Windprojecten in de pijplijn tot 2020 en daarna. Focus op SDE en Financiering. NWEA Winddag Juni 2015

Transcriptie

1 Windprojecten in de pijplijn tot 2020 en daarna. Focus op SDE en Financiering NWEA Winddag Juni 2015

2 Deel 1: Windprojecten in de pijplijn, bottlenecks, flitspeiling Ruud van Rijn Bosch & Van Rijn Deel 2: Uitdaging SDE en financiering Ilse van Veghel Rebel Group Deel 3: Discussie

3 Projecten van Bosch & Van Rijn Deel 1: Projecten in de Pijplijn Voorstellen: Onafhankelijk adviesbureau Specialisatie Wind op Land Overheid en bedrijfsleven

4 Pijplijn WOL 2015 Onderzoek Bosch & Van Rijn Op basis van contacten met projectontwikkelaars en windturbinefabrikanten Circa 120 windprojecten Gecorrigeerd voor: Dubbelingen, Buiten-beleidlocaties, Amovering

5 Uitgangssituatie Er staat MW (12 juni 2015) Er is MW nodig om doel te behalen

6 Opgesteld vermogen (MW) Resultaten, wat komt erbij? : Netto nieuw vermogen Gemiddelde inschatting: MW min MW max MW Maximale inschatting Gemiddelde inschatting Minimale inschatting

7 Piek in 2020? Wordt alles wat in 2020 gepland is, ook werkelijk gebouwd? Hoeveel projecten schuiven door >2020? Hoeveel project gaan (voorlopig) niet door?

8 Geschat vermogen nieuw (MW) Tiphoogte en Vermogen Vermogen (linkeras) Tiphoogte (rechteras) Geschatte tiphoogte nieuw (m)

9 Bottlenecks? SDE subsidie 2018/2019/2020? Capaciteit Elektriciteitsnet? Kosten voor vreemd vermogen? Prijzen windturbines? Beschikbare kranen? Discussie: na deel 2.

10 Flitspeiling bij Initiatiefnemers* (1/2) (Respondenten vertegenwoordigen MW in ontwikkeling op land en MW offshore) Respondenten noemen de volgende bottlenecks : 65% noemt Onvoldoende SDE budget beschikbaar 65% noemt Vergunningen niet op tijd beschikbaar 55% noemt Rol van gemeenten en provincies 40% noemt Netaansluiting * Bosch & Van Rijn

11 Flitspeiling bij Initiatiefnemers* (2/2) Verbeterpunten: Geef zekerheid over beschikbaarheid SDE Toepassen van wetten en regels Ambtelijk en politiek draagvlak bij overheden PR, lobby en voorlichting Snelle evaluatie van voortgang energieakkoord Standvastig uitvoeren van beleid van rijk, provincie en gemeenten Ontwikkeling van onderop en participatie van lokale samenleving * Bosch & Van Rijn

12 Deel 2: Financierbaarheid - SDE Korte Intro Rebel Rebel: Financieel-Economisch Adviesbureau Ilse van Veghel: Krammer, Nijmegen-Betuwe, NOP Agrowind. Van eerste haalbaarheid tot en met financial close, en daarna. Agenda voor dit deel 1. Drie ontwikkelingen 2. De uitdaging: banking vs de banken 3. De uitdaging nader toegelicht 4. Bottleneck: zelfde project, minder financiering 5. De oplossingsrichting 6. Oproep aan EZ/ RvO en Financiers 12

13 Drie Ontwikkelingen 1. De SDE is voor 2015 substantieel gewijzigd: Gemeentedifferentiatie P50 subsidie ipv vastgestelde vollasturen De windfactor is vervangen door banking 2. Kleine ontwikkelaars realiseren grote parken: 2014: NOP Agrowind, Westermeerwind, Gemini In de pijplijn: Krammer, Wieringermeer, Fryslan, Flevo-regio s, etc. Financiering vindt plaats obv projectfinanciering 3. De balans van energiemaatschappijen kent grenzen: Heroverweging voor projectfinanciering voor grote projecten. 13

14 De uitdaging: banken vs. banking Projectfinanciering: zekere cash = king Zeker voor een bank: P90 windopbrengst Lening (minstens) een half jaar voor einde SDE afgelost Betrouwbare contracten en officiële subsidiereglementen SDE 2015 genereert in P90 niet langer 100% SDE Totaal SDE kan door intrede P50 beschikking groter zijn dan voorheen De SDE uitkering in P90 is voor meeste parken (fors) lager dan voorheen Dat betekent minder financieringsruimte voor onveranderde, of zelfs verbeterde, projecten. Banking lost dit probleem niet op, maar kan wel bijdrage aan oplossing. 14

15 De uitdaging nader toegelicht: 1. Projectfinanciering Zekerheid: in P90 genoeg buffers: Een Debt Service Coverage Ratio (DSCR) van ca. 1,20. Ter illustratie een lineaire aflossing: 20% 20% Bij grote projecten is de DSCR 1 op 1 maatgevend voor de financieringsruimte van het park. 20% 20% De beschikbare cash in een P90 scenario is leidend voor de leningsomvang. 15

16 De uitdaging nader toegelicht: 2. SDE wijziging Met de windfactor genereerde een park in een P90 scenario ook alle SDE-inkomsten: / Mwh Financierbare cashflow in P90 * 1,25 EUR 125 EUR 100 * 1,25 EUR 50 EUR 40 80% P50: 4800 / 1,25 P50: 6000 MWh 16

17 De bottleneck: Onveranderde projecten minder financiering In 2015 vervalt de windfactor: P90 inkomsten kleiner => minder financieringsruimte. / Mwh Financierbare cashflow in P90 / Mwh Financierbare cashflow in P90 EUR 125 EUR 100 EUR 50 EUR 40 80% P50: 4800 P50: 6000 Mwh P50: 6000 Mwh De situatie verschilt per project, afhankelijk van P50 en P90 MWh. SDE obv P50 ipv vollasturen kan in totaal meer inkomsten genereren, terwijl de financieringsruimte afneemt. 17

18 Banking: langere looptijd SDE bij MWh < P50 Banking: opsparen ongebruikte SDE In P90 is er altijd een 16 e jaar: Oplossingsrichting financiering: langere looptijd 18

19 Oplossingsrichting Condities tot grote projecten: Ca. 3 mnd grace period Ca. 6 mnd tail voor einde SDE Betekent: 14,25 jaar aflossing DSCR: ca 1,20 Tot 80% gearing Grace 3 mnd Aflossing: 14,25 jr SDE: 15 jaar Tail 6 mnd In 2015 dezelfde gearing bij: Ca. 3 mnd grace period 1 jaar tail dmv 16 e jaar Betekent: 14,74 jaar aflossing DSCR: ca 1,18 (tail is verdubbeld) Evt. cash sweep bij p50 productie Grace 3 mnd Aflossing: 14,75 jr SDE: 15 jaar Geeft dezelfde zekerheid & binnen SDE jaren afgelost. Tail 1 jr

20 Om die oplossing te realiseren: Oproep beleidsmakers: Verzorg duidelijke en officiele documentatie over functioneren banking (staatscourant - waardig). Biedt zekerheid over voorschot voor 16 e jaar, een verrekening in Q2 van het 17 e jaar is niet financierbaar. Oproep financiers: Doorgrondt & denk mee, voor elk project zal het net anders zijn. Overtuig de kredietcommissies van de zekerheden in nieuwe condities. 20

21 Dank voor de aandacht Vragen? - Nu - Tijdens borrel - Of wanneer dan ook Contact: Ilse van Veghel M: Ilse.vanVeghel@rebelgroup.com T: REBELGROUP.COM

22 Discussie 22 NWEA Winddag Juni 2015

23 Banking in de P50 casus Banking in plaats van de windfactor: Forward banking: niet benutte subsidiabele productie inhalen in latere jaren Backward banking: meenemen hogere productie dan maximale subsidiabele productie naar een volgend jaar SDE+ voorbeeld looptijd subsidie 5 jaar in MWh * Max 25% van subsidiabele jaarproductie Subsidiabele jaarproductie beschikking Gerealiseerde jaarproductie Uitgekeerd uit jaarproductie beschikking Uitgekeerd uit forward banking reserve Uitgekeerd uit backward banking reserve* 0 250* Totaal uitgekeerd in het jaar Uitkering cumulatief Eindjaarbalans van de reserve: Backward banking Forward banking Bron: RvO 23

24 Banking: langere looptijd SDE bij MWh < P50 In P90 is er altijd een 16 e jaar SDE+ Voorbeeld looptijd subsidie 5 jaar in MWh * Max 25% van subsidiabele jaarproductie Subsidiabele jaarproductie beschikking Gerealiseerde jaarproductie Uitgekeerd uit jaarproductie beschikking Uitgekeerd uit forward banking reserve Uitgekeerd uit backward banking reserve* Totaal uitgekeerd in het jaar Uitkering cumulatief Eindjaarbalans van de reserve: Backward banking Forward banking Bron: RvO Oplossingsrichting financiering: langere looptijd 24