5,2. Werkstuk door een scholier 4083 woorden 13 april keer beoordeeld. Geschiedenis

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "5,2. Werkstuk door een scholier 4083 woorden 13 april keer beoordeeld. Geschiedenis"

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 4083 woorden 13 april ,2 95 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen, omdat mij dit zeer een interessant onderwerp leek en omdat ik er nog niet zo veel van wist. Ik wist alleen wat we er in de les over behandeld hebben, en over dit onderwerp van de eerste wereldoorlog was dat niet echt zo veel. Maar hoe was het leven aan het front nou eigenlijk gesteld? Waren er ziektes en zo ja, wat voor ziektes waren dat dan? Hadden de militairen misschien last van ongedierte en van andere kwalen? Dat vroeg ik mij nou af, en het antwoord op deze vragen heb ik hier in dit werkstuk beschreven. Ook heb ik dit onderwerp gekozen omdat mijn vader veel van oorlogen afweet, vooral over de tweede wereldoorlog weet hij veel, en hij mij daarmee met dit werkstuk ook wat kon helpen met het vinden van bronnen, die ik nodig had om dit werkstuk te maken. Hoofdstuk 1 De Eerste Wereldoorlog De Eerste Wereldoorlog wordt soms nog gezien als een vervolg van de Frans-Duitse oorlog die in 1870 plaatsvond, aan Duitse kant onder leiding van kanselier Otto von Bismarck. Von Bismarck had tussen 1860 en 1870 door middel van oorlogen de kleine Duitse staatjes tot één groot Duits rijk samengevoegd. De oorlog tegen de Fransen was door de Duitsers gewonnen. Op deze overwinning is het verdrag van Frankfurt gesloten. Von Bismarck maakte grote fouten bij het opstellen van het verdrag. Zo eigende hij de grensstreken Elzas en Lotharingen toe aan de Duitsers en zou Duitsland Frankrijk bezet houden totdat de herstelbetalingen volledig waren betaald. Als extra vernedering van de Fransen riepen de Duitsers het keizerrijk uit tijdens een ceremonie in de spiegelzaal van het paleis van Versailles. In 1904 tekenden Groot Brittannië en Frankrijk een verdrag, dat inhield dat ze elkaar in tijden van nood zouden helpen. Zij noemden zich toen de Entente Cordiale. In 1905 maakte Frankrijk en Engeland een eind aan de ruzies over Marokko en gaven de Engelsen de Fransen hun stukje land terug. Ook Rusland sloot zich in 1907 aan bij de Entente Cordiale en vanaf toen zijn Rusland, Frankrijk en Engeland verdergegaan als bondgenootschap met de naam Triple Entente. Ook Duitsland sloot al in 1882 een bondgenootschap, samen met Oostenrijk-Hongarije en met Italië. Zij noemden zich de Triple Alliantie of driebond. Ieder van hen had eigen redenen om zich bij dit bondgenootschap aan te sluiten. Duitsland zocht bescherming tegen de wraakgevoelens van Frankrijk. Oostenrijk-Hongarije had weer problemen met Rusland over het pan-slavisme, wat Rusland steunde terwijl Oostenrijk-Hongarije daar juist zijn belangen had. Italië had ook problemen, maar dan met Frankrijk over Tunesië. Italië had ook een conflict met Oostenrijk-Hongarije over Zuid Tirol en Triëst, waardoor Italië aanvankelijk buiten de Eerste Wereldoorlog bleef. De directe aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog is toch eigenlijk wel de moord op aartshertog Franz Pagina 1 van 7

2 Ferdinand en zijn vrouw op 28 juni 1914, door een vertegenwoordiger van de Slaven en tegenstander van de Oostenrijkse dominantie in Servië. Ferdinand, erfgenaam van de Oostenrijkse troon, was toen eigenlijk in Sarajevo om goodwill te kweken. In het begin leek de oorlog zich te beperken tussen Servië en Oostenrijk, maar door het stelsel van bondgenootschappen was de op het eerste gezicht kleine oorlog veranderd in een wereldoorlog. Tsaar Nicolaas II had kreeg een moeilijke keuze voor zijn kiezen. Eigenlijk zou hij op grond van militaire achtergrond Servië moeten helpen, maar hij wist dat dat een Europese ramp kon veroorzaken. Nicolaas besloot gewoon om Servië te helpen en op 29 juli beval hij om het Russische leger te mobiliseren. Dit riep een Duitse reactie op. Van de Triple Entente bedreigde twee landen Duitsland, namelijk Frankrijk en Rusland. Duitsland zou ook Oostenrijk moeten helpen, omdat ze daarmee een bondgenootschap hadden gesloten. Dat betekende dat er op twee fronten zou moeten worden gevochten. Graaf Alfred von Schlieffen had hiervoor een heel goed plan. Hij had uitgerekend dat het Russische leger zes weken nodig had om zich te mobiliseren. Die tijd kon het Duitse leger mooi benutten om Frankrijk te veroveren, door door middel van een soort grote zwaai door het neutrale België achter de vijand te komen en ze zo te verslaan. Het plan mislukte, want het neutrale België stond de Duitsers niet toe om via België naar Frankrijk te trekken en Frankrijk te veroveren. De Duitsers moesten de Belgische neutraliteit dus schenden om de Fransen via achter aan te vallen. Dit deed Duitsland op 3 augustus. Het Franse aanvalsplan was juist om een massale aanval uit te voeren op Elzas en Lotharingen en die aanval à la Napoleon te beëindigen, ofwel met een grote veldslag. Op het oostfront duurde de mobilisatie van Rusland langer dan verwacht. Dit kwam door de slechte industrie en het inefficiënte communicatiesysteem. Een groot deel van de oorlogsbenodigdheden moest nog gemaakt worden. Deze benodigdheden varieerden van winterjassen tot veldflessen tot kanonnen. Nadat Duitsland op het westfront bij Ieper geen overwinning kon behalen, moest Duitsland zich gedurende een groot deel van de oorlog focussen op een tweefrontenoorlog. Op het westfront veranderde de oorlog van een veldoorlog in een loopgravenoorlog. De uitputtingsoorlog was een nieuwe vorm van oorlogsvoering, het meest uitgevoerd in de uitvoering van een loopgravenoorlog, waarbij beide partijen zich ingraven in een ingewikkeld stelsel van gangen, waarbij ze proberen steeds een lijn van gangen verder te komen, die een paar honderd meter uit elkaar lagen. De strijdende partijen vielen elkaar door middel van stormaanvallen aan, waarbij de verdedigende partij meestal won omdat die met mitrailleurs de aanvallende partij konden neerschieten. Ook werd er veel gebruik gemaakt van granaten en later ook gifgas. Als gifgas werd als eerst in april 1915 chloorgas gebruikt, waarna de strijdende partijen ieder steeds ergere gassen ontwikkelden. In juli 1917 gebruikten de Duitsers het ergste gifgas, namelijk mosterdgas. Totaal koste het gifgas het leven aan ongeveer één miljoen soldaten. Aan het eind van de oorlog werden er vijf verschillende vredesverdragen getekend. Het belangrijkste van die vijf en ook het meest beroemde is toch eigenlijk wel de Vrede van Versailles. In dit vredesverdrag werden alle overzeese kolonies van Duitsland afgepakt. Ook wijzigde de kaart van Midden-Europa voor een groot deel. Elzas en Lotharingen werden teruggegeven aan Frankrijk. Het belangrijke Duitse kolengebied, de Saar, werd voor vijftien jaar bestuurd door de volkenbond. Clemenceau, de Franse premier, wilde meer. Hij wilde dat er een bufferzone ontstond tussen Duitsland en Frankrijk. Dit werd het Rijngebied, het gebied tussen de Rijn en de Frans-Duitse grens. Dit gebied werd vijftien jaar door de Pagina 2 van 7

3 geallieerden bezet gehouden. De grootste wijzigingen vonden plaats in Oost-Europa. Daar werd een nieuw Polen gemaakt uit verschillende stukjes Rusland en Duitsland. Ook verloor Duitsland daardoor een typisch Duitse stad met haven, die ook naar Polen toeging. Een ander deel van het verdrag hield in dat het Duitse leger niet groter mocht zijn dan honderdduizend man en dat de dienstplicht niet ingevoerd mocht worden en er geen reserve mocht worden gevormd. Dit was niet eens genoeg voor het behouden van de binnenlandse orde. De Eerste Wereldoorlog wordt dus gezien als een gevolg op de Frans-Duitse oorlog. De Eerste Wereldoorlog had als aanleiding de moord op aartshertog Franz Ferdinant, de troonopvolger van het Oostenrijk-Hongaarse rijk. Alfred von Schlieffen bedacht een plan, wat ervoor moest zorgen dat de Duitsers niet op twee fronten tegelijk hoefden te vechten. Het von Schlieffen-plan mislukte, waardoor de oorlog veranderde van een normale veldoorlog in een andere soort oorlog, de loopgravenoorlog. De Eerste Wereldoorlog werd beëindigd met het sluiten van het Verdrag van Versailles. Hoofdstuk 2 Hoe was het leven aan het front tijdens de Eerste Wereldoorlog gesteld? In het begin dachten de Duitse soldaten die op weg naar het front waren, dat het een korte oorlog zou worden en dat ze voor de kerst weer thuis zouden zijn. Na een tijd bleek dat dit niet waar was. Aanvankelijk verzekerde Engeland aan Duitsland dat België neutraal zou zijn en dat Duitland door België mocht trekken om zijn goed doordachte Von Schlieffen-plan uit te voeren, door via België en de Noordzeekust achter de Fransen te komen, die bezig waren met het verdedigen van de Frans-Duitse grens. België bleef echter niet neutraal en Duitsland moest toen eerst zichzelf letterlijk door België heen vechten en tegelijkertijd ervoor zorgen dat België niet teveel weerstand bood om het zichzelf makkelijk te maken. Engeland had inmiddels doorgekregen dat Duitsland de neutraliteit van België schond en dus ging Engeland, samen met bewoners van bijna al zijn overzeese kolonies, naar België, om daar het Belgische leger te steunen. Aan Engelse kant vochten er onder andere militairen mee uit Australië, Canada en Indië. Op dat moment veranderde de toen normale veldoorlog in een loopgraafoorlog. De troepen groeven zich letterlijk in en ook de wapens veranderden. Dit was voor de soldaten een hele omslag. Was het eerst constant een man tegen man-gevecht, nu was het wachten in de loopgraaf tot de vijand aanviel en dan moest er met man en macht verdedigd worden, totdat de vijand voor een deel gedood was of totdat de vijand zichzelf terugtrok. Dit was voor de soldaten geen pretje. Veel soldaten moesten er van hun commandanten s nachts op uit om daar letterlijk de hersenen van de tegenstander in te slaan. Soms kwamen ze s nachts vijandige soldaten tegen, die hetzelfde wilden gaan doen bij die andere partij. Vaak sloten die twee soldaten een vriendschap en wisselden ze sigaretten of iets anders uit. Zo ervoeren ze de oorlog van zeer dichtbij. Een andere plaag voor de militairen was het ongedierte. De hygiëne in de loopgraven liet zich de wensen over en daardoor kwamen er veel insecten en klein zoogdieren af op de etensresten, de soldaten zelf en op het schonere water, wat in het bezit van de soldaten was. Als een soldaat zich s morgens scheerde, zaten er soms wel vijftig vliegen in zijn scheerkom en ook het eten zat vol met ongedierte. Ook hadden de militairen last van loopgraafvoeten. De loopgraafvoeten kwamen ook al in de tijd van Napoleon voor. De oorzaken voor het ontstaan van loopgraafvoeten waren koude en natte omstandigheden. Dat was precies de situatie in de loopgraven. De soldaten stonden vaak en lang in natte en koude omstandigheden in de loopgraven, vaak stonden ze zelfs tot hun knieën in de modder of in het Pagina 3 van 7

4 water. Door die kou en nattigheid zwollen de voeten eerst op en werden die voeten vervolgens rood en gevoelloos. Op de voet ontstonden bloedblaren, die erg veel pijn deden. Naarmate de zwelling weer afnam deden de voeten steeds meer pijn. Tenslotte werden ook de zenuwen van de voet aangetast, waardoor deze gevoelloos werden. Warmte en droogte waren een aantal dingen die hielpen de voet weer te verbeteren, wat in dergelijke omstandigheden zeer moeilijk was. In sommige gevallen was amputatie van de voet nog wel nodig, omdat de andere behandelingen niet hielpen. Nog een andere kwelling waren de ziektes, die uitbraken in de loopgraven. Een van de ziektes die de militairen kwelde was cholera. Cholera is een hevige maagdarmontsteking die ontstaat door de bacterie Vibrio cholrae. Deze ziekte kun je herkennen door onder andere braken, spierkrampen, en overvloedige diarree, die leidt tot uitputting en vaak eindigt in dodelijke plotselinge hart- en bloedsomloopstoornissen. Cholera is een erg besmettelijke ziekte. Daarom ontstonden er in de Eerste Wereldoorlog grote epidemieën. De ziekte kan genezen worden door middel van onder andere specifieke antiserums en antibiotica, maar omdat dit toen nog niet bekend was, werd deze ziekte gevreesd. Ook tegenwoordig wordt cholera ook nog overgebracht. Een andere ziekte die gevreesd werd door de soldaten was loopgravenkoots. loopgravenkoorts was een soms dodelijke ziekte. Het was een vorm van tyfus en kwam voor in grote groepen, ofwel er werden veel mensen tegelijk besmet. Sinds de Eerste Wereldoorlog is deze ziekte bijna niet meer voorgekomen. De oorzaken van loopgravenkoorts zijn onder andere de lichaamsluis, die bijna elke soldaat plaagde. Er leeft op die luis een bacil, die wanneer de luis het slachtoffer beet, in de bloedsomloop terecht kwam. Het aantal soldaten met loopgravenkoorts was erg hoog, omdat bijna elke soldaat de lichaamsluis had. Ook was de ziekte besmettelijk, zodat er erg veel slachtoffers waren. De symptomen voor loopgravenkoorts waren onder andere langzaam ontwikkelende rug-en hoofdpijn en rillingen. Ook kon de bijtwond van de luis gaan zweren en aangetast worden door koudvuur. Een ander symptoom was dat de lymfeklieren aan de kant van het lichaam dat gebeten was, op gingen zwollen, dat de lichaamstemperatuur steeg naar ongeveer 39 Celsius en dat het slachtoffer uitslag kreeg op de borst, de buik en andere ledematen. Er was eigenlijk geen behandeling mogelijk voor soldaten die loopgravenkoorts hadden, omdat er tijdens de Eerste Wereldoorlog bijna nog geen medicijnen beschikbaar waren. Meestal bleef de temperatuur de eerste twee weken hoog en daarna zakte die zeer plotseling. Ook kwam het voor dat de zieke militair stierf aan een hartstilstand, die werd veroorzaakt door de blijvende hoge temperatuur. Nog een andere aandoening die bij de militairen in de loopgraven voorkwam, is schurft. Schurft is een huidziekte die bij de mens wordt veroorzaakt door de schurftmijt, die in de menselijke huid leeft. Het wijfje dringt de huid binnen door middel van een klein gaatje, boort daar een slingerende gang en legt daar veel eieren. Als de eitjes uitkomen en de larven tot leven komen graven die zich oppervlakkig in. Je kunt besmet worden door onder ander nauw contact met een besmet iemand of door contact met het beddengoed van een besmet iemand. De plaatsen waar schurft het meest voorkomt zijn de polsen, de ellebogen, de oksels, tussen de vingers, de liezen of de geslachtsdelen. In het begin jeukt het niet zo veel, maar na een aantal weken wordt deze jeuk veel heftiger. Als je krabt, wordt de huid alleen maar verder beschadigd. De schurftmijt wordt het meest behandeld met zalfjes en vleistoffen die de schurftmijt doden. Ook had een groot deel van de militairen last van de seksueel overdraagbare aandoening syfilis. Een deel van de soldaten zocht eigenlijk niet eens (seksueel)contact, of dacht er zelfs niet eens aan. De geslachtsziekte werd vooral overgebracht, doordat de militairen contact zochten met vrouwen uit de omgeving waar ze vochten, en omdat ze bezoeken brachten aan de prostituees in de buurt. Pagina 4 van 7

5 In het jaar 1918 en in 1919 heerste er in de hele wereld een epidemie van Spaanse griep. Dit virus vatte ook de soldaten die in de Eerste wereldoorlog mee vochten. De schattingen van het aantal doden door deze epidemie van Spaans griep lopen uiteen van twintig miljoen tot honderd miljoen mensen wereldwijd. Ik heb hier een dagindeling gevonden, van een soldaat van het 1st Rifle Brigade: Om zeven uur moest ik bij de achterhoede water halen. Als ik terug kwam was één van mijn maten er al in geslaagd de primus aan te zetten zodat hij thee kon zetten. Intussen was de kok in de regimentskeuken er meestal wel in geslaagd om met het natte hout in het veldfornuis aan te steken, zodat er spek voor het ontbijt kon worden gebakken. Daarna werd ik opgehaald door de korporaal om met een aantal andere soldaten de loopgraaf te proberen te repareren. Met kaplaarzen en een regenjas sjokte ik naar een depot met onder andere zandzakken, schoppen, houwelen, rollen prikkeldraad en vlonders. Daar kreeg ik een schep en ging ik aan de slag om de ingestorte wand van de verbindingsloopgraaf te herstellen, die ons met de achterhoede verbindt. Reparaties aan de bovenkant moest ik s avonds en 's nachts doen in verband met de kans op vijandelijk geweervuur, want dan konden ze mij niet zien. Daarna had ik wacht. Ik haalde mijn wapen op bij de geweerpost en haalde daar ook een spiegeltje, wat ik daar in een hoek van 45 op zette. Met deze geïmproviseerde periscoop kon ik over de rand van de loopgraaf de vijandelijke linies bekijken. Af en toe deed een schot het zand om mij heen opstuiven. In een brief aan het thuisfront van mij schreef ik: 'Veel is er niet te zien. Alleen overal een paar zandzakken met hier en daar een stuk hout. Het ziet eruit als een grote berg zand, opgeworpen door grondwerkers die bezig zijn met het aanleggen van een riolering. [...] Als je het zitten moe bent, kun je een stukje overeind komen om door de spleten tussen de zandzakken heen te gluren, en als je je écht verveelt vuur je een schot af.' Na 3 uur kwam de volgende ploeg mij aflossen en kreeg ik koffie. Daarna had ik weer een korte periode van wachtlopen en aan het einde van de dag gingen we nog even met zijn allen 'in het geweer!' Daarna keerde ik terug naar mijn 'vluchtgat'. Ook schreven veel soldaten af en toe een briefje naar huis. Deze briefjes werden voordat ze verzonden werden door de commandanten gelezen, omdat er niets in mocht staan over waar de volgende slag gepland was en wanneer. Een andere tijd dat er briefjes werden geschreven, was wanneer er een soldaat gesneuveld werd. Ik heb zo n briefje gevonden: Nu moet ik u de droeve tijding brengen, dat onze goede, lieve Rudi op Zondag 25 Oktober, des avonds om zeven uur tijdens den stormaanval op het dorp G., tegelijk met zoovele anderen van ons regiment, gesneuveld is. Lieve ouders, hoe smartelijk dat verlies ook voor ons wezen moge, denkt u er toch aldoor aan, dat hij den schoonsten dood gestorven is, dien een Duitsche jonge man vinden kan en dat duizenden andere Duitsche ouders hun zonen ook voor het vaderland geofferd hebben. Rudi is pas vandaag vlak bij de vijandelijke loopgraven gevonden. Hij heeft bewezen, dat hij volop man en volop soldaat was, want de aanval was buitengewoon zwaar. Gelukkig heeft hij niet behoeven te lijden; het schot door zijn slapen heeft hem onmiddellijk gedood. Eerst vanmiddag heb ik gehoord, dat hij dood was. Wij dachten, dat hij licht gewond was. Beste ouders, ik smeek u nog eens, geeft u zich niet té veel over aan uw smart om den jongen. Hij heeft toch zijn leven gegeven voor ons, door vijanden omringde Duitsche vaderland, evenals zoovele anderen, die meekwamen uit Duitschland en nu in vreemde aarde rusten. Het beste met u allen. Hartelijke groeten van uw thans nog eenigen zoon. Met vriendelijke groeten, Kurt Lommatsch In het begin dachten de Duitse soldaten die op weg naar het front waren, dat het een korte oorlog zou worden en dat ze voor de kerst weer thuis zouden zijn. De oorlog veranderde al vrij snel van een veldoorlog Pagina 5 van 7

6 in een loopgravenoorlog. Een andere plaag voor de militairen was het ongedierte. Ook hadden de militairen last van loopgraafvoeten. Nog een andere kwelling waren de ziektes, die uitbraken in de loopgraven. Enkele van deze ziektes waren cholera, loopgravengriep, schurft en syfilis. Hoofdstuk 3 Wat waren de gevolgen van het leven aan het front tijdens de Eerste Wereldoorlog? Een soldaat hield het aan het front niet zo lang vol. Meestal was een soldaat een week aanwezig op de eerste linie, vervolgens een week op de tweede linie en daarna nog twee weken op de derde linie, oftewel het achterland, voordat de soldaat weer terugkeerde naar de eerste linie. De soldaten hadden als ze naar de linies gingen waar minder of niet gevochten werd niet minder werk, het werk werd alleen anders. Nu moesten de soldaten juist de anderen ondersteunen, die hen net afgelost hadden. Ook was er niet veel ontspanning aan het front, waardoor de soldaten zich gingen vervelen. Op de meeste plaatsen waren vrouwen verboden, behalve de verplegers, en was er bijvoorbeeld geen amusement geregeld. De militairen vermaakten zichzelf door het organiseren van travestietenshows (doordat er geen vrouwen mochten zijn, bekeerden sommige soldaten zich tot homoseksueel), of organiseerden ze sportwedstrijden. De Canadezen en Amerikanen speelden honkbal en rugby, de cavalerie-eenheden organiseerden paardenrenwedstrijden. Ook waren toneelvoorstellingen en film populair. Die films waren nog niet zo spectaculair als dat ze nu zijn, zo was er meestal geen geluid bij en de films waren nog in het zwart-wit. Sommige soldaten hadden als ze terugkwamen van het front, toen de oorlog afgelopen was, last van psychische problemen. Deze problemen konden onder andere zijn dat ze altijd doodsbang uit de ogen keken, dat ze nog elke nacht last hadden van nachtmerries over wat ze allemaal aan het front mee hebben gemaakt en wat ze daar allemaal hebben gezien. Ook konden de soldaten een hersenschudding hebben en last hebben van aantasting aan het zenuwstelsel. Deze verschijnselen werden samen het Shellshock genoemd. Ook voor veel families was er doordat de man of zoon terugkwam van het front veel veranderd. Een groot deel van de militairen was doordat ze door bijvoorbeeld een kogel of granaat geraakt waren ernstig verminkt. Daardoor moest er door de familie veel verzorgd worden. Ook waren er veel aanpassingen in de woonomgeving van die verminkten nodig(bijvoorbeeld bredere deuren in huizen voor rolstoelen). Een soldaat hield het aan het front niet zo lang vol. Ook was er niet veel ontspanning aan het front. Veel soldaten kwamen na de oorlog terug van het front met een zogenaamd Shell-shock. Niet alleen soldaten, maar ook de families hadden last van de verminkingen van soldaten. Hoofdstuk 4 Wat waren de verschillen van het leven aan het front tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog? Ik heb het leven aan het front in de Eerste Wereldoorlog vergeleken met het leven aan het front in de Tweede Wereldoorlog. In de Eerste Wereldoorlog waren er veel meer ziektes en andere kwalen die de soldaten kwelden. Ook vochten de soldaten meer tegen elkaar en niet zoals in de Tweede Wereldoorlog. In de Tweede Wereldoorlog vochten de soldaten steeds meer met grote wapens die op lange afstand werkten(kanonnen, tanks e.d.), waardoor ze zelf niet zagen wat ze doodden, maar dat zag je in de Eerste Wereldoorlog weer wel, omdat er in de Eerste Wereldoorlog veel met korteafstandswapens gevochten werd. Ik denk dat er daardoor in de Eerste Wereldoorlog een veel hoger percentage was met een Shellshock dan in de Tweede Wereldoorlog. Pagina 6 van 7

7 Ook waren de omstandigheden waarin geleefd moest worden in de Tweede Wereldoorlog veel beter dan in de Eerste Wereldoorlog. In de Eerste Wereldoorlog groeven alle troepen zich in in loopgraven, waarin het erg koud, nat en modderig was. Ook was het daardoor lastig om aan goed voedsel en aan schoon drinkwater te komen. In de Tweede Wereldoorlog waren deze voorzieningen veel beter geregeld, doordat het voedsel in de bezette gebieden eerst naar de soldaten ging en daarna werd de rest door middel van bonnen aan de plaatselijke bevolking verdeeld. In de Eerste Wereldoorlog werd het eerst aan de bevolking verdeeld en de rest ging naar de militairen. In de Tweede Wereldoorlog werd er veel minder gevochten dan in de Eerste. Dit komt omdat de landen zich al veel sneller overgaven aan het Duitse Rijk dan in de Eerste Wereldoorlog. Daardoor zijn er in verhouding niet minder slachtoffers gevallen. In de Tweede Wereldoorlog zijn er tijdens de oorlog ook veel mensen uit minderheidsgroeperingen, zoals de Joden en de zigeuners, gevangengenomen in concentratiekampen en vele daarvan zijn daar ook gedood, door vergassing of door het neerschieten tegen de muur. In de Eerste Wereldoorlog leden de soldaten aan veel meer kwalen en ziektes dan in de Tweede Wereldoorlog. Ook hadden de soldaten het toen slechter op het gebied van voedsel en ongedierte, en in de Tweede Wereldoorlog zijn in verhouding niet zo veel militaire slachtoffers gevallen dan in de Eerste Wereldoorlog. Conclusie De eerste wereldoorlog wordt dus gezien als een gevolg op de Frans-Duitse oorlog. De Eerste Wereldoorlog had als aanleiding de moord op aartshertog Franz Ferdinant, de troonopvolger van het Oostenrijk-Hongaarse rijk. Alfred von Schlieffen bedacht een plan, wat ervoor moest zorgen dat de Duitsers niet op twee fronten tegelijk hoefden te vechten. Het von Schlieffen-plan mislukte, waardoor de oorlog veranderde van een normale veldoorlog in een andere soort oorlog, de loopgravenoorlog. De Eerste Wereldoorlog werd beëindigd met het sluiten van het Verdrag van Versailles. In het begin dachten de Duitse soldaten die op weg naar het front waren, dat het een korte oorlog zou worden en dat ze voor de kerst weer thuis zouden zijn. De oorlog veranderde al vrij snel van een veldoorlog in een loopgravenoorlog. Een andere plaag voor de militairen was het ongedierte. Ook hadden de militairen last van loopgraafvoeten. Nog een andere kwelling waren de ziektes, die uitbraken in de loopgraven. Enkele van deze ziektes waren cholera, loopgravengriep, schurft en syfilis. Een soldaat hield het aan het front niet zo lang vol. Ook was er niet veel ontspanning aan het front. Veel soldaten kwamen na de oorlog terug van het front met een zogenaamd Shell-shock. Niet alleen soldaten, maar ook de families hadden last van de verminkingen van soldaten. Door het maken van dit werkstuk heb ik veel over de Eerste Wereldoorlog geleerd en vooral over hoe de militairen aan het front leefden en wat ze daar de hele dag zoal deden. Pagina 7 van 7

KUNST IN DE aanklacht tegen de oorlog

KUNST IN DE aanklacht tegen de oorlog KUNST IN DE OORLOG Een aanklacht tegen de oorlog BEELD: TREUREND OUDERPAAR v Käthe Kollwitz v Eigen zoon: Peter v Begraafplaats: Vladslo (Duits kerkhof) v Oorlogsverdriet treft iedereen (vriend en vijand)

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1764 woorden 15 november 2002 6,2 311 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 1: De aanleiding voor de 1e W.O. Het gekke is dat

Nadere informatie

We onderzoeken het leven van de soldaten in de loopgraven, we werken de informatie uit in deze power point en geven aan het einde een conclusie

We onderzoeken het leven van de soldaten in de loopgraven, we werken de informatie uit in deze power point en geven aan het einde een conclusie We onderzoeken het leven van de soldaten in de loopgraven, we werken de informatie uit in deze power point en geven aan het einde een conclusie Algemene informatie Wat zijn loopgraven? Opbouw van de loopgraven

Nadere informatie

Eerste Wereldoorlog vmbo12

Eerste Wereldoorlog vmbo12 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 19 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62174 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Frans Ferdinand en de eerste wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Frans Ferdinand en de eerste wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Frans Ferdinand en de eerste wereldoorlog Werkstuk door een scholier 2889 woorden 21 februari 2008 5,8 176 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De gebeurtenissen die uiteindelijk zouden

Nadere informatie

Wat is de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog? De moord op Frans-Ferdinand van Oostenrijk.

Wat is de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog? De moord op Frans-Ferdinand van Oostenrijk. Werkblad 7 Ω Oorlog en crisis Ω Les : De Eerste Wereldoorlog Het begin van de Eerste Wereldoorlog Rond 900 zijn er twee kampen in Europa. Rusland, Frankrijk en Groot- Brittannië aan de ene kant. Oostenrijk-

Nadere informatie

Eerste wereldoorlog. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Eerste wereldoorlog. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Hogendorp Laatst gewijzigd Licentie Webadres 31 October 2013 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/42883 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

DINGEN DIE JE MOET WETEN

DINGEN DIE JE MOET WETEN 50 Maar wat gebeurde er precies? Welke landen en mensen waren belangrijk? Dit boek staat vol met weetjes, landkaarten en foto s over een tragische periode in de wereldgeschiedenis. JIM ELDRIDGE ISBN 978

Nadere informatie

Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden

Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een museum uit die tijd. Openluchtmuseum

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis

Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Geschiedenis INHOUDSOPGAVE: Aantekeningen Pagina 2/3 Wat moet je leren Pagina 3 Wat moet je kennen en kunnen? Pagina 4/6 Tekst Samenvatting Pagina 6/8 Begrippen Pagina 8 1 Aantekeningen H1.1

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog

Samenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog Samenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog Samenvatting door Cas 1253 woorden 2 april 2018 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding. Waarom ik voor dit onderwerp heb gekozen. Ik heb voor dit

Nadere informatie

Opdracht Geschiedenis Oorzaken WO I

Opdracht Geschiedenis Oorzaken WO I Opdracht Geschiedenis Oorzaken WO I Opdracht door een scholier 2212 woorden 24 maart 2009 6 4 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Schrijfontwerp Doel artikel Algemeen beeld geven van de wereld oorlog 1 Inleiding

Nadere informatie

Wereldoorlog I ( De Grootte oorlog )

Wereldoorlog I ( De Grootte oorlog ) Wereldoorlog I ( De Grootte oorlog ) 1914-1918 Waarom breekt de oorlog uit? * Op weg naar de oorlog. (v) Aandachtspunten: - oorzaken - aanleiding - maatschappijbeeld - verwachtingen - bondgenootschappen

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Wereld oorlog 1

Werkstuk Geschiedenis Wereld oorlog 1 Werkstuk Geschiedenis Wereld oorlog 1 Werkstuk door een scholier 1884 woorden 5 maart 2005 6 43 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave Inhoudsopgave en voorwoord Hoofdstuk 1: Wie deden mee en met

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Ten Oorlog // De Eerste Wereldoorlog

Samenvatting Geschiedenis Ten Oorlog // De Eerste Wereldoorlog Samenvatting Geschiedenis Ten Oorlog // De Eerste Wereldoorlog Samenvatting door een scholier 1489 woorden 17 mei 2009 4,7 9 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De eerste wereldoorlog Paragraaf 1 De kans

Nadere informatie

De Eerste Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog Naam: De Eerste Wereldoorlog De Eerste Wereldoorlog 1 De Eerste Wereldoorlog Situering in tijd Duid de mijlpaal aan op de onderstaande tijdslijn (van 1914-1918). 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917

Nadere informatie

Tijdvak II. november 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak II. november 2013 8: 30-10:00. SCHOOLONDERZOEK Tijdvak II GESCHIEDENIS november 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00. 1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 - Eerste Wereldoorlog

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 - Eerste Wereldoorlog Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 - Eerste Wereldoorlog 1914-1918 Samenvatting door een scholier 1878 woorden 31 maart 2012 7,7 41 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 2 Eerste Wereldoorlog

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Historisch Overzicht: De Eerste Wereldoorlog

Samenvatting Geschiedenis Historisch Overzicht: De Eerste Wereldoorlog Samenvatting Geschiedenis Historisch Overzicht: De Eerste Wereldoorlog 1914-1918 Samenvatting door P. 1939 woorden 6 mei 2016 7 12 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 2 1.1 Achtergrond

Nadere informatie

Opdracht: De Eerste Wereldoorlog

Opdracht: De Eerste Wereldoorlog Opdracht: De Eerste Wereldoorlog Rollenspel: Het Verdrag van Versailles ROL Vittorio Orlando Doel van de opdracht: De klas wordt verdeeld in groepjes van vier leerlingen. Elk groepslid speelt de rol van

Nadere informatie

5,4. Werkstuk door een scholier 2713 woorden 13 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. Inhoud

5,4. Werkstuk door een scholier 2713 woorden 13 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. Inhoud Werkstuk door een scholier 2713 woorden 13 juni 2007 5,4 34 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1 De oorzaken van de Eerste Wereldoorlog voor Oostenrijk-Hongarije Hoofdstuk 2 De

Nadere informatie

Opdracht Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog

Opdracht Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog Opdracht Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog Opdracht door een scholier 2778 woorden 10 oktober 2005 4,7 54 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Eerste wereldoorlog (loopgravenoorlog) Van 1914 tot 1918

Nadere informatie

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie) Praktische-opdracht door J. 1743 woorden 12 september 2011 6,1 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Nadere informatie

Het gezicht van de Groote oorlog

Het gezicht van de Groote oorlog Het gezicht van de Groote oorlog Wat was de aanleiding van de Eerste Wereldoorlog? a) machtsuitbreiding b) De moord op de Aartshertog Frans Ferdinand. c) Een wraakactie voor vorige verloren veldslagen.

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Wereldoorlogen in de 20ste eeuw

Samenvatting Geschiedenis Wereldoorlogen in de 20ste eeuw Samenvatting Geschiedenis Wereldoorlogen in de 20ste eeuw Samenvatting door een scholier 1323 woorden 27 november 2005 6,4 16 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 2 Wereldoorlogen

Nadere informatie

6 keer beoordeeld 4 maart 2018

6 keer beoordeeld 4 maart 2018 8 Samenvatting door Syb 1745 woorden 6 keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Geschiedenis Methode Feniks Geschiedenis H3 Samenvatting PARAGRAAF 1 Vanaf de middeleeuwen hoorde de balkan al bij het Osmaanse Rijk.

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de eerste wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de eerste wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de eerste w Werkstuk door een scholier 2056 woorden 8 februari 2004 5,8 312 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Het uitbreken van de Eerste W De oorzaak van het begin van

Nadere informatie

6.6. Boekverslag door F woorden 29 mei keer beoordeeld. Geschiedenis

6.6. Boekverslag door F woorden 29 mei keer beoordeeld. Geschiedenis Boekverslag door F. 1765 woorden 29 mei 2008 6.6 19 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sfinx Oorzaken WO I: nationalisme (overdreven vaderlandsliefde) Was sterk bij alle landen. Vooral ook Duitsland.

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje b Bijlage VMBO-KB 2008 2 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje 800045-2-736b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Reclame voor fietsrijlessen voor vrouwen (1896). bron 2 Op de

Nadere informatie

Originele stereofoto: 'Douamont. Cheveaux morts'

Originele stereofoto: 'Douamont. Cheveaux morts' Originele stereofoto: 'Douamont. Cheveaux morts' In de conflicten voor de Eerste Wereldoorlog speelden paarden een belangrijke rol. De cavalerie was tot dan het speerpunt van de legers. Maar vanaf 1914

Nadere informatie

Drie verhalen, twee vijanden, één oorlog. De Eerste Wereldoorlog p

Drie verhalen, twee vijanden, één oorlog. De Eerste Wereldoorlog p Drie verhalen, twee vijanden, één oorlog De Eerste Wereldoorlog p. 65-73 Instap/ actualiteit Opruimen explosieven Passendale zal weken duren, 2014 een oorlog duurt soms maar even, het opruimen ervan kan

Nadere informatie

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1 35 Oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1. De Tweede Wereldoorlog dankt zijn naam aan: a. Het aantal landen dat erbij betrokken was b. Het feit dat de oorlog in meerdere werelddelen werd uitgevochten

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1663 woorden 7 juni 2004 6,3 124 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1: Spanning voor de oorlog Hoofdstuk 2:

Nadere informatie

Werkblad van RJ Tarr www.activehistory.co.uk / 1

Werkblad van RJ Tarr www.activehistory.co.uk / 1 Werkblad van RJ Tarr www.activehistory.co.uk / 1 Oorzaken van de Eerste Wereldoorlog: invuloefening Werkblad bij het simulatiespel www.activehistory.co.uk Instructie: Vul het witte veld in terwijl je het

Nadere informatie

Memoryspel Kerstmis 1914: Het eerste kerstbestand. Verbroedering tussen strijdende partijen. Er wordt eten gedeeld en men

Memoryspel Kerstmis 1914: Het eerste kerstbestand. Verbroedering tussen strijdende partijen. Er wordt eten gedeeld en men Memoryspel Kerstmis 1914: Het eerste kerstbestand. Verbroedering tussen strijdende partijen. Er wordt eten gedeeld en men speelt zelfs een voetbalwedstrijd. Dit bestand was een poging geweest om er het

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De pest

Werkstuk Geschiedenis De pest Werkstuk Geschiedenis De pest Werkstuk door een scholier 1688 woorden 27 september 2005 6 362 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ik heb als onderwerp De zwarte Dood gekozen, of ook wel de pest.

Nadere informatie

Rassenleer. Nog lager stonden volgens hem de zigeuners en vooral de joden. Dat waren geen mensen maar ongedierte, dat uitgeroeid moest worden.

Rassenleer. Nog lager stonden volgens hem de zigeuners en vooral de joden. Dat waren geen mensen maar ongedierte, dat uitgeroeid moest worden. De Holocaust Rassenleer Lang voordat Hitler de leider van Duitsland werd, schreef en vertelde hij over de rassenleer. Dat was een theorie die beweerde dat mensen waren verdeeld in rassen: zwakke, minderwaardige

Nadere informatie

om dit plan (Frankrijk snel te verslaan) uit te kunnen voeren moest het Duitse leger om het Franse leger heen, en daarom door België trekken.

om dit plan (Frankrijk snel te verslaan) uit te kunnen voeren moest het Duitse leger om het Franse leger heen, en daarom door België trekken. Het begin Oostenrijk-Hongarije had Servië de oorlog verklaard vanwege de moord op Franz Ferdinand. Omdat Rusland Servië wilde helpen, verklaarde Duitsland aan Rusland de oorlog (want Duitsland was een

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 1521 woorden 3 april 2016 3,8 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Prehistorie Oudheid Middeleeuwen Vroegmoderne tijd

Nadere informatie

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste

Nadere informatie

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland

Nadere informatie

Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN

Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Secretariaat/Documentatiecentrum: Bezoekerscentrum Rufferdinge Molenberg 4 3400 Landen Tel. 011 88 34 68 Fax 011 83 27 62 info@ghklanden.be www.ghklanden.be

Nadere informatie

WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede

WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede 2.3.1. Wereldoorlog I INHOUD OEFENBOEK De Eerste Wereldoorlog 02-03 2.3.2. Wereldoorlog II De Tweede Wereldoorlog 04-05 La Vita è Bella 06-07 3.1. Geweldige personen Jezus

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Duitsland

Werkstuk Geschiedenis Duitsland Werkstuk Geschiedenis Duitsland Werkstuk door Denise 2169 woorden 4 november 2014 6 9 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden In 1871 werd Duitsland 1 land. 1919 vrede van Versailles

Nadere informatie

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 1 Voorwoord Tijdens het maken van mijn spreekbeurt over Amerika kwam ik de Koude oorlog tegen. De koude oorlog leek mij een heel interessant onderwerp waar ik niet

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis De Duitse Republiek (Historisch Context)

Samenvatting Geschiedenis De Duitse Republiek (Historisch Context) Samenvatting Geschiedenis De Duitse Republiek (Historisch Context) Samenvatting door H. 2932 woorden 14 april 2017 6,6 3 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Samenvatting van alle Jort filmpjes over Duitsland

Nadere informatie

DIE VIJF DAGEN IN MEI

DIE VIJF DAGEN IN MEI DIE VIJF DAGEN IN MEI 1940 Op initiatief van Martin Lagestee maakte Lagestee Film BV in samenwerking met acht regionale omroepen en in coproductie met NTR en VPRO vijf documentaires met als onderwerp de

Nadere informatie

Gemeenschappelijk schoolonderzoek Tijdvak I 27 oktober

Gemeenschappelijk schoolonderzoek Tijdvak I 27 oktober Gemeenschappelijk schoolonderzoek 2014-2015 Tijdvak I 27 oktober 2014 10.30 12.00 GESCHIEDENIS Dit schoolonderzoek bestaat uit 38 vragen. Voor dit onderzoek zijn maximaal 59 punten te behalen. Als bij

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Eerste wereldoorlog en Communisme

Samenvatting Geschiedenis Eerste wereldoorlog en Communisme Samenvatting Geschiedenis Eerste wereldoorlog en Communisme Samenvatting door K. 1283 woorden 14 november 2012 6,7 21 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks 3.1 Indirect (is al een langere tijd

Nadere informatie

Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem

Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem A Bridge too Far is een film over de meest tragische blunder van de Tweede Wereldoorlog en vertelt heel precies over een groot plan. Dat plan kostte meer Geallieerden

Nadere informatie

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke

Nadere informatie

De 1 e Wereldoorlog inleiding (9.1)

De 1 e Wereldoorlog inleiding (9.1) De 1 e Wereldoorlog inleiding (9.1) Onderzoeksvraag: Wat waren de oorzaken van de 1 e Wereldoorlog en wat maakte deze oorlog uniek in de geschiedenis tot dan toe? Kenmerkende aspecten: * Het voeren van

Nadere informatie

Naar De Grote Oorlog Ieper excursie, leerlingeninstructie

Naar De Grote Oorlog Ieper excursie, leerlingeninstructie Naar De Grote Oorlog Ieper excursie, leerlingeninstructie Monument op de Duitse militaire begraafplaats bij Langemark. Hier liggen 25.000 soldaten. Foto Reinard Maarleveld 1 Naar De Grote Oorlog Nederland

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 2537 woorden 10 juni 2007 4,7 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk1: Wat was de oorzaak van de oorlog? De directe oorzaak van

Nadere informatie

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog.

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Dirk komt thuis. Dirk heeft gewonnen met voetballen. Hij is heel blij. Maar dan ziet hij zijn moeder. Zijn moeder kijkt niet blij. De moeder van Dirk denkt

Nadere informatie

Verslag door T woorden 23 november keer beoordeeld. Geschiedenis

Verslag door T woorden 23 november keer beoordeeld. Geschiedenis Verslag door T. 3207 woorden 23 november 2016 1 1 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Het was een machtsspel met aan de ene kant de geallieerden (Engeland, Frankrijk, Rusland) en aan de andere kant

Nadere informatie

RESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D

RESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D RESEARCH CONTENT Loïs Vehof GAR1D INHOUD Inleiding ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ blz. 2 Methode -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Eerste wereldoorlog

Samenvatting Geschiedenis Eerste wereldoorlog Samenvatting Geschiedenis Eerste wereldoorlog Samenvatting door Lisette 3053 woorden 18 april 2017 6,5 10 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Eerste wereldoorlog 1914-1918 bekent om de loopgraven 35 miljoen

Nadere informatie

De tijd van: Wereldoorlogen

De tijd van: Wereldoorlogen De tijd van: Wereldoorlogen WoI Interbellum WoII Wereldoorlog I Casus Belli (Latijn, de oorzaak van de oorlog) Wereldoorlog I Tweefronten oorlog: Oostfront/Westfront Tannenberg 1914: Bewegingsoorlog: Verdun

Nadere informatie

Wereldoorlog 1: dood en vernieling (les 18 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich

Wereldoorlog 1: dood en vernieling (les 18 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich Wereldoorlog 1: dood en vernieling (les 18 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Inleiding => WO 1 = totale oorlog => Nooit eerder geziene vernietiging =>

Nadere informatie

13. De verdragen van Parijs. p

13. De verdragen van Parijs. p 13. De verdragen van Parijs p. 222-234 Instap groepswerk in 5 groepen zie p. 223 noteer 5 naoorlogse doelen voor je land heropbouw, bestraffing, diplomatie, compensatie, zelfbeschikkingsrecht, verantwoordelijkheid,

Nadere informatie

Dennis Harteveld. Robin van Leeuwenstijn 3te

Dennis Harteveld. Robin van Leeuwenstijn 3te Dennis Harteveld Robin van Leeuwenstijn 3te inleiding Wij hebben het onderwerp GIFGAS!!! Het leek ons wel boeiend en interessant omdat het een heel erg oorlog wapen was en er veel mensen dood aan zijn

Nadere informatie

Wereldoorlog 2: naar het einde van de oorlog (les 06 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

Wereldoorlog 2: naar het einde van de oorlog (les 06 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich Wereldoorlog 2: naar het einde van de oorlog (les 06 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich => Na El Alamein, Stalingrad en Midway werden de Asmogendheden (Duitsland,

Nadere informatie

EENS KIJKEN WAT WE AL WETEN

EENS KIJKEN WAT WE AL WETEN EENS KIJKEN WAT WE AL WETEN Lijssenthoek Military Cemetery is één van de vele sporen die de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek heeft nagelaten. Je kent er vast nog. Welke van deze plekken hebben ook te

Nadere informatie

Napoleon. bekendste persoon uit de geschiedenis

Napoleon. bekendste persoon uit de geschiedenis Napoleon bekendste persoon uit de geschiedenis Napoleon behoort tot de meest bekende personen uit de geschiedenis. Hij wist zich van eenvoudige komaf op te werken tot keizer van Frankrijk en heerser over

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b Bijlage VMBO-KB 2011 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een mening over het bijzonder onderwijs (rond 1900): Kinderen leren al op jonge

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp

Nadere informatie

Dagboek Sebastiaan Matte

Dagboek Sebastiaan Matte Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen

Nadere informatie

Spreekbeurt en werkstuk over. Ridders. Door: Oscar Zuethoff

Spreekbeurt en werkstuk over. Ridders. Door: Oscar Zuethoff Spreekbeurt en werkstuk over Ridders Door: Oscar Zuethoff Mei 2007 Inleiding Waarom houd ik een spreekbeurt over de ridders en de riddertijd? Toen ik klein was wilde ik altijd al een ridder zijn. Ik vind

Nadere informatie

(Otto von) Bismarck. Duitsland werd een eenheid/keizerrijk. koningin Victoria. Groot-Brittannië. Wilhelm II

(Otto von) Bismarck. Duitsland werd een eenheid/keizerrijk. koningin Victoria. Groot-Brittannië. Wilhelm II Van wanneer tot wanneer vond de Frans- Duitse oorlog Wie was eerste minister van Pruisen tijdens de Frans-Duitse oorlog? Welk belangrijk gevolg had de Frans-Duitse Oorlog voor 1870-1871 (Otto von) Bismarck

Nadere informatie

De 1 e Wereldoorlog. inleiding (9.1) HC onderdelen: conferentie van Berlijn (1884-85) + vlootwet (1898)

De 1 e Wereldoorlog. inleiding (9.1) HC onderdelen: conferentie van Berlijn (1884-85) + vlootwet (1898) De 1 e Wereldoorlog inleiding (9.1) HC onderdelen: conferentie van Berlijn (1884-85) + vlootwet (1898) Onderzoeksvraag: Wat waren de oorzaken van de 1 e Wereldoorlog en wat maakte deze oorlog uniek in

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 2599 woorden 24 april 2007 4,5 43 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Eerste Wereldoorlog Aan de 1e wereld oorlog kun je zien hoe erg oorlog

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Eerste wereldoorlog

Samenvatting Geschiedenis Eerste wereldoorlog Samenvatting Geschiedenis Eerste wereldoorlog Samenvatting door Lisette 3353 woorden 18 april 2017 8,1 6 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Samenvatting geschiedenis PW hoofdstuk 3 3.1 Frankrijk en Duitsland,

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Info over WO1

Samenvatting Geschiedenis Info over WO1 Samenvatting Geschiedenis Info over WO1 Samenvatting door een scholier 1307 woorden 11 mei 2003 4,6 91 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1870-1914 Periode van de gewapende vrede. Er is veel over de 'oorzaak

Nadere informatie

OORLOG IN OVERIJSSEL 2015

OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 Opdrachten bij de film Naam Groep.. BEZETTING duur: ca. 15 minuten In de film zie je beelden van Hitler. Wie was hij? In welk jaar kwam Hitler aan de macht en welke plannen had

Nadere informatie

Karel V. Jan Breydel Lucy. Godfried van Bouillon

Karel V. Jan Breydel Lucy. Godfried van Bouillon Even herhalen Schrijf bij elke belangrijke naam, uitvinding of ontdekking de correcte tijdsperiode. Alexander de Grote het eerste wiel Julius Caesar Noormannen Clovis Karel de Grote Karel V Christoffel

Nadere informatie

HONDERD JAAR GELEDEN. Nieuws uit de krant van 10 tot 15 maart 1913

HONDERD JAAR GELEDEN. Nieuws uit de krant van 10 tot 15 maart 1913 HONDERD JAAR GELEDEN aflevering 12 Nieuws uit de krant van 10 tot 15 maart 1913 Een vast onderwerp waaraan in de kranten aandacht werd besteed, was de oorlog op de Balkan. Turkije was er bij betrokken

Nadere informatie

Spreekbeurt Geschiedenis tweede wereldoorlog

Spreekbeurt Geschiedenis tweede wereldoorlog Spreekbeurt Geschiedenis tweede wereldoorlog Spreekbeurt door een scholier 1325 woorden 15 mei 2009 5,3 43 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. Begin van de tweede wereldoorlog De tweede wereldoorlog duurde

Nadere informatie

De Eerste Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog 1 Introductie Dit project gaat over de Eerste Wereldoorlog. Het is vooral een doe-project. Je werkt soms alleen, soms in tweetallen. Tijdens het project moet je opdrachten maken. Alle opdrachten en presentaties

Nadere informatie

Koude Oorlog. SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS Deze toets bestaat uit 38 vragen

Koude Oorlog. SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS Deze toets bestaat uit 38 vragen SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS 017-018 Koude Oorlog Deze toets bestaat uit 38 vragen Voor deze SE zijn maximaal 76 punten te behalen Deze SE bestaat uit 7 aantal bladzijden 1 1 Wat wilden

Nadere informatie

Samenvatting Moderne Geschiedenis ABC

Samenvatting Moderne Geschiedenis ABC Samenvatting Moderne Geschiedenis ABC Week 1ABC: De Franse Revolutie Info: De Franse Tijd (1795 1814) Na de Franse Revolutie werd Napoleon de baas in Frankrijk. Napoleon veroverde veel Europese landen,

Nadere informatie

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS Dit onderzoek bestaat uit 40 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad. Meerkeuze antwoorden worden

Nadere informatie

SLYPSKAPELLE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG

SLYPSKAPELLE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG SLYPSKAPELLE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog MO_03 Moeders met lange rokken en schorten. Meisjes en jongens met zwarte kousen, sommige op klompen. Het lijkt gezellig op straat. Geen auto

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een

Nadere informatie

Dermatologie. Patiënteninformatie. Scabiës. Schurft. Slingeland Ziekenhuis

Dermatologie. Patiënteninformatie. Scabiës. Schurft. Slingeland Ziekenhuis Dermatologie Scabiës i Patiënteninformatie Schurft Slingeland Ziekenhuis Wat is schurft? Schurft (officiële naam: Scabiës) is een huidziekte waar je mee besmet kunt worden. Schurft wordt veroorzaakt door

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Korea Oorlog

Praktische opdracht Geschiedenis Korea Oorlog Praktische opdracht Geschiedenis Korea Oorlog Praktische-opdracht door een scholier 1407 woorden 1 februari 2003 4,5 118 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Opdracht 1: Wat zijn volgens jouw de oorzaken van

Nadere informatie

Kastelen in Nederland

Kastelen in Nederland Kastelen in Nederland J In ons land staan veel kastelen. Meer dan honderd. De meeste van die kastelen staan in het water. Bijvoorbeeld midden in een meer of een heel grote vijver. Als er geen water was,

Nadere informatie

Hoe stierf Ötzi? hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Hoe stierf Ötzi? hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 January 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62209 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Hoofdstuk 3 Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Waarom NL? Nederland was een neutraal land. Bleef in NL tot aan zijn dood. Vrede van Versailles Vs, Eng, Fra winnaars. Duitsland als enige schuldig

Nadere informatie

DAGBOEK VAN EEN INCOMMUNICADO (DE OORLOG GEZIEN VANUIT BRUSSEL) (Roberto J. Payró voor La Nación)

DAGBOEK VAN EEN INCOMMUNICADO (DE OORLOG GEZIEN VANUIT BRUSSEL) (Roberto J. Payró voor La Nación) DAGBOEK VAN EEN INCOMMUNICADO (DE OORLOG GEZIEN VANUIT BRUSSEL) (Roberto J. Payró voor La Nación) Brussel, donderdag 13 augustus (1914) De colonne die gisteren nabij Diest verslagen werd heeft zich gereorganiseerd

Nadere informatie

Samenvatting door een scholier 1682 woorden 9 juli keer beoordeeld. Geschiedenis. Geschiedenis: Ten oorlog! HS 1: De Coalitieoorlogen

Samenvatting door een scholier 1682 woorden 9 juli keer beoordeeld. Geschiedenis. Geschiedenis: Ten oorlog! HS 1: De Coalitieoorlogen Samenvatting door een scholier 1682 woorden 9 juli 2009 8 2 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis: Ten oorlog! HS 1: De Coalitieoorlogen Coalitieoorlogen (1792-1815): Verschillende landen die samen

Nadere informatie

100 jaar geleden. t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna.

100 jaar geleden. t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna. 100 jaar geleden t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna. t Is oorlog! Binderveld, Kozen, Nieuwerkerken en Wijer 100 jaar geleden is een

Nadere informatie

HET DROOMMUSEUM VAN DRE

HET DROOMMUSEUM VAN DRE HET DROOMMUSEUM VAN DRE Beste leerling, Dit werkblad wil je iets langer bij bepaalde zaken in het museum laten stil staan. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat je niet mag rondneuzen naar andere objecten,

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis H.2: Wereldoorlogen in de 20ste eeuw

Samenvatting Geschiedenis H.2: Wereldoorlogen in de 20ste eeuw Samenvatting Geschiedenis H.2: Wereldoorlogen in de 20ste eeuw Samenvatting door een scholier 2324 woorden 25 januari 2008 8,1 30 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Samenvatting gs H2; wereldoorlogen in

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De

Nadere informatie

DE TIJD VAN DE WERELD- OORLOGEN ( )

DE TIJD VAN DE WERELD- OORLOGEN ( ) DE TIJD VAN DE WERELD- OORLOGEN (1900-1945) H.9 Giftige gassen, ploffende bommen Tijdvak: Tijd van de Wereldoorlogen Periode: Moderne Tijd Oriëntatie De acht kenmerken van het tijdvak: 1. Het voeren van

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Historische context Duitsland h2

Samenvatting Geschiedenis Historische context Duitsland h2 Samenvatting Geschiedenis Historische context Duitsland h2 Samenvatting door D. 819 woorden 5 februari 2017 5,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats GS Historische Context Duitsland Notitie:

Nadere informatie

columbus Boeren tegen Britten: oorlog in Zuid-Afrika lesbrief HAVO/V leerjaa brengt het beste uit twee werelden samen

columbus Boeren tegen Britten: oorlog in Zuid-Afrika lesbrief HAVO/V leerjaa brengt het beste uit twee werelden samen columbus brengt het beste uit twee werelden samen lesbrief HAVO/V leerjaa WO r3 Boeren tegen Britten: oorlog in Zuid-Afrika columbus Inleiding Deze zomer vindt het WK voetbal plaats in Zuid-Afrika. Allerlei

Nadere informatie