MILIEU EFFECT RAPPORT WINDPARK NOORDOOSTPOLDER

Transcriptie

1 Inspraakreacties op MILIEU EFFECT RAPPORT WINDPARK NOORDOOSTPOLDER Bureau Energieprojecten Postbus AC Den Haag

2 INHOUDSOPGAVE WOORD VOORAF 1 KENNISGEVING 2 MONDELINGE, SCHRIFTELlJKE EN DIGITALE REACTIES: 5 ALFABETISCH OVERZICHT ORGANISATIES 5 NUMERIEK OVERZICHT 6 INSPRAAKREACTIES NUMMER 1 TOT EN MET Januari 2010

3 WOORD VOORAF Aigemeen Vanaf donderdag 12 november 2009 tot en met woensdag 23 december 2009 hebben het Milieu Effect Rapport (MER) Wind park Noordoostpolder en de Aanvraag milieuvergunning Windmolenproject Westermeerdijk binnendijks v.o.f., de Aanvraag milieuvergunning Westermeerwind BV, de Aanvraag Milieuvergunning Essent Wind Nederland BV. en de Aanvraag milieuvergunning Windpark Creil BV krachtens de Wet milieubeheer ter inzage gelegen. Een ieder is in deze periode in de gelegenheid gesteld zijn of haar zienswijze naar voren te brengen. In deze inspraakbundel zijn de verschillende (schriftetijke, digitate en mondetinge) inspraakreacties samengebracht. op het MER Windpark Noordoostpolder zijn in totaal 688 inspraakreacties binnengekomen. Hiervan zijn 66 reacties uniek en in deze bundel opgenomen. U kunt de bundel downloaden van kies daarvoor onder 'Windparken' voor 'Windparken Nap'. Registratie en verwerking De ontvangen reacties zijn geregistreerd en de insprekers is een ontvangstbevestiging toegezonden. Bureau Energieprojecten heeft deze inspraakreacties doorgezonden aan de betrokken overheden. De inspraakreacties zijn zo veel mogelijk integraal in deze bundel opgenomen. Hierbij wordt de volgende kanttekening geplaatst. Van de gelijke inspraakreacties is er telkens een (voorbeeld)brief in de bundel opgenomen. Hieraan is een overzicht toegevoegd van insprekers die hun zienswijze via dezelfde wijze kenbaar hebben gemaakt. Verdere procedure De Commissie voor de milieueffectrapportage zal aan de bevoegde gezagen een toetsingsadvies uitbrengen over het MER Windpark Noordoostpolder. Hierin zullen de ingekomen zienswijzen betrokken worden. Vervolgens zal bij elk bevoegd gezag de besluitvorming over de (ontwerp-) besluiten plaatsvinden. Deze ontwerp-besluiten zullen, samen met het ontwerp-rijksinpassingsplan, naar verwachting in het tweede kwartaal van 2010 ter inzage gelegd worden. 1

4 KENNISGEVING FlEVOlAND Gedeputeerde Staten van Flevoland en burgemeester en wethouders van gemeente Noordoostpolder maken het volgende bekend. Vanaf donderdag 12 november tot en met woensdag 23 december 2009 liggen de Aanvraag milieuvergunning Windmolenproject Westermeerdijk binnendijks v.o. f., de Aanvraag milieuvergunning Westermeerwind B.V., de Aanvraag Milieuvergunning Essent Wind Nederland B.V. en de Aanvraag milieuvergunning Windpark Creil B.V. krachtens de Wet milieubeheer en het Milieu Effect Rapport (MER) Windpark Noordoostpolder ter inzage. De vergunningaanvragen en het MER doorlopen een inspraakprocedure conform de Algemene wet Bestuursrecht en de Wet milieubeheer. Op grond daarvan kan eenieder in deze periode een zienswijze over de inhoud van voornoemde stukken indienen. Achtergrond Op 22 oktober 2009 heeft Pondera Consult namens Windmolenproject Westermeerdijk Binnen v.o.f. en Westermeerwind B.V. het Milieu Effect Rapport Windpark Noordoostpolder ingediend voor de realisatie van windparken langs de Noordermeerdijk en de Westermeerdijk buitendijks en de Westermeerdijk binnendijks van de Noordoostpolder. Op dezelfde datum heeft Pondera Consult namens Essent Wind Nederland B.V. en Windpark Creil B.V. dit MER ingediend bij de gemeente Noordoostpolder ten behoeve van de vergunningaanvragen voor de windparken Noordermeerdijk binnendijks en Zuidermeerdijk. Op 2 november 2009 zijn de voor dit project benodigde vergunningaanvragen ingediend bij de Provincie Flevoland en de gemeente Noordoostpolder. Op 3 november hebben Gedeputeerde Staten van Flevoland en burgemeester en wethouders van de gemeente Noordoostpolder het Milieu Effect Rapport Windpark Noordoostpolder aanvaard. De windparken zullen een gezamenlijk vermogen hebben van maximaal 450 MW. Daarmee is dit project cruciaal voor het behalen van de rijksdoelstelling voor windenergie. De provincie Flevoland is bevoegd gezag voor de milieuvergunningen en daarmee het besluit-mer voor de buitendtjkse windparken langs de Noordermeerdijk en Westermeerdijk en voor de Westermeerdijk binnendijks omdat het benodigde transformatorvermogen voor deze parken meer dan 200 MVA is. De gemeente Noordoostpolder is bevoegd gezag voor de milieuvergunningen en het besluit-mer voor de overige windparken. Dit MER dient tevens als onderbouwing voor het Rijksinpassingsplan dat zal worden vastgesteld door de ministers van EZ en VROM. 2

5 Procedure Op 4 maart 2004 zijn door de Koepel Windenergie Noordoostpolder voor de windparken Noordoostpolder vijf startnotities ingediend bij de toenmalige bevoegd gezagen, de gemeente Noordoostpolder en de gemeente Lemsterland, waarin zij aangaf dat zij in plaats van een m.e.r.-beoordeling, een MER zou gaan opstellen voor de windparken Noordoostpolder. Deze startnotities hebben vanaf 11 maart 2004 gedurende 4 weken ter inzage gelegen. In deze periode is gelegenheid geboden aan eenieder en een aantal wettelijk adviseurs in het bijzonder, om opmerkingen naar voren te brengen over de inhoud van de op te stellen richtlijnen. Tevens is de commissie voor de milieueffectrapportage te Utrecht verzocht een advies uit te brengen. Op 24 mei 2004 is laatstgenoemd advies uitgebracht. De commissie heeft in haar advies eveneens de binnengekomen opmerkingen verwerkt. Naar aanleiding daarvan hebben de gemeenten Noordoostpolder en Lemsterland richtlijnen vastgesteld voor deze ontwikkeling. In 2006 zijn Hoofdstuk 7 van de Wet milieubeheer en het Besluit milieu-effectrapportage 1994 gewijzigd. Door deze wijziging wordt er een onderscheid gemaakt tussen plan-rn.e.r, en besluit-rn.e.r, Het bestemmingsplan is sindsdien het planm.e. r.plichtige plan en de milieuvergunning het besluit-rn.e. r.plichtige besluit. Op 1 maart 2009 is artikel 9b van de Elektriciteitswet 1998 in werking getreden. Op grond van dit artikel wordt de besluitvorming over de realisatie van dit windpark voorbereid met toepassing van de njkscoordinatieregeling. De minister van Economische Zaken treedt daarbij op als coordinerend minister. Dat betekent onder meer dat, anders dan gebruikelijk, de planologische verankering van het project niet plaatsvindt in een bestemmingsplan, maar in een Rijksinpassingsplan (artikel 3.28 Wet ruimtelijke ordening). Dit Rijksinpassingsplan wordt vastgesteld door de Ministers van EZ en VROM. Daarnaast wordt de verlening van het merendeel van alle relevante vergunningen en ontheffingen door de Minister van EZ gecoordineerd, Dit houdt in dat alle overheden verantwoordelijk zijn voor de inhoud van hun eigen vergunningen en ontheffingen, maar de Minister van EZ bepaalt binnen welke termijnen alle (ontwerp)besluiten genomen moeten worden en zorgt dat alle besluiten goed op elkaar afgestemd zijn. De aanvragen van de vergunning Wet Milieubeheer en het MER liggen ter inzage vanaf 12 november tot en met 23 december Het MER Windparken Noordoostpolder dient ook als plan-mer voor het Rijksinpassingsplan dat gemaakt zal worden voor het windpark Noordoostpolder. De planning is om in februari 2010 voor het project benodigde vergunningen en ontheffingen en het Rijksinpassingsplan gezamenlijk in ontwerp ter inzage te leggen. Na de inspraakprocedure zullen media 2010 de besluiten over de vergunningen en ontheffingen worden genomen en het Rijksinpassingsplan worden vastgesteld. Hierbij zal worden aangegeven op welke wijze is omgegaan met de in het MER beschreven gevolgen voor het milieu, wat er is overwogen over de alternatieven en hoe is omgegaan met de ingediende zienswijzen en uitgebrachte adviezen. Tegen die besluiten kan dan beroep worden ingesteld bij de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. 3

6 Waar kunt u de vergunningaanvragen Wet Milieubeheer en het MER inzien? Vanaf donderdag 12 november tot en met woensdag 23 december 2009 liggen de vergunningaanvragen Wet Milieubeheer en het MER ter inzage. U kunt deze gedurende reguliere openingstijden inzien op de volgende locaties: de gemeentehuizen van Urk, Noordoostpolder (te Emmeloord), Lemsterland (Lemmer), Gaasterland (Balk); het provinciehuis van de Provincie Flevoland te Lelystad; het provinciehuis van de Provinsje Fryslan te Leeuwarden. Voor meer informatie en voor het bekijken en/of downloaden van de vergunningaanvraag en het MER kunt u de internetsite raadplegen van de provincie Flevoland: Hoe kunt u inspreken? Op grand van artikel 7.20 van de Wet milieubeheer kan eenieder zienswijzen ten aanzien van het MER kenbaar maken. Uw zienswijze op het MER kan betrekking hebben op het niet voldoen van het MER aan de wettelijke veretsten, mede gelet op de door het bevoegde gezag gegeven richtlijnen betreffende de inhoud van het MER, dan wel op onjuistheden in het MER. Uw schriftelijke zienswijze kunt u sturen naar: Inspraakpunt windpark Noordoostpolder Bureau Energieprojecten Postbus 304, 2270 AH Voorburg Graag daarbij duidelijk vermelden dat uw zienswijze betrekking heeft op het MER Windpark Noordoostpolder. Als u mondeling wilt inspreken, kunt u bellen met Bureau Energieprojecten, telefoon (070) Wat gebeurt er met uw reactie? Bureau Energieprojecten stuurt uw zienswijze door naar de bevoegde gezagen en de Commissie voor de milieueffectrapportage. Deze Commissie adviseert de bevoegde gezagen over het MER. Dit advies en de ingekomen zienswijzen zullen de bevoegde gezagen betrekken bij het verlenen van de aangevraagde vergunningen en het Rij ksinpassingsplan. Het vervolg Naar verwachting zullen in februari 2010 de ontwerp-besluiten ter inzage worden gelegd, samen met het ontwerp-rijksinpassingsplan. Vervolgens zullen de bestuursorganen, rekening houdend met de ingebrachte zienswijzen, naar verwachting medio 2010 de besluiten nemen. Voor een belanghebbende die op een ontwerp-besluit een zienswijze heeft ingebracht, staat dan tegen dat besluit beroep open bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. 4

7 MONDEUNGE, SCHRIFTEUJKE EN DIGITAlE REACTIES: AlFABETISCH OVERZICHT ORGANISATIES Balk Shipyard Bond Heemschut Gommissie Flevoland Cornite Urk Briest URK LELYSTAD URK 50 Dirkzwager advocaten & notarissen N.V. Namens burgemeester en wethouders van de gemeente Urk, NIJMEGEN 66 It Fryske Gea BEETSTERZWAAG Nationaal Kritisch Platform Windenergie Natuur en Milieu Flevoland Nederlandse Vissersbond Powerbrush BV Staatsbosbeheer SGHAGEN ZEIST EMMELOORD URK ZEIST Stichting de Rotterdamse Hoek Stichting Erfgoed Urk Stichting Hulp en Steun Stichting Verantwoord Beheer IJsselmeer Stichting Waterrecreatie IJsselmeer en Randmeren Van der Reest Machines BV Vogelbescherming Nederland Werkgroep Roofvogels Nederland Zorgcentrum Talma Haven GRElL URK URK ZEIST LELYSTAD URK ZEIST EMMELOORD URK 5

8 MONDEUNGE, SCHRIFTEUJKE EN DIGITAlE REACTIES: NUMERIEK OVERZICHT 1 Werkgroep Roofvogels Nederland EMMELOORD eensluidende reacties ontvangen, waaronder van Powerbrush BV, URK e.a. Van der Reest Machines BV,, Stichting Hulp en Steun, Zorgcentrum Talma Haven,, Balk Shipyard, allen te URK 3 3 eensluidende reacties ontvangen van: eensluidende reacties ontvangen van: eensluidende reacties ontvangen van: eensluidende reacties ontvangen van: Stichting Waterrecreatie IJsselmeer en Randmeren LELYSTAD eensluidende reacties ontvangen van: eensluidende reacties ontvangen van: Stichting de Rotterdamse Hoek CREIL 32 Bond Heemschut Commissie Flevoland LELYSTAD eensluidende reacties ontvangen van: 39 6

9 40 2 eensluidende reacties ontvangen van: Stichting Erfgoed Urk, Cornite Urk URK Briest 41 4 eensluidende reacties ontvangen van: 42 2 eensluidende reacties ontvangen van: 43 3 eensluidende reacties ontvangen van: 44 2 eensluidende reacties ontvangen van: 45 3 eensluidende reacties ontvangen van: Nederlandse Vissersbond EMMElOORD eensluidende reacties ontvangen van: Vogelbescherming Nederland, ZEIST Natuur en Milieu Flevoland, Staatsbosbeheer, Stichting Verantwoord Beheer IJsselmeer 50 4 eensluidende reacties ontvangen van Dirkzwager advocaten & notarissen NIJMEGEN NV., namens burgemeester en wethouders van de gemeente Urk, eensluidende reacties ontvangen van: eensluidende reacties ontvangen van:, Nationaal Kritisch AMSTERDAM, Platform Windenergie SCHAGEN 60 2 eensluidende reacties ontvangen van: It Fryske Gea BEETSTERZWAAG 7

10 INSPRAAKREACTIES NUMMER 1 TOT EN MET 66 8

11 Inspraakformulier windpark Noordoostpolder 1 Datum/tijd telefoontje: Wijze van inspreken: 19 november 2009 telefonisch Naam:. Namens organisatie:. Adres:. Postcode + woonplaats:. Telefoonnummer: adres:.. Inspraaheactie: Inspreker wil dat 1 windturbine bij de Rotterdamse hoek, 1e binnendijkse plaatsing, naar het meest noordelijke punt wordt verplaatst. Daarmee kan aantal windturbines gelijk blijven, Door verplaatsing van deze windturbine wordt de corridor verbreed. Volgens inspreker moet deze passage zo breed mogelijk worden gehouden om de vogeltrek zo min mogelijk te belemmeren. De plek van de huidige molen staat nu zeer dicht op natuurgebied "het Rotterdamse hoekbosje".

12 Nummer2 572 eensluidende reacties ontvangen Powerbrush BV Van der Reest Machines BV Stichting Hulp en Steun Zorgcentrum Talma Haven URK URK URK URK

13

14

15 ,

16

17

18

19

20

21

22 Balk Shipyard URK

23 AANTEKENEN! Inspraakpunt Windpark Noordoostpolder Bureau Energieprojecten Postbus AH Voorburg ONTVANGEN 22 DEC 2009 Betreft: begeleidend schrijven bij zienswijzen MER Windpark Noordoostpolder Urk, 19 december-zeus Geachte heer/mevrouw, Hierbi] ontvangt u een doos met honderden zienswijzen van burgers ult Urk en Noordoostpolder en omgeving met betrekking tot het Milieueffectrapport (MER) Windpark Noordoostpolder, dat slnds 12 november jongstleden ter inzage ligt, Deze brief is hierbi] slechts een begeleidend schrijven, ter toellchting op de inhoud van de doos. Het Comlte Urk Briest heeft voorbeeld-zlenswijzen beschikbaar gesteld, die door vele rnensen zijn gebruikt, Anderen hebben de voorbeeld-zlenswijze als basis gebruikt en deze naar elgen lnzicht en met eigen argumenten aangevuld of aangepast, Soms hebben mensen hun zienswijze zelf ingezonden. Anderen rnaakten gebruik van het aanbod van Cornlte Urk Briest om de verzending gezamenlijk te doen. De zienswijzen van deze laatste groep treft u hlerbi] aan. Met nadruk wijzen wij er nog op dat etke zlenswljze een indi'lliduele zienswijze is, ondertekend door de lndlener. Wij vertrouwen erop dat u uw correspondentle naar de indieners verzendt. Met vriendelijke greet, Narnens Comite Urk Briest,

24 lnspraakpunt Windpark Noordoostpolder Bureau Energieprojecten Postbus AH Voorburg ON11JANGEN 17 DEC 2009 Betreft: zienswijze MER Windpark Noordoostpolder Urk, 11 december 2009 Geachte heer/mevrouw, Hierbij dient ondergetekende een zienswijze in met betrekking tot het Milieueffectrapport (MER) Windpark Noordoostpolder, dat sinds 12 november jongstleden ter inzage Iigt. Mijn zienswijze spitst zich toe op de volgende punten: 1. locatle: er is onvoldoende onderzoek gedaan naar alternatieve locaties 2. cultuurhlstorle en landschap: het historisch aanzicht van Urk wordt ernstig bedreigd en ook het unieke karakter van de Noordoostpolder als open gebied wordt geweld aangedaan 3. aardkundlge waarden: er is geen rekening gehouden met de aardkundige waarde van De Vormt 4. veiligheid dijken: er zijn onvoldoende garanties dat het Windpark in de bouwfase en in de gebruiksfase de stabiliteit van de dijken van de Noordoostpolder niet in gevaar brengt 5. velllgheld scheepvaart: er is onvoldoende onderzoek gedaan naar het risico van een aanvaring van binnenvaartschepen en visserijschepen met een of meer molens en naar de mogelijke gevolgen van zo'n aanvaring voor het milieu 6. economle: de gevolgen voor de regionale economie zijn onvoldoende onderzocht Hieronder zal lk deze punten kort toelichten. Ad 1: Iocatie De uitgevoerde onderzoeken zoals in het MER weergegeven beperken zich tot alternatieven in het IJsselmeergebied en alternatieven in de Noordoostpolder. Het Windpark Noordoostpolder wordt echter van nationaal belang geacht, waarom ook de Rijkscoordinatieregeling van toepassing is verklaard en een Rijksinpassingsplan wordt voorbereid (Algemeen Deel MER. paragraaf 1.4). Mijns inziens dient dan ook op nationale schaal een afweging te worden gemaakt van mogelijke alternatieve locaties zowel op land als op zee. Dit is niet gebeurd. Ad 2: cultuurhlstorle en landschap Volgens het MER zijn de effecten op cultuurhistorie en archeologie beperkt. Deze uitspraak wordt niet dan wei onvoldoende onderbouwd.

25 De cultuurhistorische en landschappelijke waarde van het beschermd dorpsgezicht van Urk wordt in paragraaf 5.6 van het Aigemeen Deel met enkele korte zinsneden afgedaan. Louter met als argument dat de bescherming zich beperkt tot het dorp Urk en niet tot de omgeving. Naar de letter van de wet is dat wellicht correct, echter, vanaf het water wordt het dorpsgezicht van Urk dramatisch aangetast en het uitzicht vanaf Urk over het open water gaat richting het noorden en noordwesten ook verloren. Dat minister Plasterk zijn coli ega's van EZ en VROM heeft gevraagd bijzonder alert te zijn op de gevolgen voor de landschappelijke en cultuurhistorische waarden, ook buiten het directe plangebied, en die ten volle mee te wegen (brief Plasterk aan B&W van Urk d.d. 7 april 2009) heeft bij de opstelling van het MER kennelijk geen enkele ral gespeeld. Omstandig wordt in dezelfde paragraaf uitgelegd wat de grote cultuurhistorische en landschappelijke waarde van de Noordoostpolder is (beleidsmatig beschermd door Nota Belvedere, Omgevingsplan Flevoland en Kwaliteitskaart Noordoostpolder-Urk). Het MER stelt dat windturbines invloed hebben op de relatie tussen lijnen en landschappelijke structuren en de ruirntelijke kwaliteit (paragraaf 5.6.2). Kennelijk wordt bedoeld: negatieve invloed. Hoe die moet worden beperkt wordt niet duidelijk. Slechts wordt gesteld dat de initiatiefnemers van het windpark 'op creatieve wijze' inhoud willen geven aan 'behoud door ontwikkeling', zoals Belvedere vereist. Ik vind dit verbijsterend. Een grate onderlinge afstand tussen de molens heeft volgens het MER de voorkeur want dat heeft de minste invloed op de openheid van het polderlandschap (paragraaf 4.5.2). Ook dit is mijns inziens een niet onderbouwde suggestie, die strijdig is met gewoon boerenverstand. Het MER erkent dat het om een veronderstelling gaat, waarover de meningen kunnen verschillen. Video-animatie moet een betere indicatie geven, echter deze is niet overtuigend. Het MER lijkt zelf al te twijfelen, want, zo lees lk, "als de windturbines dichter bij elkaar staan hebben ze meer een begrenzend effect in de beleving" (Korte Samenvatting biz. 12). In gewoon Nederlands betekent dit volgens mij dat het dan echt een hek lijkt waar je achter woont. Maar wie garandeert mij dat ik dat gevoel straks niet heb, bij de grotere afstand? Ik wil dat graag met onafhankelijk onderzoek onderbouwd zien. Ook andere uitspraken worden niet onderbouwd, zoals de stelling dat het verschil in hoogte tussen de diverse typen molens nauwelijks waar te nemen is en de stelling dat grotere mol ens doordat ze langzamer draaien visueel een rustiger beeld geven. Voor zon stelling zul je toch onderzoeksgegevens moeten overleggen en voor zover die er al zijn, zijn ze aanvechtbaar omdat een park van deze omvang en dit type enorme molens nog nergens bestaat. Ad 3: aardkundlge waarden Speciale aandacht vraag ik voor de aardkundige waarden (Algemeen Deel paragraaf 5.6.4). Het MER neemt het IJsselmeer niet mee, omdat dit niet is aangewezen als aardkundig waardevol gebied. Het is echter bij aile geologen bekend, en het zou dus ook bi] de opstellers van het MER bekend moeten zijn, dat buitendijks een grote voortzetting ligt van het (wei genoemde) geologisch reservaat P. van der Lijn. Dit reservaat is van zeer grate, internationale waarde. De buitendijkse voortzetting, de Vormt genoemd, is al sinds de Middeleeuwen bij de scheepvaart berucht als steenrif door de enorme eindmorene-keien die hier Iiggen.

26 Ad 4: velligheld dljken Paragraaf 8 van het Aigemeen Deel gaat in op de bouw van de molens. Het aantal funderingspalen per molen OR land bedraagt stuks (afhankelijk van het type molen), de diepte wordt meter. Te water worden drie mogelijke funderingstechnieken beschreven: monopile (enorme stalen buis die in de bodem wordt geheid), gravity base (zware betonnen constructie die wordt afgezonken) en damwandconstructie (van damwand wordt grote bouwput gemaakt, waarin fundament wordt gebouwd). De opstellers van het MER lijken te opteren voor deze laatste. In de beschrijving van deze opties vind ik geen woord over het effect van de bouwactiviteiten op de stablliteit van de dijken en op de kwelstroom naar de polder. Paragraaf 9.14 rept wei over mogelijke effecten op de dijk, die zouden zijn onderzocht, met verwijzing naar bijlage F. Onder voorbehoud van incidenten zou er geen effect zijn. Echter, bestudering van bijlage F leert dat er met name tijdens de bouwfase wei degelijk grote risico's bestaan voor enorme toename van kwelstromen, waardoor zelfs verdroging van het dijklichaam dreigt. In paragraaf 11.2 wordt aangegeven dat de initiatiefnemers tijdens de bouw trillingen willen monitoren. Vooraf wordt dus niets gedaan? En wat gebeurt er dan als er lets mis gaat? En hoe zit het met trillingen in de gebruiksfase? Worden die ook gemeten? Vanwege deze verschillende interpretatie van kennelijk hetzelfde vooronderzoek ben ik van mening dat er onvoldoende garanties zijn dat het Windpark geen nadelig effect heeft op de stabiliteit van de dijken van de Noordoostpolder, zowel in de bouwfase als in de gebruiksfase. In de regio Noordoostpolder-Urk wonen zo'n mensen beneden het Usselmeerpijl. De veiligheid van al deze mensen mag niet in gevaar komen. Een ander aspect is dat de paden op de dijken niet aileen voor onderhoud in gebruik zijn, maar zijn ook als recreatief fietspad. Dit aspect wordt in het MER niet genoemd. Blijven deze fietspaden open voor het publiek? Ad 5: velllgheld scheepvaart Volgens het MER is er geen gevaar voor de scheepvaart (binnenvaart/recreatie) en andersom leveren deze ook geen gevaar voor de molens op. Deze stelling wordt in paragraaf 9.15 onvoldoende onderbouwd. Zo wordt bijvoorbeeld benadrukt dat geen informatie voorhanden is om de kans op het uit de koers raken van een schip te bepalen. De gevolgen van mogelijke aanvaringen worden gebagatelliseerd, waarbij slechts ingegaan wordt op fysieke schade aan molens, schip en personeel. De mogelijke gevolgen voor het milieu worden niet genoemd. Wat te denken van een olieramp op het Usselmeer? Verder wordt niet ingegaan op de veiligheid voor vissersschepen. Dit is toch een vorm van beroepsvaart die op de geplande locaties intensief wordt bedreven. Usselmeerkotters opereren tot vlak onder de kust. Ook houdt het MER geen rekening gehouden met het effect van de lichtbundel van de Urker vuurtoren, die een bereik heeft van 31 kilometer. Zodra deze bundel op de windmolens valt, zal dat leiden tot slagschaduw en mogelijk een levensgevaarlijke situatie voor de scheepvaart in de vlakbij Iiggende vaargeul. Ad 6: economie

27 Vo/gens het MER is het plan gunstig voor de economie, gelet op vereist onderhoud van het park en moge/ijke participatie de bevolking. Echter, de negatieve economische effecten worden niet genoemd, zeals negatieve gevolgen voor watertoerisme en visserij. Slechts wordt gesteld dat daarop naar verwachting geen negatief effect is. Elke onderbouwing in dit verband ontbreekt. Ook is het de vraag wat een park vlak langs de vaargeul betekent voor de verdere ontwikkelingsmogelijkheden van de binnenvaart. Verwarrend is ook dat in paragraaf 11.2 (tabel11.2) wordt aangegeven dat uit het oogpunt van nautische veiligheid de beroepsvaart verplicht wordt am gebruik te maken van de vaargeul, of de buitenzijde van de vaargeul (niet de kant van de windmolens). De recreatievaart mag ook niet tussen de windmolens doorvaren. Geldt dit oak voor de visserij? 20 ja, dan missen de IJsselmeervissers hun belangrijkste visgronden. Dat het MER in het Aigemeen Deel onder paragraaf (Ieemten in kennis) stelt dat geen cijfers over visvangsten op locaties beschikbaar zij, kan geen argument zijn. Dan moet men beter onderzoek doen, bijvoorbeeld door de IJsselmeervissers te enqueteren, Op grand van de hierboven door mij aangedragen kritiek verzoek ik u het MER aan te passen en waar nodig aanvullend onderzoek uit te voeren. In afwachting van uw reactie, Hoogachtend,

28 Nummer3 3 eensluidende reacties ontvangen

29 ONTVANGEN 17 DEC 2009 Inspraakpunt Windpark Noordoostpolder Bureau Energieprojecten Postbus AH Voorburg Betreft: zienswijze MER Windpark Noordoostpolder Urk, 15 december 2009 Geachte heer/mevrouw, Hierbij dient ondergetekende een zienswijze in met betrekking tot het Milieueffectrapport (MER) WindparkNoordoostpolder, dat sinds 12 novemberjongstledentel' inzage ligt. Mijn zienswijze spitst zich toe op de volgende punten: 1. locatie: er is onvoldoende onderzoek gedaan naar altematieve locaties 2. cultuurhistorie en landschap: het historisch aanzicht van Urk.wordt emstig bedreigd en ook het unieke karakter van de Noordoostpolder als open gebied wordt geweld aangedaan 3. aardkundige waarden: er is geen rekening gehouden met de aardkundige waarde van De Vormt 4. veiligheid dijken: er zijn onvoldoende garanties dat het Windpark in de bouwfase en in de gebruiksfase de stabiliteit van de dijken van de Noordoostpolder niet in gevaar brengt 5. veiligheid scheepvaart: er is onvoldoende onderzoek gedaan naar het risico van een aanvaring van binnenvaartschepen en visserijschepen met een ofmeer molens en naar de mogelijke gevolgen van zo'n aanvaring voor het milieu 6. eeonomie: de gevolgen voor de regionale economie zijn onvoldoende onderzocht 7. feitelijke bedrage aan onze energiebehoefte: de minimale bijdrage die windenergie levert aan onze feitelijke energiebehoefte. Hieronder zal ik deze punten kort toelichten. Ad 1: locatie De uitgevoerde onderzoeken zoals in het MER weergegeven beperken zich tot altematieven in bet IJsselmeergebied en altematieven in de Noordoostpolder. Het Windpark Noordoostpolder wordt echter van nationaal belang geacht, waarom ook de Rijkscoordinatieregeling van toepassing is verklaard en een Rijksinpassingsplan wordt voorbereid (Algemeen Deel MER paragraaf 1.4). Mijns inziens dient dan ook op nationale schaal een afweging te worden gemaakt van mogelijke altematieve locaties zowel op land als op zee. Dit is niet gebeurd. 1

30 Ad 2: cultuurhistorie en landschap Volgens het MER zijn de effecten op cultuurhistorie en archeologie beperkt. Deze uitspraak wordt niet dan wel onvoldoende onderbouwd. De cultuurhistorische en landschappelijke waarde van het beschennd dorpsgezicht van Urk wordt in paragraaf 5.6 van het Algemeen Deel met enkele korte zinsneden afgedaan. Louter met als argument dat de bescherming zich beperkt tot het dorp Urk en met tot de omgeving. Naar de letter van de wet is dat wellicht correct, echter, vanafhet water wordt het dorpsgezicht van Urk dramatisch aangetast en het uitzicht vanaf Urk over het open water gaat richting het noorden en noordwesten ook verloren. Dat minister Plasterk zijn collega's van EZ en VROM heeft gevraagd bijzonder alert te zijn op de gevolgen voor de landschappelijke en cultuurhistorische waarden, ook buiten het directe plangebied, en die ten volle mee te wegen (briefplasterk aan B&W van Urk d.d. 7 april 2009) heeft bij de opstelling van het MER kennelijk geen enkele rol gespeeld. Omstandig wordt in dezelfde paragraafuitgelegd wat de grote cultuurhistorische en landschappelijke waarde van de Noordoostpolder is (beleidsmatig beschennd door Nota Belvedere, Omgevingsplan Flevoland en Kwaliteitskaart Noordoostpolder-Urk). Het MER stelt dat windturbines invloed hebben op de relatie tussen lijnen en landschappelijke structuren en de ruimtelijke kwaliteit (paragraaf 5.6.2). Kennelijk wordt bedoeld: negatieve invloed. Hoe die moet worden beperkt wordt niet duidelijk. Slechts wordt gesteld dat de initiatiefnemers van het windpark 'op creatieve wijze' inhoud willen geven aan 'behoud door ontwikkeling', zoals Belvedere vereist. Ik vind dit verbijsterend. Een grote onderlinge afstand tussen de molens heeft volgens het MER de voorkeur want dat heeft de minste invloed op de openheid van het polderlandschap (paragraaf4.5.2). Ook dit is ~mijn:sil1ziens een nict onderbouwde suggestie, die strijdig is met gewoon boerenverstand. Het MER erkent dat het om een veronderstelling gaat, waarover de meningen kunnen verschillen. Video-animatie moet een betere indicatie geven, echter deze is met overtuigend. Het MER lijkt zelfal te twijfelen, want, zo lees ik, "als de windturbines dichter bij elkaar staan hebben ze meer een begrenzend effect in de beleving" (Korte Samenvatting blz, 12). In gewoon Nederlands betekent dit volgens mij dat het dan echt een hek lijkt waar je achter woont. Maar wie garandeert mij dat ik dat gevoel straks niet heb, bij de grotere afstand? Ik wil dat graag met onafhank:elijk onderzoek onderbouwd zien. Ook andere uitspraken worden met onderbouwd, zoals de stelling dat het verschil in hoogte tussen de diverse typen molens nauwelijks waar te nemen is en de stelling dat grotere molens doordat ze langzamer draaien visueel een rustiger beeld geven. Voor zo'n stelling zul je toch onderzoeksgegevens moeten overleggen en voor zover die er al zijn, zijn ze aanvechtbaar omdat een park van deze omvang en dit type enorme molens nog nergens bestaat. Ad 3: aardkundige waarden Speciale aandacht vraag ik voor de aardkundige waarden (Algemeen Deel paragraaf 5.6.4). Het MER neemt het IJsselmeer met mee, omdat dit niet is aangewezen als aardkundig waardevol gebied. Het is echter bij alle geologen bekend, en het zou dus ook bij de opstellers van het MER bekend moeten zijn, dat buitendijks een grote voortzetting ligt van het (wel 2

31 genoemde) geologisch reservaat P. van der Lijn. Dit reservaat is van zeer grote, intemationale waarde. De buitendijkse voortzetting, de Vormt genoemd, is al sinds de Middeleeuwen bij de scheepvaart berucht als steenrif door de enorme eindmorene-keien die hier liggen. Ad 4: veiligheid dijken Paragraaf 8 van het Algemeen Deel gaat in op de bouw van de molens. Het aantal funderingspalen per molen op land bedraagt stuks (afhankelijk van het type molen), de diepte wordt meter. Te water worden drie mogelijke funderingstechnieken beschreven: monopile (enorme stalen buis die in de bodem wordt geheid), gravity base (zware betonnen constructie die wordt afgezonken) en damwandconstructie (van damwand wordt grote bouwput gemaakt, waarin fundament wordt gebouwd). De opstellers van het MER lijken te opteren voor deze laatste. In de beschrijving van deze opties vind ik geen woord over het effect van de bouwactiviteiten op de stabiliteit van de dijken en op de kwelstroom naar de polder. Paragraaf9.14 rept wel over mogelijke effecten op de dijk, die zouden zijn onderzocht, met verwijzing naar bijlage F. Onder voorbehoud van incidenten zou er geen effect zijn. Echter, bestudering van bijlage F leert dat er met name tijdens de bouwfase wel degelijk grote risico's bestaan voor enorme toename van kwelstromen, waardoor zelfs verdroging van het dijklichaam dreigt. In paragraaf 11.2 wordt aangegeven dat de initiatiefnemers tijdens de bouw trillingen willen monitoren. Voorafwordt dus niets gedaan? En wat gebeurt er dan als er iets mis gaat? En hoe zit het met trillingen in de gebruiksfase? Worden die ook gemeten? Vanwege deze verschillende interpretatie van kennelijk hetzelfde vooronderzoek ben ik van mening dat er onvoldoende garanties zijn dat het Windpark geen nadelig effect heeft op de stabiliteit van de dijken van de Noordoostpolder, zowel in de bouwfase als in de gebruiksfase. In de regia Noordoostpolder-Urk wonen zo'n mensen beneden het IJsselmeerpijl. De," veiligheid van al deze mensen mag niet in gevaar komen. Een ander aspect is dat de paden op de dijken niet alleen voor onderhoud in gebruik zijn, maar zijn ook als recreatief fietspad. Dit aspect wordt in het MER met genoemd. Blijven deze fietspaden open voor het publiek? Ad 5: veiligheid scheepvaart Volgens het MER is er geen gevaar voor de scheepvaart (binnenvaart/recreatie) en andersom leveren deze ook geen gevaar voor de molens op. Deze stelling wordt in paragraaf9.15 onvoldoende onderbouwd. Zo wordt bijvoorbeeld benadrukt dat geen informatie voorhanden is am de kans op het uit de koers raken van een schip te bepalen. De gevolgen van mogelijke aanvaringen worden gebagatelliseerd, waarbij slechts ingegaan wordt op fysieke schade aan molens, schip en personeel. De mogelijke gevolgen voor het milieu worden niet genoemd. Wat te denken van een olieramp op het IJsselmeer? Verder wordt niet ingegaan op de veiligheid voor vissersschepen. Dit is toch een vorm van beroepsvaart die op de geplande locaties intensiefwordt bedreven. IJsselmeerkotters opereren tot vlak onder de kust. Ook houdt het MER geen rekening gehouden met het effect van de lichtbundel van de Urker vuurtoren, die een bereik heeft van 31 kilometer. Zodra deze bundel op de windmolens yah, zal dat leiden tot slagschaduw en mogelijk een levensgevaarlijke situatie voor de scheepvaart in de vlakbij liggende vaargeul. 3

32 Ad 6: economic Volgens het MER is het plan gunstig voor de economie, gelet op vereist onderhoud van het park en mogelijke participatie de bevolking. Echter, de negatieve economische effecten worden met genoemd, zoals negatieve gevolgen voor watertoerisme en visserij. Slechts wordt gesteld dat daarop naar verwachting geen negatief effect is. Elke onderbouwing in dit verband ontbreekt. Ook is het de vraag wat een park vlak langs de vaargeul betekent voor de verdere ontwikkelingsmogelijkheden van de binnenvaart. Verwarrend is ook dat in paragraaf 11.2 (tabel 11.2) wordt aangegeven dat uit het oogpunt van nautische veiligheid de beroepsvaart verplicht wordt om gebruik te maken van de vaargeul, ofde buitenzijde van de vaargeul (niet de kant van de windmolens). De recreatievaart mag ook met tussen de windmolens doorvaren. Ge1dt dit ook voor de visserij? Zo ja, dan missen de Ilsselmeervissers hun be1angrijkste visgronden. Dat het MER in het Algemeen Deel onder paragraaf (leemten in kennis) stelt dat geen cijfers over visvangsten op locaties beschikbaar zij, kan geen argument zijn. Dan moet men beter onderzoek doen, bijvoorbeeld door de Ilsselmeervissers te enqueteren. Ad 7: feitelijke bedrage aan onze energiebehoefte. De investering die gemoeid is met het mogelijk realiseren van uw plannen staan in geen enkele economische verhouding tot de netto opbrengst die windenergie aan onze maatschappij levert. Kijkend naar MVO is de overheid met een dergelijke investering de verantwoordelijke weg op het gebied van MVO echt kwijt. De bijdrage die windenergie levert staat dus in geen enkele verhouding bij de meeropbrengst die toepassing van zonnepanelen leveren en de daarbij behorende investering. Kortom maatschappelijk onverantwoord om in windenergie in plaats van zonne-energie te investeren. 015 grond van de lu 7.{boven en waar nodig aan door mij aangedragen kritiek verzoek ik u net MER aan te passen llend onderzoek uit te voeren. uw reactie, 4

33 lnspraakpunt Windpark Noordoostpolder Bureau Energleprojecten Postbus AH Voorburg Betreft: zienswijze MER Windpark Noordoostpolder Urk, 14 december 2009 Beste meneer/mevrouw, Hierbij dien lk een zienswijze in met betrekking tot het Milieueffectrapport (MER) Windpark Noordoostpolder, dat slnds 12 november jongstleden ter inzage ligt. De zienswijze spltst zich toe op de volgende punten: 1. locatle: er is onvoldoende onderzoek gedaan naar alternatieve locaties 2. cultuurhlstorle en landschap: het hlstorisch aanzicht van Urk wordt ernstig bedreigd en ook het unieke karakter van de Noordoostpolder als open gebied wordt geweld aangedaan 3. aardkundlge waarden: er is geen rekening gehouden met de aardkundige waarde van De Vormt 4. velllgheld dijken: er zijn onvoldoende garanties dat het Windpark in de bouwfase en in de gebruiksfase de stabilitelt van de dijken van de Noordoostpolder niet in gevaar brengt 5. velllgheld scheepvaart: er is onvoldoende onderzoek gedaan naar het risico van een aanvaring van binnenvaartschepen en visserijschepen met een of meer molens en naar de mogelijke gevolgen van zo'n aanvaring voor het milieu 6. economle: de gevolgen voor de region ale economie zijn onvoldoende onderzocht 7. toerlsme: de gevolgen voor de toeristische sector zijn voldoende onderzocht Hieronder een korte toelichting per punt. Ad 1: locatie De uitgevoerde onderzoeken zoals in het MER weergegeven beperken zich tot alternatieven in het IJsselmeergebied en alternatieven in de Noordoostpolder. Het Windpark Noordoostpolder wordt echter van nationaal belang geacht, waarom ook de Rijksco6rdinatieregeling van toepassing is verklaard en een Rijksinpassingsplan wordt voorbereid (Algemeen Deel MER paragraaf 1.4). Mijns inziens dient dan ook op nationale schaal een afweging te worden gemaakt van mogelijke alternatieve locaties zowel op land als op zee. Dit is niet gebeurd. Ad 2: cultuurhistorle en landschap Volgens het MER zijn de effecten op cultuurhistorie en archeologie beperkt. Deze uitspraak wordt niet dan wei onvoldoende onderbouwd.

34 De cultuurhistorische en landschappelijke waarde van het beschermd dorpsgezicht van Urk wordt in paragraaf 5.6 van het Aigemeen Deel met enkele korte zinsneden afgedaan. Lauter met als argument dat de bescherming zich beperkt tot het dorp Urk en niet tot de omgeving. Naar de letter van de wet is dat wellicht correct, echter, vanaf het water wordt het dorpsgezicht van Urk dramatisch aangetast en het uitzicht vanaf Urk over het open water gaat richting het noorden en noordwesten oak verloren. Oat minister Plasterk zijn col/ega's van EZ en VROM heeft gevraagd bijzonder alert te zijn op de gevolgen voor de landschappelijke en cultuurhistorische waarden, oak buiten het directe plangebied, en die ten volle mee te wegen (brief Plasterk aan B&W van Urk d.d. 7 april 2009) heeft bij de opstelling van het MER kennelijk geen enkele ral gespeeld. Omstandig wordt in dezelfde paragraaf uitgelegd wat de grate cultuurhistorische en landschappelijke waarde van de Noordoostpolder is (beleidsmatig beschermd door Nota Belvedere, Omgevingsplan Flevoland en Kwaliteitskaart Noordoostpolder-Urk). Het MER stelt dat windturbines invloed hebben op de relatie tussen lijnen en landschappelijke structuren en de ruimtelijke kwaliteit (paragraaf 5.6.2). Kennelijk wordt bedoeld: negatieve invloed. Hoe die moet worden beperkt wordt niet duidelijk. Slechts wordt gestefd dat de initiatiefnemers van het wind park 'op creatieve wijze' inhoud willen geven aan 'behoud door ontwikkellng', zeals Belvedere vereist. Ik vind dit verbijsterend. Een grate onderlinge afstand tussen de molens heeft volgens het MER de voorkeur want dat heeft de minste invloed op de openheid van het polderlandschap (paragraaf 4.5.2). Oak dit is mijns inziens een niet onderbouwde suggestie, die strijdig is met gewoon boerenverstand. Het MERerkent dat het am een veronderstelling gaat, waaraver de meningen kunnen verschillen. Video-animatie moet een betere indicatie geven, echter deze is niet overtuigend. Het MER lijkt zelf al te twijfelen, want, zo lees lk, "als de windturbines dichter bij elkaar staan hebben ze meer een begrenzend effect in de beleving" (Korte Samenvatting biz. 12). In gewoon Nederlands betekent dlt volgens mij dat het dan echt een hek lljkt waar je achter woont. Maar wie garandeert mij dat ik dat gevoel straks niet heb, bij de grotere afstand? lk wil dat graag met onafhankelijk onderzoek onderbouwd zien. Oak andere uitspraken worden niet onderbouwd, zeals de stalling dat het verschil in hoogte tussen de diverse typen molens nauwelijks waar te nemen is en de stelling dat grotere molens doordat ze langzamer draaien visueel een rustiger beeld geven. Voor zo'n stelling zul je tach onderzoeksgegevens moeten overleggen en voor zover die er al zljn, zijn ze aanvechtbaar omdat een park van deze omvang en dit type enorme molens nag nergens bestaat. Ad 3: aardkundlge waarden Speciale aandacht vraag ik voor de aardkundige waarden (Algemeen Deel paragraaf 5.6.4). Het MER neemt het IJsselmeer niet meet omdat dit niet is aangewezen als aardkundig waardevol gebied. Het is echter bij aile geologen bekend, en het lou dus oak bij de opstellers van het MER bekend moeten zijn, dat buitendijks een grate voortzetting Ilgt van het (wei genoemde) geologisch reservaat P. van der lijn. Dit reservaat is van zeer grote, internationale waarde. De buitendijkse voortzetting, de Vormt genoemd, is al sinds de

35 Middeleeuwen bij de scheepvaart berucht als steenrif door de enorme eindmorene-keien die hier liggen. Ad 4: veillgheld dljken Paragraaf 8 van het Aigemeen Deel gaat in op de bouw van de molens. Het aantal funderingspalen per molen OR land bedraagt stuks (afhankelijk van het type molen), de diepte wordt meter. Ie water worden drie mogelijke funderingstechnieken beschreven: monopile (enorme stalen buis die in de bodem wordt geheid), gravity base (zware betonnen constructie die wordt afgezonken) en damwandconstructie (van damwand wordt grote bouwput gemaakt, waarin fundament wordt gebouwd). De opstellers van het MER lijken te opteren voor deze laatste. In de beschrijving van deze opties vind ik geen woord over het effect van de bouwactiviteiten op de stabiliteit van de dijken en op de kwelstroom naar de polder. Paragraaf 9.14 rept wei over mogelijke effecten op de dljk, die zouden zijn onderzocht, met verwijzing naar bijlage F. Onder voorbehoud van incidenten zou er geen effect zijn. Echter, bestudering van bijlage F leert dat er met name tijdens de bouwfase wei degelijk grote rlsico's bestaan voor enorme toename van kwelstromen, waardoor zelfs verdroging van het dijkllchaarn dreigt. In paragraaf 11.2 wordt aangegeven dat de initiatiefnemers tijdens de bouw trillingen willen monitoren. Vooraf wordt dus niets gedaan? En wat gebeurt er dan als er iets mis gaat? En hoe zit het met trillingen in de gebruiksfase? Worden die ook gemeten? Vanwege deze verschillende interpretatie van kennelijk hetzelfde vooronderzoek ben ik van mening dat er onvoldoende garanties zijn dat het Windpark geen nadelig effect heeft op de stabiliteit van de dijken van de Noordoostpolder, zowel in de bouwfase als in de gebruiksfase. In de regio Noordoostpolder-Urk wonen zo'n mensen beneden het IJsselmeerpijl. De veiligheid van al deze mensen mag niet in gevaar komen. Een ander aspect is dat de paden op de dijken niet aileen voor onderhoud in gebruik zijn, maar zijn ook als recreatieffietspad. Dit aspect wordt in het MER niet genoemd. Blijven deze fietspaden open voor het publiek? Ad 5: veillgheld scheepvaart Volgens het MER is er geen gevaar voor de scheepvaart (binnenvaartfrecreatie) en andersom leveren deze ook geen gevaar voor de molens op. Deze stelling wordt in paragraaf 9.15 onvoldoende onderbouwd. Zo wordt bijvoorbeeld benadrukt dat geen informatie voorhanden is om de kans op het uit de koers raken van een schip te bepalen. De gevolgen van mogelijke aanvaringen worden gebagatelliseerd, waarbij slechts ingegaan wordt op fysieke schade aan molens, schip en personeel. De mogelijke gevolgen voor het milieu worden niet genoemd. Wat te den ken van een olieramp op het Usselmeer? Verder wordt niet ingegaan op de veiligheid voor vissersschepen. Dit is toch een vorm van beroepsvaart die op de geplande locaties intensief wordt bedreven. Usselmeerkotters opereren tot vlakonder de kust. Ook houdt het MER geen rekening gehouden met het effect van de lichtbundel van de Urker vuurtoren, die een bereik heeft van 31 kilometer. Zodra deze bundel op de windmolens valt, zal dat leiden tot slagschaduw en mogelijk een levensgevaarlijke situatie voor de scheepvaart in de vlakbij Iiggende vaargeul.

36 Ad 6: economle Volgens het MER is het plan gunstig voor de economie, gelet op vereist onderhoud van het park en mogelijke participatie de bevolking. Echter, de negatieve economische effecten worden niet genoemd, zoals negatieve gevolgen voor watertoerisme en visserij. Slechts wordt gesteld dat daarop naar verwachting geen negatief effect is. Elke onderbouwing in dit verband ontbreekt. Ook is het de vraag wat een park vlak langs de vaargeul betekent voor de verdere ontwikkelingsmogelijkheden van de binnenvaart. Verwarrend is ook dat in paragraaf 11.2 (tabei11.2) wordt aangegeven dat uit het oogpunt van nautische veiligheid de beroepsvaart verplicht wordt om gebruik te maken van de vaargeul, of de buitenzijde van de vaargeul (niet de kant van de windmolens). De recreatievaart mag ook niet tussen de windmolens doorvaren. Geldt dit ook voor de visserij? Zo ja, dan missen de Usselmeervissers hun belangrijkste visgronden. Dat het MER in het Aigemeen Deel onder paragraaf (Ieemten in kennis) stelt dat geen cijfers over visvangsten op locaties beschikbaar zi], kan geen argument zijn. Dan moet men beter onderzoek doen, bijvoorbeeld door de Usselmeervissers te enqueteren. Ad 7: toerlsme Een prangende vraag; is er onderzocht of toeristen, na realisatie van het park, (repeterend) terug zullen komen op Urk? Op grand van de hierboven door mij aangedragen kritlek verzoek ik u het MER aan te passen en waar nodig aanvullend onderzoek uit te voeren. In afwachting van uw reactie, Hoogachtend, Naam: Adres: Postcode en woonplaats Handtekening:

37 iel<en, e 1<, Z ler en r ai niet naar eld n lv n lv n verstel on sp ei we 5, d r e d nl in

38 ONTVANGEN lib DEC 2009 ill ~ ~ Urk I Telefoor K Mobiel: ~,-. [i 15 december 2009 lnspraakpunt Windpark Noordoostpolder Bureau Energieprojecten Postbus AH Voorburg Geachte heer/mevrouw, Hierbij dlent ondergetekende een zienswijze in met betrekklng tot het Milieueffectrapport (MER) Windpark Noordoostpolder, dat slnds 12 november jongstleden ter lnzage Ilgt, Mijn zienswijze spltst zlch toe op de volgende punten: 1. Iocatle: er is onvoldoende onderzoek gedaan naar alternatieve locaties 2. cultuurhlstorle en landschap: het historisch aanzicht van Urk wordt ernstlg bedrelgd en ook het unleke karakter van de Noordoostpolder als open gebled wordt geweld aangedaan 3. aardkundige waarden: er is geen rekening gehouden met de aardkundige waarde van De Vormt 4. velllgheld dijken: er zijn onvoldoende garantles dat het Windpark in de bouwfase en in de gebrulksfase de stabiliteit van de dijken van de Noordoostpolder niet in gevaar brengt 5. velllgheld scheepvaart: er is onvoldoende onderzoek gedaan naar het rlslco van een aanvarlng van binnenvaartschepen en visserijschepen met een of meer molens en naar de mogelijke gevolgen van zo'n aanvarlng voor het milieu 6. economle: de gevolgen voor de regionale economie zijn onvoldoende onderzocht 7. geluldsoverlast / wonlngwaarde dating: als bewoner dicht tegen het Urkerbos en op ongeveer een kilometer van de dijken, is de angst gegrond dat er geluidsoverlast en woningwaardedallng zal zijn. Hieronder zal ik deze punten kort toelichten. Ad 1: locatle