Wolkers is in 1980 verhuisd naar Texel waar hij nu nog steeds woont met zijn vrouw Karina en zijn tweeling zoons Bob en Tom.

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 3260 woorden 13 januari ,4 97 keer beoordeeld Auteur Genre Jan Wolkers Liefdesroman, Roman Eerste uitgave 1969 Vak Nederlands Inleiding. Ik heb voor dit onderwerp gekozen, omdat ik Jan Wolkers een apart figuur vind. Hij is anders dan andere schrijvers, hij doorbrak taboes, hij was de eerst Nederlandse schrijver die open en bloot over dood, ziekte en familie durfde te schrijven. Ik denk dat het namelijk ook wel leuk is om te zien voor wat een opschudding hij heeft veroorzaakt. Door zijn manier van schrijven en zijn manier van gedragen dan andere schrijvers. Je hebt best wel veel lef nodig als je een hoge prijs wint met gulden te weigeren. Biografie van de Auteur Hendrik Wolkers werd op 26 oktober 1925 geboren in Oestgeest geboren als 3e van de 11 kinderen. Hij komt uit een gereformeerd gezin en is jaar in jaar uit met de Statenbijbel opgevoed. Vanaf 1943 tekende en schilderde hij op de Leidsche schilderacademie, na de oorlog ging hij verder als beeldend kunstenaar aan de academie voor Beeldende kunsten in Den Haag. Van 1949 tot 1953 schilderde hij aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam. Op 30 augustus 1944 overleed zijn broer aan difterie. Deze gebeurtenis vormt een belangrijk gegeven in zijn literaire werk. In 1957 heeft Wolkers een jaar lang bij Zadkine in Parijs gewerkt. Tijdens dat jaar is hij ook begonnen met schrijven. In november debuteerde hij meteen verhaal in het tijdschrift Podium : De verschrikkelijke Sneeuwman. In 1982 heeft hij de Constantijn Huygensprijs geweigerd. Hij weigerde de prijs van gulden omdat hij vond, dat de jury leden hun taak niet ernstig genoeg opvatten en dat niet de juiste mensen worden bekroond. Hij voelt zijn eigen geschoffeerd omdat ze hem nu pas een prijs geven terwijl hij al 20 jaar meester werken schrijft. Wolkers is in 1980 verhuisd naar Texel waar hij nu nog steeds woont met zijn vrouw Karina en zijn tweeling zoons Bob en Tom. Pagina 1 van 10

2 Algemene informatie over het werk van de auteur Kenmerken van de inhoud van zijn boeken zijn : grote contrasten, zeer sprekende voorbeelden en vergelijkingen. De zinsbouw is meestal kort, de beschrijvingen zijn raak en vaak beeldend. Bij heftige gevoelens kan de beeldspraak heftig zijn. Bijv. Een vrouw is een vleesetende plant, een man is riool. De korte zinsbouw en zijn stotende manier van schrijven zijn volgens hem het gevolg van de astma waar hij aan lijdt. Zijn eerste verhalen en romanswaren een slag in het gezicht van de lezers en de collega-schrijvers. Ze sloegen onbetwist aan, omdat ze vol primair gevoel waren: Dat was nieuw in Nederland. Hij kreeg het met meeste commentaar over zijn behandelingen van de seksualiteit en het geloof. Wolkers geeft zijn boeken vaak titels mee die verwijzen naar belangrijke, vaak symbolische details. Wolkers beeldhouwt 8 uur over dag en s avonds en nachts schrijft hij 5 uur. Zijn opvatting is dat leven eigenlijk niets meer is dan het geleidelijk doodgaan. Al aan het beginv van het leven staat de overwinning van de dood vast. Hij gelooft niet in leven na de dood. Kort Amerikaans. Samenvatting Erik zit ondergedoken voor de arbeidsdienst. Hij meldt zich aan als leerling bij een schilderacademie. De beheerder van de academie, Van Grouw, blijkt NSB'er te zijn. Kees Spin is een andere leerling en is ook een NSB er. Elke morgen beschildert Erik lampenkappen bij d'ailleurs, bij wie een Joods meisje is ondergedoken. In een kast vindt Erik een gipsen tors van Venus waarmee hij sext. Erik gaat naar bed met zijn vriendin Ans, die het uitmaakt na de biecht bij de pastoor. Erik gaat ook naar bed met Elly dat Joodse meisje, die ook nog een relatie met d'ailleurs heeft. De moeder van Erik komt elke dag een pannetje eten brengen en die vertelt dat de broer van Erik difterie heeft. Als Erik op bezoek gaat bij zijn broer ziet hij hoe zijn broer sterft. De Amerikanen komen dichterbij en Van Grouw vlucht. Erik neemt het de academie over en brengt een briefje van Van Grouw naar de Spin, daar ziet hij dat de Spin zich heeft opgehangen. Erik gaat in de academie wonen. Elly weigert bij hem te komen wonen, maar komt 3 maanden later toch als d'ailleurs opgepakt is. Als Elly ontdekt dat hij zich op de tors bevredigt dan smijt ze die kapot. Uit woedde vermoord Erik, Elly. Op de dag van de bevrijding staan er beneden soldaten. Als Erik een geweer op ze richt ziet hij hoe één van de soldaten hem met een automatisch geweer neerschiet. 1) Titel Kort Amerikaans is een kapsel, in de tijd van de oorlog hadden de meeste jongens hun haar op deze manier. Het was namelijk heel kort, dit was het goedkoopst, omdat je dan niet zo snel weer naar de kapper moest. Eric had echter ten hoogte van zijn slaap een litteken, dit vond hij zelf verschrikkelijk en wou zijn haar graag er overheen laten vallen zodat niemand het litteken kon zien. Pagina 2 van 10

3 2) Soort Verhaal. -Psychologische oorlogsroman. -Literair boek. -Het is een volwassen man. En je ziet zijn gedachten. 3) Gebeurtenissen: probleem en hoofdlijn. -Dat hij zijn leven niet echt op orde kan krijgen. -Hij mag bij een atelier werken, en wordt dan verliefd op meisje, ontmaagd het. Vind een andere vriendin die weer boos op hem word en hij vermoord haar. -Je valt er midden. -Nee, er gebeurt bijna niks in waar door het verhaal spannend word. 4) Personen. -Eric, Peter, Van Grouw, De Spin, Zijn vader, moeder, zus, oma, Frans, D Ailleurs, Elly en Ans. -De hoofdpersonen zijn: Eric van Poelgeest, jonkheer Ans, Van Grouw, Paul d Ailleurs, Elly en Kees de Spin. De andere personen zijn: Zijn vader, moeder, zus, oma en Frans. -Karakters: Eric, Van Grouw en Elly. Types: Peter, De Spin, Vader, Moeder, Zus, Oma, Frans, D Ailleurs en Ans. -Eric; Eric is 19, Hij heeft lang haar normaal postuur en is erg behaard. Hij speelt een jongen die niet weet wat hij precies wilt en heeft last van zijn opvoeding en zijn litteken.hij heeft een grote invloed op Ans en heeft een goede band met De Spin en Elly. 5) Tijd. -Tijdens het laatste half jaar van de Tweede Wereldoorlog. -Ongeveer een half jaar. -Chronologisch verteld. -Nee. - Het verhaal bezit 1 terug verwijzing, namelijk dat hij elke keer terug denkt aan zijn broer. -Geen een. 6)Vertelwijze. -Van af iemand die het verteld van af een wolkje en soms via Eric Pagina 3 van 10

4 - personale vertelle. De nadruk ligt op de belevenissen en gedachten van Eric. 7) Ruimte. -Leiden. -Nee, want Leiden gebeurt niks bijzonders mee tijdens de oorlog. -Bijna niet. 8) Thema. - Het thema is de onmogelijkheid om de eigen eenzaamheid te verbannen of de dood te ontlopen. Ook het litteken is een thema, omdat Eric hier nooit helemaal meer bovenop gekomen is en het steeds weer terugkeert in het boek. 9) Bedoeling/boodschap. - Ik denk niet dat er een bedoeling in het boek zit. Misschien wilt hij je meer laten weten over hoe het leven was in de oorlog. Dat je er over na gaat denken dat je geluk hebt dat je nu niet in een oorlog leeft. Als je in een oorlog leeft dan heb je geen vrijheid en moet je oppassen voor de vele gevaren die een oorlog met zich mee brengt. Waarschijnlijk doe je in de oorlog ook dingen die je onder normale omstandigheden niet zou doen. Misschien zoek je dan ook eerder vriendschap of liefde zodat je ook aan andere dingen kan denken. Daarom zou de schrijver dat expres in het boek kunnen hebben gedaan. - Het boek heeft als thema: There is no trap so deadly as the trap you set for yourself uit het boek The Long Goodbye van Raymond Chandler. Ik denk dat hiermee bedoeld wordt dat de hoofdpersoon uiteindelijk ten onder gaat aan zijn eigen waanideeën over zijn litteken. -Ja, omdat je goed moet nadenken wat je met je leven wil. 10) Taal. -Makkelijk, omdat het gewoon geschreven is in de woorden die jongeren ook gebruiken. Er stonden namelijk ook geen moeilijke woorden of begrippen in. -Nee. Helemaal geen beschrijvingen. -Nee. Brandende Liefde. Samenvatting. Eric is student aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam. Hij krijgt Franse les van mademoiselle Bonnema. Deze les is gratis, maar haar studenten moeten in ruil daarvoor allerlei klusjes opknappen in haar huis. De oude vader van mademoiselle Bonnema, die bij de ongetrouwde vrouw op zolder woont, lijdt aan de ziekte van parkinson. In het huis woont ook een violist met zijn beeldschone Pagina 4 van 10

5 vrouw Anna. Eric wordt helemaal verliefd op haar en weet haar zover te krijgen, dat zij voor hem gaat poseren, na een tijdje wil ze zelfs naakt poseren. Met Sinterklaas krijgt Eric een wollen vest van mademoiselle Bonnema. Hij vindt het niet mooi en durft zich niet met het vest bij Anna te vertonen. Daarom doet hij het uit en legt hij het op de trap. De vader van mademoiselle Bonnema vindt het daar en neemt het mee. Hij wil het vest niet teruggeven, maar zijn dochter pakt het af en geeft het woedend aan de terug. In ruil voor woonruimte in het souterrain, gaat Eric de vader van mademoiselle Bonnema verzorgen. Hij blijkt vrij koppig te zijn, maar wordt wat meegaander wanneer Eric hem zijn wollen vest teruggeeft. Om ervoor te zorgen dat hij zich laat wassen, belooft Eric dat Anna even zal komen. Dan krijgt hij een idee: hij wil een schilderij van een naakte Anna met de oude man maken. Dit past volgens hem in het thema Suzanna en de grijsaard. In zijn souterrain schildert hij deze situatie uit zijn hoofd. Wanneer Anna zwanger blijkt te zijn, wil hij de twee mensen graag laten poseren. Uiteindelijk wil Anna wel meewerken, maar vlak voor het moment overlijdt de oude man Eric besluit net te doen of er niets aan de hand is, hij zegt dat de man in een diepe slaap is. Hij doet zijn werk zo snel mogelijk. Als Anna weg is, wil de Van Gogh-baard, een medestudent van Eric, een schets van een naakte overledene maken. Als mademoiselle Bonnema hoort dat haar vader overleden is, reageert ze niet geschokt. Ze is wel kwaad omdat de oude man het wollen vest aanheeft. Eric krijgt het vest weer terug. Anna moet van mademoiselle Bonnema verhuizen, omdat ze een kind krijgt. Daarom gaat ze nog één keer naar het souterrain om te poseren. Tijdens het poseren wordt haar dochtertje geboren. mademoiselle Bonnema komt kijken wat er aan de hand is. Ze ziet het schilderij van Suzanna en de grijsaard, dat onafgedekt in de kamer staat. Nu gaat ze helemaal door het lint. Eric slaat een portret van zichzelf op mademoiselle Bonnema s hoofd kapot. Hij bedreigt haar met een broodmes, zodat ze niets tegen de violist zegt. Anna geeft hem een kus en zegt: Je hebt me als een man verdedigd. 10 jaar later, nadat de student afgestudeerd is in Parijs met de studiebeurs van de franse regering, is mademoiselle Bonnema overleden. Bij de begrafenis ziet de student Anna en Kees weer, Anna is dan gescheiden van Louis. Na de begrafenis gaan ze naar het huis van mademoiselle Bonnema. Hij heeft namelijk een witte kan geërfd, die hij goed voor zijn stillevens kan gebruiken. Hij schenkt de Van Gogh-baard het wollen vest, dat dankbaar in ontvangst wordt genomen. Anna kleedt zich nog één keer uit in het souterrain. Samen verlaten ze het huis. En eindigt het verhaal als de student door de achterruit van de taxi een laatste glimp opvangt van Kees Van der Plasse. 1) Titel. De titel slaat op de bloem die Mevr. Bonnema vroeger op haar balkonnetje had staan. Op haar verjaardag besluiten de Eric en de van Gogh baard het balkonnetje weer op te vrolijken. 2) Soort verhaal. Psycholigsche roman. Literair boek. Omdat je door de de ogen van een van volwassenen ziet. Pagina 5 van 10

6 3) Gebeurtenissen: probleem en hoofdlijn Dat hij verliefd word op de vrouw van een ander. Liefde, fantasie, dood en schilderen. Het verhaal heeft een open begin, zonder inleiding. Een open einde, hij ziet haar weg rijden in een taxi. Nee, het is niet spannend want er zit geen avontuur in. 4)Personen. Eric, Anna, Mevr Bonnema, van Gogh-baard, Louis en de oude chirurg. Eric, Mevr Bonnema, Louis en Anna. Karaters zijn: Eric en Anna. Types zijn: van Gogh-baard, Louis en de oude chirurg. Eric is ongeveer 18 jaar als het verhaal begint. De andere personen vinden Eric een knappe man, in het begin is hij wel rustig maar later laat hij veel minder over zich heen lopen. Hij heeft met iedereen een band hij heeft echter op niemand invloed. Later begint hij wel invloed te krijgen op de oude chirurg. 5)Tijd. Jaren zeventig. 12 jaar. Het is chronologisch Het bevat geen terug blikken Het verhaal bevat wel terugverwijzingen. Zoals hij na 10 jaar weer terug komt voor de begrafenis van Mevr Bonnema dan denken ze wel even terug aan die tijd. 2, je volgt hem een heel jaar. Dan gaat het weer een paar maanden verder en daarna weer een stap van 10 jaar. 6)Vertelwijze. Door de ogen van Eric. Ja, dat je alle gedachten en gevoelens van Eric weet. 7)Ruimte. In Amsterdam. Nee. Helemaal niet. Pagina 6 van 10

7 8)Thema. Leven en dood. 9)Bedoeling/boodschap. Het thema luidt: As for the story itself it is true enough in its essentials. The sustained invention of a really telling lie demands a talent which I do not possess. (Tales of Unrest / Autor s Note, Joseph Conrad) Waarschijnlijk bedoelt Wolkers hiermee, dat het boek in essentie op waarheid berust. Hij bezit niet het talent om leugens te verzinnen. Nee Nee, omdat het allemaal dingen zijn die bij mij niet in het dagelijkse leven voorkomen. 10)Taal. Ik vond het normaal, alleen wel lastig al die franse zinnen. Nee. Ja tussen Anna en Eric. Turks Fruit. Samenvatting. Erik is zwaar in de rotzooi terecht gekomen nadat zijn liefde Olga hem in de steek heeft gelaten. Na een lange relatie van een jaar of vier/vijf is Olga vreemdgegaan met een andere man en heeft dat als reden voor echtscheiding gegeven. Erik zelf geeft de schuld aan haar moeder die, poeslief, vaak belde met berichten die Olga ontzettend jaloers maakten. Ze vertelde haar bijvoorbeeld dat een vriendin van haar pas een nieuwe auto had gekregen: iets waar Erik geen geld voor had. Erik en Olga ontmoette elkaar toen Erik stond te liften. Olga nam hem mee in de auto en het was liefde op het eerste gezicht. Na, aan de kant van de weg, de hebben gevrijd en geneukt gingen ze de auto weer in. Toen ze eenmaal in de auto zaten kregen ze opeens allebei de slappe lach en knalden ze tegen een boom. Olga was niet in orde en Erik en Olga werden door een voorbijganger naar het ziekenhuis vervoert. Ze zijn beide naar hun eigen woonplaats gegaan. Erik wou nog in contact komen met Olga, hij kreeg haar niet uit haar hoofd en toen hij eenmaal haar telefoonnummer had gevonden en aan haar moeder vertelde wie hij was zei Olga s moeder dat Olga niks met hem te maken wou hebben. Erik bleef echter proberen en trof Olga later toevallig op een kermis. Vanaf die tijd hadden ze (zonder goedkeuring van Olga s moeder) een relatie. Olga trok bij Erik in en ze trouwden.vier jaar lang hadden ze een ongelofelijk gelukkig leven: ze gingen naar concerten, films, leefden een ongelofelijk vrij leven en naaiden zeven keer per dag.dat ging zo door totdat ze een telefoon kregen: Olga ging met haar moeder bellen en die stookte tussen Erik en Olga. Ze maakte Olga jaloers op Pagina 7 van 10

8 vrouwen die met rijke mannen waren getrouwd en Olga trapte met open ogen in dit trucje.toen kwam het zakendineetje van de moeder van Olga. Olga wat ontzettend enthousiast en vond het allemaal geweldig, Erik vond het niks: er waren mensen, zoals, Olga s moeder, die hij niet mocht. Op het dineetje zat er een man met Olga te flirten en Olga flirtte onbeschaamd terug, ziek van jaloerse en liefde kotste Erik alles wat hij die avond gegeten had uit over tafel. Toen hij, nadat hij zichzelf had opgefrist, Olga keihard in haar oog sloeg en daarna hard wegrende wist hij zeker dat zijn relatie met haar uit was. Na die tijd heeft Erik een hele tijd elke nacht een ander meisje gehad terwijl Olga om het jaar opnieuw trouwde. Na een tijdje ontmoette ze elkaar weer in de Bijenkorf. Op dat moment werd het contact weer bijgelegd. Olga kwam een paar keer langs en daarna ging ze met haar, inmiddels vijfde, man een wereldreis maken. Erik kreeg vaak kaartjes en briefen van Olga en na een hele tijd stond ze ineens, doodziek, voor de deur. Hij haalde haar binnen en ze vertelde wat ze al die tijd gedaan had en hoe het kwam dat ze weer in Nederland was. Niet veel later belde Olga s moeder op om te zeggen dat Olga met een hersentumor wat zo groot was als stuk toiletzeep in het ziekenhuis lag. Olga had al een tijdje om hem gevraagd en Erik sprak met de moeder van Olga af wanneer hij haar kon bezoeken. Olga was een wrak geworden en van haar vroegere schoonheid was niks meer te bekennen ook had de hersentumor haar hersens aangetast en twijfelde Erik er nu ook over of het niet de schuld van het tumor was geweest dat ze bij hem weg was gegaan. Na een jaar in het ziekenhuis gelegen te hebben stierf ze 1)Titel. Turks Fruit is een zoet snoepje. Olga krijgt dit snoepje van Erik. Want Olga wil dat Erik kijkt of haar tanden er nog in zitten. Het enige wat ze dan wil eten is Turks Fruit. Want Turks Fruit is snoepgoed en het staat voor verrotting. De eens zo mooie Olga is nu een doodziek wrak geworden. 2)Soort Verhaal. Liefdesroman en een groot deel autobiografisch. Literair boek. Dat je door de ogen van Eric kijkt die volwassen is. 3)Gebeurtenissen: probleem en hoofdlijn. Hij houd van Olga. Zij gaat bij hem weg en later gaat zae dood. Ontmoeting, verdriet, scheiding, weerzien, dood. Open begin. Gesloten einde. Ja, omdat je wilt weten hoe het afloopt. Of ze nou wel of niet hem weer terug wil en of ze nou dood gaat. 4)Personen. Eric, Olga, de moeder van Olga, de vader van Olga. Pagina 8 van 10

9 Eric en Olga. Eric en Olga zijn karakters en de vader en moeder van Olga zijn echte types. Eric is rond de 25 jaar, hij ziet er als een normale man uit, hij heeft opzich een aardig karakter, en heeft een goede verhouding met Olga, en heeft daar enige invloed op. 5)Tijd. Rond het jaar dat het boek verscheen. Rond Ongeveer 15 jaar. Is niet-chronologisch. Ja Terugverwijzingen. Nee. 6)Vertelwijze. Eric s Ja, dat je Eric s gedachten en gevoelens weet. 7)Ruimte. In Rotterdam. Nee. Helemaal niet. 8)Thema. Eenzaamheid, angst en seksualiteit. 9)Bedoeling/ boodschap. Ja. Rastapopoulos: Ik naar?, Ik ben de grootste naarling van de hele wereld! Het is erg, maar toch echt waar! Carreidas: O nee, ik ben de grootste naarling van de wereld En ik ben trouwens veel rijker! Rastapopoulos: Misschien, maar ik heb mijn drie broers en twee zussen geruïneerd en mijn ouders uitgezogen Nou, wat zegt U daarvan? Carreidas: Dat is nog niks! Ik ben zo slecht geweest tegen mijn oudtante, dat ze is gestorven van verdriet. Pagina 9 van 10

10 Rastapopoulos: Nou heb ik er echt genoeg van! Vooruit, geef toe, dat ik slechter ben dan U. Carreidas: Nooit! Hoort U dat! Ik sterf nog liever! De avonturen van Kuifje (vlucht 714) Het thema bestaat uit een nutteloze discussie tussen twee nutteloze figuren. Het thema staat symbool voor de gesprekken die Erik en Olga voeren als hun relatie voorbij is. Nee, het is voor een boek en dat is alles. 10)Taal. Normaal, erzaten geen moeilijke woorden of lange zinnen in. Een beetje/ matig. Ja. Meningen. Kort Amerikaans. Ik vind Kort Amerikaans een leuk boek. Omdat er toch dingen in spelen die in deze tijd ook nog wel spelen. En het onderwerpen heeft die jongeren wel aanspreken. Het is niet spannend maar ook weer niet saai. Het is wel vlot verteld. Toch zou ik dit boek nog meer mensen aanraden. Brandende Liefde. Brandende Liefde is een beetje een saai boek omdat er niet zoveel spannends in gebeurd. En die franse zinnen heel vervelend zijn. Omdat ik toch niet zo goed frans kan is dat vaak moeilijk te begrijpen. Maar het verhaal is wel vlot verteld en het is niet langdradig. Turks Fruit. Turks Fruit vond ik makkelijk te begrijpen omdat ik de film al gezien had. Het is wel spannend of ze nou wel of niet bij elkaar komen en of ze snel of langzaam dood gaat. Pagina 10 van 10