Geletterde peuters en kleuters spelen met taal!
|
|
- Willem de Graaf
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Geletterde peuters en kleuters spelen met taal! 17 november 2009 Daniëlle DANIELS Geletterde peuters en kleuters? Positief, veilig klasklimaat Betekenisvolle taken Ondersteuning door interactie (andere kleuters, leerkracht, zorgleerkracht, GOKleerkracht, stagiaires, ouders ) D.D. Kleuteronderwijs 1
2 Welke methodieken werken? Interactief voorlezen Voorlezen begint op schoot Grote diversiteit in de kleuterklas Respect voor meertaligheid Zorg op maat: begrijpend luisteren ontwikkelen Feest van de herkenning Feest van de herhaling (minimum 5 keer) Het juiste boek op het juiste moment voor het juiste kind!!! Boekjes passend bij de leefwereld van de kinderen!!! Welke methodieken werken? Kamishibai Woord en beeld vallen samen Rustgevend en concentratiebevorderend Taalstimulerend 4 vaardigheden oefenen Veel interactie mogelijk Taaltekening (voorloper van schrijven) in de Kamishibai D.D. Kleuteronderwijs 2
3 Welke methodieken werken? Fundels(fun met bundels) Innovatief project op maat van jonge kinderen Vergelijkbaar met Levende Boeken Nederland Fundelsop maat van de Vlaamse (onderwijs)context Functioneel gebruik van de klascomputerom individueel of in klasverbandaan taalontwikkeling te werken Uitleenbaar in de bibliotheek Samenwerking met de thuiscontext mogelijk Welke methodieken werken? Fundels(vervolg) Bewegend verhaal/film (snelheid van het voorlezen is aan te passen) Powerpoint(prent per prent) uit het prentenboek Kijk- en luisterhoek Luisterhoek in de kleuterschool updaten! Tekenhoek Activiteitenhoek andere hoeken Forum om ideeën uit te wisselen D.D. Kleuteronderwijs 3
4 Welke methodieken werken? Fundels(vervolg) Op termijn verhaal in meerdere talen Meertaligheid neemt toe in onze maatschappij Fundels leren kennen kan via de bibliotheek Uitproberen in de bibliotheek Ontlenen in de bibliotheek De school kan ook zelf fundels aanschaffen Zie mailing naar de school Zie website Hoe gebruik je fundels in de kleuterschool? Ideaal model Kamishibai (klassikaal) Interactief voorlezen met prentenboek (Zorg)lkr-kind(eren) Kind-kind Fundels Powerpoint (klassikaal/individueel) Geanimeerde versie (klassikaal/individueel) Extra kansen om begrijpend luisteren te ontwikkelen D.D. Kleuteronderwijs 4
5 Hoe gebruik je fundels in de kleuterschool? Valkuil Starten met de geanimeerde versie (film) Film ontneemt interactie tijdens het voorlezen Film ontneemt probleemoplossend denken Film beknot de fantasie (beeld ligt vast) Kinderen horen graag hun juf/meester voorlezen Voorlezen schept een sfeer van verbondenheid Waarom is ouderbetrokkenheid zo belangrijk? Taalontwikkeling start thuis in een liefst zo rijk mogelijk talige context Voorlezen in eigen moedertaal!!!! Versjes Liedjes Contact met boeken liefst zo vroeg mogelijk en op een heel kindvriendelijke manier (zie taal-speel-tas van Clavis) Positieve aandacht met respect voor de concentratie van kleine kinderen D.D. Kleuteronderwijs 5
6 Hoe wakker je ouderbetrokkenheid bij (kansarme)gezinnen aan? Respect voor elk soort gezin Leesbevordering voor ouders op school Boekentafel tijdens oudercontact Interactief voorlezen voor de ouders tijdens een oudercontact Brede school Laagdrempelige bibliotheekbezoeken organiseren Foto-of filmmateriaal van het voorlezen in de klas tonen tijdens een oudercontact Intensieve samenwerking tussen school en bibliotheek Hoe wakker je ouderbetrokkenheid bij (kansarme)gezinnen aan? Respect voor elk soort gezin (vervolg) Leesbevorderingsactiviteiten in samenwerking met ouders (Kansarme) ouders begeleiden de kleuters naar de bibliotheek Meerwaarde van fundels tonen aan taalarme ouders Verteltasproject (aanpassen aan Vlaanderen) Voorleesproject met ouders Ouders die voorlezen en ouders die iets knutselen met de kinderen Positieve feedback geven aan ouders Opletten met afstraffen (als een boek te laat wordt binnengebracht) D.D. Kleuteronderwijs 6
7 Welke uitdagingen liggen er op school- en leerkrachtniveau? Levenslang leren van het schoolteam Boekenkennis blijvend vergroten Rijk boekenaanbod voorzien in de school Voorlezen professionaliseren Goede vragen stellen om het creatief en probleemoplossend denken van peuters en kleuters te stimuleren Openstaan en leren omgaan met meertaligheid Uitspraken van Guus Kuijer Uit: Hoe word ik gelukkig? Wanneer je een kind dat nog niet kan lezen herhaaldelijk een boekje voorleest, zul je merken dat het boos wordt wanneer je ook maar één zin verandert of overslaat. Het kind heeft zich namelijk het verhaal eigen gemaakt. Het is zijn verhaal geworden. Verander je het, dan onteigen je het. Je maakt er jouw eigen verhaal van en daarmee pak je het af. Een klein kind vat een verhaal niet op als iets dat is gemaakt, maar als iets dat is en er altijd is geweest en moet blijven zoals het was. D.D. Kleuteronderwijs 7
8 Uitspraken van Guus Kuijer Uit: Hoe word ik gelukkig? Het voordeel van het lezen van boeken is dat je in korte tijd met honderden levens kunt meeleven. Je ontwikkeling gaat sneller dan wanneer je niet leest. Je komt in allerlei culturen terecht, in verschillende tijdperken en zelfs in het andere geslacht. Goede verhalen nestelen zich in je geheugen en gaan tot je eigen geschiedenis behoren. D.D. Kleuteronderwijs 8
WAAROM VOORLEZEN? VOORWOORD WANNEER VOORLEZEN?
VOORLEESTIPS VOORWOORD Kinderen vinden voorlezen meestal fijn. Ook grote kinderen die zelf al kunnen lezen houden van voorlezen. Volwassenen hebben er mooie herinneringen aan: de mooie voorleesboeken,
Nadere informatieKleine Ezel. Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2
Kleine Ezel Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2 Colofon Cubiss Tilburg, 2009 Samenstelling: Marion Bolte, Cubiss J:\klantenservice\Rode Draad\handleiding bibliothecaris\kleine Ezel groep 1-2 bibl.290609
Nadere informatieWaarom een andere aanpak?
Evolueren van technisch lezen naar functionele leesvaardigheid met evaluatie! 1 17 november 2009 Daniëlle DANIELS Waarom een andere aanpak? Ervaring uit de praktijk Klasjuf Remedial teacher Boekenjuf Stafmedewerker
Nadere informatieVoorleesExpress. Samen met ouders aan de slag. Praktische tips
VoorleesExpress Samen met ouders aan de slag Praktische tips Samen met ouders aan de slag Ouders betrekken bij het voorlezen Je gaat straks via de VoorleesExpress twintig weken voorlezen bij een of meerdere
Nadere informatieAanbod voor scholen Voorschools Versie september Inhoud BOEKSTART HASSELT... 2 DE EERSTE SCHOOLDAG VAN MILAN... 4 WOORDKAARTJES VAN MILAN...
Aanbod voor scholen Voorschools Versie september 2017 Inhoud BOEKSTART HASSELT... 2 DE EERSTE SCHOOLDAG VAN MILAN... 4 WOORDKAARTJES VAN MILAN... 5 1 BOEKSTART HASSELT Voorschools Omschrijving Kinderen
Nadere informatieTaal vergroot je wereld samen met de Bibliotheek
Taal vergroot je wereld samen met de Bibliotheek Westfriese Bibliotheken jong geleerd, is oud gedaan Ruim 15% van de kinderen in Nederland loopt een risico op taalachterstand. Wie moeite heeft met lezen
Nadere informatieHoekenwerk op het niveau van je kleuters?
Actieonderzoek 1 Hoekenwerkophetniveauvanjekleuters? Kinderspel *! * Oftochniet? Alsleerkrachtbenjemedeverantwoordelijkvoorhetlerenvanjekleuters.Hetaantal hoekenindeklasmagdanheeltalrijkzijn,alsdehoekennietopniveauvanjekleuterszijn,
Nadere informatiePraten leer je niet vanzelf
jeugdgezondheidszorg Praten leer je niet vanzelf... hier ben ik www.icare.nl Over de spraak-taalontwikkeling van kinderen van 0-4 jaar Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten
Nadere informatieWaarom? Doel. Verloop 26/02/2015. Talensensibilisering in de kleuterklas TALENSENSIBILISERING IN DE KLEUTERKLAS
TALENSENSIBILISERING IN DE KLEUTERKLAS Begeleidingsprogramma voor kleuterleerkrachten en ouders van meertalige kinderen Ellen Vandewalle 26-02-2015 http://www.tolkinfo.nl/tolk2.php Waarom? Waarom? Doel
Nadere informatiecontact Messaouda Zaouali 09 267 68 11 messaouda.zaouali@odice.be www.odice.be Kinderdagverblijven en buitenschoolse werkingen weerspiegelen de samenleving: je vindt er kinderen uit allerlei gezinnen en
Nadere informatieGroot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004
Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004 Meertaligheid: ballast of rijkdom? Kristien Coussement Kaat Delrue Marjon Goethals Machteld Verhelst Lieve Verheyden Meertaligheid:
Nadere informatieJong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers
Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Programma Kennismaken Presentatie Jong geleerd Warming-up Pauze Praktische oefening Afsluiting Jong geleerd over het belang van actieve stimulering van ontluikende
Nadere informatieVaders Voor Lezen. Vaders die hun kind regelmatig voorlezen stimuleren het leesgedrag van hun kind in zeer positieve zin.
Vaders Voor Lezen Vaders die hun kind regelmatig voorlezen stimuleren het leesgedrag van hun kind in zeer positieve zin. Daarom lezen vaders dus voor?! Welnee, dat doen ze omdat ze het heel erg leuk vinden!
Nadere informatieEffecten van het VVE-aanbod van Bibliotheek West-Achterhoek in gemeente X
Effecten van het VVE-aanbod van Bibliotheek West-Achterhoek in gemeente X Een monitoring-onderzoek naar de effecten van het VVE-aanbod van de bibliotheek In opdracht van Bibliotheek West-Achterhoek Uitgevoerd
Nadere informatieBROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!-
-! BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- Lezen? ja graag! Kinderen lezen tegenwoordig veel minder, vinden lezen lastig of beginnen er niet eens aan. Misschien lijkt het lezen van een boek teveel op een schoolopdracht,
Nadere informatieInformatieavond schooljaar 2015-2016. Cluster 1/2
Informatieavond schooljaar 2015-2016 Cluster 1/2 Programma Even voorstellen Ik & Ko KIJK! het observatiesysteem Het rapport De ontwikkelingslijnen/hoe werken we in de kleuterklas? naar eigen klas Praktische
Nadere informatienieuwsbrief TAAL & ONDERWIJS sept 2013 Voorleesbeleid Een krachtige voorleesomgeving creëren in de hele basisschool
Voorleesbeleid Een krachtige voorleesomgeving creëren in de hele basisschool Door Jozefien Loman, CTO-medewerker Voorlezen is in! Overal zie je projecten opduiken, besteden organisaties tijd aan het onderwerp,
Nadere informatieDe kwaliteit van de leesomgeving verdient aandacht
De kwaliteit van de leesomgeving verdient aandacht Voorlezen is belangrijk, maar staat niet op zichzelf. Er is meer nodig om jonge kinderen te laten uitgroeien tot mensen die makkelijk kunnen lezen en
Nadere informatieLOPKE OVERZICHT ALGEMENE FICHES, VERHALEN EN ACTIVITEITENFICHES DERDE KLEUTERKLAS. ECEGO-Expertisecentrum voor Ervaringsgericht Onderwijs
LOPKE OVERZICHT ALGEMENE FICHES, VERHALEN EN ACTIVITEITENFICHES DERDE KLEUTERKLAS ECEGO-Expertisecentrum voor Ervaringsgericht Onderwijs Overzicht algemene fiches Lopke 3 de kleuterklas: algemene fiche
Nadere informatieD E K LE OPVOEDINGSPROJECT T E. Werken met een visie. R K
D E K LE U TE T E R K OPVOEDINGSPROJECT Werken met een visie. O UT T E R OMDAT JE MET POËZIE ZOVEEL MEER ZEGT... Werken met visie Is als kijken in een spiegel. Als je in een spiegel kijkt, kijk je meestal
Nadere informatieVoorlezen aan huis bij kans- en taalarme gezinnen
Voorlezen aan huis bij kans- en taalarme gezinnen De Boekenkaravaan Voorleesproject van Leesweb vzw, sinds 2002 Bij kans- /taalarme gezinnen thuis Ook op andere locaaes Waarom? Voornamelijk leesplezier
Nadere informatiePUK! Spelkaartjes behorende bij spelbord Pak een Puk!, thema Woordenschat & Taal.
PUK! Spelkaartjes behorende bij spelbord Pak een Puk!, thema Woordenschat & Taal. # STEL MEDESPELER ENKELE GESLOTEN VRAGEN EN STEL ENKELE OPEN VRAGEN. LEUKE TAALACTIVITEIT BIJ HET THEMA HATSJOE! IS...
Nadere informatieLogeer boeken. Groep 1-2
Logeer boeken Groep 1-2 INHOUD 1 Inleiding... 1 1.1 Doelstelling... 1 2 Logeerboeken... 2 2.1 Organisatie... 2 2.2 Voorbereiding... 4 2.3 Algemene Lessuggesties... 5 3 Bijlagen... 8 3.1 Informatiebrief
Nadere informatieSamen voor taal in Arnhem
Samen voor taal in Arnhem nataliekuypers.nl Een overzicht voor professionals Inleiding In Arnhem groeien niet alle kinderen op in een taalrijke omgeving; een omgeving waarin praten en boeken een belangrijke
Nadere informatieprojectverloop Onderzoek
projectverloop Onderzoek Ouders: bezorgd om Nederlands, bezorgd om thuistaal Leerkrachten: meertaligheid als oorzaak van achterstand Maar: meertaligheid hoeft geen probleem te zijn projectverloop Kans:
Nadere informatieWorkshop 3: Taalactivering
Workshop 3: Taalactivering inhoud voorstelling Wat is taalactivering? De thema s in vogelvlucht Een thema in detail: spelend leren Getuigenis Juf Els Vragen en bekijken materiaal projectverloop onderzoek
Nadere informatieTAALBELEIDSPLAN Focus: LEZEN. Taalbeleidsplan SLIM
TAALBELEIDSPLAN Focus: LEZEN 2015 2018 AMBITIE (Doelstellingen op leerlingenniveau) De kinderen gaan met plezier en zelfvertrouwen met verschillende tekstsoorten en verhalen aan de slag. Ze breiden hun
Nadere informatieInhoud Trainersmap Verdieping
Inhoud Trainersmap Verdieping 2 Module 9 Taal Module 10 Rekenen/wiskunde en Science (basisonderwijs) Module 11 Sociaal-emotionele ontwikkeling - verdieping Module 12 Sensomotorische ontwikkeling - verdieping
Nadere informatieKIJKWIJZER: THUISTAAL IN EEN KRACHTIGE LEEROMGEVING. Kleuterklas
KIJKWIJZER: THUISTAAL IN EEN KRACHTIGE LEEROMGEVING Kleuterklas Naar: Bultynck, K., Sierens, S., Slembrouck, S., Van Avermaet, P. & M. Verhelst (2008), Vooronderzoek m.b.t. de plaats van de thuistalen
Nadere informatieDe Voorleesvogel. Tips bij interactief voorlezen
De Voorleesvogel Tips bij interactief voorlezen 1 Dienst Openbare Bibliotheek Den Haag Onderwijsbureau 070-3534552 hwi@dobdenhaag.nl 2 Interactief voorlezen Het is de kunst van interactief voorlezen om
Nadere informatieKleine school, groot engagement!
Kleine school, groot engagement! 1. De hele dag taal, met het kind centraal: zowel mondelinge als schriftelijke taalvaardigheid, ook als ondersteuning in andere leergebieden We eindigen de dag met een
Nadere informatieOuders inspireren. bij voorlezen en taalontwikkeling. Praktische tips voor leerkrachten en pedagogisch medewerkers
Ouders inspireren bij voorlezen en taalontwikkeling Praktische tips voor leerkrachten en pedagogisch medewerkers Meer verdiepi ng en achtergron d vind je in Kwes tie van lezen nr. 8 (Stichting Leze n)
Nadere informatieMATERIALENBANK NEDERLANDS ALS 2 DE TAAL IN HET BASISONDERWIJS
MATERIALENBANK NEDERLANDS ALS 2 DE TAAL IN HET BASISONDERWIJS MATERIALENBANK TAALVAARDIGHEID NEDERLANDS INLEIDING Kinderen met een migratiegeschiedenis beschikken vaak over onvoldoende taalvaardigheid
Nadere informatieDe plaats van thuistalen
De plaats van thuistalen en andere taalvarianten in de klas en op onze school Kinderen leren het best in de taal waarmee ze opstaan en gaan slapen. Met andere woorden: in hun thuistaal/moedertaal. Dit
Nadere informatieDe bibliotheek op school als instrument voor optimale ontwikkelkansen voor kinderen. Samen sterk met
De bibliotheek op school als instrument voor optimale ontwikkelkansen voor kinderen. Samen sterk met Waarom? Het leven van Lisa Wist u dat? 1,5 miljoen volwassen Nederlanders zijn laaggeletterd zijn? Dat
Nadere informatieWorkshops voor Scholengemeenschappen. PE-DIC-idee PE-DIC-initiatief PE-DIC-in orde!
Ines Vandoorne (Beeldopvoeding) - Bernadette De Geest (Muzikale Opvoeding) Kathleen Pisman (Dramatisch Spel - Bewegingsexpressie) - Liliane Steppe (Muzisch taalgebruik) Muzo - Workshops voor scholengemeenschappen
Nadere informatieSamen staan we sterk in de ontwikkeling van het kind. Mijn kind en VVE ouderbetrokkenheid
Samen staan we sterk in de ontwikkeling van het kind Mijn kind en VVE ouderbetrokkenheid Agenda themakoffiemiddag 13.15u-13.30u 13.30u-14.30u 14.30u-14.45u inloop met koffie / thee fototentoonstelling
Nadere informatieDE TALENTENARCHIPEL. Basisschool Pastoor Dergent /NIX ism CEGO
DE TALENTENARCHIPEL Basisschool Pastoor Dergent /NIX ism CEGO Toelichting voor de ouders bij de verschillende eilanden. Muziekeiland Genieten van muziek en manieren zoeken om zelf muziek te maken, om te
Nadere informatieInformatieavond schooljaar Cluster 1/2
Informatieavond schooljaar 2018-2019 Cluster 1/2 Even voorstellen.. Programma Ik & Ko / Kleuterplein KIJK! het observatiesysteem Het rapport De ontwikkelingslijnen/hoe werken we in de kleuterklas? naar
Nadere informatieHoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten
Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten Enkele tips 1. Goed begonnen is half gewonnen! Zorg van bij het begin voor een zo open en positief mogelijke klassfeer
Nadere informatieA. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door
A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door elk kind zich thuis te laten voelen in de klas. Respecteer de stille periode van kinderen. Geef kinderen die het nodig hebben, meer tijd om een luisteropdracht
Nadere informatieBeter lezen en beleven met theaterlezen
Beter lezen en beleven met theaterlezen Iemand die met een levendige stem voorleest, geeft zich helemaal bloot. Als hij niet weet wat hij leest, is hij onwetend ondanks zijn woorden. En dat is een ramp,
Nadere informatieVerslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen
Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen Doelgroep Methodiek Thema s 11 ouders van jongeren in secundaire scholen (2014) Waarderende benadering Ouderbetrokkenheid- Communicatie Ondersteuning
Nadere informatieDiverse school, diverse kansen
Diverse school, diverse kansen Stel je buur de volgende 3 vragen: 1. Hoe kom jij in aanraking met diversiteit in onderwijs? 2. Wat is het eerste gevoel dat jij hebt wanneer je denkt aan diversiteit? 3.
Nadere informatieTaalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014
Taalstimulering voor kinderen en volwassenen Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Enkele stellingen Taalontwikkeling 1. Voortalige fase: van 0 tot 1 jaar 2. Vroegtalige fase: van 1 tot 2,5 jaar Eentalige
Nadere informatieDe eerste stap de eerste stap de eerste stap Herhaling BHV Basis Gordon Knap lastig Basis Knap lastig Pro Startblokken Vroeg signalering
De eerste stap wordt geconfronteerd met een vermindering van het aantal kindplaatsen. Ook is er een terugloop in inkomsten vanuit subsidiebronnen. Het MT heeft een opleidingsplan vastgesteld voor 2013
Nadere informatieHet project kwam tot stand in samenwerking met de stad Leuven.
Het kofferproject Het project kwam tot stand in samenwerking met de stad Leuven. Het project werd gerealiseerd met steun van het post-fonds voor alfabetisering beheerd door de Koning Bouwdewijnstichting.
Nadere informatieDe magie van het lezen. Kris Verbeeck
De magie van het lezen Kris Verbeeck Waarom is lezen belangrijk? Ontwikkeling van literaire competentie: verhaalstructuur, verband met de werkelijkheid, verwijzingen en toespelingen, humor,... Uitbreiding
Nadere informatieDe verteltafel. Bouwstenen voor leesbevordering
De verteltafel Aanvulling Competent in leesbevordering Docentengids voor opleidingen Pedagogisch Werk en Onderwijsassistent Auteur: Eva Janssen Bouwstenen voor leesbevordering Colofon Auteur: Eva Janssen
Nadere informatieDe Zonnebloem, een school waar pit in zit
De Zonnebloem, een school waar pit in zit Zonnebloemen staan symbool voor opgewektheid, kleur, warmte en groeikracht. De pitten duiden op een grote eenheid in diversiteit. Een symboliek die onze school
Nadere informatieInformatieboekje (voor)lezen
Informatieboekje (voor)lezen Welkom op basisschool Het Mozaïek Algemeen Uw kind is in een ontwikkelingsfase gekomen waarbij hij/zij met regelmaat in contact komt te staan met andere kinderen / volwassenen.
Nadere informatieSamen over de drempel. Wisten jullie dat. Beste ouder,
Samen over de drempel Beste ouder, Vorige schooljaar lieten we jullie, ouders van de de kleuterklas en ste leerjaar, een vragenlijst invullen over verwachtingen, opvattingen en ervaringen over de overgang
Nadere informatieCreatief schrijven. Peuters en kleuters. Inspiratiedag Jonge kind 6 februari 2013
Creatief schrijven Peuters en kleuters Inspiratiedag Jonge kind 6 februari 2013 Inspiratie voor...(volgen van) schrijfontwikkeling.schrijfrijke omgeving.betekenisvolle schrijfactiviteiten.rol van de begeleider
Nadere informatieOver thuis, buurt, kinderopvang, kleuteronderwijs en transitie
Over thuis, buurt, kinderopvang, kleuteronderwijs en transitie Welke uitdagingen liggen er? De kwaliteit van de overgang tussen thuis, kinderopvang en kleuterschool is cruciaal voor jonge kinderen. Onderzoek
Nadere informatieBegeleidingsteam Inspecteur-adviseur r.k. godsdienst: Begeleider kleuteronderwijs:
Planning gespreksgroepen en netwerken 2012-2013 Regio Oudenaarde /Ronse /Heuvelland ALLE gesprekgroepen, netwerken, staan open voor iedereen! Voor verdere afspraken, inschrijvingen en data zie maandelijks
Nadere informatieDans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015
Dans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015 Inleiding 2 INLEIDING DANS Leerlingen in het basisonderwijs dansen graag. Het sluit aan bij hun natuurlijke creativiteit, fantasie en bewegingsdrang.
Nadere informatieDe knapzak voor de kleuterschool/1 ste graad
Beste ouders, De knapzak voor de kleuterschool/1 ste graad Dit is het knapzakje van de tweede kleuterklas. Waar is uw kleuter knap in? Wat zijn zijn/haar talenten? Uw kind is volop bezig die te ontdekken,
Nadere informatieLEESTIP. Speel- & Leerbrief MEI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! MEI 2015.
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief MEI 2015 ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! Als je aan kinderen in de kinderopvang vraagt wat ze er leuk vinden, klinkt het steevast: de andere kinderen. De
Nadere informatieBonte hoeken en prikkelende boeken
Bonte hoeken en prikkelende boeken Werken met prentenboeken bij peuters en jongste kleuters Door Jozefien Loman, CTO-medewerker Prentenboeken vormen een prachtige invalshoek om te werken aan de taalontwikkeling
Nadere informatieCHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN
CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN Binnen de Taallijn staat de deskundigheidsbevordering van (toekomstige) leidsters centraal. De nadruk in de scholing ligt dan ook
Nadere informatieWaalwijk Taalrijk. - Doel: Functionele geletterdheid kind en ouder. - Bijzonder: Intensieve en goede samenwerking partners/ouders (van 0-18 jarigen)
1 Waalwijk Taalrijk - Doel: Functionele geletterdheid kind en ouder - Bijzonder: Intensieve en goede samenwerking partners/ouders (van 0-18 jarigen) - Samenleving: Taalvaardige inwoners die zich goed in
Nadere informatieList en meertaligheid
List en meertaligheid Karin Elferink Hogeschool Utrecht/ SvO karin.elferink@hu.nl Programma Welkom Moedertaal als springplank Van DAT naar CAT Taken van de lezer Rol van scaffolding bij lezen Moedertaal
Nadere informatieGIBO HEIDE. pedagogisch project
GIBO HEIDE pedagogisch project gemeenteraadsbesluit van 26 mei 2015 Het pedagogisch project is de vertaling van de visie van directie en leerkrachten die betrekking heeft op alle aspecten van het onderwijs
Nadere informatieVoor het eerst naar school
Voor het eerst naar school Welkom op De Wonderboom Uw kind gaat binnenkort voor het eerst naar school. We wensen jullie een fijne tijd toe op De Wonderboom. Dit boekje informeert over verschillende zaken
Nadere informatieDigitale prentenboeken. voorlezen leuk, gezellig én leerzaam!
Digitale prentenboeken voorlezen leuk, gezellig én leerzaam! Prentenboeken komen tot leven Digitale peuter- en prentenboeken voor op de computer en apps voor smartphone of tablet: er komen er steeds meer,
Nadere informatieDE BIB VOOR JOUW SCHOOL
DE BIB VOOR JOUW SCHOOL 2017 2018 BIBLIOTHEEK GENK Stadsplein 3 3600 Genk T 089 65 35 35 www.bibliotheekgenk.be bibliotheek@genk.be www.facebook.com/bibliotheekgenk JEUGDAFDELING T 089 65 35 63 jeugdbib@genk.be
Nadere informatieIn gesprek met ouders. Spel en ontwikkeling! (module 1 en 2) (module 3 en 4) Doel Verkrijgen van inzicht in het belang van spel en
Peuters spelender wijs! Een praktische verdiepingscursus voor pedagogisch medewerkers in peuterspeelzalen en kinderdagverblijven De ontwikkeling van jonge kinderen gaat snel. Ze zijn altijd op ontdekkingstocht
Nadere informatieOp stap naar het 1 ste leerjaar
Op stap naar het 1 ste leerjaar Schoolrijpheid? Ook de ouders doen er toe! Werkgroep zorg - KOM Inleiding Uit de kindermond Ik wil naar het eerste leerjaar en ik wil snel leren lezen want dan kan ik Jommeke
Nadere informatieModule 2. Taalaanbod: Hoe leg je het uit. Uitbreiding en verdieping van de training Interactief voorlezen in de kinderopvang
Module 2 Taalaanbod: Hoe leg je het uit Uitbreiding en verdieping van de training Interactief voorlezen in de kinderopvang 1 Colofon Uitgave van BoekStart Vormgeving Lijn 1, Haarlem 2015 BoekStart Kunst
Nadere informatiekijkwijzer hoger onderwijs de les de docent taalontwikkelend lesgeven
kijkwijzer hoger onderwijs taalontwikkelend lesgeven de docent 1. Is het taalaanbod van de docent rijk, verzorgd en afgestemd op de studenten? Zijn de formuleringen op het niveau van studenten? Drukt de
Nadere informatieZorgboekje. Kindgegevens
Zorgboekje De pedagogisch medewerker vult dit boekje behorende bij het overdrachtdocument peuter kleuter in als er een zorgbehoefte bij het kind is gesignaleerd. Zij/ hij vult in wat van toepassing is
Nadere informatieLeerlijnen peuters en jonge kind (MET extra doelen) versie juli 2015. Naam leerling. Taal Beginnende geletterdheid
Leerlijnen peuters en jonge kind (MET extra doelen) versie juli 2015 Taal eginnende geletterdheid eginnende geletterdheid-stap 1 OEKORIËNTATIE: Herkent een boek en weet dat er een verhaal in staat -20--20
Nadere informatieWELKOM IN DE PEUTERKLAS!
WELKOM IN DE PEUTERKLAS! Even voorstellen Juf Sophie: Klasjuf peuterklas Juf Maud: Klasjuf 1 ste kleuterklas Juf Veerle: Kinderverzorgster Juf Greet: Turnjuf Grootste taak peuterjuf Veiligheid bieden Zich
Nadere informatieOnderwijskundige doelen
Onderwijskundige doelen Het materiaal van Dit Ben Ik in Brussel beoogt vooral het positief omgaan met diversiteit. Daarom is het ook logisch dat heel wat doelen van het Gelijke Onderwijskansenbeleid aan
Nadere informatie8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Modelen. Contactgegevens
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Modelen WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier w.rosier@cps.nl 06 55 898 653 Hoe ziet het modelen er in de 21 ste eeuw uit? Is flipping the classroom dan
Nadere informatieMeerwerf basisschool Thorbecke. Baken tussen centrum en zee
Meerwerf basisschool Thorbecke www.meerwerf.nl Baken tussen centrum en zee OOp volle kracht vooruit Basisschool Thorbecke ligt in het levendige centrum van Den Helder, maar vormt voor onze kinderen een
Nadere informatieNieuwsbrief VoorleesExpress Haarlem
Nieuwsbrief VoorleesExpress Haarlem maart 2017 Webapplicatie goede monitor Door het gebruik van de webapplicatie houden we beter zicht op hoe het voorleestraject verloopt. p. 2 VoorleesExpress Haarlem
Nadere informatieSamen voor taal in Arnhem Een overzicht voor professionals. Stichting PAS
Samen voor taal in Arnhem Een overzicht voor professionals Stichting PAS Inleiding Een taalrijke omgeving is een omgeving waarin praten en boeken een belangrijke rol spelen. Helaas groeien in Arnhem niet
Nadere informatieVoorlezen in de kinderopvang 2012. TNS/Nipo
TNS/Nipo 2 TNS/Nipo 3 Colofon Nieuwe Prinsengracht 89 1018 VR Amsterdam 020-6230566 www.lezen.nl info@lezen.nl Vormgeving cover Lijn 1 Haarlem, Ramona Dales 2013 TNS/Nipo,, Amsterdam 4 Inhoud Inleiding...
Nadere informatieOpbrengsten bouwstenen ouders
Opbrengsten bouwstenen ouders 07-02-2017 Inhoudsopgave Groep 1... 3 Groep 2... 4 Groep 3... 5 Groep 4... 6 Groep 5... 7 Groep 6... 8 Groep 7... 9 Groep 8... 10 Score... 11 Samenvatting... 12 2 Groep 1
Nadere informatiewww.vclb-koepel.be www.vclb-koepel.b Voorbeelden van basiscompetenties TAAL/mondelinge taalontwikkeling zijn: Groeiboek Groeiboe
van basiscompetenties TAAL/mondelinge taalontwikkeling zijn: [...] De kleuter staat open voor hulp van juf bij De kleuter imiteert andere kleuters bij De kleuter vertelt aan andere kleuters hoe hij De
Nadere informatiePedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien
Pedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien Inleiding Kinderopvang Haarlem heeft één centraal pedagogisch beleid. Dit is de pedagogische basis van alle kindercentra van Kinderopvang Haarlem.
Nadere informatieWoordenschatontwikkeling anderstalige instappende peuters en kleuters. GO4ty!
Woordenschatontwikkeling anderstalige instappende peuters en kleuters GO4ty! GO4ty! terug GO4ty! Visie GO4ty! GO4ty! Waarom Waarom deze woorden? Hoe gebruiken? Evalueren GO4ty! terug zelfontplooiïng willen,
Nadere informatieTaalbeleidsplan Sisa Kinderopvang Kinderdagverblijven en Peuterspeelplaatsen
1 Taalbeleidsplan Sisa Kinderopvang Kinderdagverblijven en Peuterspeelplaatsen 2 Voorwoord Door middel van dit taalbeleidsplan wordt zichtbaar hoe onze voorschoolse voorzieningen bijdragen aan de taalontwikkeling
Nadere informatieGelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie
Gelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie Studiedagen GOK derde cyclus oktober/november 2008 1. Leerlingen- en ouderparticipatie is 2. Waarom? 3. Hoe? 4. Instrument voor analyse beginsituatie
Nadere informatieRonde 2. De verteltas. Noten. 1. Een korte geschiedenis
Van den Hauwe, J., M. Stevens & W. Schrauwen (1999). Taalbeleid op de lagere school: een brede aanpak. In: Vonk, jg. 9, nr. 5, p. 3-19. Wyns, L. (005). De Babylonische spraakverwarring voorbij: een visie
Nadere informatieKLEINE MENSEN GROTE WENSEN
KLEINE MENSEN GROTE WENSEN Voor de betere kinderopvang DOOR DE OGEN VAN KINDEREN Dit boekje laat je kinderopvang zien door de ogen van kinderen. Een praktische gids voor iedereen die nadenkt over de opvang
Nadere informatieVCLB De Wissel - Antwerpen
VCLB De Wissel - Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding LEERLIJN LEZEN Of Hoe kunnen we voorkomen dat veel kinderen leesmoeilijkheden krijgen? Elke leerkracht, ouder en kind weet dat lezen de
Nadere informatiePlanmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen. Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer
Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer Masterclass Waarom, waarvoor, hoe? Verdieping m.b.t. taalontwikkeling en werken met groepsplannen
Nadere informatiewerkbladen thema 7 DE BASISSCHOOL
werkbladen thema 7 DE BASISSCHOOL 7.0 vragen bij de film alleen Kijk naar de film. Geef antwoord op de vragen. eerste ronde filmkijken 1 2 3 Badria vindt Nederlands moeilijk. De juf komt op huisbezoek.
Nadere informatieDoel. Doelgroep. Een film in je hoofd
Doel Het op gang brengen of houden van leesplezier! Van wat voor soort boeken houden de kinderen en waarom? Zouden ze zelf graag de hoofdpersoon zijn in één van hun lievelingsboeken? Welke omslagen spreken
Nadere informatieINSPIRATIEDAGEN 08/2/2019 Gent 22/3/2019 Brussel 26/4/2019 Hasselt
INSPIRATIEDAGEN 08/2/2019 Gent 22/3/2019 Brussel 26/4/2019 Hasselt PROJECT: THUIS IN TAAL Opgestart in 2016 in samenwerking met Provincie Vlaams Brabant Aanvankelijk in 5 bibliotheken, Nadien uitgebreid
Nadere informatieUitgangspunten van de Koningin Julianaschool
Uitgangspunten van de Koningin Julianaschool Christelijke identiteit De Koningin Julianaschool is een open christelijke basisschool. Dat wil zeggen: iedereen is welkom. Daarbij is acceptatie van en respect
Nadere informatieLaagtaalvaardige ouders
Laagtaalvaardige ouders signaleren aanpak preventie verwijzen de Bibliotheek Z-O-U-T i.s.m. St. Lezen & Schrijven Liesbeth Versteeg 2 Het leven van Lisa www.in60seconds.nl/werk/stichting-lezen-en-schrijven-het-verhaal-van-lisa/
Nadere informatieType basisaanbod Voor kinderen met een lichte mentale beperking of een ernstige leerstoornis
Type basisaanbod Voor kinderen met een lichte mentale beperking of een ernstige leerstoornis Type basisaanbod Kleuter- en lager onderwijs op maat Type 1 voor leerlingen met een licht mentale beperking
Nadere informatieDe Bibliotheek voor kinderdagverblijven en peuterspeelzalen
De Bibliotheek voor kinderdagverblijven en peuterspeelzalen EEN KIND DAT 15 MINUTEN PER DAG LEEST, LEERT DUIZEND NIEUWE WOORDEN PER JAAR! 1 Wat kan de Bibliotheek betekenen voor kinderdagverblijven en
Nadere informatie2 februari 2016. Studiedag. TOPspel. Het gat in de in de haag. haag
2 februari 2016 Studiedag TOPspel Het gat Het gat in de in de haag haag De missie van De Sleutel Mensen met drugproblemen begeleiden Waarom preventie? Onze ervaring met de behandeling van drugverslaafden
Nadere informatieAandacht voor laaggeletterde ouders. Nynke Okma Stichting Lezen & Schrijven
Aandacht voor laaggeletterde ouders Nynke Okma Stichting Lezen & Schrijven Stichting Lezen & Schrijven Stichting Lezen & Schrijven initiatief van H.K.H. Prinses Laurentien Doel: het voorkomen en verminderen
Nadere informatie1a. Werkt uw kinderopvang met een specifiek taalstimuleringsprogramma bijvoorbeeld vanwege VVE?
Voorbeeld leesplan kinderopvang Meerjarenplan 1. Visie Raadpleeg het beleidsplan of het taalplan van uw kinderopvanginstelling en vraag na bij collega's. Waarom vindt uw kinderopvanginstelling leesbevordering
Nadere informatie