Windprojecten in de pijplijn tot 2020 en daarna. Focus op SDE en Financiering. NWEA Winddag Juni 2015
|
|
- Johanna Bogaerts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Windprojecten in de pijplijn tot 2020 en daarna. Focus op SDE en Financiering NWEA Winddag Juni 2015
2 Deel 1: Windprojecten in de pijplijn, bottlenecks, flitspeiling Ruud van Rijn Bosch & Van Rijn Deel 2: Uitdaging SDE en financiering Ilse van Veghel Rebel Group Deel 3: Discussie
3 Projecten van Bosch & Van Rijn Deel 1: Projecten in de Pijplijn Voorstellen: Onafhankelijk adviesbureau Specialisatie Wind op Land Overheid en bedrijfsleven
4 Pijplijn WOL 2015 Onderzoek Bosch & Van Rijn Op basis van contacten met projectontwikkelaars en windturbinefabrikanten Circa 120 windprojecten Gecorrigeerd voor: Dubbelingen, Buiten-beleidlocaties, Amovering
5 Uitgangssituatie Er staat MW (12 juni 2015) Er is MW nodig om doel te behalen
6 Opgesteld vermogen (MW) Resultaten, wat komt erbij? : Netto nieuw vermogen Gemiddelde inschatting: MW min MW max MW Maximale inschatting Gemiddelde inschatting Minimale inschatting
7 Piek in 2020? Wordt alles wat in 2020 gepland is, ook werkelijk gebouwd? Hoeveel projecten schuiven door >2020? Hoeveel project gaan (voorlopig) niet door?
8 Geschat vermogen nieuw (MW) Tiphoogte en Vermogen Vermogen (linkeras) Tiphoogte (rechteras) Geschatte tiphoogte nieuw (m)
9 Bottlenecks? SDE subsidie 2018/2019/2020? Capaciteit Elektriciteitsnet? Kosten voor vreemd vermogen? Prijzen windturbines? Beschikbare kranen? Discussie: na deel 2.
10 Flitspeiling bij Initiatiefnemers* (1/2) (Respondenten vertegenwoordigen MW in ontwikkeling op land en MW offshore) Respondenten noemen de volgende bottlenecks : 65% noemt Onvoldoende SDE budget beschikbaar 65% noemt Vergunningen niet op tijd beschikbaar 55% noemt Rol van gemeenten en provincies 40% noemt Netaansluiting * Bosch & Van Rijn
11 Flitspeiling bij Initiatiefnemers* (2/2) Verbeterpunten: Geef zekerheid over beschikbaarheid SDE Toepassen van wetten en regels Ambtelijk en politiek draagvlak bij overheden PR, lobby en voorlichting Snelle evaluatie van voortgang energieakkoord Standvastig uitvoeren van beleid van rijk, provincie en gemeenten Ontwikkeling van onderop en participatie van lokale samenleving * Bosch & Van Rijn
12 Deel 2: Financierbaarheid - SDE Korte Intro Rebel Rebel: Financieel-Economisch Adviesbureau Ilse van Veghel: Krammer, Nijmegen-Betuwe, NOP Agrowind. Van eerste haalbaarheid tot en met financial close, en daarna. Agenda voor dit deel 1. Drie ontwikkelingen 2. De uitdaging: banking vs de banken 3. De uitdaging nader toegelicht 4. Bottleneck: zelfde project, minder financiering 5. De oplossingsrichting 6. Oproep aan EZ/ RvO en Financiers 12
13 Drie Ontwikkelingen 1. De SDE is voor 2015 substantieel gewijzigd: Gemeentedifferentiatie P50 subsidie ipv vastgestelde vollasturen De windfactor is vervangen door banking 2. Kleine ontwikkelaars realiseren grote parken: 2014: NOP Agrowind, Westermeerwind, Gemini In de pijplijn: Krammer, Wieringermeer, Fryslan, Flevo-regio s, etc. Financiering vindt plaats obv projectfinanciering 3. De balans van energiemaatschappijen kent grenzen: Heroverweging voor projectfinanciering voor grote projecten. 13
14 De uitdaging: banken vs. banking Projectfinanciering: zekere cash = king Zeker voor een bank: P90 windopbrengst Lening (minstens) een half jaar voor einde SDE afgelost Betrouwbare contracten en officiële subsidiereglementen SDE 2015 genereert in P90 niet langer 100% SDE Totaal SDE kan door intrede P50 beschikking groter zijn dan voorheen De SDE uitkering in P90 is voor meeste parken (fors) lager dan voorheen Dat betekent minder financieringsruimte voor onveranderde, of zelfs verbeterde, projecten. Banking lost dit probleem niet op, maar kan wel bijdrage aan oplossing. 14
15 De uitdaging nader toegelicht: 1. Projectfinanciering Zekerheid: in P90 genoeg buffers: Een Debt Service Coverage Ratio (DSCR) van ca. 1,20. Ter illustratie een lineaire aflossing: 20% 20% Bij grote projecten is de DSCR 1 op 1 maatgevend voor de financieringsruimte van het park. 20% 20% De beschikbare cash in een P90 scenario is leidend voor de leningsomvang. 15
16 De uitdaging nader toegelicht: 2. SDE wijziging Met de windfactor genereerde een park in een P90 scenario ook alle SDE-inkomsten: / Mwh Financierbare cashflow in P90 * 1,25 EUR 125 EUR 100 * 1,25 EUR 50 EUR 40 80% P50: 4800 / 1,25 P50: 6000 MWh 16
17 De bottleneck: Onveranderde projecten minder financiering In 2015 vervalt de windfactor: P90 inkomsten kleiner => minder financieringsruimte. / Mwh Financierbare cashflow in P90 / Mwh Financierbare cashflow in P90 EUR 125 EUR 100 EUR 50 EUR 40 80% P50: 4800 P50: 6000 Mwh P50: 6000 Mwh De situatie verschilt per project, afhankelijk van P50 en P90 MWh. SDE obv P50 ipv vollasturen kan in totaal meer inkomsten genereren, terwijl de financieringsruimte afneemt. 17
18 Banking: langere looptijd SDE bij MWh < P50 Banking: opsparen ongebruikte SDE In P90 is er altijd een 16 e jaar: Oplossingsrichting financiering: langere looptijd 18
19 Oplossingsrichting Condities tot grote projecten: Ca. 3 mnd grace period Ca. 6 mnd tail voor einde SDE Betekent: 14,25 jaar aflossing DSCR: ca 1,20 Tot 80% gearing Grace 3 mnd Aflossing: 14,25 jr SDE: 15 jaar Tail 6 mnd In 2015 dezelfde gearing bij: Ca. 3 mnd grace period 1 jaar tail dmv 16 e jaar Betekent: 14,74 jaar aflossing DSCR: ca 1,18 (tail is verdubbeld) Evt. cash sweep bij p50 productie Grace 3 mnd Aflossing: 14,75 jr SDE: 15 jaar Geeft dezelfde zekerheid & binnen SDE jaren afgelost. Tail 1 jr
20 Om die oplossing te realiseren: Oproep beleidsmakers: Verzorg duidelijke en officiele documentatie over functioneren banking (staatscourant - waardig). Biedt zekerheid over voorschot voor 16 e jaar, een verrekening in Q2 van het 17 e jaar is niet financierbaar. Oproep financiers: Doorgrondt & denk mee, voor elk project zal het net anders zijn. Overtuig de kredietcommissies van de zekerheden in nieuwe condities. 20
21 Dank voor de aandacht Vragen? - Nu - Tijdens borrel - Of wanneer dan ook Contact: Ilse van Veghel M: Ilse.vanVeghel@rebelgroup.com T: REBELGROUP.COM
22 Discussie 22 NWEA Winddag Juni 2015
23 Banking in de P50 casus Banking in plaats van de windfactor: Forward banking: niet benutte subsidiabele productie inhalen in latere jaren Backward banking: meenemen hogere productie dan maximale subsidiabele productie naar een volgend jaar SDE+ voorbeeld looptijd subsidie 5 jaar in MWh * Max 25% van subsidiabele jaarproductie Subsidiabele jaarproductie beschikking Gerealiseerde jaarproductie Uitgekeerd uit jaarproductie beschikking Uitgekeerd uit forward banking reserve Uitgekeerd uit backward banking reserve* 0 250* Totaal uitgekeerd in het jaar Uitkering cumulatief Eindjaarbalans van de reserve: Backward banking Forward banking Bron: RvO 23
24 Banking: langere looptijd SDE bij MWh < P50 In P90 is er altijd een 16 e jaar SDE+ Voorbeeld looptijd subsidie 5 jaar in MWh * Max 25% van subsidiabele jaarproductie Subsidiabele jaarproductie beschikking Gerealiseerde jaarproductie Uitgekeerd uit jaarproductie beschikking Uitgekeerd uit forward banking reserve Uitgekeerd uit backward banking reserve* Totaal uitgekeerd in het jaar Uitkering cumulatief Eindjaarbalans van de reserve: Backward banking Forward banking Bron: RvO Oplossingsrichting financiering: langere looptijd 24
NWEA Winddag, 12 juni 2015 Lessen van grote projecten Anne de Groot, directeur Ventolines
NWEA Winddag, 12 juni 2015 Lessen van grote projecten Anne de Groot, directeur Ventolines Programma Introductie Ventolines Het Westermeerwind project - Achtergrond van het project - Huidige status (bouw)
Nadere informatie20 september SDE Raymond Spronken
2 september 216 SDE+ 216 Raymond Spronken Opbouw presentatie Doel & doelgroep van de SDE+ Terminologie binnen de SDE+ Werking van de regeling Verplichtingen bij een aanvraag 2 Doel & Doelgroep Waarvoor
Nadere informatieOverheidsgronden voor windenergie
Overheidsgronden voor windenergie 15 Juni 2016 Winddagen Rotterdam Ruud van Rijn Projecten van Bosch & Van Rijn Voorstellen Onafhankelijk adviesbureau, Utrecht Specialisatie: wind op land, Nederland Ervaring
Nadere informatieToelichting theorie van Een Business case wind en burgerparticipatie
Toelichting theorie van Een Business case wind en burgerparticipatie Datum 28 juni 2012 Status Definitief Rebel in opdracht van Agentschap NL Pagina 1 van 1 Definitief Theorie van een busisness case wind
Nadere informatieOpschalen, saneren of vervangen
Opschalen, saneren of vervangen Veel te sober ingerichte één op één vervangingsregeling SDE+ 2015 onderzoek Bosch &van Rijn i.o.v. NWEA 1000-1800 MW MEP en oudere turbines Lage energieprijzen -> geen rendabele
Nadere informatieBNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019
en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019 BNG BANK: Eigendom - 50% Nederlandse Staat - 50% Nederlandse Gemeenten en Provincies. Missie is betrokken partner voor een duurzamer Nederland.
Nadere informatieWINDDAYS 2018: BELEID VS FINANCIERBAARHEID
WINDDAYS 2018: BELEID VS FINANCIERBAARHEID IN DEZE SESSIE: 1) Back to School: A. Windpark of contractenbijbel? B. Van ontwikkeling tot financial close: de cijfers C. Financierbaarheid: meer dan cijfers
Nadere informatieSDE Wind op Zee
SDE+ 2015 Wind op Zee Exploitatieberekening Rekenmodel Ruud Oerlemans Zwolle, 10 december 2015 Onderwerpen Waarom een exploitatieberekening? Waaruit bestaat een exploitatieberekening? Investeringskosten
Nadere informatieParticipatie vanuit Financieel Perspectief
Participatie vanuit Financieel Perspectief Afbakening financiële participatie Page 2 Deze presentatie gaat niet over: Het geven van gratis of goedkopere elektriciteit aan omwonenden Stortingen in een lokaal
Nadere informatieDrijvend Zonnepark Lingewaard. Coöperatie Lingewaard Energie U.A.
Drijvend Zonnepark Lingewaard Coöperatie Lingewaard Energie U.A. 1 Project Osmosegebouw Pompengebouw Trafo 2 Start van het project (2014) Tender De Gelderse Maat : Ideeënprijsvraag provincie Gelderland
Nadere informatieFinanciële overzichten en risico s windpark Elzenburg de Geer
Titel Financiële overzichten en risico s windpark Elzenburg de Geer Datum 26 januari 2015 Auteur Ruud van Rijn Inleiding Dit document geeft op hoofdlijnen inzicht in de kosten/baten en de risico s van
Nadere informatieWind in de SDE. Ruud Oerlemans & Gerhard Rinsma. 13 juni 2014
Wind in de SDE Ruud Oerlemans & Gerhard Rinsma 13 juni 2014 Inleiding SDE algemeen Wind in de SDE SDE aanvragen en dan SDE Resultaten Nieuwe ontwikkelingen Handboek risicozonering (mededeling) 2 Stimulering
Nadere informatieSDE tenderregeling Wind op Zee. van aanvraag tot vaststelling. Jako Jellema Wilco Fiechter.
SDE tenderregeling Wind op Zee van aanvraag tot vaststelling Jako Jellema Wilco Fiechter www.senternovem.nl/sde Presentatie door: Jako Jellema Adviseur SDE windenergie Wilco Fiechter Adviseur SDE Wind
Nadere informatieDrijvend Zonnepark Lingewaard. Coöperatie Lingewaard Energie U.A.
Drijvend Zonnepark Lingewaard Coöperatie Lingewaard Energie U.A. 1 Drijvend Zonnepark Lingewaard Gietwaterbassin 2 Project Osmosegebouw Pompengebouw Trafo 6.150 zonnepanelen van 300 Wp = 1,845 MWp -> 1,75
Nadere informatieEEN ANDERE KIJK OP INVESTERINGSPROJECTEN
EEN ANDERE KIJK OP INVESTERINGSPROJECTEN Themadag van het stoomplatform Efficiency in stoomsystemen Duiven, 13 mei 2009 Franka Morssink PROGRAMMA Introductie Dynamiek Begrippen Investeringsvoorbeeld Gegevens
Nadere informatieBusiness Case Windpark Lage Weide. Raadsinformatie avond 20 maart
Business Case Windpark Lage Weide Raadsinformatie avond 20 maart 1 Doelstelling presentatie Aspecten het sociaal ondernemen Energie-U Inzicht in de algemene financiële haalbaarheid van een windpark Inzicht
Nadere informatieFinanciering niet-daeb activiteiten. Aedesbijeenkomsten
Financiering niet-daeb activiteiten Aedesbijeenkomsten December 2010 29 september 2010 Inhoud Beoordeling ongeborgde financieringsaanvraag Enkele voorbeelden Prijsvorming Aanbevelingen 2 December 2010
Nadere informatieParticiperen& Financieren Wind op Land. 13 juni 2014, Emmeloord
Participeren& Financieren Wind op Land 13 juni 2014, Emmeloord Programma Doel van de workshop Introductie Participeren Financieren 2 Doel van de workshop Vergroten kennis en bewustwording: Waarom participeren?
Nadere informatieVoorliggende monitor geeft het aantal megawatt van windturbines in Noord-Holland (op land) per 31 augustus 2016 weer.
Monitor windturbines in Noord-Holland 2 e editie, september 2016 Inleiding Op 16 februari is de eerste Monitor windturbines in Noord-Holland, 15 januari vastgesteld door GS. Aanleiding voor de monitor
Nadere informatieKansen voor zonpv: de RVO-regelingen. 22 maart Wido van Heemstra. 23 maart Karin Keijzer
Kansen voor zonpv: de RVO-regelingen 22 maart 2017 23 maart 2017 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RVO.NL stimuleert ondernemend Nederland bij duurzaam, agrarisch,
Nadere informatieSamen is de snelste weg voor Wind op Land
Samen is de snelste weg voor Wind op Land NWEA bijeenkomst Leon Pulles Januari 2015 Vragen aan de zaal Wie is er voor wind energie op land? Wie vindt windmolens mooi? Wie wil een 3 MW molen op 300 meter
Nadere informatieVastgoed financieren. In een commerciële omgeving. Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013
Vastgoed financieren In een commerciële omgeving Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013 Welkom in de commerciële bancaire wereld Businessplannen Bancaire normen Business plan Focus aanbrengen
Nadere informatieBetekenis Windsector voor Nederlandse Economie. Hans Timmers, voorzitter Bestuur NWEA
Betekenis Windsector voor Nederlandse Economie Hans Timmers, voorzitter Bestuur NWEA Wie we zijn: De branchevereniging voor Windenergie op Land en Windenergie op Zee. Behartiger van allerlei bedrijven
Nadere informatieThema Zonnestroom, Projectfinanciering. Onderdeel 1. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen
Thema Zonnestroom, Projectfinanciering Onderdeel 1 Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen Inhoud Wat is projectfinanciering? Proces; opzetten van een business case Financieringsvormen -- Projectvoorbeeld:
Nadere informatieWindturbine Vlietzone
Jedat i Windturbine Vlietzone Kosten van twee strategieën om impact op omwonenden te verminderen Windturbine Vlietzone Kosten van twee strategieën om impact op omwonenden te verminderen Dit rapport is
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 10 juli 2018 Betreft Monitor Wind op Land 2017
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatieINHOUD. 1. Het project. 2. De organisatie. 3. Vragen en hoe verder INTRODUCTIE STAND VAN ZAKEN WIEK- II WINDPOWERNIJMEGEN
ALEX DE MEIJER INHOUD 1. Het project INTRODUCTIE STAND VAN ZAKEN 2. De organisatie WIEK- II WINDPOWERNIJMEGEN 3. Vragen en hoe verder Transitie naar duurzaam en lokaal 1. Energie besparen! 2. Van fossiel
Nadere informatieDeelsessie. Samenwerkings- en participatiemodel. Op zoek naar het gemeenschappelijk eigenbelang
Deelsessie Samenwerkings- en participatiemodel Op zoek naar het gemeenschappelijk eigenbelang 2 De rode draad, ook hier.. Openheid Vertrouwen Elkaar blijven vasthouden Op zoek naar het gemeenschappelijk
Nadere informatieWindenergie A16-zone Podiumbijeenkomst Oss 9 feb. 2017
Windenergie A16-zone Podiumbijeenkomst Oss 9 feb. 2017 Erik Bruggink Projectleider Windenergie A16 ebruggink@brabant.nl tijd Drie parallelle sporen ruimte ontwikkelaars lokaal energie akkoord Foto: Ruth
Nadere informatieWOL-EVENT NIJMEGEN 16 SEPTEMBER 2017
WOL-EVENT NIJMEGEN 16 SEPTEMBER 2017 MONIQUE SWEEP 1959 Ir. bouwkunde Delft Getrouwd, 2+2 kinderen Sinds 2009 directeur Coöperatie Deltawind 1998-2009 zelfst. ondernemer 83-98 milieu en vhv Rode draad:
Nadere informatieWindenergie in Emmen. Voorwaarden bij projectontwikkeling. Auteurs Steven Velthuijsen MSc Ruud van Rijn MSc
Auteurs Steven Velthuijsen MSc Ruud van Rijn MSc Opdrachtgevers Raedthuys Windenergie BV Yard Energy Development BV Windenergie in Emmen Voorwaarden bij projectontwikkeling Windenergie in Emmen Voorwaarden
Nadere informatieAannames Energie-U/ Kema/ECN/BvLW Energie U Kema/ECN BvLW Eenheid. Nordex N100 Nordex N100
Vergelijking aannames Energie-U, Bosch & van Rijn, BvLW Aannames Energie-U/ Kema/ECN/BvLW Energie U Kema/ECN BvLW Eenheid Windturbine type Nordex N100 Nordex N100 Nordex N100 Vermogen 2,5 2,5 2,5 MW Aantal
Nadere informatieTKI Wind op Zee Workshop Financiering
TKI Wind op Zee Workshop Financiering Met welk support regime worden ambities offshore wind NL bereikt? 7 mei 2013 Amersfoort Marco Karremans Wind op Zee cruciaal voor 16% duurzame energie in 2020 Doelstelling:
Nadere informatieSDE Wind op Zee
SDE+ 2015 Wind op Zee SDE+ aanvraagprocedure Geert Harm Boerhave & Ruud Oerlemans Zwolle, 10 december 2015 Programma 14:00 tot 15:00 Aanvraagformulier en bijlagen 15:00 tot 15:30 Pauze 15:30 tot 16:30
Nadere informatieBurgerparticipatie. A blessing in disguise... or an accident waiting to happen?
Burgerparticipatie A blessing in disguise.... or an accident waiting to happen? Introductie Wie zijn wij? Niels de Fijter (Triple Bridge ) Allard van der Steege (Ventolines ) Ilse van Veghel (Rebel ) Thema
Nadere informatieDeel 3: de Productie(-installatie) MONITOR
Deel 3: de Productie(-installatie) MONITOR Deze Monitor gaat over productie-installaties: windturbines, windparken collectieve zonprojecten andere productie-installaties alle productie-projecten waar jullie
Nadere informatieAanvullende informatie Obligatielening Nuon Samen in Zon Eemshaven Nuon Samen in Zon B.V.
Aanvullende informatie Obligatielening Nuon Samen in Zon Eemshaven Nuon Samen in Zon B.V. 13 februari 2019 Foto: Zonnepark Eemshaven INHOUDSOPGAVE 1 WIJZIGING ZONNEPARK EEMSHAVEN 3 2 ZONNEPARK EEMSHAVEN
Nadere informatieUITWERKING BUSINESS CASE POTTENDIJK 149 METER
UITWERKING BUSINESS CASE POTTENDIJK 149 METER Initiatiefnemers Pottendijk YARD, RAEDTHUYS PURE ENERGIE, DEDDENS 10-05-2017 Inhoud Inleiding... 2 Uitwerking van het plan... 3 Invulling gebied... 3 Variant
Nadere informatieTake-off: een introductie
Take-off: een introductie Valorisation Grant vs Take-off Voorheen: VG fase I max. 25.000,- euro subsidie haalbaarheidsstudie/marktverkenning aanvrager universiteit VG fase II max. 200.000,- euro subsidie
Nadere informatieEnergietransitie = CO 2 -transitie
Energietransitie = CO 2 -transitie MARJOLEIN DIEPERINK VMR 14 JUNI 2017 DE ACTOREN STIP OP DE HORIZON - PARIJSAKKOORD: Een (bijna) CO2-neutrale samenleving in 2050! EEN (BIJNA) CO2-NEUTRALE SAMENLEVING
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 33 561 Structuurvisie Windenergie op Zee (SV WoZ) Nr. 25 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Nadere informatieInhoud. SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment
SDE+ Loket Fryslân Inhoud SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment SDE+ Loket Waarom dit loket Ondersteuning bij SDE+ aanvraag Zon-PV Groep
Nadere informatieVisie op Windenergie en solar Update 2014
Visie op Windenergie en solar Update 2014 De vooruitzichten voor hernieuwbare energie zijn gunstig Succes hangt sterk af van de beschikbaarheid van subsidies Naast kansen in Nederland kan de sector profiteren
Nadere informatie25 jaar windenergie in de Noordoostpolder
25 jaar windenergie in de Noordoostpolder Ir. Guido Bakema KIVI-Excursie 14 september 2015 RWE Innogy Windpower Netherlands B.V. 1 Agenda 1. de Noordoostpolder 2. Het windpark Westermeerdijk (1987 2015)
Nadere informatieWaarom windenergie? Steeds meer schone energie Energietransitie Structuurvisie windenergie op land Windpark Fryslân
Waarom windenergie? Steeds meer schone energie De overheid werkt aan een CO2-arme energievoorziening, die veilig, betrouwbaar en betaalbaar is. Hierover zijn in het energieakkoord tussen Rijk en provincies
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum Stand van zaken hernieuwbare energieproductie
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Datum
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieFinanciering van maatschappelijk vastgoed
van maatschappelijk vastgoed Naar nieuwe vormen van financiering? Arie van Oord KMVG Congres, 19 april 2011 BNG en maatschappelijk vastgoed Klantgroepen Gemeenten Woningcorporaties Zorginstellingen Onderwijsinstellingen
Nadere informatieOprichtingsvergadering 3 april 2013. Opgewekt aan het IJ
Oprichtingsvergadering 3 april 2013 Opgewekt aan het IJ Agenda oprichtingsvergadering 3 april 2013 1.Korte introductie ronde: RvC, bestuur en aanwezigen 2.Over NDSM Energie Missie, visie, kernwaarden,
Nadere informatieNaam Numbers-werkblad Naam Numbers-tabel Naam Excel-werkblad
Dit document is geëxporteerd vanuit Numbers. Elke tabel is omgezet in een Excel-werkblad. Alle andere objecten op elk Numbers-werkblad zijn op afzonderlijke werkbladen geplaatst. Het is mogelijk dat formuleberekeningen
Nadere informatieVragen en Antwoorden. SDE+ categorie wind op zee
Vragen en Antwoorden SDE+ categorie wind op zee Aan welke type certificering moet een windturbine voldoen? In artikel 6.16g van het Waterbesluit is vastgelegd dat ten minste vier weken voor ingebruikname
Nadere informatieBijlage(n) 1 Op 4 oktober 2016 heb ik uw SDE-subsidieaanvraag ontvangen. Ik heb besloten voor uw project subsidie te verlenen.
n/a > Retouradres Postbus 10073, 8000 GB Zwolle nr. Correspondentieadres Hanzelaan 310 8017 IK Zwolle Postbus 10073 8000 GB Zwolle www.rvo.nl Gemeente Utrechtse Heuvelrug T.a.v. Mevr. ir. B de Wit Postbus
Nadere informatieNederlands beleid Wind op Zee. Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl
Nederlands beleid Wind op Zee Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl Inhoud Beleid op Hernieuwbare energie in Europa en in Nederland Ruimtelijke planning toekomstige ontwikkelingen Green deal met de offshore
Nadere informatieZiekenhuis St Jansdal Harderwijk JE ZORGT VOOR ELKAAR
Ziekenhuis St Jansdal Harderwijk JE ZORGT VOOR ELKAAR Inhoud 1. Algemeen 2. GezondVeluwe 3. Fit voor de toekomst 4. Masterplan investeringen St Jansdal. Ontstaan uit fusie van 3 regionale ziekenhuizen
Nadere informatieWindenergie op zee in Albert van der Hem Secretaris Taskforce Windenergie op Zee
Windenergie op zee in 2020 Albert van der Hem Secretaris Taskforce Windenergie op Zee Taskforce Windenergie op Zee Ingesteld door de minister van EZ Rapporteert eind maart 2010 aan de minister van EZ,
Nadere informatieHalfjaarverslag per 30 juni 2008 van ZIB Cochem CV te Middelburg
Halfjaarverslag per 30 juni 2008 van te Middelburg Halfjaarverslag 2008, Inhoudsopgave Halfjaarverslag 1. Balans per 30 juni 2008 2. Winst- en verliesrekening 2008 3. Mutatieoverzicht eigen vermogen 4.
Nadere informatieZonne-energie installatie. Project SubsidieZon SDE RONDE 2
Zonne-energie installatie Project SubsidieZon SDE 2017 - RONDE 2 Basisgegevens Project SubsidieZon SDE 2017 - RONDE 2 Rechtsvorm K.I.A. aftrek Aantal vrije m2 beschikbaar punt/schuin dak Aantal vrije m2
Nadere informatieSPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel FINANCE & RISKMANAGEMENT 6 OKTOBER UUR. SPD Bedrijfsadministratie B / 7
SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel FINANCE & RISKMANAGEMENT 6 OKTOBER 2015 08.45 11.15 UUR SPD Bedrijfsadministratie B / 7 Opgave 1 (40 punten) 1. Een voorbeeld van een goed antwoord: De interest
Nadere informatieSDE+ Tender Wind op Zee. Geert Harm Boerhave Zwolle
SDE+ Tender Wind op Zee Geert Harm Boerhave Zwolle Wat gaan we doen vanmiddag? Uitleg over de SDE+ Pauze Uitleg over de Tender Wind op Zee Borrel Wat gaan we niet doen vanmiddag? Directe beantwoording
Nadere informatieBijzondere ledenvergadering. Update verbouwing en financiële positie
Bijzondere ledenvergadering Update verbouwing en financiële positie Agenda Doelstelling van deze avond Juridische structuur Projectfinanciering & ontstaan tekort Exploitatiebegroting Stichting Exploitatiebegroting
Nadere informatieBasisbedrag zon-pv najaar 2017 (SDE+)
Basisbedrag zon-pv najaar 2017 (SDE+) Sander Lensink Jasper Lemmens (DNV GL) Luuk Beurskens Amsterdam 29 juni 2017 ECN-L--17-018 www.ecn.nl Samenvatting advies Onderscheid maken tussen kleine projecten
Nadere informatieFinanciële baten van windenergie
Financiële baten van windenergie Grootschalige toepassing van 500 MW in 2010 en 2020 Opdrachtgever Ministerie van VROM i.s.m. Islant Auteurs Drs. Ruud van Rijn Drs. Foreno van der Hulst Drs. Ing. Jeroen
Nadere informatieKlaar voor een veranderende zorgmarkt? Themabijeenkomst PT Finance, DHK Tax & Legal en InterCare management 27 november 2014
Themabijeenkomst PT Finance, DHK Tax & Legal en InterCare management 27 november 2014 Agenda BNG Bank in het kort Bancaire kredietverstrekking zorgsector Toetsingskader financiers Bancaire kredietverstrekking
Nadere informatieDe Europese Investeringsbank De bank van de EU
De Europese Investeringsbank De bank van de EU Hoofdkantoor in Luxemburg EIB Amsterdam European Investment Bank Group 1 De Europese Investeringsbank De EIB verschaft financiering en expertise voor solide
Nadere informatieGrootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A 'Alleen het beste is goed genoeg' Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH
Zonne-energie installatie Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH Basisgegevens Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A * Rechtsvorm V.O.F. * Geschatte
Nadere informatieVan malle molens naar tonnenjacht NWEA. Nederlandse WindEnergie Associatie Hans Timmers R-meeting
Van malle molens naar tonnenjacht NWEA Nederlandse WindEnergie Associatie Hans Timmers R-meeting 11-04-2018 Regeerakkoord De tonnenjacht van Wiebes Coalitie Akkoord -49% CO 2 (Ambitie Europees -/- 55%)
Nadere informatiePer mail: aan mevrouw Kamp (ECN) Geachte heer Lensink, mevrouw van Zuijlen en mevrouw Taris,
Per mail: aan mevrouw Kamp (ECN) Plaats en datum Ons kenmerk Uw kenmerk Utrecht, 17 juni 2013 Br-secr 387N ECN-E 14-025 Onderwerp: Conceptadvies basisbedragen SDE+ 2015 Geachte heer Lensink, mevrouw van
Nadere informatieOpening en welkom door Henk Geluk Voorstellen Presentatie project door de initiatiefnemers Ervaringen vanuit Friesland door Ron Koopal en Pieter Thys
Opening en welkom door Henk Geluk Voorstellen Presentatie project door de initiatiefnemers Ervaringen vanuit Friesland door Ron Koopal en Pieter Thys Faber Pauze Vragen en discussie Mening peiling Mededelingen
Nadere informatieOnderhandse lening Zonnepark Eerbeek BV
Belangrijkste informatie over de belegging Onderhandse lening Zonnepark Eerbeek BV van E.B.E.M. Bedrijf BV Dit document is opgesteld op 27-jun-2019 Dit document helpt u de risico s, de kosten, en het rendement
Nadere informatieOorsprong van het ZOWP-initiatief
Oorsprong van het ZOWP-initiatief ZMf-visie: Duurzame energievoorziening Focus op een CO 2 -neutraal Zeeland vraagt om een transitieroute voor: industrie bebouwde omgeving besparing en duurzame energieopwekking
Nadere informatieJERTS-studie rond kleine en middelgrote windturbines
Openbreken van de markt voor kleine en middelgrote windturbines JERTS-studie rond kleine en middelgrote windturbines JERTS-studie rond KMWT Ruimtelijke verdeling van de gemiddelde windsnelheid Schatting
Nadere informatieGrootschalige wind- en zonneenergie. Uitkomsten Haalbaarheidsonderzoek. 14 november 2018
Grootschalige wind- en zonneenergie De Kempen Uitkomsten Haalbaarheidsonderzoek 14 november 2018 1 Doel: Het informeren van raadsleden en commissieleden over proces grootschalige zonne- en windenergie
Nadere informatieLokale duurzame energie ontwikkelen. Derck Truijens 18 april 2013
Lokale duurzame energie ontwikkelen Derck Truijens 18 april 2013 Inhoud Windunie: samen voor de wind Lokale duurzame energie initiatieven Lokaal duurzame energie ontwikkelen Het begon in 2000... De energiemarkt
Nadere informatieEnergieplusdak Subsidiewijzer Agrarische subsidiewijzer Energieplusdak Bronsstraat AV Naarden
Energieplusdak Subsidiewijzer 2015 2014-2015 Agrarische subsidiewijzer 2015 Energieplusdak Bronsstraat 5-7 1411 AV Naarden 035 303 14 60 Subsidiewijzer 2015 Inhoud SDE+... 2 Wijzigingen in 2015... 2 Asbest
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 28 juni 2019 Betreft Monitor Wind op Land 2018
Ministerie van Economische Zaken en Klimaat > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg
Nadere informatie3.10 Nadere informatie Windparken Sidrap 1 en 2
3.10 Nadere informatie Windparken Sidrap 1 en 2 De ontwikkeling van het 63 MW Windpark Sidrap 2 was reeds voorzien bij de realisatie van Windpark Sidrap 1. Door vooruit te plannen kunnen UPC en haar partners
Nadere informatieHet verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s. Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies
18-12-2012 1 Het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies Onderwerpen Achtergrond: waarom gebeurt er zo weinig? Wat is
Nadere informatieComité Hou Friesland Mooi
Comité Hou Friesland Mooi Oktober 2012 ineens Fryslân Windstreek 2012 Hier 40 tot 100 windturbines van 180 meter In IJsselmeer nog meer: 75 tot 150 Vergadering Zurich: Comité Hou Friesland Mooi Eerste
Nadere informatieEnergieakkoord, gevolgen voor lokale energie. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen
Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen Hoofdlijnen Besparing finale energieverbruik van 1,5% per jaar 100 Petajoule* aan energiebesparing in het finale
Nadere informatieWELKOM BIENVENUE WELCOME
WELKOM BIENVENUE WELCOME Bruno Venanzi Gedelegeerd Bestuurder Lampiris Coop Algemene Vergadering Lampiris Coop 24 juni 2014 1 Overzicht Algemene Vergadering Lampiris Coop 24 juni 2014 2 De windturbine
Nadere informatieVERDIEPING FINANCIAL RISK - UITLEG EN BEREKENING FINANCIËLE RATIO S
VERDIEPING FINANCIAL RISK - UITLEG EN BEREKENING FINANCIËLE RATIO S 1 Risico Beoordelingsmodel WSW Risico Management Model WSW baseert zijn risicobeoordeling op het bedrijfsmodel van een corporatie WSW
Nadere informatieIn samenwerking met: Financiering van Geothermie en Trias Westland in bijzonder. Verdiepingssessie TRIAS WESTLAND CONGRES
In samenwerking met: Financiering van Geothermie en Trias Westland in bijzonder Verdiepingssessie TRIAS WESTLAND CONGRES 27 maart 2019 Inhoud Verdiepingssessie Financiering 1. Vernieuwend & bruikbaar vanuit
Nadere informatieKennissessie: Investeren in Bio-energie-projecten en Biobased innovaties
Kennissessie: Investeren in Bio-energie-projecten en Biobased innovaties Programma van de avond Welkom Proces van voorbereiding tot realisatie en exploitatie Hoe worden investeringsrisico s beperkt? Onderzoek:
Nadere informatieWindpark Zeewolde en gebiedsontwikkeling Oosterwold
Windpark Zeewolde en gebiedsontwikkeling Oosterwold Projectnummer: 353942 Referen ienummer: 110/353942/LV/D1 Datum: 9-8-2017 Aanvullend onderzoek Definitief Sweco De Holle Bilt 22 3732 HM De Bilt Postbus
Nadere informatieOp 30 september 2014 heb ik uw SDE-subsidieaanvraag ontvangen. Ik heb besloten voor uw project subsidie te verlenen tot een maximum van C ,00.
Gemeente Geldermalsen Afd./nr Rijksdienst voor Ondernemend 14.017511 n/a > Retouradres Postbus 10073, 8000 GB Zwolle Gemeente Geldermalsen T.a.v. de heer R. van Os Kuipershof 2 4191 KH GELDERMALSEN ľľ'i'lii'h'ľii'iľ-iľ
Nadere informatieWelkom bij de r-meeting
Welkom bij de r-meeting 25 januari 2017 Voor deelname aan de stellingen en paneldiscussie, log aub alvast in op www.menti.com met code 33 33 1 Programma 17:30 uur Opening. Marc Schmitz, Executive Director
Nadere informatieDriven By Values Concept document, uitsluitend voor discussiedoeleinden 2
In de ontwikkeling en realisatie van zonneweides kan de gemeente Maastricht verschillende rollen aannemen. De rol die ingenomen wordt tijdens het ontwikkel- en realisatietraject heeft invloed op de zeggenschap,
Nadere informatieEnergie Prestatie Keuring (EPK)
Energie Prestatie Keuring (EPK) Energie besparen wordt leuker, makkelijker en eenvoudiger! Stef Strik Barend van Engelenburg 14 januari 2016 ENERGIEBESPARING Waarom werkt(e) het nog niet zo lekker? Geen
Nadere informatieDRIJVEND ZONNEPARK HASKERVEEN
DRIJVEND ZONNEPARK HASKERVEEN Ten noordwesten van Heerenveen ligt zandwinplas Haskerveen. De plas is 8 hectare groot waarvan 10 hectare in eigendom is van het zandwinbedrijf Solid en 28 hectare van de
Nadere informatiealgemene vergadering van aandeelhouders nv zeeland seaports
algemene vergadering van aandeelhouders nv zeeland seaports datum vergadering: 18 december 212 agendapunt: 7 datum stuk: 26 oktober 212 onderwerp: Rapportage garanties NV Zeeland Seaports 212 1. Inleiding
Nadere informatieSamen duurzaam vooruit: Regie op windenergie Haven 8. Raadsinformatiebijeenkomst
Samen duurzaam vooruit: Regie op windenergie Haven 8 Raadsinformatiebijeenkomst 10-1-2019 Agenda Terugblik Windenergie; het waarom en de feiten Windmolens op Haven 8 Het Vervolgtraject Vragen? Historie:
Nadere informatieNordex Windturbine type
Vergelijking aannames Energie-U, Bosch & van Rijn, BvLW Aannames Energie-U/ Kema/ECN/BvLW Energie U Kema/ECN BvLW Eenheid Nordex Nordex Windturbine type N100 N100 Vermogen 2,5 2,5 2,5 MW Aantal 8 8 8 Totaal
Nadere informatieFinancieren van grote windprojecten Juni 2013. Vertrouwelijk NWEA Winddag
Financieren van grote windprojecten Juni 2013 Green Giraffe Energy Bankers gespecialiseerd in duurzame energie financieringen Focus op de duurzame energie: Green Giraffe Energy Bankers is opgericht door
Nadere informatieDRIJVEND ZONNEPARK KRÚSBEKKEN
DRIJVEND ZONNEPARK KRÚSBEKKEN Ten zuidoosten van Poppenwier en ten noordwesten van Akkrum ligt in de gemeenten Súdwest-Fryslân en Leeuwarden het langgerekte meertje Krúsbekken. Het meertje is ongeveer
Nadere informatieProgramma Kas als Energiebron
Programma Kas als Energiebron Studiegroep bio-energie, door en voor glastuinders Uitwisselen van kennis- en ervaring over bio-energie Onderwerp: beschikbaarheid en duurzaamheid houtige biomassa Datum:
Nadere informatieWindstudie als onderdeel van financiering. Bram de Roos Relatiemanager Energy & Climate 16 juni 2016
Windstudie als onderdeel van financiering Bram de Roos Relatiemanager Energy & Climate 16 juni 2016 0 Overzicht 1. Triodos in het kort 2. Belang van windstudie 3. Waarom gebruiken banken P90? 4. Standaard
Nadere informatieVraag- en antwoordlijst Windenergie op Goeree-Overflakkee Aanleiding
1 Vraag- en antwoordlijst Windenergie op Goeree-Overflakkee Versie: 25 april 2013 Opgesteld door: Windgroep Goeree-Overflakkee, gemeente Goeree-Overflakkee en provincie Zuid-Holland Aanleiding Waarom zijn
Nadere informatieVersnellingsagenda Windenergie. Discussienotitie voor gesprek met Provinciale Staten over de inzet op het realiseren van windenergie in de Provincie.
Versnellingsagenda Windenergie Discussienotitie voor gesprek met Provinciale Staten over de inzet op het realiseren van windenergie in de Provincie. INHOUDSOPGAVE 1. Aanleiding 2. Voortgang Windenergie
Nadere informatie