2. Overzicht van de extra ondersteuning binnen het regulier primair onderwijs

Transcriptie

1 Extra ondersteuning in het Primair Onderwijs bij hoofdstuk 4 1. Inleiding In dit onderdeel wordt ingegaan op de extra ondersteuning die uiteen valt in de leerlinggebonden financiering (LGF) binnen het regulier onderwijs en het speciaal (basis)onderwijs. Met de komst van Passend Onderwijs wordt de leerlingebonden financiering tot 2016 afgebouwd en wordt het regulier onderwijs in staat gesteld arrangementen voor die leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, samen te stellen. Dit betekent dat een deel van de leerlingen het onderwijs met extra ondersteuning kan blijven volgen binnen het primair onderwijs en een deel van de leerlingen toegeleid dient te worden naar een stedelijke voorziening. Dit toeleiden en het verkrijgen van een toelaatbaarheidsverklaring is uitgewerkt in een aparte notitie. 1 Hoofdstuk 2 geeft een overzicht van het totaal aantal scholen primair onderwijs gekoppeld aan de tien wijken van Passend Onderwijs die in schooljaar extra ondersteuning bieden vanuit de LGF. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 vanuit de schoolondersteuningprofielen van de stedelijke voorzieningen de aangeboden arrangementen beschreven. 2. Overzicht van de extra ondersteuning binnen het regulier primair onderwijs In het overzicht is op basis van de ingestelde Passend Onderwijs wijken het totaal aantal scholen opgenomen en afgezet tegen het aantal scholen die extra ondersteuning bieden binnen het Kind in Groep model (KIG) en het Groep-in-school (Gis) model. Tevens is het aantal leerlingen vermeld die vanuit de bestaande clusters (2, 3 en 4) en vanuit de zorgbeschikking basisonderwijs extra worden ondersteund. E.e.a. geeft een beeld van het aantal scholen die binnen het reguliere onderwijs gewend zijn extra ondersteuning te bieden. 1 Toeleiding naar extra ondersteuning, definitieve versie d.d. 17 maart 2014 Bronnenboek ondersteuningsplan PO 24-01, pagina 1

2 PindW Wijken Aantal scholen Aantal leerlingen Stad 1 Danswijk, Filmwijk & Parkwijk 10 van de (incl KIG in SBO) Stad 2 Literatuurwijk & Noorderplassen 4 van de 4 53 (incl GIS) Stad 3 Muziekwijk 9 van de (incl GIS &KIG SBO) Stad 4 Tussen de Vaarten 3 van de 4 11 Stad 5 Kruidenwijk, Waterwijk & Staatsliedenwijk 8 van de 8 60 (incl KIG in SBO) Steden Stedenwijk 5 van de 5 14 Haven Haven, alle wijken 7 van de 9 47 (incl GIS) Poort Poort, alle wijken 4 van de 5 10 Buiten 1 Molen-, Bouwm-, Bloem-, Fauna-, Landg 7 van de (incl GIS) Buiten 2 Seizoen-, Regenboog, Striphelden, Eiland 8 van de 9 76 (incl GIS) 3. Overzicht van de extra ondersteuning binnen de stedelijke voorzieningen Vanuit de schoolondersteuningsprofielen van de stedelijke voorzieningen die onder Passend Onderwijs de extra ondersteuning verzorgen, zijn de beschrijvingen opgenomen van de verschillende arrangementen. Achtereenvolgens zijn de arrangementen op de volgende scholen beschreven: Bombardon o SBO heterogeen o Structuurgroepen o Triangel, observatie/behandelgroep kleuters o Onderwijs aan 4-8 jarigen geënt op het bepalen van de onderwijsbehoeften Bongerd Klimop o SBO heterogeen Nautilus Olivijn Strengerd Watertuin o SBO heterogeen o Praktijkgroepen o Observatiegroepen 2

3 3.1 SBO Bombardon Arrangement SBO heterogeen Doelgroep: leerlingen die een leerachterstand op meerdere vakgebieden hebben van minimaal 15 maanden en daarnaast extra ondersteuning nodig hebben op sociaal emotioneel gebied. Deze leerlingen hebben behoefte aan een totaal aangepaste schoolomgeving om tot ontwikkeling te komen. Deskundigheid De gehele schoolomgeving van de Bombardon is ingericht op kinderen die behoefte hebben aan een duidelijke en voorspelbare leeromgeving. De strategie rond de leerlingen wordt vastgesteld in de Commissie van Begeleiding. De intern begeleider vervult een spilfunctie tussen CVB en het onderwijsaanbod in de groepen. Binnen het SBO heterogeen aanbod kunnen kinderen bij een andere leerkracht in een instructie groep hun onderwijsaanbod krijgen. De lessen bewegingsonderwijs, handvaardigheid/techniek en muziek (deels) worden verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: taal/spraak ontwikkeling (logopedie), motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie), leerontwikkeling (R.T), sociaal emotionele ontwikkeling (spelbegeleiding, Sova training, Na Schoolse Opvang, Sterk in de Klas). Aandacht en tijd Het SBO heterogeen aanbod wordt verzorgd in groepen van gemiddeld 15 leerlingen. De groepen staan onder leiding van een gespecialiseerde leerkracht. (bij deeltijd van leerkrachten). Voor alle leerlingen is een ontwikkelingsperspectief vastgesteld. Binnen de groep werken de leerkrachten met groepsplannen voor de vakgebieden rekenen, begrijpend lezen, spelling, taal en technisch lezen. Met behulp van de groepsplannen stemmen de leerkrachten het onderwijsaanbod af op de ontwikkelingsperspectieven van de leerlingen. Binnen de groepen wordt per vakgebied gewerkt met leerlijnen. Het betreft een PRO lijn, een LWOO (BBL, KBL) lijn en een TL/Havo lijn. Vanuit de leerlijnen worden de leerdoelen op korte en langere termijn vastgesteld. Binnen het SBO heterogeen aanbod kunnen kinderen bij een andere leerkracht in een instructie groep hun onderwijsaanbod krijgen. Voorzieningen De lessen bewegingsonderwijs, handvaardigheid/ techniek en muziek (deels) worden verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor taal/spraak ontwikkeling (logopedie), motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie), leerontwikkeling (R.T.), sociaal emotionele ontwikkeling (spelbegeleiding, Sova training, Na Schoolse Opvang). Gebouw De Bombardon heeft een prachtig schoolgebouw dat volledig geschikt is voor de doelgroep leerlingen. Binnen het gebouw zijn 16 lokalen beschikbaar als leslokaal. Het speelterrein rond de school is ruim. Het speelterrein is aantrekkelijk en structuurvol ingericht. 3

4 Samenwerking Om het complete aanbod te realiseren werkt de Bombardon nauw samen met: Leerlingzorg Almere GGD Gemeente Almere (NSO) Zorggroep Almere (fysiotherapie) st. Triade (Sterk in de klas en NSO) Oké op school de nieuwe bibliotheek Arrangement Structuurgroepen Doelgroep: De Bombardon heeft er voor gekozen om één lijn op te zetten voor de structuurgroepen. Kinderen waarbij een ernstige beperking in de onderwijsparticipatie bestaat op grond van ernstige sociaalemotionele en/of gedragsproblematiek ten gevolge van stoornissen en beperkingen die de intellectuele of zintuiglijke functies betreffen. Het betreft de cluster 4 kinderen (autisten, lzk, pi, zmok). Hierbij richten we ons vooral op de kinderen met een stoornis binnen het autistisch spectrum, AD(H)D, angststoornissen en internaliserende emotionele problematiek die niet binnen een reguliere groep kunnen worden opgevangen. Kinderen met een stoornis in het autistisch spectrum vormen verreweg de grootste groep. Contra-indicatie voor plaatsing is voortdurend oppositioneel gedrag (dit creëert te veel onveiligheidsgevoelens) en een zodanige intelligentie (cognitief) niveau dat onvoldoende van het lesstofaanbod geprofiteerd kan worden. Omdat de doelgroep hoofdzakelijk uit kinderen met een stoornis binnen het autistisch spectrum bestaat, zal het basisleerklimaat op deze groep afgestemd dienen te worden. Deskundigheid De gehele schoolomgeving van de Bombardon is ingericht op kinderen die behoefte hebben aan een duidelijke en voorspelbare leeromgeving. De strategie rond de leerlingen wordt vastgesteld in de Commissie van Begeleiding. Ten behoeve van de structuurgroepen is er een extra CVB/ LGF overleg waarin de planvorming rond de individuele leerlingen wordt vastgesteld. De intern begeleider vervult een spilfunctie tussen CVB en het onderwijsaanbod in de groepen. Binnen het aanbod structuurgroep krijgen de leerlingen hun onderwijsaanbod in de eigen groep. De lessen bewegingsonderwijs, handvaardigheid/techniek en muziek (deels) worden verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: taal/spraak ontwikkeling (logopedie), motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie), leerontwikkeling (R.T), sociaal emotionele ontwikkeling (spelbegeleiding, Sova training, Na Schoolse Opvang). Er is extra IB tijd per structuurgroep (5 uur per week per groep) beschikbaar. Voor de planvorming en extra begeleiding is er extra ortho pedagoog tijd beschikbaar (5 uur per week per groep). Aandacht en tijd In een structuurgroep krijgen maximaal 13 kinderen hun onderwijsaanbod. De groep staat onder leiding van een leerkracht die ondersteund wordt door een onderwijsassistent. Voor 4

5 alle leerlingen is een ontwikkelingsperspectief vastgesteld. Binnen de groep werken de leerkrachten met groepsplannen voor de vakgebieden: rekenen, begrijpend lezen, spelling, taal en technisch lezen. Met behulp van de groepsplannen stemmen de leerkrachten het onderwijsaanbod af op de ontwikkelingsperspectieven van de leerlingen. Binnen de groepen wordt per vakgebied gewerkt met leerlijnen. Het betreft een PRO lijn, een LWOO (BBL,KBL) lijn en een TL/Havo lijn. Vanuit de leerlijnen worden de leerdoelen op korte en langere termijn vastgesteld. De structuurgroepen hebben gezamenlijk hun pauzes, los van de SBO leerlingen. Voorzieningen De lessen bewegingsonderwijs, handvaardigheid/techniek en muziek (deels) worden verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: taal/spraak ontwikkeling (logopedie), motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie), leerontwikkeling (R.T), sociaal emotionele ontwikkeling (spelbegeleiding, Sova training, Na Schoolse Opvang). Ten behoeve van de structuurgroepen is er een extra CVB/ LGF overleg waarin de planvorming rond de individuele leerlingen wordt vastgesteld. De intern begeleider vervult een spilfunctie tussen CVB en het onderwijsaanbod in de groepen. Binnen het aanbod van de structuurgroep krijgen de leerlingen hun onderwijsaanbod voor de hoofdvakken (rekenen, begrijpend lezen, taal, spelling en technisch lezen) in de eigen groep. De lessen bewegingsonderwijs, handvaardigheid/techniek en muziek (deels) worden verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: taal/spraak ontwikkeling (logopedie), motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie), leerontwikkeling (R.T), sociaal emotionele ontwikkeling (spelbegeleiding, Sova training, Na Schoolse Opvang). Er is extra IB tijd per structuurgroep (5 uur per week per groep) beschikbaar. Voor de planvorming en extra begeleiding is er extra orthopedagoog tijd beschikbaar (5 uur per week per groep). Gebouw De Bombardon heeft een prachtig schoolgebouw dat volledig geschikt is voor de doelgroep leerlingen. Binnen het gebouw zijn 16 lokalen beschikbaar als leslokaal. Het speelterrein rond de school is ruim en aantrekkelijk en structuurvol ingericht. Samenwerking Om het complete aanbod te realiseren werkt de Bombardon nauw samen met: Leerlingzorg Almere GGD Gemeente Almere (NSO) Zorggroep Almere (fysiotherapie) st. Triade (Sterk in de klas en NSO) Oké op school de nieuwe bibliotheek 5

6 Arrangement: Triangel - Observatie/behandel groep kleuters Doelgroep: Jonge kinderen met een intensieve ondersteuningsbehoefte i.v.m. (vermoedens van) ernstige psychiatrische en/of gedragsmatige problematiek waarbij altijd een behandelingsrelatie bestaat met de GGZ of jeugdzorg. Deskundigheid De gehele schoolomgeving van de Bombardon is ingericht op kinderen die behoefte hebben aan een duidelijke en voorspelbare leeromgeving. De strategie rond de leerlingen wordt vastgesteld in de Commissie van Begeleiding. Vanuit de zorgstructuur van de Bombardon wordt afstemming gezocht met de deskundigheid vanuit Fornhese/Traverse. Er worden alleen kinderen in de groep geplaatst in overleg met Fornhese. Triade (Papageno)en leerlingzorg zullen een belangrijke rol spelen in de toeleiding van de leerlingen naar de lesplek. Aandacht en tijd De structuurgroep kleuters biedt plaats aan maximaal 8 kinderen die een diagnostiek/ behandelrelatie hebben met Fornhese (eventueel Traverse vanaf 6 jaar). De groep staat onder leiding van een leerkracht. De leerkracht krijgt ondersteuning van een onderwijsassistent. De plaatsing in de groep Triangel geldt voor een periode van 6 maanden. Voorzieningen Er is extra IB tijd per structuurgroep (5 uur per week per groep) beschikbaar. Voor de planvorming en extra begeleiding is er extra orthopedagoog tijd beschikbaar (5 uur per week per groep). Gebouw De Bombardon heeft een prachtig schoolgebouw dat volledig geschikt is voor de doelgroep leerlingen. Binnen het gebouw zijn 16 lokalen beschikbaar als leslokaal. Het speelterrein rond de school is ruim, Het speelterrein is aantrekkelijk en structuurvol ingericht. Samenwerking Om het complete aanbod te realiseren werkt de Bombardon nauw samen met:leerlingzorg Almere, GGD, Fornhese (0-6jr), Papageno (MKD Triade), Traverse, Gemeente Almere (NSO), Zorggroep Almere (fysiotherapie), st. Triade (Sterk in de klas en NSO), Oké op school en de nieuwe bibliotheek (bieb@school). Arrangement 4: Bepalen onderwijsbehoeften voor leerlingen in de leeftijd van 4-8 jaar. Doelgroep: In de kleuter- en onderbouwgroepen worden regelmatig kinderen geplaatst waarbij de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften onvoldoende duidelijk zijn. Bij de kleuters wordt in beeld gebracht of het kind aangewezen is op een vervolgaanbod binnen het (s)bao of het S.O.. Bij jonge kinderen die (uit voorzorg) in de structuurgroep geplaatst worden, maar waar nog geen indicatie is afgegeven, wordt de indicatie aangevraagd. Nadere observatie binnen de structuurgroep vormt hiervoor 6

7 de basis. Binnen de groepen SBO heterogeen wordt op basis van observatie bepaald of een leerling m.b.t. zijn/haar onderwijsbehoeften voldoende ondersteuning heeft vanuit het SBO aanbod. Deskundigheid De gehele schoolomgeving van de Bombardon is ingericht op kinderen die behoefte hebben aan een duidelijke en voorspelbare leeromgeving. De strategie rond de leerlingen wordt vastgesteld in de Commissie van Begeleiding. Vanuit de CVB worden de lijnen uitgezet voor nadere observatie. De taken worden verdeeld over leerkracht, intern begeleider, orthopedagoog, logopedie, Schoolmaatschappelijk werk. Dit op basis van de vraagstelling vanuit de CVB. Aandacht en tijd Binnen alle groepen met jonge kinderen op de Bombardon worden onderwijsassistenten ingezet. Bij de kleutergroepen en de structuurgroepen is dit 1 fte per groep. Bij de groepen SBO heterogeen is dit 0,6 fte per groep. Voorzieningen De lessen bewegingsonderwijs, handvaardigheid/techniek en muziek (deels) worden verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: taal/spraak ontwikkeling (logopedie), motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie), leerontwikkeling (R.T), sociaal emotionele ontwikkeling (spelbegeleiding, Sova training, Na Schoolse Opvang). Gebouw De Bombardon heeft een prachtig schoolgebouw dat volledig geschikt is voor de doelgroep leerlingen. Binnen het gebouw zijn 16 lokalen beschikbaar als leslokaal. Het speelterrein rond de school is ruim en aantrekkelijk en structuurvol ingericht. Samenwerking Om het complete aanbod te realiseren werkt de Bombardon nauw samen met: Leerlingzorg Almere GGD Gemeente Almere (NSO) Zorggroep Almere (fysiotherapie) st. Triade (Sterk in de klas en NSO) Oké op school de nieuwe bibliotheek (bieb@school) 7

8 3.2 Bongerd De Bongerd is een unieke onderwijsvoorziening binnen het samenwerkingsverband Almere voor leerlingen met psychiatrische problematiek, die een tijdelijke onderwijsplek nodig hebben (afhankelijk van hun problematiek tussen de 4 maanden en 2 jaar). Samenwerking met ouders, GGZ-Centraal, afdeling Fornhese (hierna genoemd Fornhese), andere ketenpartners en vervolgonderwijs zorgen voor afstemming en doorplaatsing van de leerling. Het aanbod van de Bongerd valt binnen de extra ondersteuning in het samenwerkingsverband PO. De problematiek van onze leerlingen verschilt sterk. Wat overeen komt is dat ze veel negatieve schoolervaringen hebben opgedaan voortkomend uit gesignaleerde gedragsproblemen. Hierdoor zijn de leerlingen onvoldoende tot leren en ontwikkelen gekomen. Verzuim, schorsing of verwijdering en/ of psychiatrische belasting van de leerling en het gezin kunnen ook een rol spelen. Doelgroepen Leerlingen op De Bongerd hebben een observatie-, diagnostiek- of behandeltraject bij Fornhese. Fornhese behandelt alleen leerlingen met een IQ>80. Leerlingen met een lager IQ kunnen niet worden geplaatst. Dagbehandeling (DB): leerlingen volgen een dagbehandeling bij Fornhese. Deze behandeling duurt maximaal een jaar. Leerlingen zijn per week drie dagdelen niet op school, maar volgen behandeling. Crisisdeeltijd (CDT): leerlingen worden aangemeld voor een psychiatrische diagnostiektraject bij Fornhese, waarbij nog geen sprake is van behandeling. Het diagnostiektraject duurt ongeveer vier maanden. Leerlingen zijn tot uur op school en volgen op maan-, dins- en donderdag tot uur begeleiding vanuit Fornhese op school. Poliklinisch (PL); leerlingen die de dagbehandeling hebben afgerond, poliklinisch verbonden zijn aan Fornhese voor therapie, ouderbegeleiding of medicatiecontrole. Deze leerlingen zijn geheel aanwezig op school. Leerlingen met een cluster-indicatie, die een traject diagnostiek en/ of behandeling hebben doorlopen. De Commissie voor Begeleiding besluit op basis van het advies van Fornhese en het ontwikkelingsperspectief verlening van de Bongerd nodig is tot uitstroom mogelijk is. Voor DB- en CDT-leerlingen wordt door GGZ-Fornhese een onderschrijding van de onderwijstijd opgesteld. Extra ondersteuning 1. Verdieping onderwijsaanbod De school heeft het afgelopen schooljaar geïnvesteerd in kwaliteit op het rekenaanbod. Er is een nieuwe rekenmethode aangeschaft en geïntroduceerd. De ondersteuning en de borging van de kwaliteit wordt aangestuurd vanuit de schoolleiding en leden van de CvB gedurende het proces. De praktische vertaalslag wordt schooljaar ingevuld middels scholing personeel in ondersteuning en begeleiding van de CED-groep. In het schooljaar wordt tevens ingestoken op de sociaal-emotionele ontwikkeling. SCOL en de methode Leefstijl wordt aangeschaft, personeel wordt geschoold en met het materiaal en een leerlijn wordt een start gemaakt. 2. Arrangement Gedragsaanpak 8

9 Het team heeft een gezamenlijk afgesproken, voor leerlingen duidelijk en consequente aanpak in gedrag. Hiernaast wordt in schooljaar een teamscholing ABC-methode (Agression Behaviour Consequences) aangeboden, zoals dat ook binnen Fornhese wordt gebruikt. Hiermee wordt de leerwinst van de leerlingen te vergroot, doordat de aanpak van de leerlingen gelijk verloopt door de verschillende medewerkers van de school en Fornhese. Daarnaast wordt de veiligheid van personeel vergroot. 3.3 SBO De Klimop Arrangement; SBO heterogeen Deskundigheid We sluiten aan bij de opvattingen van de Inspectie van het Onderwijs die het als volgt omschrijft: Het didactische handelen van de leerkracht is gericht op het ontlokken en bevorderen van leerprocessen waarbij de leerkracht sturing geeft aan het leerproces en de eigen keuzes van leerlingen. Zo vraagt de leerkracht zich voortdurend af welke hulp, opdracht of aanwijzing gegeven kan worden om leerlingen te helpen tot leren te komen. Uitgangspunt bij het didactische handelen is het werken met het directe instructiemodel. Daarnaast is het van belang dat de leerkracht afstemt op het niveau van de leerlingen. Vanwege de vaak grote verschillen in leren en ontwikkeling van de leerlingen van ongeveer dezelfde leeftijd wordt spelling, rekenen en technisch lezen groepsdoorbroken aangeboden. Leerkrachten werken doelgericht en hanteren een breed scala, bij het leerdoel passende, didactische werkvormen. De principes van meervoudige intelligentie, de denkgewoonten en coöperatieve werkvormen zijn zichtbaar in de lessen. Door de rust, regelmaat en (ortho-)didactische aanpak die door ons personeel geboden worden zijn wij in staat leerlingen, die op laag moeilijk lerend niveau functioneren, goed te begeleiden in hun ontwikkeling. Waar het zeer moeilijk lerende leerlingen betreft lopen wij tegen onze grenzen aan om deze leerlingen te kunnen bieden wat zij nodig hebben. Dan is ons breedteaanbod niet toereikend. Als een leerling over de hele linie afhankelijk is van ons diepteaanbod is hij of zij beter af op een school voor zeer moeilijk lerende kinderen (ZMLK). Leerlingen met een gedragsprobleem profiteren op De Klimop van de structuur die wordt gehanteerd in de groep en in de school. Wanneer er sprake is van ernstige gedragsproblemen waardoor de voortgang van het onderwijs aan de leerling en/of de groep wordt belemmerd zetten we de time-out afspraken van De Klimop in. Wanneer een leerling niet in staat is op een passende manier deel te nemen aan het onderwijs in de groep worden ouders geïnformeerd. De leerling gaat naar huis/wordt opgehaald. De leerling kan de volgende dag weer op school komen nadat een gesprek met ouders en leerling is gevoerd. De ervaring leert dat het hanteren van deze afspraken snel een positieve ontwikkeling in het gedrag van de leerling oplevert. Bij een klein aantal leerlingen is er sprake van langdurig ernstige gedragsproblemen waarbij de aanpak van het SBO en de time-out afspraken onvoldoende ondersteuning bieden. Deze leerlingen kunnen (nog) niet een gehele lesdag in het 9

10 SBO volgend. Voor deze leerlingen is er de mogelijkheid van dagbehandeling onder lestijd: de dag bestaat uit een deel onderwijs en een deel behandeling. Doel van de behandeling is terugkeer in de klas. Leerlingen waarbij het SBO aanbod en de specifieke afspraken en/of behandeling onvoldoende resultaat opleveren verwijzen wij naar een andere vorm van onderwijs. Aandacht en tijd Het leerstofaanbod op De Klimop gaat vergezeld van een (ortho-)didactische aanpak. Hiermee creëren we een onderwijsaanbod voor de leerlingen die niet voldoende kunnen profiteren van het breedteaanbod van de basisschool. We werken met methoden en methodieken die worden aangepast aan en afgestemd op de leerling populatie van de school. Voor iedere leerling wordt een ontwikkelingsperspectief opgesteld waarin, per schooljaar, de leerdoelen worden opgenomen. Dit document wordt met ouders besproken en door ouders, na akkoord, ondertekend. Het ontwikkelingsperspectief is onderdeel van het formulier Beeldvorming, Handelingsplanning en Ontwikkelingsperspectief (BHO-formulier). Hierin wordt het complete beeld van de ontwikkeling en de leervorderingen van de leerling beschreven. Structuur, helderheid en voorspelbaarheid zijn leidraad bij het uitvoeren van het klassenmanagement, het geven van de lessen en het samen vormgeven van een adequaat werkklimaat binnen de school. Het basisaanbod van De Klimop is gericht op VMBO-B. Aan het eind van onze SBO-school hebben de leerlingen een niveau bereikt van minimaal E5/E6. De leerstof wordt aangeboden tot niveau M7 (0.75 leerlijn). Op vakgebieden waar een leerling met uitstroomperspectief VMBO-B achterblijft op dit perspectief, gaan we de leerstof intensiveren. Dit doen we door extra instructie en extra leertijd te bieden. Het plusaanbod is gericht op een uitstroom naar het VMBO-T of hoger. Aan het eind van onze speciale basisschool hebben deze leerlingen een niveau van ongeveer M7/E7. De leerstof dient aangeboden te worden tot minimaal eind groep 7/begin groep 8. Ook hier is vaak intensivering nodig op dezelfde manier als bij de basisgroep voor een of meer vakgebieden. Het breedteaanbod is gericht op uitstroom naar het Praktijkonderwijs. Het leerstofaanbod gaat in de meeste gevallen voor rekenen en begrijpend lezen niet verder dan niveau M5 (0.5 leerlijn). In de laatste twee leerjaren worden leerstof onderdelen geschrapt die minder relevant zijn, gegeven het uitstroomperspectief. Voorzieningen Het pedagogisch handelen van de leerkrachten is afgestemd op het versterken van de drie basisbehoeften van de leerlingen, te weten: relatie, competentie en autonomie. Zie tekst Identiteit, missie en waarden voor een meer uitgebreide beschrijving. Leertijd De leertijd wordt beschreven in gestelde leertijd (roostertijd) in aantal uren per week. De groepen leerlingen op De Klimop bestaan uit 15/16 leerlingen. 10

11 SBO De Klimop beschikt over verschillende disciplines die kunnen worden ingezet binnen de school: - Leerkrachten en onderwijsassistenten - Interne begeleiding - Schoolmaatschappelijk werk - Logopedie\ - Orthopedagogiek - Fysiotherapie - Ambulante begeleiding\ - Jeugdarts - Directie - Externe deskundigen Gebouw De Klimop is een school voor speciaal basisonderwijs gevestigd op twee locaties: Almere Stad en Almere Buiten. Het gebouw in Almere Stad is een prettig gebouw, geschikt voor het gebruik als SBO school. Het gebouw in Almere Buiten is een multifunctioneel gebouw. Nadeel is dat deze vestiging geen geschikte eigen middenruimte of ontvangstruimte voor onze school heeft. Samenwerking - Scholen van Stichting Prisma - Scholen binnen het samenwerkingsverband Passend Onderwijs Almere - Stichting Passend Onderwijs Almere - Afdeling Leerplicht gemeente Almere - Arkemeyde/ s Heerenloo: dagbehandeling onder lestijd, dagbehandeling na schooltijd, trainingen (individueel/groep) - Vitree, dagbehandeling na schooltijd - Traverse - Zorggroep Almere - PCL VO - GGD - Overige organisaties als Bureau Jeugdzorg, Fornhese, MolemannMH, trainers Marietje Kessels 3.4 Nautilus Voortgezet Speciaal Onderwijs Cluster 4 (SO en VSO) met Laag BBL-niveau t/m VWO voor leerlingen met moeilijk en/of psychiatrisch gedrag. Uitstroomprofielen: dagbesteding, arbeid en vervolgonderwijs. Er wordt les gegeven in kleine groepen van maximaal 14 leerlingen met een vaste klassenstructuur en een vaste klassenleerkracht. Deskundigheden Het schoolklimaat (en dus ook het klassenklimaat) is op maat. De fysieke omgeving is autisme-vriendelijk. Binnen het Nautilus College wordt er gewerkt met vakdocenten. Hierdoor wordt er vaak in groepen van 7 leerlingen instructie geven. De werkvormen en de leeractiviteiten worden daar waar nodig aangepast aangeboden. Het lesgeven wordt gedaan volgens het ADI-model. 11

12 Wij werken met leerlijnen en groepsplannen, de individuele aanpassingen worden in het OPP beschreven. Opbrengstgericht en handelingsgericht werken zijn leidraden binnen school. Aandacht en tijd - Veelal geeft de groepsdocent alle AVO-vakken. - Er is een ondersteuningsplan en een ondersteuningssroute. - Er is een lesmodel met (aangepaste) leeractiviteiten en werkvormen. - Er is een monitor en een evaluatiecyclus m.b.v. toetskalender en een leerlingvolgsysteem. - Een jaarlijkse analyse van leeropbrengsten leidt tot richtlijnen op leerstofaanbod, klassenmanagement, leertijd, didactisch handelen en pedagogisch handelen. - Uitstroom: vervolgonderwijs, arbeid of dagbesteding, dit op basis van de kerndoelen SO en VSO. Voorzieningen - ZAT is omgezet in de Commissie voor de Begeleiding (CVB) en de groepsbespreking. - CvB (6x per jaar): bepaalt vanuit expertise; coördineert en evalueert in- door- en uitstroom; stelt het ontwikkelingsperspectief Plan (OPP) vast en faciliteert de ondersteuning. Deelnemers: IB-ers, gedragswetenschappers, management, directie en externen(advies school en samenwerking): GGZcentraal, MEE, leerplicht, schoolarts, BJZ en andere deskundigen die kunnen adviseren bij een specifieke hulpvraag. - Groepsbespreking (6x per jaar): Voorbereiding en uitwerking van CvB adviezen en besluiten voor de docenten. Deelnemers: docent, IB-er, gedragswetenschapper en manager Bij het Nautilus is veel orthodidactische en orthopedagogische kennis aanwezig. Veel docenten zijn MasterSen gediplomeerd. Er is expertise over de doelgroep. Naast het onderwijsaanbod is er extra ondersteuning mogelijk door: gedragswetenschapper, logopedist, trainers sociale vaardigheden en rots en water, sport en creatieve specialisten. Leerlingen die extra ondersteuning naast het onderwijs nodig hebben kunnen via de AWBZ deze hulp op school krijgen. Samenwerking In het CvB zitten externe partners die de hulpverlening mede bepalen: GGD (schoolarts), MEE (UWV-specialist), GGZ-centraal (psychiatrie), BJZ, leerplicht. Er is een samenwerking met de politie, Triade, Vitree, Nieuw Veldzicht/Intermezzo, s Heerenloo. Het ANA (autisme Netwerk Almere): een verzameling van instellingen, bedrijven, woonvoorzieningen en andere specialisten in het "autisme". Met ouders is er veel structureel en incidenteel contact: oa Aanmelding, kennismaking, intake, OPP- en rapportgesprekken, evaluaties. ouders in de MR. De contacten met de ouders worden twee jaarlijks d.m.v. het oudertevredenheidsonderzoek geëvalueerd. 12

13 3.5 Olivijn Olivijn biedt de zogenaamde zware ondersteuning (niveau 4) voor leerlingen met een lichamelijke, verstandelijke of meervoudige beperking en langdurig zieke leerlingen in de leeftijd van 4 tot en met 12 jaar. De leermogelijkheden van de leerlingen die Olivijn bezoeken zijn onder te verdelen in 4 groepen; normaal lerend, moeilijk lerend, zeer moeilijk lerend en lichaamsgebonden/ervaringsgericht lerend. Olivijn biedt onderwijs in 6 leerroutes A t/m F: A lichaamsgebonden/ervaringsgericht lerend B, C en D zeer moeilijk lerend E moeilijk lerend F normaal lerend. Bij het indelen in de groepen wordt rekening gehouden met leeftijd, ondersteuningsbehoefte en de onderwijsbehoefte van de leerling. Extra ondersteuning Olivijn heeft samenwerking met revalidatiecentrum De Trappenberg-Merem, Triade, stichting Zorg Almere, s Heeren-Loo, De Kinderkliniek Almere, Roebiazorg, thuiszorg Flevoland, Bartiméus, Visio, Kentalis, De Schavuiten, GGD en Bureau Jeugdzorg. Olivijn werkt samen volgens het principe één kind één plan Olivijn ontwikkelt onderwijs-zorg arrangementen met Triade, stichting Zorg Almere, De Schavuiten, s Heeren-Loo voor leerlingen voor wie een hele dag onderwijs niet haalbaar is, deels ook leerlingen die nu tussen wal en schip vallen en hierdoor thuis zitten of in een zorginstelling. 3.6 Strengerd Op de Strengerd, SO cluster 4 ZMOK, zitten leerlingen met ernstige problemen in het gedrag die voortkomen uit een belemmering. De leerlingen worden voorbereid op een zo zelfstandig mogelijk functioneren binnen het vervolgonderwijs. Naast de cognitieve ontwikkeling van de leerlingen worden de sociale vaardigheden, het zelfbeeld en de zelfredzaamheid sterk bevorderd. De Strengerd streeft naar de kerndoelen zoals deze zijn opgesteld voor cluster 4-scholen. Daarnaast leren wij onze leerlingen omgaan met hun belemmering binnen het onderwijs en bereiden wij onze leerlingen voor op het deelnemen aan een andere vorm van (vervolg)onderwijs. Onderwijsaanbod aan leerlingen met een externaliserende gedragsstoornis, gericht op de individuele onderwijs -en ondersteuningsbehoeften. De Strengerd biedt een veilige leeromgeving, waarin de leerlingen zich zo optimaal mogelijk kunnen ontwikkelen en hun eigen mogelijkheden kunnen (her)ontdekken. De Strengerd werkt met een individueel ontwikkelingsperspectiefplan en groepsplannen. De werkwijze is vanuit het HGW, directe instructiemodel gericht op het leerkrachtgedrag. 13

14 Deskundigheden Op de Strengerd werken leerkrachten en onderwijsassistenten met werkervaring binnen het SO én het VSO ZMOK. De groepsgrootte van de klassen is maximaal 12 leerlingen. Er wordt gewerkt met een vast dag en weekprogramma waarbinnen een vaste structuur en voorspelbaarheid worden geboden. Het programma is opgebouwd vanuit de behoeften van de groep op aanbod, activiteit, afwisseling en ontspanning. Binnen de groep vindt er differentiatie op kindniveau, op lesaanbod en op sociaal emotioneel gebied plaats. Elke groep heeft een vaste groepsleerkracht en een vaste onderwijsassistent. Er wordt gewerkt met een vast lesrooster en een vaste indeling/ verdeling om de onderwijstijd zo effectief mogelijk in te zetten, waarbij herhaling, verdieping, verrijking en in-oefening centraal staan. Er wordt gewerkt met groepsplannen bij de basisvakken gekoppeld aan het individuele OPP. Het gebouw biedt de mogelijkheid tot een veilige en uitdagende leeromgeving op klasniveau. De klaslokalen bevinden zich op de eerste verdieping. Tevens heeft het gebouw een grote keuken, kleine zaal, crea-ruimte en verschillende time-out ruimtes. De Strengerd maakt gebruik van de grote gymzaal van de Bongerd. Aandacht en Tijd De ondersteuning binnen de Strengerd wordt georganiseerd in de basisondersteuning en de secundaire ondersteuning. De basisondersteuning betreft de begeleiding van de leerling door de verantwoordelijke leerkracht. Vanuit hun professionaliteit bouwen zij een leerling/leerkrachtrelatie op met de leerlingen die onder hun verantwoordelijkheid vallen. De secundaire ondersteuning is de ondersteuning vanuit interne expertise van buitenaf. De secundaire ondersteuning wordt geboden door de Commissie van Begeleiding, een 5 wekelijks multidisciplinair overleg over de leerlingen bestaande uit de orthopedagoog/gzpsycholoog, jeugdarts GGD, SMW en de locatieleider. De locatieleider vanuit de voorzittersrol is de verbinding is naar school. De CvB heeft de taak de leerkracht te begeleiden binnen zijn/haar ondersteuningsvraag, het proces in de klas aan te sturen en te controleren op de uitvoering en borging hiervan. De CvB stuurt dus vanuit verschillende behoeften aan: vanuit de onderwijsbehoeften van het kind, vanuit de ondersteuningsbehoeften van de leerkracht, op leerkrachtgedrag en ontwikkeling, en vanuit de gestelde normen op schoolniveau. Samenwerking en afstemming tussen de leden van de CvB en tevens met de leerkrachten in de ondersteuning, aansturing en controle. Om duidelijke eisen, verwachtingen en heldere communicatie neer te zetten en te borgen wordt de leerkracht actief betrokken binnen dit proces. Dit gebeurt aan de hand van een kwaliteitscyclus. Tevens staat voor het schooljaar een samenwerkingspilot in ontwikkeling met Triade, Traverse en LSG Rentray om zorg en onderwijs voor de leerlingen te integreren inen tijdens school(tijd). In gezamenlijkheid met ouders, school en hulpverlening worden de ondersteuningsbehoeften van de leerling in kaart gebracht waaruit doelen komen voor een periode. Het aanbod wordt in een gezamenlijk plan van aanpak gegoten en tijdens schooluren aangeboden middels 1 op 1 begeleiding en tevens groepsbegeleiding door een vaste medewerkers in school. 14

15 Maandelijks wordt er in driehoeksverhouding overleg gevoerd (school, zorg en ouders) om met elkaar de doelen te bespreken en te evalueren. Expertise, verbinding maken naar het onderwijs, klasobservaties, adviezen naar het onderwijs, ondersteuning en begeleiding. Samenwerking De Strengerd streeft naar een nauwe samenwerking met de GGZ instellingen en met Bureau Jeugdzorg in de vorm van overleggen, rondetafelgesprekken, behandelplanbesprekingen, procescoördinatie, ed. De Strengerd en de Bongerd zijn 1 school met 2 locaties, respectievelijk cluster 4 ZMOK en cluster 4 lzk-psychiatrie. 3.7 Watertuin Arrangement SBO heterogeen Doelgroep: Leerlingen die een leerachterstand hebben op meerdere vakgebieden en daarnaast extra ondersteuning nodig hebben op sociaal- emotioneel gebied. Leerlingen die behoefte hebben aan een aangepaste onderwijsleeromgeving om tot ontwikkeling te komen. Leerlingen die veel sturing en positieve ervaringen nodig hebben. Leerlingen met een psychiatrische stoornis, die een aangepaste onderwijsleeromgeving nodig hebben. Deskundigheid De gehele onderwijsleeromgeving van SBO de Watertuin is afgestemd op leerlingen die behoefte hebben aan een kleinschalige, duidelijke en voorspelbare leeromgeving. De strategie rond de leerlingen wordt vastgesteld in de Commissie van Begeleiding; het multidisciplinair team van SBO de Watertuin. De intern begeleider vervult een spilfunctie binnen de leerling zorg. De lessen bewegingsonderwijs en muziek worden (deels) verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: spraak-taal ontwikkeling (logopedie) motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie) leerontwikkeling (RT) sociaal-emotionele ontwikkeling (speltraining, SoVa-training) - en dyslexie Aandacht en tijd Het SBO heterogeen aanbod wordt verzorgd in groepen van gemiddeld 15 leerlingen. De groepen staan onder leiding van een leerkracht die in staat is continu de afstemming te zoeken op de onderwijsbehoefte van de leerling. Dit gebeurt zowel op het leren als op het gedrag. Voor alle leerlingen is een ontwikkelingsperspectief vastgesteld. Binnen de groep werken de leerkrachten met groepsplannen voor de vakgebieden rekenen, begrijpend lezen, spelling, en technisch lezen. Met behulp van de didactische groepsplannen stemmen de leerkrachten het onderwijsaanbod af op de ontwikkelingsperspectieven van de leerlingen. Ook op het gebied van de sociaal emotionele ontwikkeling wordt er gewerkt met een groepsplan. Binnen de groepen wordt per vakgebied gewerkt met leerlijnen. Het betreft een PRO-lijn, een VMBO-lijn (BBL, KBL) en een TL/Havo-lijn. Vanuit de leerlijnen worden de leerdoelen op korte en langere termijn vastgesteld. Binnen het heterogeen 15

16 aanbod kunnen kinderen bij een andere leerkracht in een instructiegroep hun onderwijsaanbod krijgen. Voorzieningen De lessen bewegingsonderwijs, koken, ICT en muziek worden (deels) verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: spraak-taal ontwikkeling (logopedie) motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie) PMRT (Psycho Motorische Training, dit is een combinatie van SoVa training en motorische ondersteuning), leerontwikkeling (RT) sociaal emotionele ontwikkeling (speltraining, SoVa- training, Spelenderwijs, Oké op School) Gebouw SBO de Watertuin heeft een schoolgebouw met 25 lokalen. Het beschikt over twee gymlokalen, een ruimte voor sociale vaardigheden, een ruimte voor de fysiotherapeut, een computereiland, een handvaardigheidslokaal en een kooklokaal. De inrichting van het gebouw is dusdanig dat de onderbouw, middenbouw en bovenbouw ieder zijn eigen gebouwdeel heeft. Dit om het voor de leerlingen overzichtelijk en veilig te houden. Het speelterrein is ruim. In 2014 zal het gemoderniseerd worden. Samenwerking Om het complete aanbod te realiseren werkt de Watertuin nauw samen met o.a. : Passend Onderwijs Almere, GGD Zorggroep Almere (fysiotherapie) Vitree (speltraining, Oké op school en NSD) PDIJ (dyslexiebehandeling) Bureau Jeugdzorg Leerplicht GGZ-Centraal (Geestelijke Gezondheidszorg), o.a. Fornhese s Heerenloo Arrangement: Praktijkgroepen Doelgroep: Kinderen met een beperkte cognitie met bijkomende problematiek die een aangepaste onderwijsleeromgeving nodig hebben. Uitgangspunt voor deze leerlingen is dat ze bij een DL=30 het technisch lezen beheersen. Deskundigheid De gehele onderwijsleeromgeving van SBO de Watertuin is afgestemd op leerlingen die behoefte hebben aan een kleinschalige, duidelijke en voorspelbare leeromgeving. De strategie rond de leerlingen wordt vastgesteld in de Commissie van Begeleiding, het multidisciplinair team van SBO de Watertuin. De intern begeleider vervult een spilfunctie binnen de leerling zorg. De lessen bewegingsonderwijs en muziek worden (deels) verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: 16

17 spraak-taal ontwikkeling (logopedie) motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie) leerontwikkeling (RT) sociaal-emotionele ontwikkeling (speltraining, SoVa-training) - en dyslexie Aandacht en tijd Binnen SBO de Watertuin zijn specifieke groepen ingericht voor kinderen die als ondersteuningsbehoefte een zeer veilige niet overvragende leeromgeving hebben, waar het onderwijs praktijkgericht en in kleine stapjes wordt aangeboden. Het zijn kinderen met een beperkte cognitie en eventueel met een lichte bijkomende problematiek. Tot en met groep 3 wordt conform de aanbeveling van de passende perspectieven getracht de leerlingen te laten participeren in een heterogene groep. Hier wordt gezocht naar de meest passende vorm van onderwijs, welke gegroepeerd gegeven kan worden. Prioriteit voor deze kinderen is de taal- en woordenschatontwikkeling in de meest brede zin van het woord. Dit is essentieel voor hun participatie in de maatschappij. Per vakgebied zal gekeken worden naar de meest passende leerlijn. Het aanleren van zelfstandigheid en zelfredzaamheid volgen daar automatisch uit. Speciale aandacht zal er zijn voor de sociaal-emotionele ontwikkeling voor deze leerlingen. In een praktijkgroep krijgen gemiddeld 15 kinderen hun onderwijsaanbod. De groep staat onder leiding van een leerkracht, die ondersteund wordt door een onderwijsassistent (0.6 fte). Voor alle leerlingen is een ontwikkelingsperspectief vastgesteld. Binnen de groep werken de leerkrachten met de leerroute 3 van de passende perspectieven van de SLO en waar nodig met de ZML-leerlijnen van het CED. Het onderwijs voor wereldoriëntatie wordt thematisch ingericht. Binnen de groep werken de leerkrachten met groepsplannen voor de vakgebieden rekenen, begrijpend lezen, spelling, en technisch lezen. Met behulp van de groepsplannen stemmen de leerkrachten het onderwijsaanbod af op de ontwikkelingsperspectieven van de leerlingen. De leerkracht wordt voor de woordenschatontwikkeling ondersteund door de logopediste. Dit gebeurt middels intensieve groepslogopedie. Er zijn mogelijkheden binnen de school tot het verkrijgen Individuele logopedie. Dit gebeurt op kosten van de zorgverzekeraar als leerlingen 10 jaar of ouder zijn. Leerlingen krijgen ter ondersteuning van hun motorische ontwikkeling twee keer per week gym van een vakleerkracht. N.B. Het is niet mogelijk dat er leerlingen in deze groepen komen die medische ondersteuning nodig hebben. Zij gaan, volgens afspraak, naar de Olivijn. Voorzieningen De lessen bewegingsonderwijs, koken, ICT en muziek worden (deels) verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: spraak-taal ontwikkeling (logopedie) motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie) PMRT (Psycho Motorische Training, dit is een combinatie van SoVa training en motorische ondersteuning), leerontwikkeling (RT) sociaal emotionele ontwikkeling (speltraining, SoVa- training, Spelenderwijs, Oké op School) 17

18 Gebouw SBO de Watertuin heeft een schoolgebouw met 25 lokalen. Het beschikt over twee gymlokalen, een ruimte voor sociale vaardigheden, een ruimte voor de fysiotherapeut, een computereiland, een handvaardigheidslokaal en een kooklokaal. De inrichting van het gebouw is dusdanig dat de onderbouw, middenbouw en bovenbouw ieder zijn eigen gebouwdeel heeft. Dit om het voor de leerlingen overzichtelijk en veilig te houden. Het speelterrein is ruim. In 2014 zal het gemoderniseerd worden. Samenwerking Om het complete aanbod te realiseren werkt de Watertuin nauw samen met o.a. : Passend Onderwijs Almere GGD Zorggroep Almere (fysiotherapie) Vitree (speltraining, Oké op school en NSD) PDIJ (dyslexiebehandeling) Bureau Jeugdzorg Leerplicht GGZ-Centraal (Geestelijke Gezondheidszorg), o.a. Fornhese s Heerenloo. Arrangement: Observatiegroepen Bepalen van de onderwijsbehoeften voor leerlingen in de leeftijd van 4 8 jaar. Doelgroep: In de kleuter- en onderbouwgroepen worden regelmatig kinderen geplaatst waarbij de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften onvoldoende duidelijk zijn. Bij de kleuters wordt in beeld gebracht of de leerling aangewezen is op een vervolgaanbod binnen het (S)BO of het SO. Binnen de groepen SBO heterogeen wordt op basis van observatie bepaald of een leerling m.b.t. zijn/haar onderwijsbehoeften voldoende ondersteuning heeft vanuit het SBO aanbod of dat plaatsing in de praktijkgroep noodzakelijk is. Deskundigheid De gehele onderwijsleeromgeving van SBO de Watertuin is afgestemd op leerlingen die behoefte hebben aan een kleinschalige, duidelijke en voorspelbare leeromgeving. De strategie rond de leerlingen wordt vastgesteld in de Commissie van Begeleiding; het multidisciplinair team van SBO de Watertuin. De intern begeleider vervult een spilfunctie binnen de leerling zorg. De lessen bewegingsonderwijs en muziek worden (deels) verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: spraak-taal ontwikkeling (logopedie) motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie) leerontwikkeling (RT) sociaal-emotionele ontwikkeling (speltraining, SoVa-training) - en dyslexie 18

19 Aandacht en tijd In de observatiegroepen zitten gemiddeld 13 leerlingen. De groepen staan onder leiding van een leerkracht, die in staat is continu de afstemming te zoeken met de leerling. Dit gebeurt zowel op het leren als op het gedrag. Binnen alle groepen met jonge kinderen op SBO de Watertuin worden onderwijsassistenten ingezet. Bij de kleutergroepen is dit 1 fte per groep, bij de aanvangsgroepen is dit 0,6 fte per groep. Ook de ib-capaciteit voor deze groepen is uitgebreider. Vanuit de logopedie wordt middels groepslessen extra aandacht gegeven aan de woordenschat van deze kinderen. Voor alle leerlingen is een ontwikkelingsperspectief vastgesteld. In de observatiegroepen wordt er bij de kleutergroepen gewerkt met een observatiemodel om de ontwikkeling van de leerlingen goed te kunnen volgen. Binnen de aanvangsgroepen werken de leerkrachten met groepsplannen voor de vakgebieden: rekenen, begrijpend lezen, spelling, technisch lezen. Met behulp van de didactische groepsplannen stemmen de leerkrachten het onderwijsaanbod af op de ontwikkelingsperspectieven van de leerlingen. Ook op het gebied van de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt er gewerkt met een groepsplan. Voorzieningen De lessen bewegingsonderwijs, koken, ICT en muziek worden (deels) verzorgd door vakleerkrachten. Binnen de school kunnen de leerlingen een extra aanbod krijgen voor: spraak-taal ontwikkeling (logopedie) motorische ontwikkeling (MRT en fysiotherapie) PMRT (Psycho Motorische Training, dit is een combinatie van SoVa training en motorische ondersteuning), leerontwikkeling (RT) sociaal emotionele ontwikkeling (speltraining, SoVa- training, Spelenderwijs, Oké op School) Gebouw SBO de Watertuin heeft een schoolgebouw met 25 lokalen. Het beschikt over twee gymlokalen, een ruimte voor sociale vaardigheden, een ruimte voor de fysiotherapeut, een computereiland, een handvaardigheidslokaal en een kooklokaal. De inrichting van het gebouw is dusdanig dat de onderbouw, middenbouw en bovenbouw ieder zijn eigen gebouwdeel heeft. Dit om het voor de leerlingen overzichtelijk en veilig te houden. Het speelterrein is ruim. In 2014 zal het gemoderniseerd worden. Samenwerking Om het complete aanbod te realiseren werkt de Watertuin nauw samen met o.a. : Passend Onderwijs Almere GGD Zorggroep Almere (fysiotherapie) Vitree (speltraining, Oké op school en NSD) PDIJ (dyslexiebehandeling) Bureau Jeugdzorg Leerplicht GGZ-Centraal (Geestelijke Gezondheidszorg), o.a. Fornhese s Heerenloo 19