1 Ondernemen in de klas, centen in plaats van procenten?
|
|
- Andreas Bosman
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 HOUT EN BOUW 1 Ondernemen in de klas, centen in plaats van procenten? In het vormen van vakmannen en -vrouwen zijn we sterk. Dit doen we al van oudsher. Als we pretenderen niet alleen een opleiding te geven, maar ons richten op een totale vorming van leerlingen, met aandacht voor de ontwikkeling van talent, laten we dan op het vlak van het ontwikkelen van ondernemerscompetenties niet een paar kansen liggen? Meer dan vroeger volgen de kinderen van zelfstandige schilders, schrijnwerkers en aannemers veeleer een meer theoretische opleiding die hen meer voorbereidt op administratieve en commerciële taken. De stiel leren ze al doende. Tal van leerlingen uit de afdelingen hout, bouw en schilderwerken hebben de talenten om ondernemer te worden. Soms hebben ze het ondernemen met de paplepel meegekregen omdat vader of moeder zelf een bedrijf runt. Anderen hebben de innerlijke drang om op eigen benen te staan en willen hun eigen baas zijn. Niet zelden volgen zij na het afstuderen op school nog avondles in één of ander vormingscentrum om bijkomende vaardigheden, kennis of ontbrekende attesten te verwerven. Na enige jaren ervaring te hebben opgedaan in de sector, starten ze een eigen bedrijf. Vrij vaak nadat ze naast een voltijdse dagtaak, in bijberoep, al een klantenkring hebben opgebouwd. 2 Actieplan ondernemend onderwijs Het is de minister van onderwijs en werk niet ontgaan dat het steeds moeilijker wordt om een nieuw bedrijf op te starten en het nadien draaiende te houden. Eén van de tien actiepunten uit de competentieagenda 2010, opgesteld door de Vlaamse regering en sociale partners, is hieraan gewijd. Het doel van het actieplan is de zin tot ondernemen in het onderwijs te stimuleren en ondernemerscompetenties bij leerlingen aan te scherpen. Hier rond zijn verschillende initiatieven genomen, zoals het uitbouwen van het kenniscentrum Competento.( Competento staat voor de ontwikkeling van ondernemerscompetenties via onderwijs en opleiding. Het Kenniscentrum wil bijdragen tot een meer ondernemende samenleving en ondersteunt daarom acties die gericht zijn op het stimuleren van de ondernemerscompetenties. Het Kenniscentrum staat bv. in voor het: verzamelen van initiatieven, activiteiten, contacten, nieuws en informatie inzake ondernemersvorming voor alle geïnteresseerden; verspreiden van de verzamelde kennis en ervaringen; mee zorgen voor de uitbouw van contacten tussen de diverse betrokkenen op het werkterrein van ondernemersvorming. Anderzijds zijn er met hetzelfde doel een aantal brugprojecten opgestart, zoals bv. ONdernemen Binnen de School, ONBIS. 1
2 Dit project is opgestart binnen de scholengroep Sint-Michiel, campus VTI. Deze vatte het plan op om binnen de afdeling hout een volwaardige onderneming op te starten, het Leereiland genoemd. Het is de bedoeling dat jongeren leren ondernemen en ondernemingszin bijgebracht worden. Met aandacht voor onder andere flexibiliteit, creativiteit, duurzaam ondernemen, een visie op lange termijn, houding, klantgerichtheid, innovatie en internationalisering. Het project heeft een looptijd van drie jaar. Het Leereiland is een mix tussen school - leraars en leerlingen - en ondernemers uit het bedrijfsleven. Waarom een onderneming binnen de school starten? Enkele redenen: Bij het doorlopen van de schoolstage doet de jongere vaak zijn eerste ervaring op met het ondernemerschap. Deze eerste kennismaking is niet altijd positief omdat de klemtoon vaak op het werk zelf wordt gezet. Er is dikwijls te weinig tijd om de verschillende facetten van het ondernemerschap beter te leren kennen. Cijfers in verband met de uitstoom uit de sector in de loop van het eerste jaar tewerkstelling, onderstrepen deze bevinding. Ondernemers hebben dan wel alle kwaliteiten om de zaak te runnen, zij missen meestal de pedagogische achtergrond om de jongere warm te maken voor het ondernemen. Die pedagogische achtergrond hebben de leraren wel. De samenwerking van ondernemers en leraren in dergelijk project zal de deelnemers belangrijke ondernemingsvaardigheden bijbrengen. Vanuit de ondernemers- en politieke wereld komen er ook sterke signalen dat de ondernemingszin afneemt bij de jongeren. Ondernemen is nochtans een noodzakelijkheid om het arbeidsveld te stimuleren. Hoe meer ondernemers, hoe meer mensen er werken, hoe meer koopkracht, hoe beter voor de economie. Dat juist bij de jongeren ondernemen zwak scoort is een negatief teken. Uit diverse rapporten blijkt dat het aantal jongeren die, al dan niet na een eerste werkervaring starten met een eigen zaak dramatisch afneemt. Dit is voor het economisch klimaat niet goed. Dit project wil een duidelijke meerwaarde betekenen voor onderwijs, ondernemingen en maatschappij: structurele aandacht voor ondernemingsvaardigheden; afgestudeerde leerlingen betreden het werkveld met ondernemingsattitudes; samenwerking industrie - onderwijs is verrijkend; meer aandacht van leraren voor ondernemingsattitudes; op middenlange termijn, een groeiend aantal plaatselijke ondernemingen. De Vlaamse minister van economie, ondernemen, wetenschap en buitenlandse handel, maar ook de minister van werk, onderwijs en vorming stellen voor dergelijke brugprojecten tussen economie en onderwijs subsidies ter beschikking. Uiteraard zijn er de gekende en beproefde projecten die vanuit allerlei geledingen, het aanmoedigen van ondernemen op school tot doel stellen: 2
3 miniondernemingen, Vlaamse jonge ondernemingen; ondernemer in de klas en bedrijvendag voor leraren, VKW; ondernemende school, UNIZO; leerbedrijf, virtueel kantoor, bedrijfstages voor leraren 3 Actief leren Het is ondertussen binnen het basisonderwijs al duidelijk dat door middel van korte opdrachten, beurttaken, klusjes en dergelijke, zelfs de jongste kinderen al leren omgaan met verantwoordelijkheden en zin voor initiatief kunnen ontwikkelen. Het hoeken- en contractwerk zijn nu een geïntegreerd deel van de pedagogische aanpak. Leerlingen worden actiever betrokken bij de leerstof. Door deze differentiatie in de klas, wordt het zelfstandig leren, werken en eigenlijk ook, zelf ondernemen, sterk aangemoedigd. Flexibele werk- en organisatievormen stimuleren de jongeren tot actief leren. Leerlingen worden tot initiatief geprikkeld, worden sterk betrokken bij de lesopbouw, leren vlotter communiceren tijdens de interactieve leermomenten, leren creatief en probleemoplossend denken, kunnen met gegevensbanken werken. Deze aanpak van leerinhouden helpt de samenhang tussen verschillende leergebieden te ontdekken, te structureren en samen te vatten. In het secundair onderwijs is deze manier van gedifferentieerd en interactief werken nog minder ingeburgerd, hoewel het zo in het leerplan is bedoeld. 3
4 4 Vier componenten Onderzoekers van het Centrum voor ervaringsgericht onderwijs van de KUL onder leiding van professor Laevers, zien ondernemingszin als "een sterke mix van zelfsturing en creativiteit". Het gaat volgens hen over "het lanceren van originele voorstellen, over het zien van mogelijkheden in de omgeving, over het bedenken van oplossingen voor problemen". "Wil je dat die ideeën werkelijkheid worden", dan moet je volgens hen "over een goede zelfsturing beschikken". Zij onderscheiden vier belangrijke componenten die tot op bepaalde hoogte herkenbaar zijn bij ondernemende kinderen. Zelfsturing kun je zien als het aanknopingspunt waarmee het begint, maar telkens merken de onderzoekers dat "het creatieve, het innoverende, binnen de componenten het verschil maken. Daar wordt de grens verlegd en zit je op het niveau van ondernemerszin." "Naarmate die ondernemerszin op de omgeving en op anderen afstraalt, komt er leiderschap bij", wat de cirkel van de ondernemingszin rond maakt. De wilsfactor: de gedrevenheid om iets te veranderen. Ondernemende leerlingen kunnen het niet laten om iets te doen. Ze weten dat hun handelen impact heeft op hun omgeving. Eenmaal ze van start gaan geven ze niet op. Het richtingsgevoel: de capaciteit om precies te kunnen aangeven wat ze willen doen. Het vermogen om plannen te kunnen realiseren: ondernemende leerlingen worden gedreven door 'iets'. Het vermogen om plannen te kunnen realiseren, behelst het vermogen om werkdoelen te kunnen stellen en weten hoe aan de slag te moeten gaan. Ze bezitten de capaciteit om te anticiperen op wat er bij de realisatie gebeurt. Nemen van afstand: het even kunnen stilstaan, evalueren en bijsturen van gedrag opdat het doel gerealiseerd wordt. Winst, winst, winst Zowel in schilderwerk, hout of bouw is de opleiding sterk gericht op realisatie met daaraan verbonden, een bewerkingsvolgorde of productieproces. Telkens start een opdracht of project met de vraag van de klant om één of ander opdracht uit te voeren. Even snel komt ook de vraag, tegen welke kostprijs? De best mogelijke kwaliteit en kwantiteit tegen de laagst mogelijke kostprijs leveren is inherent aan het ondernemen. Even belangrijk, zoniet belangrijker, is niet het productieproces en economisch rendement voorop te stellen, maar als school, in eerste instantie, het leerproces te bewaken. Met dank aan Hendrik Nevejant Stef Grimonprez 4
5 Een cajón op school dinsdagen 16 oktober 2007 en 23 oktober 2007, van tot uur Vrij Technisch Instituut, Stuiverstraat 108, 8400 Oostende Leraren muzikale opvoeding, plastische opvoeding, technologische opvoeding en leraren praktijk hout eerste graad Studiedag Taalbeleid woensdag 30 januari 2008, van tot uur. KU Leuven Campus Kortrijk (KULAK), E. Sabbelaan 53, 8500 Kortrijk Alle leraren secundair onderwijs 5
Deze leerlijn is voor de eerste twee onderdelen opgenomen in de zgn. piramide van ondernemerschap.
Ondernemen Het keuzevak Ondernemen is een verbredend keuze vak. Voor leerlingen uit andere profielen een geheel nieuw vak, voor leerlingen uit het profiel E&O is wel overlap. De profielmodule Commercieel
Nadere informatieOndernemend onderwijs zorgt voor ondernemerschap en voor nog véél meer
Ondernemend onderwijs zorgt voor ondernemerschap en voor nog véél meer Toespraak van de Vlaamse minister van Werk, Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroucke Op de informatiemarkt Ondernemerscompetenties
Nadere informatieWerkgevers Ondernemers. In gesprek over de inhoud van het onderwijs
Werkgevers Ondernemers In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel gedachten,
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure HANDEL (3de graad TSO) Leerlingenprofiel Je bent 16 jaar en je kiest voor een studierichting in de 3de graad. Zou de richting Handel iets voor jou zijn? Handel is
Nadere informatie1 Extra-murosactiviteiten: Een vat vol opportuniteiten
HUMANE WETENSCHAPPEN 1 Extra-murosactiviteiten: Een vat vol opportuniteiten Inleiding Vanuit de pedagogische begeleidingsdienst pleiten we om leerlingen mee te voeren in rijke en gevarieerde leeromgevingen.
Nadere informatieLatijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen
Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,
Nadere informatieEvaluatie DREAM-project. Studiedienst en Prospectief Beleid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie
Evaluatie DREAM-project Studiedienst en Prospectief Beleid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie 1. Aanleiding van de evaluatie Aan het departement Economie, Wetenschap en Innovatie is n.a.v. het
Nadere informatieKIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019
KIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019 goed kiezen is als een puzzel maken zorg ervoor dat je alle goede puzzelstukjes verzamelt Kiezen voor het secundair onderwijs
Nadere informatieVISIE. Met opvoeden en onderwijzen beogen leerkrachten de harmonische ontplooiing van de totale persoon.
Met opvoeden en onderwijzen beogen leerkrachten de harmonische ontplooiing van de totale persoon. OPVOEDEN en LEREN is gebaseerd op een draagvlak van STEUNEN, STUREN EN STIMULEREN: Om binnen de grenzen
Nadere informatieHet Dream-project wordt sinds 2002 op ad-hoc basis gesubsidieerd.
Naam evaluatie Volledige naam Aanleiding evaluatie DREAM-project Evaluatie DREAM-project De Vlaamse overheid ondersteunt een aantal initiatieven ter bevordering van het ondernemerschap en de ondernemerszin.
Nadere informatieWaarom Wetenschap en Techniek W&T2015
Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van
Nadere informatieWESTHOEK BUSINESS DISTRICT. een regionaal contactpunt voor bedrijven d.m.v. een officieel samenwerkingsverband
WESTHOEK BUSINESS DISTRICT een regionaal contactpunt voor bedrijven d.m.v. een officieel samenwerkingsverband AGENDA 1. Missie, doelstellingen en taakstellingen van Westhoek Business District 2. Inspirerende
Nadere informatieAlle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO
Alle ruimte voor jou w groei COGNOSCO Cognosco Campus Het Spoor Mol 02 Inleidend woordje Campus Het Spoor biedt naast het traditionele onderwijs ook het succesvolle Cognosco-onderwijs. De leerlingen kiezen
Nadere informatieWAT MAAKT DE VRIJESCHOOL UNIEK?
WAT MAAKT UNIEK? WAAROM De vrijeschool heeft een geheel eigen kijk op onderwijs, die gebaseerd is op het mensbeeld uit de antroposofie. Daarbinnen heeft iedere vrijeschool in Nederland een grote mate van
Nadere informatieHet pedagogisch project van de stedelijke scholen hebben we als volgt verwoord:
pedagogisch project voorwoord Beste ouders, In deze brochure krijg je meer uitleg over het pedagogisch project van het Geelse stedelijk onderwijs. Dit project verwijst naar de doelstellingen waar het
Nadere informatieKwaliteit en kansen voor elke leerling
Kwaliteit en kansen voor elke leerling Voorstel van de Commissie Monard St.A.M. 21 oktober 2009 Hilde Meysman Vooraf perspectief aanpak 1. Krijtlijnen voor de vernieuwing Het Vlaams secundair onderwijs
Nadere informatieWaarom een nieuwe school?
Waarom een nieuwe school? Waarom een nieuwe school? In Leuven kiezen opvallend veel leerlingen voor een school met ASObovenbouw. We willen een autonome eerstegraadsschool met focus op brede oriëntatie.
Nadere informatieVisietekst rond de samenwerking tussen het basisonderwijs en het secundair onderwijs
Visietekst rond de samenwerking tussen het basisonderwijs en het secundair onderwijs Inleiding: De pedagogische begeleiding heeft voor volgende jaren de samenwerking tussen BaO en SO als prioriteit gekozen.
Nadere informatie9.00 uur Sessie 1: Verbluffend verbindend communiceren:
9.00 uur Sessie 1: Verbluffend verbindend communiceren: Introverte vs. Extraverte kinderen Katja Soors van de SESSIE Elke leerkracht/directie beseft dat een goede communicatie tussen de kinderen bijdraagt
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Handel (3de graad TSO) Leerlingprofiel Je bent 16 jaar en je kiest voor een studierichting in de derde graad. Zou de richting Handel iets voor jou zijn? Handel is
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure 7 RETAIL (7de jaar BSO) Leerlingenprofiel Je hebt het zesde jaar Retail of Administratie achter de rug. Je wil jouw kansen op de arbeidsmarkt vergroten en bovendien
Nadere informatieStudenten lerarenopleiding. In gesprek over de inhoud van het onderwijs
Studenten lerarenopleiding In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel
Nadere informatiesamen onderwijs maken BEDRIJFSPLAN 2015-2018
samen onderwijs maken BEDRIJFSPLAN 2015-2018 WOORD VOORAF De titel zegt alles. Samen onderwijs maken. Elke dag weer, samen met onze medewerkers, leerlingen en de regio. Daarin spelen wij als opleider een
Nadere informatieWAT MAAKT DE VRIJESCHOOL UNIEK?
WAT MAAKT DE VRIJESCHOOL UNIEK? WAAROM DE VRIJESCHOOL De vrijeschool heeft een geheel eigen kijk op onderwijs, die gebaseerd is op het mensbeeld uit de antroposofie. Daarbinnen heeft iedere vrijeschool
Nadere informatieEvaluatie Stichting Onderwijs & Ondernemen en Vlaamse Jonge Ondernemingen vzw
7 oktober 2013 Evaluatie Stichting Onderwijs & Ondernemen en Vlaamse Jonge Ondernemingen vzw Managementsamenvatting www.technopolis-group.com Evaluatie Stichting Onderwijs & Ondernemen en Vlaamse Jonge
Nadere informatieVragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO
Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?
Nadere informatieLes 5: Sociaal ondernemen
Les 5: Sociaal ondernemen praktisch theoretisch Vakken Nederlands, Moraalleer, Cultuurwetenschappen, Economie, Godsdienst, Maatschappelijke Vorming, Project Algemene Vakken. Doelstellingen en eindtermen
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure HANDEL (3de graad TSO) Leerlingprofiel Je bent 16 jaar en je kiest voor een studierichting in de 3de graad. Zou de richting Handel iets voor jou zijn? Handel is
Nadere informatieFunctieprofiel. Positie Research Consultant. Organisatie Quaestus Executive Leadership
Functieprofiel Organisatie Quaestus Executive Leadership Datum 3 April 2017 De organisatie Quaestus is gespecialiseerd in Executive Leadership en heeft een breed aanbod van diensten in Executive Search,
Nadere informatieZeker van je Zaak op het mbo. 5 stappen. Stappenplan
Zeker van je Zaak op het mbo Tijdens Zeker van je Zaak onderzoekt de student in vijf stappen waar zijn passie ligt en hoe hij vanuit die passie een eigen zaak start. Aan het einde van het programma weet
Nadere informatieMODERNISERING SO NAAR EEN OBSERVERENDE EN ORIËNTERENDE EERSTE GRAAD
MODERNISERING SO NAAR EEN OBSERVERENDE EN ORIËNTERENDE EERSTE GRAAD LEIDRAAD Visie op vorming en vakken Een nieuwe generatie leerplannen - ruimte voor scholen Observerende en oriënterende functie van de
Nadere informatieVOET EN STUDIEGEBIED HANDEL
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED HANDEL Elementen van de Stam Alle elementen van de stam zijn fundamenteel in de vorming van de leerling
Nadere informatieTheo Koot Ivo de Nooijer Raffi Balder
HUBspot is een plek waar innoverende studenten, ondernemers, investeerders, docenten en bedrijven elkaar ontmoeten en inspireren, kennis opdoen en samen ondernemen. Met als doel om Leiden innovatiever
Nadere informatieSAMEN WERKEN AAN ONDERWIJS IN WESTLAND TOEKOMSTVISIE ISW
1 SAMEN WERKEN AAN ONDERWIJS IN WESTLAND SAMEN WERKEN AAN ONDERWIJS IN WESTLAND 1 We nodigen iedereen van harte uit met ons mee te denken en mee te doen 2 Onderwijs doe je samen INLEIDING Op 1 september
Nadere informatieJunior Company op vmbo basis, kader en gemengd (profiel dienstverlening en producten)
Junior Company op vmbo basis, kader en gemengd (profiel dienstverlening en producten) Tijdens Junior Company richten de leerlingen hun eigen company op en deze runnen ze één schooljaar. Ze verdelen functies,
Nadere informatieIn gesprek over de inhoud van het onderwijs van de toekomst
In gesprek over de inhoud van het onderwijs van de toekomst Leraar Schoolleider Bestuurder Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst.
Nadere informatieEvaluatie Stichting Onderwijs & Ondernemen
7 oktober 2013 Evaluatie Stichting Onderwijs & Ondernemen Managementsamenvatting www.technopolis-group.com Evaluatie Stichting Onderwijs & Ondernemen Managementsamenvatting technopolis group, oktober 2013
Nadere informatieDe Onthaalouderacademie: onthaalouders sterker maken
1 De Onthaalouderacademie Wat is de Onthaalouderacademie? De Onthaalouderacademie: onthaalouders sterker maken De sector van de kinderopvang is in beweging. Er worden heel wat initiatieven genomen om de
Nadere informatiedialooghouding We stellen u onze visie even voor.
schoolvisie Als katholieke basisschool willen we zorg dragen voor de opvoeding van elk kind. We zien onze school als een huis met een tuin waarin we de basis leggen voor de toekomst, om later met de beste
Nadere informatieOndernemend Onderwijs. Engagementsverklaring. tussen Vlajo en het GO! onderwijs. van de Vlaamse Gemeenschap
Ondernemend Onderwijs Engagementsverklaring tussen Vlajo en het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Art. 1: SITUERING Om succesvol te blijven kan onze samenleving niet zonder een sterke positieve
Nadere informatieBeleid (hoog)begaafdheid. Hoe gaan we om met begaafde en hoogbegaafde kinderen op De Krommen Hoek
Beleid (hoog)begaafdheid Hoe gaan we om met begaafde en hoogbegaafde kinderen op De Krommen Hoek Uitgangspunt missie en visie n Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerlingen een ononderbroken
Nadere informatienr. 347 van LIONEL BAJART datum: 24 maart 2015 aan HILDE CREVITS
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 347 van LIONEL BAJART datum: 24 maart 2015 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Ondernemerschap bij studenten Stimuli
Nadere informatie14 februari 2012. Algemene vorming in een toekomstig so. Een visie op algemene vorming. Preambule. Kenmerken van het maatschappelijk discours
VVKSO CODIS/DOC/12/09 2012-02-14 14 februari 2012 Algemene vorming in een toekomstig so Preambule Kenmerken van het maatschappelijk discours Vermaatschappelijking van de school Functionalistische kijk
Nadere informatieSuggesties en tips voor gebruik in gesprek met de KINDEROPVANG
De film Childcare Stories als discussiemateriaal Suggesties en tips voor gebruik in gesprek met de KINDEROPVANG Enkele voorbeelden: - Vormings- of begeleidingstraject voor medewerkers en verantwoordelijke(n)
Nadere informatieAchtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:
Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan
Nadere informatieBeroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA Bedrijfsbeheer. Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs
VR 2016 0912 DOC.1344/7 Bijlage 5 bij het besluit van de Vlaamse Regering van.../.../... tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs en van de
Nadere informatieIVV Sint-Vincentius. Welkom in de eerste graad! Eerste en tweede jaar A-stroom
IVV Sint-Vincentius Welkom in de eerste graad! Eerste en tweede jaar A-stroom Voor jou is de overgang van de lagere school naar een eerste graad A-stroom heel zeker een grote verandering. Geen paniek,
Nadere informatie1 Nieuwe studierichtingsleerplannen Kantoor en Verkoop vanaf 2013-09-01
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Mededelingen studiegebied Handel november 2011 Aan de leraars Handel In dit alweer rijk gevulde maandbericht
Nadere informatieinfobrochure methodeonderwijs De Lotus
infobrochure methodeonderwijs De Lotus Mosselerlaan 62 3600 GENK 089 35 16 21 directie.middenschool@gocampusgenk.be Inhoudsopgave Inleiding Zelfgestuurd leren Kernteam Kringgesprek Coöperatieve werkvormen
Nadere informatie2 '%" 3( 1%$! 2 %/!" 2 2 -.-" 22 4) / 5 %/. 5 -.-" 6 %/.% 6 -!7"8 6 ). 9 -.-" : -!
#$ &' ())*''*+,'+'+*''-.'+ 01 ' 2 ' 1 3( 1$ 01. 2 2 2 -.- 22 4) 0-5. 5 -.- 6. 6-78 6 ). 9-9 -.- : *# : - # $ & '()$ * +(, -.0 1 2.3 454 46 +)( +75, +75, # '8)6 & ')(5 * ')(5 - ')(5 1 ')(5 ' ''4 ' 5'' 97
Nadere informatieVISIE PEDAGOGISCH PROJECT
VISIE PEDAGOGISCH PROJECT van daltonschool De Kleine Icarus Algemene visie De opdracht van daltonschool De Kleine Icarus bevat naast het onderwijskundig eveneens een maatschappelijk aspect Wij brengen
Nadere informatieKANT EN KLAAR PLUS. Uitdagende thema s voor pientere en hoogbegaafde leerlingen
KANT EN KLAAR PLUS Uitdagende thema s voor pientere en hoogbegaafde leerlingen Handleiding voorwoord Voor u ligt een unieke uitgave in Vlaanderen! Het Centrum voor Begaafdheidsonderzoek ijvert al een tiental
Nadere informatielleiv boekje Luisterend leiden en inspirerend volgen
lleiv boekje Luisterend leiden en inspirerend volgen Strategisch beleidsplan PCBO Amersfoort 2015-2019 Beste mensen, Met evenveel trots en enthousiasme als waarmee we ons nieuwe Strategisch Beleidsplan
Nadere informatieICT-visie GBS Linden
ICT-visie GBS Linden 1. Algemene inleiding en context Onze school situeert zich in de dorpskern van Linden, Martelarenplaats 1 3210 Linden en telt 420 leerlingen van de peuterklas tot het zesde leerjaar.
Nadere informatieOnderwijs-seminar. De Leraar van de Toekomst. Bestaat De leraar van De Toekomst wel?
Onderwijs-seminar De Leraar van de Toekomst Bestaat De leraar van De Toekomst wel? Even voorstellen Anne Looijenga, directeur Centrum voor Ontwikkeling Katholieke Pabo Zwolle En jullie zijn.? 2 De of een
Nadere informatieFunctieprofiel. Positie Research Consultant. Organisatie Quaestus Executive Leadership
Functieprofiel Organisatie Quaestus Executive Leadership Datum 8 March 2018 De organisatie Quaestus is gespecialiseerd in Executive Leadership en heeft een breed aanbod van diensten in Executive Search,
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Organisatie & Logistiek (2de graad BSO) Leerlingprofiel Je bent 14 jaar en je kiest voor een studierichting in de tweede graad. Je wil meer te weten komen over het
Nadere informatieCombinatiefunctie Wijkwerk-coach (Wijkwerken Zuid-West-Vlaanderen) & Trajectbegeleider Anzegem/Deerlijk Functiebeschrijving en competentieprofiel
Combinatiefunctie Wijkwerk-coach (Wijkwerken Zuid-West-Vlaanderen) & Trajectbegeleider Anzegem/Deerlijk Functiebeschrijving en competentieprofiel 1. Identificatiegegevens Functietitel Juridische werkgever
Nadere informatieGoed voorbereid op de toekomst!
Goed voorbereid op de toekomst! U bereidt jongeren voor op een succesvolle toekomst op de arbeidsmarkt. Maar wat als de maatschappij steeds sneller verandert? Goed voorbereid op de toekomst! U bereidt
Nadere informatieZelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.
Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van
Nadere informatieVakoverstijgende nascholingen
Vakoverstijgende nascholingen Reageren op agressie-incidenten Doelgroep: leraren secundair onderwijs en leraren buitgewoon onderwijs (type 1 en 3), directies, middenkader, beleidsondersteuners, ondersteunend
Nadere informatieSamenwerking bedrijven en onderwijs in Limburg zit in de lift
PERSBERICHT Hasselt, 31 augustus 2017 Onderzoek VKW Limburg en UNIZO Limburg: Samenwerking bedrijven en onderwijs in Limburg zit in de lift Bedrijven willen minstens 3 maanden stage in élke opleiding Limburgse
Nadere informatieBreek taboe omtrent kansarme
ITINERA INSTITUTE FLASH Breek taboe omtrent kansarme versus kansrijke diploma s 03 07 2013 MENSEN WELVAART BESCHERMING De Europese leiders hebben een actieplan tegen jeugdwerkloosheid aangekondigd. Uiteraard
Nadere informatieEvaluatie van Open Bedrijvendag
Evaluatie van Open Bedrijvendag Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030 Brussel April 2011 Samenvatting De Open Bedrijvendag
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure 7 Retail (7de jaar BSO) Leerlingprofiel Je hebt het zesde jaar Retail achter de rug. Je wil jouw kansen op de arbeidsmarkt vergroten en bovendien een diploma van
Nadere informatieTweede adviesnota. van het STEM-PLATFORM. aan de stuurgroep. donderdag, 12 december Brussel, Koning Albert II - Laan.
Tweede adviesnota van het STEM-PLATFORM aan de stuurgroep donderdag, 12 december 2013 Brussel, Koning Albert II - Laan Pagina 1 Beoordelingskader voor de subsidiëring van initiatieven ter ondersteuning
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Administratie & Retail (2de graad BSO) Leerlingprofiel Je bent 14-15 jaar. Je kiest voor een studierichting in de tweede graad. Je wil meer te weten komen over het
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure 7 Retail (7de jaar BSO) Leerlingprofiel Je hebt het zesde jaar Retail achter de rug. Je wil jouw kansen op de arbeidsmarkt vergroten en bovendien een diploma van
Nadere informatieJ L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - -
Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills 21st Century Skill Jouw talent Vaardigheden Gedragsindicatoren J L Ik weet wat ik wil Ik weet wat ik kan Ik ga na waarom iets mij interesseert
Nadere informatieBantopa Kennismaken met Samenwerken
Bantopa Kennismaken met Samenwerken Vernieuwen door Samenwerken Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen en services dwingen organisaties tot samenwerking met andere bedrijven
Nadere informatieFunctiebeschrijving. Consulent lokale economie
Functiebeschrijving 1. FUNCTIETITEL Consulent lokale economie 2. GLOBAAL DOEL VAN DE FUNCTIE De consulent lokale economie is het aanspreekpunt voor handelaars en ondernemers en stimuleert, behartigt en
Nadere informatieInnoverend onderwijs op maat van uw kind.
Innoverend onderwijs op maat van uw kind. GO! campus Genk Middenschool 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 1 2 Voorwoord... 2 3 Onderwijs van de toekomst... 3 3.1 Kerneigenschappen... 3 3.2 Werkvormen...
Nadere informatieEvaluatie Vlaamse Jonge Ondernemingen vzw
7 oktober 2013 Evaluatie Vlaamse Jonge Ondernemingen vzw Managementsamenvatting www.technopolis-group.com Evaluatie Vlaamse Jonge Ondernemingen vzw Managementsamenvatting technopolis group, oktober 2013
Nadere informatieHet is dan ook belangrijk dat jongeren bewust kiezen voor STEM-opleidingen.
VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Handel (3de graad TSO) Leerlingprofiel Je bent 16 jaar en je kiest voor een studierichting in de derde graad. Zou de richting Handel iets voor jou zijn? Handel is
Nadere informatieVraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL
VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht
Nadere informatieTweede jaar van de eerste graad kaz-klas
Tweede jaar van de eerste graad kaz-klas Na één jaar in de kaz-klas heb je al iets meer de kans gehad om je een beeld te vormen van de aanpak en de vakken in het secundair onderwijs. De overstap naar het
Nadere informatieaanstekelijk onderwijs
aanstekelijk onderwijs Als coöperatieve school werken leerlingen, hun ouders en het schoolteam democratisch samen. We geven leerlingen inspraak over hun leertraject en betrekken hen bij het hele schoolproject.
Nadere informatie10 klimaatmaatregelen voor innovatie
10 klimaatmaatregelen voor innovatie We hebben als overheid de ambitie om bij de te dragen in Vlaanderen als topregio. Vandaag leven we in een context van beperking. Van meer, met minder. En nóg meer met
Nadere informatieHet Loopbaanlab brengt onderwijsprofessionals in beweging
Oktober 2015 Het Loopbaanlab brengt onderwijsprofessionals in beweging Uitkomsten van meerjarig onderzoek naar de effecten van het Loopbaanlab Leestijd 8 minuten Hoe blijf ik in beweging? De kwaliteit
Nadere informatieStudieaanbod eerste jaar Heilig Graf
Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf Je behaalde het getuigschrift van het basisonderwijs. Je behaalde een attest van het basisonderwijs. 1A 1A verdieping 1B Je wil je vooral focussen op de basisleerstof.
Nadere informatieDEFINITIES COMPETENTIES
DEFINITIES COMPETENTIES A. MENSEN LEIDINGGEVEN A1 Sturen Geeft op een duidelijke manier richting aan een team, neemt de leiding op zich, zet mensen en middelen zodanig in dat doelen met succes worden bereikt.
Nadere informatieHieronder geven wij antwoord op een aantal vragen, die van belang kunnen zijn bij het kiezen van een school voor uw kind(eren).
Waarom kiezen voor onze school? Het is geen gemakkelijke opgave, een goede basisschool te kiezen voor uw kind(eren). De basisschool vervult immers een belangrijke rol in de opvoeding en ontwikkeling van
Nadere informatieLesvoorbereiding: Kapper en schoonheidsspecialist (beroepen: kapper en schoonheidsspecialist)
Lesvoorbereiding: Kapper en schoonheidsspecialist (beroepen: kapper en schoonheidsspecialist) Klas: 3 e graad basisonderwijs Leervak: WO Technologie - Maatschappij Onderwerp: Atelier i.v.m. de beroepssectoren
Nadere informatieNOTA AAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: het opstellen van een plan van aanpak tot het versterken van ondernemerscompetenties op het vlak van bedrijfsbeheer
Nadere informatieIVV Sint-Vincentius. Welkom in de eerste graad! Accent op Techniek-wetenschappen en Welzijn & maatschappij
IVV Sint-Vincentius Welkom in de eerste graad! Accent op Techniek-wetenschappen en Welzijn & maatschappij Basisvisie op de eerste graad in IVV Sint-Vincentius Vanuit het pedagogisch project van onze school
Nadere informatie8 %9, +*-.+ ; ":, #3% Willy De Herdt Erik Verdonckt
!" " / /2 5*-) " "5 : " #$%% "&' ( )*!!+)'!, -, +*-+ $$%001$ $$30$01# 04 0 0" 0 67, 13$1 8 %9, +*-+ ; ":, #3% " 1%1 Willy De Herdt Erik Verdonckt ", : 11 2 #$%% )+,?0000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000$
Nadere informatieBeleidskader Ondernemend Onderwijs
Beleidskader Ondernemend Onderwijs Inhoudsopgave 1 Ondernemerschap in Vlaanderen 2 1.1 Terminologie 2 1.2 Waarom is ondernemerschap belangrijk? 2 1.3 Hoe is het gesteld met ondernemerschap in Vlaanderen?
Nadere informatieAlle ruimte. voor jou w groei BEROEPSONDERWIJS
Alle ruimte voor jou w groei BEROEPSONDERWIJS Campus Het Spoor Mol 02 Leerlingen leren door te doen, te ondervinden, mee te maken,. Ze beleven met hun zintuigen, verstand en gevoel, alleen of in groep.
Nadere informatieBBL en Beweging. Naar een sterke community
BBL en Beweging Naar een sterke community Onze opdracht verenigingen aansterken in hun streven naar een grotere impact Ons team Elien Sohier Laurien Spruyt Nik Meeusen een community van verenigingen...
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure ADMINISTRATIE & RETAIL (2de graad BSO, Kantoor & Verkoop) Leerlingprofiel Je bent 14-15 jaar. Je kiest voor een studierichting in de tweede graad. Je wilt meer te
Nadere informatieTweede graad bso. Verzorging voeding
4 Tweede graad bso Verzorging voeding De opleiding verzorging-voeding tweede graad bereidt de leerlingen voor op een derde graad bso waarin het contact met en de zorg voor mensen centraal staat. Naast
Nadere informatie1. Waarom ondernemerschap? 2. Wat is ondernemerschap? 3. Wat kan/moet onderwijs met. ondernemerschap?
Ondernemerschap 1. Waarom ondernemerschap? 2. Wat is ondernemerschap? 3. Wat kan/moet onderwijs met ondernemerschap? Overheid: O innovatie O banen Bedrijven: ondernemende medewerkers voegen waarde toe;
Nadere informatieFunctieprofiel. Positie Financieel Medewerker. Organisatie Quaestus Executive Leadership
Functieprofiel Organisatie Quaestus Executive Leadership Datum 8 June 2016 De organisatie Quaestus is gespecialiseerd in Executive Leadership en heeft een breed aanbod van diensten in Executive Search,
Nadere informatieRonde 6. Wordt u ook pro bso-contractwerk? 1. Inleiding
Waarom is het een probleem? (= wat zijn de negatieve gevolgen van het probleem? Wat zijn de gevolgen van de beperking?) Wat zijn de oorzaken van het probleem? Hoe kan het probleem opgelost/aangepakt worden?
Nadere informatie- Haal je hier tips uit voor je eigen praktijk? Zo ja, welke?
Kerstcadeau Het beleidsteam ging aan de slag met een zelfscan van beleidsvoerend vermogen. De school kreeg van de pieo-coaches een spelletje waarin alle zaken van beleidsvoerend vermogen waar het beleidsteam
Nadere informatieCALL FOR PROPOSALS. Die initiatieven versterken we met geld. Wij helpen ideeën te realiseren met financiële ondersteuning tot ,- per project.
CALL FOR PROPOSALS HET VOGIN FONDS STEUNT KANSRIJKE INNOVATIEVE INITIATIEVEN OP HET GEBIED VAN KENNIS- & INFORMATIE(TECHNOLOGIE) MET MAATSCHAPPELIJKE MEERWAARDE Die initiatieven versterken we met geld.
Nadere informatieSTEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap
STEM Visietekst van het GO! 28 november 2016 onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 2 Samenvatting In de beleidsnota 2014-2019 stelt Vlaams minister van Onderwijs de ambitie om leerlingen warmer te maken
Nadere informatie