WeHome. Pieter Vanoverberghe. Promotoren: prof. Jelle Saldien, dhr. Jacob D'Hollander

Transcriptie

1 WeHome Pieter Vanoverberghe Promotoren: prof. Jelle Saldien, dhr. Jacob D'Hollander Masterproef ingediend tot het behalen van de academische graad van Master of Science in de industriële wetenschappen: industrieel ontwerpen Vakgroep Industrieel Systeem- en Productontwerp Voorzitter: prof. Kurt Stockman Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur Academiejaar

2 WeHome De Sociale Klok 2013/2014 Pieter Vanoverberghe Industrieel Ontwerpen Songlines BVBA Interne Promotor: Jelle Saldien Externe Promotor: Jacob D Hollander Songlines BVBA Songlines bvba is gespecialiseerd in assistieve technologie voor personen met een handicap of ouderdomsbeperkingen. (slechtziend, immobiel) Een referentie is Bluelites, computer of tabletgebaseerde communicatie voor personen met verlamming beschikbaar via Skil bvba. (zie ) Momenteel is Songlines partner in een cocreatief project (LIATO) rond ondersteuning van alleenwonende ouderen in het kader van de proeftuin AIPA te Aalst. Daarnaast werkt Songlines aan een eigen lijn van assistieve producten onder andere voor personen met tijdsoriëntatieproblemen. De Opdracht De doelgroep wordt onderzocht, bevraagd en gedefinieerd. De Klok zal een assistieve functie hebben voor de beoogde doelgroep en de klok helpt mensen met een beperkte tijdsoriëntatie. Bij de vormgeving wordt een complexe behuizing vermeden. De onderzoeksvraag Opzoek gaan naar een duidelijke doelgroep en wat de klok kan betekenen voor die doelgroep. Waar kan de klok mensen in groep helpen en ondersteunen in hun tijdsoriëntatie? Wie kan er de hulp gebruiken en waarom? Daarbij wordt eerst gedacht aan leefgroepen, studentenkot, grote gezinnen,... Hoe kan de klok mensen in een groep helpen en ondersteunen in tijdsoriëntatie? Op welke manier kan dit gebeuren? Daarbij kan het gebruik maken van licht, geluid,...

3 Ontwerp Proces Onderzoek Er werd gestart met het opzoeken van benchmarks, en andere gelijkaardige producten waar iets uit geleerd kan worden. Hierbij werd vooral gekeken naar producten in de zorgsector doordat deze vaak inspelen op dezelfde problematiek. Daarna werd de doelgroep bevraagd en geïnterviewd. Als laatste werd er onderzoek gedaan naar hoe een groepskalender er moet uitzien doormiddel van een literatuuronderzoek. Uit de eerste bevindingen van het onderzoek werden enkele beslissingen genomen: -De doelgroep zijn moderne gezinnen -Visualiseren van wanneer de gezinsleden thuis zijn -Dit moet gebeuren op een intuïtieve manier Idea-Generation 1 Hier werden simpele ideeën gegenereerd die al tijdens het onderzoek ontstaan zijn of doormiddel van een brainstorm. Doordat we zoveel mogelijk willen ontwerpen in co-creatie werd hiervan een morfologische analyse gemaakt. Hiermee werd naar de doelgroep gestapt. Hieruit kwamen we samen tot concepten waaruit een beslissing kon genomen worden. Idea-Generation 2 Om nog eens dezelfde iteratie te maken zoals in Idea-Generation 1 werd er eerst gekeken naar mogelijk oplossingen om het gekozen concept uit te werken. Daarna werd hiervan opnieuw een morfologische analyse opgesteld en hiermee kon er opnieuw naar de doelgroep gestapt worden. Deze keer werden andere mensen ondervraagd om terug een andere visie te krijgen. 4 Concepten Nu werd er gekozen om met de klok simpele informatie te tonen doormiddel van cirkels en een wijzer. Dit concept is heel eenvoudig maar het is belangrijk om een goeie interactie te creëren met de klok. Daarom werd er gekeken naar verschillende manieren om met de klok te intrageren. Hiervan werden er 4 geselecteerd, uitgewerkt in een prototype en afgetoetst bij de gebruiker. Nu bepaald de doelgroep de score, zo kon er gekozen worden, door de doelgroep, met welk concept er verder gewerkt wordt. Technische Uitwerking Om tot een testbaar prototype te komen was het nodig de technische kant uit te werken. Er werd gekeken naar manieren om alles aan te sturen en te registreren. Alle componenten moeten ook kunnen communiceren met elkaar. Alles werd geprogrammeerd met Arduino. User Experience Design Om de werking van de klok zo goed en intuïtief mogelijk te krijgen werd er gekeken naar de user experience van het product. Dit wil zeggen naar de ervaring van met het product werken. Eerst werd dit gesimuleerd hoe de klok zou werken, daarna kon het getest worden met het eigenlijke prototype. Hieruit kom de gebruikers interactie geoptimaliseerd worden.

4 Finaal Concept Wat Een klok die weergeeft via leds wie op welk uur een afspraak heeft. Hij visualiseert deze taken in de tijd, wat bijdraagt tot een intuïtievere/natuurlijkere timemanagement. Daarom werd er gekozen voor een 24-uursklok, doordat zo n klok een duidelijker beeld geeft van de hele dag. Je kan de afspraken zien naderen over de hele dag, zo kun je op een meer continue manier plannen. Daarnaast kan de klok eenvoudig aangepast worden via touch. Dit maakt het mogelijk om ook kleine afwezigheden duidelijk te maken die anders niet op de klok staan. De klok werkt met Google Calendar dit maakt het mogelijk dat de klok niet steeds hoeft geprogrammeerd te worden iedere dag, zo word dubbel werk vermeden. De klok krijgt toegang tot de persoonlijke agenda via de knoppen die erop kunnen geplaatst worden. Deze knop bevat de identiteit van de bijhorende persoon, zo kan de klok toegang krijgen tot de Google agenda van die persoon. De Klok De klok is gemaakt uit multiplex die in lagen op elkaar is gekleefd. Deze werden uitgelaserd omdat dit een eenvoudige en herhaalbare productietechniek is. Alle leds staan vast op de printplaten die in de behuizing passen. De leds worden afgedekt met een donkere plexiplaat. De klok werd afgewerkt met plamuur, lak en cijfers die aanduiden hoe laat het is. De Knoppen De knoppen hebben 2 functies, toelating geven tot de agenda van de bijpassende persoon en het aanpassen van de tijden. De knop in combinatie met de touchring van de klok maakt het mogelijk de correcte persoon te selecteren en daar tijden aan te passen. De knop is gelakt in het kleur van de bijpassende persoon en kan gepersonaliseerd worden om aan te duiden wie die bijpassende persoon is. Hoe De klok gebruikt de informatie van Google Calender om aan iedere gezinslid te tonen wanneer ze een afspraak hebben. Deze tijden worden aangepast door op de knop te drukken, eventueel een andere persoon selecteren, en via touch de tijdstippen te selecteren. Andere informatie kan opgeroepen worden door te dubbel klikken op het tijdstip, waarna de informatie op dit tijdstip voor 1 persoon verschijnt. Door nogmaals te duwen op de touchring kan er tussen de verschillende personen geswitcht worden. De klok hangt aan de muur maar moet wel voorzien zijn van stroom door de muur. Eventueel moet er een LAN-kabel voorzien zijn maar wifi is ook mogelijk.

5 WeHome De Sociale klok Pieter Vanoverberghe 4IO Universiteit Gent Interne Promotor: Jelle Saldien Externe Promotor: Jacob d Hollander

6

7 Inhoud Inleiding Het Bedrijf Initiele Opdracht Verwachtingen Onderzoeksvraag Onderzoek Benchmarks Getting Things Done Enquête Huisbezoeken Leefgroep Ithaka Literatuur Conclussie/Beslissingen Doelgroep Morfologische Analyse Idea-Generation I Morfoligische Analyse I Beslissingsfase Idea-Generation II Scenario Uitwerken Concept Verschillende oplossingen Morfologische Analyse II Morfologische Analyse II Conclusie 4 Concepten Concept 1 Concept 2 Concept 3 Concept 4 Beslissing

8 Inhoud Uitwerking Concept Vormgeving van de klok Interacties en functies van de klok User Experience Design Aftoetsen van het concept Test met het elektronisch prototype Technische Uitwerking Aanpassen van tijden De display De microcontroller Connectoren Internet Connectie Multiplexer De componenten Elektrisch circuit Printplaat De behuizing Finale Vorm Prototype Printplaat De behuizing De knoppen De afwerking Conclusie

9 Inleiding Dit is het ontwerpdossier van de WeHome, een sociale klok die families steunt in hun dagelijkse timemanegement. Dit gebeurt door het visualiseren van hun afspraken en ook het visualiseren wanneer ze thuis zijn, zowel van hen als van hun familieleden. Ze kunnen die tijden aanpassen via touch, zo wordt de klok tastbaar gemaakt en werkt hij op een intuïtieve manier. In het ontwerp dossier wordt er beschreven welke stappen er ondernomen werden om tot het eindresultaat te komen. Er moet wel rekening gehouden worden dat de verschillende ontwerpfases door elkaar gebeuren en dat er enkele verwijzingen zitten tussen de verschillende hoofdstukken. We beginnen met het voorstellen van het bedrijf en de opdracht. Daarna volgt het onderzoek van de doelgroep en ontwerp van de klok. Op het eind wordt er uitgelegd hoe het prototype gemaakt werd en hoe het zal gemaakt worden later. *Dit dossier is interactief er staan verschillende links tussen de tekst waar er op geklikt kan worden. HET BEDRIJF Het bedrijf is gelegen in Gent. Het is een eenmanszaak die zich bezighoudt met e-development in de zorgsector. Songlines is bezig met projecten zoals BlueLites die ondersteuning biedt aan personen die niet goed meer te woord zijn. Hieronder zie je de BlueLites links en de Blue Assist rechts. Naast Bluelites zijn er nog enkele projecten, LIATO (lage impact assistieve technologie voor ouderen), woonmonitoring en andere. Naast de projecten biedt Songlines ook consult aan kmo s over zorgtechnologie. 5

10 Inleiding INITIËLE OPDRACHT Een wekker zonder knopjes. Zonder gefriemel aan kleine knopjes. Zonder AM of PM, zonder narrig gepiep of krakend radiogeruis. Waar kun je zoiets vinden? Een tastbare klok, een stel wasspelden als wekplaatjes, het is nog een experiment. Zie de tijd voorbijgaan in kleuren, raak de klok aan op het uur dat je wilt opstaan Toon je wektijd aan je huisgenoten. Ook je telefoon luistert naar WeWAke en wekt of verwittigt je met je eigen muziekjes. VERWACHTINGEN De doelgroep wordt onderzocht, bevraagd en gedefinieerd. De Klok zal een assistieve functie hebben voor de beoogde doelgroep en de klok helpt mensen met een beperkte tijdsoriëntatie. Bij de vormgeving wordt een complexe behuizing vermeden. De bedoeling van het project is om een klok te maken die kan gebruikt worden in een omgeving van een groep om te helpen assisteren bij afspraken, opstaan. De klok moet dus op een zichtbare plaats hangen waar iedereen kan zien wat erop staat. Hij moet eenvoudig te bedienen zijn en aan te passen zonder dat dit onnodig te ingewikkeld wordt. De klok wordt gemaakt met het oog op de zorgsector. Want in de zorgsector zijn er verschillende problemen in verband met het onthouden van afspraken en oriëntatie in tijd. ONDERZOEKSVRAAG De onderzoeksvraag is het opzoek gaan naar een duidelijke doelgroep en wat de klok kan betekenen voor die doelgroep. Waar kan de klok mensen in groep helpen en ondersteunen in hun tijdsoriëntatie. Wie kan er de hulp gebruiken en waarom? Daarbij wordt eerst gedacht aan leefgroepen, studentenkot, grote gezinnen,... Hoe kan de klok mensen in een groep helpen en ondersteunen in tijdsoriëntatie. Op welke manier kan dit gebeuren? Daarbij kan het gebruik maken van licht, geluid,... 6

11 Onderzoek BENCHMARKS Om te starten werd er eerst een onderzoek gedaan naar verschillende klokken. Wat bestaat er nu van soorten klokken en hoe zien de nieuwe(innovatieve) klokken er uit. Digitaal vs Analoog Er zijn 2 verschillende manieren om tijd voor te stellen. Deze zijn analoog en digitaal. Analoog gebeurt meestal via wijzers en digitaal met cijfers. Studies have shown alarmingly that many children today and even a fair number of adults cannot tell time using an analog clock or watch because they have only ever been exposed to digital timepieces. Presumably, someone whose only experience of timekeeping has been digital would not expend any extra mental effort figuring out how much of an hour had elapsed at 7:52 but then, such a person may have to think harder on other occasions, being unable to visually judge the distance between two times. Voordelen Nadelen Digitaal -Precies -Snel aan te leren -Jongere Generatie -Geen duidelijk zicht in tijdsverschillen -Overbodige info door precisie Analoog -Snel en intuïtief -Visueel -Oudere generatie -Niet precies -Geen verschil tussen dag & nacht Bestaande Moderne Klokken Dit zijn voorbeelden van moderne klokken die bedoeld zijn om mooi te zijn en deze zijn vooral innovatief op het esthetisch vlak. We zien bij de nieuwe Moderne klokken dat er veel meer gebruik wordt gemaakt van licht om dingen aan te duiden in plaats van gewone wijzers. Deze klokken zijn veel abstracter en eenvoudiger dan hun oudere voorgangers. 7

12 Onderzoek Dementieklokken De dementieklok wordt gebruikt bij dementerende mensen die moeite hebben met het lezen van een gewone klok. Omdat ze niet meer weten hoe dat ze deze klok moeten aflezen. Ze hebben moeite om te weten wat de grote of de kleine wijzer betekent of slaan de verschillende getallen door elkaar. Zo wordt de 7de dag van de 12de maand plotseling de 12de dag van de 7de maand. Het is zelfs mogelijk dat ze het verschil tussen dag en nacht niet meer kunnen herkennen. Daarom dat een klok voor mensen met dementie hen in woorden vertelt hoe laat het is en welke dag het is. Hierboven een voorbeeld van een fotokader dat zo ingesteld is dat hij in tekst vertelt welk moment van de dag het is en welke dag het is. Hierdoor kunnen mensen die niet zijn om klokken te lezen toch weten hoe ver de dag gevorderd is. Hierboven een gewone analoge klok die zo aangepast is dat deze toont of het dag en nacht is omdat het soms voorkomt dat mensen dit zelf niet meer weten en wanneer een klok dit toont weten ze het dan opnieuw. Een andere oplossing hiervoor zijn 24-uursklokken. 8

13 Onderzoek Visualiseren van tijd Het visualiseren van tijd is iets dat veel voorkomt bij kinderen en mensen met een mentale handicap. Deze personen hebben moeite met het inschatten van tijd, inschatten welk moment het is van de dag. Om deze mensen te helpen is het visualiseren van tijd een grote hulp. Zo bestaan er verschillende voorbeelden Hieronder zie je er enkele van deze voorbeelden. Deze zijn allemaal terug te vinden op databanken ( Hierboven staat een 24-uursklok. Deze klok is een betere ondersteuning dan een 12-uursklok. Doordat op een 24-uursklok de hele dag is afgebeeld is het makkelijker voor de mensen die de klok zien om zich te oriënteren op de dag. Deze klok toont ook een duidelijk verschil tussen dag en nacht en er staat tekst die duidelijk maakt of het ochtend/middag/avond of nacht is. Dit zijn klokken die kinderen aanleren hoe lang ze moeten wachten vooraleer ze iets moeten doen of hoelang ze mogen spelen. Deze klokjes werken dan met kleuren of met bolletjes. De TimeCoach werkt met kleuren zo stelt de gele driehoek het laatste kwartier voor en de rode driehoek de laatste 5 minuten. Het klokje rechts is een kwartierklokje dat pictogrammen gebruikt om taken aan te tonen en de bolletjes tonen een kwartier aan. Wanneer de helft van de bolletjes weg zijn wil dit zeggen dat er nog 7min30sec over zijn. 9

14 Onderzoek Hierboven staat een horloge die met kleuren aanduidt hoe laat het is. Elke kleur staat voor een bepaald uur op de dag. Deze ColorClock heeft niet de bedoeling om precies te zijn maar gewoon te tonen hoe ver de dag gevorderd is. Dag planners In zorgcentra waar mensen met een mentale handicap verblijven wordt er veel gebruik gemaakt van whiteboard waar pictogrammen op gekleefd worden. Hierboven is daar een voorbeeld van maar de leds tonen ook hoe laat het is zodat ze ook kunnen zien wanneer de bepaalde dingen moeten gebeuren. Ook kinderen worden soms met dezelfde methodes geholpen. Rechts zie je nog een voorbeeld van een analoge klok waar verschillende pictogrammen kunnen op geplaatst worden. Zo is het mogelijk te zien voor kinderen wanneer ze iets moeten doen en hoe laat ze dit moeten doen. 10

15 Onderzoek Reminders Ook volwassen mensen hebben soms het probleem dat ze dingen vergeten. Hiervoor zijn er verschillende oplossingen. Meestal wordt dit tegenwoordig opgelost door de gsm of de smartphone. Maar er zijn ook andere manieren om dit te doen. Wat wel een nadeel is van een reminder is dat deze meestal gebruik maakt van een alarm net voor tijd. Zo is het moeilijker om te plannen wat je kunt doen vooraf en kun je slechts het moment zelf vlug je werk opzij leggen en vertrekken of hetgeen doen waar je aan herinnerd werd. Bovenaan een tijdsbalk van 24 uur waar er tags opgeplaatst kunnen worden op verschillende tijdstippen die dan zichtbaar worden op het tijdstip waarop ze geplaatst werden. Hierboven zie je een magneetisch bord waar verschillende taken aangehangen worden. Ze schuiven dan naar boven in de tijd zodat het werk zich letterlijk opstapelt. Daarnaast een klok waar er magneetjes aangehangen worden waarop dingen staan die moeten gebeuren. Die vallen er af als de dingen niet op tijd gedaan worden. En helemaal rechts is een voorbeeld van een horloge die pictogrammen toont van taken of afspraken. 11

16 Onderzoek Familie Kalenders Er zijn veel Family-apps. De meest voorkomende zijn: gemeenschappelijke kalenders, family trackers waarmee je jou familie terug vindt, to do lists met boodschappenlijstjes. Andere bestaan ook maar komen meestal niet verder dan een tablet die ergens aan de muur hangt waarop een kalender staat. Nadeel van dit soort Family apps is dat deze moeten upgedated worden via smartphone of pc en dit niet altijd gebeurd. En al zeker niet om even te tonen dat je naar de bakker bent. Maar iets dat daar dan wat van afwijkt is de mreminder die terug te vinden is op kickstarter. De mreminder is een soort elektronisch hulpmiddel dat kan gebruikt worden om korte boodschappen door te sturen, als agenda gebruikt worden, om reminders te sturen etc. Het is een schermpje met enkele knopjes. Het dagschema kan opgeroepen worden, het schema van de hele week of maand ook. Het is van op afstand bestuurbaar met een gsm. Nadeel is dat er gebruik gemaakt wordt van een klein schermpje en dat er veel info op komt. Eigenlijk is het ook niet meer dan een app van een smartphone.als besluit kunnen we hieruit leren dat er wel apps zijn die mogelijk gezinsondersteuning bieden maar deze zijn moeilijk in te stellen en daardoor verliest het systeem zijn waarde. Het is ook niet zo overzichtelijk door de vele informatie op 1 scherm. 12

17 Onderzoek GETTING THINGS DONE Er bestaan veel verschillende soorten apps om te helpen taken te voltooien. Deze zijn eenvoudig terug te vinden op het internet. De meeste bestaan uit een overzichtelijke manier om to-do lijsten weer te geven, aan te vullen of onder te verdelen. Dit kan dan eenvoudig toegepast worden in mijn ontwerp. Enkel het probleem van to-do lijsten en afspraken is dat deze constant moeten aangevuld worden en nageleefd. Dus als we met to-do lijsten willen werken en ook afspraken in het algemeen, moeten deze eenvoudig in te vullen zijn En moet er een systeem zijn waarbij je herinnerd wordt als er een taak bijna afloopt. Volgens David Allen de goeroe van GTD zijn alle tools nuttig en heeft hij geen voorkeur voor een bepaalde tool. Wel is de mentaliteit waarmee men met de tools omspringt het belangrijkste. Vanaf het moment dat men deze niet meer aanvult of achterloopt op z n schema zullen deze tools snel verwaarloosd worden. -Producteev is een app om in bedrijven om samen bepaalde taken op tijd uit te voeren. Zonder dat er iemand moet betaald worden om time-management te doen. Ze kunnen samen taken opzetten en doorsturen. -Google tasks communiceert met Google calendar en je kunt datums plaatsen op je to-do afspraken zodanig dat ze tijdig afgewerkt worden. Google Tasks kan ook een sturen om je te waarschuwen. -Do it tomorrow is gemaakt voor taken die in de volgende dagen moeten afgewerkt worden. Deze heeft een eenvoudige interface en een eenvoudig gebruik. 13

18 Onderzoek 14 ENQUETE Om een eerste zicht te krijgen op wat er vandaag gebruikt wordt en waar men denkt dat er een verbetering kan gebeuren heb ik eerst een enquête opgesteld om dit uit te zoeken. In de enquête staan slechts 2 vragen: wat ze thuis gebruiken en wat ze zelf gebruiken. De enquête werd beantwoord door 17 personen. Wel moeten we ermee rekening houden dat deze personen relatief jong zijn en goed gebruik maken van het internet. Deze enquête werd gemaakt met equetemaken.be. Wat gebruik jij persoonlijk om je afspraken te regelen? En wat is er positief of negatief? - gsm die gesynchroniseerd is met Google agenda en mij laptop.overal beschikbaar. Soms niet altijd even snel en vrij opschrijfbaar. - de kalender die uithangt thuis, iedereen die in de keuken komt kijkt ernaar en weet wat wanneer te doen staat - iphone en outlook, goed: nota s komen automatisch in alle agenda s - briefje aan de gemeenschappelijke muur. of briefje op tafel(kan ook een gebruikte enveloppe zijn), in grote letters beschreven dat het de aandacht trekt. Briefjes zijn niet duur, 2de leven aan verscheurde enveloppe, ik vind soms niet direct een stylo om ze te beschrijven. - onthouden of opschrijven op dichts bijzijnde papier erg > vergeten of papier kwijtraken goed > geen extra agenda meesleuren of alarmen die ineens afgaan - gsm automatische herinnering - De plaknotities op mijn pc,mijn brein Ik heb vaak mijn laptop nodig voor de langere agenda s Mijn geheugen is sterk en ik kan het makkelijk onthouden - agenda in boekvorm, whiteboard met stift,hij ligt steeds open, met pen erbij of dicht met een bladwijzer ertussen op de dag van vandaag;je kan niet schuiven zoals met een digitale agenda, maar voor een digitale agenda moet je steeds je computer/gsm bij de hand hebben, op je gsm is het dan weer een klein scherm; je wil genoeg plaats hebben (overzicht hebben) maar tegelijkertijd ook niet teveel plaats innemen (alsof je hem zou kunnen oprollen of opplooien tot een klein pakje) en ie moet steeds gemakkelijk bereikbaar zijn (niet teveel moeten bladeren - niets, of soms schrijf ik het op een blaadje niet zo goed, ik verlies mijn blaadje altijd - agenda, Ik ben tevreden met deze methode. - Google agenda,overal bereikbaar (smartphone,laptop,...) - agenda (papier)n Makkelijk aan te passen,weegt niet veel - Mijn brein Agenda op gsm/ in boekvorm - Dat ik alles dicht bij de hand heb.het nadeel van de agenda is vooral dat ik vaak vergeet zaken hier in op te schrijven, omdat je denkt ik zal dit wel gewoon onthouden, dit vergeet ik zeker niet. Maar dan vergeet je het wel. Een agenda is ook verwaarloosbaar. - gsm, het is zeer direct,soms wordt er niet opgepakt, afspraken kunnen vergeten worden - Een agenda. Het staat geschreven en ik kan het altijd terugvinden. Soms heb ik mijn agenda niet bij me of moet ik hem gaan zoeken. - agenda op pc. Herinnering instellen is mogelijk, Heb agenda niet altijd bij - mijn hoofd, tine en mijn mama om het te onthouden. Voor zelf te regelen mail en gsm. Later zou ik hier graag een secretaresse voor inschakelen ik kan het doen wanneer ik wil. ik vergeet wel soms iets

19 Onderzoek Wat gebruik je thuis om afspraken te regelen met heel het gezin of om kenbaar te maken dat je die dag iets moet doen? Wat is er positief/negatief? - verbaal, afspraken worden vaak vergeten - dezelfde kalender, Geen meerwaarde hangt op zichtbare plaats, - post-it s, dit is een eenvoudig systeem maar soms kan een post-it verdwijnen - Zelfde als bij vraag 1. Probleem is dat er briefjes verdwijnen. - Kalender die centraal in huis hangt, dat niemand het invult of vergeet het in te vullen - kalender,wijziging die optreden zorgen voor een onduidelijke planning - een Agenda soms is de communicatie niet goed meerwaarde is: alles staat genoteerd voor het gezin - maand met alle dagen verticaal onder elkaar (een smal, lang ding zoals je van de bank of winkels kunt krijgen), hangt aan magneetbord, eventueel met magneet die op de dag van vandaag wordt gezet weinig plaats per dag, doorstrepen is tegelijk plaats kwijt of je moet al beginnen typ-ex en (een knoeiboel dus); magneet is handig om de juiste dag aan te duiden, overzicht van de maand, ie hangt in de keuken op dus iedereen kan hem steeds zien - we hebben een kalender aan een prikbord hangen. Hier zijn geen problemen, iedereen kan het zien - Op de koelkast hangt een blad met mijn lessenrooster, zodat mijn ouders weten wanneer ik thuis ben en wanneer niet. Als ik dan eens niet thuis ben laat ik het mijn ouders gewoon weten mondeling of via sms. Mijn moeder vergeet soms dat ik gezegd had dat ik niet thuis ging zijn.. :p - briefje met taak op de keukentafel leggen papier kan onopgemerkt blijven zodat de taak niet uitgevoerd zal worden - Moeder houdt een maandkalender bij. Als er taakjes zijn laat ze een memoblaadje achter op de keukentafel. - Een gemeenschappelijke agendakalender + een notitieblok waar mededelingen worden opgeschreven. Er wordt vaak vergeten om het neer te pennen in de gemeenschappelijke agenda. Waardoor een dringende afspraak via het brein onthouden wordt, maar dit wordt dan wel vergeten. - zeggen aan de ontbijttafel kan vergeten worden, wel heeft iedereen het direct gehoord - We schrijven het op de kalenderblaadjes. Soms is het moeilijk leesbaar. Iemand vergeet te kijken op het blaadje en komt te laat. - een agenda het staat geschreven en ik kan het altijd terugvinden. Soms heb ik mijn agenda niet bij me of moet ik hem gaan zoeken. - agenda op pc herinnering instellen is mogelijk, Heb agenda niet altijd bij - invullen op kalender - een libelle kalender niet elke dag wordt er naar gekeken. Iedereen kan het wel bereiken 15

20 Onderzoek Moest je veranderen van methode, naar welke zou je dan overstappen? - eventueel via een soort van prikbord. - weet niet onmiddellijk een andere methode binnen ons gezin - geen idee - dit is voorlopig de enige methode. - geen idee - ik zou niet veranderen het gaat wel zo - Ik denk niet dat ik zou overstappen, momenteel lukt het allemaal goed - een groot digitaal display die je zoals een magneetboard ophangt met Google agenda erop (met touchscreen uiteraard), elk zijn kleurcode, elk zijn agenda afzonderlijk of samen met de anderen hun agenda s te bekijken (zoals je in Google agenda verschillende agenda s kan instellen) - niet veranderen - Geen idee - een algemeen taken/agenda bord voor heel het gezin ophangen waar het zichtbaar is voor iedereen - Iets elektronisch die alle afspraken kan automatisch opnemen, waardoor er niets meer vergeten wordt, en ook de moeite niet gedaan moet worden om het op te schrijven - ik zou het zelf niet weten; - gemeenschappelijke digitale agenda die met pc s geraadpleegd kan worden alsook aan een prikbordscherm te bezichtigen is - nee besluit enquête 16

21 Onderzoek Voor persoonlijk gebruik wordt er al veel gebruik gemaakt van een online agenda op gsm of laptop. Er zijn er nog altijd die gebruik maken van een gewone conventionele agenda maar die eventueel wel zouden overwegen om een digitale agenda aan te maken. Andere proberen het te onthouden maar het gebeurdt toch regelmatig dat dit niet lukt. We zien dat er thuis wel meer gebruik gemaakt wordt van een gewone kalender maar deze wordt meestal maar door 1 persoon gemanaged. Zodat de rest er niet veel van weet. We zien dus dat er genoeg mensen zijn die een persoonlijke digitale agenda gebruiken maar deze niet delen met de familie omdat dit toch niet zou bekeken worden door de anderen en dat ze dit een teveel aan info vinden. Thuis hangt er dan wel een algemene kalender maar die wordt dan door 1 persoon geregeld en is soms onoverzichtelijk voor de anderen. HUISBEZOEKEN Als onderzoek heb ik eens rondgefietst in mijn dorp en ben ik eens binnen geweest in enkele huizen om daar te kunnen zien wat zij gebruiken. Zo was het mogelijk om eens een ouder doelpubliek te ondervragen. Familie Vanoverberghe Situering: Ouders geven beide les. Moeder dirigeert het jongerenkoor en speelt klarinet. Vader geeft drumles. Kinderen (23-16 jaar) spelen voetbal en muziek, 3 zitten er op kot. Er wordt gebruik gemaakt van een algemene kalender om dingen op te schrijven wat er te doen is. Deze kalender is een gewone schoolkalender met de schoolvakanties er op. Daarnaast een scheurkalender waar er soms iets wordt opgeschreven. Er is een schoolbord waar soms dingen worden opgeschreven die meestal de dag zelf nog moeten gebeuren (zoals iemand terugbellen). En daar hangen ook lijstjes aan met vaste uren wanneer er iets moet gebeuren. Ze regelen dus vooral de grote afspraken op een dag maar hebben niet echt een oplossing voor de dagelijkse planning 17

22 Onderzoek Familie Vanoverberghe Situering: Ze zijn tussen de jaar en ze hebben een rustig bestaan. Soms gaan ze nog ergens naar toe, zoals naar familie of iets met de ouderenbond. Daarnaast komt er regelmatig een poetsvrouw of een dokter langs om hulp te bieden. De poetsvrouw vult de kalender in, andere dingen worden aan het prikbord gehangen of op de kast gezet in het zicht zodat ze dit kunnen zien en zo onthouden. Ook is er een verjaardagskalender waar er enkel maar verjaardagen opgeschreven worden. Familie Cappoen Ze zijn tussen 45 en48 jaar en hebben 2 dochters van 15 en 10. Ze hebben ook een druk gezin doordat de dochters in het kinderkoor zijn en ze ook naar de muziekschool gaan. Marian gaat ook nog naar de muziekschool en Wim helpt veel als kok voor verenigingen. Ze hebben enkele tools die ze gebruiken om afspraken te herinneren. Dit zijn een magneetbord die volhangt met briefjes zodanig dat het bijna niet meer overzichtelijk is. Ook was ze zelfs nog een briefje vergeten aan te hangen. Als andere hulpmiddelen gebruiken ze een agenda die aan de muur hangt waar haar uren op staan wanneer ze moet gaan werken. Daarnaast worden er soms nog andere dingen opgeschreven. 18

23 Onderzoek Familie Leeman Leeftijd 47 en 46, Geert is bij de fanfare en speelt slagwerk. Z n vrouw is in geen enkele vereniging. Ze hebben 3 kinderen die allemaal nog een druk leven hebben met jeugdverenigingen en voetbal. Ze gebruiken een prikbord om briefjes aan te hangen en een kalender waar ze dingen op kunnen schrijven. Familie Louwagie Ze zijn beide tussen de en hebben 2 kinderen waarvan er al 1 uit het huis is. Als agenda gebruiken ze notitie blaadjes waar ze dingen opschrijven, een notitieboekje voor persoonlijke afspraken en een whiteboard waar dingen aan hangen. Er hangen onder andere lijstjes met hun werkuren op. Familie Depuydt 19

24 Onderzoek De ouders zijn tussen de en hebben 2 dochters 15 en 9 jaar oud. De jongste heeft een mentale achterstand. Maar ze heeft geen specifieke hulp nodig met het plannen omdat ze nog te jong is om haar eigen dingen te regelen en te plannen. Daar gebruiken ze elektronische agenda s die gelinkt worden aan elkaar. Ze kunnen van op de computer naar de gsm s gestuurd worden. Soms zijn er problemen met het synchroniseren maar meestal werkt het. Ze zijn blij met deze methode van werken maar zouden waarschijnlijk een geschreven agenda nemen moesten het enkel voor zichzelf zijn. De agenda s kunnen gesynchroniseerd worden met andere agenda s (niet Google chrome agenda s) LEEFGROEPEN Om betere duiding te kunnen geven bij wat de klok zou kunnen voorstellen heb ik een soort kartonnen klok gemaakt om te tonen. Aan de hand van die kartonnen klok is het mogelijk om verschillende gebruiken duidelijk te maken. Bij de ommeloop vinden ze een visuele weergave van een tijd en afspraken een meerwaarde. Doordat er vele mensen zijn in de leefgroep die moeite hebben met het bijhouden van tijd en hun afspraken. Hier zijn oplossingen voor geboden, maar dit gebeurt allemaal eerder op een individueel vlak. Zo heeft er al iemand een klok waarbij ledjes om het half uur verspringen. Met een magneet kan er dan iets aangehangen worden dat oplicht wanneer het moet gebeuren. Dit helpt voor een deel die persoon maar beantwoordt nog niet aan al zijn noden. 20

25 Onderzoek Zij zien dus de klok eerder als een oplossing op individueel vlak voor mensen die hun persoonlijke planning moeten maken en willen deze eventueel met de computer kunnen bekijken als begeleider, en er ook dingen aan toe te voegen. Er zou dan ook kunnen gebruik gemaakt worden van verschillende kleuren die een betekenis hebben. Maar meestal zou er dan ook nog ergens moeten omschreven worden wat ze nu precies moeten doen. Er bestaat reeds zo n systeem met een telefoon die hen automatisch agenda punten meedeelt. Zoals bijvoorbeeld de telefoon die zegt nu moet je je tanden poetsen Maar een visuele weergave zou een pluspunt kunnen betekenen. Misschien in combinatie met de gesproken boodschap. Er zijn er ook velen waarbij die telefoon niet werkt, doordat ze deze niet kunnen hanteren. Ze denken dat in de zorgsector in het algemeen de klok niet echt z n toepassing kan vinden voor een groep omdat zoals in een leefgroep de mensen er niet voor kiezen om samen te wonen. Ieder heeft daar eerder z n aparte studio en wil ook helemaal niet delen met elkaar wanneer ze bijvoorbeeld een afspraak hebben. Zeker in een leefgroep zoals den ommeloop heeft iedereen andere leefpatronen en leven ze echt afzonderlijk van elkaar. Het is zoals op kot zitten. Het zou eerder problemen kunnen veroorzaken als ze alles van elkaar weten. Waar de klok wel z n toepassing zou kunnen hebben in groep is in bepaalde leefgroepen zoals de Lovie in Poperinge omdat ze daar groepsactiviteiten hebben. Iedereen in de leefgroep leeft in hetzelfde ritme. Zo kunnen de activiteiten algemeen visueel worden weergegeven op de klok. Maar dan zou het nut van de klok dat deze individuen helpt dan weer verdwijnen. Waar ze wel dachten dat de klok van toepassing zou kunnen zijn is in gezinnen( en dit was voordat ik zei dat de klok ook eventueel voor gezinnen zou gebruikt worden). Omdat deze verschillende afspraken hebben maar ook samen leven in groep. Bij hen is het wel nuttig om dingen te delen waar ze zijn, omdat dit ook de mensen die samenleven met hen interesseert zodat ze van elkaar weten wat ze doen en waar ze zijn en wat ze nog moeten doen. Eventueel bij gezinnen met een kind die autistisch is of een achterstand heeft zou dit nuttig kunnen zijn. ITHAKA Maandag 18 november heb ik afgesproken met Liesbeth van de organisatie ithaka. Ik heb afgesproken bij haar thuis omdat haar broer een handicap heeft en deze nog thuis bij z n ouders woont. Liesbeth werkt bij ithaka,dit is een organisatie die hulp biedt aan gehandicapten zodanig dat ze zelfstandig kunnen gaan werken. Jan haar broer krijgt dankzij de hulp van ithaka begeleiding om te kunnen werken. Ik heb het idee voorgesteld van de klok en wat deze misschien allemaal zou kunnen voorstellen. Eerst een beschrijving van wat Jan allemaal gebruikt. 21

26 Onderzoek Vroeger gebruikte Jan een pictogenda. Dit is een agenda met allemaal pictogrammen die een betekenis hebben zodanig dat Jan weet wat hij die dag te doen heeft aan de hand van die pictogrammen. Er hing ook een soortgelijke kalender bij hem thuis met hetzelfde systeem. Nadeel Hiervan is het steeds aanvullen van het systeem. Maar ook het opzoeken van pictogrammen en het dubbelwerk doordat zowel de kalender als de agenda moeten aangevuld worden. De pictogenda werd ook soms gebruikt voor afspraken die niet bedoeld zijn voor Jan maar voor de ouders. Nu heeft Jan een app op z n gsm die hem op verschillende manieren kan hulp bieden. Zo heeft hij een app die hij moet gebruiken als hij hulp nodig heeft van buitenaf en deze legt eenvoudig uit aan een omstaander dat hij even moet bellen met iemand die Jan kan helpen. Anders heeft hij ook een wereldbol en als hij daarop klikt kan hij zijn positie tonen aan anderen zodanig dat ze hem kunnen vinden als hij eventueel een probleem heeft. Een ander onderdeel is een app die eenvoudig zijn contactpersonen toont met behulp van foto s zodanig dat Jan makkelijk kan zien wie hij gaat bellen. Het 3de en belangrijkste onderdeel van de app is een eenvoudig systeem van kalender die de dagindeling toont d.m.v. een opeenvolging van pictogrammen die aanduiden wat er moet gebeuren. Die worden dan doormiddel van een alarm de afloopt duidelijk gemaakt. Maar je kan ook zien aan de hand van enkele vakjes die dan verdwijnen hoe lang het nog duurt vooraleer dat er iets moet gebeuren. Dit wordt allemaal ingegeven via een site bijna zoals een Google agenda. Dit maakt het makkelijk om de gegevens voor een heel jaar in te geven en zodanig hoeft ze niet elke dag opnieuw de pictoagenda up te daten. Doordat alles via de cloud gebeurt hoeft het ook niet meer dat alle agenda s van de gezinsleden eens naast elkaar moeten gelegd worden. De gemeenschappelijke klok Om duidelijk te maken wat de klok eventueel zou kunnen zijn heb ik deze opnieuw voorgesteld aan de hand van mijn eenvoudige tekening van een klok op karton. De feedback was nuttig en leerzaam. Zo werd het duidelijk dat de klok inderdaad z n meerwaarde zou kunnen betekenen in het leven van Jan en het gezin in het algemeen. Maar dat de klok meestal wel zou gebruikt worden om Jan te helpen en op de 2de plaats de ouders en eventueel andere gezinsleden maar dit in mindere mate. Voor Jan zou het een goed systeem zijn dat hij thuis gemakkelijk op een klok kan zien wanneer hij iets te doen heeft, maar dan met de hulp van de pictogrammen erbij. Anders kan hij daar geen betekenis aan geven. 22

27 Onderzoek Ook zou er op de klok moeten aangegeven worden hoelang het nog duurt voordat de afspraak begint want Jan kan niet inschatten wat nu het verschil is tussen een kwartier of een uur. Zo kan het zijn dat hij al 2 uur klaar staat met z n jas om te vertrekken, omdat hij te horen gekregen heeft dat z n volgende agendapunt vertrekken is naar het zwembad. Ook kan de kalender zijn nut bewijzen als de mama of papa van Jan niet thuis zijn. Jan kijkt altijd eerst wie dat er thuis is door te kijken welke auto s er in de garage staan en gaat dan op zoek. Als hij zou kunnen zien op de klok dat mama nog in de vergadering zit en papa in het voetbal zou dit een eenvoudige manier zijn om te laten weten dat hij alleen thuis is tot een bepaald uur. Ze zien ook dat de klok z n nut kan hebben als Jan alleen gaat gaan wonen of met nog enkele andere personen( wel opletten dat die personen dingen mogen weten van elkaar en zich niet onnodig moeien) zo zou het een voordeel kunnen zijn dat de klok meegroeit met Jan en dat hij deze kan meedoen later en dat dan externen de afspraken kunnen regelen voor hem(met inspraak). Ze denken ook dat de klok z n nut kan bewijzen voor de kleinkinderen die nu net beginnen met kloklezen en zo zelf ook kunnen kijken naar wat ze die dag te doen hebben. Nadeel voor de klok is dat ze minder vlug zal aangevuld worden moest er net die dag iets veranderen of iets bijkomen zullen ze misschien eerder bellen dan de klok up te daten. Volgens de zus van Jan zou het niet nuttig zijn moest de klok meerdere dagen of een week vooruit tonen omdat Jan daar toch nog niet mee bezig is. Misschien zou dit wel voor de anderen in het gezin z n nut bewijzen maar dit is niet het belangrijkste, het is vooral de dagplanning die primeert. Wat er ook aangehaald werd is dat mensen met dementie, die samenleven, ook kunnen geholpen worden door de klok die hen meedeelt wat ze moeten doen en hoe het verloop van de dag eruit ziet. Maar dit zou dan nog eens verder onderzocht moeten worden. Belangrijk is ook dat alle pictogrammen voor de hele dag zichtbaar zijn en niet van de ene activiteit die bezig is. De cloudina app 23

28 Onderzoek LITERATUUR Pictures children autism Conclusie: Een agenda met pictogrammen kan een grote hulp zijn voor ouders om hun kinderen bepaalde dingen te laten doen. Het helpt hen om minder verkeerd gedrag te tonen en te doen wat er van hen verwacht wordt. Een agenda met pictogrammen is vooral eenvoudig voor het aanleren van dingen. De eerst keer is dit wat moeilijker maar daarna lukt het om in enkele minuten iets nieuws aan te leren. Daarna verliest het zijn nut een beetje maar blijft het een goede ondersteuning voor de dagindeling. Ook voor kinderen met een verstandelijke handicap is het een hulpmiddel omdat deze veelal niet kunnen lezen. Agenda op het werk Belangrijke punten van een agenda zijn toegankelijkheid, eenvoud en toegang voor anderen. De agenda moet aanwezig zijn wanneer het ook nodig is. Een belangrijkheidsgraad toevoegen aan een afspraak heeft niet veel nut doordat verschillende dingen voor iemand anders belangrijker zijn en omgekeerd. Het opslaan van de kalender van vorig jaar kan een voordeel betekenen voor het maken van nieuwe agendapunten: Om te zien waar ze dan mee bezig waren, hoe ze hun tijd doorbrachten. Er zijn verschillende manieren om agendapunten weer te geven, niet alleen per dag per week of per maand, maar ook wat er weergegeven wordt. Zo zijn er de volgende puntjes in een werksituatie. scheduled meetings with start times, end times, locations, etc. blocks of time for doing solo activities pulse events (of the must get that done this afternoon notes of deadlines notes of other happenings that might impact on the diary user (e.g. meetings tha they should be aware of, visitors to the School, when close colleagues are away) Een systeem zoals doodle is een goede manier om afspraken te regelen. Pro-Contra s groepskalender werk 24

29 Onderzoek Familie kalender Een familiekalender moet eenvoudig zijn (enkel een kalender niet meer dan dat) Flexibiliteit is nodig voor de verschillende taken. Een familiekalender moet helpen bij het coördineren van taken eerder dan het waarschuwen van taken Een familie kalender moet op een zichtbare plaats hangen in huis waar veel mensen komen. Maar als we met digitale kalenders werken mag dit niet verloren gaan. En toegankelijkheid overal is een pluspunt. 25 Het gebeurt regelmatig dat er maar 1 iemand toegelaten is om op de familiekalender te schrijven (meestal de moeder) en zij regelt dan alle afspraken voor de familie en vult de kalender aan.

30 Onderzoek SpiraClock Een andere interessante paper is deze over de SpiraClock. De Spiraclock is een klok waarop een spiraal staat afgebeeld voor evenementen die in de dichte toekomst gebeuren. Deze klok heeft als voordeel dat er niet steeds alarmen afgaan maar dat het mogelijk is om continu te zien wat er in het volgende uur of langer te doen is. Software organizers all have global and static calendar displays that are useful for building, organizing and consulting schedules. However, they can t be continuously displayed on the screen, and accessing them has a cost. Users consult them at intervals, and have to rely on their prospective memory -or external artifacts such as post-it notes- for performing te right tasks as the events are becoming current. De SpiraClock maakt gebruik van een spiraal. Deze stopt bij de lange wijzer. Er kan met de muis op geklikt worden en doorgespoeld worden in de tijd. Dit maakt de tijd tastbaar wat een natuurlijker manier is om met tijd om te gaan net zoals de analoge klok. Andere papers over het anders visualiseren van tijd: -What you get is not what you need -Developing Calendar Visualizers for the information Visualizer Linc Agenda De Linc Agenda is een online agenda/kalender met verschillende functies binnen het gezin. Dit is een kalender die een gezin op vele vlakken ondersteunt maar dit is wel een moeilijke en ingewikkelde kalender voor kinderen

31 Onderzoek 27 CONCLUSIE / BESLISSINGEN Er zijn veel mensen die structuur zoeken in hun kalenders om hun eigen afspraken te regelen. Zeker op individueel vlak wordt er al vaak gebruik gemaakt van digitale agenda s. Ook in de zorgsector zijn er al veel middelen die mensen helpen op persoonlijk vlak voor het onthouden van afspraken en taken. Deze systemen zijn op persoonlijk vlak goed en werken goed zolang ze ook onderhouden worden. Dit laatste kan niet echt opgelost worden want dit is een mentaliteitsprobleem eerder dan een tekort aan ondersteuning. We zien wel dat wanneer het groepsafspraken geregelt moeten worden dat er al voldoende middelen zijn om dit te kunnen. Maar mensen willen ook dagelijks weten waar hun familieleden zijn en dit wordt nog niet ondersteund. Meestal hangt er een gemeenschappelijke kalender met afspraken maar deze wordt veelal maar door 1 persoon gebruikt en aangepast en dit zijn dan zeer algemene afspraken. Er bestaan systemen als een tablet aan de muur die ondersteuning bieden maar deze verliezen zich dan in de onmogelijk vele opties en verschillende afspraken. Een kalender aan de muur heeft ook minder betekenis dan een klok wanneer het komt op afspraken op korte termijnen die binnen een bepaalde tijd staan te gebeuren. We kunnen leren uit vorige onderzoeken dat het visualiseren van tijd voor zowel kinderen als volwassenen een hulp kan zijn en een voordeel tegenover digitale informatie. Zo wordt er veel tijd weergegeven met een aantal blokjes die een bepaalde tijdsduur voorstellen, dit helpt bij het inschatten van tijd. Het is duidelijker hoe lang iets duurt door middel van blokjes. Daarnaast worden er ook verschillende hulpmiddelen gebruikt om mensen beter te laten oriënteren in de dag. Dit gebeurt dan vooral bij mensen met dementie, maar ook bij kinderen en mensen met een mentale handicap. Daarom is het aangewezen een 24uurs klok te maken waarop de afspraken getoond worden doordat deze zorgt voor een betere oriëntatie in de dag. Wat we kunnen leren uit de SpiraClock is dat het voorstellen van afspraken op een klok een natuurlijkere planning te weeg brengt. Dit is beter dan een planning met verschillende alarmen doordat dit het mogelijk maakt om continu te plannen in plaats van last minute wanneer het alarm afloopt Beslissingen: -Maken van een klok die de dagelijkse werking van een gezin ondersteunt door het tonen wanneer wie thuis is. Dit gebaseerd op bestaande systemen (Google Agenda) om dubbel werk te vermijden. - Dit visualiseren gebeurt op een zeer intuïtieve manier zoals een analoge klok werkt. -De drempel om ook eenvoudige dingen aan te passen moet ook zeer laag zijn zodat alles erop aangeduid wordt. -De klok wordt gemaakt voor een gezin. Doordat deze mensen willen samenleven en ook willen weten wat de rest doet. Mensen binnen een gezin zijn soms op hun ongemak wanneer iemand niet thuis is en ze weten niet wanneer hij zal thuiskomen of waar hij is. -Rekening houden met kinderen en eventueel mensen met een handicap doordat deze personen nood hebben aan een visualisatie van tijd en afspraken, maar een visuele weergave helpt ook bij volwassenen om beter te kunnen inschatten.

32 Onderzoek DOELGROEP De beoogde doelgroep van de klok zijn moderne gezinnen die gebruik maken van Google Agenda om hun afspraken te onthouden en te delen. De bedoeling is om hen te helpen met het hun eigen continue time management doordat zo n systemen nog niet bestaan. Er zijn enkel systemen waarbij je iets moet opzoeken of op een bepaald tijdstip een waarschuwing krijgt. Daarnaast deelt de klok ook informatie met de verschillende gezinsleden om hen te informeren waar de rest zit maar ook om hen gerust te stellen dat ze nu niet thuiskomen maar binnen de zoveel tijd zullen thuis komen. 28

33 Morfolgische Analyse Idea-Generation I Tijdens het onderzoek werd er al gekeken naar mogelijke manieren om de problemen van dagelijkse planning en continue timemanagement op te lossen maar dit waren eerder losse ideetjes. Eerst werden deze opgeschreven daarna werden deze getekend in vlugge schetsjes. -led in tag -magneet tag -potentio meter -prikbord -in tafel -wit-zwart vs zwarwit -Analoog <-> digitaal -schuifmechanisme -zelfoprollende elektrische kabel. -bluetooth <-> wifi -optische scan. -koelkastklok -Cirkel met stuk uit. -Binnen buiten cirkel 29

34 Morfologische Analyse 30

35 Morfologische Analyse 31

36 Morfologische Analyse MORFOLOGISCHE ANALYSE I Doordat de ideeën die getekend zijn eigenlijk allemaal losse ideetjes zijn, die moeilijk tot 1 product kunnen samengevoegd worden zullen we gebruik maken van morfologische analyse. Deze techniek kunnen we toepassen samen met mensen uit onze doelgroep. Dit zorgt ervoor dat de ideeën direct kunnen afgetoetst worden en aangepast worden aan onze doelgroep. Morfologische analyse is het onderverdelen in deeloplossingen in verschillende categorieën. En kunnen dan verschillende oplossingen afgetoetst worden en zo kan de beste algemene oplossing gevonden worden. Zo was het mogelijk om tot concepten te komen samen met de doelgroep. 32

37 Morfologische Analyse Familie met 4 kinderen tussen 16 en 22 jaar oud. Dit zorgt er dan voor dat we tot een dure oplossing komen, door de projectie van een klok op de muur die kan bestuurd worden door middel van touch. Hierop staat standaard de klok met de afspraken. Daarnaast kan de agenda opgeroepen worden, dingen aan toegevoegd worden en afspraken gewijzigd worden. Familie met 2 kinderen waarvan er 1 een mentale handicap heeft Hier kwamen we tot de oplossing om een soorttijdsbalk te combineren met een schermpje die de afspraken toont, die bezig zijn en die gaan komen. Dit is een systeem die geen input heeft via de klok maar enkel via smartphone en tablet. Dit gezin is al ict-minded en hoeft niet nog een systeem om een elektronisch device te nemen om afspraken te regelen. 33

38 Morfologische Analyse Mezelf Toen ik de morfologische analyse toepaste heb ik als idee een fotokader genomen. Ieder gezinslid krijgt een kader met daarop hun informatie. Ze kunnen zo herinnerd worden aan hun afspraken en zien wat de anderen op dit ogenblik doen. Het zou ook mogelijk zijn om de anderen iets te vragen zoals brood halen. Mensen uit lokaal muziek die een druk leven leiden Zij zouden kiezen voor een gewone klok met daarrond een rond scherm of gewoon meerder schermen langs elkaar. Daarop zou dan de volgende afspraak verschijnen, naast de klok zou er een tablet beschikbaar zijn om andere informatie op te halen. 34

39 Morfologische Analyse Combinatie van kaders en centrale klok Een mogelijkheid is ook het combineren van de klok, samen met de fotokaders als informatie. Zo kan iedereen z n eigen persoonlijk kader hebben en daar z n eigen informatie op zien, en eenvoudig andere informatie raadplegen. Door licht alarmen kan er gewaarschuwd worden als er een afspraak aankomt of als er een to-do taak afloopt. Op de klok kan je dan ziet wie afspraken heeft overdag. Ieder persoon krijgt een kleur en kan zo zien wanneer zijn licht brand dat hij iets te doen heeft op dit tijdstip. Uit deze verschillende ideeën moet er een concept gekozen worden om mee verder te werken. Daarom maken we gebruik van een beslissingsmatrix waar we de verschillende positieve en negatieve punten afwegen tegenover elkaar en zo tot een concept kunnen komen om mee verder te werken. 35

40 Morfologische Analyse BESLISSINGSFASE 36

41 Morfologische Analyse 37

42 Morfologische Analyse 38

43 Idea-Generation II Uit de beslissingsmatrix kunnen we besluiten om verder te werken op concept 5. Dit concept kan natuurlijk nog veranderen in de loop van het ontwerpproces, als blijkt dat andere oplossingen beter werken. Eerst werken we dit concept nog wat uit. De klok biedt iedereen een eigen scherm waar ze hun eigen info op vinden. Dit kan gezien worden als een soort trackingsystem waarbij je zelf kan instellen wat je deelt. Andere kunnen zien als je niets te doen hebt of kunnen zien wat je doet. Maar je wordt ook gewaarschuwd wanneer je afspraak dichterbij komt. Anderen kunnen je dan helpen of kunnen hun taken zo organiseren dat ze overeenstemmen met de andere gezinsleden hun afspraken. De waarschuwing verloopt via blokjes die op het scherm staan, een blokje verdwijnt om de 3 minuten tot er geen meer staan. Ook is er een pulserend licht die dan een waarschuwing heeft voor een naderende afspraak. To- Do list kunnen ook opgevraagd worden en er kan een tijd aan gelinkt worden. Als er een to-do taak dreigt overschreden te worden zal het kader een rood licht uitstralen om duidelijk te maken dat de taak afloopt. Omdat dit product moet blijven gebruikt worden en mensen moeten uitgenodigd worden dit te gebruiken moet de interactie met het product vlot en eenvoudig gebeuren. Daarom is het nodig om interactief te kunnen werken met de kaders en de klok. Op de klok zelf wordt eenvoudigere informatie getoond. Er wordt getoond wanneer er iemand een afspraak heeft. Zodanig dat het eenvoudiger is te plannen en te tonen wanneer je thuis zal zijn. 39

44 Idea-Generation II Deze interactie moet nog verder uitgezocht worden. Om verder te kunnen werken op dit idee werd er eerst een scenario uitgeschreven waarbij de combinatie van een klok met Leds en de fotokaders kan gebruikt worden. SCENARIO Voor het scenario proberen we een dag uit het leven van een gezin met 3 kinderen en 2 werkende ouders na te bootsen. We beginnen s morgens om 6u en de tijd loopt tot s avonds 22u wanneer iedereen slaapt. 40

45 Idea-Generation II 6:00 De vader staat op om naar z'n werk te vertrekken. Hij gaat naar de keuken en ziet op de klok dat z'n vrouw en kinderen binnen een half uur op moeten. Daarom zet hij de tafel ook al klaar voor hen. Hij ziet ook dat het brood bijna op is, daarom stelt hij een to-do taak in voor de moeder en de oudste kinderen door hun kader tegen de klok te houden en de taak in te geven. Net voor hij vertrekt houdt hij nog vlug zijn eigen kader tegen de klok om te zien of hij nog andere afspraken heeft vanavond. De moeder staat op met de kinderen om 6u30. Ze kunnen zich direct aan tafel zetten om te eten. Daarna kijkt de moeder naar de kaders van de kinderen om te zien wat ze te doen hebben. Ze ziet dat er 1 iemand z'n zwemgerief moet meedoen en zet deze klaar om naar school te vertrekken. Ze kan ook direct zien dat er brood moet gehaald worden zo kan ze na het naar school voeren brood kopen. Na het eten spelen de kinderen nog eventjes terwijl de moeder opruimt. 7:00 Plots roept de kleinste dat de lampjes van de fotokaders beginnen oplichten en dat ze naar school moeten vertrekken. Wanneer de moeder terug is kijkt ze naar haar to-do list en ziet dat er nog verschillende werken moeten gebeuren in huis. 11:00 Wanneer ze plots door de keuken loopt ziet ze dat ze binnen drie kwartier al moet gaan werken en ze begint nog vlug eten te maken en haar taken af te ronden. Wanneer de lamp begint te schijnen is ze net klaar met eten en begint ze zich klaar te maken voor werk. 17:00 De kinderen werden van school gehaald door de vader. Als hij thuiskomt ziet hij dat de kaders rood staan omdat er nog brood moet gehaald worden. Hij ziet ook dat z'n vrouw niet vlug zal thuiskomen, en daarom gaat hij samen met de kinderen nog vlug om brood. Hij zet dan een tekstje op het kader van z'n vrouw met de boodschap dat hij brood gaan halen is. Wanneer zij dan thuis komt ziet ze aan haar kader dat haar man weg is om brood. Bij thuiskomt ziet hij dat kleinste om 6uur moet vertrekken naar het voetbal, daarom zet hij direct het eten klaar om te kunnen eten. De kleinste kan al zelf zien dat het licht begint schijnen voor 6 uur en vertrekt naar het voetbal. 18:00 Na het avondeten bekijkt de moeder nog vlug eens de schoolagenda van de kinderen. Ze ziet dat er binnen 2 weken een schooluitstap is en duwt de kaders van de kinderen tegen de klokt. Dan voegt ze de schooluitstap toe aan de agenda van de kinderen. De vader is terwijl bezig met z'n s te lezen en ziet dat ze volgende maand op familiebezoek moeten bij hun tante. Hij kan dan van op z'n computer de volgende afspraak aanduiden voor iedereen van het gezin. 20:00 De moeder ziet dat de kleinste bijna zal terug zijn van het voetbal en zorgt ervoor dat er nog een warme tas zelfgemaakte chocomelk klaarstaat voor als hij thuiskomt. 21:00 De kinderen moeten om 21 uur naar bed en doen dit wanneer ze het kunnen zien op de klok. 22:00 De ouders zien op de klok dat ze morgen wat later mogen opstaan en zette hun wekker daarom wat later voordat ze gaan slapen 41

46 Idea-Generation II UITWERKEN CONCEPT Interactief spel Sifteo cubes is een spelconsole dat bestaat uit minstens 3 blokjes die je naast elkaar kunt leggen om samen te vormen tot een game-interface. Door de blokjes te verschuiven, te kantelen of tegen elkaar te leggen kun je het spel spelen. Deze manier van interactie kan interessant zijn om te gebruiken om de elektrische fotokaders(schermen) aan te sturen. Ofwel dankzij de kaders één gemeenschappelijk scherm aan te sturen. De mogelijkheid bestaat om de sifteo cubes te gebruiken om informatie te tonen. Door middel van icoontjes die zichtbaar zijn. Probleem is dat er niet veel informatie op de sifteo-cubes past. Misschien is het een betere oplossing om enkel de techniek achter de cubes te gebruiken en deze dan toe te passen in de kaders. Digitaal Fotokader Digitale fotokaders zijn kaders die bestaan uit een scherm LCD/LED, die dan verschillende foto s na elkaar kunnen sturen als in een slideshow. Sommige gaan al verder dan enkel een slideshow, de vraag is voor hoeverre deze aanstuurbaar zijn, want afspraken kunnen veranderen en ook niet elke dag is hetzelfde. 42

47 Idea-Generation II Tablet/Smartphone Tegenwoordig zijn er al veel lowbudget tablets en smartphones te vinden die een voldoende groot scherm hebben om informatie op te tonen. Een voorbeeld hiervan is de Tesco Hudl. Deze is te koop voor slechts 115 dollar wat ongeveer 90 euro is. Probleem met tablets en smartphones is dat deze vlug een lege batterij hebben. De functies die mogelijk zijn om te gebruiken op een tablet zijn ook veel te geavanceerd voor hetgeen nodig is. Als er iets aan de muur gehangen wordt moet het simpel zijn. Wel een voordeel is de internetconnectie die dan kan gebruikt worden om via een site een programma te spelen. Een tablet zou handig zijn om te prototypen. E-Reader Een E-reader is een soort tablet die ervoor dient om boeken te lezen. Een E-reader gebruikt geen gewoon scherm maar een E-ink scherm. Dit scherm dient gewoon gemaakt te worden en daarna verbruikt de E-reader geen energie meer. Een E-reader kan ongeveer 2 maanden lang werken zonder de batterij op te laden. Een E-reader zou een goeie oplossing kunnen zijn om de batterijen te besparen maar ook om rust te brengen doordat er geen constant licht moet branden. Nadeel is dat de E-reader geen kleuren heeft en daardoor eerder geschikt is om pictogrammen te tonen dan foto s. Maar foto s kunnen ook al redelijk duidelijk getoond worden. Een ander nadeel tegenover tablets is dat een nieuw beeld even duurt om te laden en animaties zijn zo goed als onmogelijk, maar dit is niet zo belangrijk voor ons systeem. De goedkoopste E-readers kun je al vinden voor 50 euro. Ze zijn dus nog goedkoper dan de goedkoopste tablets. Nieuwe E-readers kunnen nu ook al kleuren genereren. De vraag is voor hoeverre dit nodig is. Als zwart-wit foto s duidelijk genoeg zijn kan je dit ook gebruiken. De kleuren kunnen wel handig zijn om te gebruiken voor eventuele kleurenindicatie. 43

48 Idea-Generation II RGB LED strips RGB led strips kunnen gebruikt worden om bepaalde informatie voor te stellen. De pixels zijn echter zeer groot en zo kunnen enkel simpele dingen weergegeven worden, tijdsbalken met kleuren, pictogrammen. Maar foto s zijn veel te gecompliceerd daarvoor. Misschien is het mogelijk om met pictogrammen te werken, maar door mijn gesprek met Ithaka heb ik geleerd dat het eigenlijk veel beter is om afbeeldingen te gebruiken. Leds zijn wel een goedkope manier om iets duidelijk te maken. Maar dit kan snel duur worden doordat er veel nodig zouden zijn. Die kleuren kunnen gebruikt worden als indicatie over welk gezinslid er informatie wordt gegeven en om eventueel pictogrammen te tonen. Google Now Google now is een app die bedoeld is om je dag te managen. Je wordt herinnerd aan afspraken, je krijg verkeersinformatie om naar het werk te gaan en een berekening van hoe vlug je er kan raken. Daarnaast is het mogelijk om algemene informatie te krijgen. Wat er kan gebruikt worden voor de klok is de berekening van de tijd wanneer iemand thuis geraakt. Zo kan de klok up to date aanduiden hoe laat iemand zal thuiskomen. Ook al is er die dag meer of minder file dan anders. 44

49 Idea-Generation II VERSCHILLENDE OPLOSSINGEN Uit de verschillende informatie kunnen we nu enkele oplossingen afleiden om de klok te maken. De klok Er zijn verschillende oplossingen voor de klok. Een enkele ring kan gebruikt worden om informatie op te halen. Deze is dan zichtbaar als je er een kader tegenhoud. Andere oplossingen zijn een aantal ringen met leds naast elkaar. Er kan dan een standaard model gemaakt worden van 6 ringen omdat de meeste gezinnen maar tot 4 kinderen tellen. Enkel is het jammer dat dit geen algemene oplossing is. Daarnaast kan er gebruik gemaakt worden van een scherm waarop de ringen staan. Dit scherm is eenvoudiger aan te passen op schaal dus kan er altijd plaats zijn voor iedereen. Hetzelfde is geldig voor projectie. Enkel kan het veel groter voorgesteld worden bij projectie. Soms kunnen er dan wel problemen zijn met de zichtbaarheid als er geen duidelijke achtergrond is of als er licht schijnt op het scherm. Het Fotokader Ook hier zijn er verschillende mogelijkheden, Ten eerste kunnen we een gewone fotokader met foto gebruiken die dan in combinatie met de klok gegevens kan ophalen. Anderzijds is er ook de Sifteo-cube die kan gebruikt worden om kleine pictogrammen of zelfs fotootjes te tonen Deze zijn klein en tastbaar en kunnen geprogrammeerd worden. Anderzijds is een elektrisch fotokader ook mogelijk maar de vraag is in hoeverre deze aanstuurbaar zijn. Wel aanstuurbaar zijn de E-reader met E-ink scherm en de tablet. De tablet is duidelijk en goed zichtbaar maar heeft een slechte batterij. Ook is dit weeral een scherm dat erbij komt. De E-ink gaat lang mee zonder op te laden doordat deze slechts energie verbruikt tijdens het herladen van de pagina. Maar deze is dan minder goed in kleuren of de meeste zijn zelfs enkel zwart-wit zonder grijsschaal. Anderzijds is dit ook prettiger om te lezen/bekijken. 45

50 Idea-Generation II Alarm Voor het alarm is er maar keuze tussen licht en geluid, Het licht kunnen we echter nog opsplitsen in 2 verschillende manieren : 1 kleur licht, verschillend kleuren licht. Bij geluid is er keuze tussen standaard piep of andere muziekjes. Interactie De kaders kunnen gebruikt worden voor verschillende interacties. Deze interacties kunnen gebruikt worden om verschillende informatie op te halen, to-do list, agenda, gemeenschappelijke agenda, wijzigingen aanbrengen. Hieruit was het mogelijk om opnieuw een morfologische analyse te maken. 46

51 Morfologische Analyse II MORFOLOGISCHE ANALYSE II De morfologische analyse zal deze keer uit 5 verschillende onderwerpen bestaan namelijk : klok / kader / alarm / interactie en andere. Hier worden opnieuw kaartjes van gemaakt. 47 Om samen met de morfologische analyse een duidelijker beeld te scheppen heb ik enkele eenvoudige kartonnen prototypes gemaakt. Deze stelden de verschillende klokken voor. Deze verschillen in grootte en informatie die weergegeven wordt. Naast de klokken werden ook de kaders gesimuleerd door middel van Sifteocubes en een kader waar verschillende kaartjes kunnen ingestopt worden om de informatie te simuleren die er mogelijk op kan komen. De foto hiervan staat op de volgende pagina.

52 Morfologische Analyse II Deze test werd uitgevoerd bij verschillende mensen met een verschillende visie. Sommige keken naar productie sommige meer naar gebruik van de klok. Uit de morfologische analyse 2 volgden de volgende concepten. Geert 54J Geert heeft een gezin van 4 zijn vrouw en 2 kinderen waarvan er 1 een mentale handicap heeft. Hier kwamen we samen tot een oplossing van een klok met een vast aantal banen. Een klok die kan aangeraakt worden om vlug enkele aanpassingen te maken. Daarnaast zou hij de kadertjes gebruiken om foto s te tonen van de volgende taak. De klok werkt via touch zodanig dat ze eenvoudig aan te passen is. Op de kaders zie je foto s van de activiteit die er zit aan te komen of gewoon een foto van zichzelf. Ieder kader heeft het kleur van de bijpassende ring. Deze klok is eenvoudig en simpel zodanig dat ze effectief gebruikt zal worden. 48

53 Morfologische Analyse II Ludo 57J Ludo woont samen met zijn vrouw zijn zoon is al het huis uit. Deze zouden kiezen voor een klok met als display voor de cirkels een scherm in het midden van de klok. Daarnaast zouden fotokaders gebruikt worden met gewone foto s om zo te kunnen zien wie welke cirkel heeft. Daarbij komen er op het kader lichtjes die dan alarm kunnen geven als er een afspraak aankomt. Anne-Marie 47J Anne-Marie is getrouwd en heeft 4 kinderen. Zij geeft les aan mensen met een mentale handicap. Ze kiest ook voor een klok waarop de cirkels getoond worden me behulp van een scherm omdat dit de duidelijkste manier zou zijn. Op de kaders zou ze dan een gewone vaste foto zetten met daaronder tekstdisplays die taken en afspraken afzonderlijk tonen. Ze is van mening dat wanneer iemand niet kan lezen deze ook geen behoefte zal hebben aan lezen wat erop staat. 49

54 Morfologische Analyse II Jan 45J Jan Dewagtere is bedrijfsleider, is getrouw en heeft 3 kinderen. Hij bekeek de klok vooral uit het standpunt van productie. Hij zou de kaders weglaten en de informatie ook tonen om het scherm. Naast de informatie komen de cirkels ook op het scherm in het midden. Jacob Jacob is de opdrachtgever en heeft zelf ook een gezin zijn vrouw en een dochtertje. Hij zou de klok zien als meerdere banen. De sifteo cubes lijken hem het interessantst om eenvoudige dingen op te tonen en te gebruiken om eenvoudige dingen te veranderen. 50

55 Morfologische Analyse II CONCLUSIE MORFOLOGISCHE ANALYSE II Voor de klok wordt er gekozen tussen een aantal vaste banen en het scherm. De vaste banen zijn meer werk om te maken dan de klok maar kunnen wel tot een mooier eindresultaat leiden. Een scherm in het midden biedt wel meer mogelijkheden naar de toekomst toe. De kaders zijn moeilijk om te integreren in de klok. Het probleem van de kaders is dat, als ze als een scherm fungeren, deze veel te complex worden om eenvoudig te besturen en te gebruiken. Wanneer we de kaders vereenvoudigen verliezen ze veel van hun betekenis en is het niet meer nuttig om deze nog te gebruiken. Een ander nadeel van de kaders is dat deze extra bijkomende foto s eigenlijk ook eenvoudig met een tablet of smartphone kunnen opgezocht worden indien deze gewenst zijn. Een 3de nadeel dat de kaders teweeg brengen is dat alles verteld wordt aan iedereen. Misschien is het handiger om nog wat informatie achterwege te laten waarover dan kan gepraat worden. Zodanig moet er geen allesvervangend systeem gemaakt worden. Hetzelfde nadeel vinden we bij sociale media die eigenlijk echt sociaal contact doet verminderen. Hieruit wordt er beslist om geen aparte kaders te maken. Die kaders zouden te moeilijk zijn om erbij te integreren in een goed geheel. Ook wordt er beslist om de informatie weer te geven via leds op de klok en geen scherm ernaast. Dit vereenvoudigt ook de interface van de klok. 51

56 4 Concepten Er werden verschillende interacties bekeken hoe de klok zou kunnen gebruikt worden en hoe de gegevens moeten ingevoerd worden op de meest eenvoudige manier. Daaruit werden 4 interacties gehaald en was het mogelijk hiervan een 3D beeld te maken om te tonen hoe de klok er zou kunnen uit zien en hoe deze te hanteren zou zijn. De verschillende concepten zijn hieronder beschreven. CONCEPT 1 Dit is een eenvoudige klok waarop afgebeeld staat door middel van ringen wanneer welke persoon thuis is. De bediening gebeurt met behulp van één enkele knop waaraan gedraaid kan worden. Zo worden de verschillende tijden aangepast. De verschillende ringen kunnen alleen worden aangepast op plaatsen waar geen afspraak gepland staat. De rest is aanpasbaar. Zowel het aanduiden van aanwezigheid als het afwezig zijn. De Informatie is miniem maar wel interessant met het oog op het dagelijkse timemanagement. +Eenvoudigste vorm +Slechts 1 knop + Makkelijkste hardware. -Meer stappen om aanpassing te maken. -Geen afbeelding 52

57 4 Concepten CONCEPT 2 Hier wordt dezelfde informatie zoals bij klok 1 getoond maar de interactie is hier uit menselijk standpunt vereenvoudigd. Wanneer op de juiste knop gedrukt wordt kan door middel van een touch de baan aangepast worden waar de leds niet hoeven te branden. Dit is een simpelere manier van aanpassen maar moeilijker te maken +Simpelere interactie +Eenvoudige info -Geen afbeeldingen -Meer elektronica (sensors?) -Geen afbeeldingen CONCEPT 3 Deze is de meest ingewikkelde oplossing. Hier zijn er verschillende knoppen + een scherm voorzien die extra informatie toont. Wanneer er niet met de klok geïnterageerd wordt staat enkel het tijdstip digitaal op het scherm. Hier is meer informatie beschikbaar maar de interactie is iets moeilijker. Het blijft wel touch-gevoelig. Zo kun je de verschillende info opzoeken of veranderen en blijft de interactie relatief eenvoudig. +Toont wat er te doen is. +Eenvoudige interactie +Echte visuele vertaling van de agenda -Moeilijkere elektronica -Scherm 53

58 4 Concepten CONCEPT 4 Dit is gelijkaardig aan concept 3 maar hier wordt geen gebruik gemaakt van touch. Hier kan de middelste ring bewegen. Als je op de knop drukt terwijl je de ring beweegt kun je de tijden aanpassen. Hier is de interactie minder snel dan bij de touchring maar het blijft tastbaar wat een groot voordeel is. De technische uitwerking hiervan is wel wat moeilijker doordat er nu bewegende onderdelen zijn. Nu kan de positie wel nauwkeuriger gemeten worden. +Tastbaar +eenvoudige interactie/leuke interactie +afbeeldingen van de verschillende taken. -Bewegende delen. -Duidelijke interactie. Uit deze verschillende concepten moet er nu een keuze gemaakt worden. Doordat we nog steeds willen ontwerpen in samenspraak met de gebruiker wordt er nu ook terug met de gebruiker gesproken en is het mogelijk om samen te beslissen met welk concept er verder gewerkt wordt. Doordat we nu heel specifieke concepten hebben is het geven van scores op verschillende onderdelen een goede methode om zo tot een mogelijke oplossing te komen. De verschillende scores worden eerst verwerkt en daarna wordt er verder gewerkt met het concept met de hoogste score. Om duidelijker te maken wat de interacties zijn werd er een prototype gemaakt van de klok en z n verschillende interactiemethodes. Deze kan dan meegenomen worden naar de gebruiker en om hem te helpen zijn scores te bepalen. 54

59 4 Concepten BESLISSING Om de verschillende interacties te kunnen aftoetsen aan de gebruiker werd een houten klok gemaakt die deze verschillende interacties kon simuleren met enkele hulpstukken. De klok was geverfd met schoolbordverf zodanig dat er met krijt op getekend kon worden. Zo kon de interactie gesimuleerd worden. Deze klok werd gegeven aan de gebruiker samen met de 3D beelden van de verschillende klokken. Daarna konden ze de klok even gebruiken en werd hen gevraagd scores te geven op verschillende criteria. Elk van die criteria heeft een gewicht die dan vermenigvuldigd wordt met de score. Iedereen kon scores geven op de verschillende klokken en zo kon er gekozen worden met welke klok er verder gewerkt wordt. BEOORDELINGSCRITERIA + GEWICHT -Eenvoud interactie 5 -Verkregen informatie 4 -Look 3 (voor mezelf) -haalbaarheid 3 -Voorkeur 2 55

60 4 Concepten Dit zijn de scores door mij gegeven op de verschillende concepten. Deze zijn allemaal op 5. Deze worden dan verrekend samen met de scores gegeven door de doelgroep. 56

61 4 Concepten Hierboven werden de verschillende scores opgeteld. Daarna moeten deze scores verrekend worden om tot een algemene score per concept te komen. Om tot de totale score te komen worden eerst de scores opgeteld en daarna gedeeld door het aantal personen die scores gegeven hebben. Daarna wordt er rekening gehouden met het gewicht van de criteria. Dit door de berekende score op 5 voor ieder criteria te vermenigvuldigen met het gewicht. 57

62 4 Concepten We werken verder op Concept 2. Deze heeft een score van 65 terwijl concept 3 maar 63 had. Op de scores gegeven door de ondervraagde mensen had Concept 3 de bovenhand maar door de haalbaarheid en voorkeur haalde Concept 2 het. Concept 2 is een realistischer concept omdat het gebruik maakt van een gewone agenda die al bestaat. Met Concept 3 zou er een volledig nieuw agendasysteem moeten komen dat gebruik maakt van foto s in plaats van tekst. Daardoor is ook Concept 2 eenvoudiger wat blijkt nodig te zijn voor dingen die binnen aan de muur hangen. Anders worden die systemen aan de kant gelaten en niet gebruikt. 58

63 4 Concepten Op de klok worden verschillende ringen getoond die aanduiden wanneer iemand thuis is. Dit is een eenvoudige versie van de klok zonder te moeilijke interactie of informatie. De klok heeft als voordeel dat het een visueel beeld geeft van de verschillende afspraken die er gebeuren. Hij toont wanneer iemand thuis is en hoe lang iemand weg zit. Dit is handig om te weten voor de andere gezinsleden zodanig dat ze hun eigen time management kunnen doen, gebaseerd op wat de anderen doen. Ze kunnen eenvoudig en intuïtief zien hoe lang iemand nog thuis zal zijn. De tijden zijn aanpasbaar door de touchring op de klok. De knoppen dienen ervoor om in te geven van wie z n tijden aangepast moeten worden. Eventueel kan er nog andere informatie opgehaald worden. 59

64 Uitwerking Concept VORMGEVING VAN DE KLOK Er werd gekeken wat de beste plek zou zijn om de knoppen op de klok te plaatsen. Daarbij werd er rekening gehouden hoe deze vormgeving de handelingen beïnvloedt maar ook naar het esthetische aspect. De knoppen aan de binnenkant werden het slechts bevonden doordat deze iets minder aantrekkelijk zijn en doordat dit het handelen hindert. Als er iemand moet geselecteerd worden en dan tijden aangepast moeten worden kan het zijn dat de armen elkaar moeten kruisen wat een vlotte bediening hindert. De knoppen langs buiten zijn al een stuk mooier. Maar dan blijft het probleem, wanneer de klok slechts door 4 personen gebruikt wordt lijkt het alsof er 2 mensen te kort zijn. Daarom werd er gekozen om de knoppen afneembaar te maken zoals ook beslist op pagina

65 Uitwerking Concept De knoppen kunnen eraf gehaald worden maar als ze erop staan moeten de klokken ook passen bij het geheel van de klok. Het is moeilijk om een knop te vinden die hierop past. Daarom werd er gekozen om een soort dock te maken waar verschillende knoppen op kunnen gezet worden, eerder dan op de klok zelf. Er kon dan nog gekozen worden dit dock aan de klok vast te maken of los ervan. Hieronder staat een tekening hoe deze klok eruit kan zien. 61

66 Uitwerking Concept Het is ook mogelijk om de klok eventueel te combineren met iets waar er briefjes op gekleefd kunnen worden of dingen opgeschreven kunnen worden. De meeste bekende vormen zijn prikborden / whiteborden of schoolborden. Enkel op een prikbord kan niets geschreven worden. Er is ook nog altijd de optie om dit niet te doen. Er werd beslist om verder te doen met een leeg gat in de klok doordat de klok niet de bedoeling heeft om whiteboarden of prikborden te vervangen maar enkel om een extra time-management tool te vormen. Daardoor willen we ook niet dat er bepaalde dingen hangen aan de klok en andere dingen aan het whiteboard waardoor de informatie over 2 plaatsen verdeeld wordt. 62

67 Uitwerking Concept De ring is belangrijk om te tonen dat de klok 24 uren weergeeft. Dit moet van ver zichtbaar zijn zodanig dat mensen hier niet over kunnen verward zijn. Door de tekst langs onder in het donker te zetten kan dit al duidelijker worden. Maar ook door bijvoorbeeld een zon en een maan erop te zetten, zoals bij de 24uurs klok op pagina 9, kan het duidelijk worden dat de klok een volledige dag beschrijft. Ook als er 24 op staat zal het al een stuk duidelijker worden dat het over een 24 uurs klok gaat en niet 12 uurs klok. Eigenlijk is het niet de bedoeling dat er exact getoond wordt hoe laat het is en hoe laat iets begint. De klok moet gewoon op een eenvoudige manier tonen hoelang iets nog duurt. Het is wel de bedoeling dat wanneer er dan meer in detail gekeken wordt er wel meer duidelijk wordt. 63

68 Uitwerking Concept Hierboven staat een klok met los dock, en een klok met een dock in het midden. Hieronder staan klokken met een rond dock voor de knoppen. Er werd gekeken naar verschillende vormen en materialen. 64

69 Uitwerking Concept Op deze pagina staan een tiental schetsen van hoe de klok er zou kunnen uitzien. Er werd ook gekeken naar manieren waarop er eventueel met materialen kan gespeeld worden hout of wit plastiek. Naast materialen werd er rekening gehouden om eventueel extra informatie toe te voegen aan de klok. 65

70 Uitwerking Concept De betere klokken werden uitgewerkt in 3D renders om te zien wat er het mooiste zou zijn. De meeste zijn met een rond dock station waar de knoppen op komen en 1 klok in hout. De klokken met rond dock nemen het meeste plaats in om aan de muur te kunnen hangen maar hebben wel een consequentere vormgeving. Uiteindelijk werd gekozen om de eenvoudigste klok te maken. Deze uit hout met een dock die er rechtstreeks aanhangt. 66

71 Uitwerking Concept INTERACTIES EN FUNCTIES VAN DE KLOK Wat -De klok toont wie van het gezin thuis is in het verloop van de dag. Hij toont wat er te gebeuren valt de volgende 23uur. -Het tijdstip wordt aangegeven door de witte rij van leds. Opgelet, het is een 24-uurs klok. De middag staat bovenaan en middernacht onderaan net zoals de zon s middags hoog staat en om middernacht onder is. De wijzer toont per kwartier hoe laat het is, je kan dus niet exact zien hoe laat het is. Enkel het verschil tussen 10u15 en 10u30 is zichtbaar. De klok hoeft niet nauwkeuriger te zijn doordat we geen onnodige precisie willen creëren en een kwartier is juist de tijd dat de meesten kunnen inschatten. Enkel kinderen kunnen daar eventueel problemen bij hebben. 67

72 Uitwerking Concept -Iedere persoon krijgt een kleur toegewezen. Bijvoorbeeld een gezin met 2 ouders en 1 dochter krijgt de moeder rood, de vader blauw en de dochter groen. Ze kunnen dan dingen tonen in hun kleur om aan te duiden dat ze iets te doen hebben. -De verschillende cirkels tonen wie wanneer thuis is. Het is logischer dit omgekeerd te doen, wanneer er iemand bijvoorbeeld een afspraak heeft, maar doordat we de focus willen leggen op het samenzijn tonen we wanneer ze thuis zijn. -Wanneer de cirkel onderbroken wordt wil dit zeggen dat de persoon niet thuis is op dat moment. -Wanneer het lichtje lichter is van kleur wil dit zeggen dat de gebeurtenis in het verleden is -Als er iemand moet vertrekken zal op de wijzer zijn kleur knipperen. 68

73 Uitwerking Concept De Touch-ring Op de klok is een touch gevoelige ring. Door die ring kun je bepaalde informatie oproepen uit de klok. -Als je wil weten wat iemand doet op een bepaald tijdstip moet je één maal op dit tijdstip drukken voor de eerste persoon druk je een 2de keer gaat de klok naar de 2de persoon en zo kun je de verschillende gezinsleden overlopen. -Als je wilt weten wie er morgen thuis is moet je met 2 vingers op de klok duwen. Je weet niet wat ze moeten doen maar je kan wel zien wanneer ze weg moeten. De extra informatie is niet nodig omdat je nog tijd hebt om deze eventueel op te zoeken of omdat je nog kunt vragen wat ze morgen moeten doen. Om overmorgen te zien moet je met 3 vingers duwen, verder gaat het niet. 69

74 Uitwerking Concept De knoppen -De knoppen worden gebruikt om toegang te geven tot de agenda Wanneer de knop op de klok zit wordt die agenda getoond. De knop geeft de toegang tot de agenda (prototype werkt anders, agenda voorgeprogrammeerd). -De drukknop zelf dient er dan voor om tijden aan te passen. Wanneer de knop ingedrukt wordt is het mogelijk de tijden aan te passen met gebruik van de touch ring. -Om tijden aan te passen druk je op de knop en duw je met jouw vinger op de juiste plaatsen rond de touch ring. (Zie volgende pagina) -Om aan te passen voor 2 personen duw je eerst op een van de personen en hou je die knop in terwijl je een andere persoon selecteert en daarna de tijden op de klok aanpast. 70

75 User Experience Design AFTOETSEN VAN HET CONCEPT Door keuzes te maken uit de verschillende concepten zijn we gekomen tot een finaal concept. Nog niet alles ligt al vast en we willen ons focussen op een goede user-interface die duidelijk is voor iedereen. We willen de experience van de gebruiker meten. Dit is moeilijk om te doen zonder prototype. Daarom simuleren we de interactie met gebruik van de klok met schoolbordverf. De gebruiker krijgt verschillende scenario s voorgeschoteld. Dan moest hij interageren met de klok. Er werd gekeken naar de handelingen en het krijtbord werd aangepast naargelang wat de gebruiker deed. Deze techniek heet de wizard of oz. De gebruikers kregen een korte handleiding met inleiding over de functie van de klok en hoe deze werkt Daarna kregen ze enkele scenario s voorgeschoteld. Deze scenario s zijn: 1. Hoe laat is het nu op de klok? 2. Kijken bij thuiskomt op de klok om samen te kunnen eten 3. Tafel wel of niet afruimen na het eten 4. Samen met familielid vertrekken naar grootouders voor 1uur en een half. (aanpassen op de klok) 5. Afspraak van 4 tot 6 die geannuleerd wordt. 6. Telefoon gaat voor de vader. Hij is niet thuis. Wanneer komt hij thuis? 7. Er wordt vandaag een pakketje geleverd is er altijd iemand thuis? 8. Voor hoeveel personen moet er eten gemaakt worden s middags? 9. Moet ik ergens naartoe vandaag? En wat moet ik doen? 10. Wanneer komt mijn broer thuis zodat ik met de auto kan vertrekken naar..? 11. Is er vanavond iemand thuis die mij kan voeren/ halen? 12. Moet er brood gehaald worden voor morgen of is er s morgens nog tijd? 13. Wie was er een half uur geleden thuis. Hun handelingen werden bekeken en gesimuleerd op de klok. Daarna werden de handelingen geanalyseerd. VERWACHT POSITIEF Zien wanneer wie thuis is en herleiden waar ze zijn. Interactie duidelijk met handleiding. VERWACHT NEGATIEF Moeite met 24u Moeilijk verleden/heden verkennen Alarm 71

76 User Experience Design De testpersonen werden onderverdeeld in verschillende categorieën: -Kinderen <18J -Jongeren 18 30J -Jong-Volwassenen 30-45J -Volwassenen >45J De Resultaten 72

77 User Experience Design TEST MET HET ELEKTRONISCH PROTOTYPE Nu is het al mogelijk om te testen met het elektronisch prototype. Dit is een groot voordeel in vergelijking met testen met een schoolbord klok. De aanpassingen van op de vorige pagina werden al voorzien op de klok. Zo kan dit al getest worden. De klok werd opnieuw op dezelfde manier getest. Er werden scenario s voorgeschoteld die dan moeten uitgevoerd worden door de testpersoon. Verwachtingen van de test: - De interactie klopt en is duidelijk. Het is eenvoudig om de klok te gebruiken. Dit wil zeggen informatie opzoeken en tijden aanpassen. - Het is duidelijk op de klok hoe laat het is -De tekst op de klok is niet geheel duidelijk maar wel leesbaar. - De informatie is duidelijk en leesbaar. Testpubliek De test werd deze keer afgenomen bij een minder gevarieerd publiek doordat de elektronische klok minder verplaatsbaar is dan de houten klok. Het was mogelijk om bij 7 personen te testen wat een duidelijk beeld brengt over de klok. Resultaten -Uit de test blijkt dat door het vele licht op de klok de informatie veel te druk overkomt. Het zou beter zijn dat de informatie iets duidelijker en eenvoudiger weergegeven wordt. -Daarnaast bleek dat het vervelend was dat de tekst op de klok verschijnt vanaf dat de touchring aangeraakt wordt. Dit is vervelend omdat er dan telkens 5 seconden gewacht moet worden vooraleer er opnieuw de standaard informatie verschijnt. -Wel iets dat opgemerkt werd is dat 2 van de 7 personen de tijden niet juist aanpassen. Wanneer ze een afspraak hebben en ze zij om 12 uur thuis selecteren ze ook 12 uur zelf. Dit wil dan eigenlijk zeggen dat ze om kwart na 12 thuis zijn. Dit is een fout waar er mogelijk een oplossing voor moet gezocht worden. Aanpassingen -Er wordt getoond wie weg is op de klok in plaats van wie thuis is. De informatie wordt zo minder druk en duidelijker. -Er moet dubbel geklikt worden op het juiste uur om te weten wat ze doen op dat tijdstip. Het is dan mogelijk om de verschillende informatie te doorlopen. De andere positieve kant hiervan is dat de klok minder stroom verbruikt. -Voor het verkeerd aanpassen van de tijden werd er geen oplossing gevonden. 73

78 Technische Uitwerking De elektronica werd simultaan met het design van de klok ontwikkeld. Maar in het dossier wordt deze apart besproken in dit hoofdstuk. Enkele van de componenten zijn al besproken in het onderzoek maar worden hier nog eens toegelicht. AANPASSEN VAN TIJDEN Het aanpassen van tijden kan op verschillende manieren gebeuren. Er werd gezocht naar een simpele intuïtieve manier om deze tijden aan te passen. Dit gebeurt door op een knop te drukken en een beweging te maken op de klok die de tijden verandert. De knoppen worden later besproken nu gaat het vooral over de manier waarop er kan bepaald worden welke tijden er aangepast worden. Dit gebeurt op een tastbare manier. Hall sensor Een hallsensor meet het magnetisch veld dat uitgestraald wordt. Er kan dan een beweegbaar deel gemaakt worden waar er een magneet aan hangt. De Halsensor kan over een bepaalde afstand meten waar dit object zich dan bevindt. Dit is hetzelfde systeem zoals besproken in Concept 4 Pagina 54 Voor & Nadelen: + Nauwkeurig +Continu -Beweegbare delen - Kleine afstanden PotentioMeter Een potentio meter is een weerstand waar van de waarde kan veranderen door aan een knop te draaien. Deze kan ook werken wanneer iemand een geleidend materiaal aanraakt terwijl hij ook vasthangt aan de sensor. Zo is het mogelijk te meten wat de weerstand is. Wanneer het geleidend materiaal op een andere plaats wordt aangeraakt krijgt dit een andere waarde. Voor& Nadelen: +Robuust +Lange Afstand -Connecteren met 2 plaatsen -Onbetrouwbaar, verschilt veel van de temperatuur, zweterigheid en van mens tot mens. 74

79 Technische Uitwerking Capacitieve Touch Een capacitieve touch-sensor is een sensor die het elektromagnetisch veld rond een geleidend materiaal meet. Waarin hier een verandering komt dan merkt de sensor dit op en kijkt hij of de pads al dan niet aangeraakt worden. Deze werkt. dus als een soort drukknop. Daarom is er per LED 1 Touchpad nodig. Voor & Nadelen +Precies +Eenvoudig te implementeren -Betrouwbaarheid -Aantal pads die gebruikt kunnen worden afhankelijk van de sensor. Er werd gekozen voor de capacitieve sensor omdat dit het mogelijk maakt om 96 touch-sensoren te maken over de omtrek van de klok Er moeten gewoon koperen vlakjes voorzien worden waar er dan op gedrukt kan worden. Het is ook mogelijk om te sliden en een afstand van 1 tot 3 mm waar te nemen. Er zijn verschillende soorten touch-sensors. Zo zijn er die maar 1 pad aankunnen maar er zijn er ook die meerdere touchpads aankunnen. Uiteindelijk werd er gekozen voor de MPR121 deze kan gekocht worden op breakoutboard bij Sparkfun. Dit maakt het mogelijk dat deze eenvoudiger kan geïmplementeerd worden. Het was ook mogelijk deze chip op het bord te plaatsen maar dit bespreken we bij het maken van de printplaat. Aan de MPR121 kunnen er 12 pads gehangen worden. Hij communiceert met de arduino via I²C maar er kunnen maar 4 chips op een bus gehangen worden. We zullen nog een multiplexer nodig hebben of een andere arduino waar er meerdere I²C connecties kunnen gemaakt worden. Ook de knoppen maken gebruik van touch. Daardoor hebben we 9 touch sensoren nodig. Er kunnen er 4 op een bus staan dus hebben we 3 I²C bussen. 75

80 Technische Uitwerking DE DISPLAY Het is de bedoeling dat we de verschillende tijden op een duidelijke manier tonen met verschillende kleuren. Daardoor komen we automatisch bij lichtjes. De meest voor de hand liggende daarbij zijn leds. Leds komen voor in verschillende vormen. Er zijn leds die gewoon aan en uit kunnen staan in 1 kleur deze komen ook voor in strips. Dit zijn dan analoge strips. Deze kunnen aangezet worden wanneer er spanning op gezet wordt. RGB leds zijn leds waar drie kleuren kunnen uitgestraald worden namelijk rood,groen en blauw. Maar door deze kleuren te mengen zijn ongeveer alle kleuren mogelijk. Deze komen voor in verschillende vormen, niet alleen in analoge strips maar ook in digitale vorm. Analoge vorm wil zeggen dat je deze enkel kan aan en uit doen en dat ofwel alle leds of geen enkele brandt. Bij digitale ledstrips is het mogelijk om led per led te controleren. Vanwege de flexibiliteit en eventuele mogelijkheid om ook andere dingen te doen met de leds hebben we gekozen om digitale leds te gebruiken. De aansturing hiervan is moeilijker en het implementeren van deze leds zal waarschijnlijk op een printplaat moeten gebeuren. De leds kunnen ook in een strip gekocht worden om deze dan in een cirkel te hangen, maar dit wil dan zeggen dat we de tussenafstanden tussen de leds niet zelf kunnen kiezen. Dit zal dan een groot deel van de vormgeving van de klok beïnvloeden. Met digitale leds is het mogelijk om zelfs een scherm te maken doordat deze allemaal apart adresseerbaar zijn. Dit kan handig zijn voor de klok als we eventueel andere informatie op de klok willen tonen. 76

81 Technische Uitwerking De leds die we zullen gebruiken zijn de WS2812. Dit zijn leds die robuust zijn, eenvoudig aan te sturen en te gebruiken. De meeste informatie hierover staat op de datasheet. Het zijn RGB leds waar de data van de een op de andere led wordt doorgegeven. Zo is het in principe mogelijk om een oneindig aantal leds aan te sturen. Dit is wel afhankelijk van wat de beoogde refreshtijden zijn en waarmee je ze aanstuurt. Het grote voordeel van de WS2812 is dat er al veel in de leds is ingebouwd wat anders plaats inneemt op de printplaat en zo extra programmeerwerk met zich meebrengt. Zo is er een constant current-chip die ervoor zorgt dat er geen voorweerstanden nodig zijn. De led schuift automatisch de data door waardoor er geen schuifregisters nodig zijn om de data te sturen. Wel is er een condensator nodig om mogelijke ruis te filteren. Deze leds worden aangestuurd op 1 lijn wanneer de data toekomt word deze opgenomen en verdere data wordt doorgestuurd naar de volgende led. Belangrijk hierbij is de timing. Als er een pauze van 50ms tussen zit wil dit zeggen dat de volgende data die komt nieuwe data is en wordt deze niet doorgestuurd. Daarom is het belangrijk dat we met een voldoende snelle microcontroller werken. Ook kan deze led maximum 60mA trekken. Als we dit berekenen voor een volledige klok van 6 banen met 96 leds wil dit zeggen dat de klok ongeveer 36A kan trekken op z n volledige maximum. Dit wordt wel veel minder wanneer we de leds niet op hun sterkste wit laten branden. Ongeveer zal er maximum 6A nodig zijn bij 5 V dit wil zeggen 36Watt. Een arduino Uno levert slechts 600mA. Dit wil dus zeggen dat we een externe voeding zullen nodig hebben om alle leds aan te sturen. De data per led bedraagt 24 bit. Dit wil zeggen met ongeveer 600 leds dat er in totaal 1,8kb aan data moet verstuurd worden terwijl een arduino slechts 2,5kb aan werkgeheugen heeft. Daarnaast moet hij ook nog de rest van het programma kunnen uitvoeren. Mogelijk moeten we op zoek naar een krachtigere microcontroller. 77

82 Technische Uitwerking DE MICROCONTROLLER De microcontroller dient om alles aan te sturen en te verwerken. Arduino is een microcontroller speciaal ontworpen voor mensen die minder bekend zijn tot de wereld van microcontrollers. Arduino biedt hier een eenvoudige programmeeromgeving aan die het eenvoudig maakt om deze te programmeren en te gebruiken. Hierbij staan er ook veel voorbeelden op het internet van mensen die soort gelijke projecten proberen waar er veel kan uit geleerd worden. Er zijn verschillende soorten arduino s die kunnen gebruikt worden om alles aan te sturen. Er is reeds een Uno beschikbaar. Dit is de eenvoudigste arduino maar ook minst krachtige. Naast de Uno is er ook de Yun. Dit is een arduino die gemaakt is om eenvoudig connectie te maken met het internet. Dit maakt het veel eenvoudiger om connectie te maken met google agenda dan een arduino te gebruiken met een ethernet shield op. Wel is het zo dat de Yun niet krachtiger is dan de Uno en dat deze misschien ook moeite zal hebben om alles aan te sturen. 78

83 Technische Uitwerking Als laatste is er nog de arduino Due. Dit is een arduino met veel meer in- en uitgangen en een krachtigere microprocessor. Als we deze gebruiken zijn we zeker dat de arduino krachtig genoeg is en dat we voldoende in en uitgangen hebben om alles te kunnen aansturen. Uiteindelijk maken we gebruik van de Due voor het finaal prototype maar we kunnen al testen met een eenvoudige Uno. Tijdens het maken van het prototype en het testmateriaal blijkt wel dat de Arduino Uno niet voldoende krachtig is en de Yun hier ook problemen bij zou hebben. Daarom werd gekozen voor de Due. De Due is veel krachtiger dan nodig maar dan zijn we zeker over de werking van de klok en dat de microcontroller krachtig genoeg is. Een nadeel hierbij is wel dat er een ethernetshield nodig is om connectie te maken met google Agenda. Als het lukt zullen we gebruik maken van een ethernetshield. Dit is wel afhankelijk van de haalbaarheid om dit te maken en het programmeren binnen de voorziene tijd. DE CONNECTOREN De knoppen moeten kunnen verbonden worden met de klok. Dit gebeurt via connectoren. Er werd gekozen voor USB connectoren omdat deze bekend zijn voor iedereen en dat deze eenvoudig te gebruiken zijn zonder extra knoppen die ingedrukt moeten worden. Ook worden de knoppen later intelligente knoppen waarop er aangegeven wordt welke google calender bij welke persoon hoort en zo kan de klok weten welke lichtjes er moeten schijnen. We kozen gewoon de goedkoopste USB connectoren van op RS-Components. 79

84 Technische Uitwerking INTERNET CONNECTIE De arduino moet ook connectie kunnen maken met internet. Daarvoor hebben we een internetshield nodig. Dit is iets wat gemakkelijk te kopen is online. Dit werd echter niet in het prototype gestopt. Er zijn ook nog andere oplossingen om connectie te maken met internet, zoals de wifi shield van arduino of met de arduino yun waar er al internet connectie aanwezig is. Daarnaast moet er ook kunnen connectie gemaakt worden met google agenda en google now. Dit zou redelijk eenvoudig moeten gaan maar dit werd niet verder bekeken. Google laat toe om gegevens van de google calendar te gebruiken in een programma. Dit gebeurt via de google api s. MULTIPLEXER Voor de touch sensoren gebruiken we het I²C bussysteem. Maar er kunnen maar 4 verschillende MPR121 op een buslijn staan. En de klok heeft er 9 nodig. Daarom wordt er een multiplexer gebruikt om de verschillende signalen te kunnen inlezen. Hiervoor werd er gekozen om de PCA9548A te gebruiken. Dit werd geprobeerd maar we zijn er niet in geslaagd deze werkende te krijgen. Daarom werd er een afstandsbediening gemaakt om de knoppen aan de zijkant te simuleren. 80

85 Technische Uitwerking DE COMPONENTEN 9x 6x 600x 1x 600x 6x 20x 1x 1x ELEKTRISCH CIRCUIT 81

86 Technische Uitwerking PRINTPLAAT De leds moeten allemaal op de juiste plaats staan voor een cleane look. Ook de pads moeten overeen komen met de leds want als deze niet mooi uitgelijnd staan dan zal dit de werking van de klok benadelen. Daarom is het aangewezen om een pcb (printplaat) te maken. Een printplaat moet ontworpen worden op de pc en kan dan gemaakt worden uit printmateriaal. Er zijn verschillende programma s om dit te doen. Er werd gekozen om gebruik te maken van eagle omdat dit een gratis pakket is waarvan het mogelijk was hulp te krijgen door anderen. Er werd ook nog getwijfeld om Multisim en Ultiboard te gebruiken. Dit zijn iets professionelere programma s maar Eagle is voldoende goed om een eenvoudige printplaat te ontwerpen. De afmetingen van de printplaat bepalen voor het grootste deel de grootte van de klok. Daarom is het belangrijk dat we daarmee rekening houden en het eventueel eens te maken om te zien hoe groot het uitvalt. Eerst werd er gekeken welke vorm de pcb moest hebben. We hadden daar keuze uit 2 manieren van maken. Dit waren: een eenvoudige kleine printplaat waarvan er dan 96 gemaakt moeten worden die op mekaar aansluiten, ofwel 8 grotere printplaten waar er meer op kan staan zodat er minder onderlinge connecties zijn. Het voordeel van een kleine printplaat is dat deze veel goedkoper is om te maken dan 8 grotere. De kost om een pcb te maken zit vooral in de opstartkosten, het maken van het materiaal om de pcb te maken. Daarom is de kost per pcb kleiner wanneer er kleine maar vele pcb s gemaakt worden. Er is dan ook de mogelijkheid om 8 grote pcbs te maken. Dit had als voordeel dat er minder connecties nodig waren en dat er meer op 1 pcb kon staan. Dit maakt de klok iets eenvoudiger. Uiteindelijk werd er gekozen voor 8 grote printplaten doordat de kost van 96 kleine wel eens veel groter zou kunnen zijn dan 8 grote voor het prototype. Als er 96 kleine nodig zijn moeten deze gemaakt worden, maar 8 grote kunnen nog zelf gemaakt worden wat de prijs voor een groot deel zal drukken. 82

87 Technische Uitwerking Hierboven staat de eerste ontworpen printplaat. Hierbij werden al de regeltjes van het ontwerpen van een printplaat in acht genomen. Zo mogen er geen hoeken zijn kleiner dan 90 en moeten alle afstanden en diktes gerespecteerd worden. Op de eerste versie was er plaats voorzien om de MPR121 op te plaatsen maar zoals eerder besproken werd er dan gekozen om deze component in breakoutboard te kopen. 83 Hierboven staat de tweede iets eenvoudigere versie van de printplaat. Hier werd er een groundvlak aangebracht en werden de connectoren vervangen door vlakjes waar een draadje aan gesoldeerd kan worden. Ook werd de capacitieve touchsensor verwijderd. Deze printplaat werd gemaakt en getest. Uit deze test was het mogelijk om nog enkele veranderingen aan te brengen aan de finale versie van de printplaat.

88 Technische Uitwerking De finale printplaat werd zo klein mogelijk gemaakt omdat de klok anders te groot werd. De touchpads werden wel verlengd zodanig dat ze gemakkelijker vindbaar zijn. Er werd gekeken dat alle diktes gerespecteerd werden van het GND vlak omdat dit belangrijk was om eventuele fouten te voorkomen. Nu is er de mogelijkheid om deze te etsen of te frezen. Etsen is de meestgebruikte methode omdat je daarvoor geen machine nodig hebt. Deze methode wordt ook toegepast op school dus kiezen we voor etsen. Frezen is al iets moeilijker om correct te doen en dit is ook duurder om een prototype pcb te maken. De eerste pcb werd geëtst in mijn vroegere school (VTI Ieper) waar ze de beschikbare apparatuur hadden om te etsen. Zo kon ik deze al eens testen en kijken of er eventueel fouten in het ontwerp zaten. De procedure om te etsen gaat als volgt: De koperbanen worden afgedrukt op een folie. Dit moet heel zwart zijn zodat er geen licht door kan. Daarna werd de folie op een lichtbak geplaatst waar eventuele fouten nog kunnen opgespoord worden en geëlimineerd worden. Afhankelijk van de methode die gebruikt wordt. Worden de koperbanen afgedrukt in het zwart of het negatief hiervan. Hier werden de koperbanen afgedrukt in het zwart. 84

89 Technische Uitwerking Daarna snijden we een printplaat op de juiste lengte zodanig dat er zo weinig mogelijk printmateriaal gebruikt wordt. Dit gebeurde met een plaatschaar. Hoe minder koper er weggeëtst moet worden hoe beter want dan wordt het zuur dat gebruikt wordt minder vuil. Na het snijden wordt de printplaat zorgvuldig geschuurd. Daarna wordt een fotogevoelige laag aangebracht door middel van een spuitbus. Belangrijk is dat de fotogevoelige laag overal even dik aangebracht wordt om fouten te vermijden. Daarna wordt de printplaat met fotogevoelige laag onder een uv lamp geplaatst met de folie erbovenop. De machine zuigt een vacuüm zodanig dat de folie tegen de printplaat gedrukt wordt en dat deze niet verschuift. De printplaat werd belicht voor ongeveer 2min30 seconden. Daarna wordt de printplaat uit de machine gehaald en kan je al de koperbanen zien staan op het printmateriaal. De printplaat wordt dan in een zuurbad gestopt waar het belicht materiaal verwijderd wordt. Daarna werd de printplaat zorgvuldig in een etsmachine gestopt. Deze machine besproeit de printplaat met zuur die dan het koper verwijdert waar de printplaat niet belicht werd. Hier is het aangewezen om zorgvuldig te zijn zodat het zuur niet teveel materiaal wegvreet. Daarom werd de printplaat om de minuut uit de etsmachine gehaald om te kijken hoe ver hij al stond. Daarna werden de randen er afgezaagd en vlak geschuurd. De printplaten werden nog gekuist met aceton en de gaten werden geboord met een dremel. 85

90 Technische Uitwerking DE BEHUIZING Om de behuizing te maken werd er voor eenvoudige productietechnieken gekozen doordat het niet de bedoeling is om deze klok in grote oplages te maken. De meest toegankelijke manier om de behuizing te maken was met een lasercutter waarmee verschillende vormen kunnen uitgesneden worden uit hout (of andere materialen). Zo was het mogelijk de klok op te bouwen uit verschillende lagen. Deze lagen werden dan aan elkaar gelijmd. Om af te werken werd alles glad geschuurd geplamuurd en er werd ook verf aangebracht. De laserstukken worden getekend in Siemens NX doordat dit een eenvoudige interface biedt om stukken juist te bematen. Daarna werden ze via pdf in Adobe Illustrator gezet en werden er nog enkele aanvullingen gedaan. De juiste lijndiktes werden toegevoegd zodanig dat de stukken kunnen uitgelasered worden. De klok wordt in 4 stukken verdeeld die dan aan elkaar gezet worden. Ze worden gelasered uit multiplex 6mm. Doordat multiplex een goed afgewerkte buitenste laag heeft en dat dit een zacht materiaal is die tot redelijke dikte kan gelasered worden. Nadeel van multiplex is de lijnen aan de zijkant maar deze worden weggeschuurd en geplamuurd en daarna werd een lak aangebracht zodanig dat enkel de bovenkant zichtbaar blijft. De klok kan dan opgebouwd worden uit 7 lagen. Dit wil zeggen een totale dikte van 4,2 cm. Multiplex is overal beschikbaar en kan in de normale doe-het-zelf zaak gekocht worden. De stukken kunnen gelasered worden op school. Als afwerking wordt er gebruik gemaakt van lak, plamuur en kleefcijfers die op de klok kunnen gekleefd worden. 86

91 Finale Vorm We kiezen voor een eenvoudige weergave van informatie in samenhang met een intuïtieve tastbare en snelle interactie zodanig dat de klok voor iedereen altijd duidelijk is en dat ze ook effectief gebruikt wordt door de interactie zo snel en eenvoudig mogelijk te doen verlopen. Doordat de klok ergens aan een muur moet kunnen hangen en deze niet teveel plaats mag innemen kiezen we voor een donut klok met een dock er langs. De knoppen worden op de klok gezet via USB omdat dit een door allen bekende eenvoudige connector is en deze intelligentie uitstraalt wat de klok later zou kunnen zijn. De informatie wordt weergegeven door rijen waar leds opstaan. Als de Leds branden wilt dit zeggen dat de persoon die bij het kleur past een activiteit heeft. De knoppen zijn eventueel persoonlijk te maken met krijt maar zijn bedoeld om een foto in te kleven. De knoppen worden gemaakt in verschillende kleuren zodat je ziet op welke knop je moet drukken om een bepaalde persoon te zien. Hierboven is een render van de klok te zien met 1 knop erop. De klok wordt gemaakt uit hout maar wordt langs buiten met een witte lak voorzien. De knoppen krijgen ook een lak langs buiten maar deze verschilt van knop tot knop van kleur omdat elke knop een andere persoon voorstelt. Deze knoppen kunnen er ook afgehaald worden. 87

92 Finale Vorm 88

93 Finale Vorm De knoppen zien er uit als eenvoudige cilinders. Langs boven is een verdieping en langs onder steekt een USB stick uit. De bovenkant wordt zwart geschilderd, in bordverf zodanig dat de knoppen nog kunnen persoonlijk gemaakt worden. De zijkant krijgt de kleur van de bijpassende persoon. Een mogelijk toekomstbeeld voor de knop is dat hij eventueel uitgerust is met leds en dan het juiste kleur uitstraalt in plaats van een lak omdat er dan meer flexibiliteit is als de knop eventueel op andere klokken moet geplaatst worden. De klok wordt gemaakt uit hout in een donut-vorm. Linksbeneden wordt een dock voorzien waar de knoppen opgezet kunnen worden. Bij het prototype zullen de kleuren en daarmee ook de personen vastgelegd worden op voorhand Maar bij een toekomstige versie van de klok is het om het even waar je jouw knop op de klok zet. Bovenop de leds komt een afscherming zodanig dat de Leds niet zichtbaar zijn en ze niet aangeraakt kunnen worden. De touch-cirkel zit onder een witte laklaag. Op deze buitenste laag komt dan ook de onderverdeling van de 24 uren in streepjes zodat het duidelijk is hoe laat het is. 89

94 Prototype PRINTPLAAT Het was mogelijk om de printplaat te laten maken op school. Enkel moest het printplaatmateriaal aangebracht worden en ook de folie waarop de pcb gespiegeld staat. Op die folie werd het koper afgebeeld in het zwart. Het printmateriaal werd uit een grote plaat gesneden waar er aan 1 kant koper aangebracht was met daarboven een fotogevoelige laag. Eens de printplaten gemaakt waren moesten deze op maat nog afgezaagd worden. Dit was het eenvoudigst met een dremel doordat schuren moeilijk ging. Er moet wel opgelet worden dat de koperbanen niet aangetast worden.(video over hoe de leds gesoldeerd worden) 90

95 Prototype DE BEHUIZING De behuizing werd gelasered op school in het protolab. De laser die beschikbaar is kan zachte materialen tot een dikte van 12 mm laseren. Er werd gekozen om multiplex te laseren op een dikte van 6mm. Daarna werden de lagen op elkaar gekleefd met gewone houtlijm. Het is mogelijk om in 7 lagen de klok op te bouwen.dit komt erop neer dat er ongeveer 2 uur gelasered moet worden met 4 platen multiplex van 600mm/450mm. Daarna werden de printplaten in de klok gepast. Eerst werden ze getest en daarna werden ze allemaal aan elkaar gesoldeerd. De printplaat was zo gemaakt dat het mogelijk was om met gewone draadjes de printplaten met elkaar te verbinden zodanig dat de data de hele cirkel kan bereiken. De grondvlakken werden allemaal aan de aarding gehangen. Op 3 plaatsen werd er een kabel voorzien waar de spanning op gezet kan worden. Er moet wel opgelet worden want enkel de leds werken op 5V de andere componenten werken op 3,3V. Niet alle stukken pasten perfect op elkaar, daarom zitten er gaten in de zijkant. Deze werden dan later opgevuld met plamuur en daarna vlak geschuurd. De plamuur heeft ongeveer dezelfde kleur als berk dus valt dit niet op. 91

96 Prototype Om de leds af te schermen werd er een zwarte donkere plexiplaat voorzien. Deze kon maar net gelasered worden op school. Want hij had nog slechts 1 cm overschot. DE KNOPPEN De knoppen werden ook gemaakt uit multiplex en opgebouwd in 4 lagen. De usb sticks passen dan in de gaten en konden dan op de klok geplaatst worden. Later worden de knoppen intelligent maar nu wordt er vooraf bepaald waar de knop op de klok gezet moet worden. Bovenop de knop ligt een koperen plaatje. Deze moet de touch doen werken. Nadeel is dat een nieuwe knop teveel het systeem beïnvloedt en het moeilijk is om deze werkende te krijgen in het prototype. Daarom werd de knop zelf later vervangen door een afstandsbediening. 92

97 Prototype DE AFWERKING De zijkant van de klok werd gladgeschuurd en geplamuurd. Daarna wordt hij opnieuw geschuurd en wordt de zijkant in het wit gespoten. De bovenste vlakken blijven gewoon hout. De gaten in het hout worden dan opgevuld met plamuur. Daarna werden de printplaten getest. Wanneer de touch werkte was het mogelijk om de klok helemaal af te werken. De gaten werden gevuld met plamuur en daarna gladgeschuurd. De losse kabels werden vastgemaakt met een lijmpistool en er werden nog draden vast gesoldeerd zodat ze niet los kunnen komen. De knoppen werden in de verschillende kleuren gelakt en er werd ook een witte lak boven de printplaat aangebracht. De pads waren nog gedeeltelijk zichtbaar door de lak maar dit was de bedoeling zodat het zichtbaar is waar er gedrukt kan worden. 93

98 Prototype Als afwerking werden er nog foto s in de knoppen gekleefd om te tonen dat dit ook mogelijk is naast schrijven op de knoppen. Er werden cijfers op de klok geplaatst om de mensen duidelijk te maken dat het om een 24uurs klok gaat. Misschien was het nog duidelijker om te tonen dat het om een volledige dag gaat wanneer er bovenaan de klok een zon staat en onderaan de klok een maan. Want bij het cijfer 24 is het moeilijker om de link te leggen naar een volledige dag dan bij een zon en een maan. 94

99 Conclusie Er zijn veel gezinnen die moeite hebben om te weten wanneer welk familielid thuis is. Iedereen heeft z n eigen afspraken en taken die moeten gebeuren. Maar deze worden vaak niet gedeeld met de andere gezinsleden. Het is eenvoudig om buitenshuis te gaan zonder een briefje achter te laten. Als gevolg daarvan gebeurdt het dat er iemand weg is zonder dat er iemand weet waar naartoe en voor hoe lang. Om families te helpen bij hun dagelijkse planning en bij hun time-management zijn er al de smartphones en tablets met digitale agenda s. Maar deze werken niet altijd op een even visuele en toegankelijke manier voor iedereen. Deze worden vaak niet upgedate voor kleine afspraken en meestal moet de agenda specifiek opgezocht worden of er moet een alarm gezet worden. De meeste time management devices zijn te ingewikkeld en brengen geen visualisatie in tijd. Om deze problemen het hoofd te bieden is het handig om iets te maken dat eenvoudig, snel en intuitief aan te passen is en de informatie weergeeft op een intuïtieve en visuele manier. Dit kan mensen helpen om hun dag te plannen, aan de hand van de activiteiten van de anderen. Daarom werd de WeHome ontworpen. Dit is een sociale klok die over een dag weergeeft wie wanneer weg is en die de mogelijkheid biedt om op te zoeken naar waar naar toe. De WeHome moet echter nog verder uitgewerkt worden: -intelligente knoppen die de identiteit van de gebruiker bevatten -link met google agenda en eventueel google now voor het vermijden van dubbel werk -Toleranties in de klok verbeteren -Tekst duidelijker maken eventueel door middel van een diffuser - Printplaat verbeteren waardoor er geen losse draden zijn en dat de klok robuuster is. - Klok automatisch regelen via radiogolven en correcte timing Al deze dingen zijn perfect mogelijk om uit te voeren in de loop van tijd. Maar moeten goed onderzocht worden. Het is de bedoeling dat de klok een robuust systeem is net zoals een klok dit nu is. De klok mag niet teveel verbruiken doordat deze constant aanstaat. En iedereen moet er aan kunnen bijdragen niet zoals er nu slechts 1 persoon de kalender regelt. Als laatst wil ik nog mijn promotoren bedanken: Jacob d Hollander (Songlines bvba) Jelle Saldien (Ugent)/Jolien Deville(Ugent) Ook wil ik bedanken: Daniel Hondeghem (VTI Ieper) voor het aanleren hoe een printplaat ontworpen moet worden. En de personen die geholpen hebben om dit product te ontwerpen in co-creatie. 95

100 Bijlage In de bijlage vindt je documenten over het prototype. Foto s van het prototype en andere bijkomende informatie. De Bijlage is een link naar een dropbox. 96

101 The WeHome A family clock that helps families to manage their time throughout the day. Vanoverberghe Pieter Industrial Design Ghent University Courtrai pieter.vanoverberghe@ugent.be It is a matter of fact that families do not always have a clear overview on when every family member is at home or will arrive at home. Everybody has its own appointments and tasks that need to be accomplished, but one often forgets to put other family members in the loop on their personal planning. It is easier to leave the house without writing a note. As a consequence, nobody knows when you are coming back. In order to help families to elaborate their daily planning and approach their time management in the most efficient way possible,, smart phones with shared agendas have already been introduced. Not everyone, however, is likely to show their every day schedule or they forget to update their agenda. Another disadvantage is formed by the fact that if you want to see the agendas of other family members, you have to look them up one by one or set an alarm. Most time management systems are not simple and don't have an intuitive visualization in time. In order to tackle this planning and time management challenge, families may need something that is easily adjustable and shows in a simple way when some family members are in or out, which could a solution to knowhow to plan your day, taken the daily activities from other family members into account. No need to be worried anymore when someone arrives later at home.... This paper is about the research done in the development of the WeHome. It describes the research methods and the decisions made through the whole design process. The Wehome is a family clock where all the family members agenda's are visualized on. The agenda is easily adjustable with touch and it's always possible to hide the agenda if you don't want to share it. The clock represents 24 hours because that makes it more easy to project the different task on a whole day. Touch was implemented in the clock to make the clock very simple and easily adjustable this is a big advantage in comparison with tablets or other systems where you have to use several combinations of actions to put in an event. Social clock; Family; Time Management; Internet calendar; Time visualisation; Multiuser; Tangible Interaction. I. INTRODUCTION Family life involves the continuous organization and coordination of various activities on an everyday basis, including school events, extracurricular activities, family gettogethers, and (personal)appointments [1]. Family members often have trouble remembering everyone s whereabouts. Without knowing where everyone is hanging out, it is sometimes difficult to plan evening activities or maybe one just feels more comfortable to know where its family members exactly are. [2]. By making a clock that tells you exactly when someone is home, family members can plan their work at home more easily or feel the need to worry about another family member arriving at home or being away for a non-specific reason. The WeHome could be a solution for this inconvenience. It is based on an internet agenda that transfers information to the clock. It is a long established fact that more and more people use internet agendas to schedule their activities as these are easy to share, and public internet access is growing, which makes it possible to check their agenda practically everywhere they want.[3]. Furthermore, the design of the WeHome will be in cooperation with Songlines bvba. Songlines mission is to give advice on assistive technology as well as healthcare technology. The first aspect in the research project consists of the assignment to make a clock where every family member can show when they want to wake up. Moreover, this command is sent immediately and automatically to one s personal wake-up device, whereupon a change is made in the agenda of every family member willing to share this information. Furthermore, the clock presents when someone will be home or when he or she has planned to go somewhere. This information enables the different family members to organize and plan their day. The development of the clock was made in dialogue with potential customers that would use it. Furthermore, the WeHome should cover one s personal needs, and not only the needs of the designer. The methodology consisted of a series of actions. First of all, the needs of the potential customer were traced by making them complete a survey and interview them. Morphological analysis made it possible to draft a concept in cooperation with the potential users. After accomplishing this first research step, the potential customers helped to take important decisions, as well as taking part in a testing procedure in order to make sure every research participant would understand how to use the WeHome and give the researcher the chance to make little adjustments to the concept. The first step of the research process, however, was done by a benchmark study. II. RELATED WORK First some high tech clocks are discussed and then 24 hour clocks and more specific time managing devices are spoken of. Modern clocks were looked at just to see how time is represented and how a clock has changed from an ordinary white clock with black numbers to a more modern model.

102 Furthermore more time managing and time visualization tool are discussed because the WeHome needs to be a simple solution that has a clear view of time and it has to be an aid in time management and time coordination. A. Modern clock. In order to understand how modern clocks look like, the first step in the research process was done by observing high tech clocks. Figure 1: Modern LED clocks Modern clocks present the time in a very simple and abstract way. New ways, however, to show which time it is, is by using LEDs that light up. It is not secret, that our young generation is also more used to read the clock digitally on their smart devices instead of checking the time on an analogue clock, which is quite evident, as digital clocks are in general present on microwaves, cell phones, in the car, etc. Most people, however, have still an analogue clock at home. The advantage of an analogue clock is that it gives a more intuitive picture of the clock and it's easier to estimate different time gaps[18]. B. 24 Hours Clock C. Time management devices. The clock has to fill in the needs of everyone in a family and has to have a clear view of time and needs to be a help in time management. Because there are no similar products other devices where looked at that help people with more personal needs. There are many groups of people that have trouble estimating how many time they need to spend on some specific activity, as well as their own time management. Children are not always able to figure out how many time they need to do something, but also people with mental disabilities and people suffering from dementia can have difficulties to bring this to a good end. It might happen that they do not have the ability to guess how long an hour or half an hour takes. In very extreme cases, they are not even capable of telling if it's night or day. Also adults have sometimes trouble of forgetting something and because of that becoming late. A visual representation of time is handy for children as well as adults [4]. 1) People with dementia A big problem with people who suffer from dementia is that they are not good at time orientation. They often do not know which day it is or cannot estimate if it is night or day. As a consequence, special clocks are a targeted solution for this inconvenience. These clocks announce how late it is by putting full text on a screen. - "Now, it is Wednesday morning quarter past ten" - This makes it clear if it is night or day and approximately how late it is. Furthermore, picture frames are programmed, which pictures that warn the users what they should do at that specific moment. Dementia and clock reading are very much linked to each other, as the CDT (Clock Drawing Test) is considered as an established method for knowing if someone suffers from a mild or big form of dementia.. This method has already proven its high level of reliability in predicting dementia.[5] Figure 2: 24 Hour Clock Why do we use 12 hour clocks and not 24 hour clocks? The problem with 24 hour clock is that they are not as precise as 24 hour clocks. But 24 hour clocks are used as a memory support on such a clock has a more clear view of what time it is. And for people with time coordination problems this clock helps them in their problems. 2) Children Children learn how to read a clock at primary school. However, they do not really have the ability yet to estimate how much time to spend at a certain activity, e.g. How long can I play before I have to clean up or do something else?. It happens that you ask a child to be ready in one hour to go to the swimming pool, he or she will immediately start putting on its shoes and clothes to go swimming, because he or she does not understand there is still time. Several devices for children have already been made to make them aware of time by using colours or small time blocks that indicate the minutes. An example of such a device is the Timecoach [6], which helps children to schedule their activities and their available amount of time. Different colour are used to present different amounts of time. E.g. if the child does not have much time left, a red light will light up to show that they have to stop their activity or finalize something very quickly. 3) People with mental disabilities. People with mental disabilities happen to have the same problems as children. They have difficulties orientating in Songlines bvba

103 time. However, as they are older and are expected to be more independent, they need more support then children. Therefore they need special devices that support them in their daily tasks. The Smartphone has started to be a key factor in this support, and is based on specials applications (apps) that remind them of certain aspects, as well as contribute to the communication process with other people. An example of such an app is the Cloudina app[7]. This app is already used by Ithaka, an organization that supports people with disabilities to do their job in a proper way. This app is based on a visual agenda with pictures of what they have to do, as they understand a visual planning better than a planning using words. The same principle of several time blocks, which is also used for children, is applied and shows people with mental disabilities what they have on their planning. More functions are available on this app, but the ones that have been mentioned are the most relevant and interesting ones for the design of the WeHome. People with autism can be more independent if they receive symbols indicating what they need to do. Apparently, symbols make it easier to learn things instead of explaining it with text or in person. As a consequence, this visualization of the tasks that need to be done could be an advantage of the WeHome.[8] Figure 3: The Cloudina App 4) General There exist many internet applications that help people remind tasks they still need to do, or appointments they have to go to. These apps are mostly free and work for everyone. An interesting aspect to look at is how to get things done. How can one ensure that people don't procrastinate their task and get it done in time. The guru GTD (Getting Things Done) David Allen mentions that all existing apps are positive, thinking about to do lists and reminders. Most of the time, however, it is people themselves that need to take the initiative to accomplish different tasks. The apps are only a great support in accomplishing tasks, but do not have the capacity to force people [19]. Visualizing tasks at work could also be a positive change. It is a matter of fact that reminders and internet calendars only warn you shortly before of a task that needs to be done, and do not help one how to manage it on a continuous basis. E.g. if an event is coming up, a user can consider and decide what needs to be done and which tasks needs priority. [9]. D. Literature study In order to learn about how to make a group agenda or personal internet agenda, and a social clock, research was set up to have a list of guidelines about how to design a Social Clock. A remarkable research paper covered the topic of a calendar at work [10]. Several guidelines were presented on how to make a calendar. Please find these specific guidelines in the list below. There are different things that can be put in an agenda, some of which are appointments that have a start and ending, deadlines where something needs to be done before the end date and things that need to be done in the future without a specific date. Make sure it is difficult to make an wrong appointment. Include the travel time in your schedule. Another positive element is to include time lost in traffic or train delay. Make sure a wrong input can be corrected or deleted. Don't go to much in detail. Making a difference in more important or less important tasks is not necessary. Most of the time, only one person manages the agenda at home, who is in most of the cases the mother figure. Other guidelines are deducted from an example of a family calendar[2]. In this research paper the focus was on making a calendar where all family members can from benefit. A family calendar needs to be simple. Flexibility is necessary for the different tasks. A family calendar needs to help coordinating family life rather than warning the family members. A family calendar needs to be placed in a visible spot where everybody passes. If a digital calendar is used, its visibility may not be lost. Accessibility is a principal asset. It often happens that only one person adjusts and sets up the whole calendar. In most of the cases, it is the mother figure who is in charge. III. RESEARCH OF THE USER In order to fulfil the needs of the customer and add extra value to a product, it is highly recommended to do research in co-creation. Co-creation is the two-way constant interaction between the designer and the customer to make it possible to create the best product possible which is adapted to the needs of the customer. Co-creation goes in 2 ways, which means that it is not the customer, nor the designer who says how a product must be made. The product is rather the result of a joint cooperation and value creation by the customer and the designer [13]. Co-creation is important in the design of the WeHome because the working or not of the clock relies on the user if he wants to use it and if he thinks the information isn't relevant he will not need the clock.

104 A. Survey To have a general idea on what people may need and want, a survey is an excellent research method to get very quickly in touch with many people. However, you have to keep in mind that not everyone is familiar with the concept of the World Wide Web and that every person is different and has a different personal history. The survey was made with a free survey website [17] and was published on Facebook and was filled out by 18 people between the age of 18 and who are familiar with the use of a computer. The survey was a quality investigation of the systems now used. The results were drawn into a pie chart and analysed. could be a coincidence, but could also be a first indication that an Internet agenda helps to keep data structured. Figure 5: Example of an unstructured whiteboard Figure 4: Results of the survey The survey shows us that many people are aware of the existence of digital agendas and 8 out of 18 use it. The only problem is that they are not always as accessible as a paper agenda and there is a high probability that one forgets to adjust it. Other agendas, for example at home, are filled out by the parents and are not really observed by the children. The problem is that the children do not adjust the agenda themselves and it is therefore difficult to share its planning. Others just try to not forget about it. However, this method has been proven not to be as successful compared to others. Furthermore, half of the survey respondents mention an internet agenda seems more interesting to them. B. Interviews 1) At peoples homes The survey did not reach older people (30-55 year). Because the survey was published on Facebook and the people that could see it are not in that age category. However, research is needed in order to see what type of calendar or planning systems they use nowadays and what they think is the best way to do so. This part of the research has been accomplished by visiting 6 different families where the parents were in the age category of years old. There it was possible to see what the use to manage their time, and how to accomplish to coordinate all the different tasks. In most of the cases, older people (as is defined in the previous paragraph) use some kind of whiteboard or school board where they stick notes on or write on when they want to be reminded of something. These boards are most of the time managed by one or two persons, while others do not use it. The boards, however, look quite unstructured as different notes and pictures are hung up, and should tell you what is going to happen in the near future. A remarkable case was that one family used Google calendar on their smart phones and laptop. Every family member used it, but the calendar of the parents was more up-to-date than the ones from the daughters. However, they did not dispose of an chaotic whiteboard. This 2) Interview living group People with mental disabilities that live together with other disabled people could benefit from using a visual representation of time and information. In most of the cases, they currently use whiteboards with different symbols showing what each person has to do every day.. Furthermore, it is interesting to indicate which educator helps which person that is presented on the whiteboard. It is less useful, however, to know when the other members of the living group are at home, as they did not choose consciously to live together with other persons, which makes it sometimes less easy to share information with the living group. It could happen that the group members don't like each other, or that another person reminds another group member constantly that they have to go somewhere, which could be an undesired behaviour. 3) Ithaka Ithaka is an organization which helps people with mental disabilities to work in places where they can do simple jobs, for which they get a salary. The people of ithaka didn't really see an opportunity yet to make a clock for the people they help, as they all work independently and already have the Cloudina app [7] at their disposal to support them on their tasks. Ithaka also disposes of the pictogenda, which was used before the Smartphone app Cloudina. At first sight, the pictogenda looks like a normal agenda with big letters, but also stickers are used with symbols that indicate different to do tasks. It is quite evident that it was not so easy for the parents of the disabled people to search all the matching symbols and paste them into the pictogenda. Furthermore, this task needed to be done twice, as a larger wall version also needed to be completed. In addition, the Ithaka owners are convinced that it is a practical solution for children and other family members to show when the parents are home or when they have to leave in order to help them with their every day planning, as well as to make them aware of the fact when other family members are doing or want to do together. Furthermore, the Ithaka owners noticed that their children started to learn how a clock works and got interested in when they have to go to school and so much more.