Woord van de voorzitter

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Woord van de voorzitter"

Transcriptie

1 DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus ZG Muntendam Telefoon: Telefax: / secretariaat@nvvp.org Website: nr. 37, juni 2002 Redactie: Jan Tromp - Leo Kroon - Schelte Fokkema Laurens Tinsel - SACHA tekst & pr Vormgeving: Aat Doek bno Woord van de voorzitter Verontrustend Het NVvP-voorjaarscongres ligt weer achter ons en als bestuur kijken wij daar met veel genoegen op terug. Ons idee om het gehele paroprotocol nog eens te presenteren bleek een schot in de roos: een aandachtig 1100-koppig publiek bestaande uit tandartsen, mondhygiënisten en assistenten reageerde enthousiast op het geboden programma. Hieruit blijkt nog maar eens dat het totale tandheelkundige team de parodontologie, van preventie tot curatief handelen, een warm hart toedraagt. De parodontale zorg in Nederland, met name de preventie van parodontale ontstekingen, loopt echter groot gevaar. Al enige tijd wordt op overheidsniveau, veelal buiten de waarneming van de werkers in het tandheelkundige veld, gewerkt aan een vierjarige opleiding tot mondhygiënist die in september van start zal gaan. Een verontrustende ontwikkeling die bij iedere vakgenoot die dit hoort, het gevoel geeft van onduidelijkheid, onbegrip en negatieve gevoelens. Omdat de NVvP een wetenschappelijke vereniging is die zich zo weinig mogelijk met politieke besluitvorming wil bezighouden, is de mening van onze vereniging over deze ontwikkeling tot nu toe alleen geventileerd naar beroepsorganisaties zoals de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten (NVM) en de Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (NMT). Het feit dat de NVvP als grootste weten- Foto: Jan Jansen In deze NVvP-Nieuwsbrief treft u onder andere de volgende onderwerpen aan: Woord van de voorzitter 1 Abstract uit het Journal of Clinical Periodontology 2 Nieuw NVvP-bestuurslid 3 Terugblik Paro met z n allen 5 Nieuwe erkenningen tandarts-parodontoloog 7 Oproep NVvP Braun Oral-B Mondhygiëneprijs 7 EFP 8 Patiëntencasus 9 Agenda 10 Informatie van onze sponsors 11 Mission Statements NVvP De Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) is een wetenschappelijke organisatie van tandheelkundige zorgverleners. De NVvP streeft naar algemene erkenning van het inzicht dat een gezond parodontium de basis vormt van duurzame tandheelkundige zorg en spant zich ervoor in effectieve parodontale zorg voor iedereen bereikbaar te maken. De NVvP ondersteunt tandheelkundige zorgverleners bij het verwerven en uitdragen van kennis en behartigt de belangen van haar leden. schappelijke vereniging van Nederland -met veel expertise op het vakgebied van de mondhygiënist- hierover nooit om advies is gevraagd, heeft ons zeer bevreemd. De onduidelijkheid en negatieve gevoelens die deze kwestie voorts bij menigeen teweeg heeft gebracht, heeft het bestuur doen besluiten haar standpunt op verschillende manieren naar buiten te brengen: niet alleen middels deze Nieuwsbrief maar ook via andere kanalen. Ik beveel u van harte aan deze Nieuwsbrief aandachtig te lezen, zodat u zich een mening kunt vormen over deze volgens de NVvP bijzonder ongewenste ontwikkeling. Nico Corba, voorzitter Extra katern: de mondzorgkundige, een zorgwekkende ontwikkeling MEMBER OF EUROPEAN FEDERATION OF PERIODONTOLOGY De NVvP, omdat een goed gebit op een gezond funda-

2 Abstract Locale antibioticum applicatie versus scalen en rootplanen Introductie en doel De auteurs van het artikel starten hun betoog met de stelling dat scalen en rootplanen zonder chirurgisch ingrijpen niet altijd ideaal is omdat men -zeker in zeer diepe pockets- niet volledig in staat is om de subgingivale plaque en tandsteen te verwijderen. Aan de andere kant merken ze op dat, verwijzend naar literatuurgegevens, klinische verbetering van het ontstoken parodontium optreedt ondanks de aanwezigheid van subgingivaal tandsteen na de initiële behandeling. De auteurs stelden zich dan ook terecht de vraag: hoeveel subgingivale plaque en tandsteen moet verwijderd of van samenstelling gewijzigd worden om een klinische verbetering van de parodontale ontsteking te krijgen? Deze wellicht onorthodoxe vraag werd gevat in de volgende hypothese: verandering van de samenstelling van de subgingivale microflora is de sleutel tot behandeling van de ontsteking en niet de verwijdering van de subgingivale debris alleen. Om deze hypothese te testen heeft men de klinische veranderingen van het parodontium bij patiënten die behandeld waren met alleen doxycycline-hyclaat (lokaal doxycycline) vergeleken met patiënten die uitsluitend mechanisch behandeld waren. Daarvoor heeft men gegevens uit eerder onderzoek nader geanalyseerd en getoetst op de aanwezigheid van subgingivaal tandsteen voorafgaande aan de behandeling. JOHNSON LR, STOLLER NH, POLSON A, HARROLD CQ, RYDER M, GARRETT S. The effects of subgingival calculus on the clinical outcomes of locallydelivered controlled release doxycycline compared to scaling and root planing. J. Clin. Periodontol. 2002;29: Materiaal en methode De klinische gegevens van 393 patiënten die eerder participeerden in 2 multi-center studies, waarin de effecten van locale applicatie van doxycycline op de behandeling van parodontitis waren geëvalueerd, werden opnieuw onderzocht op basis van de aanwezigheid van subgingivaal tandsteen. Hiervoor werden de gegevens opgesplitst in patiënten die behandeld waren met doxycycline-hyclaat en patiënten die initieel behandeld waren met scalen en rootplanen. De veranderingen in pocketdiepte, bloedingsneiging en klinische aan-hechting werden per site onderzocht en geregistreerd op het tijdstip van behandeling en 1, 2, 4, 5, 6, 8 en 9 maanden na behandeling. Verder werden de patiënten opgesplitst in een groep, waarbij 0-20% van de sites subgingivaal tandsteen bevatte en in een groep met % subgingivaal tandsteen. Resultaten Zowel voor de groep behandeld met locaal antibioticum als voor de mechanisch behandelde groep reduceerden de gemiddelde pocketdieptes, de bloedingsneigingen en het klinische aan-hechtingsverlies. Dit verschil bleef gedurende de gehele duur van de studie bestaan. Men mag eenvoudigweg concluderen dat de parodontale behandeling zinvol was. Verder waren er onderling geen verschillen waarneembaar in de effecten van beide behandelingen. Ook bleek de hoeveelheid subgingivaal tandsteen geen invloed te hebben op het klinisch behandelresultaat. Na op-splitsing in diepe versus ondiepe pockets bleek eveneens geen verschil waarneembaar in het effect tussen beide behandelingen. Conclusies De resultaten uit dit onderzoek bevestigen resultaten uit eerder onderzoek waarin gesuggereerd is dat klinische verbetering na uitgebreide mechanische reiniging toegeschreven kan worden aan een verandering in de subgingivale bacteriële flora en niet zozeer aan de verwijdering van subgingivaal debris alleen. De auteurs stellen verder dat veranderingen in de samenstelling van de subgingivale microflora ten gevolge van mechanische reiniging gering zijn. Daarnaast stellen zij dat het gebruik van systemisch aangewende antibiotica eveneens zijn beperkingen heeft. Deze geringe veranderingen door mechanische reiniging of systemische antibiotica worden o.a. beïnvloed door de samenstelling en opbouw van de subgingivale biofilm en de antibioticumconcentraties in de creviculaire vloeistof. Volgens de auteurs is het gebruik van een locaal antibioticum op zijn minst even goed in staat de gewenste verandering in de microflora tot stand te brengen. Is hiermee de klassieke initiële behandeling een historische behandeling geworden? De auteurs stellen (vrij vertaald) dat natuurlijk niet alle pockets in alle patiënten even goed op hetzij locaal doxycycline hetzij op mechanische reiniging reageerden en dat het gemiddelde effect van de behandeling niet de enige leidraad is voor patiëntenbehandeling. Het gaat daarom ook te ver om te stellen dat men locale doxycycline moet gebruiken als alternatief voor de mechanische reiniging. Het zou goed zijn geweest als de microflora van de sites die niet goed reageerden op behandeling onderzocht was. Verder spelen factoren zoals anatomie van de pocket en appliceerbaarheid een rol in de kans op een klinisch succesvolle behandeling met locale antibiotica. Ook herinfectie vanuit niet behandelde delen van de mond kan op het effect van behandeling op lange termijn een rol spelen. Opmerkingen Het is evident dat verder onderzoek noodzakelijk is om de bruikbaarheid van noviteiten in de parodontale behandeling vast te stellen. Toch is het goed om nu al open te staan voor nieuwe ontwikkelingen zoals locale antibiotica. Het wekt vertrouwen dat het onderzoek naar deze ontwikkelingen evidencebased is, waardoor toepassing in de dagelijkse praktijk verantwoord is zonder individuele verschillen bij patiënten uit het oog te verliezen. Dit abstract is uitgezocht en bewerkt door dr W.A. van der Reijden, sectie Klinische Parodontale Microbiologie, ACTA en kwam tot stand onder eindredactie van Schelte Fokkema. Nieuw NVvP-bestuurslid Sinds kort maakt Jörg Kleinfelder deel uit van het NVvPbestuur. Kleinfelder was twee jaar aan de Rijksuniversiteit Groningen verbonden voordat hij in Nijmegen werd aangesteld. Aangezien hij pas 2 jaar in Nederland werkzaam is ziet hij in het bestuurslidmaatschap van de NVvP een goede mogelijkheid om de parodontologie in Nederland te leren kennen én om Parodontologie Nederland de mogelijkheid te geven hem beter te leren kennen. Verder wil Kleinfelder ook een persoonlijke bijdrage leveren door het met kracht ondersteunen van de ontwikkelingen in het land waar hij thans leeft en werkt. Wat hij hier kan inbrengen zijn z n eigen internationale ervaringen (over de manier waarop de parodontologie elders in een praktijksituatie uitgevoerd wordt) en de klassieke universitaire dienstverlening zoals bijvoorbeeld de ondersteuning bij wetenschappelijke projecten etc.. Het ontwikkelen van het nieuwe beroepsbeeld mondarts en de eventueel daaruit voortvloeiende veranderende rol van de tandarts-parodontoloog heeft zijn bijzondere interesse. Kleinfelder hoopt in de toekomst deze discussie met bijdragen en ideeën te ondersteunen. Nieuwsbrief ook op Internet Bent u op zoek naar een bepaald artikel dat in de NVvP-Nieuwsbrief is verschenen maar heeft u de papieren versie van de Nieuwsbrief niet binnen handbereik? Geen nood, de teksten van de Nieuwsbrieven staan ook op Internet! Via de website van de NVvP, vindt u het artikel snel en makkelijk terug (klikken op nieuws ). Ook de teksten van de NVvP-columns, die in het NT zijn gepubliceerd, kunt u op de NVvP-website nog eens nalezen. Natuurlijk biedt de website u alle informatie over de NVvP als vereniging. U leest er alles over de congressen, u kunt klikken naar de rubriek Vraag en Antwoord en via E-Shop kunt u folders en boeken bestellen. De website van de NVvP: een waardevolle bron van (parodontale) informatie! 2 3

3 In Memoriam Adam Spanauf NVvP-voorjaarscongres Terugblik Paro met z n allen Op 7 maart jongstleden overleed tandarts-parodontoloog en NVvP-lid Adam Spanauf. Heinz Renggli schreef voor het RaBo-Nieuws een bijzonder in memoriam, dat wij met zijn toestemming op deze plek publiceren. Woensdag halfacht s morgens. Tandheelkunde wordt wakker! In de meeste werkkamers brandt nog geen licht. In Adam s kamer wel. Hij is al intensief bezig literatuur te bestuderen, voorstellen voor nieuwe onderzoeksprojecten uit te werken, geavanceerde behandelmethoden op het gebied van de restauratieve tandheelkunde en parodontologie zich eigen te maken. En later (vóór aanvang van het onderwijs en patiëntenbehandeling) begint zijn rondgang door de kamers van binnendruppelende collega s om met hen over de zojuist en/of s nachts gegenereerde ideeën op een grappige manier te discussiëren. Adam heeft veel meegemaakt in zijn leven. De eerste jeugdjaren bracht hij door in de donkerste tijd van de vorige eeuw in Polen. Daar heeft hij geleerd (gesteund door zijn vader) om zelfs onder vreselijke omstandigheden te overleven en zich aan te passen aan levensbedreigende situaties. De ervaringen opgedaan in deze jaren hebben in Adam s leven duidelijke sporen achtergelaten. Zij zijn de grondslag geweest voor zijn doorzettingsvermogen, het accepteren van steeds weer nieuwe uitdagingen, zijn credo te helpen waar nodig en zijn relativerende humor. Voortreffelijke kwaliteiten vooral in combinatie met spetterende intellectuele vaardigheden! Het resultaat van de volgende jaren die Adam in Engeland, Frankrijk en Australië had doorgebracht was een welbespraakte, multicultureel opgeleide en denkende Adam, die het leuk vond in Nederland te mogen werken. Hier was tolerantie een waardevol bezit (door Adam zorgvuldig gekoesterd) alhoewel hij zeer kritisch kon aankijken tegen allerlei moderne ontwikkelingen die in zijn kosmopolitische wereldorde geen ruimte hadden. 4 Adam heeft bijna vanaf het eerste uur meegeholpen aan het vormgeven van het onderwijs en onderzoek van Tandheelkunde Nijmegen. Eerst was hij als docent verbonden aan het Instituut voor Conserverende Tandheelkunde, later als docent in het nieuw opgericht Instituut voor Parodontologie. Niet de bestuurlijke veranderingen die op Tandheelkunde speelden in al die jaren hadden voor Adam de hoogste prioriteit, maar zijn studenten en het onderwijs. Zijn voornaamste doelstelling was jonge mensen op te leiden tot capabele en serieuze tandartsen. Andere dingen vond hij minder interessant en deed hij meestal met een humoristische spreuk af. Zelfs in de moeilijke jaren van Tandheelkunde Nijmegen, waar medewerkers met ontslag bedreigd werden, wist Adam zijn humor te behouden: don t worry be happy. Hij had immers ergere dingen meegemaakt! Ten gunste van de jongere medewerkers gaf hij vroegtijdig zijn positie als docent Parodontologie op; op gevorderde leeftijd opende hij een Parodontologiepraktijk in Eindhoven, nadat hij alle procedures leidend tot tandartsparodontoloog erkend door de NVvP op zich had genomen (en kennis en kunnen door zijn vroegere studenten werden getoetst). Zijn enthousiasme voor het onderwijs was daarmee niet verzwakt. Op contractbasis bleef hij (naast zijn inspannende werk in de praktijk in Eindhoven en de al eerder bestaande praktijk in Nijmegen, zijn congresbezoeken en collegiale discussies in het binnen- en buitenland) als vrijwilliger meedoen in het onderwijs, waar hij studenten en collega s veel goede tips voor de dagelijkse praktijk kon meegeven. In Nancy en de kinderen vond Adam het nodige evenwicht tot zijn geliefde werk, terwijl daarnaast met name de twee in Nederland grootgebrachte kinderen Solange en Pascal (Adam s trots) zijn favoriete bezigheid het kritisch bekijken en bediscussiëren van gebeurtenissen in zijn omgeving, in Nederland en in de wereld ook in privékring wisten te stimuleren en daarin zeker niet voor hem onderdeden. De familie had er de laatste jaren bij Adam op aangedrongen aan zijn leven een rustigere vorm te geven. Adam verheugde zich daarop. En hoe was het anders mogelijk: ook daarvoor had hij al weer verreikende plannen. Donderdag half acht s morgens. Tandheelkunde wordt wakker. Geen licht meer in Adam s kamer, geen discussies meer, geen grappen in de vroege uren. Adam is er niet meer. Een opmerkelijk mens heeft ons verlaten. Triest! Adam Spanauf overleed op 7 maart vlak voor het begin van een patiëntenbehandeling. Heinz Renggli Drie jaar na de introductie van het paroprotocol is met de implementatie van de richtlijnen voor parodontale preventie het protocol volledig ingevuld. Tijdens het afgelopen voorjaarscongres van de NVvP werden de onderdelen van het paroprotocol nog eens stap voor stap doorlopen. Daarbij werden alle mogelijke facetten van het protocol belicht en met de nodige casuïstiek toegelicht. Gerenommeerde sprekers uit de dagelijkse paropraktijk namen elk een onderdeel van het paroprotocol voor hun rekening en luisterden ieder op geheel eigen wijze hun lezing op. Het was een congres dat bij uitstek geschikt was voor alle leden van het hedendaagse tandheelkundige team: de tand-arts, de mondhygiënist(e) en de preventie-assistent(e). Niet alleen vanwege het feit dat de congrestaal tijdens deze dag Nederlands was maar te meer omdat goed duidelijk werd dat binnen het paroprotocol voor alle teamleden een specifieke taak is weggelegd. Gradaties Wanneer na parodontale screening blijkt dat een patiënt geïndexeerd wordt met een 0, 1 of 2 Jörg Kleinfelder wordt als nieuw bestuurslid verwelkomd en daarmee in categorie A van het paroprotocol valt, is de preventie-assistent de aangewezen persoon om deze patiënt te behandelen. Een patiënt met index 3 negatief (zonder recessies boven de diepste pockets), categorie B, heeft een uitgebreidere curatieve behandeling nodig, waarbij naast supra- eveneens subgingivaal gereinigd moet worden: deze patiënt dient door de mondhygiënist of tandarts behandeld te worden. Valt een patiënt echter in de hoogste categorie C (index 3 positief en index 4) dan is naast uitgebreidere diagnostiek en behandelingsplanning ook een uitgebreidere en intensievere behandeling nood-zakelijk, hetgeen veelal gespecialiseerde hulp vergt. Dit type patiënt zal dan binnen de muren van een parodontologiepraktijk worden behandeld. Terecht werd door één van de sprekers opgemerkt dat ernstige parodontale aandoeningen binnen een relatief korte periode grondig en effectief dienen te worden behandeld. Omdat hierbij veelal ook chirurgie nodig is dienen dergelijke patiënten veel eerder naar een parodontologiepraktijk verwezen te worden dan thans vaak het geval is. Uitverkocht Omdat dit congres betrekking had op ieder lid van het tandheelkundig team was het niet verbazingwekkend dat het publiek op het voorjaarscongres voor 25% uit preventie-assistenten bestond, voor 38% uit mondhygiënisten en voor 37% uit tandartsen en tandarts-parodontologen. Bovendien was de zaal in zijn geheel uitverkocht en moesten daardoor helaas honderden collega s teleurgesteld worden. Schelte Fokkema Foto s: Herman van Dannis 5 Hoe druk het was voorzitter Nico Corba tijdens de opening van het wetenschappelijk congres Jan Tromp tijdens zijn voordracht Van kleuren tot kweken Voorzitter Nico Corba met de scheidende bestuursleden Dick Barendregt (l) en Bruno Loos (r) v.l.n.r. bestuurslid Jörg Kleinfelder, erelid Ubele van der Velden, sprekers Tine Vangsted en Rein Steures en bestuurslid Laurens Tinsel Spreker Fridus van der Weijden (l) krijgt technische ondersteuning van Nico Corba, Dick Barendregt en een medewerker van de Jaarbeurs

4 Hoor en wederhoor N i e u w e e r k e n n i n g e n Geachte collega, beste Frans, Na afloop van een congres krijgt het bestuur meestal lovende reacties. Soms echter bereikt het secretariaat ook wel eens een negatief bericht. Wat doen we daarmee? Natuurlijk beantwoorden én meenemen bij de evaluatie TA N D A R T S PA R O D O N TO L O O G Geacht bestuur, Het spijt mij te moeten horen van 3 collega s, 2 mondhygienisten en 1 preventie-assistente dat het congres niet aan de verwachtingen voldeed, zelfs als slecht werd gekwalificeerd. Het programma leek mij uitnodigend om er ook eens twee jonge collega s naar toe te laten gaan om hen eens te laten horen wat Paro met zijn allen inhoudt. Ik zal ze er niet snel weer warm voor krijgen om nog een keer te gaan. Dit was ook de mening van de mondhyg. en prev.ass. Vorige week stuurde ik nog een enthousiaste mail over het artikel van Tine. Vandaag hoorde ik van de congresbezoekers dat je al bij kinderen vanaf twee jaar de pocketsonde moet gaan gebruiken. Nu, dit komt bij mij absoluut niet realistisch over. Verder was er geen goede afstemming op elkaar van de diverse lezingen. Zo krijg je er geen nieuwe leden bij. Sorry, maar dit moest ik even kwijt. Jammer dat je nieuwe medewerkers teleurgesteld naar huis zijn gegaan. Wij hebben als sprekersteam er juist wel onze uiterste best voor gedaan om in meerdere vergaderingen voorafgaand aan het congres de voordrachten op elkaar af te stemmen. Wij vonden zelf dat het aardig was gelukt. Uiteraard kunnen de toehoorders dat nog beter beoordelen. Jullie kritiek zal beslist worden meegenomen in de evaluatie van het congres. Waarom screenen van af 2 jaar Met jouw kritische noot over het parodontaal screenen vanaf 2 jaar ben ik erg blij. Dat stelt mij in de gelegenheid nogmaals uit te leggen hoe wij hierop zijn gekomen en waarom wij dit als een wezenlijk onderdeel van de Richtlijnen voor Parodontale Preventie beschouwen: 1/3 van de 3 jarigen heeft gingivitis. Uit epidemiologisch onderzoek (Hugoson 1981,1993) blijkt dat 36% van de kinderen op 3-jarige leeftijd in een Zweedse populatie bloeding bij sonderen vertoonde. Op 5-jarige leeftijd waren het er 64% en met 10 jaar 97%. Bij de 3-jarigen was er sprake van bloedingsindex 2 of 3 (hevige of spontane bloeding) op gemiddeld 6,1% van de gemeten sites. Op 20-jarige leeftijd was dit 32,2%. In Nederland zijn over dit onderwerp geen betrouwbare cijfers beschikbaar omdat in Nederlands onderzoek helaas is gekozen voor partieel CPITN onderzoek door niet-parodontaal geschoolde onderzoekers. Vooralsnog houden wij ons met een kleine slag om de arm vast aan dit Zweedse onderzoek als representatief voor Nederland. Gingivitis ontwikkelt zich dus al bij het jonge kind en, zoals wij allen weten door de onderzoeken van Harald Loe, door aanwezigheid van plak. Gingivitis is ook volgens Loe net zo makkelijk te bestrijden door een goede plakverwijdering. Anderzijds: wordt de gingivitis niet bestreden dan ontwikkelt de gingivitis zich, in een met de leeftijd stijgend aantal gevallen, in parodontitis. Op 3 april jongstleden is Bahereh Rowshani erkend als tandarts-parodontoloog door de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP). Bahereh studeerde in 1996 af als tandarts aan het ACTA. Na het behalen van het tandarts-diploma besloot ze om MSc-opleiding parodontologie te volgen. In 1997 werd ze toegelaten tot de MSc-opleiding in Amsterdam (ACTA). Deze opleiding rondde ze met succes af in juni Vanaf 1996 tot 2001 heeft Bahereh ook als algemeen practicus gewerkt in Wassenaar (parttime tijdens MSC-opleiding en fulltime daarvoor). In januari 2002 werd ze gevisiteerd door het Consilium Parodontologicum; de visitatie vond plaats in de praktijk voor parodontologie te Amersfoort waar Bahereh sinds juli 2000 werkzaam was als tandarts-parodontoloog en waar ze gedurende een jaar stage had gelopen voor de MSc-opleiding. Sinds september 2000 werkt Bahereh in de verwijspraktijk voor tandheelkunde, praktijk voor parodontologie en implantologie te Amsterdam waar ze haar werkzaamheden als tandarts-parodontoloog voortzet. Wint ú straks de NVvP-Braun Oral B - Mondhygiëneprijs 2002? Parodontitis in het melkgebit is in meerdere onderzoeken vastgesteld. Niet zoals bij systemisch zieken en bij aangeboren afwijkingen waarbij parodontitis met vriendelijke groet. Frans Kroon, TGP Zaandam. Oproep! dramatisch verloopt, maar langzaam voortschrijdend. Volgens van der Velde (1988) vind je parodontitis reeds bij 5% van de 16-jarigen in Amsterdam. Volgens WHO bij 50% van de 35 tot 44-jarigen in Nederland. Paropreventie vroeg inzetten door gingivitis te bestrijden Parodontale Preventie moet je inzetten voordat de parodontale schade ontstaat. Wij dienen ervoor te zorgen dat gingivitis niet ontstaat en wanneer dat toch is gebeurd, moeten wij deze heel vroeg bestrijden. De NVvP wil ernaar streven dat ouders van een kind vanaf de volle aanwezigheid van het melkgebit over parodontits en het voorkomen daarvan op de hoogte worden gebracht. Om vervolgens gemotiveerd te raken om de gebitsverzorging van het jonge kind serieus te nemen en begeleiding te krijgen hoe men dit thuis aan moet pakken cq. uitvoeren. De ouders die deze begeleiding krijgen, realiseren zich dat zij in de opvoeding van hun kind gebitsgezondheid van het kind grotendeels zelf kunnen bepalen en kunnen daarvoor medeverantwoordelijk worden gesteld. Dat niet elke 2-jarige de eerste keer toestaat dat de tandarts en onderzoekje uitvoert, is te verwachten. Echter het streven moet zijn om vanaf deze leeftijd bij de ouders de aandacht te vangen voor dit onderwerp en niet zoals in het verleden dit onderwerp onbesproken laten bij de jonge patiëntjes. Richtlijnen en geen decreet Zoals ik dat op het congres Paro met z n Allen heb verwoord, zijn de Richtlijnen voor Parodontale Preventie niet als een decreet op te vatten, maar als een handvat om paropreventie een prominenter plaats te geven in de praktijkvoering. Een ieder zal in zijn of haar organisatie aan deze Richtlijnen eigen invulling moeten geven. De NVvP ziet de preventieassistente hierin, begeleid door de tandarts en mondhygiënist van de praktijk, een belangrijke taak krijgen. Tine Vangsted De NVvP-Braun Oral B - Mondhygiëneprijs is ingesteld door de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) met als doel mondhygiënisten te stimuleren om zich in te zetten voor het vakgebied van de mondhygiëne en/of het werkterrein van de mondhygiënist. De prijs die door de firma Braun Oral B ter beschikking wordt gesteld, wordt 1 x per 2 jaar uitgereikt. Voor de prijs ten bedrage van 907,- komen in Nederland werkzame mondhygiënisten, die zich in de afgelopen 2 jaar uitzonderlijk hebben onderscheiden met betrekking tot bovenstaande doelstelling, in aanmerking. Elke mondhygiënist die meent dat hij/ zij (of een ander) voor de prijs in aanmerking komt kan zich aanmelden (of iemand voordragen) door vóór 1 oktober 2002 een uitgebreide motivatie in te zenden naar het Bestuur van de NVvP, Postbus 24, 9649 ZG Muntendam. De prijs wordt uitgereikt tijdens het Najaarscongres van de NVvP op 15 november 2002 in de Jaarbeurs in Utrecht. 6 7

5 Weet u dit... over de EFP?! De papieren patiënt Ittingen 2002 Prof. N.P. Lang organiseerde in februari van dit jaar weer een European Workshop on Periodontology and Implantology in Ittingen. Tijdens deze bijeenkomst werd door specialisten, waaronder de Nederlandse collegae van der Velden, Winkel, van der Weijden, Loos, Timmerman en van Winkelhoff, de state of the art in de diverse vakgebieden besproken. Het resultaat hiervan wordt opgetekend in de inmiddels fameuze witte boeken die in oktober 2002 zullen verschijnen. Achtergronden Patiënt 56 jaar oud Notaris Orthodontisch behandeld op 12 jarige leeftijd Nieuwe relatie Speelt klarinet Anamnese Gezond Stress (ontslag procedure) Slechte adem (Halitosis) Rookt 38 jaar pakje/dag Probleem patiënt Verwezen door tandarts: patiënt reeds eerder behandeld voor tandvleesproblemen gaarne situatie opnieuw beoordelen Opmerking patiënt: slechte adem...ik wil graag mijn eigen tanden behouden Onderzoek Recessies (2-3 mm) Tweede molaren en 15 missen Bloeding na sonderen 14% Plaque score 20% Aanslag Slechte adem EuroPerio 4 Berlijn De organisatie van EuroPerio 4 is in volle gang. Het congresburo PCO is gecontracteerd om het grootste deel van de organisatie voor haar rekening te nemen. Tijdens het congres, dat van juni 2003 in Berlijn plaatsvindt, wordt een keur aan onderwerpen met verschillende intensiteit gepresenteerd. Onderwerpen als Tissue engineering, Genetics, Aesthetics, Bone density & implants en Perio infections geven het brede scala van onderwerpen aan. Daarnaast zal er specifiek worden ingegaan op behandeling van intrabony defects, furcation defects (class II mand.), periodontal plastic surgery, the edentulous posterior maxilla en perfecting aesthetics in anterior single tooth replacement. Het EuroPerio-congres belooft wederom een gevarieerd en boeiend evenement te worden, reserveer deze datum daarom nu alvast in uw agenda. We houden u op de hoogte! NVvP in het nieuws Ook de afgelopen maanden publiceerde de NVvP maandelijks in het Nederlands Tandartsenblad over relevante ontwikkelingen in het vakgebied. In de recente NVvP-columns werden de volgende onderwerpen besproken: Implantologie: laatste redmiddel of eerste keus? (deel I en II) en Paro en Ortho: complementaire vakgebieden. Heeft u deze publicaties gemist en bent u alsnog geïnteresseerd? Neemt u voor een kopie gerust contact op met het NVvP-secretariaat. 8 NVvP Nieuwsbrief nr. 35 decemberr NVvP Nieuwsbrief nr. 35 decemberr 2001

Strategisch plan NVvP

Strategisch plan NVvP Strategisch plan NVvP 2017-2022 Inleiding Doel In de zomer van 2016 heeft het bestuur van de NVvP besloten om de toekomstvisie 2012-2017 te vervangen en aan te passen voor de komende periode van 2017 2022.

Nadere informatie

KENNIS DELEN IS KENNIS OPDOEN!

KENNIS DELEN IS KENNIS OPDOEN! De PvPI Nijmegen/Horst organiseert: TOP LEZINGEN 2018 KENNIS DELEN IS KENNIS OPDOEN! 15 MEI 19 SEPTEMBER 12 NOVEMBER Na de succesvolle thema-avonden uit eigen praktijk, die we in 2017 voor u verzorgden,

Nadere informatie

Dutch Periodontal Screening Index - DPSI. Categorie B Index 3 Negatief = zonder recessies boven de diepste pocket

Dutch Periodontal Screening Index - DPSI. Categorie B Index 3 Negatief = zonder recessies boven de diepste pocket Dutch Periodontal Screening Index - DPSI Categorie A Index 0, 1, 2 Categorie B Index 3 Negatief = zonder recessies boven de diepste pocket Categorie C Index 3 Positief = met recessies boven de diepste

Nadere informatie

Uitnodiging. endo richt lijn. Een evidence based handvat voor de endodontische behandeling

Uitnodiging. endo richt lijn. Een evidence based handvat voor de endodontische behandeling Uitnodiging De endo richt lijn Een evidence based handvat voor de endodontische behandeling Voorjaarscongres NVvE Zaterdag 7 maart 2015 Hotel Okura Amsterdam Met medewerking van de universiteiten van Nijmegen,

Nadere informatie

Paro-info april 2013

Paro-info april 2013 Paro-info april 2013 Geachte lezer, Hierbij presenteren wij u de 2e Paro-Info van ons jubileumjaar. In het kader van het vijfentwintig jarig bestaan van de Parodontologische Kliniek Den Haag organiseren

Nadere informatie

Uw tandvlees krijgt een cijfer

Uw tandvlees krijgt een cijfer Uw tandvlees krijgt een cijfer Uw tandvlees heeft een cijfer gekregen Uw tandvlees is gecontroleerd. Er is globaal onderzocht of uw tandvlees ontstoken is. De metingen zijn vastgelegd in cijfers voor zes

Nadere informatie

Paro-info augustus 2013

Paro-info augustus 2013 Paro-info augustus 2013 Geachte lezer, Het jubileumjaar 2013 is inmiddels voor de helft verstreken. Nog even en dan vieren wij graag met u ons 25 jarig bestaan in Diligentia te Den Haag. U heeft hiervoor

Nadere informatie

Paro-info. mei 2011. vaststellen risicoprofiel

Paro-info. mei 2011. vaststellen risicoprofiel Paro-info mei 2011 vaststellen risicoprofiel Na zorg komt nazorg Voor de behandeling van mensen met parodontitis werken wij in Nederland volgens het Paro-protocol. De DPSI bepaalt daarbij tot welke behandelcategorie

Nadere informatie

interdisciplinaire samenwerking

interdisciplinaire samenwerking ASSISTENTENDAG 2016 VRIJDAG 18 MAART interdisciplinaire samenwerking bij registratie vóór 1 maart 2016 van 130,- voor 110,- + parkeerkaart gratis Locatie Evenementenlocatie Gooiland Emmastraat 2 1211 NG

Nadere informatie

Paro-info januari 2013

Paro-info januari 2013 Paro-info januari 2013 Geachte lezer, De Parodontologische Kliniek Den Haag bestaat 25 jaar. Wij zullen dit jubileum vieren met het thema Van jong tot oud zonder bloedend tandvlees. Dit zal blijken uit

Nadere informatie

Is een goede communicatie van de parodontale diagnostiek de basis voor succes?

Is een goede communicatie van de parodontale diagnostiek de basis voor succes? Updatedag Assistenten 05 juni 2015 Is een goede communicatie van de parodontale diagnostiek de basis voor succes?.. ja.... de tandarts zegt dat mijn achterste kies links-boven eruit moet.... maar ik heb

Nadere informatie

Ontstoken tandvlees. Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne

Ontstoken tandvlees. Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Ontstoken tandvlees Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Met een goede mondhygiëne houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt daarmee ontstoken tandvlees (gingivitis en

Nadere informatie

De opleiding tot Restauratief Tandarts van de Nederlands Vlaamse Vereniging voor Restauratieve Tandheelkunde

De opleiding tot Restauratief Tandarts van de Nederlands Vlaamse Vereniging voor Restauratieve Tandheelkunde De opleiding tot Restauratief Tandarts van de Nederlands Vlaamse Vereniging voor Restauratieve Tandheelkunde 1. Inleiding Vanuit de tandheelkundige praktijk komt de vraag naar een gedifferentieerde tandarts

Nadere informatie

Paro-info januari 2017

Paro-info januari 2017 Paro-info januari 2017 Geachte lezer, Voor u ligt de eerste Paro-info van 2017. Het team van de Parodontologische Kliniek wenst u allen een voorspoedig en gezond 2017 toe. In deze Paro-info treft u aan

Nadere informatie

Woord van de voorzitter

Woord van de voorzitter DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 413 / 633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org

Nadere informatie

Paro-info maart 2016

Paro-info maart 2016 Paro-info maart 2016 Geachte lezer, In deze Paro-info willen wij een aantal bijzondere casussen onder de aandacht brengen. Als afsluiting laten wij u een röntgenfoto zien. Degene die weet wat hier atypisch

Nadere informatie

Een gezonde mond, zeker!... Een. 7 februari 2014 W.H. Rodenburg, mondhygiënist

Een gezonde mond, zeker!... Een. 7 februari 2014 W.H. Rodenburg, mondhygiënist Een gezonde mond, zeker!... Een mooie lach graag! 7 februari 2014 W.H. Rodenburg, mondhygiënist Agenda vandaag Aanleiding Wie wij zijn: Team Wat wij doen en waarom? Waar lopen we tegen aan? Onze conclusies:

Nadere informatie

Geachte Lezer, 5,1% 28,6% 1,5% 64,7% Nee (5,1% nvt (28,6%) Geen antwoord (1,5%) Ja (64,7%

Geachte Lezer, 5,1% 28,6% 1,5% 64,7% Nee (5,1% nvt (28,6%) Geen antwoord (1,5%) Ja (64,7% Paro-info juni 2015 Geachte Lezer, Met gepaste trots benaderen wij u in deze editie van de Paro -info met een samenvatting van de uitslag van onze patiënten tevredenheidsenquête. Met de uitslag van de

Nadere informatie

NHTV 2006-2016 Jubileumcongres Vrijdag 8 april 2016 Hotel van der Valk, Akersloot

NHTV 2006-2016 Jubileumcongres Vrijdag 8 april 2016 Hotel van der Valk, Akersloot NHTV 2006-2016 Jubileumcongres Vrijdag 8 april 2016 Hotel van der Valk, Akersloot Programma vrijdag 8 april 2016, hotel van der Valk, Akersloot 09.15-09.45 uur: inloop met koffie/thee 09.45-10.45 uur:

Nadere informatie

Parallelsessies en workshops

Parallelsessies en workshops DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 413 E-mail: secretariaat@nvvp.org Website:

Nadere informatie

Programma Docendo Orbis Bali 2016

Programma Docendo Orbis Bali 2016 Programma Docendo Orbis Bali 2016 Laurens Tinsel 06-13 28 85 64 Joerd van der Meer 06-21 14 18 12 Leerdoelen cursus Docendo Orbis (Bali 2016). Na deze cursus: Bent u op de hoogte van de moderne inzichten

Nadere informatie

Opleiding Paro-preventieassistent

Opleiding Paro-preventieassistent Informatiebrochure Tandartsassistenten Opleiding Paro-preventieassistent Introductie De Paro-preventieassistent verricht initiële therapie en parodontale nazorg tot en met 5 mm. subgingivaal. De opleiding

Nadere informatie

Cursus Preventieassistent

Cursus Preventieassistent In deze uitgave: In onze nieuwsbrief DentalFlash een korte terugblik op de eerste lesdag van onze nieuwe cursus Praktijkmanagement en op de afgeronde Basiscursus Tandartsassistent. Verder een viertal praktische

Nadere informatie

Woord van de voorzitter

Woord van de voorzitter DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org

Nadere informatie

Parodontologie in de Praktijk

Parodontologie in de Praktijk Parodontologie in de Praktijk Parodontologie in de Praktijk J.P. van Hoeve Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

KPR Peri-implantaire infecties SAMENVATTING

KPR Peri-implantaire infecties SAMENVATTING KPR Peri-implantaire infecties SAMENVATTING In de klinische praktijkrichtlijn Peri-implantaire infecties komen de volgende onderwerpen aan de orde: 1. Preventie van peri-implantaire infecties 2. Diagnostiek

Nadere informatie

Opleiding Initiële therapie

Opleiding Initiële therapie Informatiebrochure Tandartsassistenten Opleiding Initiële therapie Introductie De deelnemer die de opleiding Initiële therapie volgt is in het bezit van een diploma Paro-nazorg assistent en volgt de opleiding

Nadere informatie

Cursus Preventieassistent

Cursus Preventieassistent Cursus Preventieassistent Algemene informatie Nieuwe ontwikkelingen vereisen aanpassing Er zijn -verschuiving nogal wat ontwikkelingen van aanbodgerichte op tandheelkundig naar vraaggerichte gebied, die

Nadere informatie

implantologie 2018 VOORKOMEN EN BEHANDELEN VAN COMPLICATIES nsoi post academisch onderwijs implantologie

implantologie 2018 VOORKOMEN EN BEHANDELEN VAN COMPLICATIES nsoi post academisch onderwijs implantologie he het vervolg VOORKOMEN EN BEHANDELEN VAN COMPLICATIES nsoi post academisch onderwijs implantologie het vervolg VOORKOMEN EN BEHANDELEN VAN COMPLICATIES PERIODIEK ONDERHOUD: VOORWAARDE VOOR LANGDURIG

Nadere informatie

Paro-info december 2018

Paro-info december 2018 Paro-info december 2018 Geachte Lezer, Voor u ligt onze laatste Paro-info van 2018. Hierin leest u o.a. over een verrassende achterzijde van de medaille voor de Olympisch sporter en treft u onze kerstwens

Nadere informatie

Enquête stichting Parentes Zoetermeer

Enquête stichting Parentes Zoetermeer Enquête stichting Parentes Zoetermeer In de afgelopen weken hebt u de mogelijkheid gehad om d.m.v. onze enquête uw stem te laten horen over diverse punten die spelen binnen onze stichting Parentes. In

Nadere informatie

Resultaten van de Kans- tevredenheidenquête d.d. juni 2012.

Resultaten van de Kans- tevredenheidenquête d.d. juni 2012. Resultaten van de Kans- tevredenheidenquête d.d. juni 2012. In totaal legden 42 mensen deze enquête af. Statistieken voor vraag 1 : Heb je dit schooljaar contact gehad met Kans? Ja 90.48% Nee 9.52% Statistieken

Nadere informatie

Jobbersguide - 2015. Jobbersguide 2015 0

Jobbersguide - 2015. Jobbersguide 2015 0 Jobbersguide - 2015 Jobbersguide 2015 0 Introductie Jobbersguide Om ervoor te zorgen dat jij als Jobber succesvol aan de slag kan en niet tegen verrassingen aanloopt hebben wij deze Jobbersguide gemaakt.

Nadere informatie

Cadeau. De NVvP, omdat een goed gebit op een gezond funda- nr. 35, december 2001

Cadeau. De NVvP, omdat een goed gebit op een gezond funda- nr. 35, december 2001 DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 413 / 633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health.

Patiënteninformatie. Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health. Patiënteninformatie Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health. In actie tegen parodontitis: Voor aantrekkelijkheid en welzijn. Mooie tanden en

Nadere informatie

Steun voor mensen met kanker aan:

Steun voor mensen met kanker aan: vereniging voor mensen met blaas- of nierkanker Steun voor mensen met kanker aan: blaas nier nierbekken urineleider plasbuis Steun voor u Steeds meer mensen worden geconfronteerd met blaas- of nierkanker.

Nadere informatie

UITNODIGING Alopecia voorjaarsconferentie en algemene ledenvergadering

UITNODIGING Alopecia voorjaarsconferentie en algemene ledenvergadering 1 UITNODIGING Alopecia voorjaarsconferentie en algemene ledenvergadering Kwaliteit van leven met haarverlies Zaterdag 11 april 2015 van 10:00 uur tot 16.30 uur Locatie: De Landgoederij, Camminghalaan 30,

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

implantologie 2017 nsoi post academisch onderwijs implantologie

implantologie 2017 nsoi post academisch onderwijs implantologie implantologie 2017 de essentie nsoi post academisch onderwijs implantologie implantologie 2017 de essentie WAT ALLE PRAKTIJKMEDEWERKERS MOET LEREN ZIEN EN WETEN NSOI CURSUSSEN OP LOCATIE: DE KENNIS KOMT

Nadere informatie

Woord van de voorzitter

Woord van de voorzitter DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org

Nadere informatie

Ik ben zwanger. Heb ik meer kans op ontstoken tand- vlees? Kan ik tandplak verwijderen met een mondspoelmid- del?

Ik ben zwanger. Heb ik meer kans op ontstoken tand- vlees? Kan ik tandplak verwijderen met een mondspoelmid- del? Onstoken tandvlees Ontstoken tandvlees Voorkom ontstoken tandvlees door een goede mondhygiëne Met een goede mondhygiëne houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt daarmee ontstoken tandvlees

Nadere informatie

BEROEPSVERENIGING TANDARTSEN. 1 prijs : Knokke : John Corron Herne. 2 prijs : Wijn : Crauwels Fernand Kampenhout

BEROEPSVERENIGING TANDARTSEN. 1 prijs : Knokke : John Corron Herne. 2 prijs : Wijn : Crauwels Fernand Kampenhout België-Belgique P.B. 9160 LOKEREN 1 BC 6163 Afzender: Guido Lysens Vrijheidsstraat 52, 9300 Aalst Erkenningsnr.: P309879 Jaargang 2 nr. 11 November 2004 Nieuwsbrief ( Dentex 2004 In dit nummer: Dentex

Nadere informatie

MAATSCHAP KRIMPENFORT Sumatralaan 19 1217 GP Hilversum Tel.: 035-6246650 Praktijk voor moderne tandheelkunde en implantologie

MAATSCHAP KRIMPENFORT Sumatralaan 19 1217 GP Hilversum Tel.: 035-6246650 Praktijk voor moderne tandheelkunde en implantologie MAATSCHAP KRIMPENFORT Sumatralaan 19 1217 GP Hilversum Tel.: 035-6246650 Praktijk voor moderne tandheelkunde en implantologie 4DE KWARTAAL 2012 NIEUWSBRIEF JAARGANG 2, NUMMER 5 E-MAIL WEBSITE AFMELDEN

Nadere informatie

STICHTING VOOR WETENSCHAPPELIJK TANDHEELKUNDIGE A R B E I D WWW.NVT.NU I NFO@ NVT. NU

STICHTING VOOR WETENSCHAPPELIJK TANDHEELKUNDIGE A R B E I D WWW.NVT.NU I NFO@ NVT. NU WT A STICHTING VOO WETENSCHAPPELIJK TANDHEELKUNDIGE A B E I D V I J D A G 4 O K T O B E 2013 M I D D A G + AV O N D A C TA, A M S T E D A M I NFO@ NVT. NU WT A STICHTING VOO WETENSCHAPPELIJK TANDHEELKUNDIGE

Nadere informatie

Wat te doen bij peri-implantitis?

Wat te doen bij peri-implantitis? Page 1 of 6 dentalinfo Volgende Wat te doen bij peri-implantitis? Ruim 800-duizend Nederland hebben één of meer implantaten. Een deel van deze groep heeft last van peri-implantitis. Hoe kunt u hiermee

Nadere informatie

implantologie 2019 nsoi post academisch onderwijs implantologie

implantologie 2019 nsoi post academisch onderwijs implantologie de essentie nsoi post academisch onderwijs implantologie de essentie WAT ALLE PRAKTIJKMEDEWERKERS MOETEN LEREN ZIEN EN WETEN NSOI CURSUSSEN OP LOCATIE: DE KENNIS KOMT NAAR U TOE! Praktijkgerichte cursus

Nadere informatie

Lustrumviering 11 januari 2019

Lustrumviering 11 januari 2019 Beste leden van de NHTV, 12 ½ jaar! Lustrumviering 11 januari 2019 De NHTV bestaat 12,5 jaar. Daar wil ik toch even bij stilstaan. De NHTV is een vereniging die al die jaren goed verzorgde cursussen en

Nadere informatie

Vrijdag 18 september 2015 CineMec, Ede

Vrijdag 18 september 2015 CineMec, Ede HET 14 e VPM-CONGRES: IMPLANTATEN: EERSTE KEUS! Wat kan of wat kan juist niet in de implantologie Vrijdag 18 september 2015 CineMec, Ede Een praktijkgericht congres over implantologie Topsprekers zoals

Nadere informatie

Onze Nieuwe cursus Paro-preventieassistent

Onze Nieuwe cursus Paro-preventieassistent In deze uitgave: In deze nieuwsbrief DentalFlash de nieuwe cursus Paro-preventieassistent, zorg goed voor je lichaam, de veiligheid op de werkvloer in het geding, Sandra Schrijft en veel geslaagde cursisten.

Nadere informatie

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012 Maart 2012 We zullen doorgaan In deze nieuwsbrief een nieuw gezicht: Diana Davelaar. Diana is de opvolger van Patrick Veenendaal. Patrick moest om gezondheidsredenen stoppen. Diana heeft in oktober het

Nadere informatie

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen!

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen! MaS In de Parochie Inleiding De maatschappelijke stage (MaS) is definitief begonnen en in volle gang. In Nederland zijn middelbare scholieren verplicht gedurende hun middelbare school carrière een maatschappelijke

Nadere informatie

Enquête Hengstdal: Lijsterbesstraat & Ahornstraat

Enquête Hengstdal: Lijsterbesstraat & Ahornstraat Enquête Hengstdal: Lijsterbesstraat & Ahornstraat SP Afdeling Nijmegen juli 2015 SP afdeling Nijmegen, Molenweg 95, 6543 VA Nijmegen T (024) 322 93 88 F (024) 322 93 88 E nijmegen@sp.nl I www.nijmegen.sp.nl

Nadere informatie

Speech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014

Speech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014 Speech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014 Geachte heer de Wit, beste Jan, Een paar weken geleden kwam je mijn kamer in lopen met een mooie bos bloemen. Voor mij! Je kwam me vertellen

Nadere informatie

Paro. Carte. Folders NVvP: waardevolle aanvulling in de praktijk. à la. De NVvP, omdat een goed gebit op een gezond fundament staat.

Paro. Carte. Folders NVvP: waardevolle aanvulling in de praktijk. à la. De NVvP, omdat een goed gebit op een gezond fundament staat. DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 413 / 633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org

Nadere informatie

De specialist op het gebied van bijzondere implantologie in Nederland

De specialist op het gebied van bijzondere implantologie in Nederland De specialist op het gebied van bijzondere implantologie in Nederland Waarom Centrum Bijzondere Implantologie? CBI (Centrum Bijzondere Implantologie) is dé specialistische kliniek op het gebied van bijzondere

Nadere informatie

Infectie bij een implantaat

Infectie bij een implantaat Infectie bij een implantaat Patiënteninformatie 1. Wat is het? U heeft een implantaat gekregen. Sommige mensen krijgen een ontsteking in de mond rondom dit implantaat. De oorzaken en gevolgen worden in

Nadere informatie

Post-hbo opleiding seksuologie

Post-hbo opleiding seksuologie Post-hbo opleiding seksuologie mensenkennis Plezierige overdracht, de docent spreekt uit ervaring en brengt veiligheid en openheid in de groep door haar respectvolle wijze van benaderen. Top! Post-hbo

Nadere informatie

TRAINING WERKBEGELEIDING

TRAINING WERKBEGELEIDING TRAINING WERKBEGELEIDING Door Martje Kuijlenburg Student no: 500618854 Jaar 3 Hogere Beroepsopleiding Verpleegkunde In opdracht van: de Hogeschool van Amsterdam Docent: Yvonne van Marle INHOUDSOPGAVE Inleiding...

Nadere informatie

Paro-info E N NA RO P E R. Verslagen EuroPerio7. september 2012

Paro-info E N NA RO P E R. Verslagen EuroPerio7. september 2012 september 2012 RO P E R VI IO EU Paro-info E N NA Verslagen EuroPerio7 Geachte collegae, Voor u ligt een nieuwe paro-info; dit keer met een aantal samenvattingen van interessante voordrachten, gehouden

Nadere informatie

Woord van de voorzitter

Woord van de voorzitter DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 413 / 633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org

Nadere informatie

Een gezonde mond in een gezond lichaam

Een gezonde mond in een gezond lichaam Een gezonde mond in een gezond lichaam Jubileumsymposium Ter gelegenheid van haar vijfentwintig jarig bestaan organiseert de Parodontologische Kliniek Den Haag een jubileumsymposium op vrijdag 27 september

Nadere informatie

Woord van de voorzitter

Woord van de voorzitter DUTCH SOCIETY OF PERIODONTOLOGY n i e u w s i s Nederlandse Vereniging voor Parodontologie Secretariaat: Postbus 24 9649 ZG Muntendam Telefoon: 0598-633 313 Telefax: 0598-633 412 E-mail: secretariaat@nvvp.org

Nadere informatie

Als wij al onze doelen willen behalen hebben we best wel veel geld nodig. Hoeveel? Dat leest u in dit 4-jaren plan. Klik Hier.

Als wij al onze doelen willen behalen hebben we best wel veel geld nodig. Hoeveel? Dat leest u in dit 4-jaren plan. Klik Hier. Schoolresultaten 2013-2014 21 september 2014 De schoolresultaten mogen er zijn. 10 studenten zijn afgelopen jaar geslaagd. En dat is mede dankzij uw hulp mogelijk gemaakt. De pagina's van de schoolkinderen

Nadere informatie

Samen de juiste koers bepalen

Samen de juiste koers bepalen Samen de juiste koers bepalen Adviseren en faciliteren op basis Geachte collega, Tandheelkunde hoort bij de tandartsen thuis. Zo simpel is het. En zo dient het te blijven. In dit licht bezien, is er binnen

Nadere informatie

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR KINDERTANDHEELKUNDE 1/6 REGLEMENT VOOR DE TANDARTS-PEDODONTOLOOG

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR KINDERTANDHEELKUNDE 1/6 REGLEMENT VOOR DE TANDARTS-PEDODONTOLOOG 1/6 REGLEMENT VOOR DE TANDARTS-PEDODONTOLOOG Uitgave: 7 november 2014 2/6 INHOUDSOPGAVE Reglement voor de Tandarts-Pedodontoloog Paragraaf 1 Inleiding Paragraaf 2 De taken van de Tandarts-Pedodontoloog

Nadere informatie

Wat is een activiteit? Concrete acties die nodig zijn om het doel te behalen.

Wat is een activiteit? Concrete acties die nodig zijn om het doel te behalen. Doelen stellen In dit artikel wordt beschreven hoe je doelen concreet en meetbaar kunt maken. Doelen vormen de basis onder plannen. Ze zijn het fundament; geen goed geformuleerd doel is geen goed plan.

Nadere informatie

Samenvatting. Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6

Samenvatting. Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6 Samenvatting Scores Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6 Zowel uit de beoordelingen in de vorm van een rapportcijfer als de aanvullende opmerkingen, blijkt dat de

Nadere informatie

Diabetes en mondgezondheid

Diabetes en mondgezondheid Diabetes en mondgezondheid Dit doet diabetes met de mond Hebt u suikerziekte? Let dan extra op uw gebit en tandvlees. Mensen met diabetes hebben vaker problemen met hun tanden en tandvlees. Dat kan komen

Nadere informatie

WORKSHOP PPEP4All Niertransplantatie, CI(Cochleair implantaat) en Chronisch zieken. PPEP4All op de ziekenhuisvloer, werven doe je zo

WORKSHOP PPEP4All Niertransplantatie, CI(Cochleair implantaat) en Chronisch zieken. PPEP4All op de ziekenhuisvloer, werven doe je zo WORKSHOP PPEP4All Niertransplantatie, CI(Cochleair implantaat) en Chronisch zieken PPEP4All op de ziekenhuisvloer, werven doe je zo Welkom Wat is jullie ervaring met PPEP4All? Wat zijn jullie verwachtingen

Nadere informatie

Tandartspraktijk Hoek verder als Mondmedicentrum Tiel

Tandartspraktijk Hoek verder als Mondmedicentrum Tiel Tandarts Hoek Konijnenwal 23 4001 HA Tiel T. 0344 61 62 40 Tandartspraktijk Hoek verder als Mondmedicentrum Tiel Geachte heer/mevrouw, Al enige tijd werken Tandartspraktijk Hoek, Tandartspraktijk G. van

Nadere informatie

Prevention and Treatment of Peri-Implant Diseases. Cleaning of Titanium Dental Implant Surfaces. A. Louropoulou

Prevention and Treatment of Peri-Implant Diseases. Cleaning of Titanium Dental Implant Surfaces. A. Louropoulou Prevention and Treatment of Peri-Implant Diseases. Cleaning of Titanium Dental Implant Surfaces. A. Louropoulou Thesis Prevention and Treatment of Peri-implant Diseases Cleaning of titanium dental implant

Nadere informatie

Spring Werkboek 1 - speciaal voor niveau 1 en 2!

Spring Werkboek 1 - speciaal voor niveau 1 en 2! Spring Lesbrief 10 Werkboeken Spring Werkboek 1 - speciaal voor niveau 1 en 2! Geïntegreerde lessen zonder computer Spring zoals ik gewend was Maatwerk in een handomdraai Voorbeelden van Spring Werkboek

Nadere informatie

Rapportage stelling 1 Ik wil zelf mijn tandarts kunnen kiezen. Juli 2014. Baas in eigen

Rapportage stelling 1 Ik wil zelf mijn tandarts kunnen kiezen. Juli 2014. Baas in eigen Rapportage stelling 1 Ik wil zelf mijn tandarts kunnen kiezen Juli 2014 Baas in eigen mond! 1 Inleiding Het initiatief voor het oprichten van het Consumenten Platform Mondzorg is eind 2013 genomen om de

Nadere informatie

Hendrix & Huybregts Makelaars Amalia van Anhaltstraat BH Eindhoven

Hendrix & Huybregts Makelaars Amalia van Anhaltstraat BH Eindhoven UW WONING VERKOPEN Hendrix & Huybregts Makelaars Amalia van Anhaltstraat 4 5616 BH Eindhoven 040-2931350 info@hendrixhuybregts.nl www.hendrixhuybregts.nl fb.me/hendrixhuybregtsmakelaars Wij zijn er voor

Nadere informatie

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden

Nadere informatie

- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE?

- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? - Geplaatst in VISUS 4-2017 - EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? Om de verschillen tussen de kennis uit het laatste wetenschappelijk bewijs en de klinische praktijk kleiner te maken is de afgelopen

Nadere informatie

maakboek In dit Klooikoffer Maakboek vertel je over je werkstuk. Zo leren anderen van jouw werk. Dat is toch gaaf?

maakboek In dit Klooikoffer Maakboek vertel je over je werkstuk. Zo leren anderen van jouw werk. Dat is toch gaaf? let op: al het klooien is op eigen risico! ;) Lekker samen klooien! maakboek In dit Klooikoffer Maakboek vertel je over je werkstuk. Zo leren anderen van jouw werk. Dat is toch gaaf? Vertel alles wat je

Nadere informatie

Atlas van de parodontale diagnostiek

Atlas van de parodontale diagnostiek Atlas van de parodontale diagnostiek Atlas van de parodontale diagnostiek Dr. Johan van Dijk Dr.FredSpijkervetendr.JanTromp Houten 2011 Ó 2011 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out Online Psychologische Hulp 2 Therapieland 3 Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Overspanning & Burn-out van Therapieland. Je krijgt uitleg

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

? Petra geeft aan dat ze probeert zwanger te worden en sinds kort in een traject zit van IVF (in vitro fertilisatie).

? Petra geeft aan dat ze probeert zwanger te worden en sinds kort in een traject zit van IVF (in vitro fertilisatie). MONDGEZONDHEID EN ZWANGERSCHAP CASUS 1 Karin de G., een 27-jarige patiënte is al van jongs af aan in de praktijk onder controle. Tot nu toe was er altijd sprake van een zeer goede mondhygiëne en zijn er

Nadere informatie

Agenda Najaar 2015. De agenda voor het najaar 2015: Inloopspreekuur

Agenda Najaar 2015. De agenda voor het najaar 2015: Inloopspreekuur Agenda Najaar 2015 De agenda voor het najaar 2015: - Inloopspreekuur (wekelijks vanaf 28 augustus a.s.) - Coach- en counseling trajecten (op maat, doorlopend) - Familie- en organisatieopstellingen (maandelijks

Nadere informatie

Prestatiebeschrijvingen met bijbehorende tarieven 2019*

Prestatiebeschrijvingen met bijbehorende tarieven 2019* Prestatiebeschrijvingen met bijbehorende tarieven 2019* Aanvullende informatie Wij proberen zoveel mogelijk rekening te houden met de tarieven van uw zorgverzekering. Mondhygiënistenpraktijk Oog in Al

Nadere informatie

Peppelinfo december 2014, nummer 4

Peppelinfo december 2014, nummer 4 Peppelinfo december 2014, nummer 4 Beste ouders, Inmiddels ben ik al weer drie weken op de Peppel en begin ik me al aardig thuis te voelen. Ik heb al veel ouders ontmoet en al een aantal prettige gesprekken

Nadere informatie

Eindtermen Opleiding Restauratief Tandarts NVVRT Auteurs: dr. P. van der Kuij drs. H.B. Derksen

Eindtermen Opleiding Restauratief Tandarts NVVRT Auteurs: dr. P. van der Kuij drs. H.B. Derksen Eindtermen Opleiding Restauratief Tandarts NVVRT 2016 Auteurs: dr. P. van der Kuij drs. H.B. Derksen Inhoudsopgave Inleiding Eindtermen Diagnostiek, indicatiestelling en behandelplanning Eindtermen Uitvoering

Nadere informatie

Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya

Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya Samenvatting en conclusie In vele studies is een verband aangetoond tussen

Nadere informatie

Vaardigheidsmeter Communicatie

Vaardigheidsmeter Communicatie Vaardigheidsmeter Communicatie Persoonlijke effectiviteit Teamvaardigheden Een goede eerste indruk Zelfempowerment Communiceren binnen een team Teambuilding Assertiviteit Vergaderingen leiden Anderen beïnvloeden

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

Handleiding vacaturebank Het plaatsen van een vacature Het wijzigen/beëindigen van een vacature

Handleiding vacaturebank Het plaatsen van een vacature Het wijzigen/beëindigen van een vacature Handleiding vacaturebank Het plaatsen van een vacature Het wijzigen/beëindigen van een vacature November 2014 Handleiding: Stap 1: Ga naar de website... 1 Stap 2: Ik ben een vrijwilligersorganisatie...

Nadere informatie

www.schakellelystad.nl

www.schakellelystad.nl www.schakellelystad.nl 28 november 2014 Schakelaartje Nr. 306 28 e jaargang week 48 01 december SR/MR 05 december sinterklaasviering en continu dag. Groep 5 t/m 8 14.15 uur vrij. 17 december kerstviering

Nadere informatie

Inleiding. Inleiding

Inleiding. Inleiding Inleiding Inleiding Voor jou als professional is het van belang dat je vakkundig kunt presenteren. Dat begint wellicht met jezelf introduceren op een bijeenkomst of het geven van een workshop. Later kan

Nadere informatie

Virale hepatitis. utrecht 12 mei 2015 Supernova Jaarbeurs Utrecht 31 Maart meeting Prospectus.

Virale hepatitis. utrecht 12 mei 2015 Supernova Jaarbeurs Utrecht 31 Maart meeting Prospectus. Klinische ontwikkelingen en wetenschappelijke van klinisch en wetenschappelijk update voor HIV behandelaren onderzoek Virale hepatitis na EASL 2015 utrecht 12 mei 2015 Supernova Jaarbeurs 31 Maart 2015

Nadere informatie

Evaluatie netwerkbijeenkomst Autisme bij meisjes en vrouwen

Evaluatie netwerkbijeenkomst Autisme bij meisjes en vrouwen Evaluatie netwerkbijeenkomst Autisme bij meisjes en vrouwen D a t u m 4 s e p t e m b e r 2 0 1 4 V o o r b e r e i d i n g S a r r o n d e r d e e l v a n d e P a r n a s s i a G r o e p ( F e r r y v

Nadere informatie

ELANN. Voorste kruisbandreconstructie: state of the art. Vrijdag 9 december 2011. Euroborg, ABN Amro businesscorner te Groningen

ELANN. Voorste kruisbandreconstructie: state of the art. Vrijdag 9 december 2011. Euroborg, ABN Amro businesscorner te Groningen ELANN Voorste kruisbandreconstructie: state of the art Vrijdag 9 december 2011 Euroborg, ABN Amro businesscorner te Groningen Inleiding Voorste kruisbandreconstructie: state of the art Dit congres heeft

Nadere informatie

Intuïtie in de geneeskunde

Intuïtie in de geneeskunde Intuïtie in de geneeskunde 1 De Tijdstroom uitgeverij, 2011. De auteursrechten der afzonderlijke bijdragen berusten bij de auteurs. Omslagontwerp: Cees Brake bno, Enschede. De Tijdstroom uitgeverij BV,

Nadere informatie

Laat je inspireren! Uitgave 2e editie - DECEMBER 2014 1/5

Laat je inspireren! Uitgave 2e editie - DECEMBER 2014 1/5 Laat je inspireren! We luiden het nieuwe jaar in met een bijzondere inspiratiebijeenkomst. Vanuit samenwerkingsverband Kindkracht willen we je in het kader van ons nascholingsprogramma graag attenderen

Nadere informatie

Gedragscode. Gewoon goed doen

Gedragscode. Gewoon goed doen Gedragscode Gewoon goed doen 2 Inhoudsopgave pagina 1. Missie, ambitie en kernwaarden 4 2. Gewoon goed doen 5 3. Waarom een gedragscode? 6 4. Omgaan met de patiënt/klant: respectvol en gastvrij 7 5. Professioneel

Nadere informatie

Uitnodiging Voorjaarscongres 2012

Uitnodiging Voorjaarscongres 2012 Uitnodiging Voorjaarscongres 2012 Bouwen aan vertrouwen Donderdag 24 mei 2012 Aanvang 10.00 uur Stadshuis Nieuwegein Welkom in Nieuwegein Als burgemeester van Nieuwegein heet ik u graag van harte welkom

Nadere informatie