RUIMINGSSPECIE: TIJDELIJKE OEVERDEPONIE BIJ NOODRUIMING CODE VAN GOEDE PRAKTIJK REGELING VOOR GEBRUIK VAN BODEMMATERIALEN

Transcriptie

1 RUIMINGSSPECIE: TIJDELIJKE OEVERDEPONIE BIJ NOODRUIMING CODE VAN GOEDE PRAKTIJK REGELING VOOR GEBRUIK VAN BODEMMATERIALEN

2 / rapport ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// RUIMINGSSPECIE: TIJDELIJKE OEVERDEPONIE BIJ NOODRUIMING Code van goede praktijk Regeling voor gebruik van bodemmaterialen /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

3 DOCUMENTBESCHRIJVING Titel van publicatie: Code van goede praktijk voor de tijdelijke oeverdeponie van bagger- en ruimingsspecie bij noodruiming Wettelijk Depot nummer: Verantwoordelijke Uitgever: OVAM Trefwoorden: Bodemmaterialen, bagger- en ruimingsspecie, oeverzone, kenmerken werken, ontwatering Samenvatting: Deze code van goede praktijk geeft de richtlijnen voor de tijdelijke opslag van ruimingsspecie op de oever bij noodruimingen Aantal bladzijden: 9 Aantal tabellen en figuren: / Datum publicatie: 2016 Begeleidingsgroep en/of auteur: Grondbank vzw, Grondwijzer vzw, OVAM, Andere titels over dit onderwerp: / -xxxx Prijs: / Contactpersonen: Dirk Dedecker U hebt het recht deze brochure te downloaden, te printen en digitaal te verspreiden. U hebt niet het recht deze aan te passen of voor commerciële doeleinden te gebruiken. De meeste OVAM-publicaties kunt u raadplegen en/of downloaden op de OVAM-website: pagina 3 of 9

4 INHOUD 1 Inleiding ALGEMEEN Procedure voor tijdelijke oeverdeponie bij noodruiming 6 2 Tijdelijke oeverdeponie bij noodruiming van bagger- en ruimingsspecie Voorschriften bij de uitvoering van noodruimingen 7 3 Definitieve gebruik van de geruimde bagger- en ruimingsspecie Regelgeving bij de on-site opslag voor ontwatering van specie... 9 pagina 4 of

5 1 INLEIDING Het VLAREBO laat dus toe om sediment met ongekende kwaliteit, die vrijkomt ten gevolge van noodruimingen die uitgevoerd worden ter voorkoming van overstromingen, tijdelijk langsheen de waterloop te deponeren, mits de naleving van een aantal beperkende voorwaarden. De code van goede praktijk voor tijdelijke oeverdeponie van bagger- en ruimingsspecie bij de uitvoering van noodruimingen bepaalt de randvoorwaarden voor de tijdelijke oeverdeponie van bagger- of ruimingsspecie. Onder oeverdeponie wordt verstaan deponie binnen de vijfmeterstrook met uitsluiting van de oeverzones, zoals gedefinieerd in het decreet Integraal Waterbeleid. De code van goede praktijk geeft uitvoering aan de voorwaarden inzake samenstelling en opslag evenals de administratieve verplichtingen die moeten worden nagekomen voor de tijdelijke opslag van bagger- en ruimingsspecie op de oever tijdens de uitvoering van noodruimingen (hoofdstuk XIII van het VLAREBO, Art. 201/2. en 201/3.). Bij onderhoudswerken aan waterlopen moet de waterbeheerder rekening houden met een complex juridisch kader. Om de waterbeheerder te ondersteunen hebben de CIW werkgroep Bagger- en Ruimingsspecie & CIW werkgroep Ecologisch Waterbeheer een leidraad opgesteld die de waterbeheerder wijst op de verschillende bepalingen die van toepassing zijn bij onderhoudswerken aan waterlopen. 1.1 ALGEMEEN De procedure voor oeverdeponie van bagger- en ruimingsspecie bij noodruimingen reglementeert de tussentijdse uitspreiding van de bagger- en ruimingsspecie op de oevers van de waterloop in afwachting van de afvoer of gebruik. Deze oeverdeponie is bijgevolg niet te beschouwen als het gebruik van bagger- en ruimingsspecie. De procedures voor tijdelijke oeverdeponie bij noodruimingen is een specifieke deelprocedure voor de globale traceerbaarheid van het gebaggerde of geruimde bodemmateriaal. Het definitieve gebruik van de bagger- en ruimingsspecie wordt steeds geattesteerd door een bodembeheerrapport dat afgeleverd wordt door de erkende bodembeheerorganisatie of een erkende inrichting voor de opslag en behandeling van bagger- en ruimingsspecie. Als de bagger- en ruimingsspecie na ontwatering op de oever kan blijft liggen wordt steeds geattesteerd door een erkende bodembeheerorganisatie. De traceerbaarheid van specie die nadien afgevoerd wordt gegarandeerd door de opvolging volgens de procedure via een erkende bodembeheerorganisatie of de procedure via een erkende inrichting voor de opslag en behandeling van bagger- en ruimingsspecie. Bagger- en ruimingsspecie die niet voldoet voor gebruik volgens VLAREBO is aangewezen als een bijzondere afvalstof. De bagger- en ruimingsspecie moet worden verwijderd conform de bepalingen van het materialendecreet en VLAREMA. Om de traceerbaarheid van bodematerialen te verzekeren moet de erkende bodembeheerorganisatie moet op de hoogte gesteld worden van de verwijdering van verontreinigde bodemmaterialen pagina 5 of 9

6 1.2 PROCEDURE VOOR TIJDELIJKE OEVERDEPONIE BIJ NOODRUIMING Bagger- of ruimingsspecie die ontstaat ten gevolge van noodruimingen of noodzakelijke waterbeheersingswerken ter voorkoming of terugdringing van de risico s op overstromingen die de veiligheid aantasten van de vergunde of vergund geachte woningen en bedrijfsgebouwen buiten de overstromingsgebieden, mag op de vijfmeterstrook langs de waterloop gedeponeerd worden op voorwaarde dat de uitvoerder van de werken conform een code van goede praktijk werkt. De uitvoerder van de werken meldt de start van de werken aan een erkende bodembeheerorganisatie. Bij de uitvoering van de werken kan de bagger- en ruimingsspecie tijdelijk op de oever worden gelegd. Voor de tijdelijke opslag op de oever werkt de uitvoerder van de werken conform de code van goede praktijk. Binnen zeven dagen na de uitvoering van de noodruiming wordt de gebaggerde of geruimde specie bemonsterd voor de opmaak van het technisch verslag. Het technisch verslag wordt opgesteld door de erkende bodemsaneringsdeskundige. Met de opmaak van het technisch verslag bepaalt de bodemsaneringsdeskundige hoe vanuit milieu-hygiënisch oogpunt met de bodemmaterialen moet worden omgegaan. Zo nodig formuleert hij een advies voor de begeleiding van de werken en richtlijnen voor het gebruik van bodemmaterialen. De initiatiefnemer van de werken bezorgt het technisch verslag uiterlijk dertig dagen na de bemonstering aan een erkende bodembeheerorganisatie. Het technisch verslag wordt conform verklaard door een erkende bodembeheerorganisatie. De initiatiefnemer van de werken bezorgt het technisch verslag en de conformverklaring ervan uiterlijk dertig dagen na de behandeling door de erkende bodembeheerorganisatie aan het gemeentebestuur op het grondgebied waarvan de werken zijn uitgevoerd. De gemeente legt de gegevens ter inzage. De ontwaterde bagger- of ruimingspecie wordt uiterlijk zestig dagen na de beëindiging van de noodruiming afgevoerd of gebruikt conform artikel 190 tot en met 192 van hoofdstuk XIII van het VLAREBO. Voor het gebruik op de definitieve bestemming vraag de uitvoerder van de werken een grondverzettoelating aan. De grondverzettoelating is een document dat toelating geeft tot de verdere uitvoeren van de werken en het gebruik van de bagger- en ruimingspecie volgens de bepalingen van hoofdstuk XIII van het VLAREBO. Ze wordt afgeleverd op basis van de beschreven kwaliteit van de bodemmaterialen in het technisch verslag, een beschrijving van het beoogde gebruik van de bodemmaterialen en de eventueel bijkomende verklaringen en voorwaarden gevraagd in de conformverklaring van het technisch verslag (artikel 182, 2). Na het afleveren van een grondverzettoelating kan de uitgegraven bodem gebruikt worden. pagina 6 of

7 De uitvoerder grondwerken vraagt na de uitvoering van de werken het bodembeheerrapport aan bij de erkende bodembeheerorganisatie. De uitvoerder van de werken bezorgt een kopie van het bodembeheerrapport aan de waterloopbeheerder. 2 TIJDELIJKE OEVERDEPONIE BIJ NOODRUIMING VAN BAGGER- EN RUIMINGSSPECIE Specie die ontstaat ten gevolge van noodruimingen of noodzakelijke waterbeheersingswerken die ter voorkoming of terugdringing van de risico s op overstromingen die de veiligheid aantasten van de vergunde of vergund geachte woningen en bedrijfsgebouwen, gelegen buiten de overstromingsgebieden, onmiddellijk moeten uitgevoerd worden, mag op de vijfmeterstrook langsheen de waterloop gedeponeerd worden onder de volgende voorwaarden: de nodige maatregelen worden getroffen opdat de specie niet vermengd wordt met de onderliggende bodem; de procedure voor de tracering van de bagger- en ruimingsspecie van VLAREBO, Art 201/3. wordt direct opgestart; specie die niet voldoet aan de gestelde voorwaarden inzake samenstelling, wordt binnen de twee maanden afgevoerd naar een daartoe vergunde inrichting. 2.1 VOORSCHRIFTEN BIJ DE UITVOERING VAN NOODRUIMINGEN Vooreerst wordt er van uitgegaan dat noodruimingen beperkt blijven tot situaties die per definitie niet steeds kunnen worden voorzien. Indien het over regelmatig weerkerende en min of meer te voorziene ruimingen gaat, moeten de regels worden gevolgd inzake deponie op de oever (in functie van ontwatering of definitief). Het is toegelaten om specie in bepaalde oeverstroken te verzamelen op voorwaarde dat dit tot de vijfmeterstrook beperkt blijft en in een laagdikte die een vlotte ontwatering toelaat (grootteorde 25 cm). Het is steeds verboden specie in of onder te graven, ook al is het maar tijdelijk. Binnen de week na uitvoering van de noodruiming wordt aan de gemeente een verslag bezorgd met vermelding van de aard van noodruiming, de hoeveelheden (bij benadering) die werden geruimd, de plaats waar de specie werd gedeponeerd (bij voorkeur aan de hand van de aanduiding op een topografische kaart of stratenplan).. Op basis van de analyseresultaten wordt nagegaan wat met de ruimingsspecie kan gebeuren en of er zich bodembeschermende maatregelen opdringen. Juridisch gezien wordt bij deze activiteit de bagger- en ruimingsspecie niet gebruikt, maar op de oever gebracht met oog op verdere behandeling (ontwatering, afvoer, gebruik). Deze tijdelijke opslag en ontwatering pagina 7 of 9

8 van de bagger- en ruimingsspecie is niet ingedeeld en is bijgevolg vrijgesteld van een meldings- of vergunningsplicht. Dit doet evenwel geen afbreuk aan de bepalingen van het Natuurdecreet (bijvoorbeeld vergunningsplicht vegetatiewijziging) dat de deponie van specie in bepaalde oeverstroken kan verbieden. De voormelde regels inzake noodruimingen doen geen enkele afbreuk aan maatregelen die zich opdringen in geval van calamiteiten en de planning en regelgeving dienaangaande. Voor de behandeling van invasieve exoten is het zeer belangrijk de voorschriften uit de code van goede natuurpraktijk voor waterlopen strikt te volgen om hervestiging te vermijden. Sommige soorten kunnen onder bepaalde voorwaarden achtergelaten worden in de oeverzone. Anderen dienen onmiddellijk te worden afgevoerd. 3 DEFINITIEVE GEBRUIK VAN DE GERUIMDE BAGGER- EN RUIMINGSSPECIE De ontwaterde bagger- of ruimingspecie wordt uiterlijk 60 dagen na de beëindiging van de noodruiming afgevoerd, opgeslagen of gebruikt conform artikel 190 tot en met 192 van hoofdstuk XIII van het VLAREBO. Voor het gebruik op de definitieve bestemming vraag de uitvoerder van de werken een grondverzettoelating aan. Bagger- en ruimingsspecie die voldoet aan de waarden voor vrij gebruik van bodemmaterialen, vermeld in bijlage V van het VLAREBO, kan zonder dat er bijkomende voorwaarden worden gebruikt. Bagger- en ruimingsspecie waarvan de waarden hoger zijn dan de waarden voor vrij gebruik kan in de projectzone worden gebruikt volgens de bepalingen voor het gebruik van bodemmaterialen in een kadastrale werkzone, indien voldaan aan de bepalingen van het gebruik in een kadastrale werkzone van het VLAREBO. Bagger- en ruimingsspecie waarvan de waarden hoger zijn dan de waarden voor vrij gebruik kan op een ander locatie als bodem worden gebruikt worden voor zover is voldaan aan de gebruiksvoorwaarden van VLAREBO. Bagger- en ruimingsspecie kan niet alleen gebruikt worden als bodem, maar ook als grondstof in bouwwerken of in producten. Bodemmaterialen die voldoet aan de waarden, vermeld in bijlage VI en VII van het VLAREBO, kunnen gebruikt worden voor bouwkundig bodemgebruik of in een vormvast product. Bagger- en ruimingsspecie die niet valoriseerbaar is, kan worden gestort. De valorisatie van bagger- en ruimingsspecie wordt enerzijds vanuit milieukundig en bouwtechnisch oogpunt ingevuld, maar er wordt anderzijds ook rekening gehouden met onder meer de afzetmogelijkheden van de gebaggerde volumes. pagina 8 of

9 4 REGELGEVING BIJ DE ON-SITE OPSLAG VOOR ONTWATERING VAN SPECIE Bagger- en ruimingsspecie die niet voldoet voor gebruik als bodemmateriaal wordt niet op de oevers van de waterloop uitgespreid. De on-site ontwatering van verontreinigde bagger- en ruimingsspecie die niet voldoet aan de samenstellingscriteria kan alleen in containers gebeuren. Indien deze wijze van ontwatering niet kan uitgevoerd worden binnen de vijfmeterstrook, is het een (milieu)vergunningsplichtige activiteit. De mechanische, on-site ontwatering van bagger- en ruimingsspecie met inbegrip van de lozing van het filtraatwater in het kader van een bagger- of ruimingsproject is niet vergunningsplichtig. De ontwatering wordt als een onderdeel van het bagger- of ruimingsproces beschouwd. Volgende voorwaarden zijn inherent gekoppeld aan deze vergunningsvrijstelling: voor de mechanische ontwatering wordt gebruik gemaakt van een tijdelijke, eenvoudig verplaatsbare installatie die alleen gedurende het ruimings- of baggerproject ter plaatse opgesteld wordt; de toevoeging van toeslagstoffen om de ontwateringseigenschappen van specie te verbeteren is binnen de vergunningsvrijstelling uitgesloten. De inrichting en exploitatie van een tijdelijk laguneringsveld op de oever van een te ruimen waterloop is een inrichting die ingedeeld is in rubriek (klasse 3) of 63 (klasse 2). In deze inrichting zal de bagger- en ruimingsspecie verwerkt worden tot een steekvast bodemmateriaal door de afscheiding van de overmaat aan poriënwater. Het terugvoeren van dit poriënwater in de waterloop waaruit het afkomstig is, wordt vrijgesteld van de vergunningsplicht op voorwaarde dat het terug te voeren water niet verrijkt is ten gevolge van een eventuele uitloging van de behandelde specie. De uitvoering van een uitloogproef (CMA 2/II/A.19) op de specie, voorafgaand aan de feitelijke terugvoer van het drainagewater, moet hierover uitsluitsel geven. Als emissiegrenswaarden worden de waarden van bijlage VII van het VLAREBO gehanteerd pagina 9 of 9