Evaluatie regioplan 2017 en aanvulling 2018 Integratie en Participatie vanaf dag 1 Arbeidsmarktregio Zeeland

Transcriptie

1 Evaluatie regioplan 2017 en aanvulling 2018 Integratie en Participatie vanaf dag 1 Arbeidsmarktregio Zeeland Dit betreft de gemeenten: Borsele, Goes, Hulst, Kapelle, Middelburg, Noord-Beveland, Reimerswaal, Schouwen-Duiveland, Sluis, Terneuzen, Tholen, Veere, Vlissingen Erna Gaal, Coördinator Statushouders Arbeidsmarktregio Zeeland e.gaal@goes.nl, Versie: definitief 1

2 Verantwoording Divosa aug t/m 28 feb en aanvullend regioplan 2018: Zeeland Erna Gaal, 28 maart 2018 Verantwoording Ad Kansrijke koppeling De gemeentes in de arbeidsmarktregio Zeeland merkten in 2017 niets van de kansrijke koppeling. Zeeland heeft veel banen in de horeca, techniek en zorg, maar geen van de gemeentes krijgt statushouders met deze achtergrond gekoppeld. Het gevoel bij veel Zeeuwse gemeentes is dat zij in tegenstelling tot de Randstad veel niet of laagopgeleide statushouders krijgt gekoppeld. En verhoudingsgewijs veel Eritreeërs. De koppeling van het COA is echter niet transparant, zodat onduidelijk blijft of dit gevoel al dan niet terecht is. Ad Integratie en Participatie vanaf dag 1 De Zeeuwse regiogemeentes voelen zich verantwoordelijk nadat de SH in hun gemeente is gehuisvest. De reden hiervan is tweeërlei: - De toeleverende AZC s bevinden zich vaak op grote afstand van Zeeland. De twee AZC s in Zeeland zelf zijn een gezinslocatie (Goes) en een locatie met veel Dublinners (Middelburg). Vanuit deze locaties kwam in 2017 slechts een enkele koppeling met Zeeuwse gemeentes tot stand. - De gemeentes zijn in 2017 met name druk geweest om het proces na huisvesting op orde te krijgen binnen de eigen gemeente, zodat recht- en doelmatigheid geregeld zijn en uitvoerende partijen binnen de gemeentegrenzen samenwerken ten behoeve van statushouders. In het regioplan 2017 hebben Zeeuwse gemeentes aangegeven niet te willen en kunnen investeren in statushouders vanaf de koppeling zo lang de toeleverende AZC s op zo n grote afstand van Zeeland liggen. Ad Warme overdracht en doorlopende leerlijn Er is overdracht van gegevens over de activiteiten in de COA-periode via het klantprofiel in TVS. De klantmanagers Werk en Inkomen van de gemeentes geven aan de informatie in het klantprofiel nog erg summier te vinden. De huisvestingsambtenaren geven aan dat er vaak n0g te weinig medische gegevens worden gecommuniceerd richting de gemeentes, met als resultaat dat mensen met beperkingen een niet toegankelijk huis kregen toegewezen. Herhaaldelijk hebben de huisvestingsambtenaren bij de regievoerders Zeeland aangegeven dat de afdeling Plaatsing van het COA meer oog dient te hebben voor medische omstandigheden en deze dient te communiceren.. Ad Integrale projecten Geen van de Zeeuwse gemeentes voert regie op de inburgering. Wel zitten vrijwel alle gemeentes meer of minder regelmatig met taalaanbieders in hun regio rond de tafel. Hierin staat niet zozeer de voortgang van individuele statushouders op de agenda als wel algemene punten (uitbreiding van lesuren, verzoek tot avondopening etc). In 2017 maakten 3 gemeentes gebruik van een screeningsinstrument. Begin 2018 zijn 2 van hen overgestapt op een ander instrument, is de 3 e gemeente helemaal gestopt met het gebruik van een assessment en staat GR De Bevelanden op de drempel een assessmentinstrument aan te schaffen. Eén gemeente geeft bewust de voorkeur aan uitgebreide klantgesprekken boven het gebruik van een assessment. 2

3 De projecten die er regionaal al zijn voor statushouders en het bereik daarvan, zijn per mail opgehaald (Zie bijlage 1). Twee WSP en starten medio 2017 met een jobhunter specifiek voor statushouders, namelijk WSP Zeeuws-Vlaanderen en WSP Walcheren. Op 7 december 2017 heeft de regio Zuid haar bovenregionale bijeenkomst georganiseerd. Voor Zeeland is deze teleurstellend verlopen: ondanks een selectief uitnodigingsbeleid (gericht op branchevertegenwoordigers van horeca, techniek, zorg en landbouw en coördinatoren van de werkgeversservicepunten) en herhaaldelijk bellen en mailen door de regiocoördinator, waren slechts 5 Zeeuwen aanwezig. De lange reistijd was hieraan debet. Vanuit de arbeidsmarktregio Zeeland was vooraf ook gepleit om om die reden een aparte bijeenkomst per arbeidsmarktregio, of liever nog subregionaal, te mogen houden. Dit is helaas niet gehonoreerd. De bijeenkomst heeft geen input opgeleverd om mee te nemen naar 2018, anders dan het voornemen om in 2018 alleen nog in te zetten op (sub)regionale matchingsevents en branche-overeenkomsten. Dit is besloten in het overleg van de WAZ (Werkgroep Arbeidsmarktregio Zeeland) op 13 februari jl. Daarnaast is de werkgeversavond van het UWV op 23 november jl. in Goes aangegrepen om werkgevers in de gelegenheid te stellen zich te oriënteren op het bieden van een werkervaringsplaats of dienstverband aan statushouders. Thema van de avond was 'Let's talk about skills and discover all talents'. De workshop werd verzorgd door een gelegenheidsverband van twee Zeeuwse werkgevers die beide een statushouder in dienst hebben, een statushouder, een klantmanager Werk & Inkomen en een jobhunter van het werkgeversservicepunt onder aanvoering van de regiocoördinator statushouders. Werkgeversverbanden gaven in 2017 aan het onderwerp statushouders nog niet op de agenda te willen plaatsen van ledenbijeenkomsten omdat er reeds aandacht was geschonken aan andere aandachtsgroepen als mensen met een arbeidsbeperking. Dit gedeelte van het actieplan 2017 (Actiepunt 3 Inzet WSP en ) wordt daarom doorgetrokken naar de 1 e helft van Ad scholing: samen met de lokale MBO-instelling die gecombineerde inburgering en opleiding biedt heeft de regiocoördinator de knelpunten in het onderwijs aan statushouders in kaart gebracht. Met name financiële stress waaraan jonge statushouders blootstaan als gevolg van verschillende geldstromen die niet op elkaar aansluiten, late toekenning (bijvoorbeeld door traagheid van DUO) of onvoldoende dekkend om ook reiskosten te kunnen betalen, kwamen naar voren. Evenals het ontbreken van regie op de jonge studerende statushouders. Op basis hiervan zijn 2 aanbevelingen aan de WAZ voorgelegd ( 10 okt 2017): maak de klantmanagers van statushouders verantwoordelijk voor het hele gezin, dus ook voor de jonge statushouder die wil gaan studeren; en iedere Zeeuwse gemeente reserveert een zeker budget ter dekking van onvoorziene kosten van jonge statushouders als zij gaan studeren. Beide punten zijn geaccordeerd. In Zeeland is nog geen ervaring opgedaan met de toeleiding naar Hoger Onderwijs en bestaat er nog geen samenwerking met het UAF. Voor wat betreft het thema gezondheid is vanaf het allereerste begin opgetrokken met de coördinator gezondheid van de OTAV. Met deze collega is niet alleen de werkconferentie Samen Doen: van Vluchteling naar inwoner in Middelburg georganiseerd (27 juni 2017), maar ook gesprekken gehouden in het najaar van 2017 met alle 13 Zeeuwse regiogemeentes over regievoering en integraal werken m.b.t. statushouders. Daarnaast hebben zij samen verschillende presentaties en workshops voorbereid. (zie bijlage 2). De sleutelfiguren gezondheid zijn geïntroduceerd bij de gemeentes via de Nieuwsbrief van de Arbeidsmarktregio Aan de slag in Zeeland, de Nieuwsbrief van OTAV Gezondheid en er is fysiek kennis met hen gemaakt tijdens 2 bijeenkomsten van OTAV gezondheid over Psychische problemen en Cultuurspecifiek werken. 3

4 De Zeeuwse gemeentes bieden nareizigers dezelfde begeleiding richting werk en scholing zolang het gezin van een bijstandsuitkering leeft. Daarna stopt per direct de begeleiding. Ten slotte de borging: in de Arbeidsmarktregio Zeeland is vanaf het 1 e moment ingezet op borging van de resultaten door aan te sluiten op de bestaande ambtelijke en bestuurlijke structuur in plaats van een losse vergadercyclus in het leven te roepen. Daarnaast is vanaf het begin ingezet op duidelijke regievoering op het onderwerp statushouders in plaats van overleg op veel verschillende tafels. Met het vooruitzicht op beëindiging van zowel dit project als OTAV Gezondheid is nu reeds met de Provincie voorgesorteerd op een geïntegreerd overleg 2x per jaar waarbij zowel de huisvestingsambtenaren als ambtenaren integratie statushouders aansluiten. Het 1 e geïntegreerde overleg vindt plaats op 10 april as. Verder is via een brief van de huidige wethouder van de centrumgemeente Goes en tevens voorzitter van de Zeeuwse werkkamer, de heer Van der Reest, aan de nieuw te vormen Colleges van de 13 Zeeuwse regiogemeentes aandacht gevraagd voor het onderwerp statushouders. Voorgesteld wordt statushouders intensief te begeleiden gedurende de inburgeringsperiode, ook wanneer iemand reeds uit de uitkering is, en hiervoor middelen te reserveren (zie bijlage 3). Aanvullend actieplan 2018 Het actieplan 2017 dat samen met de Zeeuwse regiogemeentes was opgesteld is vorig jaar grotendeels uitgerold. Op twee onderdelen is minder voortgang geboekt dan gehoopt, dit zijn actiepunt 3 Inzet WSP en en actiepunt 5 regie op inburgering. Beide onderwerpen zijn daarom speerpunt van de activiteiten van de regiocoördinator gedurende de 1 e helft van In de 1 e helft van 2018 zullen verder nog enkele bijeenkomsten worden georganiseerd samen met de coördinator OTAV gezondheid zoals een werkbezoek aan de Amsterdamse aanpak Statushouders en een Zeeuwsbreed netwerkoverleg o.l.v. een expert rond de integratie van Eritreeërs. Input voor de agenda van de 2 e helft van 2018 wordt opgehaald tijdens het 1 e geïntegreerde overleg van WAZ en Provincie op 10 april aanstaande. Voor wat betreft de eerder in de verantwoording genoemde onderwerpen zien we in Zeeland daarnaast nog de volgende activiteiten voor ons: Ad Kansrijke koppeling Het proces van kansrijke koppeling kan worden verbeterd wanneer het COA in ieder klantprofiel transparant maakt wat de reden van koppeling is geweest van deze specifieke statushouder aan deze specifieke arbeidsmarktregio. En een landelijke doorkijk zou geven van het percentage statushouders per arbeidsmarktregio met een Syrische en een Eritreese achtergrond. Ad Integratie en Participatie vanaf dag 1 - Op 19 maart houdt COA een voorlichting op het stadskantoor van Goes om toe te lichten wat de voorinburgering inhoudt, wat de rol is van de casemanagers van het COA, de betekenis van het project VOORwerk en hoe het klantprofiel in TVS te gebruiken. - De regiocoördinator nodigt de Zeeuwse gemeentes uit een inhoudelijke contactpersoon te benoemen aan wie het klantprofiel uit TVS kan worden gestuurd. - De regiocoördinator nodigt iedere Zeeuwse gemeente uit een brief op te stellen die zij sturen aan aan hun gemeente gekoppelde statushouders, zodat ook statushouders die nog in het AZC verblijven alvast welkom worden geheten en zij alvast weten wie hun klantmanager zal zijn zodra zij verhuizen naar de betreffende gemeente. Met de vele toeleverende AZC s op grote afstand wordt dit als het hoogst haalbare beschouwd voor wat betreft het vervroegen van het contact tussen gemeentes en statushouders. 4

5 - Aangezien de Zeeuwse gemeentes nareizigers alleen dezelfde begeleiding richting werk en scholing bieden zolang het gezin van een bijstandsuitkering leeft en dit per direct stopt zodra het gezin zelfvoorzienend is, zal de regiocoördinator in haar contacten met gemeenten constant aandacht vragen voor de kwetsbare positie van de vrouwelijke nareizigers die dit beleid met zich meebrengt. Ad Warme overdracht en doorlopende leerlijn - De casemanager participatie van de Unit Zuid en de regiocoördinator organiseren samen een meet & greet voor de casemanagers COA en klantmanagers werk en inkomen van de gemeentes in de verwachting daarmee een warme overdracht te stimuleren. - De casemanager participatie van de Unit Zuid en de regiocoördinator organiseren samen een check op de informatiestroom vanuit het COA richting de gemeentes met als doel te achterhalen of het klantprofiel ook inderdaad bij de door gemeentes aangewezen inhoudelijke contactpersoon terecht komt en wat er daarna met de verkregen info gebeurd. Ad Integrale projecten - Op 13 februari is samen met Vluchtelingenwerk Zeeland/Goeree Overflakkee een memo over arbeidsparticipatie van statushouders voorgelegd aan de WAZ. Deze memo ging in op het belang van duurzame uitstroom, het belang van extra opleidingsmogelijkheden voor 27-plussers en hoe meer te halen uit analfabete statushouders. Ten slotte zijn via het WAZ een aantal voorstellen voorgelegd aan de werkgeversservicepunten om subregionaal op te pakken (zie bijlage 4). De regiocoördinator is met ieder van hen in gesprek welke punten zij voor de zomer gaan oppakken en hoe de regiocoördinator hen van dienst kan zijn. - N.B. Acties die voortkomen uit het ketenoverleg integratie en participatie van vergunninghouders kunnen pas in de 2 e helft 2018 worden opgepakt. 5