Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering.

Transcriptie

1 Profielwerkstuk door D woorden 27 mei ,4 5 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Kenmerkende aspecten: 45. De dekolnisatie maakte een eind aan het westerse hegemonie in de wereld. 46. De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog. 47. De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen. 48. De eenwording van Europa. 49. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen. Kernbegrippen: Atoomoorlog: Gewapende strijd met inzet van nucleaire wapens. Blokvorming: Soort van bondgenootschap; historische voorbeelden: communistisch Oost-Europa en kapitalistisch West-Europa of Arabische Liga versus de westerse wereld. Dekolonisatie: Proces waarbij moederlanden afstand moesten doen van hun koloniën, ingezet na de Tweede Wereldoorlog. Afstand ging meestal met geweld gepaard. Hegemonie: Overwicht of heerschappij van de ene staat over de andere. Multiculturele samenleving: Maatschappij waarin groepen mensen wonen met een diversiteit aan achtergronden. Overheersing: Machtiger zijn dan iets of iemand anders, zodat de persoon of groep in kwestie naar de achtergrond wordt gedrukt. Pluriforme samenleving: Maatschappij die is opgebouwd uit een veelheid van groepen. Sociaal-culturele verandering: Wijziging in de manier waarop de samenleving is opgebouwd en de wijze waarop de mensen daarbinnen met elkaar omgaan. Wapenwedloop: Strijd tussen staten om zoveel mogelijk technologisch geavanceerde machtsmiddelen te bezitten. Samenvatting tijdvak 10 Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering. Massavernietigingswapens Japan wilde zich tijdens de tweede wereldoorlog niet overgeven. Duizenden Japanse kamikazepiloten vlogen te pletter op Amerikaanse schepen. Als de Verenigde Staten Japan zou willen verslaan via het leger dan zouden er Pagina 1 van 7

2 miljoenen Amerikanen sneuvelen. Er was daarom nog maar één mogelijkheid om van Japan te winnen: massavernietigingswapens. De Verenigde Staten liet op 6 augustus 1945 de eerste atoombom vallen op de Japanse stad Hiroshima. Er vielen hierbij tienduizenden doden, maar de Japanse keizer Hirohito gaf zich niet over. Drie dagen later laat de VS opnieuw een atoombom vallen, nu op Nagasaki. Ze dreigden om hiermee door te gaan. Dit was de doorslag voor Japan om zich over te geven op 15 augustus. Burgerbevolking De bevolking van Duitsland was door het Verdrag van Versailles erg ontevreden. Er was veel armoede en onrust. Hitler had een goede stem en wist zo de bevolking te overtuigen en aan de macht te komen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben de Nederlanders zich vooral aangepast. Ze probeerden uit de problemen te blijven, gewoon door te leven en niet betrokken te raken bij de oorlog. Slechts enkele hebben ervoor gekozen om mensen te helpen onderduiken. Maar het verzet was natuurlijk wel riskant. Sommige Nederlanders waren het eens met de Duitsers en collaboreerden samen. Ze sloten zich bijv. aan bij de NSB. Het enige echte grote verzet vanuit een groter deel van de bevolking was de Februaristaking. Op 25 en 26 februari 1941 staakten duizenden mensen in Amsterdam en omgeving tegen het oppakken en afvoeren van joden. Maar dit werd al gauw door de Duitsers neergeslagen. De Spaanse burgeroorlog was een strijd tussen aanhangers van de linkse democratische regering van Spanje en de nationalisten onder leiding van generaal Franco. De nationalisten bestond ongeveer uit de helft van de Spaanse bevolking. Ze waren het eens met de ideeën van Franco en waren dus erg betrokken bij de strijd tegen de regering. De Duitse bezetting van Nederland Aanval op Nederland, Op vrijdag 10 mei 1940 deden de Duitsers een aanval op Nederland. Hiermee werd de neutraliteit van Nederland geschonden. Nederland was niet goed voorbereid op een oorlog. Op 14 mei dreigde de Duitsers met het bombarderen van Rotterdam. Zonder dat het ultimatum was afgelopen werden er al bommen afgeworpen. De Duitsers zeiden dat hetzelfde met Utrecht, Den Haag en Amsterdam zou gebeuren. Nederland kon dus niets anders dan zichzelf overgeven. Het leven in bezettingstijd Nederland kreeg nu te maken met een Duitse bezetting. De Oostenrijkse Seyss-Inquart werd de belangrijkste bestuurder en kreeg alle macht in handen. In 1941 werden alle politieke partijen verboden en was er alleen nog de NSB: Nationaalsocialistische beweging. De NSB ers werkte samen met de vijand(collaboratie.) Verder waren er veel mensen die zich gewoon aanpaste aan de nieuwe situatie: accommodatie. Er was dus geen groot verzet. Economie Pagina 2 van 7

3 In Duitsland waren veel arbeidskrachten nodig om de oorlogseconomie draaiende te houden, daarom werden arbeiders d.m.v. reclamecampagnes naar Duitsland gelokt. Omdat dit weinig effect had werden ze later gedwongen om in Duitsland te gaan werken. Daardoor gingen veel Nederlanders onderduiken Bevrijding Dolle dinsdag, Op dinsdag 5 september stonden mensen al met vlaggen langs de kant van de weg om de bevrijders te verwelkomen. Uiteindelijk kwamen de geallieerden niet. Vanaf 12 september 1944 begon de echte bevrijding van Nederland. Steeds meer steden werden bevrijd. Op 17 september 1944 was de slag om Arnhem. Deze mislukte alleen en de Duitsers grepen hard in. De voedseltransporten werden beperkt en mensen hadden nauwelijks nog iets te eten. Het gevolg hiervan was een hongerwinter. Vanaf eind maart startten de geallieerde een nieuwe tegenaanval. Noord en Oost Nederland werden bevrijd en op 5 mei tekenden Duitsland de overgave. Racisme en discriminatie die leiden tot genocide, in het bijzonder op de joden. Vanaf het moment dat de NSDAP aan de macht kwam, werden de joden achtergesteld. Dit werd echter steeds erger en ten slotte zocht Hitler mogelijkheden om de joden zo systematisch en snel mogelijk uit te roeien. Hitler legde de schuld van het verdrag van Versailles, en de andere grote problemen van Duitsland na WOI, bij de joden. De joden werden een zondebok voor alles wat er maar slecht ging in Duitsland. De Jodenhaat die bestond, in onder andere Duitsland, wordt antisemitisme genoemd. Er werden regels gemaakt waarin stond dat joden bepaalde dingen niet meer mochten en bepaalde rechten niet meer voor hen bestemd was. De discriminatie kwam op allerlei manieren tot uiting. Toen Hitler besloot dat de joden tot tweederangsburgers gedegradeerd (Neurenberger wetten) moesten worden, werd duidelijk dat de discriminatie gebaseerd werd op racisme. Hitler vond dat alle joden uit Duitsland moesten vertrekken (Endlösung: definitieve oplossing voor het Jodenvraagstuk). Toen dit niet snel genoeg gebeurden, en toen niet alle Joden daadwerkelijk vertrokken, besloot hij actie te gaan ondernemen. Tijdens de Wannsee conferentie werd het idee gemaakt om zogenaamde concentratiekampen te bouwen. Door middel van vergassing zouden de joden hier om het leven worden gebracht. Grootschalige volkenmoord wordt ook wel genocide genoemd. De vragen Gele vragen over de koude oorlog 8.a Rusland deed veel dingen waardoor ze niet te vertrouwen waren zoals zonder iets te zeggen vrede sluiten met Pagina 3 van 7

4 Duitsland. 8.b Ze zorgden ervoor dat Duitsland niet meer op twee fronten hoefden te vechten. 9. Ze moesten alle ingenomen landen teruggeven aan de landen van zie ze waren. De rest van Duitsland werd opgedeeld. 10.a Om te zorgen dat er geen conflict kwam over hoe het bezetten gebied bestuurd ging worden. 10.b Hoe de leider hun eigenland ook al regeerden. 10.c Hoe de geallieerden zich moesten gedragen tegenover de bevolking. 11. Het westen had het idee dat Rusland alle macht zelf wilden pakken. 12. Overal in het oosten begon het communisme heel erg op te komen. 13.a Communisme 13.b Jezelf verzetten tegen het communisme door steun te krijgen in geld en voedsel. 13.c Er waren in communistische landen geen vrije verkiezingen dus je kan moeilijk zeggen hoe de bevolking er over dacht. 14.a De hulp van het westen aan oosterse landen zodat die economie weer kunnen opbouwen. 14.b ze wilden niet dat alle landen economisch onafhankelijk van Rusland werden. 14.c Zij dachten dat een welvarend rijk niet communistisch zou worden. 14.d Het hielp Europa er economisch weer bovenop te komen maar het maakte de kloof tussen oost en west wel groter. 15.a Rusland wilden het leger zwak houden en hele hoge herstel betalingen. Ze wilde ook een regering die niet anti- Russisch was. De Britten wilden dat Duitsland zichzelf zo snel mogelijk zou opbouwen zodat zij niet zo n situatie als de eerste wereldoorlog wilden hebben. 15.b Rusland nam alle fabrieken, banken en verzekeringen af. De westerse landen bevorderden de economie in hun zone. 15.c Engeland en de VS voegde hun zones samen en hierop zei Rusland dat zij dan ook niet meer gingen overleggen. 16.a Doordat ze in heel het westerse gedeelte een andere munteenheid gingen invoeren vond Duitsland dat zij er niks meer mee te maken wilden hebben. 16.b Eerst werd het gezien als krachtsmeting. 16.c Dat de geallieerden mee zouden gaan met de blokkade. 17.a De VS gaf steun aan de nationalisten in China. 17.b Dat betekent dat er bij conflicten vaker alle communisten tegen de VS zouden staan en misschien pakken de communisten in de VS ook wel de macht als het zo door gaat. 18.a Zuid Korea wilde allebei de delen van Korea maar de VS denkt dat Stalin achter deze aanval zit. Pagina 4 van 7

5 18.b Omdat China ook bij de VN was gekomen. 18.c Omdat de VS de communisten wilden terugdringen om Noord-Korea kapitalistisch te houden. 19. Iedereen ging nu de kernbommen die ze hadden op scherp stellen. 20.a Hij vond dat ze sterk moesten optreden tegen de landen die voor het communisme kozen. 20.b Het zou de VS weer een vermogen kosten om alle legers paraat te houden, en Rusland had nu ook kernwapens. Het zou dan heel erg gevaarlijk worden. 21.a Hij zorgde ervoor dat er geen conflict kwam tussen communistische en kapitalistische landen. 21.b Hij sloot een vredesverdrag met Oostenrijk. 21.c Hij stond niet toe dat Hongarije zich lost maakte van Rusland en stuurde er troepen heen. 22.a Hij kon geen mislukte acties gebruiken bij zijn leiderschap van het communisme. 22.b Omdat hij niet wilde dat de DDR zou vallen. 22.c Zodat de DDR niet zou leeg lopen omdat iedereen naar het westen wilden. 24.a Hij zorgde dat Cuba de suiker die zij veel produceerde niet meer kon verkopen behalve aan Rusland. 24.b Hij stuurde Cubaanse immigranten naar Cuba om Castro ten val te brengen. 24.c in d Dat ze de kernraketten zouden weg halen en de VS Cuba niet zou aanvallen. 25.a De Franse tegenover de Vietnamese strijders. 25.b Vietmin moest zich terug trekken, binnen een jaar moesten alle fransen troepen weg zijn 25.c Ze wilden niet dat heel Azië communistisch zou worden. 25.d Rusland en de VS ( zuid Vietnam ) 26. De VS greep de macht, het lukte niet en Kennedy werd vermoord. 27. Ze werden opgesloten in kampen of vluchtte op slechte boten naar andere landen. 28. De VS zag niet meer dat ze elk land van het communisme konden behoeden. 29.a Hij zei dat de grenzen nu helemaal vast lagen. Hierdoor ging Rusland ook niet meer de toevoer van producten hinderen. Aangezien het niet veel zin had door luchtvaart. 29.b Dat ze dachten dat ze meer konden maken tegenover Rusland. 29.c Hij verbod de solidariteit. 30.a Ruslandse communisme ging niet samen met de Islam en de VS steunde het gehalte Israël. 30.b Rusland en de VS steunde de Arabische landen een beetje. 30.c Ze moesten kant gaan kiezen tijdens de zes daagse oorlog. Pagina 5 van 7

6 31. Ethiopië Rusland, Angola/Mozambique Rusland, Namibie Rusland. 32. Afschrikking door massale vergelding ( afschikken van de Russen ) Wederzijdse afschrikking ( Als je begon met bommen gooien zou je eigen land ook worden verwoest. Het aangepaste antwoord ( als Rusland met een matige aanval de VS aanviel zouden ze niet massaal moeten reageren maar meer gepast ) 33. Omdat er steeds maar betere raketten kwamen vond de bevolking het wel een keer genoeg. 34. Non proliferatie verdrag, de SALT verdragen. 31. DE West-Duitse bondskanselier Helmut Kohl was in heel Duitsland populair, hij sloot een verdrag met de Russen waardoor de DDR en de BRD samengevoegd werden. 32. De planeconomie in de DDR moest worden omgezet in een markt economie ook moesten de staatsbedrijven geprivatiseerd worden. 35. a) Gorbatjov trok de Russische troepen uit Afghanistan terug, hij liet toe dat veel Oost-Europese landen afstand deden van het communisme, verder ging hij ermee akkoord dat de DDR werd opgegeven. Later viel ook nog Rusland uiteen en daar mee ook het Warschau plakt. b) door de crises in het Midden-Oosten. Irak veroverde Koewiet en het oosten en het westen stonden zij aan zij i.p.v. tegen over elkaar. 36. Cuba, China Laos, Noord-Korea en Vietnam 37. De koude oorlog koste heel veel geld. Voor zowel de VS als Rusland. Met name de wapenwedsomloop koste erg veel. Verder verviel ook het vertrouwen in het communisme. Oost-Europa liep heel wat achter op West-Europa Hierdoor begonnen communistische leiders te twijfelen. 38. a) Door Frankrijk, West-Duitsland, Italië, België, Nederland en Luxemburg b) voor kolen en staal productie c) Sterker tegen het communisme - markten zoals kolen en staal beheersen -nieuwe oorlog tussen de EGKS te voorkomen. d) Verdrag van Rome de,eeg werd hier bij een feit. DE oprichting van de Euratom, een organisatie voor het vreedzame gebruiken vaan atoomtechnologie. 39. a) Er ontstond een overschot en daar over moest ook de garantie prijs betaald worden b) Men slaagde daar niet in. 40. a) door meer landen toe te laten. b) omdat veel landen het niet met elkaar eens zijn. Pagina 6 van 7

7 41. Europese commissie : indien wetsvoorstellen, beheren Eu-vergrogting, handhaven EU-recht en vertegenwoordigen EU. Europese raad: wetgevingen en begroting Europese Parlement : volksvertegenwoordiging van het volk Hof van justitie : verzekert de uitlegging en toepassing van Europese verdragen. Bronnen: KA-45Hier zie je hoe er in Azie het ene na het andere land communist werd. Je ziet dat het door een soort domino effect allemaal communistisch werd en dat gebeurde ook daadwerkelijk. Daardoor is het betrouwbaar en omdat, de informatie goed terug kan vinden. Het past in die tijd, doordat men zo dacht dat het zou gaan gebeuren en daarom probeerde men dus ook het te stoppen, vooral Amerika probeerde dat. De maker komt waarschijnlijk uit het Westen, doordat men er zo overdacht in het Westen. KA-46 Hier zie je hoe de slaven in opstand kwamen tegen de Europeanen. Deze bron is betrouwbaar omdat, de macht weg ging bij de blanke mensen en de slaven in opstand kwamen, zich dus tegen hun eigenaren keren. En toen begon dus de dekolonisatie. De maker zou overal vandaan kunnen komen, doordat men er overal zo overdacht. KA-47 In deze bron zie je hoe het Oosten en Westen weer verenigd worden nadat de Berlijnse Muur weg gaat, je ziet dat de mensen ernaar uitkeken door de blije gezichten. Het komt uit die tijd doordat de mensen er zo overdachten dat ze weer samen moesten zijn na de koude oorlog. De maker komt waarschijnlijk uit Duitsland, omdat men daar vooral ernaar uitkeek om de muur te verwijderen, omdat familie, vrienden vaak aan de andere kant woonden. Pagina 7 van 7