Bedrijfsbezoeken Innovatieve serres en klimaatregeling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bedrijfsbezoeken Innovatieve serres en klimaatregeling"

Transcriptie

1 PROGRAMMA 21 APRIL 2011 Regio Westland Aankomst Ter Laak Orchids Potplantenkwekerij van orchideeën Nieuw kassencomplex van m² waarvan een gedeelte een tweede teeltlaag bevat. Energievoorziening door WKK s met rookgasreiniging en een warmtepomp met koude warmte opslag in de bodem. Een drievoudige scherming binnen en een buitenscherm met zonnepanelen. Verder: opkweek in Plant Groei Cellen en gebruik van camerasortering Demokwekerij Westland + broodjes Democentrum voor innovatieve technieken bestaande uit 35 afdelingen. Wortelkoeling, telen op water, sensortechnologie en software voor toepassing van het Nieuwe Telen, telen van snij aster op substraat, LEDbelichting, Climate Optimizer van Priva, transport- en automatisatie zoals M-Track, camera gestuurd telen met Airocam, Bedrijf BVB Substrates & Kwekerij Vreugdenberg BVB Substrates ontwikkelde een lichtrecept voor de teelt van Kalanchoë Ontwikkeling van substraattechnieken Kwekerij Vreugdenberg teelt Kalanchoë op m² Gebruik van rolcontainers, sorteercamera s robots en transportbanden Kweekt Kalanchoë met LED-recept van BVB Substrates in meerlagen.

2 PROGRAMMA 22 JUNI 2011 Regio Bleiswijk zuid Aankomst Wooning Orchids Potplantenkwekerij van orchideeën Recente uitbreiding van m² met verdiepingsvloer als tweede teeltlaag Gebruik van rolcontainers, hogedruk luchtbevochtiging en drievoudige scherming (energiescherm en binnen en buitendekrolscherm + gevelscherm) Luchtbehandelingskasten en horizontale luchtslurven zorgen voor het juiste klimaat Energievoorziening door WKK en warmtepomp met koude warmte opslag in de bodem Hortus Anthura + broodjes Potplantenkwekerij van Anthurium, Phalaenopsis en Bromelia Kassencomplex van 12 ha met 2 ha extra verdiepingsvloer Gebruik van diafragmascherm (optimale zonlichtregeling en voorkomt lichtemissie van groeilicht in de nacht) Toepassing van Counterflow (een geavanceerd luchtstroomsysteem waarbij de luchtstroom loopt via de zijkant van de kas en via luchtramen op het dek naar buiten gaat) Ronde kasconstructie en kas-in-kas syteem (kleine kas in hoofdserre) Kwekerij Boonekamp Roses Teelt van snijrozen op 6,3 ha Semi-gesloten en geconditioneerde kas (gebruik van Fiwihex warmtewisselaars Energievoorziening door WKK en warmtepomp met koude warmte opslag in de bodem Gebruik van KlimRek-buffer, opvangbassin gietwater onder de teeltvloer

3 PROGRAMMA 25 AUGUSTUS 2011 Regio Vlaanderen Vertrek 9.00 uur te Destelbergen (PCS) Aankomst Mermans Dirk Teelt van hydrocultuurplanten (groene kamerplanten) Recente Venlo-kas Energievoorziening door WKK Gebruik van HT en LT-net, UV-ontsmetting en mistinstallatie Drievoudige scherming met diffuus doek Proefstation voor de groenteteelt Sint-Katelijne-Waver + broodjes Teelt van glasgroenten op m² Semi-gesloten kas Energievoorziening door WKK-warmtepomp Gebruik van mobiel gotensysteem, dubbele isolerende scherminstallatie en ontvochtiging met voorverwarmde buitenlucht door warmtewisselaars (gecontroleerde ventilatie Proefcentrum voor groenteteelt Kruishoutem Nieuwe geïsoleerde afdelingen met dubbele scherming, gecoat glas en polycarbonaatplaten (totale U-waarde van 2,75 W/m²*K) Energievoorziening door gasabsorptiewarmtepomp in combinatie met boorgat energie opslag Gebruik van luchtbehandelingskasten zonder menging met buitenlucht Toepassing van laagwaardige warmte in LT-net

4 PROGRAMMA 5 OKTOBER 2011 Regio Limburg/Noord-Brabant Aankomst PlantLab Ontwikkeling van Plant Production Units en Plant-ID (teeltrecept) Daglichtloze teelt Gebruik van LED s in meerlagen Telen onder volledig gecontroleerde omstandigheden Toepassing van nieuwe technieken op gebied van klimaatbeheersing, sensoren, vision-technologie en robotisering Proefcentrum Hoogstraten + broodjes Nieuwbouw serrecomplex van 1 ha Diffuus glas Hortifuse als kasdekmateriaal Cyclische belichting met LED s Toepassing van ontvochtigingssysteem bij gebruik van dubbele scherming Onderzoek naar gesloten kas principe Kwekerij Romberama Kweker van Amaryllis op 2,1 ha Energievoorziening door absorptiewarmtepomp Gebruik van luchtkoeling Toepassing van laagwaardige warmte

5 PROGRAMMA 17 NOVEMBER 2011 Regio Bleiswijk noord Aankomst Marjoland Snijrozenteelt op ongeveer 20 ha Semi-gesloten kas met luchtbehandelingskasten (menging met buitenlucht) Toepassing van LED-tussenbelichting Gebruik van diffuus kasdek met anti-reflectiecoating Toepassing van mobiel teeltsysteem Energievoorziening door WKK (12,5 MW) met warmteopslag in buffers en levering aan derden Gebruik van tweede teeltlaag boven verwerkingsruimte, laagwaardige warmte uit rookgassen, Wageningen UR Glastuinbouw + broodjes Onderzoeksafdeling in diverse thema s en innovaties voor de glastuinbouw (energie, gewasbescherming, water, techniek, ) Het Nieuwe Telen Kassen voor de toekomst Sunergie/Zonwarmtekas: gebruik van luchtbehandelingskasten, anti-reflectiecoating, dubbele scherming, kas zonder ramen Zonwindkas: combinatie van windmolen met gecoate lamellen op het kasdek die in warm water voorzien Venlowenergiekas: zeer isolerend dek, nieuw ontwikkeld kasdeksysteem en luchtbehandelingssysteem met warmteterugwinning. DOEL: een praktijkconforme opbrengst van komkommer (ca. 80kg) of rode paprika (ca. 30kg) gerealiseerd bij een laag gasverbruik (16m 3 voor komkommer) Fresnelkas: speciaal kasdek voor opvanging van zonlicht met zonnecellen voor de productie van energie

Nieuwsbrief 4. Adviesdienst Klimaatregeling Duurzaam en innovatief omgaan met energie

Nieuwsbrief 4. Adviesdienst Klimaatregeling Duurzaam en innovatief omgaan met energie Nieuwsbrief 4 Adviesdienst Klimaatregeling Duurzaam en innovatief omgaan met energie Jaargang 2, augustus 2011 PROEFCENTRUM VOOR SIERTEELT Nieuwsbrief 4 - Adviesdienst Klimaatregeling Beste lezer, 2 In

Nadere informatie

Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, Kruishoutem

Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, Kruishoutem Mogelijke innovaties tot energiebesparing in de Vlaamse glastuinbouw Evert Eriksson 23 oktober, PCS Destelbergen Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, Kruishoutem Overzicht 1. Situatie glastuinbouw

Nadere informatie

Duurzame Greenport Westland Oostland

Duurzame Greenport Westland Oostland 12 oktober 2009 Duurzame Greenport Westland Oostland EFRO programma Doel: Duurzame Greenport (p p p) Greenport Westland Oostland gemeentes Westland, Pijnacker Nootdorp, Lansingerland Kennisinstellingen

Nadere informatie

De ka(n)s voor energie: The Big Picture

De ka(n)s voor energie: The Big Picture De ka(n)s voor energie: The Big Picture Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw eric.poot@wur.nl Toekomst Glastuinbouw 2 keer meer met 2 keer minder 1 De Ka(n)s voor energie Ondernemers Overheden Kennisinstellingen

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning

Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning Strategiesessie Groeinet ; 12 december 2007 Eric.Poot@wur.nl www.glastuinbouw.wur.nl Wageningen UR Glastuinbouw Sinds november 2006

Nadere informatie

Innovatie- en democentra (IDC s):

Innovatie- en democentra (IDC s): Innovatie- en democentra (IDC s): demonstratie van duurzame oplossingen voor de glastuinbouw sector Sjaak Bakker Start Innovatie- en democentrum (IDC) in 2007 Eerste Innovatie-en Democentrum opgericht

Nadere informatie

Onderzoek en Innovatie: Ontwikkelingen in de glastuinbouwsector.

Onderzoek en Innovatie: Ontwikkelingen in de glastuinbouwsector. Onderzoek en Innovatie: Ontwikkelingen in de glastuinbouwsector Eric.Poot@wur.nl www.glastuinbouw.wur.nl Wageningen UR Glastuinbouw Sinds November 2006 zelfstandige BU Concentratie glastuinbouw binnen

Nadere informatie

Het Nieuwe Telen Ines 25-10-2012

Het Nieuwe Telen Ines 25-10-2012 Het Nieuwe Telen Ines 25-10-2012 Vereijken Kwekerijen BV 27 ha. cocktail tomaten waarvan cccc 27 ha. Tasty Tom 50 % groeilicht directie Gerard, Eric en Hans Vereijken Het Nieuwe Telen Algemeen Uitgangspunten

Nadere informatie

Economie van Het Nieuwe Telen

Economie van Het Nieuwe Telen Economie van Het Nieuwe Telen Innovatienetwerk Duurzame EnErgie 2-3-21 Marc Ruijs Peter Vermeulen LEI en WUR Glastuinbouw WUR Glastuinbouw Inhoud Inleiding Pilotgewassen en referentie Varianten van Het

Nadere informatie

3/22/ SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. Energie besparing: Energie besparing:

3/22/ SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. Energie besparing: Energie besparing: Energie besparing: Woningen - standaard dubbel glas Utiliteitsbouw - standaard dubbel glas Kassen - standaard enkel glas Energie besparing: Nadelen van dubbel glas als kasdek: - hoge prijs - grote lichtonderschepping

Nadere informatie

GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT

GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT 12 GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen staan bij Greenportkas ondernemer Joep Raemakers hoog aangeschreven. De ondernemer wil tomaten telen, de uitputting

Nadere informatie

ENERGIE-EFFICIËNTE GLASTUINBOUW

ENERGIE-EFFICIËNTE GLASTUINBOUW ENERGIE-EFFICIËNTE GLASTUINBOUW GOED VOOR UW BEDRIJF EN NOG BETER VOOR HET MILIEU Noorwegen Zweden Verenigd Koninkrijk Denemarken Nederland Duitsland België Verminder het energieverbruik in uw serre met

Nadere informatie

Totaalconcept belichte Groenteteelt. 12 december 2018 Lisanne Helmus (Delphy IC) & Feije de Zwart (WUR)

Totaalconcept belichte Groenteteelt. 12 december 2018 Lisanne Helmus (Delphy IC) & Feije de Zwart (WUR) Totaalconcept belichte Groenteteelt. 12 december 2018 Lisanne Helmus (Delphy IC) & Feije de Zwart (WUR) Uitgangspunten! Latente warmte terugwinnen 2 projecten Tomaat Komkommer Energie van de lampen opnieuw

Nadere informatie

Agromere Serre. Glastuinbouw in de Stad. Beperkingen. Concepten. AVAG ledenvergadering 25 juni 2008 Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw

Agromere Serre. Glastuinbouw in de Stad. Beperkingen. Concepten. AVAG ledenvergadering 25 juni 2008 Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Agromere Serre AVAG ledenvergadering 25 juni 2008 Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Met dank aan Marc Ruijs en Bram van der Maas Glastuinbouw in de Stad Beperkingen Ruimte Regels Kansen Meerwaarde

Nadere informatie

Aandacht voor bouw en techniek

Aandacht voor bouw en techniek Semigesloten kassen Aandacht voor bouw en techniek AVAG-projectgroep om knelpunten van de semigesloten kas op te lossen Wat zijn de knelpunten? Interview met telers met een semigesloten kas Waarom semigesloten

Nadere informatie

Nog niet zo lang geleden waren groentetuinders veel ervan overtuigd dat een groentekas met enkel glas moest zijn gemaakt.

Nog niet zo lang geleden waren groentetuinders veel ervan overtuigd dat een groentekas met enkel glas moest zijn gemaakt. Goede middag, Als onderzoeker Kasklimaat en energie bij Wageningen UR Glastuinbouw ben ik betrokken bij kasproeven die op kleine schaal in Bleiswijk worden uitgevoerd, maar ook bij de monitoring van energie-innovaties

Nadere informatie

Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2013

Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2013 Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2013 Projecten subsidie Marktintroductie Energie Innovaties 2013 De subsidie Marktintroductie energie-innovaties ging in 2013 open van

Nadere informatie

Situatieschets van de glastuinbouw in Vlaanderen. Marleen Mertens

Situatieschets van de glastuinbouw in Vlaanderen. Marleen Mertens Situatieschets van de glastuinbouw in Vlaanderen Marleen Mertens Glastuinbouw: belangrijke deelsector in Vlaamse landbouw Areaal tuinbouw: 8,2 % landbouwareaal glastuinbouw: 0,3 % van het landbouwareaal

Nadere informatie

Energie meervoudig ruimtegebruik

Energie meervoudig ruimtegebruik Energie meervoudig ruimtegebruik Energie delen en uitwisselen met directe omgeving Arenasessie meervoudig ruimtegebruik, Vida Verde Honselersdijk 27 11 2009 Peter Vermeulen en Eric Poot Integratie functies

Nadere informatie

Samenvattingen van de goedgekeurde projecten. U leest per project een korte samenvatting, die is goedgekeurd door de aanvrager.

Samenvattingen van de goedgekeurde projecten. U leest per project een korte samenvatting, die is goedgekeurd door de aanvrager. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Samenvatting Projecten subsidie Marktintroductie energie-innovaties Openstelling 2018 De subsidie Marktintroductie energie-innovaties (MEI) was in 2018 open van 15

Nadere informatie

Systemen voor buitenluchttoevoer

Systemen voor buitenluchttoevoer Systemen voor buitenluchttoevoer Voor elk gewas en elke kas een oplossing Peter van Weel Wat willen we bereiken? 20-50% energiebesparing op warmte door het meer isoleren met schermdoeken Geen vochtafvoer

Nadere informatie

Wat is ermee gedaan De initiatiefnemers hebben een consortium gevormd dat een voorstel voor een demo van het klimrekscherm op het IDC voorbereidt.

Wat is ermee gedaan De initiatiefnemers hebben een consortium gevormd dat een voorstel voor een demo van het klimrekscherm op het IDC voorbereidt. Notitie Aan de leden van de sectorcommissie Energie Van Aat Dijkshoorn / Dennis Medema Kenmerk Behoort bij agendapunt 7c, vergadering d.d. 14 juni 2011 Totaal aantal pagina s 7 26 mei 2011 Betreft: Afgerond

Nadere informatie

Rentabiliteit geconditioneerd telen

Rentabiliteit geconditioneerd telen Rentabiliteit geconditioneerd telen 2 april 2008 Marcel Raaphorst (Wageningen UR Glastuinbouw) Marc Ruijs (LEI / Wageningen UR Glastuinbouw) Inhoud presentatie Achtergrond Systemen en technische uitvoeringen

Nadere informatie

Klimaat (on)gelijkheid en luchtbeweging. Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Seminar HNT 2011, Zoetermeer

Klimaat (on)gelijkheid en luchtbeweging. Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Seminar HNT 2011, Zoetermeer Klimaat (on)gelijkheid en luchtbeweging Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Seminar HNT 2011, Zoetermeer Welke klimaatproblemen treden op onder een scherm? 1. Stilstaande luchtlagen door verminderde

Nadere informatie

Licht, belichting & kwaliteit. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw KCB, 16 febr 2011

Licht, belichting & kwaliteit. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw KCB, 16 febr 2011 Licht, belichting & kwaliteit Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw KCB, 16 febr 2011 Licht en Belichting Waarom belichten wij? Jaarrond teelt Productieverhoging -> groeilicht Kwaliteitverbetering -> stuurlicht

Nadere informatie

Optimaal gebruik van CO 2

Optimaal gebruik van CO 2 Optimaal gebruik van CO 2 Energiek2020 Event, 17 maart 2011 Anja Dieleman Wageningen UR Glastuinbouw Onderwerpen Trends CO 2 balans van de kas Effecten van CO 2 op groei Fysiologisch effect van CO 2 :

Nadere informatie

RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2016

RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2016 Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2016 Projecten subsidie Marktintroductie Energie Innovaties Openstelling 2016 De subsidie Marktintroductie energie-innovaties (MEI) ging

Nadere informatie

AT4-CAPRI klimaatbeheersing voor zwembaden

AT4-CAPRI klimaatbeheersing voor zwembaden AT4-CAPRI klimaatbeheersing voor zwembaden Geavanceerde technologie op het gebied van klimaatbeheersing in zwembaden 3-trapswarmteterugwinning binnen- en buitenzijde in kunststof poedercoating uitgevoerd

Nadere informatie

RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2017

RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2017 Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2017 Projecten subsidie Marktintroductie Energie Innovaties Openstelling 2017 De subsidie Marktintroductie energie-innovaties (MEI) ging

Nadere informatie

Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas. Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse

Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas. Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse Ons energiegebruik (warmte) Redenen om warmte in de kas te brengen 1. Setpoint verwarmen handhaven 2. Gewas

Nadere informatie

Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties Tweede openstelling 2012

Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties Tweede openstelling 2012 Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties Tweede openstelling 2012 Projecten subsidie Marktintroductie Energie Innovaties Tweede openstelling 2012 De subsidie Marktintroductie energie-innovaties

Nadere informatie

Luchtbeweging. Door : Rene Poldervaart, Tim Stolker, Jan en Pieter Reijm

Luchtbeweging. Door : Rene Poldervaart, Tim Stolker, Jan en Pieter Reijm Luchtbeweging Door : Rene Poldervaart, Tim Stolker, Jan en Pieter Reijm Het verloop van de Presentatie Luchtbeweging Wat weten we van luchtbeweging in de kas Luchtbeweging door winddruk en windsnelheid

Nadere informatie

Welkom Uitreiking KIVI-NIRIA Speurwerkprijs 2007

Welkom Uitreiking KIVI-NIRIA Speurwerkprijs 2007 Welkom Uitreiking KIVI-NIRIA Speurwerkprijs 2007 Innovatie in de praktijk: De Energieproducerende Kas Stef Huisman Teelt groenbonte tropische bladplanten voor hydrocultuur Tot 2005 Meerdere locaties 2005

Nadere informatie

De Zonnekas: kas zonder aardgas, kan dat? Algemeen Onlangs heeft LTO de doelstelling geformuleerd dat in het jaar 2020 een hoogwaardige kastuinbouw mogelijk moet zijn zonder gebruik van fossiele energie.

Nadere informatie

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011 De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G Datum 05 april 2011 EMT debat 5 apr. 2011 Stef Huisman & Sjaak Bakker Economisch belang glastuinbouw Glastuinbouw Ned - Groente & Bloemen Areaal 10.000

Nadere informatie

Workshop teeltwisseling substraatteelt

Workshop teeltwisseling substraatteelt Workshop teeltwisseling substraatteelt Voorkomen emissie gewasbeschermingsmiddelen 04-10-2018, Jim van Ruijven (WUR), Nienke Koeman (KWR) Hergebruik Input Product Output Gewas Substraat Passieve input

Nadere informatie

Precisie in de kas. meer sensoren, meer analyse, lokaal reageren

Precisie in de kas. meer sensoren, meer analyse, lokaal reageren Precisie in de kas meer sensoren, meer analyse, lokaal reageren Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Eldert van Henten, WU Agrarische bedrijfstechnologie Ontwikkelingen in de glastuinbouw Overschakeling

Nadere informatie

Relatie tussen toenemende kashoogte en het energieverbruik in de glastuinbouw

Relatie tussen toenemende kashoogte en het energieverbruik in de glastuinbouw Relatie tussen toenemende kashoogte en het energieverbruik in de glastuinbouw J.B. Campen J. Bontsema M. Ruijs Rapport nr. 2007 Wageningen, Wageningen UR Glastuinbouw Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

LED The World in a different light

LED The World in a different light City Farming Greenhouses Mobile Climate Chambers LED The World in a different light Light4Food Light4Food is een innovatieve onderneming welke zich richt op het ontwerpen, produceren en monteren van duurzaam

Nadere informatie

Energievoorziening & Rekenen

Energievoorziening & Rekenen http://glasreg.khk.be/ www.khk.be Energievoorziening & Rekenen Cursus klimaatsturing PCS 29 / 02 / 2012 Herman Marien Energievoorziening: waar staan we vandaag? 1. Vermogen & energie? 2. Warmteverliezen?

Nadere informatie

RLS Marktintroductie Energie Innovaties Eerste openstelling Projecten subsidie Marktintroductie Energie Innovaties Eerste openstelling 2012

RLS Marktintroductie Energie Innovaties Eerste openstelling Projecten subsidie Marktintroductie Energie Innovaties Eerste openstelling 2012 Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties Eerste openstelling 2012 Projecten subsidie Marktintroductie Energie Innovaties Eerste openstelling 2012 De subsidie Marktintroductie energie-innovaties

Nadere informatie

Voor elk seizoen een ander kasdek?

Voor elk seizoen een ander kasdek? Voor elk seizoen een ander kasdek? Energie innovatieve kasdekmaterialen d.m.v. coatings en oppervlaktebehandelingen Frank Kempkes, Wageningen UR Glastuinbouw Efficient Use of inputs in Protected HORticulture

Nadere informatie

Krijtmiddelen en diffuus coatings Hoe kies ik het juiste product?

Krijtmiddelen en diffuus coatings Hoe kies ik het juiste product? Krijtmiddelen en diffuus coatings Hoe kies ik het juiste product? 0 Inhoudsopgave Gebruik van krijtmiddel en diffuus coating p. 2 Wat is een krijtmiddel? p. 3 Soorten krijtmiddelen p. 4 Wat is een diffuus

Nadere informatie

Schermen en Het nieuwe telen : een perfecte combinatie

Schermen en Het nieuwe telen : een perfecte combinatie Schermen en Het nieuwe telen : een perfecte combinatie Beek en Donk, 25-10-2012 Facts Opgericht in 1887 4 de generatie Kinna, Sweden 450 medewerkers 50 M turnover > 80 % export Voorbeeld: potplantenbedrijf

Nadere informatie

29/05/2013. Het Nieuwe Telen, algemene ontwikkelingen, praktische. In stappen naar Het Nieuwe Telen (Sheet uit breakfast briefing 2009)

29/05/2013. Het Nieuwe Telen, algemene ontwikkelingen, praktische. In stappen naar Het Nieuwe Telen (Sheet uit breakfast briefing 2009) Lichtreactie (heeft licht nodig) 29/05/2013 Het Nieuwe Telen, algemene ontwikkelingen, praktische toepassingen en CO 2 In stappen naar Het Nieuwe Telen (Sheet uit breakfast briefing 2009) Bijeenkomst INES

Nadere informatie

Agro robotia. Wageningen UR Greenhouse Horticulture

Agro robotia. Wageningen UR Greenhouse Horticulture Agro robotia Erik Pekkeriet Erik.pekkeriet@wur.nl Wageningen UR Greenhouse Horticulture Wageningen UR Green vision Inwendige kenmerken Wageningen UR Optics Multispectral/NIR Chlorophyll fluorescence 2D,

Nadere informatie

Pieken zonder Pieken. Project binnen topsector Tuinbouw & Uitgangsmateriaal Onderdeel van PPS Energie & CO 2

Pieken zonder Pieken. Project binnen topsector Tuinbouw & Uitgangsmateriaal Onderdeel van PPS Energie & CO 2 Pieken zonder Pieken paprika teelt in de 2saveEnergy kas Project binnen topsector Tuinbouw & Uitgangsmateriaal Onderdeel van PPS Energie & CO 2 24 januari 2018, Frank Kempkes & Arie de Gelder De aanleiding

Nadere informatie

Energiebewust belichten: een hele kunst

Energiebewust belichten: een hele kunst Energiebewust belichten: een hele kunst Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw 10 november, 2009 Belichting in Nederland Tuinbouw onder glas 10 500 ha Glastuinbouw met kunstlicht - 2000 ha (19%) + 1% op

Nadere informatie

Energiezuinige teelt Alstroemeria

Energiezuinige teelt Alstroemeria Energiezuinige teelt Alstroemeria Metingen op bedrijven en energiezuinige teeltconcept Energiek 2020 Event 9 maart 2017, Nieves García Feije de Zwart, Peter van Weel, Johan Steenhuizen, Marco de Groot

Nadere informatie

GLASTUINBOUW. Energiebesparing in de

GLASTUINBOUW. Energiebesparing in de Energiebesparing in de GLASTUINBOUW Net als in andere sectoren is energie in de glastuinbouw een gegeven dat steeds meer aandacht krijgt. De koude winters en de hoge brandstofprijzen van de voorbije jaren

Nadere informatie

Ik ben Feije de Zwart en mij is gevraagd om wat te vertellen over schermen en ontvochtiging. Ik ben onderzoeker kasklimaat en energie.

Ik ben Feije de Zwart en mij is gevraagd om wat te vertellen over schermen en ontvochtiging. Ik ben onderzoeker kasklimaat en energie. Ik ben Feije de Zwart en mij is gevraagd om wat te vertellen over schermen en ontvochtiging. Ik ben onderzoeker kasklimaat en energie. Ik vul dit in door met behulp van simulatiemodellen te berekenen wat

Nadere informatie

Het Nieuwe Telen. Basis HNT. Wat is de kern van HNT? en CO 2. Natuurkundige principes oa: Plantfysiologie Plantbalans. Vochtbalans Energie balans

Het Nieuwe Telen. Basis HNT. Wat is de kern van HNT? en CO 2. Natuurkundige principes oa: Plantfysiologie Plantbalans. Vochtbalans Energie balans Het Nieuwe Telen en CO 2 Wat is de kern van HNT? Door Hans Pronk, 12/05/2016 1 Basis HNT Natuurkundige principes oa: Vochtbalans Energie balans Plantfysiologie Plantbalans Assimilatenbalans Vochtbalans

Nadere informatie

Presentatie Toepassingsmogelijkheden voor Verti-fan en Enfan

Presentatie Toepassingsmogelijkheden voor Verti-fan en Enfan LTO Groeiservice Themabijeenkomst Energie - Het Nieuwe Telen Presentatie Toepassingsmogelijkheden voor Verti-fan en Enfan door Dennis Brom Van der Ende Pompen B.V. Enfan Horizontale recirculatie Horizontale

Nadere informatie

Ontwerpwedstrijd Energieproducerende Kas. Resultaten 3 demokassen na één jaar

Ontwerpwedstrijd Energieproducerende Kas. Resultaten 3 demokassen na één jaar Ontwerpwedstrijd Energieproducerende Kas Resultaten 3 demokassen na één jaar Ontwerpwedstrijd Energieproducerende Kas Resultaten 3 demokassen na één jaar Samenvatting van de bevindingen in het onderzoek

Nadere informatie

Grenzen voor Luchtkwaliteit

Grenzen voor Luchtkwaliteit Grenzen voor Luchtkwaliteit Jolanda Heistek Projectmanager CropEye: KennisMakelaar, InnovatieRegisseur, NetwerkFacilitator T:06 13608752 Jolanda.heistek@cropeye.com Agenda Grenzen voor Luchtkwaliteit;

Nadere informatie

Visie op energie in de glastuinbouw

Visie op energie in de glastuinbouw Visie op energie in de glastuinbouw Vrijdag 17 maart 2017 Slimme energie-innovaties in de glastuinbouw Wilko Wisse, stafmedewerker Lans Inhoud presentatie 1. Het bedrijf Lans 2. Les in visie, missie en

Nadere informatie

Led belichting in de aardbeienteelt

Led belichting in de aardbeienteelt Led belichting in de aardbeienteelt Door: Bart Vromans HortiNova cursus 13 & 14 februari 2008, Diepgang in de bodem Assimilatiebelichting in de aardbeienteelt Bedrijfsgegevens Familie Franken 20000 m2

Nadere informatie

Demokwekerij Westland. Het tuinbouw innovatiecentrum. Seminar Curaçao

Demokwekerij Westland. Het tuinbouw innovatiecentrum. Seminar Curaçao Demokwekerij Westland Het tuinbouw innovatiecentrum Seminar Curaçao Even voorstellen: Peet van Adrichem Techneut / Kweker Directeur Demokwekerij Westland Programma: 1.Tuinbouw Nederland / Westland 2.Bedrijf

Nadere informatie

Licht en planten (onder glas)

Licht en planten (onder glas) Licht en planten (onder glas) Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Masterclass workshop, 17 april 2008 Inhoud Licht en straling Stuurlicht LEDs Diffuus Licht Zonlichtspectrum Straling Golflengte Opmerking

Nadere informatie

Grip op licht. Het Nieuwe Telen Potplanten: Meer energie besparing met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring

Grip op licht. Het Nieuwe Telen Potplanten: Meer energie besparing met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring Grip op licht Het Nieuwe Telen Potplanten: Meer energie besparing met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring Filip v Noort, Wageningen UR Glas Financiering Kas als Energiebron van het PT en EZ

Nadere informatie

Champignon kwekerij t Voske. Klimaatneutraal door Duurzame energie

Champignon kwekerij t Voske. Klimaatneutraal door Duurzame energie Champignon kwekerij t Voske Klimaatneutraal door Duurzame energie Jan Gielen Manager / Specialist Klimaat & Energie DLV Plant MUSHROOMS E-mail: j.gielen@dlvplant.nl 1 Onderwerpen Schone en Zuinige Paddenstoelensektor:

Nadere informatie

Biologische en overige grondgebonden teelten in een (semi) gesloten kas. Marcel Raaphorst Frank Kempkes (A&F) Jouke Campen (A&F) Ep Heuvelink (TPK)

Biologische en overige grondgebonden teelten in een (semi) gesloten kas. Marcel Raaphorst Frank Kempkes (A&F) Jouke Campen (A&F) Ep Heuvelink (TPK) Biologische en overige grondgebonden teelten in een (semi) gesloten kas Marcel Raaphorst Frank Kempkes (A&F) Jouke Campen (A&F) Ep Heuvelink (TPK) Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Business Unit

Nadere informatie

3/22/2017. De winterlicht kas. Hoe meer licht in de kas te krijgen. Licht hoeveelheid licht in de kas. Licht hoeveelheid verlies door condensatie

3/22/2017. De winterlicht kas. Hoe meer licht in de kas te krijgen. Licht hoeveelheid licht in de kas. Licht hoeveelheid verlies door condensatie De winterlicht kas Ontwerp en realieer een kas die in de winter 10% meer licht doorlaat NVTL dag 8 maart, Frank Kempkes en Allard van der Meer Hoe meer licht in de kas te krijgen wat weten we al Verbeter

Nadere informatie

Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen

Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen Programma Kosten doublet Warmte aardwarmte berekening Warmtebalans aardwarmte

Nadere informatie

6 Nieuw: Plantvoice / gewasactiviteit en watergift

6 Nieuw: Plantvoice / gewasactiviteit en watergift 6 Nieuw: Plantvoice / gewasactiviteit en watergift De plant centraal stellen Het Nieuwe Telen heeft opnieuw aangetoond dat het voor een efficiënte klimaatregeling essentieel is om de plant centraal te

Nadere informatie

Teelt en energie van VenlowEnergy naar ID

Teelt en energie van VenlowEnergy naar ID Teelt en energie van VenlowEnergy naar ID Ervaringen en resultaten van de VenlowEnergy kas t/m 2014 en de eerste ervaringen van de ID kas 23 oktober 2014, Frank Kempkes Aanleiding van de VenlowEnergy HNT

Nadere informatie

Grip op licht. Meer energie besparing bij Het Nieuwe Telen Potplanten met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring. Arenasessie 1 okt 2013

Grip op licht. Meer energie besparing bij Het Nieuwe Telen Potplanten met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring. Arenasessie 1 okt 2013 Grip op licht Meer energie besparing bij Het Nieuwe Telen Potplanten met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring Arenasessie 1 okt 2013 Finaniering Kas als Energiebron van het PT en EZ Financiering

Nadere informatie

WKK in de glastuinbouw samen sterk. Mechelse Veiling 23 mei 2006

WKK in de glastuinbouw samen sterk. Mechelse Veiling 23 mei 2006 WKK in de glastuinbouw samen sterk Mechelse Veiling 23 mei 2006 WKK in de glastuinbouw Welkom R. Libotte - Fiburo WKK Ideaal voor glastuinbouw H.Marien - GlasReg Deutz-Concept Pauze WKK en milieu Voordelen:

Nadere informatie

LED verlichting in kassen:

LED verlichting in kassen: LED verlichting in kassen: met minder energie meer bloemen en groenten van betere kwaliteit Leo Marcelis Hoogleraar Tuinbouw en Productfysiologie Glastuinbouw: Nederland is wereldleider. Teelt van groenten,

Nadere informatie

PRIVA SENSOREN VOOR TUINBOUW

PRIVA SENSOREN VOOR TUINBOUW PRIVA SENSOREN VOOR TUINBOUW NAUWKEURIGE EN BETROUWBARE METINGEN VOOR DE BESTE TEELTOMSTANDIGHEDEN Priva Sensoren voor tuinbouw Voor een optimale ontwikkeling van uw gewas moeten temperatuur, licht, luchtvochtigheid

Nadere informatie

Grenzen voor Luchtkwaliteit

Grenzen voor Luchtkwaliteit Grenzen voor Luchtkwaliteit Jolanda Heistek Projectmanager CropEye: KennisMakelaar, InnovatieRegisseur, NetwerkFacilitator T:06 13608752 Jolanda.heistek@cropeye.com Aanleiding Vragen van tuinbouwondernemers;

Nadere informatie

Opbrengstverhoging snij amaryllis. Arca Kromwijk en Steven Driever, Wageningen UR Glastuinbouw Marc Grootscholten, Improvement Centre

Opbrengstverhoging snij amaryllis. Arca Kromwijk en Steven Driever, Wageningen UR Glastuinbouw Marc Grootscholten, Improvement Centre Opbrengstverhoging snij amaryllis Arca Kromwijk en Steven Driever, Wageningen UR Glastuinbouw Marc Grootscholten, Improvement Centre Onderzoek opbrengstverhoging snij amaryllis Op verzoek amarylliscommissie

Nadere informatie

Notitie. Inleiding. Afgeronde onderzoeken. Betreft: Afgerond onderzoek

Notitie. Inleiding. Afgeronde onderzoeken. Betreft: Afgerond onderzoek Notitie Aan Sectorcommissie Energie Van Aat Dijkshoorn / Dennis Medema Kenmerk Behoort bij agendapunt 5c, vergadering d.d. 15 februari 2011 Totaal aantal pagina s 6 31 januari 2011 Betreft: Afgerond onderzoek

Nadere informatie

greenhouse technology

greenhouse technology greenhouse technology VB Group Jogchem van der Houtweg 4 2678 AG De Lier P.O. Box 41 2678 ZG De Lier corporate brochure VB The Group Netherlands t. +31 174 52 22 22 f. +31 174 51 04 54 e. info@vb-group.nl

Nadere informatie

Verhulst Agri. VA energy saver: energiezuinige actieve ventilatie. Resultaatverbetering teelt met de VA energy saver

Verhulst Agri. VA energy saver: energiezuinige actieve ventilatie. Resultaatverbetering teelt met de VA energy saver Verhulst Agri VA energy saver: energiezuinige actieve ventilatie Resultaatverbetering teelt met de VA energy saver Moderne glastuinbouwbedrijven zijn steeds meer bezig met verduurzaming en energiebesparing.

Nadere informatie

En met we bedoel ik Marcel Raaphorst, Peter van Weel, Bas Speetjens, Wouter Verkerke en mijzelf natuurlijk. Bas werkt overigens al weer een jaar bij

En met we bedoel ik Marcel Raaphorst, Peter van Weel, Bas Speetjens, Wouter Verkerke en mijzelf natuurlijk. Bas werkt overigens al weer een jaar bij Goedenavond, Ik ben Feije de Zwart. Ik werk al zo n 25 jaar op het gebied van kasklimaat en energie in de glastuinbouw. Ik werk hieraan met behulp van simulatiemodellen of aan de hand van metingen te bepalen

Nadere informatie

LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018.

LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018. LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018. Belichting in de glastuinbouw Jaarrond gevraagde kwaliteit en kwantiteit

Nadere informatie

Oplossingen voor de tuinbouw

Oplossingen voor de tuinbouw Oplossingen voor de tuinbouw Oplossingen voor de tuinbouw 1969 slimme tuinbouwoplossingen en Wij ontwikkelen en produceren in huis: innovatie. Zij werken continu aan Als betrouwbare, innovatieve en logistieke

Nadere informatie

06/04/2016. Winterlichtkas. Energiek event winterlicht-kas gewas & condensatie. Het kasdek is (bijna) altijd nat

06/04/2016. Winterlichtkas. Energiek event winterlicht-kas gewas & condensatie. Het kasdek is (bijna) altijd nat Energiek event winterlicht-kas gewas & condensatie 7 april 2016 Frank Kempkes Winterlichtkas Doel: verbeterde kaszodanig daterminimaal 10% meer licht in de kaskomt condensatie Het kasdek is (bijna) altijd

Nadere informatie

Ontvochtiger aan, schermkier dicht. Energiek Event, Marcel Raaphorst en Nieves García

Ontvochtiger aan, schermkier dicht. Energiek Event, Marcel Raaphorst en Nieves García Ontvochtiger aan, schermkier dicht Energiek Event, 11-4-2019 Marcel Raaphorst en Nieves García Waarom ontvochtigen? Door het intensiveren van de mate van isolatie in de kas loopt het vochtniveau in de

Nadere informatie

27/11/2015. Ontwerpen van nieuwe productiesystemen gebaseerd op LED belichting verlagen van de CO 2 voetafdruk. 1. Inleiding. 1.

27/11/2015. Ontwerpen van nieuwe productiesystemen gebaseerd op LED belichting verlagen van de CO 2 voetafdruk. 1. Inleiding. 1. Ontwerpen van nieuwe productiesystemen gebaseerd op LED belichting verlagen van de CO 2 voetafdruk Masterclass 22 oktober 2015 HAS Den Bosch BOGO project Klimaat en energie: nieuwe low input teeltsystem

Nadere informatie

Een ander kasdek op mijn kas? Komkommer commissie, 2 juni 2010

Een ander kasdek op mijn kas? Komkommer commissie, 2 juni 2010 Komkommer commissie, 2 juni 1 Programma Kas als Energiebron Eén integrale aanpak met 7 transitiepaden: www.energiek.nu Energie besparen Duurzame energiebronnen Fossiele energie efficiënt inzetten Overig

Nadere informatie

Warmtebuffering in de grond

Warmtebuffering in de grond Warmtebuffering in de grond Monitoring van de toepassing een horizontale slangenbuffer bij Teegrow Marcel Raaphorst Rapport GTB-1273 Abstract NL Van een slangenbuffer die op 4 meter diepte in de kasbodem

Nadere informatie

HNT in de praktijk : ervaringen eerste jaar

HNT in de praktijk : ervaringen eerste jaar HNT in de praktijk : ervaringen eerste jaar 20 november 2013 Martin van der Mei/Marco de Groot FloriConsultGroup Kwekerij Futura Holstein Flowers 1 Technische omschrijving 7 LBK s aan één gevel Slurf gaat

Nadere informatie

De combinatie van een gezond binnenklimaat, energie besparen en duurzame schoonheid in één kozijn

De combinatie van een gezond binnenklimaat, energie besparen en duurzame schoonheid in één kozijn De combinatie van een gezond binnenklimaat, energie besparen en duurzame schoonheid in één kozijn De pluspunten van het MOVAIR+ VISION kozijn Verbetering energielabel U-waarde 0,80 W/m²K 0.15 - -0.24 EPC

Nadere informatie

Conditioneren van chrysant. Marcel Raaphorst Arie de Gelder Paul de Veld (DLV)

Conditioneren van chrysant. Marcel Raaphorst Arie de Gelder Paul de Veld (DLV) Conditioneren van chrysant Marcel Raaphorst Arie de Gelder Paul de Veld (DLV) Wageningen UR Glastuinbouw. december 2006 2 2006 Wageningen, Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Productschap Tuinbouw Met Minder Meer. Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos

Productschap Tuinbouw Met Minder Meer. Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos Productschap Tuinbouw Met Minder Meer Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos Nieuwe werkwijze en programmering Productschap Tuinbouw 6 programma s Ondernemingsplatforms (OP) Commissie Voedingstuinbouw

Nadere informatie

NieuweTelenTulp. Energiezuinige teeltconcepten voor de broei van tulpen

NieuweTelenTulp. Energiezuinige teeltconcepten voor de broei van tulpen NieuweTelenTulp Energiezuinige teeltconcepten voor de broei van tulpen Inleiding Circa 650 bedrijven broeien jaarlijks meer dan twee miljard tulpen. Het gasverbruik hierbij is circa dertig miljoen m 3.

Nadere informatie

Verbeterde (semi) gesloten kas

Verbeterde (semi) gesloten kas TNO-rapport 2005-BCS-R0245 Verbeterde (semi) gesloten kas TNO en Glastuinbouw Van Mourik Broekmanweg 6 Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl/glastuinbouw T 015 276 30 00 F 015 276 30 16 Datum 25 november

Nadere informatie

Zout als oplossing. Studie over de toepassing van hygroscopische zoutoplossingen om kaslucht te ontvochtigen en warmte terug te winnen.

Zout als oplossing. Studie over de toepassing van hygroscopische zoutoplossingen om kaslucht te ontvochtigen en warmte terug te winnen. Zout als oplossing Studie over de toepassing van hygroscopische zoutoplossingen om kaslucht te ontvochtigen en warmte terug te winnen. Marcel Raaphorst rapport GTB-5022 Referaat Met zoutoplossingen kan

Nadere informatie

Goede middag, Met dezepresentatiewilikprobereneen getalsmatiginzichttegevenin verdampingen ontvochtiging en het energieverbruik dat daarmee gemoeid

Goede middag, Met dezepresentatiewilikprobereneen getalsmatiginzichttegevenin verdampingen ontvochtiging en het energieverbruik dat daarmee gemoeid Goede middag, Met dezepresentatiewilikprobereneen getalsmatiginzichttegevenin verdampingen ontvochtiging en het energieverbruik dat daarmee gemoeid is. 1 Alswe kijkennaar de totaleenergiebalansvan een

Nadere informatie

Trias energetica. Verdiepende opdracht

Trias energetica. Verdiepende opdracht 2015 Trias energetica Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel kun je meer leren over de Trias energetica, een strategie voor het bereiken van een zo duurzaam mogelijke energievoorziening. Pagina

Nadere informatie

Fieldlab Glastuinbouw

Fieldlab Glastuinbouw Open innovatie toegepast Inhoud TNO markt Glastuinbouw in vogelvlucht Groglass in Licht in kassen GLK Raytracing 2 Markt Glastuinbouw Missie De markt Glastuinbouw maakt wetenschappelijke kennis uit diverse

Nadere informatie

Energiezuinig telen 10/3/2008. Verloop commodity gasprijs afgelopen 6 jaar. Wat komt er aan de orde? Aanleiding. Energie is heel duur geworden!

Energiezuinig telen 10/3/2008. Verloop commodity gasprijs afgelopen 6 jaar. Wat komt er aan de orde? Aanleiding. Energie is heel duur geworden! Aanleiding Energiezuinig telen Leo Marcelis & Ep Heuvelink Wageningen UR: WUR Glastuinbouw Leerstoelgroep Tuinbouwketens Met medewerking van: M. Bakker, S. Bakker, F. Buwalda, J. Campen, A. Dieleman, T.

Nadere informatie

Lichttransmissie van natte materialen

Lichttransmissie van natte materialen Lichttransmissie van natte materialen Gert-Jan Swinkels Wageningen University & Research business unit Glastuinbouw Licht en gewasproductie meer opbrengst per % meer licht Gewas % meer opbrengst sla 0.8

Nadere informatie

ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN

ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN Lezing door Barend Löbker VORTUS bv Programma: Klimaat Praktijkervaringen nieuwe telen Vragen/discussie Introductie Vortus BV: 2007 25 jaar geleden door Simon Voogt opgericht

Nadere informatie

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Prestaties WKO in de glastuinbouw Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Doelstellingen Genereren van inzicht in de werkelijke prestaties en optredende problemen bij WKO systemen Identificeren van verbetermogelijkheden

Nadere informatie

Nieuwsbrief 1. Adviesdienst Klimaatregeling Duurzaam en innovatief omgaan met energie

Nieuwsbrief 1. Adviesdienst Klimaatregeling Duurzaam en innovatief omgaan met energie Nieuwsbrief 1 Adviesdienst Klimaatregeling Duurzaam en innovatief omgaan met energie Jaargang 1, januari 2010 PROEFCENTRUM VOOR SIERTEELT Nieuwsbrief 1 - Adviesdienst Klimaatregeling In dit nummer: NIEUWE

Nadere informatie

Blauwdruk waterstromen glastuinbouw

Blauwdruk waterstromen glastuinbouw GLASTUINBOUW WATERPROOF Blauwdruk waterstromen glastuinbouw Versie 1, november 2011 Hoe bouw je de ideale kas met oog op water- en afvalwaterstromen? De beschikbaarheid van goed gietwater op de bedrijven

Nadere informatie

KLIMAATGARANT. Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis

KLIMAATGARANT. Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis Een energiezuinige woning: het kan! De verkoop van 24 woningen Engelenweide in Herwijnen is gestart.

Nadere informatie