nr. 348 van ANN BRUSSEEL datum: 24 maart 2015 aan HILDE CREVITS

Transcriptie

1 SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 348 van ANN BRUSSEEL datum: 24 maart 2015 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Nederlandstalig onderwijs Brussel Spijbelproblematiek Eén van de uitdagingen voor het Brussels Nederlandstalig onderwijs is het aanpakken van spijbelen en schoolmoeheid. 1. a)kan de minister een gedetailleerd overzicht (absoluut en procentueel tegenover leerlingenpopulatie) bezorgen van het aantal meldingen van problematische afwezigheden die tijdens de afgelopen schooljaren , , en vanuit het Brussels Nederlandstalig onderwijs werden gesignaleerd? b)hoe verhouden deze cijfers zich tegenover de rest van en de andere c)welke eventuele beleidsconclusies kunnen hieruit worden getrokken? 2. Graag een opsplitsing van de Brusselse cijfers volgens: a) het onderwijsniveau (basis / secundair); b) geslacht van de spijbelaar; c) woonplaats (Brusselse gemeenten); d) leeftijdscategorie van de spijbelende leerling; e) nationaliteit (Belg/niet-Belg); f) eventuele GOK-indicator voor de spijbelende leerling. 3. a)graag eveneens een overzicht (in absolute en procentuele cijfers) sinds van het aantal leerplichtige Brusselse jongeren die in geen enkele school waren ingeschreven (absoluut schoolverzuim)? b)hoe verhouden deze cijfers zich tegenover de rest van en de andere c)welke eventuele beleidsconclusies kunnen hieruit worden getrokken? 4. a)hoe verloopt de samenwerking met de Franse Gemeenschap, de VGC (Vlaamse Gemeenschapscommissie) en de Brusselse gemeenten inzake leerplichtcontrole door de gemeenschappelijke controlecel? b)hoe verloopt de opvolging (brief ouders, dossiers naar gemeente, dossiers naar parket, ) van de leerplichtcontrole? c)in hoeverre is deze controle in Brussel sluitend?

2 d)graag een overzicht (in absolute en procentuele cijfers) van het aantal vermeende niet-ingeschreven leerplichtigen in Brussel sinds en de opvolging van deze dossiers (brief ouders, dossiers naar gemeente, dossiers naar parket, ). Hoeveel dossiers werden er overgemaakt aan het parket? e)hoe verhouden deze cijfers zich tegenover de rest van en de andere f)hoe verloopt de samenwerking met de verschillende parketten? 4. a)graag een overzicht (per schooljaar) van het aantal ouders, woonachtig in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, dat een schooltoelage moest terugbetalen wegens problematisch schoolverzuim van hun kind(eren)? Hoeveel procent maken deze terugvorderingen uit van het totaal van toegekende schooltoelagen? b)hoe verhouden deze cijfers zich tegenover de rest van en de andere 5. In de vorige regeerperiode bood de Vlaamse administratie naast de algemene maatregelen zoals voorzien in het globale actieplan, extra ondersteuning ten aanzien van de Brusselse leerplichtigen. Zo hielp de Vlaamse administratie bij het uitbouwen van een lokaal spijbelplan voor de Nederlandstalige scholen in Brussel (financiering via PPS-DAS-middelen). Werden deze acties al geëvalueerd? Met welk resultaat? In welke eventuele maatregelen voorziet de minister in het algemeen en specifiek voor Brussel? ANTWOORD 1. a) In onderstaande tabel vindt de Vlaamse volksvertegenwoordiger het aantal leerlingen die minstens 30 halve dagen problematisch afwezig waren in het Brussels Nederlandstalig onderwijs. In de cijfers voor basisonderwijs zijn de leerplichtige kleuters en de lagereschoolkinderen opgenomen. De cijfers van het secundair onderwijs gaan over leerplichtige en niet-leerplichtige jongeren. Tot in schooljaar moest elke school een elektronische melding doen aan het Agentschap voor Onderwijsdiensten wanneer een leerling de dertigste halve dag problematisch afwezig was. Deze meldingen worden hier geteld. Vanaf worden alle afwezigheden uitgewisseld via DISCIMUS. De gegevens voor dat schooljaar zijn dus gebaseerd op deze registraties. Als de dertigste halve dag problematische afwezigheid voor een leerling wordt geregistreerd in een school gelegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, wordt deze meegenomen. BASIS SECUNDAIR schooljaar aantal meldingen % op llnpopulatie aantal meldingen % op llnpopulatie , , , , , , , ,8 b) De cijfers voor de Vlaamse provincies en de Vlaamse centrumsteden vindt de Vlaamse volksvertegenwoordiger terug in het antwoord op schriftelijke vraag 187 van Ingeborg De Meulemeester (13 januari 2015). De Vlaamse volksvertegenwoordiger kan zien dat de cijfers voor Brussel in het secundair onderwijs veel hoger liggen dan in de Vlaamse provincies. Ook bij de

3 centrumsteden zien we dat enkel Antwerpen meer dan 5% leerlingen heeft die in het schooljaar minstens 30 halve dagen problematisch afwezig zijn. In het basisonderwijs is het beeld wat minder eenduidig. Het percentage problematische afwezigheid ligt in Brussel niet echt hoger dan in. Maar er moet wel opgemerkt worden dat dit om veel lagere cijfers gaat, die daardoor zeer afhankelijk zijn van lokaal registratiegedrag. c) De spijbelproblematiek in Brussel vraagt de nodige aandacht. Voor de concrete invulling hiervan, verwijs ik naar het antwoord op deelvraag In bijlage vindt de Vlaamse volksvertegenwoordiger de gevraagde opsplitsingen van de Brusselse cijfers. 3. Zie antwoord vraag vier. 4. In het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest wordt de leerplichtcontrole uitgevoerd door een gemeenschappelijke cel. Deze cel is samengesteld uit vertegenwoordigers van de Vlaamse en van de Franse Gemeenschap. Deze gemeenschappelijke cel vraagt elk schooljaar aan het rijksregister een bestand van alle leerplichtige jongeren die op 1 september van het lopende schooljaar gedomicilieerd zijn in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De Franse gemeenschap schrapt alle leerlingen uit het bestand die volgens hun gegevens voldoen aan de leerplicht. De leerlingen die de Franse Gemeenschap niet kan schrappen, worden doorgegeven aan de Vlaamse Gemeenschap. De Vlaamse Gemeenschap doet hetzelfde voor de leerplichtige leerlingen die opgenomen zijn in haar gegevensbestanden. De ouders van de leerplichtige jongeren die men niet terugvindt, ontvangen een brief van de gemeenschappelijke cel die hen gelast de wijze waarop ze aan de leerplicht voldoen mee te delen. Iedere Gemeenschap behandelt de antwoorden van de ouders die ze heeft ontvangen en brengt de andere Gemeenschap hier van op de hoogte. De negentien Brusselse gemeenten ontvangen vervolgens van de gemeenschappelijke cel het bestand met de gegevens van de leerplichtige jongeren van wie de ouders de brief, verzonden door de gemeenschappelijke cel, niet hebben beantwoord. De gemeenten worden gevraagd hun medewerking te verlenen inzake de controle op het naleven van de leerplicht; de gemeenten wordt gesuggereerd om een huisbezoek te doen bij de ouders van de niet teruggevonden leerlingen. Tenslotte vraagt de gemeenschappelijke cel aan de gemeenten om hun bevindingen omtrent elk dossier over te maken. De dossiers van leerplichtige jongeren waar er voor twee opeenvolgende jaren onvoldoende garanties zijn inzake het naleven van de leerplicht worden door de gemeenschappelijke cel naar het parket gestuurd. In onderstaande tabel vindt u een overzicht van het aantal vermeende niet-ingeschreven leerplichtigen in Brussel sinds en de opvolging van deze dossiers.

4 SO BaO Totaal Aantal kinderen in het rijksregister op de leerplichtige leeftijd % % % % Aantal kinderen van wie de ouders en/of gemeente aangeschreven werden ,33% ,62% ,06% ,66% Aantal dossiers doorgestuurd naar de procureur 50 0,07% 37 0,05% 17 0,02% 23 0,03% Aantal kinderen in het rijksregister op de leerplichtige leeftijd % % % % Aantal kinderen van wie de ouders en/of gemeente aangeschreven werden ,21% ,41% ,11% ,75% Aantal dossiers doorgestuurd naar de procureur 56 0,07% 67 0,08% 55 0,07% 39 0,05% Aantal kinderen in het rijksregister op de leerplichtige leeftijd % % % % Aantal kinderen van wie de ouders en/of gemeente aangeschreven werden ,27% ,51% ,09% ,71% Aantal dossiers doorgestuurd naar de procureur 106 0,07% 104 0,07% 72 0,05% 62 0,04% In bijlage vindt de Vlaamse volksvertegenwoordiger het aantal doorgestuurde dossiers voor het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, voor het Vlaamse Gewest en voor de centrumsteden. Omwille van het verschil in procedure tussen de leerplichtcontrole in en de leerplichtcontrole in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunnen de cijfers niet vergeleken worden: a. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden enkel de dossiers van de leerlingen die meer dan één schooljaar niet teruggevonden worden, naar het parket gestuurd; in het Vlaams Gewest worden de dossiers van alle nietteruggevonden leerlingen doorgestuurd. b. Daarnaast moet de gemeenschappelijke cel beroep doen op de negentien Brusselse gemeenten. Elk jaar zijn er een aantal dossiers waar de gemeenschappelijke cel geen feedback over krijgt: voor schooljaar heeft de gemeenschappelijke cel van 687 dossiers wel antwoord ontvangen op een totaal van 839 doorgestuurde dossiers (= 82%). Het antwoordpercentage was 81% voor schooljaar en 80% voor schooljaar Voor het Vlaamse Gewest waar de medewerking aan de leerplichtcontrole decretaal verplicht is krijgt mijn administratie voor elk dossier antwoord. Aangezien het onmogelijk is om een goede vergelijking te maken tussen de Vlaamse en de Brusselse cijfers, is het niet mogelijk om hier rechtstreeks beleidsconclusies uit te trekken. Ik wil wel nog vermelden dat ik op 25 maart een nieuw samenwerkingsprotocol heb ondertekend met de Franse Gemeenschap waardoor de gegevensuitwisseling voor de leerplichtcontrole in Brussel zal vervroegd worden naar het begin van het schooljaar. Dit zorgt ervoor dat we in de toekomst korter op de bal kunnen spelen. 5. Onderstaande tabel geeft op niveau van provincie in het aantal leerlingen naar domicilieadres weer in het lager en secundair onderwijs die 2 jaar op rij meer dan 30 halve dagen problematisch afwezig waren en bijgevolg een terugvordering ontvingen van de afdeling Studietoelagen. Het betreft de terugvorderingen die werden verstuurd vanaf 1 januari 2012 tot en met 28 februari 2015.

5 Schooljaar Antwerpen Brussels Hoofdstede lijk Gewest Limburg Oost- Vlaams- Brabant West- # % # % # % # % # % # % ,17% 41 0,37% 47 0,10% 169 0,27% 39 0,13% 63 0,12% ,20% 66 0,56% 48 0,11% 240 0,39% 44 0,15% 64 0,13% ,22% 49 0,40% 69 0,16% 199 0,32% 57 0,19% 92 0,19% ,21% 47 0,36% 70 0,16% 200 0,31% 58 0,19% 73 0,14% Totaal 695 0,20% 203 0,42% 234 0,13% 808 0,32% 198 0,17% 292 0,14% # = aantal leerlingen problematisch afwezig in LO en SO % = aantal leerlingen ten opzichte van totaal aantal aanvragen Volgende tabel geeft op niveau van centrumsteden in het aantal leerlingen naar domicilieadres weer in het lager en secundair onderwijs die 2 jaar op rij meer dan 30 halve dagen problematisch afwezig waren en bijgevolg een terugvordering ontvingen van de afdeling Studietoelagen. Er werd enkel rekening gehouden met volgende postcodes: Centrumgemeente Postcode(s) Aalst 9300 Antwerpen 2000, 2018, 2020,2030,2040,2050,2060 Brugge 8000 Brussel 1000 Genk 3600 Gent 9000 Hasselt 3500 Kortrijk 8500 Leuven 3000 Mechelen 2800 Oostende 8400 Roeselare 8800 Sint-Niklaas 9100 Turnhout 2300 Het betreft de terugvorderingen die werden verstuurd vanaf 1 januari 2012 tot en met 28 februari 2015.

6 Schooljaar Antwerpen Brussels Hoofdstede lijk Gewest Limburg Oost- Vlaams- Brabant West- # % # % # % # % # % # % ,17% 41 0,37% 47 0,10% 169 0,27% 39 0,13% 63 0,12% ,20% 66 0,56% 48 0,11% 240 0,39% 44 0,15% 64 0,13% ,22% 49 0,40% 69 0,16% 199 0,32% 57 0,19% 92 0,19% ,21% 47 0,36% 70 0,16% 200 0,31% 58 0,19% 73 0,14% Totaal 695 0,20% 203 0,42% 234 0,13% 808 0,32% 198 0,17% 292 0,14% # = aantal leerlingen problematisch afwezig in LO en SO % = aantal leerlingen ten opzichte van totaal aantal aanvragen 6. Op vraag van de Brusselse CLB s, die geconfronteerd werden met een groot aantal spijbelaars in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en hier niet direct een juiste aanpak voor vonden, werd een werkgroep opgestart met de CoDi s en AlDi s van de Brusselse scholen, de 3 CLB s, het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg van Brussel, de parketcriminologen, Binnen deze werkgroep werd, met ondersteuning van mijn administratie en de VGC, een gezamelijk spijbelplan voor de Nederlandstalige scholen in Brussel uitgewerkt met als belangrijkste doelstelling: a. Spijbelpreventie: het voorkomen van spijbelgedrag en/of het spijbelgedrag vroegtijdig stoppen door kort op de bal te spelen; b. Gecoördineerd remediëren van spijbelgedrag in functie van tussenkomsten op het veld; c. Zinvolle pedagogische en educatieve activiteiten aanbieden aan de doelgroep; d. Suggesties en beleidsvoorstellen formuleren in functie van het spijbelbeleid op school. Een onderdeel van dit plan werd omgezet in een pilootproject en ging van start in (gefinancierd met middelen van BHG-PPSDAS). Concreet konden deze middelen ingezet worden bij de aanstelling van een spijbelcoach in 12 Nederlandstalige secundaire scholen en 2 CDO's. Voor de meeste scholen werd dit verlengd voor , maar in tegenstelling tot het jaar voordien werd het niet langer aanvaard als een gezamenlijk project; elke school diende maw een eigen, aparte aanvraag in te dienen. De VGC volgde nadien verder op. BIJLAGE Cijfers bij vraag 2