Nederlands Instituut voor Navigatie (NIN) Jaarverslag 2008

Transcriptie

1 Nederlands Instituut voor Navigatie (NIN) Jaarverslag 2008 Het bestuur vergaderde in het verslagjaar drie maal, waarvan drie keer met de Raad van Advies. Daarbij werd onder andere stilgestaan bij de invulling van het beleidsplan dat in de jaarvergadering 2007 behandeld en geaccordeerd werd. Een en ander geeft mede uiting aan de omstandigheid dat het bestuur van mening is dat een negatief effect van het teruglopend aantal individuele leden voorkomen dient te worden. Het ledenaantal vormt een blijvend punt van aandacht en zorg. Zoals bekend wordt tevens samenwerking gezocht met andere organisaties die zich richten op ontwikkelingen in de navigatie. Met dit in gedachten werden in 2008 verscheidene workshops, symposia en lezingen door het NIN (al dan niet in samenwerking met andere organisaties) georganiseerd. De workshop die volgend op de jaarvergadering 2009 gehouden zal worden in samenwerking met Geodesie Nederland en de Hydrographic Society is daar onder andere een voorbeeld van. Gedurende het jaar werden vergaderingen bijgewoond van EUGIN Council en IAIN Council voorafgaande aan het ENC-GNSS 2008 congres in Toulouse (waarover verder meer). Symposia, workshops en lezingen NAV-RECREATIEVAART In september werd voor de 10e keer dit tweejaarlijkse symposium, wederom samenvallend met de HISWA te Water in IJmuiden gehouden. Het thema was deze keer: Veiligheid door Communicatie Radar-AIS-VHF - Electronisch meten, zeker weten??? Het symposium was met circa 70 deelnemers uitstekend bezocht. Bijdragen spitsten zich toe op herkenbaarheid en zichtbaarheid die in het algemeen vanuit de dagelijkse praktijk van het varen met jachten werd benaderd. Daarnaast was er de situatie gezien vanaf de brug van een zeeschip. Tevens werden de ontwikkelingen van de apparatuur belicht. Een goed bezochte bijeenkomst met een levendige en vruchtbare discussie tussen de deelnemers en het panel. Een compleet verslag is te vinden op de website van het NIN: AVIGEN/NAVGENAV In november werd in het auditorium van de Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) op Schiphol-Oost de workshop Praktische Navigatie in de Kleine Luchtvaart gehouden in samenwerking met de Aircraft Owners and Pilots Association, de Luchtverkeersleiding Nederland en de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart wederom een workshop. Ditmaal met als thema: Is er nog Lucht(ruim) voor de Kleine Luchtvaart? Voor informatie wordt verwezen naar onze website Lezing Drs Paul Th. Potters Op vrijdag 11 april werd de NIN Jaarvergadering 2008 gehouden bij Connekt in Delft. Deze jaarvergadering werd gecombineerd met een lezing door drs Paul Th. Potters, manager van de stichting ITS (Intelligent Transport Services) Nederland, die sprak over de toenemende rol voor plaats- en tijdgebonden mobiliteitsinformatie. Tijdens

2 deze zeer interessante lezing weden onder andere kilometerbeprijzing, verkeersinformatie en nieuwe inwintechnieken voor verkeersgegevens gebaseerd op telecomplaatsbepaling aan de orde gesteld. Een en ander gaf aanleiding tot een levendige discussie. Geografische Informatie; waar gaat het heen? Op 13 februari jl werd in samenwerking met Het Koninklijk Instituut Van Ingenieurs KIVI NIRIA, de beroepsvereniging van ingenieurs en techniekstudenten, een workshop geografische informatie gehouden. Een en ander concentreerde zich op de de vragen "waar ben ik, waar moet ik naar toe en hoe kom ik daar?" die tegenwoordig vaak beantwoord worden door geavanceerde technologie. De enorme vlucht van de techniek heeft inmiddels aardverschuivingen op dit gebied veroorzaakt, waardoor de papieren kaart zijn koppositie verliest. Bijna maandelijks verschijnen er nieuwe systemen en gadgets, zowel voor de consumentenmarkt als voor militaire professionals. Geografische Informatie; waar gaat het heen? was het thema van de bijeenkomst waarbij sprekers uit de academische wereld, defensie, bedrijfsleven, overheid en TNO de aanwezigen meenamen in de wereld van plaatsbepaling en navigatie. Namens het NIN leidde prof Ir J.A. Spaans de discussie die zich toe leek te spitsen op de ongestoorde beschikbaarheid van satellietsignalen. Het NIN is de heer Coppens van KIVI NIRIA en ons lid de heer Schuringa zeer veel dank verschuldigd voor de organisatie van deze bijeenkomst. Het NIN haakte eveneens aan bij de jaarlijks NAV bijeenkomst die in oktober 2008 door het Royal Institute of Navigation werd georganiseerd. IAIN en EUGIN Over een reeks van jaren hebben leden van het NIN zich in EUGIN en IAIN ingezet waaronder de oud voorzitter van het NIN prof. Jac Spaans die onder andere als voorzitter van EUGIN en IAIN actief was. Directeur van het NIN J.A.C. Rutten MSc is reeds zeer vele jaren bestuurslid van het IAIN. Bestuurslid A.K. van Rongen bezoekt als vertegenwoordiger van EUGIN alle bijeenkomsten op het gebied van esafety waarin onder andere aan de invoering van een algemeen Europees alarmnummer wordt gewerkt. De huidige voorzitter van het NIN is de vigerende voorzitter EUGIN en treedt op als coördinator van de IMO activiteiten van IAIN. Waar mogelijk spelen leden van het bestuur en de Raad van Advies een rol bij bijeenkomsten in het kader van IAIN en EUGIN. Zoals bijvoorbeeld door het organiseren van het ENC-GNSS 2004 in Rotterdam, maar eveneens als voorzitter van parallel sessies dan wel als lid van organiserende comité of bij het beoordelen van papers voor deze congressen. Prof Ir. J.A. Spaans is honorary member van EUGIN en de huidige voorzitter NIN fungeert in de periode tot 2011 tevens als voorzitter van EUGIN. Het NIN ziet deelname aan en actief zijn binnen deze organisaties als essentieel voor het bevorderen van de doelstellingen. Het vergroot de mogelijkheden tot het signaleren van ontwikkelingen en verbreedt de mogelijkheden tot uitwisseling van kennis binnen en buiten de nationale navigatiegemeenschap. IAIN Dertig jaar geleden (in 1976) werd het International Association of Institutes of Navigation IAIN toegelaten tot de bijeenkomsten van de International Maritieme

3 Organisatie (IMO) met consultatieve status als Non Governmental Organisation (NGO). IAIN is eveneens bij ICAO (John White), het International Comittee on GNSS (Elisabeth Klaffenboeck), het US Space-based PNT Advisory Committee (Capt Dick Smith) en de IHO (prof Ir. J.A. Spaans en Yves Desnoes - IFN) vertegenwoordigd. Vertegenwoordiging als Non Governmental Organisation bij de IMO stelt IAIN mede in de gelegenheid om op navigatiegebied in de internationale gemeenschap een rol te spelen. IAIN organiseert elke drie jaar een congres. In september 2009 zal het IAIN congres in Stockholm in Zweden plaatsvinden. Voor meer informatie wordt verwezen naar de geheel vernieuwde website van IAIN IAIN en IMO-NAV 54 Voor de navigatiegemeenschap vormt het IMO Sub Committee for the Safety of Navigation (NAV) een van de belangrijkste bijeenkomsten. NAV 54 dat in juli 2008 in het geheel gerenoveerde IMO gebouw in Londen bijeenkwam werd onder andere door de voorziter NIN bezocht. Een van de belangrijkste onderwerpen was het verplicht aan boord hebben van de zogenaamde Electronic Chart Display and Information Systems (ECDIS). Dit onderwerp wordt binnen NAV al enige jaren besproken. De verplichting werd vastgesteld voor nieuwe passagiersschepen van 500 ton of meer en 3000 ton voor vrachtschepen na Voor bestaande schepen werd een glijdende invoeringsschaal tot 2018 geaccordeerd. Het Bridge Navigational Watch Alarm System werd verplicht gesteld voor passagiersschepen en vrachtschepen vanaf 150 ton beginnende in Italië stelde voor een de Bepalingen ter voorkoming van aanvaring te herzien met in gedachte voorrang van commerciële vaartuigen boven pleziervaartuigen. IAIN liet zich onder andere horen bij dit onderwerp mede naar aanleiding van een samen met de International Sailing Federation (ISAF) ingediende submissie Gehoord de vergadering werd besloten om het voorstel niet te behandelen waarna het onderwerp van het werkprogramma werd afgevoerd. Noorwegen stelde voor om de specificaties van de kleuren van navigatielichten te wijzigen zodat deze op een lijn zouden komen met de specificatie van kleuren die voor motorvoertuigen gelden. Alhoewel het voorstel in eerste instantie logisch leek en sympathiek werd ontvangen bleek een en ander in de praktijk behoorlijke aanpassingen en complicaties te leiden. Besloten werd om het onderwerp van de agenda af te voeren. De bijeenkomst had ook de opdracht om een e-navigation strategie af te ronden nadat een en ander binnen een correspondence groep was voorbereid. De vergadering voltooide een e-navigation implementatie plan met een voorstel om dit ultimo 2012 af te ronden. Tijdens de 85e vergadering van het Maritime Safety Committee (MSC) in november 2008 werd de door NAV 54 voorgestelde strategie goedgekeurd en werden de Sub-Committees on Safety of Navigation (NAV), Radiocommunication and Search and Rescue (COMSAR) en Standards on Training and Watchkeeping (STW) opgedragen om in 2012 een implementatieplan aan MSC voor te leggen.

4 Met betrekking tot een mogelijke herziening van de bepalingen aangaande loodsladders werd een correspondence groep opgestart. Het item zal in 2009 weer in de vergadering worden besproken. Deze bijeenkomst was de laatste bijeenkomst waarin ons lid van de Raad van Advies Mr Kees Polderman als voorzitter optrad. Hij heeft gedurende 11 jaar IMO s Sub Committee on Navigation (NAV) geleid. Aan het einde van de bijeenkomst werd door vrijwel alle leden van de vergadering waardering uitgesproken voor het werk dat de heer Polderman als voorzitter werd verricht. Als nieuwe voorzitter werd Mike Sollosi van de Amerikaanse Kustwacht gekozen. De volgende bijeenkomst zal eind juli 2009 worden gehouden. IAIN MSC en STW Tijdens de Maritime Safety Committee en Standards for Training and Watchkeeping bijeenkomsten van de IMO komen vele onderwerpen ter sprake. Een voor de navigatiegemeenschap van belang zijnd onderwerp betrof het onderwijs in astronomische navigatie aan boord. Vanuit Noorwegen werd reeds in 2007 een voorstel gelanceerd om dit onderwijsonderdeel geheel uit het curriculum te schrappen. IAIN had tijdens de bijeenkomst in Toulouse uitgesproken dat men van mening was dat astronomische navigatie niet alleen voor plaatsbepaling werd gebruikt maar ook andere toepassingen kende aan boord. Voor zover het deze laatste toepassingen betrof was men van mening dat astronomsiche navigatie in het pakket opgenomen zou moeten blijven. Voor zover het plaatsbepaling betrof werd bepleit om zolang e-navigation niet betrouwbaar was gebleken het onderdeel te handhaven. Tijdens de laatste STW bijeenkomst werd dit door de USA voorgesteld (een pakket in verminderde vorm). China kwam tegelijkertijd met een soortgelijk voorstel. IAIN sloot zich daarbij aan. Het voorstel van Amerika/China werd uiteindelijk vrijwel unaniem omarmd. EUGIN - ENC-GNSS 2008, Toulouse Sinds de start in 1997 organiseert de European Group of Institutes of Navigation (EUGIN) jaarlijks een European Navigation Conference - Global Navigation Satellite Systems (ENC-GNSS). Deze wordt elk jaar georganiseerd door een ander EUGIN lid. In 2008 werd het congres in Toulouse gehouden, in 2009 zal het Italiaanse Instituut voor Navigatie (IIN) de bijeenkomst in Napels in Italië organiseren. Het ENC vormt een gelegenheid om nieuws en informatie uit te wisselen met betrekking tot technologische vooruitgang in de radio navigatie sector, met nadruk op satelliet, basis en gebruikers technologie binnen het raamwerk van het GNSS (Global Navigation Satellite System).Het ENC-GNSS blijft een unieke gelegenheid om alle belangrijke spelers op het gebied van navigatie te ontmoeten en geïnformeerd te worden omtrent de laatste ontwikkelingen in navigatie- en positioneringssystemen. Van 22 tot 25 april 2008 werd in dit kader in Toulouse het Europees Navigatie Congres GNSS 2008 gehouden. Een en ander werd mede door CNES georganiseerd in het kader van wat gepresenteerd werd als de Toulouse Space Show. De conferentie zoomde in op de huidige status en toekomstige ontwikkelingen in navigatie systemen. In de conferentie werd de wetenschappelijke gemeenschap bijeengebracht met de private sector en organisaties actief op het gebied van internationale navigatie met het doel onderzoeksideeën uit te wisselen en ontwikkelingen op het gebied van navigatie te bevorderen. ENC-GNSS 08 was

5 de twaalfde bijeenkomst sinds de start in Het evenement werd wederom gelijktijdig gehouden met het European Frequency and Time Forum (EFTF). Onderwerpen waren onder andere EGNOS, GNSS integrity, Timing, Infrastructuur, Certification and standardisation en GNSS augemented technologies. Vanuit het NIN werd aan deze bijeenkomst deelgenomen door een aantal bestuursleden en leden van de Raad van Advies. Directeur, voorzitter, penningmeester en leden van de RvA Prof. Spaans en Prof. Van Willigen namen deel aan het congres. Voorafgaand aan de bijeenkomst werd een vergadering van EUGIN Council gehouden. In deze bijeenkomst werd de voorzitter NIN als voorzitter EUGIN herbenoemd voor de termijn In de bijeenkomst werd stilgestaan bij de speerpunten van het EUGIN beleid, te weten het ondersteunen van de ENC-serie conferenties, het doorontwikkelen van het European Radio Navigation Plan (ERNP) en het actief deelnemen aan de e-safety conferenties & ecall driving group workmeetings (namens EUGIN neemt bestuurslid A.K. van Rongen deel aan deze bijeenkomsten). EUGIN - European Journal of Navigation Gedurende het jaar werd duidelijk dat de uitgever van de EJN (Reed Business) er de voorkeur aan gaf om de activiteiten met betrekking tot de EJN te beëindigen. Begin 2008 werd in dat verband duidelijk dat de gezamenlijke activiteiten uiterlijk eind 2008 een einde zouden vinden. Voor de deelnemende ION s was duidelijk dat behoud van het blad voorop stond. Het contract met Reed Business bleef nog tot het einde van het jaar doorlopen. Tijdens en voorafgaande aan de EUGIN Council bijeenkomst in Toulouse werd door het NIN als verantwoordelijke organisatie eveneens de voorkeur uitgesproken dat het een blad blijft, dat gemaakt wordt door een van de EUGIN leden. De voorkeur ging daarbij in ieder geval niet uit naar een digitale versie. Tijdens ENC-GNSS in Toulouse werd een en ander als discussiestuk in de EJN bijeenkomst besproken. Eerder was er de afspraak gemaakt dat elke drie jaar een andere partij de totstandkoming van het blad op zich zou nemen. Het NIN heeft deze taak in totaal zes jaar op zich genomen en gaf voorafgaande aan de Toulouse bijeenkomst aan die taak over te willen dragen. Tijdens de bijeenkomst in Toulouse werd duidelijk dat DGON het Duitse Navigatie Instituut de taak over wilde nemen. Eind 2008 werd de administratie rondom het EJN overgedragen aan DGON. Zij werden daartoe namens het NIN als voorafgaand verantwoordelijke organisatie door de heer Rutten geïnstrueerd. Met Reed Business werd afgesproken dat de lay-out door Duitsland niet zou worden overgenomen. Het novembernummer van 2008 werd daarmee het laatste nummer dat onder verantwoordelijkheid van het NIN gemaakt werd. Dank is op zijn plaats voor de jarenlange inzet van de heer Rutten als managing editor en de heren van Willigen en Spaans als contributing editor in dezen. Bezoek symposia en congressen/deelname aan werkgroepen. In het verslagjaar werden ook verscheidene symposia en congressen bezocht. Satellite Navigation Summit Deze bijeenkomst die van 19 tot 21 februari in München werd gehouden werd onder andere bezocht door prof. Ir. J.A. Spaans. Zijn volledige verslag verscheen in de

6 European Journal of Navigation en is onder andere terug te lezen op MarNIS De penningmeester en voorziiter van het NIN waren aanwezig bij de eindpresentatie van het MarNIS project in Lissabon. Dit project is zoals wellicht bekend een geïntegreerd onderzoeksproject in het 6 e raamwerk van de Europese Unie waarin circa 60 partners betrokken zijn. Met oog voor de omstandigheid dat maritieme veiligheid, efficiency, waakzaamheid, veiligheid en bescherming het milieu op velerlei wijze aan elkaar verbonden zijn werd binnen het project onder andere verwijzend naar het Green Paper van de Europesche Commissie (EC) Towards a future Maritime Policy for the Union, gezocht naar coherente, transparente, efficiënte en eenvoudige oplossingen ter ondersteuning van samenwerking, interoperability en consistentie tussen lid staten, systemen en sectoren. In Lissabon werd op 15 en 16 oktober een praktijkdemonstratie gegeven. Een groot aantal beleidsmakers, havenautoriteiten, reders, havenmeesters, loodsen etc. was aldaar aanwezig. Haven en loodsgerelateerde aspecten werden toegelicht waarin de innovatie voor een mogelijk meer efficiënte toegang van de havens en een toename in het bewustzijnsniveau centraal stonden. Een van de zaken die gedemonstreerd werden was de POADSS (Port Operation And Docking Support System). Een laptop apparaat waarin onder ander op dynamische wijze informatie kon worden verwerkt verband houdende met de planning van de scheepsreis. Dynamic Under Keel Clearance maakte onder andere deel uit van dit pakket. Het MarNIS project wordt in de eerste helft van 2009 afgerond. Het project zal bouwstenen opleveren voor de nadere ontwikkeling van het zgn. e-maritime concept, dat recentelijk door de Europese Commissie is gepresenteerd als onderdeel van haar maritieme transportstrategie Daarnaast zullen vanuit het het MarNIS-project mogelijk bijdragen worden geleverd aan de ontwikkeling van het in IMO-kader voor te bereiden implementatieplan voor e-navigation (zie hierboven). Meer informatie over dit onderwerp op NavSup 2008 Van 22 tot en met 24 oktober werd door de voorzitter NIN (tevens als voorzitter EUGIN) deelgenomen aan de NavSup 08 bijeenkomst in Gdynia. Hierin wordt samengewerkt door het Hydrograpghic Offica of the Polisch Navy, het Polish Navigation Forum, het Maritime Office Gdynia en het Institute of Navigation and Hydrography PNA. Deze twee-jaarlijks bijeenkomst werd bezocht door circa 80 deelnemers uit verschillende landen. Tijdens de eerste dag op de Akademia Wojenna (marine academie) in Gdynia was de voorzitter van de International Hydrographic Organisation (IHO) admiraal Maratos als bijzondere gast aanwezig. Hij gaf in een presentatie toelichting op de rol van de IHO en de hydrografische uitdagingen van onze tijd. Verder werd de eerste dag stilgestaan bij de status van het GPS en het Amerikaanse PNT beleid door Charles Daniels Senior beleidsmedewerker van het National Coordination Office for Space Based PNT. Georgio Solari lichtte namens ESA de status van het Europese GNSS programma toe. Aan het einde van de eerste dag verplaatste het gehele gezelschap zich naar de Stena Baltica (ex Koningin Beatrix) die diezelfde avond nog vertrok naar Karlskrona in Zweden. Na debarkeren en embarkeren van de passagiers in Karslkrona vertrok het schip de volgende ochtend weer naar Gdynia. Tijdens de overtocht werden enkele parallelsessies gehouden die zich toespitsten hydrodynamica en

7 manoeuvreerbaarheid van schepen, opleidingen en geodetische en hydrografische onderwerpen. Een diner in Gdynia sloot die dag af. De volgende dag werd de bijeenkomst afgesloten met presentaties verband houdende met navigatie in het algemeen en in het bijzonder geodetische and hydrografische ondersteuning van activiteiten op zee radionavigatie- en satelliet systemen hydrometeorologische ondersteuning van de scheepvaart veiligheid en bescherming van de zeescheepvaart manoeuvreerbaarheid en de hydrodynamica van schepen maritieme opleidingen en training Al met al een geslaagd evenement met een goede opkomst dat het waard is om in 2010 weer herhaald te worden. Meer informatie is beschikbaar via NIN website Zoals bekend heeft het lid van Raad van Advies Ir. S. de Meijer zeer veel werk verricht met betrekking tot de website van het NIN. De resultaten hebben de NIN site een uiterlijk gegeven dat past bij deze tijd en de activiteiten die het NIN ontplooit. De site is actief en wordt regelmatig bezocht. Alle nationale en internationale activiteiten op het gebied van plaatsbepaling, navigatie en tijdmeting vermeld. Op de website zijn eveneens links opgenomen naar zusterinstituten. Gedurende het jaar spande de webmaster zich eveneens in om de site van het IAIN aan de eisen van deze tijd aan te passen het resultaat is te vinden op Algemeen bestuurlijk Gedurende het verslagjaar namen de penningmeester de heer P.G. van der Horst, Ir H. Sabelis en Ir P. Grognard afscheid. De heer M.Q. Betlem nam de plaats van de heer van der Horst in. De heer Grognard werd opgevolgd door de heer van Hees. Het bestuur dankt de heren van der Horst, Sabelis en Grognard voor de jaren die zij het NIN hebben gegeven. Daarnaast is er dank voor de vele vrijwilligers die zich gedurende het jaar belangeloos voor de organisatie hebben ingezet. Het NIN zegt daarnaast dank aan het NLR, het Loodswezen en de VRC voor het ter beschikking stellen van vergaderruimte en ondersteuning met betrekking tot het secretariaat. Het NIN is mevrouw van Rhee (binnen de organisatie op part time basis als secretaresse werkzaam) bijzonder veel dank verschuldigd voor hetgeen zij gedurende het verslagjaar in de beschikbare tijd heeft verricht. Een en ander heeft het NIN mede in staat gesteld om, overeenkomstig de doelstellingen, een bijdrage te leveren aan het bevorderen van de kennis van en ontwikkeling op het gebied van navigatie in de breedste zin van het woord. Bestuur en Raad van Advies: De Raad van Advies was in 2008 als volgt samengesteld: Prof. Ir J.A. Spaans Prof. Dr. Ir D. van Willigen

8 Ir S. de Meijer Mr K. Polderman Drs S. Storm van Leeuwen Ir P. Grognard tot en met 11 april J. van Hees met ingang van 12 april Ir P. Dieleman Gedurende 2008 bestond het bestuur uit de volgende personen: Drs R. van Gooswilligen MBA (voorzitter) Dr Ir C.D. de Jong (vice voorzitter) Ir R. van de Leijgraaf C.A. Scheele MSc (secretaris) P.G. van der Horst (penningmeester) tot en met 11 april M.Q. Betlem (penningmeester) met ingang van 12 april Ir. E. Breeuwer A.K. van Rongen Ir H. Sabelis (tot en met 11 april) J.A.C. Rutten MSc (directeur) Secretaresse: Mevr. H. van Rhee Meer informatie is te vinden op Maart 2009 Drs R. van Gooswilligen MBA, Voorzitter C.A. Scheele MSc secretaris