld en dus ook niet werken. De VOGverplichting bij OZHW voor PO en VO geldt voor: alle medewerkers dat een dienstverband heeft/krijgt bij OZHW voor PO en VO; leraren in opleiding die betaald of onbetaald hun stage doen; vrijwilligers die regelmatig werk (minimaal 1x per maand) verrichten in school en daardoor in aanraking komen met leerlingen; uitzendkrachten en gedetacheerd personeel; personeel via een payrollorganisatie. Een recent VOG is niet ouder dan zes maanden. Beleid inzake beheersing van uitkeringen na ontslag Bij iedere beëindiging van een dienstbetrekking wordt actief gezocht naar herplaatsingsmogelijkheden binnen OZHW voor PO en VO of binnen het regionaal samenwerkingsverband ROOZZ (VO). De lijst met personen met een verstrekte uitkering na ontslag wordt vervolgens gemonitord met behulp van de gegevens van het UWV en Participatiefonds. Bij nieuwe vacatures wordt van de kandidaten op deze lijst opnieuw de geschiktheid beoordeeld. Als iemand geschikt wordt bevonden, wordt hij of zij aangesteld in de vacature. In 2017 zal er ook voor het PO een samenwerking met collega-besturen gezocht worden om te proberen medewerkers, die onderaan de afvloeiingslijst staan en waarvoor ontslag dreigt bij een ander bestuur te plaatsen. Voordeel is dat een medewerker niet werkloos wordt. Voor de werkgever kan zo voorkomen worden dat er betaald moet worden aan een uitkering. KLOKKENLUIDERSREGELING Van de klokkenluidersregeling is in 2016 geen gebruik gemaakt. Er zijn geen meldingen binnengekomen bij de vertrouwenspersoon integriteit. ICT ICT-organisatie en beleid 2016 is een bewogen jaar geweest voor de ICT-organisatie met een interne wisseling binnen de leiding van de afdeling en een verandering in de beleidslijn van extern laten oplossen naar eerst intern oplossen. Zo is het beheer van de firewalls voor de zomer 2016 in eigen beheer genomen waarbij een aantal medewerkers zijn bijgeschoold. In maart 2016 en april 2016 heeft de ICT-organisatie tweemaal in het VO en eenmaal in het PO te maken gekregen met crypto-virussen. Een deel van de bestanden van locaties waren hierdoor niet meer bereikbaar en zijn hersteld door het terug plaatsen van een back-up. Na deze incidenten zijn de gebruikers telkens voorgelicht met een bewustwordingscampagne. 16

18 Informatiebeveiliging en Privacy (IBP) is mede door de nieuwe wetgeving op nationaal en Europees niveau en de incidenten met cryptovirussen een hot item geweest. In 2016 is in basis het IBP vastgelegd en zijn er bewerkersovereenkomsten gesloten met externe gegevensverwerkers. In 2017 zal op diverse deelgebieden het IBP verder uitgewerkt worden zodat het ook procedureel goed geborgd is in de organisatie. In 2016 is er een Europese aanbesteding ICT-computerapparatuur afgerond. In het verleden was de aanschaf van apparatuur een sterk gedecentraliseerd proces. Met een nieuwe procedure Inkoop ICT is dit verleden tijd. Naast het te verwachten financiële voordeel van centrale inkoop, vindt er tevens een standaardisatieslag plaats zodat er apparatuur uitgewisseld kan worden tussen de scholen. ICT-Infrastructuur Het jaar 2016 stond in het teken van een tweetal lange termijn programma s, het programma OZHW365 met diverse projecten waaronder domein- en tenant migraties en een programma Vernieuwing Netwerk Infrastructuur. In het kader van OZHW365 is er een nieuw domein OZHW opgebouwd voor zowel PO als VO en hebben alle VO-medewerkers en leerlingen en alle PO-medewerkers een office 365 account gekregen en zijn alle mailaccounts gemigreerd van de lokale server naar de office 365 Cloud. Eind 2016 is er een start gemaakt met het aanmaken van de PO-leerlingen in office 365 en het nieuwe OZHW-domein. Aangezien de VO-scholen meer en meer afhankelijk worden van de ICT is het voorkomen van een single point of failure voor deze scholen van levensbelang. In het OZHW365 programma is daarom een project Virtuele Basisservers uitgevoerd om de afhankelijkheid van de datacenters te verminderen. Iedere VO-locatie heeft nu een eigen server waar een aantal virtuele basisservers op draaien die samen met de vernieuwde backbone netwerk ervoor zorgen dat een locatie zo veel mogelijk in de lucht blijft. Onderdeel van OZHW365 is tevens het project SCCM (System Center Configuration Manager) een systeem met per locatie een eigen distributieserver en een centrale database met standaard windows 10 configuraties ingericht is. Voor alle VO-scholen is er een drietal standaarden gemaakt. Op een aantal locaties is al begonnen met de overstap naar de nieuwe Windows 10 configuraties. In 2017 maken we voor alle VO-locaties de overstap en worden er PO-configuraties ontwikkeld. In het kader van het programma Vernieuwing Netwerk Infrastructuur is de backbone van het VOnetwerk vernieuwd, waarbij uitgegaan is van toekomstige aansluiting van de PO-scholen op het netwerk. Om de bedrijfszekerheid van de verbindingen onderling en naar het internet te verbeteren is gekozen voor een netwerkmodel waarbij door middel van dynamische routering verbindingen automatisch tot stand komen of omgeleid worden. Als nu op een VO-locatie bijvoorbeeld een internetlijn wegvalt dan maakt de school automatisch gebruik van een of meerdere andere locaties voor het internet. Eind 2016 is in het kader van het programma Vernieuwing Netwerk Infrastructuur tevens een aanbesteding geweest voor een Unified Threat Management (UTM) systeem voor de VO-locaties. Het UTM zal in het eerste kwartaal van 2017 geïmplementeerd worden. Een project dat veel tijd in beslag heeft genomen het afgelopen jaar is het onderbrengen van alle websites en domeinen van onze scholen op een eigen platform. Dit is goed afgerond en zal in 2017 een vervolg krijgen door de websites te optimaliseren in snelheid en beveiliging. 17

19 ICT-onderwijsinnovatie Onderwijs en office 365 Een belangrijke innovatiestap in 2016 was het in gebruik nemen van Office365. Alle vestigingen zijn daarmee bezig op een eigen manier en in een eigen tempo. Met name door het gebruik van OneNote en OneNote Class Notebook in de les, heeft Gemini College Lekkerkerk daarin een voorloper rol opgepakt. Deze school is Microsoft Showcase School geworden. Daarvan zijn er vijf in Nederland. OneNote wordt op twee manieren gebruikt. Tijdens de rekenen/wiskundelessen delen docent en leerlingen alle informatie met elkaar, plaats en tijd onafhankelijk. De docenten van Zorg en Welzijn zijn begonnen met het omzetten van de uit mappen en Word documenten bestaande leerlijn naar een OneNote boek, wat gedeeld kan worden met de collega s en later ook met de leerlingen. Op de drie Daltonscholen van OZHW is gestart met het opnemen van de Dalton studie/taakplanner in OneNote, zodat deze meer interactief wordt. Komend jaar wordt dit verder opgepakt. Digiborden Naast het gebruik van Office365 heeft de didactische inzet van het digibord veel aandacht gekregen. Op alle vestigingen is aandacht besteed aan het gebruik van de borden in de les en de nieuwe mogelijkheden die er zijn met de touchscreens. SharePoint online Portal Door de fusie is er behoefte aan een intranet voor de organisatie als geheel waarin het mogelijk is op een gemakkelijke manier met elkaar te kunnen samenwerken. Doel is een digitale omgeving te creëren waar medewerkers en/of leerlingen met elkaar kunnen samenwerken ongeacht plaats, tijd en afstand. Op basis van een eisen- en wensenlijst hebben drie potentiele leveranciers een presentatie gegeven hoe zij aan deze eisen en wensen konden voldoen en is uiteindelijk een partij gekozen om de voorbereiding te starten voor de bouw van een sharepoint omgeving. Hieruit is een requirement analyse voortgekomen die bepalend is voor de bouw van de sharepoint omgeving. De bouw is eind 2016 gestart. Naar een meer planmatige aanpak Er is een begin gemaakt met het doorvoeren van de ICT-statements uit het strategisch beleidsplan in de individuele ICT-plannen van de scholen. Er is begeleiding geweest bij het maken van een ICT-visie en -doelen gedragen door het schoolteam. Deze plannen worden gemaakt en zullen medio 2017 door iedere school zijn ingeleverd voorzien van een financiële onderbouwing. Op eigen niveau is er met regelmaat een bijeenkomst georganiseerd met alle ict-coördinatoren van de PO-scholen. IN 2017 krijgt dit vervolg in een meer thematische aanpak zoals bijvoorbeeld robotica en programmeren of Virtual Reality en Augemented Reality. Externe oriëntatie en ICT-onderwijsinnovatie Gedurende het afgelopen jaar is er ook gewerkt aan informatie-uitwisseling met nationale en internationale netwerken en samenwerkingsverbanden die gericht zijn op innovatie van het onderwijs. Voorbeelden daarvan zijn het Global Network New Pedagogies for Deep Learning, het Microsoft Innovative Educator Expert netwerk, het Microsoft netwerk Showcase Schools, het VO- Content netwerk voorloperscholen, het Regionale netwerk van ROOZZ, het regionale netwerk van Like to Share. Het bezoeken van de ISE en NOT-beurs leverden weer nieuwe ideeën op. Zo ook de inspirerende bijeenkomsten met de Rolf groep, OinO advies en de belangrijke partner Kennisnet. 18

20 HUISVESTING De hoofdlocatie van OBS de Dolfijn in Zwijndrecht heeft in maart 2016 een plaats gekregen in een nieuwe multifunctionele accommodatie in de wijk Kort Ambacht Zuid. Het Dalton Lyceum Barendrecht heeft in april 2016 haar noodlokalen verruild voor een nieuwe multifunctionele accommodatie op de Campus Lagewei. Bij OBS de Bosweide is in de zomervakantie gestart met de aanbouw van twee permanente lokalen en een speellokaal, in combinatie met uitbreiding van en andere school en een gymzaal. Gelijktijdig wordt de oudbouw grootschalig gerenoveerd en beide activiteiten zullen begin van het nieuwe schooljaar gereed zijn. Voor twee groepen van de Bosweide is voor de duur van de bouwwerkzaamheden tijdelijke huisvesting gerealiseerd in een nabijgelegen maatschappelijke locatie. OBS Develhoek is in 2016 gestart met het ontwerp van een uitbreiding van drie lokalen. Start van de bouw zou in het najaar van 2017 kunnen plaatsvinden. De Leeronderneming heeft onderdak gekregen in een aparte vleugel van het Gemini College in Ridderkerk. Ook het naastgelegen OBS De Reijer is in verband met groei met twee groepen in het Gemini College gehuisvest. De Driehoek, Zeppelin en De Draaimolen aan de Bachlaan hebben een opknapbeurt gekregen en als laatste zal Dolfijn Laurensvliet aangepakt worden in Het Walburg College heeft ten slotte in verband met groei in het gebouw een aantal extra lokalen gecreëerd. In het najaar is er een kleine brand geweest in het Gemini College Ridderkerk waarbij met name rookschade was ontstaan. Met hulp vanuit de gemeente Ridderkerk is de schade snel hersteld en is de uitval van lessen tot een minimum beperkt gebleven. In de gemeenten Ridderkerk is het Integraal Accommodatie Plan vastgesteld waarin voor de langeen middellange termijn scenario s voor geplande of noodzakelijke nieuwbouw of renovatiewerkzaamheden zijn beschreven. Bij de gemeente Zwijndrecht is het Integraal Accomodatieplan in behandeling. In Barendrecht is in 2016 gestart met een nieuwe accommodatieplan en dit zal in 2017 verder gevolg krijgen. OZHW voor PO en VO overlegt met de gemeenten en andere schoolbesturen over het (concept-) IAP. Waar uitbreiding, nieuwbouw of renovatie aan de orde is, stelt het bestuur zich ten doel de toekomstige huisvestingslasten voor haar vestigingen zo laag mogelijk te houden. Zo mogelijk wordt bij de oudere vestigingen ingezet op (vervangende) nieuwbouw. Voor De Tweemaster en Geminicollege Ridderkerk is in de nabije toekomst nieuwbouw voorzien. 19

21 INKOOP In 2016 is het gezamenlijk inkoopbeleid voor PO en VO vastgesteld. Hieruit voortvloeiend is op basis van een inkoopanalyse een inkoopkalender en een inkoopjaarplan samengesteld. Hieruit volgen de aanbestedingen die OZHW in het schooljaar zal uitvoeren. In 2016 zijn de raamovereenkomsten voor ICT-hardware en kantoorartikelen voor geheel OZHW Europees aanbesteed. Verder is de voorbereiding gestart voor een viertal Europese aanbestedingen voor raamovereenkomsten voor leermiddelen voortgezet onderwijs, leermiddelen primair onderwijs, digiborden en energie. Deze aanbestedingen zullen in de eerste helft van 2017 afgerond zijn. Vanwege de hoge investeringen en de complexe factoren bij de aanschaf van ICT is de ICTinkooporganisatie in 2016 aangepast om meer structuur aan te brengen in de inkoop- en bestelprocedure. Door kennisbundeling van ICT, innovaties en financiën binnen de inkoopgroep kan de behoefte van scholen efficiënter, goedkoper en meer toekomstgericht ingevuld worden. 20

22 3 ONTWIKKELINGEN BIJ OF IN RELATIE TOT VERBONDEN PARTIJEN OZHW voor PO en VO participeert in verschillende samenwerkingsverbanden: Bestuurlijke krachtenbundeling ROOZZ o.a. gericht op de mobiliteit van personeel en het opleiden van onderwijsgevenden. Opleidingsschool Rijnmond gericht op de instandhouding van een opleidingsschool, zoals bedoeld in de regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 8 augustus SWV VO Noordelijke Drechtsteden gericht op het realiseren van ondersteuningsvoorzieningen in de regio Zwijndrechtse Waard en het realiseren van een ononderbroken ontwikkelingsproces en een zo passend mogelijke plaats in het onderwijs voor leerlingen in de regio. Koers VO - gericht op het realiseren van ondersteuningsvoorzieningen in de regio Rotterdam en het realiseren van een ononderbroken ontwikkelingsproces en een zo passend mogelijke plaats in het onderwijs voor leerlingen in de regio. SWV PO RiBa gericht op het realiseren van ondersteuningsvoorzieningen in de regio Barendrecht, Ridderkerk en Albrandswaard en het realiseren van een ononderbroken ontwikkelingsproces en een zo passend mogelijke plaats in het onderwijs voor leerlingen in de regio. SWV PO Passend Onderwijs Drechtsteden - gericht op het realiseren van ondersteuningsvoorzieningen in de regio Zwijndrecht en het realiseren van een ononderbroken ontwikkelingsproces en een zo passend mogelijke plaats in het onderwijs voor leerlingen in de regio. Loket - gericht op integratie van aansluitende leerlijnen in één opleidingsvestiging in Zwijndrecht. Maximacollege gericht op praktijkonderwijs en ondersteuning van leerlingen die kampen met gedragsproblemen in Ridderkerk. Focus Beroepsacademie gericht op integratie van aansluitende leerlijnen in één opleidingsvestiging in Barendrecht. In de jaarrekening zijn de financiële rechten en verplichtingen van de samenwerkingsverbanden ten opzichte van OZHW voor PO en VO verwerkt. De samenwerkingsverbanden zijn ondergebracht bij aparte rechtspersonen, met uitzondering van de samenwerkingsverbanden ROOZZ, Opleidingsschool Rijnmond en Focus Beroepsacademie, waar alleen sprake is van bestuurlijke samenwerking. 21

23 4 VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT Op grond van de statuten van de stichting OZHW voor PO en VO heeft de Raad van Toezicht tot taak het integraal toezicht houden op het functioneren van de organisatie in het algemeen en op het College van Bestuur in het bijzonder dit met het oog op de belangen van de stichting. De Raad van Toezicht geeft het bestuur gevraagd en ongevraagd advies en functioneert als klankbord ten behoeve van het bestuur. De Raad van Toezicht oefent voorts die taken en bevoegdheden uit die hem in de statuten zijn opgedragen en toegekend. De Raad van Toezicht draagt zorg voor het benoemen, schorsen en ontslaan van het bestuur evenals het optreden als bevoegd werkgever van het bestuur, alsmede voor het regelen van zijn eigen werkzaamheden, zoals zijn informatievoorziening, samenstelling en kwaliteit, deskundigheidsbevordering of honorering. Bij het uitoefenen van de toezichthoudende taken richt de RvT zich naar het belang van de stichting, het belang van de scholen die door de stichting in stand worden gehouden en het belang van de samenleving. De toezichtfilosofie van de Raad van Toezicht omvat: Het bestuur bestuurt de Stichting; de Raad van Toezicht ziet erop toe dat het bestuur dit doet overeenkomstig de missie en visie en doelen van de stichting en het daarbij behorende strategisch beleidsplan en het jaarplan. De Raad van Toezicht houdt afstand en vormt voor het CvB een constructieve countervailing power. De Raad van Toezicht toont een voor medewerkers, schoolleiding en buitenwereld zichtbare betrokkenheid bij de organisatie. De Raad van Toezicht kiest een proactieve opstelling: de RvT bepaalt zijn eigen agenda en prioriteiten rekening houdend met de behoeften en mogelijkheden van het bestuur. De RvT levert door zijn niveau, kennis, ervaring, contacten en optreden meerwaarde ten opzichte van het bestuur. De Raad van Toezicht houdt vanuit een maatschappelijke betrokkenheid toezicht op: - de maatschappelijke effecten of het maatschappelijke resultaat van de stichting; - de realisatie van het doel en de missie van de stichting; - de daartoe gestelde doelen van beleid en strategie; - het beleid en beheer van het bestuur met de bijbehorende resultaten en prestaties en risico's; - het naleven van wet- en regelgeving; - het voldoen aan de eisen van de financiële verslaggeving; - de interne controle en risicobeheersing; - de te leveren kwaliteit en kwantiteit van producten en diensten; - de doelmatigheid en efficiency; - de integriteit en de identiteit. Over de uitoefening van deze verantwoordelijkheden en bevoegdheden legt de raad verantwoording af in dit jaarverslag, dat wordt gevoegd bij het bestuursverslag van het College van Bestuur. 22

24 SAMENSTELLING In 2015 is de fusie van de stichtingen 3primair en OZHW een feit geworden en is er derhalve de nieuwe stichting OZHW voor PO & VO ontstaan. Dit houdt tevens in dat er in 2015 een nieuwe Raad van Toezicht is gevormd uit de leden van de raden van toezicht van de oude stichtingen. In 2016 zijn twee nieuwe leden toegetreden. In deze procedure zijn zowel de MR als de GMR betrokken geweest. De Raad van Toezicht kent een samenstelling die voldoende spreiding van deskundigheden en maatschappelijke achtergronden waarborgt. Bij de benoeming van een toezichthouder wordt gebruik gemaakt van een vooraf opgesteld individueel profiel dat is afgeleid van dit algemene profiel. De samenstelling van de Raad van Toezicht in het verslagjaar is: Naam Functie Commissie Dhr. Drs. J.T.G.P. Franx Voorzitter RvT Remuneratie Mw. Mr. M. van der Nat Lid RvT, vice vz Financiën Dhr. K.C. van Leeuwen AA/CB Lid RvT Financiën Mw. Drs. S.J. Pors Lid RvT Financiën, Remuneratie Mw. A.W. van Dongen Lid RvT Onderwijs & kwaliteit Dhr. D. Koerselman Lid RvT Onderwijs & kwaliteit Mw. Ir. A. van Delft Lid RvT Onderwijs & kwaliteit ROOSTER VAN AFTREDEN Tijdens de vergadering van de Raad van Toezicht van 20 juni 2016 is het rooster van aftreden vastgesteld. Volgens de statuten van de stichting OZHW voor Po en VO geldt de benoeming van een lid van de RvT voor een periode van 4 jaar en is er eenmaal een herbenoeming mogelijk. Een tussentijdse benoeming in de termijn van iemand die aftreedt, geldt als een termijn. De governance code PO zegt niets specifieks over de benoemingstermijnen van de RvT. De governance code VO daarentegen wel. Daarin wordt vermeld dat een benoemingstermijn vier jaar is en dat de maximale zittingsduur acht jaar is. De jaren als RvT-lid bij een rechtsvoorganger worden hierbij meegerekend. 23

25 Naam Benoemd per Benoeming bij rechtsvoorganger per Termijn OZHW bij PO & VO Beëindiging termijn Herbe- noem- baar J.T.G.P. Franx eerste nee M. van der Nat eerste nee K.C. van Leeuwen eerste nee S.J. Pors eerste ja A.W. van Dongen eerste nee D. Koerselman eerste nee A. van Delft eerste ja HONORERING De leden van de Raad van Toezicht ontvangen voor hun werkzaamheden conform de vergoedingsregeling (vastgesteld op ) een vergoeding. Bij die vergoedingsregeling gaat de RvT ervan uit dat de beschikbare financiële middelen van de stichting OZHW in beginsel zijn bedoeld voor het primaire proces. De vergoedingsbedragen (inclusief BTW) per persoon per kalenderjaar bedragen: voor de leden van de Raad van Toezicht 3.000,- (bruto) en voor de voorzitter 50% meer. De honorering van zowel de leden van de Raad van Toezicht als die van de bestuurders worden verantwoord in de jaarrekening van de stichting OZHW. VERGADERINGEN e.d. Vergaderingen Raad van Toezicht De Raad van Toezicht en het College van Bestuur vergaderden in 2016 vijf maal in gezamenlijkheid, te weten op: 15 februari, 11 april, 20 juni, 6 oktober, en 21 december. De voorzitter van de Raad van Toezicht voerde daarnaast frequent vooroverleg met het College van Bestuur. Daarnaast overlegden de commissie financiën en onderwijs & kwaliteit regelmatig met het College van bestuur. Voorts is in 2016 gestart met een remuneratiecommissie, die de werkgeversrol vervult voor de leden van het College van Bestuur. Tijdens de vergaderingen van de Raad van Toezicht kwamen verschillende onderwerpen aan de orde, te weten: - de zogenoemde directieverslagen van de bestuurders; - de jaarrekening en het bestuursverslag 2015; - het bestuurlijk jaarplan (en de relatie met het strategisch beleidsplan); - het strategisch beleidsplan ; - de CAO bestuurders in het PO en in het VO (incl. de beloningsleidraad); - de stand van zaken inzake lopende procedures met de gemeente Ridderkerk; - de begroting OZHW voor 2016 en 2017; - procedure voor de beoordeling van (een lid van) het College van Bestuur, alsmede de rapportage van de beoordeling van het CvB; - procedure werving/selectie & benoeming van een lid College van Bestuur (dit in verband met het starten van een procedure voor de werving van een lid van het CvB in 2017); 24

26 - van verschillende scholen kwamen o.a. aan de orde: de huisvesting; de inspectierapportages; onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen (mede n.a.v. schoolbezoek); rapportage kwaliteitszorg; - het rooster van aftreden van de RvT; - HR-beleid: ziekteverzuim; introductie nieuwe medewerkers. De zelfevaluatie van de RvT Aan de hand van een beschrijvende methode heeft de RvT het eigen functioneren in het najaar van 2016 geëvalueerd. Daarbij kwamen verschillende aspecten aan de orde, zoals: zelforganisatie van de RvT (samenstelling, vergaderschema en -frequentie, deskundigheidsbevordering, commissiewerk; rolvast gedrag (t.a.v. goedkeuringsbevoegdheid, advies- en klankbord, toezichthouden); informatievoorziening; maatschappelijke functie van de stichting OZHW; belangenverstrengeling; het eigen functioneren; de werkgeversfunctie; strategie van de stichting OZHW; toegevoegde waarden en legitimatie. De uitkomst van de zelfevaluatie van de RvT is tijdens de vergadering van 21 december 2016 besproken. Procedure werving/selectie lid van het College van Bestuur Aangezien de huidige voorzitter heeft aangekondigd gebruik te willen gaan maken van de pensioenregeling is in het najaar van 2016 is een procedure gestart voor de werving en selectie van een lid van het College van Bestuur. De RvT heeft tevens besloten het huidige lid van het CvB met ingang van 1 augustus 2017 te benoemen tot voorzitter van de het CvB. De procedure en het profiel van het lid van het CvB zijn in november 2016 besproken en voor advies nogmaals voorgelegd aan de directeuren PO en VO en de MR/GMR. Dit heeft geleid tot een aantal aanpassingen. De RvT heeft besloten om zich in deze procedure te laten bijstaan door een extern bureau. Na het inwinnen van offertes is de uiteindelijke keuze bepaald om de firma Leeuwendaal. De RvT heeft tijdens de vergadering van 21 december 2016 de uiteindelijke procedure en het profiel waarmee de werving/selectie in 2017 zal beginnen vastgesteld. Diversen Leden van de Raad van Toezicht gaven acte de présence bij verschillende gelegenheden en gebeurtenissen zoals: de nieuwjaarsreceptie; de dag van de docent (5 oktober 2016) en een bezoek aan ODS de Zeppelin. Leden van de RvT hebben een vergadering van de GMR en MR bijgewoond om zo contact te houden met docenten, ouders en leerlingen van OZHW. JAARGESPREKKEN (in het kader van het werkgeverschap) Door twee leden van de Raad van Toezicht is 2016 het jaarlijkse functionerings-/beoordelingsgesprek gevoerd met het College van Bestuur. Dit geschiedde aan de hand van de door de Raad van Toezicht op- en vastgestelde procedure. De uitkomst is besproken in de Raad van Toezicht. DIVERSEN Financiën Er is een accountant benoemd voor de controle van de jaarrekening De Raad van Toezicht heeft in het verslagjaar ingestemd met de jaarrekening 2015 en op basis daarvan decharge verleend aan het College van Bestuur. 25

27 Up-to-date houden van kennis (professionalisering) De leden van de Raad van Toezicht zijn allen lid van de Vereniging van Toezichthouders in Onderwijsinstellingen (VTOI) en nemen zodoende kennis van de ontwikkelingen op het gebied van besturen en toezicht houden en tevens maken leden van de RvT regelmatig gebruik van het cursusaanbod van de VTOI. Daarnaast wordt overigens ook de informatie die wordt verkregen van de PO-Raad en VO-Raad bijgehouden. TENSLOTTE Van het College van Bestuur, directie en medewerkers wordt veel gevraagd aan visie, professionaliteit en inzet in het belang van de leerlingen en daarmee ook van de samenleving. Dit vereist naast creativiteit en flexibiliteit vooral ook de nodige motivatie. Hieraan te voldoen is slechts mogelijk als de waardering ernaar is, van leerlingen, ouders en de samenleving. De Raad van Toezicht levert hieraan graag een bijdrage door uit te spreken hoezeer de raad erkentelijk is voor wat er in het afgelopen jaar door alle OZHW-medewerkers aan betrokkenheid is getoond en aan doelstellingen is gerealiseerd. Het geeft eens te meer reden om met veel vertrouwen de toekomst tegemoet te zien. Namens de Raad van Toezicht, Drs. J.T.G.P. Franx voorzitter 26

28 5 FINANCIEEL BELEID FINANCIËLE SITUATIE BIJ OPRICHTING De Stichting OZHW voor PO en VO is op 18 december 2015 opgericht uit een fusie tussen Stichting OZHW en Stichting 3Primair. Het verslagjaar 2016 is het tweede jaar van de gefuseerde instelling. De financiële uitgangspositie bij aanvang van 2015 bevatte de overgenomen rechten en verplichtingen van de twee gefuseerde instellingen. De rechten en verplichtingen zijn conform de grondslagen van waardering in de twee jaarrekeningen van deze instellingen overgenomen in de beginbalans van OZHW voor PO en VO. In 2015 en 2016 zijn enkele bijzondere baten en lasten gerealiseerd die eigenlijk voortkomen uit herzieningen van de rechten en verplichtingen met een oorsprong vóór In 2016 betreft dit een afrekening van gemeente Ridderkerk. De bijzondere baten en lasten zijn als incidentele baten en lasten toegelicht in de analyse van het resultaat. GANG VAN ZAKEN GEDURENDE HET VERSLAGJAAR Resultaat 2016 De totale staat van baten en lasten is als volgt: 27

29 RESULTAAT (in euro's) Realisatie Begroting Baten Rijksbijdragen Ministerie van OCW Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten Totaal baten Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige materiële lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten ( ) ( ) Saldo financiële baten en lasten Resultaat ( ) ( ) Geplande besteding van reserves ( ) ( ) Resultaat exclusief geplande besteding reserves ( ) In het voorgeschreven model voor de jaarrekening is niet toegestaan de onttrekkingen uit reserves op te nemen als baten. In de begroting was dat wel gedaan, omdat in de begroting 2016 opgenomen geplande bestedingen van reserves dekking gaven aan geplande extra uitgaven in Over de omvang van de reserves is door de Inspectie van het Onderwijs (OCW) begin 2015 een brief ontvangen met de aankondiging van een onderzoek. Daarbij werd gevraagd om een motivatie voor de benodigde financiële buffers en een investeringsplan. Alhoewel het onderzoek, vanwege de fusie, direct weer is stopgezet, heeft het bestuur in overleg met de Raad van Toezicht besloten voor de jaren 2015 tot en met 2017 een deel van de reserves in te zetten. Het overige resultaat, rekening houdend met deze geplande bestedingen, komt uit op (negatief). 28

30 Analyse geplande besteding van reserves 2016 Het resultaat vóór resultaatsbestemming bedraagt (negatief). In de realisatie is voor aan geplande bestedingen van aan (bestemmings-)reserves opgenomen. Toelichting geplande besteding reserves Realisatie Begroot als extra bestedingen Geplande besteding reserves i.v.m. projecten PO Overgeheveld resultaat van vorig jaar in VO Geplande besteding reserves voor Leeronderneming Geplande besteding reserve personele knelpunten Onttrekking reserves ivm opname spaarbapo De geplande besteding uit de reserves i.v.m. projecten voor het PO is apart opgenomen om in de begroting extra inzet te kunnen plegen. Dat ging om de volgende projecten: ICT ( ) Fusieprojecten ( ) Gebouwvernieuwing ( ) Het overgeheveld resultaat van vorig jaar (2015) in het VO volgt uit de afspraken in de kaderbrief. Het bedrag was ten tijde van de begroting 2016 nog niet bekend. Deze afspraak wordt in 2017 niet voortgezet, waardoor er geen overheveling van 2016 naar de begroting 2017 meer plaatsvindt. De inzet voor de Leeronderneming vanuit de reserves en de inzet vanuit de reserve Personele knelpunten ten behoeve van de ontwikkelingen in Ridderkerk waren conform de begroting. De onttrekkingen voor de spaarbapo waren geschat op basis van de trend van de afgelopen jaren. In 2016 bleek dat een aantal mensen versneld hun spaar-saldo wilden opnemen. De gerealiseerde onttrekking is daarom hoger dan voorzien in de begroting. Analyse baten en lasten in resultaat 2016 Het resultaat komt uit op (negatief). Ten opzichte van de begroting ( positief) is dat een negatief verschil van In dit resultaat is voor (negatief) aan incidentele lasten verwerkt die voortkomen uit de afwikkeling van een oude verplichting. Het gaat om een verplichting die vóór 2015 is ontstaan, maar die in 2016 tot een nagekomen resultaat heeft geleid, terwijl daar in de begroting van OZHW voor PO en VO geen rekening mee was gehouden. In de analyse van het resultaat wordt deze apart toegelicht. Het resultaat uit de overige (reguliere) exploitatie in 2016 bedraagt aldus negatief. Dat is een verschil van (negatief) ten opzichte van de begroting. In 2015 waren ook incidentele resultaten opgenomen ad (negatief). 29

31 Verschillenanalyse Realisatie Begroting Verschil Toelichting Resultaat exclusief geplande besteding reserves ( ) ( ) Incidentele baten en lasten Hogere lasten door afrekening vordering Ridderkerk ( ) - ( ) In januari 2017 heeft het hof in Den Haag een uitspraak gedaan inzake een vordering van de gemeente Ridderkerk. De vordering is, nadat de rechtbank Rotterdam de vordering in 2015 nog geheel had afgewezen, door het hof nu gedeeltelijk toegewezen. De stichting achtte de gehele vordering van gemeente Ridderkerk op grond van de afrekening van financiële positie bij de verzelfstandiging onterecht en had de post ultimo 2015 opgenomen als niet uit de balans blijkende verplichting. Op grond van de uitspraak van het hof is besloten de kosten mee te nemen in het resultaat van 2016 onder de overige lasten. De stichting heeft daarbij haar rechten voorbehouden en is tegen de uitspraak in cassatie gegaan. Resultaat in de reguliere exploitatie (29.903) ( ) OZHW voor PO en VO is penvoerder van Opleidingsschool Rijnmond en uit dien hoofde verantwoordelijk voor het verantwoorden van de daarvoor ontvangen Rijksbijdragen. De baten en lasten van de Opleidingsschool zijn dus onderdeel van de baten en lasten van OZHW voor PO en VO in Het resultaat van de Opleidingsschool is (begroot was positief). Dit wordt conform de gemaakte afspraken aan de bestemmingsreserve Opleidingsschool toegevoegd en is beschikbaar voor de komende jaren waarin de Opleidingsschool een tekort verwacht in de begroting. Voor de analyse van het resultaat dient onderscheid te worden gemaakt tussen het resultaat uit incidentele baten en lasten ad enerzijds en het resultaat uit de reguliere exploitatie ad anderzijds. In het onderstaande schema zijn daarom de begrotingsverschillen die voortkomen uit de reguliere exploitatie toegelicht. In totaal is het negatieve verschil ten opzichte van de begroting

32 Verschillen in reguliere exploitatie Realisatie Begroting Verschil Toelichting exclusief incidentele baten en lasten en exclusief besteding reserves (29.903) ( ) Verschillen in de baten Rijksbijdragen Ministerie van OCW Groeibekostiging in het Primair Onderwijs, eerste opvang Vreemdelingen en Maatwerkbekostiging aan kinderen met een asielstatus waren niet begroot, waardoor meer inkomsten zijn binnengekomen ad ca Overige aanvullende bekostigingen, o.a. voor lerarenbeurzen en prestatiebox waren hoger dan begroot. Ontvangen doorbetalingen van Samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs waren ca hoger dan begroot. Op basis van de CAO-wijziging is de bekostigingsnorm aangepast. De compensatie levert ca extra op ten opzichte van de begroting. Voor collectieve uitkeringen is ca meer bekostiging ingehouden. Overige overheidsbijdragen en -subsidies Subsidies die al waren toegekend ten tijde van de begroting waren in de begroting meegenomen. Extra niet-begrote of hogere subsidies zijn ontvangen in het boekjaar, o.a. voor Real Life Learning en het Mattie-project. Overige baten De opbrengst voor medegebruik/verhuur is in totaal gestegen met ca Op de algemene ouderbijdrage in het VO is ca minder gerealiseerd dan begroot omdat er gemiddeld minder vrijwillig is bijgedragen door ouders. Voor overige baten is de opbrengst ca hoger dan begroot, dit betreft diverse niet-begrote baten, zoals de baten van ouderverenigingen, sponsoring, subsidies uit fondsen voor internationalisering, cultuur, docentontwikkeling etc. Totaal Verschillen in de lasten Personeelslasten Op basis van de cao-wijziging is ca meer aan personeelslasten besteed dan begroot. Dit is gecompenseerd door hogere rijksbijdragen voor ca Op de formatieve inzet is daarnaast ca mln extra besteed ten opzichte van de begroting. De extra inzet komt enerzijds voort uit de inzet van extra ontvangen bekostiging (hierboven vermeld), hoger ziekteverzuim en deels ook door de inzet van (duurder) personeel niet in loondienst. In 2016 is over het geheel genomen nog wel sprake geweest van terugloop in formatie. Het verloop van de formatie in 2016 is onder Personeel opgenomen. In de komende begrotingen wordt rekening gehouden met meer ziekteverzuim en dat er vaker een beroep moet worden gedaan op externe inhuur voor sommige bevoegdheden (tekort-vakken) in het VO. Op overige personeelslasten is ca minder besteed dan begroot. Afschrijvingen (93.410) De geplande investeringen in 2016 zijn later uitgevoerd dan gepland, vooral in het vierde kwartaal. Daardoor zijn de afschrijvingslasten lager dan begroot. Huisvestingslasten (56.287) Op de energielasten is ca minder uitgegeven dan begroot. Dit komt vooral doordat er afrekeningen zijn ontvangen waarop een lager verbruik te zien was. Op onderhoud en innovatie van gebouwen is ca meer besteed dan begroot. Overige materiële lasten Aan ICT-netwerk en ICT-apparatuur is ca meer besteed dan begroot. Aan boeken en digitale leermiddelen is ca meer besteed dan begroot. Aan activiteiten waarvoor ouderbijdragen werden gevraagd, is ca minder besteed dan begroot. Dit hangt vooral samen met de lagere overige baten. Totaal Verschillen in de financiele baten en lasten Saldo financiele baten en lasten Het gemiddelde rendement op de obligatie-portefeuille is in 2016 lager uitgekomen dan (41.124) begroot. Totaal verklaarde verschillen ( ) FINANCIËLE POSITIE De financiële positie is samen te vatten met behulp van enkele kengetallen. Kengetal Signaleringswaarden Waarde OZHW voor PO en VO 2016 Waarde OZHW voor PO en VO 2015 Solvabiliteit 2 < 0,3 0,49 0,50 Liquiditeit < 0,75 0,57 0,61 Huisvestingsratio > 0,10 0,08 0,08 Weerstandsvermogen > 0,05 0,16 0,18 1-jarig < -0,1-0,024-0,030 Rentabiliteit 2-jarig < -0,05 3-jarig < 0 Kapitalisatiefactor > 35% 38% 41% Financiële buffer > 5% 12,9% 16,9% 31

33 De signaleringswaarden zijn door de inspectie opgenomen in het toezicht op de financiële continuïteit, d.w.z. ter beoordeling of de instelling financieel gezond is. Dit toezicht vindt risicogericht plaats. De kengetallen zijn geen normen waaraan het bestuur moet voldoen en de overschrijding ervan leidt niet automatisch tot aangepast financieel toezicht. De bepaling van aangepast financieel toezicht vindt plaats in de vorm van een uitvoeriger onderzoek waarbij veel meer aspecten in ogenschouw worden genomen. In de toelichting hieronder wordt uitleg gegeven over deze kengetallen en beoordeelt het bestuur hoe financieel gezond de stichting is. Toelichting Kengetal Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen (gedefinieerd als: eigen vermogen / totale baten) geeft aan in hoeverre de organisatie in staat is financiële calamiteiten op te vangen. Het weerstandsvermogen bedraagt eind % (2015: 18 %). Volgens de inspectie geldt een ondergrens van 5% als signaleringswaarde. OZHW voor PO en VO blijft boven de ondergrens. De daling van het weerstandsvermogen is door het bestuur ingezet als reactie op de aanbeveling in een brief van OCW een deel van het vermogen - dat niet als risico-buffer noodzakelijk is - in te zetten, c.q. extra te investeren in het onderwijs. Het bestuur beoordeelt het weerstandsvermogen als voldoende. Toelichting Kengetal Huisvestingsratio De huisvestingsratio (gedefinieerd als: huisvestingslasten+afschrijvingen gebouwen en terreinen / totale lasten) geeft aan in hoeverre de organisatie te maken heeft met vaste lasten. Dit is van belang omdat bij fluctuaties in leerlingaantallen vooral deze lasten pas op (middel-)lange termijn bijgesteld kunnen worden. De huisvestingsratio bedraagt eind 2016 ca. 8 % (2015: 8 %). Volgens de inspectie geldt een bovengrens van 10% als signaleringsgrens. OZHW voor PO en VO blijft hieronder en heeft dus naar het oordeel van het bestuur geen te hoge vaste lasten. Toelichting Kengetal Solvabiliteit De solvabiliteit zoals die in het toezichtskader wordt gedefiniëerd (eigen vermogen + voorzieningen / totaal vermogen) geeft aan hoe het kapitaal is gefinancierd: met eigen reserveringen of vreemd vermogen. Het eigen vermogen bedraagt na resultaatsbestemming ca. 9,6 miljoen. Dit is een daling t.o.v. vorig jaar (was 11,1 miljoen). De voorzieningen zijn gestegen met ca. 0,66 mln. De solvabiliteit komt op de balansdatum uit op ca. 49% (2015: 50 %). Volgens de inspectie geldt vanaf 2013 een ondergrens van 30% als signaleringsgrens. Het bestuur beoordeelt de solvabiliteit, gegeven de financieringsbehoefte en huidige rentabiliteit, als voldoende. Toelichting Kengetal Liquiditeit De liquiditeitspositie wordt afgemeten aan de current ratio (vlottende activa / kortlopende schulden). Deze indicator komt voor OZHW voor PO en VO op de balansdatum uit op 0,57. Dit is een daling van 0,04 procentpunt ten opzichte van voorgaand boekjaar (was 0,61). De daling wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het exploitatieresultaat. Alhoewel de waarde van dit kengetal onder de signaleringswaarde ligt, beoordeelt het bestuur de liquiditeit als voldoende. De stichting beschikt over een effectenportefeuille waardoor, indien nodig, met verkoop van effecten de liquiditeit op korte termijn kan worden aangevuld. 32

34 Toelichting Kengetal Rentabiliteit De rentabiliteit (saldo van baten en lasten / totale baten) geeft het resultaat weer van het budgetbeheer. Het saldo van baten en lasten (inclusief financiële baten en lasten, exclusief de geplande inzet van reserves) bedraagt ca, 1,5 mln negatief tegenover ca. 62,0 aan totale baten. De rentabiliteit in 2016 is daarmee 2,4% negatief (2015: 3,0% negatief). De negatieve rentabiliteit wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de geplande inzet van reserves, conform de afspraken daarover in de meerjarenbegroting. De rentabiliteit blijft zelfs met deze extra inzet boven de negatieve signaleringswaardes, zowel voor het afgelopen jaar als de afgelopen twee jaar. Het bestuur beoordeelt de rentabiliteit daarom als voldoende. Risico-analyse en weerstandscapaciteit Door het bestuur van OZHW voor PO en VO worden diverse risico s onderkend. In volgorde zijn de volgende mogelijke beleidsmaatregelen aanwezig: 1. Voorkomen met beheersmaatregelen 2. Afdekken met beheersmaatregelen (o.a. verzekeringen) 3. Vormen van voorzieningen en reserves De belangrijkste risico s zijn: politieke risico s (onzekere bekostiging), fluctuaties in leerlingaantal (op korte termijn), onderwijsaanbod (met lage bezetting), personele risico s (onvoorziene kosten), organisatierisico s (aansprakelijkheid, uitvalrisico s) en risico s op het gebied van gebouwen en inventaris. In de begrotingscyclus worden de beheersmaatregelen aangeduid die per risico-categorie zijn of worden ingevoerd. Indien de mogelijkheden om risico s te voorkomen of af te dekken onvoldoende zijn, bestaat de derde mogelijkheid: het vormen van reserves. Om te beoordelen of de vermogensbuffer bij OZHW voor PO en VO toereikend is, dient niet alleen gekeken te worden naar het weerstandsvermogen (zie hierboven), maar ook naar de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit kan worden onderscheiden in drie componenten: Opgebouwde overliquiditeit Kredietfaciliteiten Neerwaartse flexibiliteit (creëren van financiële ruimte door bezuinigingsmaatregelen) Bij OZHW voor PO en VO is de weerstandscapaciteit vooral aanwezig in de vorm van opgebouwde liquiditeit, de liquiditeit van de effecten-portefeuille en de flexibiliteit in het budgetbeheer. De (over)liquiditeit geeft aan of middelen op redelijk korte termijn aanwezig kunnen zijn om te voorzien in korte termijn verplichtingen. Dit wordt ook wel aangeduid met de current ratio (zie hierboven). Hierbij worden de effecten niet meegerekend, alhoewel deze in voorkomende gevallen ook verhandelbaar zijn. OZHW voor PO en VO heeft om die reden in het verslagjaar geen gebruik hoeven maken van kredietfaciliteiten. Neerwaartse flexibiliteit is in de afgelopen jaren vooral in natuurlijk formatieverloop gebleken. 33

35 6 TOEKOMSTIGE ONTWIKKELINGEN Onderstaand worden de verwachte ontwikkelingen in 2016 op hoofdlijnen kort weergegeven. ALGEMEEN Stond 2015 voor een belangrijk deel in het kader van de fusie, vanaf 2016 ligt de focus op de realisatie van de doelstellingen van het strategische beleidsplan van de stichting. Beoogd wordt de positie van het openbaar onderwijs te versterken. Met name de onderwijskundige afstemming voor de lokale gemeentelijke doorstroom van primair naar voortgezet onderwijs wordt benut voor feitelijke kwaliteitsverbetering. Daarmee wordt openbaar onderwijs als keuzerichting voor ouders zowel voor het basis onderwijs als voor het voorgezet onderwijs aantrekkelijker. Deelname aan het regionaal overleg, het structureel participeren in overlegorganen en het consolideren en versterken van de positie van OZHW voor PO en VO in de regio zal een belangrijke plaats innemen. We richten ons op samenwerking en bestendiging. BEGROTING In de begroting 2017 is, net als in 2015 en 2016, rekening gehouden met extra inzet waarvoor bestemmingsreserves zullen worden ingezet. Deze zijn onder de overheveling uit reserves opgenomen. In de jaren hierna zullen de onttrekkingen geleidelijk worden afgebouwd. 34

36 BEGROTING BATEN EN LASTEN 2017 VO PO Bestuur OSB Stichting OZHW voor PO en VO Leerlingaantal (excl VAVO) 1 okt Baten Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten totaal Lasten Salarissen Lasten personeelsbeleid Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten totaal Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten Financiële baten Financiële lasten Saldo financiële baten en lasten Resultaat voor overheveling reserves Overheveling uit reserves nog niet verdeeld Reeds verdeelde inzet reserves Reeds verdeelde inzet frictiebudget Resultaat na overheveling reserves = taakstelling Bezuiniging Resultaat na taakstelling Er is in de begroting 2017 een taakstelling opgenomen. Dat komt vooral door de terugloop van bekostiging bij sommige VO-scholen en de gestegen personeelslasten. Ook in het PO zijn er scholen die daarmee te maken hebben. In de begroting 2017 zijn bij alle scholen de doorlopende verplichtingen vanuit het lopende schooljaar opgenomen, zowel op personeelsgebied als op de verwachte doorlopende materiële budgetten. In de praktijk is er echter sprake van voldoende flexibiliteit in de bedrijfsvoering. Dit betekent dat er zowel bij de inkoop van materiaal als bij de formatie-planning rekening kan worden gehouden met deze taakstelling. Vooral door natuurlijk verloop, mobiliteit en de beëindiging van tijdelijke contracten bestaat de mogelijkheid bij te sturen op de formatieve inzet. In de begroting is daarnaast nog frictiebudget beschikbaar voor vestigingen die te maken hebben met knelpunten door leerlingfluctuatie. Het bestuur ziet er op toe dat de vestigingen hun taakstellingen halen. 35

37 CONTINUÏTEITSPARAGRAAF Het ministerie van OCW heeft in 2013 voorschriften uitgevaardigd over de opname in het bestuursverslag van een zogeheten Continuïteitsparagraaf. Daarmee is beoogd dat iedereen kennis kan nemen van de wijze waarop het bestuur omgaat met de financiële gevolgen van het gevoerde en te voeren beleid. Ook biedt het zicht op het verwachte exploitatieresultaat in de komende jaren en de ontwikkeling van de vermogenspositie. In 2016 is dit onderdeel van het bestuursverslag bij onderwijsinstellingen door de inspectie van het onderwijs geëvalueerd en zijn er aanpassingen doorgevoerd. De continuïteitsparagraaf voorziet in de opname van een aantal gegevens uit de jaarrekening met een verwachting van de toekomst, daarbij behorende toelichtingen en enkele overige rapportages. De opgenomen gegevens zijn gebaseerd op de gegevens van de meerjarenbegroting. A1. Kengetallen Kengetallen Personele bezetting in FTE (31-12) 716,79 715,63 713,73 709,35 Management/directie 46,87 46,80 46,67 46,39 Onderwijzend personeel 534,73 533,86 532,44 529,17 Overige medewerkers 135,19 134,97 134,61 133,79 Leerlingaantal op 1 oktober in PO Leerlingaantal op 1 oktober in VO De leerlingaantallen op 1 oktober zijn ontleend aan de begroting. De weergegeven aantallen leerlingen in het VO zijn exclusief VAVO-leerlingen. Het bestuur verwacht zowel in het PO als in het VO de personele bezetting te kunnen variëren met de verwachte leerling-ontwikkeling. A2. Balans en raming van baten en lasten Meerjarenbalans In het onderstaande overzicht is de meerjarenbalans voor OZHW voor PO en VO opgenomen. Rekeningtype Hoofdcategorie Subcategorie EFJ Activa Vaste Activa Materiële vaste activa Financiele vaste activa Totaal Vaste activa Vlottende activa Vorderingen Liquide middelen Totaal Vlottende activa Totaal Activa Passiva Vaste passiva Algemene reserve Bestemmingsreserves Voorzieningen Langlopende schulden Totaal Vaste passiva Vlottende passiva Kortlopende schulden Totaal Vlottende passiva Totaal Passiva De aflossing van de langlopende schulden en de afwaardering van de overige financiële vaste activa hebben een lineair verloop. Ten aanzien van de investeringen in materiële vaste activa en onderhoudsvoorziening is uitgegaan van de investerings- en onderhoudsplanningen. De voorziening 36

38 LBP-verlof zal naar verwachting de komende jaren verder stijgen doordat de spaarmogelijkheden in het VO zijn verruimd. Aflossingen, investeringen en verwachte ontwikkelingen in de effecten-portefeuille zijn allen meegenomen in de verwachte mutaties in het werkkapitaal. Uitgangspunt daarbij is dat de liquiditeitspositie voldoet aan de gestelde criteria in het treasurystatuut en niet lager ligt dan het huidige liquiditeitspercentage. Het verloop van het eigen vermogen is als volgt: Geplande bestedingen uit de reserves zijn opgenomen als mutatie op de algemene reserve, met uitzondering van de onttrekkingen uit de Reserve gespaarde Bapo, de Opleidingsschool en de Personele knelpunten. Tot en met 2018 zullen extra investeringen in het onderwijs mogelijk worden gemaakt door inzet van de Algemene reserve. Dit betreft enerzijds de eerder afgesproken inzet in het primair onderwijs (t/m 2017), anderzijds de inzet die noodzakelijk wordt geacht om de vestiging Geminicollege Ridderkerk, die te maken heeft met laag bezette afdelingen, tijdelijk te ondersteunen totdat de aanmeldingen weer op het gewenste niveau zijn. De voorziene inzet (uit de reserve personele knelpunten) zal in 2017 ca per jaar bedragen. Over de inzet daarna moeten nog besluiten worden genomen. Over de overige inzet op de diverse bestemmingsreserves wordt in voorkomende gevallen besloten. Door de geplande ontwikkelingen en de inzet vanuit de reserves in de komende jaren is de rentabiliteit in de komende jaren naar verwachting negatief. Dat is in lijn met de wens van het bestuur om de financiele positie beter in lijn te brengen met de signaleringswaarden die de onderwijsinspectie hanteert in het financiele toezicht. Deze zijn toegelicht in het hoofdstuk Financieel Beleid, in de paragraaf over de financiele positie. Raming van baten en lasten Vanaf 2016 is in het onderstaande overzicht de raming van baten en lasten van OZHW voor PO en VO opgenomen Hoofdgroep Rekeningtype Hoofdcategorie EFJ Realisatie Begroting Begroting Begroting Begroting Baten en lasten Opbrengsten Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdra Overige baten Totaal Opbrengsten Kosten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal Kosten Totaal Baten en lasten ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Financieel Opbrengsten Financiële baten Totaal Opbrengsten Kosten Financiële lasten Totaal Kosten Totaal Financieel Totaal ( ) ( ) ( ) ( ) (0) Geplande bestedingen uit reserves Resultaat exclusief geplande besteding van reserves ( ) (0) (0) 37

39 Het bestuur houdt in de meerjarenbegroting rekening met de hiervoor genoemde ontwikkelingen in het leerlingaantal. In de meerjarenbegroting is ervan uitgegaan dat de bestaande bekostigingen en overige subsidies structureel blijvend zullen worden toegekend, maar dat de indexeringen, met name op de materiele bekostiging, achterblijven bij de feitelijke prijsontwikkeling. In de meerjarenbegroting is verondersteld dat de personeelsbudgetten van de scholen voldoende zijn bij te sturen om de exploitatie op orde te krijgen. De flexibele schil en het natuurlijk verloop zijn naar verwachting voldoende om de verwachte fluctuaties in leerlingaantallen op te vangen. De verwachte negatieve resultaten in de komende jaren worden veroorzaakt door het inzetten van een deel van de algemene reserve. Deze inzet dient ter ondersteuning van ontwikkelingen op het gebied van huisvesting, ICT en onderwijsvernieuwing in het onderwijs. In de jaren vanaf 2020 wordt verwacht dat door de aangekondigde wijziging in de bekostigingssystematiek de scholen van OZHW voor PO en VO een hoger bedrag per leerling zullen ontvangen, waardoor het ontwikkelingsniveau ook structureel geborgd kan worden. B1. Rapportage aanwezigheid en werking van het interne risicobeheersings- en controlesysteem. In de reguliere planning- en controlcyclus en periodieke rapportages worden de belangrijkste risico s en risicobeheersing besproken. Bij OZHW voor PO en VO is in het verslagjaar niet apart gerapporteerd over de aanwezigheid en werking van het interne risicobeheersings- en controlesysteem. Dit aspect staat gepland om op te nemen in de planning- en controlcyclus vanaf Het belang van risico-management wordt onderkend door het bestuur van OZHW voor PO en VO. De aanpak om te komen tot een systeem voor risico-management is in 2016 vastgesteld. De aanpak begint met de identificatie van risico s en het beoordelen van kans en impact. Dit zal leiden tot een evaluatie en eventuele aanvulling van bestaande maatregelen. In de begrotingscyclus worden beheersmaatregelen aangeduid die per risico-categorie worden ingevoerd. B2. Beschrijving van de belangrijkste risico s en onzekerheden Risico s en onzekerheden De belangrijkste risico s zijn: politieke risico s (onzekere bekostiging), fluctuaties in leerlingaantal (op korte termijn), onderwijsaanbod (met lage bezetting), personele risico s (onvoorziene kosten, onvoldoende dekking voor salarisstijging CAO), organisatierisico s (aansprakelijkheid, uitvalrisico s), negatieve rente op onze financiële middelen en risico s op het gebied van gebouwen en inventaris. Bekostiging De sociale lasten zijn de afgelopen jaren fors gestegen. Helaas moeten we constateren dat de rijksvergoeding daarbij achterblijft. CAO-maatregelen kunnen niet altijd worden gedekt uit de loonruimte die het Ministerie van OCW ter beschikking stelt. Dit leidt tot consequenties in de personele en materiele ruimte. Ook de materiele vergoeding blijft achter bij de werkelijke kosten. De achterliggende jaren blijkt uit benchmark onderzoek van werkgeversorganisaties dat de vergoeding voor de materiele instandhouding fors achterblijft bij de kosten. Uit dit onderzoek blijkt dat de bekostiging minimaal 35% achterblijft bij de werkelijke kosten. 38

40 Leerlingaantallen De prognoses geven aan dat er in het PO een trendbreuk is met de voorbije jaren, namelijk dat er de komende jaren sprake is van een licht stijgende leerlingpopulatie die langzaam aan stabiliseert. In het VO is sprake van een verwachte lichte daling in de jaren tot en met De leerlingontwikkeling heeft consequenties voor de personele bezetting, de materiele instandhouding en de noodzakelijke omvang van de huisvesting. In 2017 heeft de onderwijsinspectie naar aanleiding van de jaarrekening 2015 van OZHW voor PO en VO nadere vragen gesteld over de naleving van het investeringsverbod voor huisvesting conform de WPO. Het gaat om bestedingen in de periode die in 2015 zijn afgeboekt. Er is nog geen duidelijkheid over de afloop van dit onderzoek. De zienswijze van OZHW voor PO en VO is dat de WPO is nageleefd, maar onderkent dat er een risico bestaat dat de inspectie onrechtmatigheden constateert. Maatregelen In de exploitatie wordt op risico s met name geanticipeerd in de personele sfeer. Ziekteverzuim, levensfase bewust personeelsbeleid, vermindering formatie en natuurlijk verloop zijn indicatoren waarop de stichting dient te sturen. De stichting hanteert daarbij de volgende instrumenten om te komen tot kostenbeheersing. Formatieplanning en mobiliteit Afvloeiingsbeleid toepassen Risicobewaking nieuwe verplichtingen Er vindt actief beleid plaats om oudere werknemers voor te lichten over de mogelijkheden van keuzepensioen. Ook zijn er afspraken over de materiele vergoedingen en kostenbeheersing. De komende periode zullen een aantal contracten opnieuw worden aanbesteed, waarbij inkoopvoordeel wordt nagestreefd. Daarnaast is afgesproken dat leegstand ook echt leegstand is. De stichting hanteert o.a. de volgende instrumenten om te komen tot kostenbeheersing. Meerjarenplannen voor onderhoud, ICT, meubilair en leermiddelen, inclusief bijstellen voor ontwikkeling leerlingaantal; Leegstand maatschappelijk benutten;leegstand laten onttrekken aan de onderwijsvoorraad. B3. Rapportage toezichthoudend orgaan Dit onderdeel is opgenomen in het verslag van de Raad van Toezicht, vanaf pagina 22 in het bestuursverslag. 39

41 7 TREASURY BELEID Algemeen Op 11 mei 2015 is het Treasurystatuut Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair en voortgezet onderwijs vastgesteld door de Raad van Toezicht. OZHW voor PO en VO voert overeenkomstig het treasurystatuut een voorzichtig beleid voor haar geldmiddelen. OZHW voor PO en VO voldoet daarmee aan de OCW-richtlijnen uit de Regeling beleggen, lenen en derivaten OCW Financiering In 2016 zijn geen nieuwe financieringen aangetrokken. Op de langlopende schulden is rente vergoed en afgelost conform de bestaande overeenkomsten. Beleggingen OZHW voor PO en VO heeft beleggingen in obligaties. In december 2016 is het beheer van de obligatieportefeuille overgedragen aan Rabobank. Ultimo 2016 was de marktwaarde van de obligaties 8,6 mln. Het verloop van de marktwaarde van deze obligaties, alsmede de looptijd, rating en couponrente zijn hieronder weergegeven. 40

42 fonds van tot Marktwaarde rating couponrente marktwaarde Bank Ned Gemeente ,09 AAA 2,625% ,50 Belgie ,35 AA 3,750% ,10 Belgie ,25 AA 2,600% ,50 Council of Europe ,03 AA 2,875% ,74 Dexia CLF ,250% ,15 Eur Fin Stab Facility ,53 AA 2,625% ,50 Eur Fin Stab Facility ,41 AA 2,250% ,50 European Investment Bank ,27 AAA 5,500% ,81 European Investment Bank ,88 AAA 5,500% ,19 European Investment Bank ,04 AAA 2,500% ,00 European Investment Bank ,02 AAA 2,500% ,13 European Union ,31 AA 3,375% ,50 European Union ,91 AA 2,750% ,40 Ned Waterschapsbank ,05 AAA 3,875% ,00 Ned Waterschapsbank ,40 AAA 3,875% ,00 Nederland ,95 AAA 4,000% Nederland ,09 AAA 3,500% ,50 Nederland ,46 AAA 3,250% ,75 Nederland ,70 AAA 2,250% ,10 Nordea Bank AB ,000% ,50 Rabobank Nederland ,87 A 3,375% Rabobank Nederland ,12 A 3,375% Rabobank Nederland ,58 A 3,375% Rabobank Nederland ,85 A 3,375% Rabobank Nederland ,00 A 4,250% ,69 Rabobank Nederland ,71 A 4,250% ,88 Rabobank Nederland ,04 A 4,125% , , ,80 De gehele portefeuille voldoet aan de Regeling beleggen, lenen en derivaten OCW Het koersresultaat in 2016 is verwerkt in de financiële baten en lasten over OZHW voor PO en VO maakt geen gebruik van derivaten. Liquiditeit Ter financiering van kortstondige liquiditeitsbehoefte is in de vorm van rekening-courantfaciliteit en vrij opneembare spaartegoeden gemiddeld ca. 8,8% van de begrote omzet aangehouden. Conform het treasurystatuut is een minimale gemiddelde omvang van 8% voorgeschreven. Het verloop van de liquide middelen is als volgt: 41

43 Totaal liquiditeit per maand in , , , , , , , ,00 0, Omdat het Ministerie van OCW in het betaalritme van de bekostiging een relatief groot deel aan liquiditeit beschikbaar stelt in het eerste deel van het jaar is de liquiditeit in het eerste half jaar hoger dan in het tweede half jaar. In januari 2016 is het deel van de portefeuille dat afliep niet opnieuw belegd, maar gebruikt om de liquiditeit aan te vullen. In januari 2017 is dat ook gedaan. Treasuryplan Het beleid omtrent de liquiditeitsbehoefte van OZHW voor PO en VO zal in de komende jaren rekening moeten houden met de krimp in leerlingaantallen. In beginsel zal de liquiditeitsbehoefte daardoor dalen. De verwachting is echter dat er meer liquiditeit moet worden vrijgemaakt omdat er middelen vanuit de reserves worden ingezet. De beleggingen zullen zodanig gepland worden dat gemiddeld ruim aan de liquiditeitsbehoefte kan worden voldaan, maar ook dat er op ieder moment voldoende middelen aanwezig zijn om in de liquiditeitsbehoefte te voorzien. 42

44 Jaarrekening 43

45 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs GRONDSLAGEN ALGEMEEN Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair en voorgezet onderwijs te Barendrecht is opgericht op 18 december Deze nieuwe Stichting is de resultante van een juridische fusie tussen Stichting 3Primair en Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden. De eindbalansen van de gefuseerde stichtingen zijn samengevoegd tot de beginbalans 2015 van de nieuwe stichting. De jaarrekening is opgesteld met inachtneming van de bepalingen opgenomen in de Ministriële Richtlijn jaarverslaggeving onderwijs. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij de bepalingen van Boek 2 titel 9 van het Burgerlijk Wetboek en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving waaronder Richtlijn 660 Onderwijsinstellingen. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. De in de jaarrekening opgenomen bedragen luiden in hele euro's. GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Stelselwijziging Toelichting stelselwijziging: In de jaarrekening 2015 was de waardering van de obligaties gebaseerd op de geamortiseerde kostprijs. Met de Rabobank is op 9 december 2016 een Overeenkomst Individueel Vermogensbeheer gesloten inzake het beheer van de effectenrekening- en portefeuille. In de oude overeenkomst met Rabobank was opgenomen dat OZHW zelfstandig kon bepalen welke obligaties wanneer werden aangeschaft (mede op advies van de Rabobank). De waardering op geamortiseerde kostprijs was gebaseerd op het uitgangspunt dat de effecten in de portefeuille in beginsel tot het einde van de looptijd werden aangehouden. In de gewijzigde overeenkomst d.d. 9 december 2016 is opgenomen dat Rabobank voor rekening en risico van OZHW voor PO en VO kan beschikken over de effecten en de liquiditeiten op de effectenrekening. Dit betekent dat obligaties ook vóór de afloopdatum verhandelbaar zijn. De obligaties in de jaarrekening 2016 zijn vanwege de gewijzigde overeenkomst gewaardeerd tegen de rëele waarde, i.c. de marktwaarde. De gewijzigde grondslag van waardering is in de beginbalans 2016 en de vergelijkende cijfers 2015 verwerkt. 44

46 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Door de stelselwijziging is het ongerealiseerd resultaat op de obligaties op 31 december 2015 met toegenomen. De nog te ontvangen rente is niet in de marktwaarde van de obligaties meegenomen. Het effect van de stelselwijziging is een stijging van de financiële baten en een toename van het eigen vermogen met Het effect is als volgt samen te vatten: Eigen vermogen Resultaat Saldo ultimo 2015 volgens Jaarrekening Aanpassing in verband met stelselwijziging Saldo ultimo 2015 aangepast aan stelselwijziging Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde, verminderd met lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven. De activeringsgrens bedraagt 500. Investeringen onder de 500 worden rechtstreeks ten laste van het resultaat gebracht. Afschrijvingen De afschrijvingen zijn gerelateerd aan de aanschafwaarde van de desbetreffende materiële vaste activa. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven. aantal jaar Gebouwen 12 ICT t/m 5 jaar 3,4 t/m 5 Inventaris en apparatuur 10 Leermethoden 8 Machines en installaties 15 Meubilair 15 t/m 20 Software 4 ICT 10 jaar 10 Verbouwingen 20 Financiële vaste activa Obligaties De looptijden van de op balansdatum aangehouden obligaties tot aan expiratiedatum variëren van 1 tot 9 jaar (2017 tot 2025). Alle obligaties hebben een vaste rente tot expiratiedatum en worden gewaardeerd tegen de reële waarde. Gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen van effecten in 2016 zijn in het verslagjaar verwerkt onder de financiële baten en lasten. 45

47 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, handelsschulden en overige te betalen posten en afgeleide financiële instrumenten (derivaten). Financiële instrumenten omvatten tevens in contracten besloten afgeleide financiële instrumenten (derivaten). Deze worden door de instelling gescheiden van het basiscontract en apart verantwoord indien de economische kenmerken en risico s van het basiscontract en het daarin besloten derivaat niet nauw verwant zijn, indien een apart instrument met dezelfde voorwaarden als het in het contract besloten derivaat aan de definitie van een derivaat zou voldoen en het gecombineerde instrument niet wordt gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de resultatenrekening. Financiële instrumenten, inclusief de van de basiscontracten gescheiden afgeleide financiële instrumenten, worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde, waarbij (dis)agio en de direct toerekenbare transactiekosten in de eerste opname worden meegenomen. Indien instrumenten niet zijn gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de resultatenrekening, maken eventuele direct toerekenbare transactiekosten deel uit van de eerste waardering. In contracten besloten financiële instrumenten die niet worden gescheiden van het basiscontract, worden verwerkt in overeenstemming met het basiscontract. Na de eerste opname (tegen reële waarde) worden financiële instrumenten op de hierna beschreven manier gewaardeerd. Verstrekte leningen en overige vorderingen Verstrekte leningen en overige vorderingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode, verminderd met bijzondere Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de De aflossingsverplichtingen voor het komend jaar van de langlopende schulden worden opgenomen onder kortlopende schulden. Afgeleide financiële instrumenten (Waardering van afgeleide financiële instrumenten op kostprijs of lagere marktwaarde) Afgeleide instrumenten worden gewaardeerd op kostprijs of lagere marktwaarde, tenzij hedge accounting onder het kostprijs hedge model wordt toegepast. 46

48 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Indien kostprijs hedge accounting wordt toegepast, vindt eerste waardering plaats tegen reële waarde. Zolang het afgeleide instrument betrekking heeft op afdekking van het specifieke risico van een toekomstige transactie die naar verwachting zal plaatsvinden, vindt geen herwaardering van dit instrument plaats. Zodra de verwachte toekomstige transactie leidt tot verantwoording in de winst- en verliesrekening, wordt de met het afgeleide instrument samenhangende winst of het met het afgeleide instrument samenhangende verlies in de resultatenrekening verwerkt. Indien de afgedekte positie van een verwachte toekomstige transactie leidt tot de opname in de balans van een niet-financieel actief of een niet-financiële verplichting past de instelling de kostprijs van dit actief aan met de afdekkingsresultaten die nog niet in de resultatenrekening zijn verwerkt. Een verlies voor het percentage groter dan de omvang van het afgeleide instrument ten opzichte van de afgedekte positie wordt op basis van kostprijs of lagere marktwaarde direct in de resultatenrekening verwerkt. Indien afgeleide instrumenten aflopen of worden verkocht, worden de afdekkingsrelaties beëindigd. De cumulatieve winst die of het cumulatieve verlies dat tot dat moment nog niet in de resultatenrekening was verwerkt, wordt als overlopende post in de balans opgenomen totdat de afgedekte transacties plaatsvinden. Indien de transacties naar verwachting niet meer plaatsvinden, wordt de cumulatieve winst of het cumulatieve verlies overgeboekt naar de winst-en-verliesrekening. Afhankelijk van de specifieke situatie kunnen de volgende teksten worden toegevoegd aan de grondslagen voor de financiële instrumenten: Financiële instrumenten die deel uitmaken van een handelsportefeuille Financiële instrumenten (activa en verplichtingen) die worden aangehouden voor handelsdoeleinden worden gewaardeerd tegen reële waarde en wijzigingen in die reële waarde worden verantwoord in de winst-en-verliesrekening. In de eerste periode van waardering worden toerekenbare transactiekosten als last in de resultatenrekening verwerkt. Gekochte leningen en obligaties Gekochte leningen en obligaties waarvan de instelling de intentie heeft deze tot het einde van de looptijd aan te houden, en hiertoe ook in staat is, worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen. De overige gekochte leningen en obligaties worden, voor zover deze aan een beurs genoteerd zijn, gewaardeerd tegen reële waarde. Wijzigingen in die reële waarde worden verantwoord in de resultatenrekening. Niet-beursgenoteerde gekochte leningen en obligaties worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen. 47

49 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Afgeleide financiële instrumenten (Waardering van afgeleide instrumenten op reële waarde) Afgeleide instrumenten worden gewaardeerd op actuele waarde waarbij alle waardewijzigingen in de resultatenrekening worden verantwoord, tenzij hedge accounting wordt toegepast ter afdekking van de variabiliteit van toekomstige kasstromen die effect hebben op de winst-en-verliesrekeningen (kasstroomhedge). Indien kasstroomhedge accounting plaatsvindt, wordt het effectieve deel van de reëlewaardewijzigingen van de afgeleide instrumenten in eerste instantie in de herwaarderingsreserve verantwoord. Op het moment dat de verwachte toekomstige transacties leiden tot de verantwoording van resultaten in de winst-en-verliesrekening, vindt overboeking vanuit de herwaarderingsreserve naar de resultatenrekening plaats. Indien de afgedekte positie van een verwachte toekomstige transactie leidt tot de opname in de balans van een niet-financieel actief of een niet-financiële verplichting past de instelling de kostprijs van dit actief aan met de hedgeresultaten door Bepaling reële waarde De reële waarde van een financieel instrument is het bedrag waarvoor een actief kan worden verhandeld of een passief kan worden afgewikkeld tussen ter zake goed geïnformeerde partijen, die tot een transactie bereid en van elkaar onafhankelijk zijn. De reële waarde van beursgenoteerde financiële instrumenten wordt bepaald aan de hand van de biedprijs. De reële waarde van niet-beursgenoteerde financiële instrumenten wordt bepaald door de verwachte kasstromen contant te maken tegen een disconteringsvoet die gelijk is aan de geldende risicovrije marktrente voor de resterende looptijd vermeerderd met krediet- en liquiditeitsopslagen. De reële waarde van derivaten waarbij collateral wordt uitgewisseld, wordt bepaald door het contant maken van de kasstromen aan de hand van de (Eonia) swapcurve, omdat door de uitwisseling het krediet- en liquiditeitsrisico worden verzacht. De reële waarde van derivaten waarbij geen collateral wordt uitgewisseld, wordt bepaald door het contant maken van de kasstromen aan de hand van de relevante swapcurve vermeerderd met krediet- en liquiditeitsopslagen. Het renterisico is beperkt tot eventuele veranderingen in de marktrente van opgenomen Het financieringsrisico is beperkt. Financieringen van langlopende schulden zijn betrokken bij BNG en gemeente Barendrecht. Overige financiele vaste activa De overige financiele vaste activa worden opgenomen tegen nominale waarde, voor zover noodzakelijk onder aftrek van een voorziening voor het risico van oninbaarheid. 48

50 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden initieel gewaardeerd tegen reële waarde en vervolgens tegen geamortiseerde kostprijs. Voorzieningen wegens mogelijke oninbaarheid worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering. Voor het vormen van de voorziening onibaarheid worden zowel de statische als de dynamische methode toegepast. Vorderingen ouder dan 180 dagen worden in zijn geheel aan het einde van het boekjaar aan de voorziening toegevoegd. Facturen voor ouderbijdragen tot en met 180 dagen oud worden op basis van het percentage oninbaarheid van de voorliggende periode aan de voorziening toegevoegd. Liquide middelen De liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld in de toelichting op de balans, ter vrije beschikking van het bestuur en worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Algemene reserve De algemene reserve betreft een buffer ter waarborging van de continuïteit van het bevoegd gezag en wordt opgebouwd uit resultaatbestemming van overschotten welke ontstaan uit het verschil tussen de toegerekende baten en werkelijk gemaakte lasten. In geval van een tekort wordt dit resultaat ten laste van de algemene reserve gebracht. Voorzieningen De voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen die op balansdatum bestaan en waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is, waarvan de hoogte redelijkerwijs geschat kan worden en voor zover deze verplichtingen en risico's niet op activa in mindering zijn gebracht. Voorzieningen kunnen worden gevormd ter egalisatie van kosten waarbij een deel van de in de toekomst te verwachten uitgaven zijn oorsprong heeft voor balansdatum. Langlopende schulden De langlopende schulden worden bij de eerste opname opgenomen tegen de reele waarde verminderd met de direct daaraan toe te rekenen transactiekosten en aflossingen. Kortlopende schulden en overlopende passiva De kortlopende schulden en overlopende passiva worden initieel gewaardeerd tegen reële waarde en vervolgens tegen geamortiseerde kostprijs. Egalisatierekeningen De op de balans opgenomen egalisatierekeningen zijn opgebouwd uit de ontvangen subsidies voor eerste inrichting en praktijkgerichte leeromgeving. Hiertegenover staan diverse activa aanschaffingen. De subsidies voor de 1e inrichting worden in vijf jaar ten gunste van het resultaat gebracht, die voor de praktijkgerichte leeromgeving en die voor de onderwijskundige vernieuwingen in Zwijndrecht in 15 jaar. 49

51 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs GRONDSLAGEN VOOR DE RESULTAATSBEPALING Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten (subsidies en overige baten) en alle hiermee verbonden, aan het verslagjaar toe te rekenen, lasten. De lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de verslagperiode waarop deze betrekking hebben. Rijksbijdragen OCW Onder de Rijksbijdragen OCW worden de vergoedingen voor de exploitatie opgenomen, verstrekt door het Ministerie OCW. De Rijksbijdragen worden toegerekend aan het verslagjaar. De ontvangen (normatieve) rijksbijdrage en de niet-geoormerkte OCW-subsidies (vrij besteedbare doelsubsidies zonder verrekeningsclausule) worden in het jaar waarop de toekenningen betrekking hebben volledig verwerkt als baten in de staat van baten en lasten. Geoormerkte OCW-subsidies met een vrij besteedbaar overschot (doelsubsidies waarbij het overschot geen verrekeningsclausule heeft) worden ten gunste van de staat van baten en lasten verantwoord naar rato van de voortgang van de gesubsidieerde activiteiten. Het deel van de subsidies waar nog geen activiteiten voor zijn verricht per balansdatum worden verantwoord onder de overlopende passiva. Geoormerkte OCW-subsidies (doelsubsidies met verrekeningclausule) worden ten gunste van de staat van baten en lasten verantwoord in het jaar ten laste waarvan de gesubsidieerde lasten komen. Niet bestede middelen worden verantwoord onder de overlopende passiva zolang de bestedingstermijn nog niet is verlopen. Niet bestede middelen worden verantwoord onder de kortlopende schulden zodra de bestedingstermijn is verlopen op balansdatum. Pensioenverplichtingen De pensioenregeling van de medewerkers is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Stichting Pensioenfonds voor overheid en onderwijs. Het ouderdomspensioen is een toegezegdpensioen-regeling op basis van (voorwaardelijk) geïndexeerd middelloon. Indexatie van de pensioenrechten is afhankelijk van de financiële positie waarin het pensioenfonds zich bevindt. De aan de pensioenuitvoerder te betalen premie wordt als last in de winst- en verliesrekening verantwoord en, voor zover de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie nog niet is voldaan, wordt deze verplichting op de balans opgenomen. De Stichting heeft geen verplichting tot het doen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het voldoen van toekomstig hogere premiebijdragen. Om deze reden worden de op een periode betrekking hebbende premiebijdragen in die periode ten laste van het resultaat gebracht. De dekkingsgraad van het ABP per 31 december 2016 bedraagt 96.6%. 50

52 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs GRONDSLAGEN VOOR HET KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen en vlottende effecten. Effecten worden als liquide gezien indien deze als vlottend actief worden verantwoord. Ontvangen interest wordt opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde interest wordt opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. Transacties waarbij geen ruil van geldmiddelen plaatsvindt, waaronder financiële leasing, worden niet in het kasstroomoverzicht opgenomen. De betaling van de leasetermijnen is opgenomen onder de operationele activiteiten. 51

53 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs MODEL A: BALANS NA RESULTAATBESTEMMING PER 31 DECEMBER 2016 (in euro's) Rekeningtype Hoofdcategorie Subcategorie EFJ Activa Vaste Activa Materiële vaste activa Financiele vaste activa Totaal Vaste activa Vlottende activa Vorderingen Liquide middelen Totaal Vlottende activa Totaal Activa Passiva Vaste passiva Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Totaal Vaste passiva Vlottende passiva Kortlopende schulden Totaal Vlottende passiva Totaal Passiva

54 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs MODEL B: STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2016 (in euro's) Hoofdgroep RekeningtypeHoofdcategorie EFJ Realisatie Begroting Realisatie Baten en laste OpbrengstenRijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdrage Overige baten Totaal Opbrengsten Kosten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal Kosten Totaal Baten en lasten ( ) ( ) ( ) Financieel OpbrengstenFinanciële baten Totaal Opbrengsten Kosten Financiële lasten Totaal Kosten Totaal Financieel Totaal ( ) ( ) ( ) De analyse van het resultaat is onder de Toelichting op de staat van baten en lasten opgenomen. Zie pagina

55 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs MODEL C: KASSTROOMOVERZICHT 2016 (in euro's) Het onderstaande kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Hierbij wordt het saldo baten en lasten als uitgangspunt genomen, waarop vervolgens correcties worden aangebracht voor verschillen tussen opbrengsten en ontvangsten en kosten en uitgaven Kasstroom uit operationele activiteiten Saldo baten en lasten ( ) ( ) Aanpassingen voor: >Afschrijvingen >Mutaties voorzieningen (42.759) >Mutatie eigen vermogen - ( ) Veranderingen in vlottende middelen: >Vorderingen ( ) >Schulden ( ) Kasstroom uit bedrijfsoperaties ( ) Ontvangen interest Betaalde interest ( ) ( ) Totaal kasstroom uit operationele activiteiten (70.199) Kasstroom uit investeringactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa ( ) ( ) (Des)investeringen in financiële vaste activ ( ) Investeringen in samenwerkingsverbanden - - Totaal kasstroom uit (des)investeringsactiviteiten ( ) ( ) Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden ( ) ( ) Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten ( ) ( ) Mutatie liquide middelen ( ) ( ) Beginstand liquide middelen Mutatie liquide middelen ( ) ( ) Eindstand liquide middelen Balans saldo

56 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING BEHORENDE TOT DE BALANS PER 31 DECEMBER 2016 (in euro's) ACTIVA (EFJ 1) Materiële vaste activa (EFJ 1.2) Boekwaarde Inves- Desinves- Jaar- Boekwaarde Omschrijving teringen teringen afschrijving Gebouwen Verbouwingen Inventaris en apparatuur Machines en installaties Meubilair ICT Software Leermethoden Vervoersmiddelen Subtotaal MVA in ontwikkeling Totaal materiële vaste activa "Gebouwen" betreft het schoolgebouw van St. Beheer Onderwijsgebouw Focus Beroepsacademie in Barendrecht. St. OZHW voor PO en VO heeft het pand voor 50% in eigendom. De WOZ waarde van het gehele pand bedraagt De verzekerde waarde is Cumulatieve aanschafwaarde materiële vaste activa Cumulatieve afschrijvingen ( ) ( ) Boekwaarde materiële vaste activa Financiële vaste activa (EFJ 1.3) Boekwaarde (Des)inves- Aflossingen Afschrijvingen Boekwaarde Marktwaarde teringen Waarde mut Obligaties ( ) Garantielening nieuwbouw Ridderkerk Garantielening nieuwbouw Barendrecht VB huur Totaal ( )

57 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING BEHORENDE TOT DE BALANS PER 31 DECEMBER 2016 (in euro's) Vorderingen (EFJ 1.5) EFJ Debiteuren Ministerie van OCW Overige vorderingen Voorziening oninbaarheid ( ) ( ) Overlopende activa Totaal Vorderingen De vorderingen hebben een looptijd van korter dan 1 jaar. Het verloop van de voorziening oninbaarheid is als volgt: Stand 1 januari Dotatie Onttrekking Stand per 31 december Liquide middelen (EFJ 1.7) EFJ Kassen Banken Totaal Liquide middelen De liquide middelen staan ter vrije beschikking. PASSIVA (EFJ 2) Eigen vermogen (EFJ 2.1) Resultaatsbestemming Algemene reserve publiek ( ) Bestemmingsreserve BAPO publiek ( ) Bestemmingsreserve NOA gelden publiek ( ) Bestemmingsreserve Boekenfonds publiek Bestemmingsreserve personele knelpunt publiek ( ) Bestemmingsreserve Opl.school Rijnmon publiek Bestemmingsreserve giften en sponsorin privaat Totaal Eigen vermogen ( )

58 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING BEHORENDE TOT DE BALANS PER 31 DECEMBER 2016 (in euro's) Algemene Reserve De algemene reserve is opgebouwd uit de in het verleden opgebouwde positieve en negatieve exploitatieresultaten en is bedoeld voor het afdekken van toekomstige financiële risico s in de bedrijfsvoering. Omdat de reserve voor dit doel ruim toereikend was, is besloten in 2016, evenals als in 2015, projecten uit te voeren die een extra impuls geven aan de organisatie, zoals gebouwvernieuwingen, Victor de verkenner, extra ICT en de Leeronderneming. Hiervoor is in totaal onttrokken aan de reserve. Aan de algemene reserve is daarnaast het negatieve resultaat uit publieke middelen van 2016 na mutaties op bestemmingsreserves ad toegevoegd onder voorbehoud van goedkeuring van de jaarrekening. Bestemmingsreserve BAPO De reserve, die uit een voormalige voorziening is ontstaan, is bedoeld om de resterende verplichtingen die voortkomen uit de door personeelsleden gespaarde arbeidsuren voor BAPOverlof in het VO te voldoen. Door de stelselwijziging in 2010 worden deze kosten niet langer ten laste van de voorzieningen gebracht. Het onttrokken bedrag is gelijk aan de kosten van het in Bestemmingsreserve Boekenfonds De reserve, die uit een voormalige voorziening is ontstaan, is bedoeld om de kosten bij methodewijzigingen voor het boekenfonds op te vangen. De reserve is ongewijzigd gebleven. Bestemmingsreserve NOA gelden In 2013 is de tijdelijke ophoging van de lumpsum, die in december 2013 is verstrekt aan het VO, hierin opgenomen. Omdat het niet ging om een strukturele verhoging, is besloten de baten te spreiden en de reserve meerjarig af te bouwen. In 2014 is in afwachting van meerjarige toezeggingen alvast ingezet. In 2015 is ingezet. Door het bestuur van OZHW is besloten de reserve opnieuw voor een deel in te zetten in 2016, namelijk ter hoogte van het bedrag dat in het VO in de begrotingen aan vestigingen is toegewezen die op de exploitatie in 2015 een positief resultaat hadden behaald. Dit beleid zal in 2017 niet worden voortgezet. Over het restant van de bestemmingsreserve zal in 2017 een besluit worden genomen. Bestemmingsreserve Personele knelpunten De bestemmingsreserve personele knelpunten is door het bestuur gevormd met een specifiek bestemmingsdoel, namelijk om buitengewone fluctuaties (zoals ontslag-vergoedingen en op kwalitatieve gronden boventallig personeel) in de personele bezetting op te vangen. In 2016 is besloten aan de bestemmingsreserve te onttrekken. Dit is onder andere gebruikt ter dekking van de personele knelpunten en kosten van de taskforce Gemini Ridderkerk. 57

59 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING BEHORENDE TOT DE BALANS PER 31 DECEMBER (in euro's) Bestemmingsreserve Opleidingsschool Rijnmond Stichting OZHW voor PO en VO is in 2015 benoemd tot penvoerder van de Opleidingsschool Rijnmond. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft voor de schooljaren en per schooljaar beschikbaar gesteld. De bestemmingsreserve Opleidingsschool Rijnmond betreft het resultaat van de ingezette bekostiging van het schooljaar minus de in dat schooljaar gemaakte kosten. De inzet van deze bestemmingsreserve zal worden gedaan conform de opgestelde meerjarenbegroting van Opleidingsschool Rijnmond. Bestemmingsreserve giften en sponsoring De bestemmingsreserve giften en sponsoring is opgebouwd uit verkregen particuliere giften en sponsorbijdragen. Het bestuur zal deze middelen aanwenden om toekomstige projecten te financieren waar wetgeving de inzet van publieke middelen uit het onderwijs niet toestaat, maar die wel tegemoetkomen aan de doelstellingen van de stichting. In 2016 is toegevoegd Voorzieningen (EFJ 2.2) Stand per Dotaties Onttrek- Vrijval Stand per kingen Voorziening jubilea Voorziening Spaarverlof Voorziening LPB Onderhoudsvoorziening Totaal Voorzieningen Voorziening jubilea De voorziening jubilea is gevormd op basis van een gemiddelde intredeleeftijd in het onderwijs van 25 jaar en een uitkering bij 25 en 40-jarig jubileum conform de CAO. In de berekening is rekening gehouden met een blijfkans, toekomstige loonkostenontwikkeling en disconteringsvoet (0,4 %). De voorziening jubilea wordt opgenomen tegen de contante waarde. Voorziening spaarverlof De CAO biedt de mogelijkheid om te sparen voor verlof door extra uren te werken (60 uur op jaarbasis). Deze uren worden in een latere periode opgenomen. De hoogte van de voorziening is het som van het cumulatief aantal opgebouwde uren vermenigvuldigd met de gemiddelde loonsom voor de betreffende personeelscategorie ultimo

60 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING BEHORENDE TOT DE BALANS PER 31 DECEMBER 2016 (in euro's) Voorziening LBP In de CAO is een nieuwe regeling opgenomen. In het kader van levensfasebewust personeelsbeleid krijgt iedere werknemer per schooljaar de beschikking over 50 klokuren (persoonlijk budget) die aangewend kunnen worden voor verlof, werkdrukvermindering of bepaalde doelbestedingen in geld. Voor zover is gekozen voor verlof is een voorziening opgebouwd. De hoogte van deze voorziening is de som van het cumulatief aantal opgebouwde uren vermenigvuldigd met de gemiddelde loonsom voor de betreffende personeelscategorie ultimo Voorziening groot onderhoud De voorziening beoogt kostenegalisatie voor de uitgaven van groot planmatig onderhoud aan onroerende zaken, die door de jaren heen een onregelmatig verloop hebben. De dotaties aan de voorziening zijn gebaseerd op de meerjarenonderhoudsplanning. Het uitgevoerde onderhoud wordt ten laste van deze voorziening gebracht. De voorziening is, rekening houdend met geplande jaarlijkse dotaties, toereikend voor uit te voeren onderhoud in de periode waarvoor de meerjarenonderhoudsbegroting strekt. De voorziening wordt gewaardeerd tegen nominale waarde. Langlopende schulden (EFJ 2.3) Aflossingen lt <= 1jr V= 5jr lt > 5jr BNG Gemeente Barendrecht Totaal < lt De langlopende schulden bestaan uit een deel af te lossen na 1 jaar en uit een deel af te lossen binnen 1 jaar (kortlopend deel). Het kortlopende deel is opgenomen onder de "Overlopende passiva" bij "Nog te betalen bedragen". Langlopend Kortlopend De huidige leningen zijn afgesloten ter financiering van investeringen in het verleden in nieuwbouw en verbouwingen. In 2016 zijn geen nieuwe langlopende verplichtingen aangegaan. In de tabel is de looptijd (lt) van de aflossingsverplichtingen gesplitst in perioden. Lening BNG Dit is een lening verstrekt in 1997 door de BNG aan OZHW ten behoeve van de financiering van de nieuwbouw van de vestiging Ridderkerk. De rente is vast en bedraagt 6,83%. Tegenover deze lening heeft de gemeente Ridderkerk zich garant gesteld voor de rente en aflossingen. Dit is opgenomen onder de financiële vaste activa. 59

61 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING BEHORENDE TOT DE BALANS PER 31 DECEMBER (in euro's) Lening gemeente Barendrecht De lening is ingegaan op 1 april Het betreft een lening ten behoeve van de gelijktijdige eigendomsoverdracht van de nieuwbouw locatie Barendrecht. Tegenover deze lening heeft de gemeente Barendrecht zich verplicht het pand terug te kopen tegen een waarde gelijk aan de hoogte van het nog uitstaande geleende bedrag. Dit is opgenomen onder de financiële vaste activa. In 2010 is de kortlopende aflossingsverplichting tot en met 2009 met de gemeente afgestemd en voldaan. In 2016 is opnieuw een vrijwillige aflossing gedaan. Ook de resterende aflossingen zijn afgestemd met de gemeente Barendrecht. De rente is gelijk aan een rente, éénmaal per jaar achteraf te voldoen op 1 april. De rente bedroeg in %. Kortlopende schulden (EFJ 2.4) EFJ Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva Totaal Kortlopende schulden Belastingen en premies sociale verzekeringen (EFJ 2.4.7) Af te dragen loonheffingen Omzetbelasting 681 (1.327) Te betalen premies vervangings/participatiefonds Totaal Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige kortlopende schulden (EFJ 2.4.9) Samenwerkingsverbanden Gelden derden (OR/MR gelden) Overige kortlopende schulden Totaal Overige kortlopende schulden Overlopende passiva (EFJ ) Vooruit ontvangen geoormerkte subsidies OCW Overige vooruitontvangen subsidies OCW Egalisatierekeningen Reserveringen personeel Vooruitontvangen bedragen Nog te betalen bedragen Totaal Overlopende passiva

62 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2016 (in euro's) Algemeen Het resultaat in 2016 wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door beleidsontwikkeling waarvoor is besloten de reserves in te zetten. Realisatie 2016 Resultaat ( ) Geplande besteding van reserves ( ) Resultaat exclusief geplande besteding reserves ( ) Incidentele lasten (opgenomen onder 'overige lasten'). ( ) Resultaat reguliere bedrijfsvoering (29.903) Het resultaat in 2016 is voor niet voorzien. In het verslagjaar is een incidenteel verlies verwerkt ad Ook is in het resultaat verwerkt dat de CAO-wijzigingen tot hogere personeelslasten hebben geleid. Voor ca aan extra werkgeverslasten was in de begroting op dat punt niet voorzien. De bijstellingen in het verslagjaar op de gerealiseerde baten en lasten in de reguliere bedrijfsvoering hebben dit verschil nagenoeg gecompenseerd. In het bestuursverslag is de analyse op het resultaat in 2016 en de financiële positie op hoofdlijnen toegelicht. In de toelichting hieronder zijn de verschillen met de begroting per onderdeel nader toegelicht. Baten (EFJ 3) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Rijksbijdragen Ministerie van OCW Overige overheidsbaten Overige baten Totaal Baten Rijksbijdragen Ministerie van OCW (EFJ 3.1) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Rijksbijdragen Ministerie van OCW Overige subsidies OCW Ontvangen doorbetalingen rijksbijdrage SWV Totaal Rijksbijdragen Ministerie van OCW

63 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2016 (in euro's) Overige subsidies OCW (EFJ 3.1.2) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Geoormerkte subsidie Ministerie van OCW Bestede subsidie Opleidingsschool Rijnmond Niet-geoormerkte subsidies Ministerie van OCW Totaal Overige subsidies OCW Voor een specificatie van de geoormerkte subsidie Ministerie van OCW zie Model G: Doelsubsidies OZHW is penvoerder voor de Opleidingsschool Rijnmond (RPO) en heeft uit hoofde van die functie beschikt gekregen van DUO. In 2016 is ingezet. Het restant à staat op de balans onder 'Overige vooruitontvangen subsidies OCW'. Overige baten (EFJ 3.5) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Verhuur Detachering personeel Ouderbijdragen Overige Totaal Overige baten Lasten (EFJ 4) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten Totaal Lasten Personele lasten (EFJ 4.1) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Lonen en salarissen Overige personele lasten Af: Uitkeringen -/ ( ) ( ) ( ) Totaal Personele lasten

64 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2016 (in euro's) Lonen en salarissen (EFJ 4.1.1) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Brutolonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Totaal Lonen en salarissen Overige personele lasten (EFJ 4.1.2) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Dotaties personele voorzieningen Personeel niet in loondienst Overige Totaal Overige personele lasten Per bedraagt het aantal FTE's 718,34. Per was dit gezamenlijk bij de gefuseerde stichtingen 754,18. Korttijdelijke vervangingen zijn hierin meegeteld. Afschrijvingen (EFJ 4.2) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Materiële vaste activa Resultaat op verkoop materiële vaste activa (5.808) - (2.700) Totaal Afschrijvingen Huisvestingslasten (EFJ 4.3) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Huur Onderhoud Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen Dotatie overige onderhoudsvoorziening Overige huisvestingslasten Totaal Huisvestingslasten

65 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2016 (in euro's) Overige lasten (EFJ 4.4) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Administratie- en beheerslasten Inventaris, apparatuur en leermiddelen Overige Totaal Overige lasten Administratie- en beheerslasten (EFJ 4.4.1) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Accountantskosten Overige administratie- en beheerslasten Totaal Administratie- en beheerslasten De Accountantskosten kunnen als volgt worden uitgesplitst: Realisatie Realisatie Onderzoek van de jaarrekening Andere controleopdrachten - - Adviesdiensten op fiscaal terrein - - Andere niet-controlediensten - - Totaal Accountantkosten Inventaris, apparatuur en leermiddelen (EFJ 4.4.2) Realisatie Begroting Realisatie Boeken Leermiddelen ICT-kosten Reproduktiekosten Overige inventaris, apparatuur en leermiddelen Totaal Inventaris, apparatuur en leermiddelen

66 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER (in euro's) Overige lasten (EFJ 4.4.4) Realisatie Begroting Realisatie Mutaties wegens voorziening oninbaarheid Schoolreizen, sport en excursies Overige Totaal Overige lasten Financiële baten en lasten (EFJ 5) EFJ Realisatie Begroting Realisatie Rentebaten en soortgelijke inkomsten Waardeveranderingen van financiële vaste activa en van effecten 5.3 (93.453) Opbrengst van vorderingen die tot de vaste activa behoren en van effecten ( ) Rentelasten en soortgelijke kosten 5.5 ( ) (35.900) ( ) Totaal Financiële baten en lasten De presentatie van de financiële baten en lasten is in 2016 aangepast aan het digitale aangiftemodel van DUO. In de begroting is 2016 is daar nog geen rekening mee gehouden. 65

67 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN (in euro's) De niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen zijn: o Langlopende contracten Onderstaand een overzicht van de contracten met een looptijd van meer dan 1 jaar: Omschrijving Looptijd Vanaf Bedrag per jaar Kopieerders Computerapparatuur Overige ICT 36/ Schoonmaak Totaal aan verplichtingen

68 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM Na balansdatum is door de inspectie van het onderwijs een concept-onderzoeksrapport uitgebracht waarin staat dat bij het besluit tot afboeken van twee vorderingen in 2015 door OZHW voor PO en VO gehandeld is in strijd met de WPO. Het bestuur van OZHW voor PO en VO heeft de gelegenheid een eigen zienswijze in te dienen op deze bevindingen. Door de inspectie zal later in een apart besluit kenbaar worden gemaakt of en in hoeverre er (financiële) consequenties aan zijn verbonden. OZHW voor PO en VO verwacht geen terugvordering van bekostiging en heeft een zienswijze die dit onderschrijft. In de jaarrekening 2016 is met eventuele financiële consequenties daarom geen rekening gehouden. 67

69 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs VOORSTEL BESTEMMING VAN HET RESULTAAT Het resultaat volgens de staat van baten en lasten over 2016 bedraagt negatief ( ) Het voorstel is om het resultaat als volgt te verdelen: Algemene reserve ( ) Bestemmingsreserve BAPO ( ) Bestemmingsreserve NOA gelden ( ) Bestemmingsreserve Boekenfonds - Bestemmingsreserve personele knelpunten ( ) Bestemmingsreserve Opl.school Rijnmond Bestemmingsreserve giften en sponsoring Totaal ( ) Vooruitlopend op de goedkeuring van de Raad van Toezicht is dit voorstel reeds in de jaarrekening verwerkt. 68

70 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs MODEL E: OVERZICHT VERBONDEN PARTIJEN Verbonden Partij, meerderheidsdeelneming OZHW voor PO en VO heeft geen meerderheidsdeelneming in verbonden partijen. Verbonden Partij, minderheidsdeelneming OZHW voor PO en VO heeft geen minderheidsdeelneming in verbonden partijen. Verbonden Partij met belang in bevoegd gezag Statutaire naam Stichting Passend Onderwijs RIBA Stichting Samenwerkings-verband VO Noordelijke Drechtsteden Samenwerkings-verband Koers VO Stichting Samenwerkings-verband PO Drechtsteden Stichting Beheer LOC gebouw Zwijndrechtse Waard Stichting Maximaschool Juridische Deelnam Statutaire Zetel Code activiteiten Vorm e % Stichting Ridderkerk Passend onderwijs 0 Stichting Vereniging Rotterdam Passend onderwijs 0 Stichting Stichting Stichting Rotterdam Sliedrecht Zwijndrecht Ridderkerk Passend onderwijs Passend onderwijs Beheer LOC gebouw PRO en Rebound voorzieningen Nadere toelichting op de verbonden partijen: Stichting Samenwerkingsverband VO Oost IJsselmonde West Alblasserwaard, met als publieksnaam: Samenwerkingsverband VO Noordelijke Drechtsteden Dit samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor het passend onderwijs in het Voortgezet onderwijs in de regio Noordelijke Drechtsteden. Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de acht aangesloten leden en benoemt uit die leden een dagelijks bestuur van drie leden. Bestuursleden die geen lid zijn van het dagelijks bestuur vormen samen het algemeen bestuur. Stichting Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden In dit Samenwerkingsverband voor het Primair Onderwijs werken ruim veertig basisscholen, twee scholen voor Speciaal basisonderwijs en twee scholen voor Speciaal Onderwijs samen aan passend onderwijs voor meer dan twaalfduizend leerlingen. Het samenwerkingsverband wordt bestuurd door vertegenwoordigers van dertien schoolbesturen, waaronder Stichting OZHW voor PO en VO. Stichting RIBA Het bestuur van deze stichting heeft een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. Het Algemeen Bestuur bestaat uit een vertegenwoordiger van elk van de acht aan het samenwerkingsverband deelnemende schoolbesturen, waaronder Stichting OZHW voor PO en VO. Het Algemeen Bestuur benoemt een Dagelijks Bestuur, dat bestaat uit een voorzitter en een penningmeester. 69

71 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs Samenwerkingsverband Koers VO Dit samenwerkingsverband voor passend onderwijs in het Voortgezet Onderwijs is een vereniging met 24 schoolbesturen, waaronder OZHW voor PO en VO, die zijn aangesloten via het lidmaatschap van de vereniging. De vereniging bestaat uit de organen: algemene ledenvergadering, Raad van Toezicht en College van Bestuur. In 2016 zaten geen vertegenwoordigers van OZHW voor PO en VO in de Raad van Toezicht of het College van Bestuur. Stichting Beheer LOC gebouw Alle exploitatiekosten van met uitzondering van de personeelskosten, worden gemaakt door deze stichting, en via overeenkomsten tussen de drie samenwerkende scholen verdeeld. De berekende materiële bekostiging van de vestiging OZHW, voorheen Walburgcollege Hendrik Ido Ambacht, wordt ingezet om het exploitatiedeel van OZHW te dekken. Ook zijn er investeringen gedaan bij die in de vorm van een lening door OZHW aan ter beschikking zijn gesteld. De drie participerende onderwijsstichtingen, nl. Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Zwijndrechtse Waard, Stichting Regionaal Opleidingencentrum Zuid-Holland Zuid en OZHW voor PO en VO vormen het bestuur van de Stichting Beheer LOC-gebouw Zwijndrechtse Waard en hebben het feitelijke bestuurswerk opgedragen aan vertegenwoordigers die door de participanten/bestuursleden worden aangewezen. Deze vertegenwoordigers leggen verantwoording af over hun functioneren als vertegenwoordiger aan de raad van toezicht respectievelijk het bestuur van de participant/onderwijsstichting die hen heeft afgevaardigd. Daarmee strekt het toezichthoudend bereik van de raden van toezicht, respectievelijk het bestuur van de participanten zich uit tot het handelen van hun bestuurlijke vertegenwoordigers. Stichting Máximaschool. Alle exploitatiekosten van de Máximaschool worden gemaakt door deze stichting en via overeenkomsten tussen de twee samenwerkende scholen verdeeld. De berekende bekostiging, alsmede de extra verkregen exploitatiesubsidie, wordt ingezet om deze kosten te dekken. Twee bestuursleden van OZHW voor PO en VO hebben zitting in het bestuur van de Stichting. Dit is de helft van het aantal bestuursleden. Stichting Beheer Onderwijsgebouw Focus Beroepsacademie Barendrecht. In 2010 is de beheersstichting opgericht door OZHW voor PO en VO en Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving, die samen het bestuur vormen. Er waren in het verslagjaar binnen deze stichting nog geen activiteiten die voor OZHW tot rechten of verplichtingen hebben geleid. In de verbonden partijen heeft OZHW geen overheersende zeggenschap. Er zijn geen andere rechtspersonen waarmee een financiële en/of organisatorische band bestaat. 70

72 MODEL G: OPGAVE DOELSUBSIDIES G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule (Regeling ROS art.13, lid 2 sub a en EL&I regelingen betrekking hebbend op de EL&I subsidies) De prestatie is ultimo verslagjaar conform de subsidiebeschikking geheel uitgevoerd en afger nog niet geheel afgerond Aankruisen wat van toepassing is Bedrag van Ontvangen Omschrijving Toewijzing de t/m Lasten in Kenmerk Datum toewijzing verslagjaar verslagjaar EUR EUR Zij-instroom t Zij-instroom t - Zij-instroom t - Zomerschool t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t (11.298) Lerarenbeurs OND/ODV t (6.136) Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Lerarenbeurs t Totaal

73 G2 Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule (Regeling ROS art.13, lid 2 sub b en EL&I regelingen betrekking hebbend op de EL&I subsidies) G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar Toewijzing Bedrag van de Ontvangen t/m Totale Te verrekenen Lasten in Kenmerk Datum toewijzing verslagjaar kosten ultimo verslagjr verslagjaar Omschrijving EUR EUR EUR EUR EUR VSV prestatie-sub vast VSV prestatie-sub vari Totaal MODEL G: OPGAVE DOELSUBSIDIES G2-B Doorlopend tot in een volgend verslagjaar Omschrijving Bedrag van de Saldo Ontvangen in Lasten in Totale kosten Toewijzing Kenmerk Datum toewijzing verslagjaar verslagjaar EUR EUR EUR EUR EUR VSV prestatiesubsidie vast Totaal Saldo nog te besteden ultimo verslagjaar EUR

74 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs WET NORMERING BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN 1. Bezoldiging topfunctionarissen 1a. Leidinggevende topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen met dienstbetrekking Tevens leidinggevende topfunctionarissen zonder dienstbetrekking vanaf de 13e maand van de functievervulling bedragen x 1 L.D. de Haan J. van Knijff Functiegegevens Voorzitter College van Bestuur Lid College van Bestuur L.P.T. Verwijmeren Medewerker in algemene dienst J.A.M. van Esch Medewerker in algemene dienst Aanvang en einde functievervulling in /1-31/12 1/1-31/12 n.v.t. 1/5-30/6 Omvang dienstverband (in fte) 1,0 1,0 0,0 1,0 Gewezen topfunctionaris? nee nee ja ja Fictieve dienstbetrekking? nee nee n.v.t. nee Individueel WNT-Maximum Onderwijs Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Subtotaal /- Onverschuldigd betaald bedrag Totaal bezoldiging Verplichte motivering indien overschrijding n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Gegevens 2015 Aanvang en einde functievervulling in /1-31/12 1/9-31/12 1/1-31/7 n.v.t. Omvang dienstverband 2015 (in fte) 1,0 1,0 1,0 0,0 Bezoldiging 2015 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Individueel WNT-maximum b. Leidinggevende topfunctionarissen zonder dienstbetrekking kalendermaand 1-12 Er zijn geen leidinggevende topfunctionarissen zonder dienstbetrekking werkzaam geweest. 73

75 Individueel WNT-Maximum Onderwijs Subtotaal c. Toezichthoudende topfunctionarissen bedragen x 1 Functie(s) Aanvang en einde functievervulling in 2016 Bezoldiging A.F.W. van Delft Lid Raad van Toezicht 1/1-31/12 J.Th.G.P. Franx Voorzitter Raad van Toezicht 1/1-31/12 M.J. van Cappelle Lid Raad van Toezicht n.v.t. A.W. van Dongen Lid Raad van Toezicht 1/1-31/12 D.J. Koerselman Lid Raad van Toezicht A. van 't Laar Lid Raad van Toezicht 1/1-31/12 n.v.t. K.C. van Leeuwen Lid Raad van Toezicht 1/1-31/12 M. van der Nat Lid Raad van Toezicht I. Nuis S.J. Pors Lid Raad van Toezicht 1/1-31/12 n.v.t. Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn /- Onverschuldigd betaald bedrag Totaal bezoldiging Verplichte motivering indien overschrijding Gegevens 2015 Aanvang en einde functievervulling in 2015 Bezoldiging 2015 Lid Raad van Toezicht n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 1/1-31/12 1/1-1/3 n.v.t. 1/1-31/12 1/1-26/1 1/1-31/12 1/1-31/12 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Individueel WNT-maximum Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband aan topfunctionarissen met of zonder dienstbetrekking Er zijn geen uitkeringen wegens beëindiging dienstverband aan topfunctionarissen met of zonder dienstbetrekking geweest. 3. Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen die in 2016 een bezoldiging boven het individuele WNTmaximum hebben ontvangen. Er zijn in 2016 geen ontslaguitkeringen betaald aan overige functionarissen die op grond van de WNT dienen te worden vermeld, of die in eerdere jaren op grond van de WOPT of de WNT vermeld zijn of hadden moeten worden. 1/1-31/12 1/1-31/12 n.v.t. 74

76 Overige gegevens 75

77 76

78 77

79 78