Rol van Fysiotherapie:

Transcriptie

1 Wat is een scoliose? Een scoliose is een driedimensionale zijdelingse verkromming van de wervelkolom. De wervelkolom bestaat uit 33 (en soms 34) botstukken die lopen van de nek tot het staartbeen. Een deel van de wervels is met elkaar vergroeid, en in een groter deel is beweging mogelijk. Hierdoor kunnen we onder andere uitrekken, bukken en achterom kijken. Bij een scoliose ontstaat er een bocht in de wervelkolom en deze draait hierdoor een stukje om zijn eigen as. In sommige gevallen is er sprake van één bocht in de rug, maar vaak zijn er twee bochten. Wanneer de kromming zit ter hoogte van de borstwervelkolom (waar de ribben vast zitten) zorgt dit voor een bolling aan de bovenkant van de rug. Deze is voornamelijk zichtbaar als iemand voorover bukt. Deze bolling noemen we een gibbus. In Nederland hebben ongeveer mensen een scoliose, en ieder jaar komen er zo n 1000 nieuwe patiënten bij, de aandoening komt dus erg vaak voor. Het komt het meest voor bij meisjes tussen de tien en achttien jaar. Lang niet iedereen met een scoliose hoeft hiervoor behandeld te worden. Alleen wanneer er pijnklachten zijn of wanneer de scoliose toeneemt, kan dit een indicatie zijn voor een behandeling. Er zijn verschillende oorzaken voor een scoliose aan te wijzen. Bij tieners zie je vaak dat het een gevolg is van de groeispurt in de pubertijd. Bij volwassenen, maar ook bij kinderen, kunnen de oorzaken verder uiteen lopen. Erfelijkheid kan een rol spelen, maar het kan bijvoorbeeld ook het gevolg zijn van een (halfzijdige) verlamming, spierziektes of een neurologische aandoening. De symptomen van een scoliose hangen sterk samen met de ernst van de aandoeningen. De ernst wordt weergegeven in hoeken, ook wel de Cobb se hoek genoemd. Wanneer de hoek kleiner is dan 40 graden zie je vooral vaak afwijkende standen van de schouder en is er sprake van een gibbus. Wanneer de bocht groter is dan de betreffende 40 graden zie je vaker pijnklachten, problemen met de spijsvertering, uitval van gevoel en of vermoeidheid. In de meest ernstige gevallen kunnen er tevens ademhalingsproblemen ontstaan. Dit laatste is vrijwel altijd een indicatie voor een operatie. De behandeling van een scoliose hangt sterk af van de ernst van de aandoening. Grofweg wordt er een onderscheidt gemaakt in een conservatieve en een operatieve behandeling. Onder conservatieve behandeling wordt onder andere aanpassingen in

2 schoeisel, een brace of fysiotherapie verstaan. Bij een operatieve behandeling wordt een deel van de wervelkolom met behulp van metalen platen/staven vastgezet. Hierdoor wordt de verergering van de scoliose geremd of voorkomen. Rol van Fysiotherapie: De fysiotherapeut kan een aantal dingen voor u betekenen wanneer u een scoliose hebt. Allereerst is informatie over de aandoening vaak iets waar behoefte aan is; wat houdt een scoliose in en wat zijn de verwachtingen voor de toekomst? Verder is fysiotherapie gericht op een aantal facetten. Wanneer er sprake is van een scoliose ontstaat er door de aanwezigheid van de kromming in de rug een voorkeurshouding waardoor mensen extra gaan hangen in de richting van hun kromming. Dit heeft als gevolg dat bepaalde spieren verkort raken en andere spieren verzwakt; wat kan leiden tot een toename van de bocht. Fysiotherapie is gericht op het versterken van de spieren die ervoor zorgen dat een rechte houding gehandhaafd kan worden en op het verbeteren van het lichaamsgevoel zodat iemand in staat is op tijd te signaleren wanneer de houding niet goed is.

3 Oefeningen Voordat gestart kan worden met de oefeningen gericht op het verbeteren van de kracht van de spieren rondom uw wervelkolom, is het van belang dat er eerst aandacht is voor het lichaamsgevoel. Het is belangrijk dat in het dagelijks leven het lichaam zoveel als mogelijk symmetrisch wordt belast. Denk hierbij aan het zitten op twee billen in plaats van het meer steun nemen op 1 kant. Deze aandacht voor een symmetrische belasting vormt een voorwaarde voor de effectiviteit van de therapie. Onderstaande oefeningen kunnen bijdragen aan het verbeteren van de kracht van de spieren rondom uw wervelkolom. Maak in overleg met uw therapeut afspraken welke oefeningen voor u geschikt zijn en in welke frequentie u ze dient uit te voeren. 1. De plank De plank is een oefening waarbij de stabiliteit van de lage rug wordt getraind. Neem steun op de ellebogen en de tenen en druk je omhoog. Let erop dat de billen niet te ver omhoog gedrukt worden maar in lijn met de rest van het lichaam worden gehouden. 2. Barbell/dumbell row Benen op heupbreedte of smaller. De knieën licht gebogen. De rug wordt zoveel mogelijk in een holle positie gehouden. De barbell wordt omhoog getild waarbij de armen langs het lichaam gaan en de benen en de rug in dezelfde positie blijven.

4 3. Good morning Benen op heupbreedte of smaller. De knieën licht gebogen. De rug wordt zoveel mogelijk in een holle positie gehouden. Met een gewicht op de rug (stang of iets anders) naar voren buigen. 4. Cable Row Neem plaats op een bal of bakje, zet de benen iets uit elkaar voor stabiliteit. Hou de schouders laag en maak een roeiende beweging naar achteren. De ellebogen komen dicht langs het lichaam. 5. Side bent Ga op je zij liggen. Breng het bovenlichaam naar boven terwijl de knieën gebogen blijven liggen. Mogelijke verzwaring is zowel het bovenlichaam als de benen omhoog te laten komen.

5 6. Vlieg/Zwemoefening Neem plaats met je buik op de bal, de voeten maken contact met de grond. De armen komen voorlangs omhoog en worden in een zwembeweging met de duimen omhoog en de handpalmen naar buiten naar achteren bewogen.