Persvoorstelling Resultaten Europees Vreemdetalenonderzoek. 21 juni 2012

Transcriptie

1 Persvoorstelling Resultaten Europees Vreemdetalenonderzoek 21 juni

2 Onderzoeksteam Hoofdpromotor: Rianne Janssen Co-promotoren: Piet Desmet, Sarah Gielen, Liesbet Heyvaert, Peter Lauwers, Ilse Magnus Medewerkers: Karolien Declercq, Katrijn Denies, Thomas Arkens, Sabine Beringhs 2 2

3 Overzicht 1. Situering & design 2. Resultaten 3. Bespreking 3 3

4 Waarom? - Situering en doelstelling Europa: Aanleren van vreemde talen Europese Commissie: European Survey on Language Competences (ESLC) of Europees Vreemdetalenonderzoek Onderzoek naar beheersing van vreemde talen in secundair onderwijs Lezen, luisteren en schrijven Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans Elk land toetst de twee meest onderwezen vreemde talen van deze vijf talen 4 4

5 Waar? - Deelnemende landen 14 landen/16 regio s leerlingen/ 3656 in Vlaanderen Deelnemende regio s Bulgarije Duitstalige Gemeenschap Engeland Estland Frankrijk Franse Gemeenschap Griekenland Kroatië Malta Nederland Polen Portugal Slovenië Spanje Vlaamse Gemeenschap Zweden 5 5

6 Wie? - Deelnemende leerlingen Doelpubliek ESLC o.b.v. ISCED niveaus (International Standard Classification of Education) Standaard : laatste jaar van ISCED 2 (= lager secundair onderwijs = Vlaamse eerste graad) Voorwaarde: minstens volledig schooljaar getoetste taal geleerd op school Alternatief: tweede jaar van ISCED 3 (= hoger secundair onderwijs = Vlaamse tweede en derde graad) Vlaanderen Frans: 2e jaar van 1e graad Engels: 2e jaar van 2e graad (want onderwijs Engels start vaak pas in tweede jaar van de 1 e graad) 6 6

7 Wie? - Overzicht onderzoeksdesign Deelnemende Eerste Int. Tweede Int. ISCED Leeftijd ISCED regio s vreemde taal leerjaar vreemde taal leerjaar Leeftijd Bulgarije Engels Duits* Duitstalige G. Frans Engels Estland Engels Duits* Frankrijk Engels Spaans Franse G. Engels* Duits Griekenland Engels Frans Kroatië Engels Duits Malta Engels Italiaans Nederland Engels Duits Polen Engels Duits Portugal Engels Frans Slovenië Engels Duits Spanje Engels Frans Vlaamse G. Frans Engels Zweden Engels Spaans

8 Wanneer? - Afname Hoofdonderzoek Lente 2011 Uitzondering: Engeland (herfst 2011) 8 8

9 Wat? - Toetsdesign Basis: Europees Referentiekader (ERK) A B C Basisgebruiker Onafhankelijke gebruiker Vaardige gebruiker A 1 A 2 B 1 B 2 C 1 C 2 (Breakthrough) (Waystage) (Threshold) (Vantage) (Effective (Mastery) operational proficiency) ESLC 9 9

10 Wat? - Toetsdesign Basis: Europees Referentiekader (ERK) Ontwikkeling toetsitems (vergelijkbaarheid over de getoetste talen) Classificatie van deelnemende leerlingen o.b.v. hun toetsscore 10 10

11 Hoe? - Toetsinstrumentarium Afnamemodus Schrijven: papier Luisteren en lezen: papier of computer (Vlaamse G.) Deels adaptieve procedure O.b.v. can-do statements verdeling over drie verschillende moeilijkheidsgraden Achtergrondinformatie via vragenlijsten voor leerlingen, leerkrachten en directie 11 11

12 Overzicht 1. Situering & design 2. Resultaten 1. Frans en Engels 2. Eerste en tweede vreemde taal 3. Prestatieverschillen tussen leerlingen 3. Bespreking 12 12

13 Verdeling ERK-niveaus FRANS - LUISTEREN Duitstalige G. 29 Vlaamse G. 17% 41 % 21% 15% 5% Pre-A1 Spanje 44 A1 A2 B1 Portugal 47 B2 of meer Griekenland

14 Verdeling ERK-niveaus FRANS - LEZEN Spanje 35 Duitstalige G. 34 Pre-A1 Vlaamse G. 12% 45% 18% 14% 10% A1 A2 B1 Portugal 52 B2 of meer Griekenland

15 Verdeling ERK-niveaus FRANS - SCHRIJVEN Duitstalige G. 25 Spanje 38 Pre-A1 Vlaamse G. 20% 36% 22% 16% 6% A1 A2 B1 Griekenland 49 B2 of meer Portugal

16 Gemiddelde toetsprestaties FRANS - LUISTEREN Duitstalige G. Vlaamse G. Spanje Portugal Griekenland Pre-A1 A1 A2 B1 16

17 Gemiddelde toetsprestaties FRANS - LEZEN Spanje Duitstalige G. Vlaamse G. Portugal Griekenland Pre-A1 A1 A2 B1 17

18 Gemiddelde toetsprestaties FRANS - SCHRIJVEN Duitstalige G. Spanje Vlaamse G. Portugal Griekenland Pre-A1 A1 A2 B1 18

19 Overzicht 1. Situering & design 2. Resultaten 1. Frans en Engels 2. Eerste en tweede vreemde taal 3. Prestatieverschillen tussen leerlingen 3. Bespreking 19 19

20 Verdeling ERK-niveaus ENGELS - LUISTEREN Zweden 77 Malta 72 Vlaamse G. 5%6% 15% 72% Nederland 59 Slovenië 45 Duitstalige G. Estland Kroatië Griekenland Bulgarije Portugal Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of meer Franse G. 36 Polen 29 Spanje 32 Frankrijk

21 Verdeling ERK-niveaus ENGELS - LEZEN Zweden 66 Vlaamse G. 10% 9% 17% 63% Malta 64 Nederland 38 Estland 47 Duitstalige G. 30 Pre-A1 Slovenië Griekenland Kroatië Franse G. Bulgarije A1 A2 B1 B2 of meer Spanje 41 Portugal 41 Polen 38 Frankrijk

22 Verdeling ERK-niveaus ENGELS - SCHRIJVEN Malta 47 Zweden 47 Vlaamse G. 6% 21% 56% 16% Nederland 48 Duitstalige G. 47 Estland Griekenland Slovenië Kroatië Franse G. Bulgarije Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of meer Spanje 32 Portugal 32 Polen 36 Frankrijk

23 Gemiddelde toetsprestaties Zweden Vlaamse G. Malta Nederland Estland Slovenië Duitstalige G. Kroatië Griekenland Bulgarije Portugal Franse G. Polen Spanje Frankrijk ENGELS - LUISTEREN Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of + 23

24 Gemiddelde toetsprestaties Zweden Malta Vlaamse G. Estland Nederland Duitstalige G. Slovenië Griekenland Kroatië Franse G. Bulgarije Spanje Portugal Polen Frankrijk. ENGELS - LEZEN Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of + 24

25 Gemiddelde toetsprestaties ENGELS - SCHRIJVEN Malta Zweden Vlaamse G. Estland Nederland Duitstalige G. Griekenland Slovenië Kroatië Franse G. Bulgarije Spanje Portugal Polen Frankrijk Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of + 25

26 Overzicht 1. Situering & design 2. Resultaten 1. Frans en Engels 2. Eerste en tweede vreemde taal 3. Prestatieverschillen tussen leerlingen 3. Bespreking 26 26

27 Verdeling ERK-niveaus 1e VREEMDE TAAL - LUISTEREN Zweden Malta Nederland Slovenië Estland Kroatië Griekenland Duitstalige G. Bulgarije Portugal Franse G. Polen Vlaamse G. Spanje Frankrijk Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of meer

28 Verdeling ERK-niveaus 1e VREEMDE TAAL -LEZEN Zweden Malta Nederland Estland Slovenië Griekenland Duitstalige G. Kroatië Franse G. Bulgarije Spanje Vlaamse G. Portugal Polen Frankrijk Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of meer

29 Verdeling ERK-niveaus 1e VREEMDE TAAL - SCHRIJVEN Malta Zweden Nederland Estland Griekenland Slovenië Kroatië Duitstalige G. Franse G. Bulgarije Spanje Portugal Polen Vlaamse G. Frankrijk Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of meer

30 Overzicht 1. Situering & design 2. Resultaten 1. Frans en Engels 2. Eerste en tweede vreemde taal 3. Prestatieverschillen tussen leerlingen 3. Bespreking 30 30

31 Verdeling ERK-niveaus 2e VREEMDE TAAL - LUISTEREN Vlaamse G. Duitstalige G. Nederland Malta Franse G. Slovenië Estland Bulgarije Spanje Kroatië Portugal Frankrijk Griekenland Polen Zweden Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of meer

32 Verdeling ERK-niveaus 2e VREEMDE TAAL -LEZEN Vlaamse G. Duitstalige G. Nederland Spanje Malta Estland Franse G. Bulgarije Slovenië Frankrijk Portugal Kroatië Griekenland Zweden Polen Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of meer

33 Verdeling ERK-niveaus 2e VREEMDE TAAL - SCHRIJVEN Vlaamse G. Duitstalige G. Nederland Franse G. Spanje Estland Malta Slovenië Bulgarije Griekenland Kroatië Frankrijk Portugal Polen Zweden Pre-A1 A1 A2 B1 B2 of meer

34 Overzicht 1. Situering & design 2. Resultaten 1. Frans en Engels 2. Eerste en tweede vreemde taal 3. Prestatieverschillen tussen leerlingen 3. Bespreking 34 34

35 Verschillen tussen leerlingen - Geslacht Europa meisjes > jongens voor schrijven meisjes > jongens voor Frans lezen/luisteren meisjes jongens voor Engels lezen/luisteren Vlaanderen meisjes > jongens voor Frans schrijven meisjes jongens voor overige toetsen 35 35

36 Verschillen tussen leerlingen - Migratiestatus Categorieën: 1 e generatie; 2 e generatie; autochtoon Europa Vaak zwakker resultaat voor 1 e generatie maar betrekkelijk weinig significante verschillen Vlaanderen Frans lezen/schrijven: 2 e generatie > 1 e generatie Engels: autochtoon > 1 e generatie 36 36

37 Verschillen tussen leerlingen - Thuistaal Europa Leerlingen die thuis de toetstaal spreken scoren het hoogst. Frans: anderstalig officiële taal (gewoonlijke instructietaal) Engels: In 50% van de landen: anderstalig < officiële taal In 50% van de landen: anderstalig officiële taal Vlaanderen voor Frans: idem; voor Engels: anderstalig < officiële taal 37 37

38 Verschillen tussen leerlingen - SES Europa In tegenstelling tot andere internationale studies (bv. PISA): amper verschillen Vlaanderen Idem 38 38

39 Verschillen tussen leerlingen - Scorekloof Scorekloof: verschil tussen de score van de 5% leerlingen met de beste prestaties en de score van de 5% leerlingen met de zwakste prestaties Europa Frans: grootst in Duitstalige G. & Griekenland kleinst in Portugal & Spanje Engels: grootst in Estland & Bulgarije kleinst in Duitstalige G. Vlaanderen Beide talen: kleiner dan Europees gemiddelde 39 39

40 Overzicht 1. Situering & design 2. Resultaten 1. Frans en Engels 2. Eerste en tweede vreemde taal 3. Prestatieverschillen tussen leerlingen 3. Bespreking 40 40

41 Bespreking resultaten - Europa Algemeen Resultaten Engels > andere getoetste taal Vergelijking tussen landen Hoge score voor de 2 vreemde talen: Nederland en Duitstalige Gemeenschap Lage score voor de 2 vreemde talen: Frankrijk en Polen Grootste spreiding tussen de 2 vreemde talen: Zweden 41 41

42 Bespreking resultaten - België Engels Vlaamse Gemeenschap Duitstalige Gemeenschap > > Franse Gemeenschap Frans Duitstalige Gemeenschap > Vlaamse Gemeenschap 42 42

43 Bespreking resultaten - Vlaanderen Frans en Engels Frans: in middenmoot (3e plaats/5) Engels: aan de top (top 3/15) 1e en 2e vreemde taal 1e vreemde taal (Frans): in staartgroep (t.o.v. Engels elders) 2e vreemde taal (Engels): aan de top (t.o.v. Frans, Duits, Spaans, Italiaans elders) 43 43

44 Bespreking resultaten - Vlaanderen Leeftijd Frans/1e vreemde taal: 13-jarigen t.o.v. 14 à 16- jarigen Onderwijsvorm Engels: beperkt aantal bso-leerlingen getoetst Contact met vreemde talen in dagelijkse leefwereld en via media (films, tv, muziek, etc.) Vlaamse G.: contact T1 < T2 Europa: contact T1 > T

45 Bespreking - Verschillen in vreemdetalenonderwijs Start vreemdetalenonderwijs: laat in Vlaamse en Franse G. 4 jaar later dan doorsnee in Europa (begin lagere school) 7 jaar later dan Duitstalige G. (begin kleuterschool) Aantal uren per taal per week in getoetste jaar: gemiddeld 2 à 3 uren, behalve Duitstalige G.: meer dan 4 uur Frans/week Malta: meer dan 4 uur Engels/week 45 45

46 Bespreking - Verschillen in vreemdetalenonderwijs Leerkracht als moedertaalspreker Frans Europees gemiddelde: 15 à 20% Vlaamse G.: 20% Duitstalige G.: meer dan 90% Engels Europees gemiddelde: 5% Vlaamse G.: 5% Malta: meer dan 50% 46 46

47 Bespreking - Verschillen in vreemdetalenonderwijs : in het Vlaamse SO was vreemde talen leren nog geen verplichting voor alle leerlingen Nu: verplicht vreemdetalenonderwijs gepland of in voege voor elke leerling in het Vlaamse SO 1 e graad b-stroom: Frans vanaf 2010 (progressief) 2 e graad bso: Frans of Engels vanaf 2010 (progressief) 3 e graad bso: Frans of Engels vanaf

48 Dank voor uw aandacht