Werkvorm: ouders bekijken samen met hun kind een boekje over zindelijkheid.

Transcriptie

1 Zindelijkheidskoffer Groepen van ouders delen hun ervaringen over de zindelijkheidstraining van hun kleuter(s). De koffer helpt hen structuur te ontdekken in zindelijkheidstraining: fases, stappenplan, 1. Een verhaaltje voor ouder en kind Ouders en kinderen lezen samen een boekje over pipi, kaka, het potje, het toilet. Hun gezamenlijke ontdekkingstocht van het verhaal maakt de kinderen nieuwsgierig. Een aanzet om na te denken én aan de slag te gaan met zindelijk worden. Werkvorm: ouders bekijken samen met hun kind een boekje over zindelijkheid. 2. Begrijpen willen kunnen Zindelijk worden is niet louter iets lichamelijk. Kinderen moeten de signalen van hun lichaam begrijpen en vervolgens ook willen en kunnen op een potje gaan. Als je beseft dat dat drie verschillende onderdelen zijn van een zindelijkheidstraining, ben je al een stap verder. Werkvorm: aan de hand van voorwerpen wordt het onderscheid tussen willen- kunnenbegrijpen uitgelegd. 3. Fases in zindelijkheid (met foto s en tijdlijn) Zindelijke worden, dat gebeurt niet in Stapsgewijs en in verschillende fases ontdekken en leren kinderen wat het is om pipi en kaka te doen. Elke fase vraagt tijd, bij het ene kind al wat meer dan bij het andere. Inzicht in die fases is een geruststelling. Werkvorm: fasen worden aan de hand van foto s en ervaringen met eigen kinderen besproken.

2 4. 3 fases: begrijpen willen kunnen (adhv concreet materiaal zoals potje, Pampers, oefenbroekje ) Ouders leren dat er periodes en fases zijn in de zindelijkheidstraining. Kinderen gaan stapsgewijs leren pipi en kaka op een potje doen. In elke fase moeten ze begrijpen waarover het gaat en het dan ook willen en kunnen doen. Werkvorm: ouders worden verdeeld in drie groepen afhankelijk van in welke fase hun kindje zit, de drie niveaus begrijpen-willen-kunnen worden aan de hand van vragen besproken. 5. Kleertjes handig aan en uit Op school kan een ongelukje gebeuren. Ouders denken er best aan dat hun kind makkelijk kan omgekleed worden: handige kleertjes om uit te trekken, handige kleertje als reservekledij. Hoe zien die eruit? Werkvorm: Ouders worden uitgedaagd om twee popen snel uit te kleden en op het potje te zetten. In groep bespreken waarom het bij de ene pop sneller gaat dan bij de andere. 6. Stellingen Over zindelijkheid wordt heel wat verteld. Gaan ouders akkoord met bepaalde stellingen? Waarom wel of waarom niet? Het belangrijkste bij zindelijkheid, is er bewust mee bezig zijn! Werkvorm: Aan de hand van stellingen over zindelijkheid, wordt het onderwerp besproken. Wat zit er in deze koffer? - 11 prentenboeken - Een usb-stick met digitaal materiaal - Een rugzak met reserve outfit (broek, T-shirt, onderhemdje, onderbroek en sokken) - Een potje - Een voetsteuntje - Een toiletbrilverkleiner - Een oefenbroekje - Een onderbroekje - Enveloppe met pionnen - Enveloppe met 14 foto s - Een tijdlijn - Een spelbord voor het stellingenspel - 31 stellingenkaarten - Extra katoenen zak met: o 2 poppen o Reserve kleding o Een keukenwekker - Om mee te geven aan de ouders: Een stappenplan handen wassen Een stappenplan naar de wc gaan

3 Moedertaalkoffer Heel wat ouders hebben vragen rond het meertalig opvoeden van hun kind. Aan de hand van verschillende werkvormen ga je het gesprek aan met ouders over taalkeuze- en activering. 1. Taalkeuze Veel kinderen spreken thuis een andere moedertaal dan het Nederlands. Ouders vragen zich vaak ongerust af of dit een nadeel is voor hun kind. Ten onrechte. De moedertaal speelt een belangrijke rol in de identiteit van een kind, ze zorgt voor een emotioneel band met de ouders en geeft vorm aan de allereerste ervaringen. Een sterke moedertaal geeft een kind net een voorsprong bij het leren van een andere taal. Werkvorm: Eerst wordt er zicht gecreëerd op de eigen thuissituaties, daarna wordt er aan de hand van scenario s vragen gesteld die in groep worden besproken. 2. Rijke taal Bij ouders die thuis geen Nederlands spreken, roept meertaligheid vaak vragen op. Maar ook Nederlandstalige ouders zijn bezorgd over de taalverwerving bij hun kinderen. Gaat het allemaal wel voldoende snel? Lopen ze geen achterstand op? Leren ze wel de juiste woorden? Met deze werkvorm stel je de ouders als begeleider vooral gerust: samen spelen, vertellen en praten met je kinderen is altijd positief. In welke taal dan ook. Je toont ouders dat bewust omgaan met taal(stimulatie) een meerwaarde biedt aan kinderen. Werkvorm: Op basis van eigen voorbeelden en ervaringen delen ouders trucjes voor taalstimulering tijdens dagdagelijkse activiteiten. 3. Vertellen en voorlezen Heel wat onderzoeken wijzen op de positieve effecten van voorlezen op de taalontwikkeling. Spring mee! wil dit ook opentrekken naar het belang van vertellen aan jonge kinderen. Of ouders nu voorlezen uit een boek of zelf een verhaaltje verzinnen, het zorgt altijd voor een speciaal en positief contact met hun kinderen.

4 Werkvorm: Op spelende wijze verkennen ouders verschillende mogelijkheden om voor te lezen of te vertellen. 4. Geluiden benoemen Kinderen ontvangen heel veel prikkels van hun omgeving. Voor de ontwikkeling van hun moedertaal, maar ook om Nederlands te leren, is het belangrijk dat ze klanken leren herkennen en gericht leren luisteren. Geluiden herkennen is ook een leuk spelletje voor ouders en kinderen om samen te spelen. Werkvorm: Aan de hand van een wedstrijd gaan ouders zelf geluiden horen en beschrijven welke locatie ze bijv. hoorden. 5. Nederlandse taalactivering Veel ouders met een andere moedertaal hebben vaak het gevoel dat ze tussen twee stoelen vallen. Ze voeden hun kinderen op in hun moedertaal, maar ze zijn bezorgd dat de taalontwikkeling in het Nederlands zo een achterstand oploopt. In deze werkvorm willen we ervaringen en tips delen om kinderen zo goed mogelijk te ondersteunen bij het leren van het Nederlands. Werkvorm: In kleinere groepjes worden ouders uitgedaagd om voorbeelden uit eigen levenssfeer aan te reiken waar hun kinderen Nederlands kunnen oefenen. 6. Stellingenspel Taalverwerving kan complex zijn. Een taal leren is niet eenvoudig, meerdere talen tegelijk leren al helemaal niet. Hoe ga je hier als ouders bewust mee om? Aan de hand van een reeks stellingen wisselen ouders ervaringen uit over het combineren van verschillende talen, en overleggen ze hoe ze best omgaan met de meertaligheid van hun kinderen. Werkvorm: een stellingenspel waarbij ouders hun meningen en ervaringen kunnen delen. Wat zit er in deze koffer? - Deze inleiding - Vijf werkvormen - Potloden in een pennenzak - Boek: Mijn allereerste zoekboek - Boek: Spelen met prentenboeken - Boek: Raad eens hoeveel ik van je hou - Boek: De gele ballon - Boek: Wat gaat Sinan doen? (Nederlands) - Boek: Wat gaat Sinan doen? (Arabisch) - Boek: Wat gaat Sinan doen? (Turks) - DVD: Boris en Binti seizoen - Bladwijzers van Klasse met voorleestips - Een usb-stick met digitaal materiaal - Prenten - Spelkaartjes - Stellingenbord - Pionnen - Stellingenkaartjes

5 Tabletkoffer Online spelen is voor kinderen vaak een evidentie, maar veel ouders stellen zich vragen wat de invloed is op hun opvoeding. Deze koffer maakt van ouders geen computer- of tabletspecialisten en verwacht dat evenmin van de begeleider. Wel ga je samen in gesprek over online opvoeden: hoe stel je grenzen, wat is veilig, hoe weet je wat je kind speelt 1. Aan de slag met de tablet Samen met de ouders voer je een paar eenvoudige handelingen uit op een tablet of smartphone. Een leuke ijsbreker en tegelijk kan je aanvoelen hoe vertrouwd elke ouder is met een smartphone of tablet. Werkvorm: basistoetsen op een smartphone en tablet worden verkend, de foto app wordt gebruikt. 2. Kort of lang voor het scherm Ouders willen weten hoeveel tijd kleuters maximaal voor een scherm mogen zitten. We lichten toe dat schermtijd divers is, want er zijn verschillende mogelijkheden om die tijd zinvol en speels in te vullen. Werkvorm: Aan de hand van foto s op de tablets bespreken ouders hun thuissituaties, deze worden in groep besproken. 3. Hoe beoordeel je apps en spelletjes? Ouders willen weten welke apps geschikt zijn voor hun kinderen. Verschillende parameters kunnen hen hierbij helpen. Werkvorm: Aan de hand van afbeeldingen van parameters op de tablets leren ouders waar zij aandacht voor kunnen hebben bij het downloaden van een spelletje voor hun kinderen. 4. Tips voor schermgebruik voor alle leeftijden Samen met ouders verduidelijk je hun vragen over tabletgebruik. Wissel tips uit om veilige en aangepaste websites te ontdekken. Werkvorm: Met behulp van afbeeldingen gaan ouders het gesprek aan over hun bezorgdheden rond het gebruik van een tablet of smartphone door hun kind.

6 5. Veilig tabletgebruik Met mediagroeilijn, een initiatief van de Vlaamse Overheid, kunnen ouders informatie en tips vinden over nieuwe media. Deze website bevat informatie voor alle leeftijden. Werkvorm: De website van Mediagroeilijn wordt in groep overlopen, verschillen en aandachtspunten worden besproken. 6. Spelen = leren, ook met de tablet Spelletjes op een tablet zijn goed voor de ontwikkeling van kinderen. Ze leren er cognitieve (hoofd), motorische (hand) en sociale (hart) vaardigheden door. Werkvorm: Aan de hand van een paar spelletjes ontdekken ouders hoe en wat kleuters leren door te spelen op een tablet. 7. Stellingen Hoe ga je als ouder bewust op met het mediagebruik van je kind? Aan de hand van stellingen overleggen ouders wat een goede leidraad is en vormen ze zelf een mening. Werkvorm: Stellingen bieden de mogelijkheid om uit te wisselen hoe ouders hun opvoeding rond media aanpakken. 8. Voorlezen met de tablet Ook met een tablet kan je voorlezen aan kinderen. Je vindt er leuke, interactieve boeken, waarbij het kind betrokken wordt bij het verhaal. Gezellig voor ouders en kinderen. Werkvorm: Ouders verkennen de voorlees app Fundels en bespreken het belang van voorlezen. Wat zit er in deze koffer? - Een usb-stick met digitaal materiaal - De werkvormen - Tien tablets - Spelen-is-leren-roos - QR-code mediagroeilijn - QR-code fundels ontlenen bij de bibliotheek

7 Breed opvoeden Koffer Deze koffer behandelt vijf verschillende thema s waar ouders heel wat vragen en bezorgdheden over hebben: naar school, slapen, zelfredzaamheid, bewegen en grenzen stellen. 1. Naar School Niet alle Antwerpse ouders zijn vertrouwd met het Vlaamse onderwijssysteem. Ze vragen zich soms af wat kinderen al zo jong in de kleuterklas doen en wat ze er leren. Wat voor leerkrachten en begeleiders vanzelfsprekend is, is dat niet altijd bij de ouders. Hoe beter ouders op de hoogte zijn van wat er op school gebeurt, hoe meer ze zelf betrokken raken bij de eerste stappen van hun kinderen op de kleuterschool. Werkvorm: geschikt voor ouders met kinderen die in de kleuterschool starten. Ouders gaan in gesprek over eigen schoolervaringen. Hun verwachtingen van de kleuterschool wordt afgetoetst met afbeeldingen die weergeven wat er in de kleuterschool gebeurt. 2. Zelfredzaamheid Zelfredzaamheid is een proces van vallen en opstaan. Van heel veel oefenen en geduld. Het ene kind zal sneller weg zijn met iets dan het andere. Sommige dingen pikken kinderen onmiddellijk op, anderen lijken eindeloos te duren. Dit mag ouders vooral niet ontmoedigen om hun kind beetje bij beetje zelfstandig te laten worden. Werkvorm: Aan de hand van foto s van verschillende situaties schatten ouders in of een kind dit zelf moet kunnen, hulp nodig heeft of op school zal leren. In groep worden vaardigheden besproken en kunnen ouders elkaar inspireren. 3. Kleuters en beweging Bewegen kan en moet je leren. Kinderen moeten hiervoor voldoende de mogelijkheid krijgen. Werkvorm: Deze werkvorm wil ouders tonen dat ze gewone, alledaagse handelingen en voorwerpen kunnen gebruiken om hun kinderen zoveel mogelijk te laten bewegen. Zo kunnen ze hun kind op een leuke manier ondersteunen.

8 4. Slapen In deze werkvorm krijgen ouders tips mee om het slaappatroon van hun kinderen te verbeteren. Tips van begeleiders, maar vooral van andere ouders. Hoe verloopt het dagelijks slaapritueel bij hen thuis? Wat doen zij als hun kinderen niet naar bed willen? Hoe pakken zij het aan wanneer ze terug uit hun bed komen? Werkvorm: Door middel van een bordspel krijgen ouders tips en weetjes, stellingen of doeopdrachten. 5. Grenzen stellen straffen en belonen Een kind heeft grenzen nodig. Die zorgen voor structuur en geven kinderen een houvast. Veel ouders hebben het moeilijk om die grenzen te stellen, en om ze met straffen of belonen ook te bewaken. In deze werkvorm krijgen ouders de kans om ervaringen te delen, en krijgen ze inzicht in gepast belonen of straffen. Er bestaat geen toverformule in het stellen van grenzen. Elk kind is anders en heeft andere grenzen nodig. Voor ouders is het leerrijk om ervaringen uit te wisselen met ouders van leeftijdsgenootjes van hun kinderen. Waar leggen zij de grens? Hoe reageren zij wanneer hun kinderen die grens overschrijden? Werkvorm: aan de hand van verschillende scenario s bekijken ouders hoe zij zouden reageren en worden er tips uitgewisseld. Wat zit er in deze koffer? - Een usb-stick met digitaal materiaal - Kersenpittenkussen - 6 dobbelstenen - Wasknijpers - Kaartspel - Ballonnen - Stoepkrijt - Bal - Vliegenmepper - Plaid - Schooltas - Brooddoos - Koek-/fruitdoos - 5 prentenboeken - 11 vertelkaarten Klasse - Brochure Klasse - Nachtlamp - Vingerpopjes - Borden - Kommen - Bestek - Kliederschort - Knuffel - Om mee te geven aan de ouders: - Een stappenplan handen wassen en naar de wc gaan

9 Spelbuskoffer Achter deze koffer zit het idee dat kinderen leren tijdens het spelen. Dit maakt dat spelen niet alleen leuk is, maar ook essentieel is voor de ontwikkeling van het kind. Doorheen verschillende werkvormen worden verschillende spelletjesvormen en ontwikkelingsdomeinen verkend. In de Spelbus van Gekkoo vzw kunnen ouders speelgoed ontlenen, afgestemd op de interesses en leeftijd van hun kind. Ouders leren dat aangepast spelmateriaal nog meer ontwikkelingskansen biedt. Tip: kijk ook eens wanneer een Spelbus bij jou in de buurt is! 1. Spelen is leren Kinderen spelen omdat ze dat leuk vinden, maar bij elk spel leren ze ook bij. Ze zetten onbewust stappen in hun cognitieve, motorische en sociale ontwikkeling. In deze werkvorm ontdekken ouders deze drie aspecten. Werkvorm: Ouders verkennen hoe elk spel een leermogelijkheid is op deze ontwikkelingsdomeinen. Het spelbord Spelen is leren (hoofd, handen, hart) helpt om deze theorie inzichtelijk te maken voor ouders. 2. Speelgoed op maat van je kind Op speelgoeddozen staan vaak aanduidingen voor welke kinderen het spel bedoeld is. Hoe lees je die aanbevelingen? Hoe kies je speelgoed op maat van je kind? Werkvorm: Speelgoeddozen worden onderzocht door ouders. 3. Waarom gezelschapsspelletjes spelen met kleuters? Mensen die professioneel met kleuters bezig zijn, moedigen het spelen van gezelschapspelletjes vaak aan. Gezelschapspelletjes zijn immers goed voor de cognitieve, motorische, sociale en emotionele ontwikkeling. Werkvorm: Tijdens het spelen van een spel worden bepaalde vragen behandeld zoals hoe spelen met een kind en wat leert een kind tijdens dit spel?

10 4. Waarom puzzelen met kleuters? Er zijn veel soorten puzzels voor kleuters. Ze kunnen die alleen of in groep oplossen. Puzzelen helpt hen in hun cognitieve, motorische, sociale en emotionele ontwikkeling. Werkvorm: Ouders kiezen tussen diverse soorten puzzels en denken na hoe ze hun kind kunnen helpen bij het leggen van de puzzel. 5. Wat zijn de leukste gezelschapsspelletjes Ouders kennen niet altijd de klassiekers onder de gezelschapsspelletjes. We spelen samen met hen een paar van deze spelletjes en lichten toe hoe ze bijdragen tot de ontwikkeling van de kleuter. Werkvorm: Tijdens het spelen van enkele gezelschapsspelletjes wordt er aandacht geschonken aan de leermogelijkheden voor kinderen. 6. Zelfgemaakte en zelfbedachte spelletjes Je kunt ook zelf spelletjes maken, met kosteloos materiaal. Knutselen en spelen gaan hand in hand. Je kunt er nieuwe spelletjes mee verzinnen. Werkvorm: ouders worden uitgedaagd om in groep spelletjes te verzinnen met kosteloos materiaal. Wat zit er in deze koffer? - Een usb-stick met digitaal materiaal - Spelbord spelen is leren + 25 bijhorende foto s van spelende kinderen - 6 foto s van verschillende soorten puzzels - 1 x gezelschapsspel Teddy s kleuren en vormen - 1 x gezelschapsspel Hup, kleine pinguïn hup! - 1 x zakje met memory en lotto - 1 x tangram - 1 x doos met rijgparels - 1 x memory in een houten koffertje - 1 x blauwe rugzak van Spring mee! met 1 x legpuzzel van 6 stukjes 1 x legpuzzel van 9 stukjes 1 x knopjespuzzel 1 x logische puzzel klein - groot