Detergenten met het Europese Ecolabel

Transcriptie

1 Detergenten met het Europese Ecolabel Kathelijne De Ridder

2 Wat is het EU Ecolabel? Een Europees milieulabel Doel: Aan de consument duidelijk maken welke producten milieuverantwoord zijn Bevorderen van producten die gedurende hun volledige Bevorderen van producten die gedurende hun volledige levenscyclus een verminderd milieueffect hebben, zonder dat de veiligheid van het product of van de werknemers in gevaar wordt gebracht of in significante mate afbreuk wordt gedaan aan de gebruiksgeschiktheid van het product

3 Voordelen Vrijwillig In de hele Europese unie + Noorwegen, Liechtenstein en Ijsland Herkenbaar Betrouwbaar Onafhankelijk

4 Productgroepen 26 categorieën van producten en diensten Tegen 2015 => 40 à 50 productcategorieën

5 Criteria Multicriteria-benadering Milieuimpact maar ook kwaliteit en gezondheid Resultaat van wetenschappelijke studies Regelmatig herzien Resultaat van stakeholderoverleg

6 Belgisch bevoegde nationale instantie Het Belgisch Comité voor het toekennen van het Europese milieukeurmerk Vertegenwoordiging van : Federale minister van leefmilieu, federale minister van economie Gewesten Consumenten-ngo s, leefmilieu-ngo s Industrie, vakbonden

7 Schoonmaak en hygiëne Allesreinigers en sanitairreinigers (allesreinigers, vloerreinigers, tioletreinigers, badkamerreinigers, ruitenreingers, keukenreinigers, consumenten- en professionele producten) Afwasmiddelen (consumenten en professionele producten) Detergenten voor vaatwasmachines (voor huishoudelijk of gelijkwaardig gebruik, detergenten met 1 functie en multifunctiedetergenten, spoelmiddelen, poeder of vloeibaar)

8 Schoonmaak en hygiëne Wasmiddelen (voor huishoudelijk of gelijkwaardig gebruik, poeder of vloeibaar, wasmiddelen en vlekkenverwijderaars) Zeep, shampoo en crèmespoeling

9 Ingrediënten in detergenten Oppervlakte-actieve stoffen (belangrijkste stoffen, zorgen voor oplossen vuil) Wateronthardende stoffen (verbeteren de werking van de oppervlakte-actieve stoffen door het water zachter te maken) Zuren en basen: zorgen voor een optimale ph Oplosmiddelen: oplossen van vaste ingrediënten en snel en streepvrij drogen Geurstoffen Kleurstoffen Conserveermiddelen

10 Allesreinigers en sanitairreinigers 11 criteria Betrekking op de hele levenscyclus Productie (aantal stoffen verboden, parfums, vluchtige organische stoffen, fosfor, verpakking) Gebruik (kwaliteit, gebruiksinstructies, opleiding) Afvalfase (toxiciteit voor waterorganismen, biologische afbreekbaarheid oppervlakteactieve stoffen)

11 Criteria Eu Ecolabel opnemen in bestekken Technische criteria in bestekken niet altijd zo makkelijk want: Informatie moeilijk te verkrijgen bij leveranciers Informatie over samenstelling is vertrouwelijke informatie Moeilijk te controleren door aankopers Oplossing: Bewijs is het Eu Ecolabel maar ook elk ander gelijkwaardig bewijs moet aanvaard worden. Vraag steeds naar een certificaat en het licentienummer uitgereikt door het competent body als bewijs van het Eu Ecolabel

12 Criteria Eu Ecolabel opnemen in bestekken Andere bronnen van informatie : Het etiket De veiligheidsinformatiefiche De technische fiche

13 Criterium 1: Toxiciteit voor waterorganismen Groot deel detergenten komt in het water terecht Lage toxiciteit voor aquatisch milieu belangrijk Kritische verdunningsvolume: maat voor de mogelijke negatieve milieuimpact op waterorganismen o Houdt rekening met de afbreekbaarheid van de ingrediënten de chronische toxiciteit van de ingrediënten

14 Criterium 1: Toxiciteit voor waterorganismen Het kritische verdunningsvolume DF= afbraakfactor TF chronisch = chronische toxiciteitsfactor Veel van deze factoren in de DID-list

15 Criterium 1: Toxiciteit voor waterorganismen In bestek Vb. het kritisch verdunningsvermogen (KVV chronisch) mag de volgende limieten niet overschrijden: Voor allesreinigers die verdund dienen te worden: KVV chronisch van aanbevolen dosis voor 1L water < 18000L De KVV chronisch zal berekend worden zoals beschreven voor het Eu Ecolabel (verwijzen naar criteria document met link) Bewijs: Producten die het Eu Ecolabel hebben voldoen aan dit criterium. Andere passende bewijsmaterialen worden geaccepteerd zoals een technisch dossier van de fabrikant waarin deze berekening gedetailleerd uitgevoerd wordt.

16 Criterium 1: Toxiciteit voor waterorganismen Erg belangrijk criterium maar De informatie nodig voor de berekening niet altijd beschikbaar bij de verkopers De fabrikanten geven niet graag samenstelling van hun producten prijs (ingrediënten en hun concentratie nodig) Niet zo makkelijk te controleren

17 Criterium 2: biologische afbreekbaarheid van oppervlakte-actieve stoffen Vuil oplossen in water Lipofoob en lipofiel deel Daardoor ook schadelijk voor aquatische organismen Belangrijk dat ze snel afgebroken worden Alle oppervlakte-actieve stoffen dienen makkelijk biologisch afbreekbaar te zijn (aeroob) Wettelijke vereiste maar uitzonderingen mogelijk

18 Criterium 2: biologische afbreekbaarheid van oppervlakte-actieve stoffen Anaerobe biologische afbreekbaarheid oppervlakteactieve stoffen: Niet anaerobe biologisch afbreekbare oppervlakte-actieve stoffen die niet R50 geclassificeerd zijn, zijn toegelaten in beperkte concentratie: o Voor allesreinigers die verdund dienen te worden: gewicht < 0,40g per aanbevolen dosis voor 1L water o Voor ready-to-use allesreinigers: gewicht < 4,0g per 100 gr o Voor ruitenreinigers: gewicht < 2,0g per 100 gr o Voor sanitair reinigers: gewicht < 2,0g per 100 gr

19 Criterium 2: biologische afbreekbaarheid van oppervlakte-actieve stoffen In bestek: Bewijs: Producten die het Eu Ecolabel hebben, voldoen aan dit criterium. Andere passende bewijsmaterialen worden geaccepteerd zoals een lijst met gebruikte oppervlakte-actieve stoffen met de data die aantonen dat hieraan voldaan is bvb door verwijzing naar de DIDlist of relevante testresultaten of veiligheidsfiches van deze ingrediënten Opnemen in bestek? Aerobe afbreekbaarheid: voor groot deel in de wetgeving Anaerobe afbreekbaarheid: ter discussie

20 Criterium 3: Verboden of beperkte stoffen en mengsels Stoffen met significante milieu- en gezondheidseffecten zijn verboden in conc > 0,01% in het eindproduct 4 groepen 3a) Gespecificeerde verboden stoffen 3b) Quaternaire ammoniumzouten 3c) Gevaarlijke stoffen en mengsels (R-zinnen) 3d) Stoffen in lijst conform art 59, lid 1, Reach o Zeer zorgwekkende stoffen

21 Criterium 3: Verboden of beperkte stoffen en mengsels In bestek: De ingrediënten vermeld op het etiket, de MSDS, de website van de fabrikant of op de technische informatiebladen zijn niet opgenomen in de lijst conform artikel 59, lid 1, van verordening (EG) nr. 1907/2006 (Reach). Ingrediënten vermeld op het etiket, de MSDS, de website of op de technische informatiebladen dragen geen van volgende R- zinnen. Let hierbij op een aantal uitzonderingen die toegelaten zijn

22 Criterium 3: Verboden of beperkte stoffen en mengsels In bestek: Bewijs: Producten die het Eu Ecolabel hebben voldoen aan dit criterium. Andere passende bewijsmaterialen worden geaccepteerd zoals een lijst met de ingrediënten vermeld op het etiket, het veiligheidsinformatieblad, de website van de fabrikant, of technische informatiefiches vermeld van hun CAS-nummer en een verklaring dat deze niet geclassificeerd zijn met deze R-zinnen en niet in die lijst voorkomen. Databank van ECHA (European Chemicals Agency):

23 Criterium 3: Verboden of beperkte stoffen en mengsels Biociden Enkel voor conservering Geen antimicrobiële werking Biociden met R50/53 of R51/53 mogen niet bioaccumulerend zijn

24 Criterium 3: Verboden of beperkte stoffen en mengsels In bestek? Producten die het Eu Ecolabel hebben voldoen aan dit criterium. Andere passende bewijsmaterialen worden geaccepteerd Maar info over ingrediënten moeilijk te verkrijgen/controleren

25 Criterium 4: Geurstoffen Consumenten hechten veel belang aan geur van schoonmaakmiddelen Toegelaten onder bepaalde voorwaarden In bestek? Gedeeltelijk vervat in criterium 3 Info over ingrediënten moeilijk te verkrijgen/controleren

26 Criterium 5: Vluchtige organische stoffen Vluchtige organische stoffen verdampen makkelijk Verslechteren van de binnenlucht Irritatie van de luchtwegen

27 Criterium 5: Vluchtige organische stoffen In bestek Vb. voor geconcentreerde producten die worden verdund in water, moet de totale conc aan VOS met kookpunt onder 150 C < of = 0,2 gewichts% in schoonmaakwater Bewijs: Producten die het Eu Ecolabel hebben voldoen aan dit Bewijs: Producten die het Eu Ecolabel hebben voldoen aan dit criterium. Andere passende bewijsmaterialen worden geaccepteerd zoals een technisch dossier van de fabrikant met een lijst van ingrediënten en waarin de VOS berekening gedetailleerd uitgevoerd wordt samen met de veiligheidsfiches van de organische oplosmiddelen.

28 Criterium 5: Vluchtige organische stoffen In bestek? Info over concentratie ingrediënten moeilijk te verkrijgen/controleren Verschillende definities van VOS gebruikt

29 Criterium 6: Fosfor Eutrofiërend effect Limiet voor het totale gehalte aan fosfor (alle fosforhoudende stoffen zoals fosfaten, fosfonaten, fosforzuur meegenomen)

30 Criterium 6: Fosfor Bestek Vb. Voor te verdunnen producten: Het totale gehalte aan fosfor in de aanbevolen dosering voor 1L water < 0,02g Bewijs: Producten die het Eu Ecolabel hebben voldoen aan dit Producten die het Eu Ecolabel hebben voldoen aan dit criterium. Andere passende bewijsmaterialen worden geaccepteerd zoals een lijst met de ingrediënten samen met een gedetailleerde berekening van het totale gehalte aan fosfor per aanbevolen dosering voor 1L schoonmaakwater

31 Criterium 7: Verpakkingseisen Beperken van afval Verstuivers met drijfgassen mogen niet worden gebruikt Bewijs: schriftelijke verklaring Allesreinigers in triggersprays moeten in navulverpakkingen worden aangeboden Bewijs: schriftelijke verklaring en gedetailleerde informatie over deze navulverpakkingen

32 Criterium 7: Verpakkingseisen De gewicht/utiliteitsratio Doel: voorkomen van te sterk verdunde producten Bestek De gewicht/utiliteitsratio (WUR) van de primaire verpakking mag de volgende waarden niet overschrijden Geconcentreerde producten: 1,20gr/liter oplossing (= Gebruiksklare producten: 150gr/liter oplossing schoonmaakwater)

33 Criterium 7: Verpakkingseisen Bestek Verwijzen naar de berekening uit criteria EU Ecolabel Bewijs: Producten die het Eu Ecolabel hebben voldoen aan dit criterium. Andere passende bewijsmaterialen worden geaccepteerd zoals een gedetailleerde berekening van de WUR met bijhorende basisgegeven (gewicht verpakking, gewicht niet-gerecycleerd materiaal verpakking, aantal functionele doseringen in verpakking, recyclingcijfer) en een sample van de verpakking

34 Criterium 8: Gebruiksgeschiktheid Het Eu Ecolabel eist een vergelijkende kwaliteitstest. Het product moet minstens even goed zijn dan een referentieproduct of een marktleider In bestek: Moeilijk op te nemen Wel stalen vragen om uit te testen

35 Criterium 9, 10, 11: gebruiksaanwijzing en instructies De producten moeten geleverd worden met duidelijke doseringsinstructies en veiligheidsvoorschriften Bewijs: doseringsinstructies Een opleiding of opleidingsmateriaal voor schoonmaakpersoneel dient voorzien te worden Bewijs: uitleg over hoe deze voorzien worden en wat dit opleidingsmateriaal inhoudt

36 Aantal producten met EU Ecolabel in Europa Allesreinigers en sanitairreingers: 2115 Handafwasmiddelen:2000 Wasmiddelen: 264 Zepen, shampoo s en hairconditioners: 407 Producten en diensten met het Eu Ecolabel Raapleeg de Ecolabel catalogue van de Europese Commissie op

37 Meer info Over het Eu Ecolabel: Over de criteria per productgroep: and-criteria.html Over GPP criteria voor detergenten: EU GPP Training Toolkit (module 3: practical module)

38 Meer info Nederlands: Kathelijne De Ridder: of Hannelore Schorpion of Frans: Fabienne Godin of