Nederlands Instituut voor Navigatie (NIN) Jaarverslag 2007

Transcriptie

1 Nederlands Instituut voor Navigatie (NIN) Jaarverslag 2007 Ook in het verslagjaar zette het NIN zich in om, waar mogelijk in samenwerking met andere organisaties, een aantal bijeenkomsten te verzorgen. Deze vormen een ideale gelegenheid om ervaringen, gedachten en wensen onderling uit te wisselen. Een en ander overeenkomstig de doelstelling van het NIN, te weten het verenigen, verdiepen en verbreiden van kennis van de navigatie in de ruimste betekenis. Zo werd door middel van workshops en symposia beoogd invulling te geven aan de doelstellingen en contacten te leggen met beroepsgroepen, betrokken instellingen en organisaties, belangstellenden en onderzoeksinstituten. De workshops bieden interessante en praktisch gerichte lezingen bestemd voor ieder die betrokken is bij het onderwerp. Een belangrijke gebeurtenis kan bij aanvang van dit verslag niet onvermeld blijven. Te weten de omstandigheid dat In de tweede helft van het verslagjaar ons oud bestuurslid Capt. Arnout Wepster overleed. Na zijn pensionering op 65-jarige leeftijd was hij een van de mannen van het eerst uur bij het opzetten van de Netherlands Branch van het Royal Institute of Naviagation. Dit leidde uitendelijk tot een onafhankelijk Nederlands Instituut voor Navigatie in Hij was gedurende vele jaren werkzaam als lid van het bestuur. Veel leden van het NIN en het RIN zullen Capt. Wepster herinneren als een bijzonder mens met een schat aan nautische kennis en ervaring. Leden, Bestuur en de Raad van Advies zijn hem dankbaar voor zijn inspanningen die tot de oprichting van ons instituut hebben geleid alsmede de vele jaren die hij de organisatie heeft gegeven. Algemeen/Bestuurlijk Het bestuur vergaderde in het afgelopen jaar drie maal, waarvan twee keer met de Raad van Advies. Ondermeer ter vervolmaking van het beleidsplan dat in de jaarvergadering behandeld en geaccordeerd werd. Samenwerking wordt gezocht met de werkgroepen Ruimtegeodesie en Dynamisch positioneren van de Nederlandse Vereniging voor Geodesie, omdat deze werkgroepen zich de laatste jaren steeds meer richten op ontwikkelingen in de navigatie. Verder werden vergaderingen bijgewoond van EUGIN Council en IAIN Council voorafgaande aan het ENC-GNSS 2007 congres in Geneve. Er werden in 2007 verscheidene bijeenkomsten door het NIN georganiseerd. Later in dit verslag wordt daar nader op ingegaan. Het ledenaantal blijft evenals voorgaande jaren een punt van aandacht en zorg. Ook gedurende 2007 verminderde het aantal individuele leden licht. Het aantal groepsleden bleef echter wederom op peil. Het bestuur blijft van mening dat een negatief effect van het teruglopend aantal individuele leden voorkomen dient te worden. Het bestuur blijft van mening dat een lidmaatschap in combinatie met het EJN een aantrekkelijk aanbod zou moeten zijn. Dit punt en andere werden eerder besproken in het kader van een beleidsnota voor de toekomst. EUGIN Over een reeks van jaren hebben leden van het NIN zich in EUGIN en IAIN ingezet waaronder de oud voorzitter van het NIN prof. Jac Spaans die onder andere als voorzitter van EUGIN en IAIN actief was. Directeur van het NIN J.A.C. Rutten MSc is reeds zeer vele jaren bestuurslid van het IAIN. Bestuurslid A.K. van Rongen bezoekt als vertegenwoordiger van EUGIN alle bijeenkomsten op het gebied van esafety waarin onder andere aan de invoering van een algemeen Europees alarmnummer wordt gewerkt. De huidige voorzitter van het NIN is de vigerende voorzitter EUGIN en treedt op als coördinator van de IMO activiteiten van IAIN. Waar mogelijk spelen leden van het bestuur en de Raad van Advies een rol bij bijeenkomsten in het kader van IAIN en EUGIN. Zoals bijvoorbeeld door het organiseren van het ENC-GNSS 2004 in Rotterdam, maar eveneens als voorzitter van parallel sessies dan wel als lid van organiserende comité of bij het beoordelen van papers voor deze congressen. Het NIN ziet deelname aan en actief zijn binnen deze organisaties als essentieel voor het bevorderen van de doelstellingen. Het vergroot de mogelijkheden tot het signaleren van ontwikkelingen en verbreedt de mogelijkheden tot uitwisseling van kennis binnen en buiten de nationale navigatiegemeenschap.

2 Teneinde de krachten van instituten en organisaties te bundelen en activiteiten op het gebied van navigatie te combineren met bijdragen aan de ontwikkeling van wetenschap van navigatie en daar aan gerelateerde informatie technieken werd de International Association of Institutes of Navigation (IAIN) opgericht. Dertig jaar geleden (in 1976) werd IAIN toegelaten tot de bijeenkomsten van de International Maritieme Organisatie (IMO) met consultatieve status als Non Governmental Organisation (NGO). In het midden van de jaren 90 besloten de navigatie Instituten van een aantal Europese landen om binnen hetzelfde raamwerk hun krachten te bundelen met betrekking tot het adviseren van Europese organisaties op het gebied van navigatie, verkeersmanagement en gerelateerde onderwerpen. De term navigatie wordt geacht daarmee alle vormen van navigatie te bevatten te land, ter zee, in de lucht en in de ruimte. Aanvankelijk werd EUGIN opgericht door de Navigatie Instituten van Frankrijk, Duitsland, Italië, de Scandinavische landen, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Sindsdien heeft de European Group of Institutes of Navigation (EUGIN) de instituten van Oostenrijk, Polen, Portugal, Spanje en Zwitserland alsmede de Zweedse Radio Navigation Board verwelkomd. EUGIN heeft eveneens honorary members zijnde personen of organisaties die de organisatie helpen bij het verwezenlijken van haar doelen. Op dit moment zijn Galileo Services en UVS (Unmanned Vehicle Systems) International als zodanig verbonden. Prof Ir. J.A. Spaans is eveneens honorary member. De focus van EUGIN ligt op Europese onderwerpen, IAIN ziet de wereldwijde navigatie omgeving als het werkveld. ENC-GNSS 2007,, Geneve Van 29 mei tot 1 juni 2007 werd in Geneve het Europees Navigatie Congres GNSS 2007 gehoudnen. De conferentie zoomde in op de huidge status en toekomstige ontwikkeigen in navigatie systemen. In de conferentie werd de wetenschappelijke gemeenschap bijeengebracht met de private sector en organisaties actief op het gebied van internationale navigatie met het doel onderzoeksideeen uit te wisselen en ontwikkelingen op het gebied van navigatie te bevorderen. ENC-GNSS 07 was de elfde bijeenkomst sinds de star in Het evenement werd gelijktijdig gehouden met het European Frequency and Time Forum (EFTF)- Frequency Control Symposium (IEEE-FCS) onder de naam TimeNav07 Onderwerpen waren onder andere injfrastructuur, Safety of Life, Search and Rescue, Certification and standardaisation en GNSS augemented technologies. Vanuit het NIN werd aan deze bijeenkomst deelgenomen door een aantal bestuursleden en leden van de Raad van Advies. Directeur, voorzitter, penningmeester en leden van de RvA Prof. Spaans en Prof. Van Willigen namen deel aan het congres. Voorafgaand aan de bijeenkomst werd een vergadering van EUGIN Council gehouden waarbij in de periode 2005 t/m 2008 de voorzitter NIN tevens als voorzitter EUGIN fungeert, In de bijeenkomst werd stilgestaan bij de speerpunten van het EUGIN beleid, te weten het ondersteunen van de ENC-serie conferenties, het doorontwikkelen van het European Radio Navigation Plan (ERNP), het waar mogelijk aanhaken bij het European Programme for Critical Infrastructure Protection (EPCIP) en het actief deelnemen aan de e-safety conferenties & ecall driving group workmeetings (namens EUGIN neemt bestuurslid A.K. van Rongen deel aan deze bijeenkomsten). In een aparte vergadering werd met vertegenwoordigers van het Amerikaanse ION gesproken over de mogelijkheden tot samenwerking van de twee organisaties. Vooralsnog blijft dit er toe beperkt dat wederzijds de ENC en ION conferenties bekend worden gesteld door middel van het beschikbaar stellen van een stand in de tentoonstellingsruimte. Circa duizend deelnemers namen gedurende drie dagen deel aan de plenaire bijeenkomsten en parallelsessies. Het grote aantal papers dat werd gepresenteerd door degenen die vanuit de gehele wereld uit wetenschappelijk, professioneel of ander perspectief bij de navigatie betrokken zijn vormde een aanvullend bewijs dat het ENC in hoog aanzien staat. Het Swiss ION bewees met de organisatie van dit gecombineerde evenement een goede keuze gemaakt te hebben. De ENC-GNSS 2008 conferentie zal worden georganiseerd door het Franse Navigatie Instituut (FNI) en zal plaatsvinden in Toulouse in het kader van de Toulouse Space Show (wederom samen met de EFTF bijeenkomst) van 23 tot 26 april 2008.

3 European Journal of Navigation Tijdens GNSS 2007 vond een bijeenkomst plaats van de Supervisory Board van het European Journal of Navigation (EJN). In de bijeenkomst werd hernieuwde zorg geuit over het verkrijgen van voldoende input vanuit de deelnemende instituten. Het NIN zond reeds in 2006 een brief waarin dringend werd verzocht om papers e.d. aan te leveren. Voor de inhoud wordt momenteel voor een niet gering deel geput uit het paperaanbod van ENC-GNSS bijeenkomsten. Begin 2008 werd door Reeds aangegeven dat met de overeenkomst wilde beeindigen. Dit vervult onze organisatie met zorg. EJN is immers een belangrijke activiteit voor het NIN. Dit blad een samenwerkingsverband van NIN, DGON (Duitsland),NNF (Scandinavië) CH-ION (Zwitserland), PNF (Polen), OVN (Oostenrijk) en PIN (Portugal) is sinds 2003 uitgebracht. Vanaf het eerste uur is het NIN verantwoordelijk geweest voor de uitvoering waarbij de directeur Johan Rutten als managing editor is opgetreden en de leden van de RvA Durk van Willigen en Jac Spaanas als contributing editor. Het NIN heeft aangegeven er de voorkeur aan te geven dat in 2008 een ander instituut als responsible party wordt aangesteld. Tijdens ENC-GNSS 2008 in Toulouse zal met de partners worden besproken hoe we verder moeten. IAIN Het IAIN waarin vanuit het NIN de directeur J. Rutten als penningmeester vertegenwoordigd is hield een bijeenkomst voorafgaande aan het ENC in Geneve. In deze bijeenkomst werd gerapporteerd over de acitiviteiten bij de IMO, ICAO en de IHO. Vertegenwoordiging als Non Governmental Organisation bij de IMO stelt IAIN mede in de gelegenheid om op navigatiegebied in de internationale gemeenschap een rol te spelen. Zoals bekend zal in 2009 het IAIN congres in Zweden plaatsvinden. Zie voor meer informatie de website van IAIN. IAIN is als NGO vertegenwoordigd bij de IMO. Van maandag 23 juli tot vrijdag 27 juli vergaderde het IMO Sub Committee for the Safety of Navigation (NAV) in het gebouw van de Royal Horticultural Society in Vincent Square in London onder voorzitterschap van ons lid van de Raad van Advies Kees Polderman. Een voor Nederland belangrijk onderwerp werd onder andere behandeld in de werkgroep Routeing of ships, ship reporting and related matters te weten de wijziging van het routeringsstelsel in de aanloop van Rotterdam. Verband houdende met de verlegging van het systeem vooruitlopend op de aanleg van Maasvlakte 2. Het onderwerp E-navigation stond eveneens op de agenda. Zoals eerder aangegeven tracht men hierin de vele ontwikkelingen op elektronisch gebied samen te brengen. De IMO heeft zich voorgenomen om tijdens de volgende NAV sessie, in juli 2008,tot nadere invulling te komen. Ondertussen is duidelijk dat vrijwel elke organisatie binnen de maritieme sector zijn eigen definitie heeft. Vanuit Europa wordt gemeld dat men van mening is dat binnen het project MarNIS dat zich bezighoudt de uitwisseling van maritieme informatie reeds alle elementen van e-navigation in huis heeft. Binnen dit MarNIS project wordt echter weer over e-maritime gesproken. IAIN neemt binnen de IMO deel als lid van de in de laatste IMO bijeenkomst geformeerde correspondence group over het onderwerp. Het blijft zaak dat de (e-)navigator van de toekomst ook op de scheepsbrug nog zijn taak zal kunnen uitvoeren. De ICS (internationale redersvereniging) beval ten sterkste aan dat discussie rond dit onderwerp zou plaatsvinden niet zozeer met aandacht voor technologie maar vooral met de gebruiker in gedachten. Een van de aanwezigen merkte de IMO/NAV bijeenkomst aan als last bastion of common sense en riep op om het onderwerp vooral met enige voorzichtigheid te benaderen. Het Verenigd Koninkrijk vroeg speciale aandacht voor de kwetsbaarheid van satelliet signalen. Overige delegaties waren van mening dat de focus in dezen niet op een enkel back up system (zoals bijvoorbeeld Loran) zou moeten liggen, maar dat ook andere systemen zoals bijvoorbeeld traagheidssystemen genoemd zouden moeten worden. Elf centrale doelen werden geïdentificeerd evenals drie kernpunten. Kennis werd genomen van het Onderzoek naar potentiële terrestriale en andere (niet satelliet) navigatie systemen. Een punt van zorg vormde een voorstel van Italië ingegeven door een toenemend aantal ongevallen met pleziervaartuigen. Een centraal element daarin was het voorstel om commerciële vaartuigen voorrang te geven boven pleziervaartuigen. Meer dan enkele delegaties gaven in de wandelgangen aan dat problemen door deze termen kunnen ontstaan. Het is immers lastig om een vaartuig binnen deze twee kwalificaties te vatten. Tijdens NAV 54 zal het punt wederom op de agenda staan.

4 Workshops, symposia en lezingen AVIGEN/NAVGENAV en NAV-recreatievaart Aan het begin van het jaar werd een bespreking gehouden waarbij de laatst bijeenkomst van de AVIGEN/NAVGENAV serie besproken. Zoals bekend wordt deze in samenwerking met Aircraft Owners and Pilots Asociation Nederland (AOPA-NL), de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL) en de Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) op het kantoor van de LVNL op Schiphol Oost gehouden Het ligt in de planning om in 2008 wederom een NAVGENAV workshop te organiseren. In het verslagjaar werd eveneens een NAV-recreatievaart bijeenkomst voorbereid onder de titel Zien en gezien worden. Helaas moest deze bijeenkomst wegens te weinig aangemelde bezoekers afgelast worden. Het ligt echter wederom in het voornemen om begin september tijdens de HISWA te water in in IJmuiden wederom een bijeenkomst te houden. Voor informatie wordt verwezen naar onze website Lezing Dr. Ir. Arthur W.S. Helwig Op vrijdag 13 april werd de NIN Jaarvergadering 2007 gehouden op het Ministerie van Verkeer en Waterstaat aan de Plesmanweg. Tijdens de Deze jaarvergadering wordt gecombineerd met een lezing door Dr. Ir. Arthur W.S. Helwig (Reelectronica B.V.) over de "T" van Timing in PNT. Deze zeer interessante lezing gaf aanleiding tot een levendige discussie. Symposium "In Elkaars Vaarwater" Op 8 november werd in Ahoy in Rotterdam het symposium "In Elkaars Vaarwater" gehouden in samenwerking met de Koninklijke Schuttevaer, Rijkswaterstaat, het Havenbedrijf Rotterdam, het Nederlands Loodswezen en het Centraal Bureau voor Rijn- en Binnenvaart. Het symposium was bedoeld voor schippers, gezagvoerders, maritieme officieren, docenten van navigatieopleidingen, loodsen en verkeersleiders en wilde een bijdrage leveren aan het kweken van begrip voor elkaars (on)mogelijkheden. Daarbij werd onderkend dat de intensiteit op de vaarwegen toeneemt. Het symposiuim was met circa 80 deelnemers druk bezocht en viel samen met de vakbeurs Europort Maritime. Op het symposium werden onder andere onderzoeksaanbevelingen gedaan om kennis en kunde van elkaars mogelijkheden en mogelijke beperkingen te vergroten, zoals bijvoorbeeld door middel van goede trainingen dito stagemogelijkheden en uitwisseling van informatie. Een compleet verslag is te vinden op de website van het NIN: Bezoek symposia en congressen/deelname aan werkgroepen. In het verslagjaar werden ook verscheidene symposia en congressen bezocht. De Satellite Navigation Summit, die in München werd gehouden werd bezocht door prof. Ir. J.A. Spaans. Zijn volledige verslag verscheen in de European Journal of Navigation en is te lezen op onze website Met betrekking tot het "Green Paper on Maritime Policy" werd na een lange consutlatieperiode met alle betrokkenen in juni een bijeenkomst gehouden in Bremen waarbij ongeveer 300 deelnemers uit geheel Europa aanwezig waren. Zoals bekend werd in het Green Paper over een breed spectrum aandacht besteed aan ontwikkelingen rond de maritieme sector. Onder andere werd gemeld dat het van groot belang is dat er goede instroom is van goed opgeleide mensen. In totaal warden circa 100 schriftelijke commentaren ontvangen waaronder ook die van de EMPA. Commissaris Borg gaf aan het einde van die bijeenkomst aan dat het eindpunt van de consultatie in zicht was. Nadat in juni twee aanvullende bijeenkomsten weden gehouden werden alle gebieden waarop in principe consensus bestond geïdentificeerd en in kaart gebracht. In oktober verscheen een zogenoemd Blue Paper waarin de bevindingen werden gerapporteerd. Vooraf werd aangegeven dat een separaat voorstel voor een vervolg zou worden gepubliceerd. Daarin zou in essentie de visie voor Europese maritieme zaken uiteengezet worden en (gebaseerd op het consultatie proces) de te nemen stappen. Het Blue Paper werd inderdaad tegen het einde van 2007 gepubliceerd. Het lijkt vooralsnog gezien de inhoud niet het verwachtte startpunt voor een vervolgproces. De inhoud werd door sommigen zelfs als teleurstellend aangemerkt. De inhoud zal besproken worden met verschillende organisaties. Het ziet er naar uit dat er nog een lange weg te gaan is tot de implementatie.

5 Web site De NIN site is actief en wordt regelmatig bezocht Op de website worden alle nationale en internationale activiteiten op het gebied van plaatsbepaling, navigatie en tijdmeting vemeld. Daarnaast zijn op de website links naar zusterinstituten en zijn beschikbare congresverslagen, presentaties en programma s makkelijker terug te vinden bij iedere activiteit. Het bestuur is lid van Raad van Advies Ir. S. de Meijer zeer veel dank verschuldigd voor het zeer vele werk dat ten behoeve van de website wordt verricht. Overig In Europees verband staat het onderwerp European Programme for Critical Infrastructure Protection op de agenda. In 2004 heeft de European Council de Commissie gevraagd om een allesomvattende strategie voor te bereiden teneinde de Europese mogelijkheden op het gebied van preventie, gereedheid en response aangaande terroristische activiteiten waarbij kritische infrastructuur betrokken is.de Commissie stelt zich ten doel om een Europees Programma voor Kwetsbare Infrastructuur (EPCIP) en een zogenoemd Critical Infrastructure Warning Information Network (CIWIN) te ontwikkelen. Dit voorstel werd in December 2004 aanvaard door het Europese Parlement. Gedurende 2005 werd EPCIP nader uitgewerkt. Eind 2005 werd een Groenboek aangenomen door de Commissie met als titel A European Programme for Critical Infrastructure Protection. De Commissie heeft besloten om een pilot project te starten waarin een aantal voorbereidende maatregen zijn opgenomen met het oog op het versterken van de bestrijding van terrorisme. In 2007 is een oproep gedaan voor voorstellen met betrekking tot dit pilot project waarvoor een budget van circa 3M beschikbaar is Zoals bekend heeft het Ministerie van Economische Zaken in kaart gebracht welke sectoren van de Radio Navigatie & Telecommunicatie infrastructuren in Nederland kwetsbaar zijn voor storing dan wel interferentie. Een en ander met het doel om de vitale infrastructuur intensiever te beschermen tegen verstoringen door mensen in de vorm van criminaliteit en terrorisme. Deze analyse in verschillende sectoren heeft al geleid heeft tot aanvullende maatregelen (of plannen daarvoor) onder anderen met het doel om mogelijk meer sectoren aan te sluiten op het alerteringssysteem terrorismebestrijding. Het ERNP heeft ook in dezen de aandacht. Bestuurslid Arnold Kees van Rongen heeft in dat verband contacten gelegd DG TREN. Het dossier is in handen van de heer Philip Hamed. Mevrouw Basker is als voorzitter van de ERNP werkgroep benoemd. Deze heeft de opdracht gekregen om uit een aantal landen initiatiefnemers samen te stellen die bijeen zullen komen voor een brainstormsessie hoe ENRP zodanig op de rails gezet kan worden zodat het in de zomer 2008 aan de Europese Commissie voorgelegd kan worden. De heer Van Rongen zal voor de land-applicatie deelnemen aan deze brainstormsessie. Bestuursleden Arnold Kees van Rongen en oud bestuurslid Henk Schuringa zijn namens het NIN aangemeld voor het oprichten van een Klankbordgroep Security. Tenslotte De statuten van het Nederlands Instituut voor Navigatie vermelden dat de vereniging het verenigen, verdiepen en verbreiden van kennis van de navigatie in de ruimste betekenis van het woord ten doel heeft. Het NIN doet dat door navigatieonderzoek te stimuleren in samenwerking met onderzoeksinstituten, onderwijsinstellingen, beroepsgroepen, overheid en bedrijfsleven. Een met deze doelstelling samenhangende kernactiviteit is het organiseren van symposia en workshops teneinde de leden te informeren over bestaande activiteiten en nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de navigatie. Het NIN is werkzaam in navigatietoepassingen te land, ter zee, in de lucht en in de ruimte. Ook in 2007 heeft het NIN ofwel door deelname aan, dan wel door het zelf organiseren van activiteiten een bijdrage geleverd aan deze doelstellingen.

6 Gedurende het verslagjaar verwisselden de vice voorzitter van het NIN Sam Storm van Leeuwen en Ron van de Leijgraaf van positie binnen het bestuur en de raad van advies. Kees de Jong volgde op als vice-voorzitter van het bestuur. Het bestuur dankt Sam voor de vele jaren die hij het NIN heeft gegeven als vice-voorzitter. Werkzaamheden worden ten behoeve van het NIN over een reeks van jaren door velen binnen de organisatie in de (veelal spaarzame) vrije tijd uitgevoerd. Wederom is er dank voor de vele vrijwilligers die zich gedurende het jaar op deze wijze belangeloos voor de organisatie hebben ingezet. Het NIN is mevrouw van Rhee (binnen de organisatie op part time basis als secretaresse werkzaam) bijzonder veel dank verschuldigd voor hetgeen zij gedurende het afgelopen jaar in de beschikbare tijd heeft verricht. Tijdens het jaar begon zij haar werkzaamheden binnen een nieuwe werkkring bij de Vereniging van Rotterdamse Cargadoors (VRC). Het NIN zegt dank aan het NLR, het Loodswezen en de VRC voor het ter beschikking stellen van vergaderruimte en ondersteuning met betrekking tot het secretariaat. Bestuur en Raad van Advies: De Raad van Advies was in 2007 als volgt samengesteld: Prof. Ir J.A. Spaans Prof. Dr. Ir D. van Willigen Ir S. de Meijer Mr K. Polderman Ir R. van de Leijgraaf (tot en met 12 april) Drs S. Storm van Leeuwen (met ingang van 13 april) Ir P. Grognard Ir P. Dieleman Gedurende 2007 bestond het bestuur uit de volgende personen: Drs R. van Gooswilligen MBA (voorzitter) Drs S. Storm van Leeuwen (vice-voorzitter) tot en met 12 april) Dr Ir C.D. de Jong (vice voorzitter met ingang van 13 april) Ir R. van de Leijgraaf met ingang van C.A. Scheele MSc (secretaris) P.G. van der Horst (penningmeester) Ir. E. Breeuwer A.K. van Rongen Ir H. Sabelis J.A.C. Rutten MSc (directeur) Secretaresse: Mevr. H. van Rhee Meer informatie is te vinden op Maart 2008 Drs R. van Gooswilligen MBA, Voorzitter