In deze toelichting doen we een poging om de voor de lokale K&G teams belangrijkste zaken, op een zo eenvoudig als mogelijke manier te brengen

Transcriptie

1 Het Groeipakket is geen eenvoudig verhaal, maar nu ook niet direct een héél moeilijk verhaal Het feit dat we met een overslag zitten van federale kinderbijslag naar een Vlaams Groeipakket. Dát maakt het allemaal wel wat complexer In deze toelichting doen we een poging om de voor de lokale K&G teams belangrijkste zaken, op een zo eenvoudig als mogelijke manier te brengen Op de achteraf bezorgde slides, staat er soms iets meer informatie dan tijdens de presentatie aan bod kwam. Er zal ook informatie in het kenniscentrum op intranet opgenomen worden, alsook op website In oktober komt er rond Groeipakket een campagne in de media. Naar aanleiding daarvan zullen ouders misschien ook aan jullie vragen stellen. Met de toelichting van vandaag heb je alvast een goede basis mee. 1

2 2

3 De belangrijkste inhoudelijke need to knows over het Groeipakket 3

4 In 2011 met het akkoord om over te gaan tot een zesde staatshervorming, werd oa. beslist dat Vlaanderen bevoegd wordt voor de kinderbijslag Maar tevens het brussels en het waals gewest, en ook de duitstalige gemeenschap worden elk bevoegd voor hun kinderbijslag. De Vlaamse Regering koost voor een Groeipakket. En dat is een keuze voor een geïntegreerd gezinsbeleid, waarbij kinderbijslag een basispijler is die hand in hand gaat met gezinsondersteuning en de participatie aan kinderopvang en onderwijs. In Vlaanderen is de overgang van kinderbijslag naar Groeipakket op 1 januari 2019 een feit (duitstalig belgië en waals gewest ook Brussel 2020 ) 4

5 BELANGRIJKE VERDUIDELIJKINGEN BIJ HET FILMPJE DAT MOMENTEEL HERWERKT WORDT - OKTOBER DEFINITIEVE VERSIE OKTOBER: 1. Bij de concrete voorbeelden in het tweede deel van het filmpje gaat het om voorbeelden volledig in de nieuwe situatie, dus om kinderen van 3 of 6 of 12 jaar die geboren zijn na 1/1/ Het filmpje maakt niet goed duidelijk dat óók de kinderen geboren vóór 1/1/2019 vanaf januari een Groeipakket gaan krijgen. De basisbedragen van hun Groeipakket blijven wel gebaseerd op de huidige federale regelgeving van de kinderbijslag, waardoor de berekening hiervan nog steeds rekening zal houden met elementen zoals de rangorde van het kind en de leeftijdstoeslag etc. Naast de basisbedragen uit de huidige kinderbijslag kunnen zij in aanmerking komen voor de toeslagen van het Groeipakket. DUS VANAF 2019 KRIJGEN ALLE KINDEREN EEN GROEIPAKKET, OOK DEZE GEBOREN VÓÓR 2019!! 5

6 - De koppeling met arbeid vervalt. Het is niet meer de arbeidssituatie van de ouders die het recht bepaalt. Het GP is een recht van een kind. Het maakt dus niet meer uit of ouders werk hebben of niet, waardoor er ook geen gewaarborgd stelsel meer zal zijn. - Vlaanderen koos voor een gelijk startbedrag en basisbedrag om elk kind ondersteuning te kunnen bieden bij de opvoeding. - Tegelijk koos het ook voor een verruiming van de Sociale toeslag door meer in te zetten op minder bedeelde of kwetsbare gezinnen. Bij de Sociale toeslag speelt het inkomen van de ouders wel een rol, waardoor in de toekomst niet-werkenden ÉN werkenden met een laag inkomen recht kunnen hebben op sociale toeslagen. Woont het kind in meerdere gezinnen, dan wordt in elk gezin naar het inkomen gekeken en het recht op Sociale toeslag nagegaan. - De werkgever speelt geen geen rol meer in de keuze van UA, dit wordt de vrije keuze van de gezinnen Dus gezinnen gaan de weg moeten vinden naar het GP en de UA zie verder Er wordt ingezet op automatische rechtentoekenning, bv van de geboorten en nieuwkomers in het RR wordt nagegaan of er al een GP is aangevraagd zie verder - Kinderen die toegelaten en gemachtigd zijn om in België te verblijven, kunnen recht op GP hebben als ze in VL verblijven. In de huidige regelgeving was er verblijfsvoorwaarde van 5 jaar. Zie verder 6

7 Komt uit bestaande federale kinderbijslag - Uitgangspunt : kind domicilie/legaal verblijf in Vlaanderen Bijkomende keuze van Vlaanderen - Uitgangspunt : participeren in Vlaams onderwijs/kinderopvang kind domicilie/legaal verblijf in België/EU Als je de Groeipakket-toelagen bekijkt, dan zijn er 2 delen in. 1. Bovenste deel: wat er vandaag reeds bestond binnen de federale kinderbijslag en vanaf 2019 overkomt naar Vlaanderen. Deze toelagen zijn er voor alle kinderen met domicilie of legaal verblijf in Vlaanderen 2. Onderste deel: bijkomende keuze van Vlaanderen Dit zijn extra toelagen voor ALLE kinderen die participeren aan door Vlaanderen erkend onderwijs en kinderopvang De voorwaarde hier is domicilie of legaal verblijf in België of ander Europees land. Kinderopvangtoeslag (nieuw) => enkel voor wie naar kinderopvang Trap 0 of 1 gaat, dus KO die nietinkomensgerelateerd is (vrije prijs) Kleutertoeslag (nieuw) => voor 3-jarigen ingeschreven in kleuterschool en 4-jarigen ingeschreven en voldoende aanwezig in de kleuterschool Schooltoeslag = bestaand = overheveling bevoegdheid vanuit onderwijs vanaf schooljaar ! Studiebeurzen (hoger onderwijs) blijven momenteel uitbetaald via onderwijs 7

8 8

9 Nu zit de kinderbijslag ingebed in het federale sociale zekerheidslandschap, en in de toekomst gaan het Groeipakket en de uitbetalingsactoren deel uit maken van het Vlaamse welzijns- en gezinsbeleidslandschap waardoor er veel meer interactie en uitwisseling mogelijk zal zijn met partners zoals K&G, Huizen van het Kind, kraamklinieken, OCMW s, vroedvrouwen, 9

10 werkgever kiest kinderbijslagkas burger kiest uitbetalingsactor 9 vd 11 huidige kinderbijslagkassen die in Vlaanderen actief zijn, zijn opgegaan in de 4 Vlaamse private uitbetalingsactoren 10

11 11

12 Hoe wordt de dienstverlening Groeipakket uitgebouwd en hoe zullen de contacten met klanten gebeuren? Bovenaan staat de digitale dienstverlening. Bedoeling is zoveel als mogelijk mensen bij de digitale dienstverlening te krijgen. We voorzien een algemene site GROEIPAKKET.BE, waar alle informatie op zal staan over wat het is, en hoe en waar mensen een Groeipakket kunnen aanvragen. De 5 uitbetalingsactoren zullen elk ook hun eigen websites hebben waar klanten uitleg vinden, en waar ze het Groeipakket bij die uitbetalingsactor zullen kunnen aanvragen, of wijzigingen doorgeven,. Zowel op het portaal van hun uitbetalingsactor, als op het portaal-gedeelte van Groeipakket.be, zal een klant na aanloggen een dashboard vinden met overzicht betreffende de Groeipakketten van zijn/haar kinderen. Onderaan staan de niet-digitale contactpunten ikv Groeipakket. Dit om met de dienstverlening Groeipakket ook toegankelijk en bereikbaar te zijn voor zij die geen internettoegang hebben, of die een woordje uitleg willen, hulp nodig hebben, Enerzijds is het de bedoeling dat uitbetalingsactoren in samenwerking met de Huizen van het Kind lokale contactpunten gaan uitbouwen (basis = samenwerkingskader UA HvhK dat ontwikkeld is). Daarnaast zullen de 5 uitbetalingsactoren ook hun eigen loketten en niet-digitale contactpunten hebben, via dewelke ze hun klanten verder kunnen helpen. 12

13 Hoe gaan mensen de weg vinden naar het GP? Waar kunnen mensen het Groeipakket leren kennen, via welke bronnen, kanalen,. maar ook via welke toeleiders? We voorzien dat er heel wat digitale en niet-digitale kanalen en toeleiders de weg kunnen helpen wijzen naar de informatie over het Groeipakket en natuurlijk naar de 5 uitbetalingsactoren. Want het zijn die uitbetalingsactoren die de klanten aan een Groeipakket kunnen helpen door te onderzoeken of ze er recht op hebben enzomeer. Bij deze toeleiding kunnen oa. de partners in het HvhK, de lokale teams van K&G, de gynaecologen en vroedvrouwen, de OCMW s,. een ROL spelen. We hopen dat al deze partners kunnen helpen met de mensen op weg te zetten naar het Groeipakket en de uitbetalingsactoren. 13

14 14

15 15

16 Belangrijk: K&G teamleden kunnen een meerwaarde hebben naar gezinnen/zwangeren via informeren, toeleiden en signaalfunctie, maar dragen niet de eindverantwoordelijkheid in het kader van Groeipakket 16

17 Zorgtoeslag is er voor: - Wezen en half-wezen - Pleegzorg - Specifieke ondersteuningsbehoeften: bij handicap of allerlei zorgnoden Bij deze laatste soort is er altijd een aanvraag vereist bij een uitbetaler, dus informeren over deze zorgtoeslag in het geval een kind een nieuwe ondersteuningsbehoefte heeft, is belangrijk 17

18 De volgende slides gaan over zaken die belangrijk zijn om mensen echt concreet op weg te kunnen helpen. De paarse blokken geven steeds het meest essentiële aan. Voor de komende maanden tot aan de start in 2019: - Wat verandert niet: aanvragen kunnen nog steeds vanaf de 6 e maand zwangerschap, uitbetaling vanaf 8 e maand. - Hoe aanvragen, opgelet, verschillende situatie bij eerste of volgend kind. Eerste kind: aanvragen bij kinderbijslagkas waar werkgever gezinshoofd bij aangesloten is. Volgend kind: aanvragen bij huidige uitbetaler van kinderbijslag die je al krijgt, wat je kan zien op je rekeninguittreksel. - Voor voorafbetalingen voor de geboorte wordt gekeken naar de voorziene bevallingsdatum om te bepalen of er kraamgeld of startbedrag wordt uitbetaald. Deze bedragen verschillen, maar als de geboortedatum anders valt en je eigenlijk recht zou hebben op een ander bedrag, dan wordt enkel naar boven toe bijgepast. Nooit teruggevorderd. - De eigenlijke geboortedatum bepaalt - bij aanvragen gedaan na de geboorte of er kraamgeld of startbedrag wordt betaald - En deze geboortedatum bepaalt ook in welk systeem het kind aanvankelijk instapt. Kinderbijslag of groeipakket 18

19 Vorige slide brengt ons bij het volgende dat belangrijk is om te weten de komende maanden Kinderen geboren vóór 2019 zijn aanvankelijk ingestapt in het systeem van kinderbijslag Maar. Vanaf 2019 zullen ook zij een Groeipakket krijgen, dat wel nog deels gebaseerd zal zijn op hun huidige kinderbijslag Deze kinderen gaan niet de 160 euro als BASISBEDRAG krijgen Ze behouden wel hun huidige maandelijks bedrag op basis van de rangorde, en met behoud van leeftijdstoeslagen op 6, 12 en 18 jaar Ook deze kinderen krijgen jaarlijks een schoolbonus, en kunnen aanspraak maken op de toelagen uit het GP: sociale toeslag, zorgtoeslag, schooltoeslag, kinderopvangtoeslag en kleutertoeslag 19

20 Die kinderen geboren vóór 2019, wat moeten die doen, en wat gebeurt er met hun dossiers? Deze dossiers gaan op 1 januari AUTOMATISCH over naar het Groeipakket. OUDERS MOETEN NIETS DOEN. De 11 bestaande kinderbijslagkassen gaan hun klanten informeren Er is nu al een standstill in voege, waardoor de dossiers bevroren zitten bij de huidige kinderbijslagkas. Deze huidige kas zorgt ervoor dat de dossiers overgedragen worden naar 1 van de 5 Vlaamse uitbetalers (de rechtsopvolger van de huidige kas). En daar blijven de dossiers tot eind 2019 bevroren. Pas na de standstill zal in 2020 van uitbetaler gewijzigd kunnen worden. Om aanspraak te maken op de verschillende toelagen uit het Groeipakket moeten deze ouders NIETS DOEN BEHALVE ALS ER EEN BIJ EEN KIND EEN NIEUWE SPECIFIEKE ONDERSTEUENINGSNOOD IS, DAARVOOR IS ALTIJD EEN AANVRAAG ZORGTOESLAG BIJ EEN UITBETALER NODIG 20

21 Concrete situaties vanaf 2019 als het Groeipakket in voege gaat DE SITUATIE OM AANVRAGEN STARTBEDRAG TE DOEN, WIJZIGT Het belangrijkste om te onthouden is dat je 1 van de 5 Vlaamse uitbetalers kan kiezen: - Bij een eerste kind of bij nieuwkomers in Vlaanderen, kies je gewoon tussen 1 vd 5 Vlaamse uitbetalers - Bij een volgend kind kan je ook tussen 1 vd 5 kiezen, maar als je een andere uitbetaler kiest dan je huidige, dan gaan al je overige dossiers vd andere kinderen mee over naar de nieuwe Als geen aanvraag werd gedaan zal er uiteindelijk een detectie van dat kind worden gedaan via de automatische gegevensstromen, en zal na verloop van tijd het gezin door FONS aangeschreven worden, waarna er een rechtenonderzoek zal gebeuren, en het kind mogelijks nog recht krijgt op Groeipakket (met terugwerkende kracht) gezin betekent eigenlijk begunstigdenkern: = Gezamelijke biologische kinderen van een koppel 21

22 Nog iets dat verandert vanaf 2019: Groeipakket gaat een ruimere toepassing hebben dan de huidige kinderbijslag ER IS EEN RECHT OP GROEIPAKKET VOOR ALLE KINDEREN DIE HIER LEGAAL VERBLIJVEN Kinderen met toegelaten of gemachtigd verblijf in Vlaanderen: Ofwel heeft kind verblijfskaart A tem H Ofwel een ouder/pleegouder die op zelfde domicilie woont Of een ander gezinslid die op zelfde domicilie woont. Of via uitzonderingen: als kind op zelfde domicilie verblijft dan eigenlijk eender wie die hier legaal verblijft, en die de opvoedersrol opneemt Wonen/werken in Vlaanderen/Europees land: Dit zijn de basisprincipes, maar is vaak complexer dan dit. Meer info via een Vlaamse uitbetaler of via het Interregionaal Orgaan 22

23 En een laatste iets dat anders of nieuw is en vanaf 2019 in voege gaat: Participatietoeslagen, dus kinderopvangtoeslag, kleutertoeslag en schooltoeslag, zijn er voor alle kinderen die participeren aan - Door vlaanderen erkende kinderopvang waarbij je niet volgens inkomen betaalt - Door vlaanderen erkend en gefinancierd/gesubsidieerd onderwijs Kinderopvang: - enkel de door Vlaanderen erkende opvang van trap 0 en 1, dus de kinderopvang waar niet volgens inkomen betaald wordt - 3,17 euro per volledige opvangdag Onderwijs: - Het door Vlaanderen erkend en gesubsidieerd/gefinancierd onderwijs - Kleutertoeslag voor 3-jarigen: ingeschreven zijn in kleuteronderwijs. Voor 4-jarigen, ingeschreven zijn en voldoende aanwezigheid. 2 x 130 euro. - Schooltoeslag: tem secundair onderwijs, vanaf schooljaar via Uitbetalingsactoren Groeipakket (en niet meer via Onderwijs). Studietoelagen hoger onderwijs blijft via Onderwijs. Afhankelijk van inkomen. Kinderen die in Brussels Gewest, Waals Gewest of Duitstalig België wonen, krijgen hun overige kinderbijslag/gezinsbijslagen via de deelstaat van hun domicilie. Als ze participeren aan kinderopvang of onderwijs cfr. voorwaarden hierboven, maken ze aanspraak op de kinderopvangtoeslag, kleutertoeslag en schooltoeslag via het Groeipakket, wat altijd via een Vlaamse uitbetaler verloopt => aansluiten bij 1 vd 5 Vlaamse uitbetalers is nodig Kinderen die in overige Europese landen wonen: werksituatie ouders bepaalt waar overige kinderbijslag/gezinsbijslagen wordt uitbetaald. Maar als ze participeren aan kinderopvang of onderwijs cfr. voorwaarden hierboven, maken ze aanspraak op de kinderopvangtoeslag, kleutertoeslag en schooltoeslag via het Groeipakket, wat altijd via een Vlaamse uitbetaler verloopt => aansluiten bij 1 vd 5 Vlaamse uitbetalers is nodig 23

24 24

25 begunstigdenkern: = Gezamelijke biologische kinderen van een koppel 25

26 26

27 De 5 Vlaamse uitbetalers gaan samenwerken met de Huizen vh Kind, zodat ze (op termijn) samen meer kunnen betekenen voor ouders en kinderen Er is een samenwerkingskader uitgewerkt, waar een aantal minimale afspraken in opgenomen zijn Het doel is dat ze hier in samenspraak tot een lokale invulling komen, afgestemd op de lokale noden. Eigenlijk volgens de principes hoe de HvhK ook werken. Deze samenwerkingen zullen in 2019 nog niet overal op punt staan. Maar bedoeling is dat op termijn er in elk HvhK met meerdere uitbetalers wordt samengewerkt. 27

28 In dat samenwerkingskader zitten een aantal elementen. Niet teveel focussen op de titeltjes want deze dekken de lading niet helemaal. Het gaat om hetgeen eronder staat De verwachtingen tav de HvhK is dat: - zij in grote lijnen weten wat een Groeipakket is en gezinnen hierover kunnen informeren (adhv folder/brochure) - INFORMEREN - zij gezinnen acief kunnen toeleiden naar de website en naar de diverse GP-actoren, zowel websites als loketten - TOELEIDEN - Indien zij gezinnen doorverwijzen naar een actor zij opvolgen of de burger ook effectief geholpen werd door deze actor - OPVOLGEN - Bij complexe vragen, problemen of bij klachten zij de burger kunnen doorverwijzen naar de uitbetalingsactor of kunnen informeren over het bestaan van de geschillencommissie & klachtendienst - DOORVERWIJZEN - Indien zij weten dat gezinnen er nood aan hebben of zich moeilijk fysiek kunnen verplaatsen naar een actor, zij een persoonlijk contact kunnen helpen regelen of faciliteren, al dan niet fysiek in één van de lokalen van een Huis van het Kind of van een partner zoals bijv. CB K&G PERSOONLIJK CONTACT De verwachtingen tav de Uitbetalingsactoren is dat: - zij gezinnen informeren over Groeipakket en de rechten van de gezinnen/kinderen; dossiers Groeipakket opstarten en opvolgen; en natuurlijk de toeslagen correct en tijdig betalen - GP AANBIEDEN - ze tijdens een gesprek met een klant proberen aan te voelen of er ook ruimere noden/vragen zijn waarbij partners van de HvhK mogelijks kunnen helpen. Zeker bij de meest kwetsbaren proberen oog hebben voor noden naast het financiële - DETECTEREN - ze klanten met bepaalde vragen of noden dan ook doorverwijzen naar het aanbod en de partners van het Huis van het Kind, of andere partners die ze kennen DOORVERWIJZEN - ze na de doorverwijzing ook opvolgen of klanten goed terecht zijn gekomen bij de betrokken partners - OPVOLGEN Om te kunnen spreken van een goede samenwerking, werd afgesproken dat : - er bij het Huis van het Kind en de ermee samenwerkende uitbetalingsactor elk een aanspreekpunt wordt aangeduid zodat er 28

29 lokaal goed naar mekaar kan doorverwezen worden MINIMUM 1 ONDERLING AANSPREEKPUNT - iedereen recht kan hebben op het Groeipakket en er zeker ook oog moet zijn voor de moeilijkst bereikbare burgers ZORG VOOR IEDEREEN - een nauwe samenwerking tussen 1 uitbetalingsactor en een Huis vh Kind mogelijk moet zijn máár dat niet mag betekenen dat andere uitbetalingsactoren worden uitgesloten van samenwerking willen meerdere uitbetalingsactoren samenwerken met een HvhK dan moet dat mogelijk gemaakt worden. Het doel tegen 2019 is om in elk HvhK met minimaal 1 uitbetalingsactor een samenwerking te zien, maar het streven is dat overal meerdere actoren actief worden NAUWE SAMENWERKING - er als er meerdere uitbetalingsactoren samenwerken met een hvhk, voor afstemming en lokale afspraken moet worden gezorgd, en dit in functie van de lokale situatie en noden van burgers AFSTEMMING LOKALE AFSPRAKEN EN AANBOD BELANGRIJK: Er zijn 5 uitbetalingsactoren, en willen ze alle 5 aan de slag in een Huis van het Kind, dan mag dat. De toeleiding vanuit de partners van een HvhK is niet exclusief voorbestemd voor één uitbetalingsactor. Het is echter aan de 5 uitbetalingsactoren om zelf te zorgen voor een bekendmaking van hun dienstverlening, en mee te zorgen voor een goede samenwerking 28

30 Als allerlaatste kort nog even stilstaan bij de samenwerking tussen de lokale teamleden van K&G, en de 5 uitbetalers Groeipakket Als we in het begin aanhaalden dat de Vlaamse Regering een keuze had gemaakt voor een Groeipakket dat deel uitmaakt van een geïntegreerd gezinsbeleid Waarbij gezinsondersteuning en Groeipakket hand in hand gaan met de participatie aan kinderopvang en onderwijs Dan kunnen we eigenlijk wel zeggen dat onze lokale K&G teams ideaal geplaatst zijn om hier een heel concrete bijdrage toe te leveren Een goede samenwerking tussen uitbetalers Groeipakket en K&G teamleden komt de gezinnen en de kinderen ten goede Ook hier belangrijk om te herhalen dat er 5 uitbetalers zijn, en dat het in eerste instantie de keuze van de gezinnen is bij wie ze aansluiten. De toeleiding kan daarom niet exclusief voorbestemd zijn naar één uitbetaler Maar. Het is natuurlijk ook wel aan de uitbetalers om zich toegankelijk op te stellen en in te zetten op samenwerking met partners in het gezinsbeleid. Uitbetalers die dit doen, gaan logischerwijs gemakkelijker gevonden worden, zowel door klanten als door partners. 29

31 30