Gents Winkel- en Horecaplan

Transcriptie

1 Gent zoveel winkel- en horecastad 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 2020 Gent zoveel meer winkel- en horecastad

2

3 Voorwoord Geachte lezer, Winkels en horecazaken zorgen voor een aanzienlijke dynamiek in een stad. Samen vormen ze een belangrijke economische sector die in Gent tewerkstelling biedt aan bijna mensen. Deze handelszaken bepalen mee de uitstraling en het imago van een stad. Dit komt tot uiting in de aantrekkingskracht van het bestaande aanbod op de Gentse inwoners, bezoekers uit de regio en toeristen. In 1997 heeft de Stad Gent voor de eerste m aal een langetermijnvisie of strategisch-commercieel plan voor de detailhandel opgemaakt. Dit is het beleidskader geweest voor heel wat concrete ontwikkelingen en acties de afgelopen jaren om Gent als winkelstad te versterken. Daarnaast is in 2003 een horecabeleidsplan opgemaakt. Een stad is evenwel voortdurend in transformatie. Op bijna 15 jaar tijd zijn zowel de stedelijke context als de maatschappelijke trends sterk gewijzigd. Daarom was er nood aan een actualisatie van het strategisch-commercieel plan uit Voor wat betreft het horecabeleidsplan wordt er verder gebouwd op de gewenste visie naar deelgebieden. Met het uitwerken van een nieuwe langetermijnvisie tot 2020 willen we een duidelijk kader bieden voor bestaande en nieuwe handels- en horecazaken, waarbij de nodige groeikansen worden geboden en waarbij de concurrentiepositie van Gent als winkel- en horecastad in haar geheel verder versterkt wordt. Tien belangrijke strategische doelstellingen vormen de ruggengraat van dit Gents Winkel- en Horecaplan. We hebben de ambitie om het handels- en horeca-aanbod verder te laten groeien op een zodanig doordachte manier dat het bestaande aanbod zich verder kan ontwikkelen en dat er ruimte is voor de creatie van nieuw aanbod. Hierdoor garanderen we een consistente groei van het handelsaanbod in Gent. Daarbij streven we steeds naar een complementaire detailhandelsstructuur die gericht is op de bezoekmotieven van de consument en waarbij er gezocht wordt naar meer synergie tussen de winkelconcentratiegebieden. Belangrijk hierbij is dat we ons toeleggen op een verdere concentratie en clustering van detailhandel, met uitzondering voor buurtwinkels waar er gestreefd wordt naar een voldoende verspreid aanbod in de diverse wijken en buurten. Dit gaat om een kernversterkend beleid, een én-én-beleid waarbij zowel de binnenstad als de diverse winkelconcentratiegebieden in de rand van Gent verder kunnen blijven ontwikkelen. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 1

4 In het licht van een kernversterkend beleid willen we vooral de kwaliteit en de leefbaarheid van handel en horeca en de winkelconcentratiegebieden versterken, met extra focus op de binnenstad. We streven daarbij naar het bevorderen van de diversiteit van het winkel- en horeca-aanbod met extra inzet op de versterking en aantrekking van authentieke zaken en speciaalzaken. We stimuleren innovatie binnen de handel en horeca en zetten in op vernieuwende winkelconcepten. We bevorderen verder de ondernemersgeest met focus op het zelfstandige ondernemerschap door de gepaste randvoorwaarden te creëren voor het ondernemerschap. We blijven hierbij extra inzetten op startende ondernemers. Andere belangrijke doelstelling is de verdere promotie van Gent als authentieke, complete, gezellige en diverse winkel- en horecastad, om zo de onmiskenbare troeven die Gent bezit zowel wat betreft de stad in het algemeen als het winkel- en horeca-aanbod, nog meer kenbaar te maken. Daarnaast is het de bedoeling om samen richting te geven aan Gent als winkel- en horecastad en dit door monitoring, overleg en participatie. Tot slot zetten we in op duurzaam ondernemen in functie van een verdere economische groei. Belangrijk onderdeel van dit Winkel- en Horecaplan is naast de uitwerking van een langetermijnvisie een oplijsting van meer dan honderd unieke acties om deze visie in de praktijk te realiseren. Uiteraard is dit document niet statisch, maar moet gezien worden als een dynamisch plan waarbij alle actoren steeds kort op de bal zullen moeten spelen op alle wijzigende externe factoren in deze sector, waarbij strategische doelstellingen en acties daar waar nodig zullen moeten bijgestuurd worden. Als stadsbestuur willen we niet alleen faciliterend maar ook proactief optreden teneinde de vooropgezette strategische doelstellingen mee te realiseren om zo Gent als winkel- en horecastad nog extra te versterken. We hebben in het kader van de totstandkoming van deze langetermijnvisie reeds diverse overlegmomenten georganiseerd, zowel met de eigen stedelijke diensten, de representatieve stakeholders uit handel en horeca, de belangenorganisaties, de hogere overheid,. Via deze weg wil ik mijn oprechte dank uitspreken aan iedereen die de voorbije maanden actief heeft meegewerkt aan de opmaak van dit Gents Winkel- en Horecaplan. Laat ons samen verder werken aan het voortzetten van de uitbouw van onze prachtige winkel- en horecastad! Mathias De Clercq Eerste schepen en schepen van, Jeugd & Middenstand Juni 2011 juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 2

5 Inhoudsopgave Voorwoord... 1 Deel 1 De Gentse detailhandel en horeca We hebben de ambitie om binnen de reële marktruimte het handels- en horeca-aanbod doordacht te laten groeien Analyse Visie en ambitie Actieplan We streven naar een complementaire detailhandelsstructuur gericht op bezoekmotieven Analyse Visie en ambitie Actieplan We streven naar een verdere concentratie en clustering van detailhandel (met uitzondering van buurtwinkels) Analyse Visie en ambitie Actieplan We versterken de kwaliteit en de leefbaarheid van handel en horeca en van winkelconcentratiegebieden Analyse Visie en ambitie Actieplan We bevorderen de diversiteit van het winkel- en horeca-aanbod met extra inzet op de versterking en aantrekking van authentieke zaken en speciaalzaken Analyse Visie en ambitie Actieplan We stimuleren innovatie binnen de handel en horeca en zetten in op vernieuwende winkelconcepten Analyse Visie en ambitie Actieplan juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 3

6 2.7. We stimuleren de ondernemersgeest met focus op zelfstandig ondernemerschap Analyse Visie en ambitie Actieplan We promoten Gent als authentieke, complete, gezellige en diverse winkel- en horecastad Analyse Visie en ambitie Actieplan We geven samen richting aan Gent als winkel- en horecastad door monitoring, overleg en participatie Analyse Visie en ambitie Actieplan We zetten in op duurzaam ondernemen in functie van economische groei Analyse Visie en ambitie Actieplan Slotbeschouwing Bijlagen juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 4

7 Deel 1 De Gentse detailhandel en horeca 2011 In dit hoofdstuk wordt een eerste beeld weergegeven van Gent als winkel- en horecastad. Dit gebeurt op basis van een aantal relevante kerncijfers. Voor een uitgebreide analyse over Gent als winkel- en horecastad (2009) kan verwezen worden naar het adviesrapport deel 1 dat door het studiebureau BRO is opgemaakt en welke als bijlage 1 deel uitmaakt van dit Gents Winkel- en Horecaplan. Dit omvat onder meer een analyse van de Gentse detailhandel en horeca 1 met een evolutie tussen 2002 en 2009 op basis van verschillende indicatoren, een overzicht van op stapel staande projecten in de regio en een meer gebiedsgerichte analyse van een aantal deelgebieden. Daar waar het adviesrapport ging over Gent als winkel- en horecastad in 2009, wordt in dit hoofdstuk een zo actueel mogelijk beeld geschetst aan de hand van de meest actuele kerncijfers. Dit betreft allemaal cijfers van 2011 tenzij anders aangegeven. 1) Demografische kerncijfers Bevolking Gent Bevolking directe regio (2009) Bevolking indirecte regio (2009) inwoners inwoners inwoners 2) Economische kerncijfers Aantal detailhandelszaken Omvang winkelvloeroppervlakte m² Aantal m² per inwoners 1.920m² Gemiddelde oppervlakte winkel 191m² Aantal horecazaken Omvang vloeroppervlakte m² Aantal horeca per inwoners 5,8 Gemiddelde oppervlakte horeca 75m² 1 Onder de term horeca wordt verstaan alle plaatsen waar ter plaatse voeding of drank kan worden genuttigd. De zuivere hotelfunctie is hier niet inbegrepen. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 5

8 Detailhandel 2011 Per branche Aantal m² wvo Levensmiddelen Persoonlijke verzorging Totaal dagelijkse artikelen Warenhuis Kleding en mode Schoenen en lederwaren Juwelier en optiek Huishoudelijke en luxe artikelen Antiek en kunst Sport en spel Hobby Media Plant en dier Bruin en witgoed Auto en fiets Doe-het-zelf Wonen Detailhandel overig Totaal niet-dagelijkse artikelen Totaal Tewerkstelling handel en horeca Aantal leegstaande panden 197 Omvang leegstand vloeroppervlakte m² Aantal leegstaande panden / totaal aantal panden handel + 3,5% horeca + commerciële diensten Omvang leegstand / omvang handel + horeca + 4,4% commerciële diensten juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 6

9 Passantenstromen (aantal per week) Veldstraat = Koopbinding (2009) 95% dagelijkse artikelen 85% niet-dagelijkse artikelen Koopattractie (2009) 16% dagelijkse artikelen 38% niet-dagelijkse artikelen Aantal overnachtingen (toerisme) (2010) overnachtingen per jaar Gemiddelde omzet (2009) 747 miljoen euro dagelijkse artikelen 986 miljoen euro niet-dagelijks artikelen Gemiddelde omzet/m² (2009) euro dagelijkse artikelen euro niet-dagelijkse artikelen Aantal zelfstandigen detailhandel (2009) 80% Aantal m² winkelvloeroppervlakte zelfstandigen 50% detailhandel (2009) juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 7

10 juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 8

11 Deel 2 De Gentse detailhandel en horeca 2020 strategische doelstellingen In dit tweede deel wordt dieper ingegaan op enerzijds de visie en de hoofdstrategische doelstellingen van de Stad Gent en anderzijds op de belangrijkste strategische doelstellingen om Gent als winkel- en horecastad verder uit te bouwen de komende jaren. Missie en hoofdstrategische doelstellingen van de Stad Gent Gent is een scheppende stad, die door een doorgedreven bundeling van alle creatieve krachten, een voortrekkersrol speelt bij de ontwikkeling van een duurzame, solidaire en open samenleving. Om de missie van de Stad Gent te realiseren zijn er vijf hoofdstrategische doelstellingen bepaald: 1. Kennis, innovatie en creativiteit: Ten laatste in 2020 is Gent internationaal erkend als centrum voor innovatie en experimenten en is Gent een voortrekker in de evolutie naar een lerende en creatieve samenleving. 2. Sociale pijler duurzaamheid: In 2020 heeft elke Gentenaar, ongeacht geslacht, leeftijd, afkomst, geloofsovertuiging, seksuele voorkeur, handicap of socio-economische situatie, toegang tot alles wat de samenleving te bieden heeft en is voor elke Gentenaar gelijke toegang tot kwaliteitsvol leven, wonen, werken en onderwijs maximaal gegarandeerd. 3. Economische pijler duurzaamheid: In 2020 is Gent een Europese centrumstad en een Vlaamse poort op de wereld die zich onderscheidt door een dynamische en gediversifieerde economie met een sterke maritieme groeipijler, gedreven door partnerschappen die mensen, middelen en ideeën samenbrengen. 4. Ecologische pijler duurzaamheid: Tegen 2020 biedt Gent haar inwoners een gezonde kwaliteitsvolle leefomgeving en heeft Gent een kleinere ecologische voetafdruk. 5. Communicatie en inspraak: In 2020 is de inspraak in de besluitvormingsprocessen maximaal georganiseerd. Een belangrijke voorwaarde om dit te bereiken is een op maat gesneden en doelmatige communicatie. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 9

12 Strategische doelstellingen Gents Winkel- en Horecaplan Om Gent als winkel- en horecastad verder uit te bouwen wordt er ingezet op 10 strategische doelstellingen. Per strategische doelstelling wordt een korte analyse weergegeven. Voor de data wordt in hoofdzaak gebruik gemaakt van de analysecijfers opgenomen in het adviesrapport van BRO. Er wordt ingegaan op welke effecten beoogd worden en hoe deze kunnen gerealiseerd worden aan de hand van een mogelijk pakket aan acties. Dit moet niet gezien worden als een statisch maar wel als een dynamisch document dat periodiek dient bijgestuurd te worden. Tien strategische doelstellingen 2.1. We hebben de ambitie om binnen de reële marktruimte het handels- en horeca-aanbod doordacht te SLIM GROEIEN laten groeien 2.2. We streven naar een complementaire detailhandelsstructuur gericht op bezoekmotieven AFSTEMMEN 2.3. We streven naar een verdere concentratie en clustering van detailhandel (met uitzondering van CONCENTREREN buurtwinkels) 2.4. We versterken de kwaliteit en de leefbaarheid van handel en horeca en van KWALITEIT VERZEKEREN winkelconcentratiegebieden 2.5. We bevorderen de diversiteit van het winkel- en horeca-aanbod met extra inzet op de versterking en DIVERSIFIEREN & SPECIALISEREN aantrekking van authentieke zaken en speciaalzaken 2.6. We stimuleren innovatie binnen de handel en horeca en zetten in op vernieuwende winkelconcepten INNOVEREN 2.7. We stimuleren de ondernemersgeest met focus op zelfstandig ondernemerschap ONDERNEMEN STIMULEREN 2.8. We promoten Gent als authentieke, complete, gezellige en diverse winkel- en horecastad PROMOTEN 2.9. We geven samen richting aan Gent als winkel- en horecastad door monitoring, overleg en SAMENWERKEN participatie We zetten in op duurzaam ondernemen in functie van economische groei VERDUURZAMEN Deze strategische doelstellingen moeten duidelijkheid scheppen voor al wie in Gent wil investeren. Voor de stedelijke diensten en het beleid is het een werkinstrument om de commerciële dynamiek te sturen en in goede banen te leiden. De doelstellingen kunnen fungeren als toetsingskader voor alle maatregelen die van invloed zijn op het winkel- en horeca-aanbod. Het beleid inzake hotels valt buiten de scope van dit plan. Hiervoor kan verwezen worden naar het horecabeleidsplan uit 2003 en de beleidsnota Toerisme Gent goedgekeurd in juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 10

13 juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 11

14 2.1. We hebben de ambitie om binnen de reële marktruimte het handels- en horeca-aanbod doordacht te laten groeien SLIM GROEIEN Analyse 2 1) Bestaand winkel- en horeca-aanbod Aantal detailhandelszaken Aantal horecazaken Omvang winkelvloeroppervlakte m² Omvang vloeroppervlakte m² Aantal m² per inwoners 1.974m² Aantal horeca per inwoners 6 Gemiddelde oppervlakte winkel 185m² Gemiddelde oppervlakte horeca 75m² In Vlaanderen wordt de totale winkelvloeroppervlakte in 2008 geraamd op m² of bijna handelszaken. Dit komt neer op een winkelvloeroppervlakte in verhouding tot het aantal inwoners van 1.716m² per inwoners. 3 Gent heeft een hogere dichtheid dan het Vlaams gemiddelde, maar scoort lager dan andere centrumsteden als Hasselt (3.002m²), St.-Niklaas (2.937m²), Aalst (2.302m²) en Kortrijk (2.011m²). Het aantal horecazaken in Vlaanderen wordt in 2007 geraamd op Dit komt neer op 5,5 horecazaken per inwoners. Wat betreft het aantal horecazaken, telt Gent in 2009 gemiddeld 6 horecazaken per inwoners. Dit is iets hoger dan het Vlaams gemiddelde maar een stuk minder dan Antwerpen (12,5) en Brugge (8,5). 2 Cijfers zijn afkomstig uit het adviesrapport BRO tenzij anders aangegeven en betreffen cijfers van 2009 recente cijfers zijn opgenomen in deel 1 voor zover beschikbaar. 3 Startnota winkelen in Vlaanderen, Vlaamse regering, Statistiek, FOD, 2009 juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 12

15 2) Leegstand Aantal leegstaande panden 208 Aantal leegstaande panden / totaal aantal panden handel + horeca + commerciële diensten (5.560) Omvang leegstand vloeroppervlakte m² Omvang leegstand / omvang handel + horeca + commerciële diensten ( m²) 3,74% 2,87% In Vlaanderen wordt de totale leegstand in 2009 geraamd op gemiddeld 6,2 %. 5 Met minder dan 4% van het totale aantal panden en minder dan 3% van de totale oppervlakte scoort Gent heel laag ten opzichte van dit Vlaamse gemiddelde. Ondanks deze lage leegstand voor gans het grondgebied, is de leegstand in bepaalde winkelconcentratiegebieden wel vrij hoog (maar overal blijft ze wel onder de gemiddelde leegstand op Vlaams niveau). Volgende winkelconcentratiegebieden kampen met de hoogste leegstand: Centrum Ledeberg 10,8% Centrum St.-Amandsberg 9,1% Bevrijdingslaan / Phoenixstraat 10,4% Muide 9% Dendermondsesteenweg 10,2% Overig St.-Amandsberg 7,2% 3) Ruimtelijk beleid in functie van uitbreidingsmogelijkheden detailhandel en horeca Na de goedkeuring van het Ruimtelijk Structuurplan Gent (RSG) in 2003 zijn diverse ruimtelijke uitvoeringsplannen goedgekeurd welke planologisch voorzien in de nodige extra ruimte voor detailhandel en horeca. Theoretisch is er voor ongeveer m² aan bijkomende ruimte effectief bestemd via gemeentelijke en gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (zie bijlage 2). 4) Potentiële consumenten (zie kaart 1) Inwoners stad Gent Inwoners directe zone Inwoners incl. niet-ingeschrevenen Inwoners indirecte zone Retail Facts, Locatus, 2009 juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 13

16 Toeristische overnachtingen Aantal studenten (incl. buitenlanders) Het aantal toeristische overnachtingen per jaar in Gent is bijna de helft van het aantal overnachtingen in Antwerpen en Brugge, waar jaarlijks ongeveer 1,4 miljoen overnachtingen worden geregistreerd. Het aantal overnachtingen is in Gent op 15 jaar tijd wel verdubbeld. Gent is met zijn bijna studenten de grootste studentenstad van Vlaanderen. Kaart 1: Marktgebied juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 14

17 5) Koopbinding, koopattractie en omzet juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 15

18 De koopbinding is het aandeel van het aanwezige bestedingspotentieel in Gent dat effectief in Gent wordt besteed aan detailhandel. Hieruit kan afgeleid worden dat ten opzichte van andere centrumsteden Gent een hoge koopbinding heeft voor zowel de dagelijkse artikelen als de nietdagelijkse artikelen. Koopbinding Dagelijkse artikelen Niet-dagelijkse artikelen Gent 95% 85% Antwerpen 91% 83% Hasselt 95% 88% Brugge 91% 85% Kortrijk 94% 75% St.-Niklaas 93% 78% Aalst 92% 85% Ongeveer 17% van de totale omzet voor wat betreft de dagelijkse artikelen, wordt gerealiseerd door bestedingen van consumenten afkomstig van buiten Gent. Voor de niet-dagelijkse artikelen betreft dit 46% of bijna de helft van de totale omzet. Dit toont aan dat Gent naast een hoge koopbinding ook een belangrijke aantrekkingskracht (koopattractie) heeft op consumenten afkomstig van buiten Gent. In totaal wordt er een omzet in de detailhandel in Gent gerealiseerd van 1,73 miljard euro. Voor de dagelijkse artikelen gaat dit om een omzet van 0,75 miljard euro, voor de niet-dagelijkse artikelen 0,98 miljard euro. Omgerekend naar omzet per m², wordt er een omzet gegenereerd van gemiddeld euro/m². Opgesplitst naar dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen gaat dit om respectievelijk euro/m² en euro/m². juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 16

19 6) Potentiële toekomstige marktruimte voor detailhandel tot 2020 Voor het berekenen van de potentiële marktruimte wordt er rekening gehouden met de evolutie van diverse indicatoren. Dit gaat onder meer over de bevolkingsgroei, een sterkere koopbinding van de eigen inwoners en een even grote koopattractie van consumenten buiten Gent. Daarnaast wordt er uitgegaan van lagere gemiddelde omzetcijfers per m² door de geplande uitbreidingen, waarbij deze omzetcijfers evenwel nog steeds hoger zijn dan het Vlaams gemiddelde. Op basis van deze indicatoren wordt de potentiële marktruimte geraamd op ongeveer m² winkelvloeroppervlakte. Indien deze uitbreidingsbehoefte zich effectief realiseert, dan zal in 2020 het detailhandelsaanbod gegroeid zijn van ongeveer m² naar ongeveer m² winkelvloeroppervlakte. Daarnaast zal de komende jaren er ook een vervangingsbehoefte zijn van ongeveer m² (zie doelstelling 3). De totale potentiële marktruimte tot 2020 wordt dan ook geraamd op ongeveer m² (zie bijlage 3). Uitgaande dat de tendens van schaalvergroting in Gent zich verder zet zoals de periode (van 160m² naar 185m²), zal de gemiddelde omvang van een winkel stijgen van 185m² in 2009 naar 210m² in Het winkelaanbod zal bijgevolg bij maximale groei stijgen van winkels naar 2.794, of een groei van een 250-tal winkels. 7) Potentiële toekomstige marktruimte voor horeca tot 2020 In 2009 bedroeg het aandeel van de horeca met m² ongeveer 18,5% van het totale aanbod van winkel- en horecapanden ( m²). Er wordt aangenomen dat in 2020 deze verhouding niet zal wijzigen, aangezien een groei van het winkelaanbod ook een gunstig effect heeft op de horecavraag (in hoofdzaak op de daghoreca, cafés en restuarants). Ten opzichte van een totaal aanbod van m² voor detailhandel in 2020, betekent dit een maximale omvang van ongeveer m² horeca ten opzichte van m² in 2009, of een maximale potentiële groei van ongeveer m². Dit is realistisch gezien de groei van onder meer toeristen en studenten. Voor horeca wordt verondersteld dat de gemiddelde oppervlakte zal stijgen in 2020 van 75m² naar 85m² per horecazaak. Hierdoor zal het horecaaanbod groeien van horecazaken naar zaken, of een groei van een 115-tal horecazaken. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 17

20 8) Conclusie Deze analyse geeft duidelijk aan dat Gent nog potentieel heeft om te groeien zonder het functioneren van het bestaande handels- en horecaapparaat te ontwrichten. Het gemiddelde aantal m² winkelvloeroppervlakte per inwoners ligt vandaag de dag lager dan in diverse andere centrumsteden. Ook wat betreft het aantal horecazaken is er nog voldoende groeipotentieel in vergelijking met steden als Antwerpen en Brugge. De leegstand is vandaag de dag veel lager dan het Vlaamse gemiddelde en onder de frictieleegstand van 6% die als aanvaardbaar wordt geacht voor een goed functionerende markt. Daarnaast is het effectief beschikbare aanbod via nieuwe projecten op dit moment nog beperkt. Voor veel projecten is het ruimtelijke kader al goedgekeurd, de realisatie ervan dient nog opgestart te worden. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 18

21 Visie en ambitie Om de concurrentiepositie van Gent als winkel- en horecastad nog te versterken, is een verdere doordachte groei van het aanbod wenselijk. Een actief aanbodbeleid moet zorgen voor een voldoende aantal vestigingsmogelijkheden. Planologisch zijn hiervoor de meeste ruimtelijke uitvoeringsplannen reeds goedgekeurd of in procedure, de concrete realisatie van deze projecten moet nu voor de effectief noodzakelijke beschikbare ruimte zorgen. Deze ontwikkelingen kunnen enkel binnen de maximale berekende marktruimte, volgens een richtinggevende fasering en volgens een geografische spreiding conform de zones die hiervoor planologisch voorbestemd zijn. Nieuwe bijkomende grootschalige projecten die zich zouden aandienen buiten de lijst van potentiële nieuwe projecten, zullen pas ontwikkeld kunnen worden als duidelijk kan onderbouwd worden dat er nog voldoende marktruimte is rekening houdend met het bestaand aanbod en de reeds gekende geplande projecten. De marktruimte is gebaseerd op diverse indicatoren zoals bevolkingsevolutie, ambitieniveau, omzet, koopbinding, koopattractie, van zowel de inwoners en studenten als regionale bezoekers en toeristen. Tot 2020 wordt er uitgegaan dat deze marktruimte maximaal m² voor detailhandel en m² voor horeca bedraagt. Via deze doordachte groei kan het bestaande winkelapparaat zich verder ontwikkelen waardoor een consistente groei van het handelsaanbod wordt gegarandeerd. Dergelijke doordachte groei zal ook resulteren in de effectieve creatie van nieuwe bijkomende jobs, zowel bij de kleinschalige als de grootschalige handelszaken. Dit is een belangrijke algemene beleidsdoelstelling. De bijkomende marktruimte biedt onder meer mogelijkheden voor nieuwe en innovatieve winkel- en horecaconcepten, voor het aantrekken van authentieke zaken en speciaalzaken, voor het versterken van groeibranches en voor het invullen van ondervertegenwoordigde branches. Het biedt ruimte voor verdere clustering van het winkel- en horeca-aanbod. Het moet bijdragen tot de uitstraling van Gent als complete en diverse winkelen horecastad. Kwaliteit staat hierbij boven kwantiteit. Het nastreven van de maximale marktruimte is niet de ambitie, wel het kwalitatief versterken van het winkel- en horeca-aanbod op vlak van diversiteit. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 19

22 Potentiële projecten versus potentiële marktruimte detailhandel 2020 Nr. Project Omvang (aantal m² bvo) na Vrijdagmarkt/Langemunt* Korenmarkt/Hoogpoort* Kouter/Kouterdreef ACEC Dok Noord Arteveldestadion Ottergemsesteenweg The Loop Station GSP Gasmeterlaan Muide Meulestede Keizerspoort* Filature du Rabot Oude Dokken Alsberghe Van Oost Antwerpsesteenweg Carrefour Antwerpsesteenweg Mediamarkt R4/N70 Oostakker zuid Kortrijksesteenweg Carrefour Brusselsesteenweg Arsenaal p.m. 19 Waalse Krook Binnenstedelijk shoppingcenter en/of andere binnenstedelijke projecten 21 Gerealiseerde projecten Totaal in BVO Totaal in WVO * Bij herontwikkelingsprojecten wordt aangegeven hoeveel m² bvo er extra bij komt ten opzichte van de bestaande situatie. 6 Van de m² bvo mogelijk volgens het RUP wordt m² bvo ingevuld voor kleinhandel. 7 De mobiliteitseffecten van de mogelijke invulling in relatie met de ontsluitingsinfrastructuur zullen bepalend zijn voor het definitief programma. Er wordt uitgegaan van een programma grootschalige detailhandel van richtinggevend m². juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 20

23 Deze indicatieve fasering toont aan dat de projecten die momenteel gekend zijn (exclusief de mogelijkheid voor een binnenstedelijk shoppingcenter en/of andere binnenstedelijke projecten) voor de periode tot 2020 met een omvang van bijna m² winkelvloeroppervlakte, passen binnen de berekende maximale marktruimte van m² winkelvloeroppervlakte. Een aantal uitbreidingen hebben zich ondertussen reeds gerealiseerd (ongeveer m² in de periode ). Voor een aantal projecten zal mogelijks bij effectieve ontwikkeling gekozen worden voor een minder dens programma (dit kan zeker overwogen worden voor Gasmeterlaan, Oude Dokken, station Gent-St.-Pieters en Alsberghe Van Oost). Afhankelijk hiervan kunnen projecten die nu voorzien zijn voor na 2020 eventueel vroeger ontwikkeld worden. De marge die er nog is ten opzichte van de totaal maximaal berekende marktruimte en de potentiële projecten (ongeveer m² winkelvloeroppervlakte), wordt in de eerste plaats voorbehouden voor mogelijks nieuwe projecten in de binnenstad om zo het globale aanbod en de shoppingcircuits nog meer te versterken. De inpassing van een bijkomend binnenstedelijk shoppingcenter van richtinggevend minstens m² winkelvloeroppervlakte behoort tot de mogelijkheden en dit binnen de randvoorwaarden opgenomen in het rapport over de haalbaarheid van een binnenstedelijk shoppingcenter. 8 De nieuwe ontwikkelingen zoals hierboven beschreven, sluiten ofwel aan bij bestaande winkelconcentratiegebieden waardoor deze versterkt worden, ofwel gaat het om nieuwe geclusterde zones die voldoende kritische massa hebben om een nieuw winkelconcentratiegebied te vormen. Dergelijke groei in het algemeen en in het bijzonder in de Kuip van Gent zal ook enkel maar mogelijk zijn als dit ondersteund wordt vanuit andere beleidsdomeinen en past binnen de randvoorwaarden voortkomend uit deze beleidsdomeinen. 8 Onderzoek naar de haalbaarheid en wenselijkheid van een binnenstedelijk shoppingcentrum, Idea Consult, CBS 09/09/2010 juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 21

24 Actieplan Nr. Omschrijving actie Actoren 1 Realiseren van nieuwe ontwikkelingen Nieuwe ontwikkelingen zijn mogelijk binnen de maximaal berekende marktruimte en volgens een richtinggevende fasering zoals opgenomen in deze doelstelling. Er wordt uitgegaan van een actief aanbodbeleid welke moet zorgen voor een voldoende aantal bijkomende vestigingsmogelijkheden voor handel en horeca. 2 Opmaken van ruimtelijke uitvoeringsplannen Voor een aantal projecten handel en horeca dient een ruimtelijk uitvoeringsplan nog te worden goedgekeurd (nietlimitatief): RUP hoofdsteenwegen Antwerpsesteenweg RUP hoofdsteenwegen Kortrijksesteenweg RUP Oude Dokken 3 Monitoren van ontwikkelingen in het winkel- en horeca-aanbod Via een jaarlijkse monitor wordt de evolutie van het aantal detailhandel- en horecazaken, de wijzigingen in het winkelvolume, de leegstand en dergelijke meer geanalyseerd. 4 Accountmanagement De Dienst helpt via een uitgebouwd accountmanagement de ontwikkeling van nieuwe zones faciliteren en ondersteunt kandidaat-investeerders bij de zoektocht naar beschikbare locaties. 5 Immodatabank Realiseren van een online toepassing met overzicht van het aanbod aan beschikbare handels- en horecapanden, zowel leegstaande panden als nieuwe projecten met daaraan gekoppeld alle relevante informatie (bv. typering bezoekmotieven). 6 Deelname aan vastgoedbeurzen Door de deelname aan vastgoedbeurzen zoals Mapic wordt Gent als vestigingsplaats in the picture gezet en wordt er gewerkt aan de internationale bekendheid van Gent als winkelstad. De organisatie van een vastgoed retailtour kan, aanvullend op de beurzen, een goed middel zijn om nieuwe investeerders aan te trekken. 7 Locatieonderzoek potentiële ontwikkelingen detailhandel en horeca Kuip van Gent Onderzoek naar mogelijke bijkomende ontwikkelingen ter versterking van het winkelconcentratiegebied Kuip van Gent binnen de maximaal berekende marktruimte. De realisatie van een bijkomend binnenstedelijk shoppingcenter behoort tot de mogelijkheden. 8 Economische impact studenten Onderzoek economisch belang studentenpopulatie uitgeschreven in 2011 welke meer zicht zal geven over het economisch belang van studenten. Diverse (in hoofdzaak private partijen) Stedenbouw Digipolis Stedenbouw ABIS Onderwijsinstellingen juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 22

25 9 Herziening Ruimtelijk Structuurplan Gent Bij de herziening van het Ruimtelijk Structuurplan Gent wordt de ruimtelijke visie waar nodig in overeenstemming gebracht met de visie van dit plan, wetende dat de bepalingen van het RSG de basis vormen voor dit plan. Dit kan gaan om de actualisering van de marktruimte, verdere integratie van de detailhandelsstructuur op basis van bezoekmotieven, 10 Visie marktruimte na 2020 Om de potentiële marktruimte in kaart te brengen na 2020 wordt tegen 2020 een actualisatie van de marktruimte gemaakt. Stedenbouw juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 23

26 2.2. We streven naar een complementaire detailhandelsstructuur gericht op bezoekmotieven AFSTEMMEN Analyse 9 1) Winkelconcentratiegebieden op basis van bezoekmotieven In Gent worden 34 winkelconcentratiegebieden afgebakend (zie bijlage 4 en 5 en kaart 2). Als winkelconcentratiegebied wordt beschouwd een planmatig dan wel organisch gegroeide groep van minimaal 5 winkels die in de beleving van de consument als een eenheid (beloopbare afstand duidelijke zichtrelatie) worden gezien én met een gezamenlijke winkelvloeroppervlakte van minstens 1.000m². 10 De bestaande handels- en horecazaken zijn ingedeeld op basis van volgende bezoekmotieven van de consument: * Vergelijkend en/of recreatief winkelen: dit komt overeen met funshoppen voor de aankopen wordt de tijd genomen, in combinatie met andere zaken (horeca, cultuur, beleving, sfeer, ) * Doelgericht winkelen: dit is gericht op doelgerichte grote aankopen (bv. meubels, huishoudtoestellen, doe het zelf, ) aankopen vinden laagfrequent plaats * Boodschappen doen: dit is gericht op aankopen voor dagelijks gebruik in het huishouden aankopen vinden hoogfrequent plaats De indeling opgemaakt door BRO van de handels- en horecazaken op basis van hun bezoekmotief wordt als indicatief kader gebruikt (zie bijlage 6). Winkelconcentratiegebieden worden getypeerd als één van bovengenoemde profielen als meer dan 50% van de winkelvloeroppervlakte behoort tot dit profiel. Wanneer geen enkel bezoekmotief meer dan 50% scoort, wordt dit getypeerd als gemengd profiel. 9 Cijfers zijn afkomstig uit het adviesrapport BRO tenzij anders aangegeven en betreffen cijfers van 2009 recente cijfers zijn opgenomen in deel 1 voor zover beschikbaar. 10 Hiermee wordt voor een stuk afgeweken van de definiëring opgenomen in het advies van BRO. In dit rapport wordt er geen minimale oppervlakte opgegeven en kunnen grootschalige solitaire winkels ook een winkelconcentratiegebied vormen. Met deze aanpassing wordt er afstemming gezocht met de methodologie die gehanteerd wordt in een rapport Ruimtelijk afwegingskader voor grootschalige detailhandelsvestigingen in opdracht van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap waar als een winkelconcentratie wordt beschouwd iedere cluster van minstens 3 winkels met een gezamenlijke oppervlakte van minstens 1.000m². juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 24

27 Kaart 2: Overzicht bestaande winkelconcentratiegebieden op basis van bezoekmotief juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 25

28 De verschillende winkelconcentratiegebieden in de binnenstad hebben een overwegend recreatief profiel met sterke verweving van horeca. Langsheen de belangrijkste invalswegen zoals de stadsring en de hoofdsteenwegen hebben de winkelconcentratiegebieden in hoofdzaak een doelgericht profiel. Winkelconcentratiegebieden die men bezoekt voor boodschappen doen liggen hoofdzakelijk in de verschillende centra van woongebieden. 2) Winkelvolume op basis van bezoekmotieven Toestand 2009 Winkelvloeroppervlakte Aandeel in de totale winkelvloeroppervlakte Vergelijkend / recreatief winkelen ,5% Doelgericht winkelen ,3% Boodschappen doen ,2% Totaal % Uit de evolutie tussen kan afgeleid worden dat het aandeel recreatief-vergelijkend winkelen gedaald is van 40,4% naar 36,5% of in absolute cijfers een afname met 8.000m², voor het doelgericht winkelen is er een omgekeerde beweging met een stijging van 36,3% naar 40,3% met een toename van m² in absolute cijfers. Opvallende vaststelling is dat het recreatief-vergelijkend aanbod in de Kuip van Gent wel een stijging heeft gekend. In de branche kleding en mode is het aanbod bijvoorbeeld gestegen met bijna 20%. 3) Ruimtelijk Structuurplan Gent In het Ruimtelijk Structuurplan Gent wordt de ruimtelijke visie weergegeven voor de toekomstige handel. Dit gebeurt aan de hand van een categorisering van handelslocaties op basis van reikwijdte en uitstraling, waarbij de bereikbaarheid met het openbaar vervoer en per wagen een rol speelt, evenals de aard en de draagkracht van de omgeving waarin kleinhandelszaken worden ingepast. Deze zones worden compact, met kwaliteitsvolle omgeving en zoveel mogelijk met eigen profielen uitgebouwd. Deze categorisering is mee doorvertaald bij de opmaak van de ruimtelijke uitvoeringsplannen de afgelopen jaren. 4) Conclusie Gent kan opgedeeld worden in 34 winkelconcentratiegebieden elk met een specifiek bezoekmotief. Het recreatief-vergelijkend winkelen is hoofdzakelijk gesitueerd in de Kuip van Gent met een sterke verweving van horeca. Algemeen is het aandeel van het recreatief-vergelijkend winkelen voor Gent de afgelopen jaren verminderd, specifiek voor de Kuip van Gent is dit aanbod gestegen. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 26

29 Visie en ambitie De hierboven genoemde bezoekmotieven vormen de basis waarop de winkelstructuur in de toekomst verder zal worden gericht, en dit om de concurrentie tussen winkelconcentratiegebieden zoveel mogelijk te beperken en de complementariteit te versterken. Dergelijke indeling moet evenwel niet eng benaderd worden, een gezonde mix van bezoekmotieven in een winkelconcentratiegebied werkt immers versterkend, zolang het belangrijkste bezoekmotief niet ondergeschikt wordt. Nieuwe ontwikkelingen in de binnenstad en meer specifiek het winkelconcentratiegebied de Kuip van Gent zullen in hoofdzaak ingevuld moeten worden met recreatief-vergelijkend aanbod. Nieuwe ontwikkelingen langsheen de belangrijkste invalswegen en de stadsring zullen voornamelijk ingevuld moeten worden met doelgericht winkelen. Voor de verschillende projecten wordt een indicatieve typering naar voren geschoven om de complementaire winkelstructuur te versterken. Winkelconcentratiegebieden moeten daarbij zoveel mogelijk focussen op hun onderscheidend vermogen (zowel naar handel als horeca). Dit onderscheidend karakter kan zich ook voordoen binnen de winkelconcentratiegebieden zelf. Het is de ambitie om actief in te zetten op winkelconcentratiegebieden en delen ervan met een specifiek en onderscheidend vermogen. Thematische centra zijn gewenst voor zover deze complementair zijn aan de winkelstructuur. Deze kunnen een toegevoegde waarde betekenen voor het functioneren van het ganse winkelapparaat. Een mogelijk factory outletcenter op The Loop is hiervan een voorbeeld. Ondanks het gegeven dat dergelijk outletcenter hoofdzakelijk een recreatief-vergelijkend aanbod heeft, kan dit toch buiten de binnenstad gevestigd worden. Uit onderzoek is immers gebleken dat dergelijk outletcenter complementair kan functioneren ten opzichte van onder meer het winkelapparaat in de binnenstad. Door het specifieke aanbod met stopgezette reeksen, artikelen met een productiefout, voorlaatste collecties en dit tegen sterk verlaagde prijzen, wordt een aanbod gecreëerd dat aanvullend is aan het aanbod van het bestaande winkelapparaat. Gezien de bovenlokale aantrekkingskracht van dergelijk outletcenter met een potentieel van 3 miljoen bezoekers op jaarbasis, zal dit door synergie-effecten ( bezoekers extra bezoekers voor de binnenstad zelf) een neutraal effect hebben voor de modische sectoren in de binnenstad, voor alle andere winkelbranches en sectoren (horeca, cultuur, ) zal de mogelijke komst van een outletcenter enkel en alleen maar positieve effecten hebben, mede omdat Gent nog meer als winkelstad zal worden beschouwd in de beleving van de consument. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 27

30 Omgekeerd een klassiek shoppingcenter buiten de binnenstad past niet binnen de visie van een complementaire winkelstructuur aangezien het aanbod in een dergelijk perifeer shoppingcenter hetzelfde zal zijn als het aanbod in het bestaande winkelapparaat van de binnenstad. Dergelijke ontwikkeling is dan ook niet gewenst. Een complementaire detailhandelsstructuur op basis van bezoekmotieven laat toe om ook zoveel mogelijk synergieën te bewerkstelligen tussen verschillende types winkelconcentratiegebieden. In eerste plaats wordt gedacht aan het versterken van synergieën tussen de binnenstad en de winkelconcentratiegebieden er buiten (via goede openbaar vervoersverbinding, via promotie, ). Het is de ambitie om het aandeel van het recreatief-vergelijkend aanbod in de toekomst minstens te bestendigen (36,5%) om zo de tendens van de afgelopen jaren te stoppen. Toestand 2020 Winkelvloeroppervlakte Aandeel in de totale winkelvloeroppervlakte Vergelijkend / recreatief winkelen ,6% Doelgericht winkelen ,2% Boodschappen doen ,2% Totaal ,0% Op basis van dit ambitieniveau zou, rekening houdend dat het totale winkelaanbod in m² zou bedragen, er een effectieve groei zijn van ongeveer m² recreatief-vergelijkend winkelen, m² doelgericht winkelen en m² boodschappen doen. De visie uitgewerkt in het Ruimtelijk Structuurplan Gent wordt verder gehanteerd bij de opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen en voor de invulling van de geselecteerde kleinhandelslocaties, waarbij er onderscheid gemaakt wordt tussen zones op grootstedelijk niveau, stedelijk niveau, stadsdeelniveau en wijkniveau. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 28

31 Actieplan Nr. Omschrijving actie Actoren 1 Faciliteren en richting geven van nieuwe ontwikkelingen Via overleg met ontwikkelaars wordt aan de invulling van bestaande en de creatie van nieuwe ontwikkelingen richting gegeven waarbij dit Winkel- en Horecaplan, naast de juridische plannen, als kader geldt. Via een grondpositie kan de Stad Gent hier nog actiever richting geven. 2 Analyse van evoluties binnen het winkel- en horeca-aanbod op niveau van bezoekmotieven Via een jaarlijkse monitor worden ontwikkelingen inzake handel en horeca in kaart gebracht. Dit kan gaan om de evolutie van stedenbouwkundige vergunningen, socio-economische vergunningen, inventarisatie van de leegstand, evolutie van het aantal detailhandel- en horecazaken, Aan de hand van deze monitor wordt de evolutie van het winkel- en horecaaanbod geanalyseerd op niveau van de bezoekmotieven. 3 Streven naar mix bij nieuwe ontwikkelingen Een gezonde mix tussen de verschillende bezoekmotieven bij nieuwe ontwikkelingen kan versterkend werken, op voorwaarde dat het belangrijkste bezoekmotief niet ondergeschikt wordt. 4 Bevorderen synergieën tussen winkelconcentratiegebieden Versterken link tussen verschillende perifere winkelconcentratiegebieden en de binnenstad (promotie voor Gent als shopping- en horecastad, link toerisme en cultuur, promotie openbaar vervoer). The Loop wordt als pilootproject uitgewerkt. 5 Onderzoek realisatie en promotie themagerichte sfeergebieden Door te focussen op het onderscheidend vermogen tussen winkelconcentratiegebieden, wordt de complementaire winkelstructuur versterkt. Dit kan door te werken met sfeergebieden, waarbij de winkelconcentratiegebieden een eigen sfeer / identiteit krijgen. Dit zal gebeuren in overleg met de lokale handel en horeca. Naast het versterken van deze sfeergebieden via promotie zal ook onderzocht worden in hoeverre dit kan ondersteund worden via inrichting van het openbaar domein. 6 Realisatie van een infokiosk op The Loop Bij effectieve bouw van een factory outletcenter op The Loop wordt in het globale concept een toeristisch infopunt geïntegreerd, naast andere hoger genoemde mogelijke synergieën. 7 Acquisitiebeleid Er wordt een acquisitiebeleid gevoerd in functie van de verschillende bezoekmotieven van de winkelconcentratiegebieden. Om het aanbod recreatief-vergelijkend winkelen verhoudingsgewijs te bestendigen, wordt een proactief acquisitiebeleid uitgewerkt gericht op dergelijk profiel, waarbij dit bezoekmotief hoofdzakelijk versterkt dient te worden in de binnenstad. Stedenbouw Stedenbouw Toerisme Lokale handel Toerisme AG SOB juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 29

32 2.3. We streven naar een verdere concentratie en clustering van detailhandel (met uitzondering van buurtwinkels) Analyse 11 1) Trends CONCENTREREN Winkels willen graag in de nabijheid van andere winkels zitten. Niet alleen neemt daarmee het aantal bezoekmotieven om naar een winkel te gaan toe, maar dit leidt ook tot combinatiebezoek van winkels. Kleine buurtwinkels zijn in opmars, meer bepaald de vestiging van kleine buurtsupermarkten. In bepaalde deelgemeenten en wijken wordt ervaren dat er een tekort aan buurtwinkels is. De vraag naar buurtwinkels zal in de toekomst nog stijgen door maatschappelijke evoluties als kleinere huishoudens, toenemend aantal ouderen. 2) Geconcentreerd versus verspreid Boodschappen Recreatief Doelgericht winkelen Totaal detailhandel Totaal horeca doen vergelijkend Winkelconcentratiegebieden Verspreide bewinkeling Boodschappen Recreatief Doelgericht winkelen Totaal detailhandel Totaal horeca doen vergelijkend Winkelconcentratiegebieden 70,8% 79,0% 62,1% 70,3% 55,4% Verspreide bewinkeling 29,2% 21,0% 37,9% 29,7% 44,6% 11 Cijfers zijn afkomstig uit het adviesrapport BRO tenzij anders aangegeven en betreffen cijfers van 2009 recente cijfers zijn opgenomen in deel 1 voor zover beschikbaar. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 30

33 Van de totale winkelvloeroppervlakte is ongeveer 30% gelegen buiten een winkelconcentratiegebied, 70% is gelegen binnen de 34 afgebakende winkelconcentratiegebieden. Van in totaal m² verspreide winkeloppervlakte is ongeveer de helft bestemd voor doelgericht winkelen. Ten opzichte van 2002 is een duidelijke tendens tot concentratie merkbaar. Waar in % van de winkeloppervlakte gesitueerd was in winkelconcentratiegebieden, is dit in 2009 gestegen tot 70%. Wat betreft de horecazaken, daar is 55% gelegen binnen een winkelconcentratiegebied. 3) Conclusie De afgelopen jaren is er een zekere tendens van concentratie merkbaar. Het is wenselijk om hierop verder in te zetten, met uitzondering voor de buurtwinkels. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 31

34 Visie en ambitie Er wordt gestreefd naar een verdere concentratie en clustering van detailhandel met uitzondering van buurtwinkels. Hierbij wordt er in de eerste plaats uitgegaan van de bestaande structuur van winkelconcentratiegebieden. Deze gebieden versterken we door verdere concentratie en clustering en via een kernversterkend beleid. Dit verhoogt de aantrekkingskracht van deze winkelconcentratiegebieden en werkt combinatiebezoek in de hand. Hierdoor stijgt de verblijfsduur waardoor de gevestigde winkels nog beter kunnen functioneren dankzij meer bestedingen. Prioritair wordt er ingezet op de versterking van de Kuip van Gent. Daarbij wordt er gefocust op het invullen van missing links op de bestaande shoppingcircuits (zie kaart 3). Nieuwe ontwikkelingen buiten de Kuip van Gent kunnen op voorwaarde dat dit gaat om geclusterde zones. Door te clusteren is het de bedoeling om verlinting van individuele baanwinkels tegen te gaan, om zorgvuldig om te springen met de beschikbare ruimte, om de verkeersveiligheid te verbeteren,. Met de projecten die voorliggen, zal het aantal winkelconcentratiegebieden stijgen van 34 naar 40. Zuivere kleinhandel op bedrijventerreinen is niet wenselijk, tenzij specifiek opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften. Doelstelling is om tegen 2020 de omvang van de verspreide winkels verder te verminderen van 30% tot 20%. Zowel het economische beleid (acquisitie, promotie, ) als het mobiliteitsbeleid (parkeervoorzieningen, bereikbaarheid verschillende vervoersmodi, ) zullen op dit kernversterkend beleid worden afgestemd. Dit moet mee gefaciliteerd worden door het ruimtelijk beleid hierop af te stemmen. Buurtwinkels hebben, net zoals de bestaande markten, een buurtverzorgend karakter en vervullen een belangrijke socio-economische rol. Voor buurtwinkels wordt daarom niet gestreefd naar concentratie en clustering, maar naar een voldoende verspreid aanbod in de diverse wijken en buurten van de stad. Daarom wordt de vervangingsvraag ook veel lager ingeschat dan bij de andere bezoekmotieven. 12 Op wijkniveau zal een concrete buurtwinkelindex worden bepaald. Dit zal een indicatie geven waar stimulerende maatregelen moeten genomen worden om zo te komen tot een voldoende aanbod aan buurtwinkels. Voor de markten wordt gestreefd naar het behoud en versterken van de bestaande markten in de verschillende buurten en wijken. Voor horeca wordt er verder uitvoering gegeven aan de visie naar deelgebieden uitgewerkt in het horecabeleidsplan, waarbij er onderscheid wordt gemaakt naar concentratie, consolidatie en ontwikkelingsbeleid (zie bijlage 7). 12 In het adviesrapport van BRO wordt uitgegaan van eenzelfde vervangsvraag voor de verschillende bezoekmotieven. juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 32

35 Kaart 3: Missing links Kuip van Gent juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 33

36 Actieplan Nr. Omschrijving actie Actoren 1 Mate van concentratie van het winkel- en horeca-aanbod analyseren Via een jaarlijkse monitor worden ontwikkelingen inzake handel en horeca in kaart gebracht. Deze monitor geeft via een analyse van de ontwikkelingen binnen de winkelconcentratiegebieden en de verspreide bewinkeling de mate van concentratie van het winkelaanbod weer. 2 Opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen Via ruimtelijke uitvoeringsplannen worden nieuwe clusters bestemd. Stedenbouw 3 Missing links Kuip van Gent invullen Private ontwikkelaars Winkel- en horeca-aanbod in de Kuip van Gent verder concentreren ter hoogte van de missing links ter versterking van de shoppinglussen: - project Vrijdagmarkt/Langemunt - project Korenmarkt/Hoogpoort - project Kouter/Kouterdreef - project Waalse Krook - mogelijks bijkomend binnenstedelijk shoppingcenter - locatieonderzoek potentiële ontwikkelingen detailhandel - haalbaarheidsstudie herinvulling stadseigendommen Veldstraat naar detailhandel 4 Acquisitie in winkelconcentratiegebieden Voor winkelconcentratiegebieden wordt een proactief acquisitiebeleid gevoerd via een kernversterkend beleid. Er wordt actief ingezet op het invullen van leegstaande panden in winkelconcentratiegebieden, op het promoten van winkelconcentratiegebieden, 5 Monitoren van evolutie buurtwinkels Via een jaarlijkse monitor wordt de evolutie van buurtwinkels in kaart gebracht aan de hand van onder meer een buurtwinkelindex (dit is een maatstaf die aangeeft in welke mate er een voldoend aanbod is aan buurtwinkels). Deze buurtwinkelindex zal ontwikkeld worden tot op wijkniveau. 6 Acquisitie buurtwinkels Aan de hand van de buurtwinkelindex zal een proactief acquisitiebeleid worden uitgewerkt om buurtwinkels aan te trekken in deelgemeenten en wijken met een lager dan gemiddeld voorzieningenniveau. Dit kan gaan via investeringsfiches, advertenties (bv. Gent zoekt slager), 7 Buurtverzorgende handel integreren in stadsvernieuwingsprojecten en nieuwe woonprojecten Bij stadsvernieuwingsprojecten en grootschalige woonprojecten de mogelijkheid voorzien voor inplanting van buurtwinkels. Stedenbouw juni 2011 Gents Winkel- en Horecaplan 34