Duurzame Ontwikkeling De Coöperatieve Aanpak en Uw rol

Transcriptie

1 Duurzame Ontwikkeling De Coöperatieve Aanpak en Uw rol Albert Jansen & Joost van der Stappen Burger windcoöperatie Zuidenwind REScoopNL REScoop Limburg

2 Uw Vraagstuk - onze uitdaging Hoe bouwen we ~90 MW aan windenergie in een paar jaar Afstemming provincie gemeenten taken en doelen Gebiedsontwikkelingsinstrumentarium Marktpartijen (projectplanning) spanning tussen meer regie of toelatingsplanologie tegenstrijdige processen

3 De uitdaging Hoe betrekken we de burgers bij deze opgave Homo Economicus?? Ruimtelijk beleid Grondposities en marktpartijen Betrokken burgers bieden een oplossing

4 Ondernemende burgers De boze burgers De vrolijke burgers

5 Coöperatieve ontwikkeling van windparken in Limburg

6 In het nieuws: De Limburger

7 De Limburger

8 De Limburger

9 Waarom?? Duurzame Energie in Limburg 1. Terugdringen van broeikasgasemissie CO2 1. Alternatief voor fossiele brandstoffen 2. Minder afhankelijk van olie- en gas producerende landen 3. Positieve milieu effecten door minder uitstoot 2. Coöperatieve wind Stimuleert lokale economie 1. Versterken van kernen en verenigingsleven: coöperaties 3. Nieuwe sociale verhoudingen 1. Samenwerking tussen overheid, burgers en bedrijven 2. Samenwerkende burgers = coöperaties nemen het initiatief

10 Samenwerking overheden Rijk Provincie Gemeenten Overheden burgers en bedrijven Samenwerkende burgers in coöperaties Lokale energie coöperatie is Ongelijksoortig aan energie maatschappijen Ongelijksoortig aan projectontwikkelaars Want opereert alleen lokaal!!! Overheid mag daarom lokale coöperaties andere positie geven

11 Hoe werkt een coöperatie? ondernemende vereniging Lidmaatschapsgeld Leden zijn mede-eigenaar van de coöperatie Elk lid heeft 1 stem in de coöperatie Leden mogen geld lenen aan de coöperatie (onderneming) De coöperatie investeert in duurzame energie projecten Leden beslissen elk jaar op de ALV over de hoogte van het rendement Leden kunnen windstroom afnemen De omwonenden kunnen duurzame projecten indienen

12 coöperaties helpen elkaar succesvol te zijn ICC Charter 7 principes

13 Een feest Bouw burgerwindturbine in Neer samen met Meerwind en De Windvogel

14 Uitdagingen Vijfde molen Zuidenwind Vergunning verkregen 2014, Vragen bestuur : Hoe financieren we eigen vermogen ? Hoe bouwen we de molen? Hoe gaan we met de buren om? Dilemma: Gebrek aan Kennis en kunde en geld Vrijwillig bestuurswerk vs Project-initiatoren REScoopNL komt te hulp

15 De coöperatieve Oplossing REScoopNL helpt Twee burger coöperaties springen in Leveren deskundigen voor aankoop onderhandelingen bouw en financiering garanderen eigen vermogen Zuidenwind door helpende coöps Ondersteunen bestuur

16 De constructie Leden van coöperaties Algemene ledenvergaderingen : elk lid één stem Meerwind zuidenwind De Windvogel November 2014 Februari % Exploitatie Burgerwind turbine Neer BV

17 De constructie Leden van coöperaties Algemene ledenvergaderingen : elk lid één stem Meerwind Zuidenwind Windvogel September % Exploitatie Burgerwind turbine Neer BV

18 Coöperatieve samenwerking in Midden Limburg

19 Coöperatieve samenwerking in Midden Limburg

20 Limburg: Coöperatieve samenwerking

21 Ontwikkelen van een Coöperatief windproject Lokale Burgers ondernemen lokaal met hernieuwbare energie Voorwaarden : Kennis Kapitaal Positie Grond Planologisch proces

22 Coöperatieve Aanpak Positie Overheid en Lokale Coöperatie Coöperaties Leveren Draagvlak voor Duurzame Energie maken met windenergie duurzame lokale ontwikkeling lokale verankering project = bundeling van belangen Duurzame Energie wordt eigen lokale ontwikkeling Voorwaarde Lokale Energie Coöperatie krijgt een gelijk speelveld aan andere spelers = bijzondere positie

23 Coöperatieve aanpak Actieve Rol Overheid Overheid geeft kader aan positie coöperatie 1. Beleidsvoorkeur voor lokale coöperatieve eigendom geef alleen planologische medewerking wanneer een substantieel deel van het park in directe eigendom is van lokale energiecoöperaties Dit geeft lokale Coöperatie Positie in het Ontwikkelingsproces De Coöperatie spreekt met gezag door positie in beleid

24 Coöperatieve aanpak Actieve Rol Overheid Overheid geeft kader tégen grondspeculatie Bepaalt zoek gebied 1. Stelt ruimtelijke voorwaarde (WRO) voor het gebied Wij laten één project toe gelijktijdig en met gelijk beeld Daardoor moeten (grond) partijen samenwerken Ontmoedigt/ blokkeert Individuele ontwikkeling Grondeigenaren hebben een ruimte / tijd venster Biedt Coöperaties (en anderen) mogelijkheid om grondeigenaren op één plan te verenigen

25 Coöperatieve Aanpak Actieve Rol Coöperaties Lokale Coöperatie brengt alle grondeigenaren bij elkaar Bundelt grondpositie met andere lokale belangen maakt transparant financieel en ruimtelijk plan met Rechtvaardige verdeling opbrengsten Maken plan tot motor van lokale ontwikkeling Focus op ondernemen met windenergie Winstsprong en exploitatie resultaten blijven lokaal

26 Coöperatieve Aanpak Positie en Rol Overheid geeft lokale coöperatie positie in ruimtelijk planologisch proces Geeft daarmee de eigen burgers een positie Ontwikkeling winstsprong blijft lokaal Exploitatie rendementen blijven lokaal ( 20 jaar lang!!) Aanzienlijk sociaal economische effect winstsprong = % planontwikkelingskosten rendementen blijven lokaal ( 20 jaar lang!!) winsten van hele energie handelsketen blijven regionaal

27 Juridische titel: Gelijkwaardigheid en Non Discriminatie Non-discriminatie beginsel elke marktpartij is gelijk (Gelijkheidsbeginsel ) Gelijkwaardigheid voor toetreding tot de markt Gelijksoortige partijen gelijkwaardige toegang tot markt Lokale energie coöperatie is Ongelijksoortig aan energie maatschappijen Ongelijksoortig aan projectontwikkelaars Want opereert alleen lokaal!!! Overheid mag daarom lokale coöp andere positie geven

28 Coöperatieve aanpak Per MW Per Turbine Limburg 90 MW Effecten windenergie Limburg Productie kwh Investering Eigen Vermogen Vreemd Vermogen Kasstroom/jaar Rente vreemd vermogen dividend

29 Samenwerking leidt tot succes

30 Bedankt voor uw aandacht Vragen???

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45 VOORSTEL VOOR DE RESCOOP LIMBURG BIJEENKOMST BETREFFENDE DE GOVERNANCE VAN PROJECTEN- ALS BASIS VOOR DE FINANCIËLE STEUNVERZOEKEN BIJ PROVINCIE EN RESCOOP NL De structuur en werking van de projectorganisatie van REScoop Limburg De structuur is in onderstaand schema weergegeven. Sturing Het bestuur van REScoop Limburg geeft opdracht aan het projectbureau, op basis van projectplannen en begrotingen. Het projectbureau kent een bestuurder/coördinator en projectleiders. Het bestuur handelt op gezag van de ALV van REScoop Limburg mede geadviseerd door de Klankbordgroep uit de deelnemende coöperaties. De dagelijkse opdrachtverlening wordt gedaan door het projectbestuur. De uitvoering van de projecten ligt in handen van projectleiders die één of meer projecten onder hun hoede kunnen uitvoeren. Algemene Leden Vergadering REScoop Limburg BESTUUR REScoop Limburg i n f o r m a t i e opdracht verlening Advies/ reflectie Opdracht Dagelijks Projectbestuur Coördinator Besturen Energie Coöperaties Advies en klankbordgroep i n f o O V E R L E G BEDRIJFSBUREAU ADMINISTRATEUR/ CONTROLLER PROJECTBUREAU PROJECTLEIDERS 1 LEGENDA: Blauw = bestuurlijk Groen = uitvoering bestuur Rood = registratie en bewaking Geel = informatie Blauwe pijl = opdracht PROJECT 1 PROJECTLEIDER 1 EXPERTS EN VRIJWILLIGERS PROJECT 4 PROJECTLEIDER 1 EXPERTS EN VRIJWILLIGERS PROJECT 2 PROJECTLEIDER 2 EXPERTS EN VRIJWILLIGERS PROJECT 3 PROJECTLEIDER 3 EXPERTS EN VRIJWILLIGERS

46 VOORSTEL VOOR DE RESCOOP LIMBURG BIJEENKOMST BETREFFENDE DE GOVERNANCE VAN PROJECTEN- ALS BASIS VOOR DE FINANCIËLE STEUNVERZOEKEN BIJ PROVINCIE EN RESCOOP NL Personeel Projectleiders zijn uitvoerend en géén bestuurslid van REScoop Limburg, of van de coöperatie die de drager is van het betreffende project onder hun hoede. Projectbureau Het projectbureau bestuur bestaat uit één coördinator die zorg draagt voor de kwaliteit van de projectleiders, de kwaliteit van de projectaanpak en de voortgang van de processen. De coördinator is eindverantwoordelijke voor het behalen van de doelstellingen binnen de kaders van tijd en middelen. Ook draagt de coördinator zorg voor een maximale uitwisseling van kennis tussen projectleiders en gebruik van de experts in de verschillende projecten. Bedrijfsbureau Het bedrijfsbureau is een extern bureau dat op basis van een kader opdracht van het projectbureau haar taken uitvoert. Zij legt verantwoording af richting projectbureau over de stand van de uitvoering van de werkzaamheden. Zij legt géén inhoudelijke verantwoording af aan het projectbureau. Het bedrijfsbureau - Stelt begrotingen op - Maakt overzichten van bestedingen - Fiatteert uitgaven - Voert een boekhouding/ administratie per project Het bedrijfsbureau bestaat uit een controller en een of meer administratieve medewerkers. De controller bewaakt de financiële processen en rapporteert aan de ALV/ bestuur van REScoop Limburg over de financiële realisatie van de projecten. De administratieve medewerkers registreren de uitgaven en voeren boekhouding, Producten De producten die uit deze structuur ontstaan zijn - Overeenkomsten met de projectleiders en experts - Algemene voorwaarden voor de projectuitvoering - Documenten betreffende de ontwikkeling o Per project Rechtspersonen voor zover noodzakelijk- die de ontwikkeling en exploitatie van een windpark voor hun rekening nemen. De diverse contracten zoals in ieder geval de grondovereenkomsten, de opdrachten voor onderzoeken en de begeleiding daarvan in het kader van de uitvoering of laten uitvoeren van het planologisch traject parkontwerp op alle aspecten beschrijving van de relatie met de omgeving communicatieplan financieringsplan Processen - Communicatie - Planologie - Politiek bestuurlijk - Opdrachtverlening en Betaling - Verslaglegging 2

47 April 2017 Samenwerkingsovereenkomst windenergie De gemeenten Leudal, Peel en Maas, Nederweert en Weert hebben samen met de Provincie Limburg een samenwerkingsovereenkomst getekend om de ontwikkeling van windenergie in hun gebied mogelijk te maken. De gemeenten spreken in deze overeenkomst hun intentie uit om samen invulling te geven aan de opgave om een energievoorziening te creëren waarmee minder broeikasgassen worden uitgestoten. Een opgave die wordt opgepakt door overheden en maatschappelijke organisaties in heel Nederland, voortkomend uit het Nationaal Energieakkoord. De vier gemeenten en de Provincie Limburg werken samen om windenergie te stimuleren en faciliteren. Hiervoor hebben de partijen, nadat eerder al uitgangspunten op papier werden gezet, verdere afspraken gemaakt. De gemeenten stimuleren de ontwikkeling van tenminste één windenergieproject per gemeente. Dit moet leiden tot in totaal ca. 16 windturbines met een gezamenlijk vermogen van 48 MW. Voorwaarde in deze ontwikkeling is dat de opbrengsten zoveel mogelijk naar de lokale omgeving gaan en burgercoöperaties worden aangemoedigd. Bij de ontwikkeling werken de gemeenten samen, wordt kennis uitgewisseld en ondersteunt de provincie. Met de provincie is afgesproken dat in de deelnemende gemeenten geen inpassingsplan wordt toepast. Kwalitatief goede initiatieven Bij de gemeenten zijn reeds verschillende initiatieven ingediend. Gedeputeerde Daan Prevoo: aan interesse voor de ontwikkeling van windenergie is geen gebrek. Het gaat er nu om dat we de kwalitatief goede projecten eruit pikken. Een onafhankelijk deskundig windpanel bestaande uit deskundigen op het gebied van omgevingsparticipatie, landschapsinpassing en financiën, heeft de ingediende initiatieven van bevindingen voorzien. Deze worden teruggekoppeld aan de ontwikkelaars. Het is vervolgens aan deze initiatiefnemers om een principeverzoek in te dienen bij de betreffende gemeenten. Vervolgens adviseert het windpanel aan Burgemeester en wethouders (B&W) welke plannen het best aansluiten bij de uitgangspunten van de gemeenten. Daarna is het aan B&W en de raad van de gemeente(n) om keuzen te maken welke plannen gerealiseerd kunnen worden. Het doel is om in 2020 de eerste windmolens te realiseren. Bij voorkeur in coöperatief verband.

48 EXPLOITATIE DE GRIJZE HEIDE / Opzet na overleg LEUDAL ENERGIE / WEERT ENERGIE / Joost vdst Totaal Aantal Turbines Hoeveelheid Productie in MWh Verkoopprijs in cent 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 Opbrengst Productie SDE Subsidie 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 - Opbrengst Productie Opbrengstprijs 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 8,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 6,75 Verkoop opgewekte Energie SDE Subsidie Totaal Opbrengsten Onderhoud Overige Operationele kosten Grondvergoeding Omwonenden / omgeving Kosten Windbedrijf Netto Kasstroom voor RENTE Banklening Primo Aflossing Bank Banklening Ultimo Rente aan Bank 2,2 % van gem Aandelen Storting Cooperatie Primo Aandelen Storting Cooperatie Ultimo Uitkering Winst aan Cooperatie KASSTROOM incl. RENTE KASSTROOM incl. RENTE cum Rente over cum. Kasstroom, 1 % Resultaat voor Afschrijvingen Afschrijvingskosten EXPLOITATIERESULTAAT Vennootschapsbelasting 20 % Netto Resultaat CASHFLOW CASHFLOW Cum

49 Cooperatieve Burgerwindturbine Boerderijweg UURTARIEF 50 Ontwikkelplan organisatie en windpark BEGROTING document resultaat uren coöps uur kosten externe kosten 1 opzetten projectorganisatie en communicatie communicatie extern en empowerment coöps communicatie in/ extern sterke gedragen organisatie Organisatie : Burgerwindturbine Boerderijweg communicatie tijdens planologisch traject projectadministratie en project bewaking onvoorzien Integrale aanpak Locatiebepaling en Cooperatieve grondposities coöperatieve grondovereenkomst getekende grondcontracten betrekken omgeving draagvlakontwikkeling maatschappelijke allianties onvoorzien Aanpak windpark planologische procedure bepalen parklayout A. ruimtelijk parkontwerp B. turbine keuze C. ontwerp elektrische infrastructuur D ontwerp civiele infrastructuur principe verzoek Anterieure overeenkomst aanvraag omgevingsvergunnnig met wijziging bestemmingsplan A onderzoeken radar Archeologie Bodem / grond onderzoek natuur / flora fauna landschappelijke onderbouwing ontwerp overig B ruimtelijke onderbouwing C indiening aanvraag ,5 leges ,6 zienswijzen/beroep Participatieplan en financiele structurering SDE Ondernemingsplan en Financiering Overig onvoorzien totaal coop Totaal ontwikkeling Boerderijweg Begroting Totaal

50 Financieel stappenplan Kookepan extern uren tarief tarief onderzoek urentotaal totaal Opstellen ruimtelijke onderbouwing natuur en landschapsonderzoek radaronderzoek geluid en slagschaduwonderzoek visuallisatie Planschade onderzoek Archeologisch + Bodem onderzoek Opbrengstberekening/economische haalbaarheid Samenstellen Ruimtelijke Onderbouwing Overleg turbineleveranciers Overleg iz onderzoeken e.d Overleg iz. financiering banken Overleg KPN, Luchtvaart enz Overleg overheden Schrijven RO Nadere economische anlyse Cooperatief Overleg opstellen/afsl. overeenkomst gronddeig. overeenk. omwonenden iz coop. proj. Advisering extern RO adviesbureau controle ruimtelijke onderbouwing Overleg inzake RO Definitief maken RO adviesbureau Omgevingsvergunning Aanvraag omgevingsvergunning indienen welstandsplan indienen omgevingsvergunning Digitaal indienen WABO door extern bureau melding milieuwet bankfinanciering bestellen turbines diversen procedures Ontheffing flora en faunawet Totale kosten bouwvergunning Inspraakronde Overleg gemeente/provincie Uitbesteding verwerking zienswijzen Kosten Inspraak Juridisch advies behandeling zienswijzen bestuursrechter behandeling zienswijze RvS Kosten Juridisch advies communicatie lokaal inspraak collectief Overleg stakeholders (individueel) materialen/ aankondigingen/ bijeenkomsten etc Kosten Werkzaamheden realisatie Bouwvoorbereiding Uitbestede advieskosten Bouwbegeleiding Totale kosten bouw Totale kosten onderzoek en bouw inclusief onvoorzien