Samenvatting. De NSDSK is specialist voor taal en gehoor, met de focus op het jonge kind

Transcriptie

1

2 Samenvatting De NSDSK is specialist voor taal en gehoor, met de focus op het jonge kind De NSDSK heeft haar missie als volgt verwoord: De NSDSK zet zich in voor een zo vroeg mogelijke signalering van doofheid, slechthorendheid en taalontwikkelingsstoornissen. De NSDSK diagnosticeert en behandelt dove en slechthorende cliënten en cliënten met taalontwikkelingsstoornissen De NSDSK ontwikkelt kennis en past deze toe, o.a. op het gebied van de ontwikkeling van kinderen met auditieve en communicatieve beperkingen en op het gebied van behandelmethodes en de effecten van interventies. Optimale maatschappelijke participatie van onze cliënten en optimale ontwikkeling van kinderen met een auditieve of communicatieve beperking staat voor de NSDSK centraal. In onze werkwijze zijn de volgende vier thema s leidend: Vroeg signaleren vroeg behandelen Open oog voor onderbelichte problemen Samen met de ouder Zorg en onderzoek sluiten naadloos aan De NSDSK heeft zowel een regionaal als een landelijk profiel. We bieden in Noord-Holland het hele spectrum van audiologische zorg voor kinderen en volwassenen op state-of-the-art niveau. Landelijk vervult de NSDSK daarboven een voorhoedepositie op het gebied van de zorg voor het jonge kind met auditieve en/of communicatieve beperkingen. De inzet voor de komende jaren is om deze voorhoedepositie vast te houden en verder te versterken. Dat doen we in nauwe samenwerking met onze cliënten, onze regionale samenwerkingspartners, onze Partners in Verstaan Auris en Pento, onze bijzonder hoogleraar prof. Carolien Rieffe van de Universiteit Leiden en de Kentalis onderzoeksgroep o.l.v. prof. Harry Knoors.

3 Onze uitdaging is om voorop te blijven lopen. Dat doen we op basis van expertise. We zetten in op onze sterke punten en die gaan we nog beter doen. Verder spelen we in op veranderingen in onze omgeving, zoals met ons nieuwe taalbeleid voor dove en slechthorende kinderen. Als innovatieve organisatie geven we nieuwe ideeën en initiatieven een kans. We houden goede aansluiting bij onze cliënten en cliëntorganisaties waaronder de dovengemeenschap. Onze uitdaging is om voorop te blijven lopen Ons meerjarenbeleid kan als volgt samengevat worden: De NSDSK staat voor innovatie De NSDSK is een betrouwbare samenwerkingspartner De NSDSK verbetert haar processen Van hieruit hebben we de volgende concrete onderwerpen benoemd, waar we de komende jaren aan gaan werken: Taalbeleid met natuurlijk communiceren en NmG+ verder implementeren Onderzoek doen naar effectiviteit van behandelingen op basis van de behandelmonitor Onderzoekslijn sociaal-emotionele ontwikkeling verder uitbouwen ACHN positioneren als hét audiologisch centrum voor het jonge kind Methodiekontwikkeling verder doorzetten Inzetten op productontwikkeling en productdifferentiatie Kwaliteit/cliënttevredenheid op peil houden Personeelsbeleid: inzetten op interne samenwerking en opleidingsbeleid Digitalisering verder brengen in onze zorg- en bedrijfsprocessen en zeker ook richting onze cliënten (social media) Goede en herkenbare communicatie De NSDSK in 2018 ademt dezelfde sfeer als de NSDSK in Grote betrokkenheid bij onze cliënten. Een drive om te innoveren, een informele cultuur en een lat die hoog ligt. We hebben ingespeeld op de veranderingen in het stelsel, nieuwe behandelmethodes geïntroduceerd, we publiceren regelmatig in de nationale en internationale tijdschriften en zijn tot nieuwe vormen van samenwerking met partnerorganisaties gekomen. Onze cliënten geven een hoge waardering aan onze bijdrage. In de branche staan we bekend als een betrouwbare partner en als een voorloper en vernieuwer in de zorg voor het jonge kind met gehoor- of taal/spraakproblemen. Buiten onze branche laten we ook van ons horen en we worden door het publiek gevonden voor vragen op ons vakgebied. We maken gebruik van eigentijdse vormen van digitale informatieoverdracht. De beste professionals in het veld werken graag bij de NSDSK, want daar gebeurt het.

4 Inleiding Op 9 juli 1953 werd in Amsterdam de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind, de NSDSK opgericht. Doel van deze stichting was om medische en sociale zorg en ondersteuning te bieden aan dove en slechthorende kinderen. In de afgelopen 60 jaar heeft de NSDSK naam gemaakt als een toonaangevende organisatie in dit werkveld, waarbij de meeste bekendheid is verkregen als de aanjager van vroege signalering van gehoorstoornissen. De neonatale gehoorscreening zoals wij die nu kennen mag worden aangemerkt als één van de grootste successen in secundaire preventie, met een bereik van meer dan 99%. Door zo vroeg mogelijk gehoorproblemen op te sporen, kan de behandeling zo vroeg mogelijk starten en zijn de resultaten optimaal. Op dit moment ondersteunt de NSDSK voor het hele land de neonatale gehoorscreening, vindt er diagnostiek, behandeling en begeleiding plaats in het Audiologisch Centrum Holland Noord (ACHN) in Alkmaar, wordt er vroegbehandeling aangeboden aan kinderen van 0 tot 5 jaar in de regio Noordwest Nederland en vindt er wetenschappelijk onderzoek plaats. In de afgelopen tien jaar is de scope van de NSDSK verbreed. Mede op verzoek van de zorgverzekeraars behandelt het ACHN de volledige populatie, ook oudere kinderen en volwassenen. Daarnaast is er de afgelopen jaren steeds meer aandacht gekomen voor taalontwikkelingsstoornissen (TOS), tot voor kort veelal ernstige spraak/taal moeilijkheden (ESM) genoemd. Het gaat daarbij om kinderen die een normaal gehoor en een normale verstandelijke ontwikkeling hebben, maar een specifieke stoornis op het gebied van taalbegrip en/of taalproductie. De NSDSK ziet deze kinderen in haar AC en heeft een breed aanbod aan vroegbehandeling voor deze groep ontwikkeld in Noordwest-Nederland. Ook op het gebied van taalontwikkelingsstoornissen zet de NSDSK zich in voor een zo vroeg mogelijke signalering omdat ook hier het effect van behandeling groter is naarmate je eerder start. De NSDSK is een zorgaanbieder en heeft geen onderwijs in haar portefeuille. Wel zet de NSDSK zich in voor een goede overdracht van de kinderen vanuit de vroegbehandeling naar het reguliere of speciale onderwijs. In al haar activiteiten is de NSDSK erop gericht dat cliënten met een auditieve en/of communicatieve beperking zo goed mogelijk kunnen deelnemen aan het maatschappelijke leven. Ambities van de vorige meerjarenstrategie In 2008 is het strategisch beleidsplan van de NSDSK vastgesteld, onder de titel Kwaliteit, Consolidatie en Groei. Kwaliteit werd aangemerkt als een centraal thema, waarbij toepassing van de cyclus van planning uitvoering terugkoppeling verbetering op elk niveau en op elk gebied centraal stond. De resultaten moesten onder andere meetbaar zijn in een gelijk-blijvende of hogere score op zowel cliënttevredenheidsonderzoek als op medewerkerstevredenheidsonderzoek. Consolidatie had betrekking op het behoud van de sterke positie van de NSDSK in het veld en op de verdere versterking van de bedrijfsvoering, kennisuitwisseling (zowel intern als extern) en netwerkvorming. Daarbij werd onder andere ingezet op strategische samenwerking met twee landelijke partnerorganisaties. Groei had met name betrekking op de uitbreiding van de zorg voor kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) en groei van de audiologie, maar ook verdere uitbouw van het gehele zorgaanbod en groei van het onderzoek.

5 Resultaten van de vorige meerjarenstrategie Terugkijkend kunnen we vaststellen dat de doelen van het strategisch beleidsplan over de hele linie zijn gehaald, zowel op het gebied van kwaliteit als van bedrijfsvoering. De beoogde groei in zowel zorg als onderzoek is gerealiseerd, in vijf jaar tijd is de omvang van de organisatie verdubbeld naar een omvang van bijna 100 fte, 150 medewerkers en ruim 8 miljoen euro omzet. Het ACHN ontvangt per jaar meer dan cliënten en draait een jaaromzet van bijna 2 miljoen euro. In de AWBZ-zorg is met name de behandeling van TOS sterk gegroeid. Op dit moment worden op 14 locaties TOS behandelgroepen aangeboden. Onze onderzoeksafdeling (O&O) is in fte s verdubbeld, waarbij 50% van de middelen extern worden verkregen. Sinds 2010 heeft de NSDSK een bijzondere leerstoel bij de Universiteit Leiden dat wordt ingevuld door prof. Carolien Rieffe. Karin Wiefferink is in 2012 bij haar gepromoveerd en andere collega s doen momenteel promotieonderzoek. Qua bedrijfsvoering (AO/IC, financiële planning) mag de NSDSK als een gezonde organisatie worden aangemerkt, die bedrijfsmatig in control is. De rapportages van de accountant bevestigen dit beeld. Er is een gezond eigen vermogen en de budgettering van de verschillende afdelingen binnen het geheel van de NSDSK is in balans. Wat betreft de kwaliteit heeft de kwaliteitscyclus breed ingang gevonden, is de HKZ- en FENACaccreditatie behouden en laten de cliënt- en medewerkerstevredenheidsonderzoeken zeer goede resultaten zien. De interne kennisuitwisseling is sterk verbeterd, er is een nauwe relatie tussen zorg en onderzoek, waardoor resultaten van onderzoek hun weg naar de praktijk vinden. Een van de voorbeelden daarvan is dat in deze periode de methodiek TOS is beschreven en daarna geactualiseerd. Deze methodiek wordt gehanteerd op alle behandelgroepen de Ster en is tot stand gekomen in een nauwe samenwerking tussen de wetenschappelijke inzichten, opgedaan door O&O en de praktijkervaringen op de behandelgroepen. Er is een start gemaakt met het vastleggen van de methodiek Doof/Slechthorend waarin alle kennis en expertise die in de organisatie zit is verzameld, vastgelegd en getoetst aan de huidige stand van de wetenschap. Onderdeel daarvan is het op schrift stellen van het taalbeleid, waarin is vastgelegd hoe binnen de NSDSK gehandeld wordt ten aanzien van het aanbieden van gebaren en gesproken taal. Daarbij is rekening gehouden met de technische ontwikkelingen en de daardoor veranderende hulpvraag van ouders en cliënten. De strategische samenwerking met landelijke partners is opgepakt door de vorming van de Coöperatie Partners in Verstaan met Auris en Pento in maart Daarmee staat er een gezonde en dynamische organisatie aan het begin van deze nieuwe meerjarenstrategie. In dit document wordt eerst onze missie en visie besproken, wordt vervolgens een korte schets gegeven van ontwikkelingen in de omgeving en wordt daarna aangegeven op welke wijze de NSDSK daarbinnen haar richting zal kiezen. NSDSK zet zich in voor een zo vroeg mogelijke signalering

6 Missie en visie Vroeg signaleren vroeg behandelen Bij jonge kinderen zijn de hersenen nog volop in ontwikkeling. Daarom is het belangrijk om zo vroeg mogelijk te beginnen met behandeling, zowel bij spraak- en taalproblemen als bij gehoorproblemen. Met de missie bedoelen we: Waartoe bestaan wij als NSDSK? Onze visie geeft weer op welke manier we deze missie willen realiseren Missie De NSDSK zet zich in voor een zo vroeg mogelijke signalering van doofheid, slechthorendheid en taalontwikkelingsstoornissen. De NSDSK diagnosticeert en behandelt dove en slechthorende cliënten en cliënten met taalontwikkelingsstoornissen. De NSDSK ontwikkelt kennis en past deze toe, o.a. op het gebied van de ontwikkeling van kinderen met auditieve en communicatieve beperkingen en op het gebied van behandelmethodes en de effecten van interventies. Visie Optimale maatschappelijke participatie van onze cliënten en optimale ontwikkeling van kinderen met een auditieve of communicatieve beperking staan voor de NSDSK centraal. Onze medewerkers hebben een grote betrokkenheid bij de cliënten en een drive om te innoveren. We hebben een informele cultuur en we leggen de lat hoog. In de branche staan we bekend als een betrouwbare partner en als een voorloper en vernieuwer in de zorg, met name voor het jonge kind met auditieve of communicatieve beperkingen. De volgende vier thema s zijn kenmerkend voor de NSDSK: Vroeg signaleren vroeg behandelen Open oog voor onderbelichte problemen Samen met de ouder Zorg en onderzoek sluiten naadloos aan Open oog voor onderbelichte problemen Wij vinden het belangrijk om te volgen hoe kinderen met beperkingen zich sociaal-emotioneel ontwikkelen. Ook zetten we ons in om steeds meer inzicht te krijgen in de behandeling van taalontwikkelingsstoornissen, van matig slechthorende kinderen en van kinderen met auditieve neuropathie. Samen met de ouder Een goede interactie tussen ouder en kind is heel belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen met auditieve of communicatieve beperkingen. Daarom richten we ons niet alleen op het kind, maar ook op de ouders en we bieden hen de handvatten om zelf hun kind optimaal te begeleiden. Zorg en onderzoek sluiten naadloos aan Het wetenschappelijk onderzoek bij de NSDSK is bedoeld voor de praktijk. Het onderzoek wordt gedreven door vragen vanuit de zorg en de zorg wordt gedreven door resultaten vanuit het onderzoek. We publiceren onze resultaten niet alleen, maar we passen ze direct toe in onze trainingen en in onze diagnostiek en behandeling. En dan nog: naam en merk Onze naam is en blijft NSDSK. Dat is het merk waarmee we positief bekend staan in de branche. We hanteren de afkorting als merknaam, maar de uitgeschreven versie, Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind wordt nog gebruikt in officiële documenten en geeft goed weer waar onze wortels liggen. We werken echter ook voor kinderen met een taalontwikkelingsstoornis en in ons AC zien wij ook volwassenen. Daarom hanteren we in ons logo en op onze site de pay-off Specialist voor taal en gehoor. Deze toevoeging is echter geen onderdeel van onze merknaam.

7 Van buiten naar binnen: omgevingsanalyse Bij de bepaling van onze strategie is het belangrijk dat we om ons heen kijken en een inschatting maken van te verwachten veranderingen in onze omgeving. Hieronder worden kort verschillende ontwikkelingen benoemd in het veld van doofheid/slechthorendheid (D/SH), taalontwikkelingsstoornissen (TOS), in politiek en maatschappij en in het veld van zorgaanbieders. D/SH De neonatale gehoorscreening is zeer succesvol waardoor de doelgroep goed bereikt wordt. Dankzij cochleaire implantaten (CI s) en verbeterde hoortoestellen krijgen de meeste dove en slechthorende kinderen steeds beter toegang tot gesproken taal. De sociaal-emotionele ontwikkeling van deze kinderen blijft een belangrijk aandachtspunt. Ook voor volwassenen biedt de technologie steeds meer perspectief, waarbij eenvoudiger problematiek door de audicien wordt behandeld en het AC de complexe vragen aangeboden krijgt. De technologische ontwikkelingen hebben impact op de dovengemeenschap en dovencultuur. Een belangrijk thema is de taal. De Nederlandse Gebarentaal (NGT) is een belangrijke verworvenheid, waar de dovengemeenschap voor heeft gevochten. Anderzijds zien we dat voor jonge kinderen met CI s het gesproken Nederlands beter binnen bereik komt, mits dit goed ondersteund en gestimuleerd wordt. We zien dat veel van deze kinderen een voorkeur ontwikkelen voor gesproken taal boven gebarentaal. TOS Op het gebied van taalontwikkelingsstoornissen (TOS), tot voor kort veelal ernstige spraak/taalmoeilijkheden (ESM) genoemd, is veel onduidelijkheid en discussie over de aard van de problematiek en over de effectiviteit van interventies. Wel is er brede overeenstemming onder professionals dat het gaat om een groot aantal kinderen, in de orde van 5% van de populatie. In de afgelopen jaren is de zorg voor deze categorie kinderen zeer sterk in omvang gegroeid, de grote meerderheid van kinderen in het Cluster 2 onderwijs heeft TOS. Knelpunt in de zorg voor kinderen met TOS is dat de diagnose vaak relatief laat gesteld wordt, waardoor behandeling minder effectief is. De landelijke introductie van het signaleringsinstrument taalontwikkeling op tweejarige leeftijd (een samenwerking van NCJ en NSDSK) in de jeugdgezondheidszorg zal naar verwachting bijdragen aan vroegere diagnostiek en behandeling. In algemene zin is te verwachten dat de aandacht voor taalvaardigheid in onze steeds complexere maatschappij groot zal blijven, maar dat er enige tegendruk zal ontstaan gezien de relatief hoge kosten van behandeling van TOS. Mede vanuit dat perspectief is het van belang om effectiviteitsonderzoek te doen en om inzicht te krijgen in prijs/kwaliteitsverhouding van behandelingen. Politiek en maatschappij Dit brengt ons op de politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Verwacht mag worden dat kostenbeheersing in de zorg ook de komende jaren op de politieke agenda blijft staan. Deze wordt momenteel gekoppeld aan decentralisatie van taken en eigen verantwoordelijkheid van burgers. Voor onze branche heeft het met name impact op de AWBZ-zorg. Via het traject Verbindend Vernieuwen zal onze vroegbehandeling naar verwachting in 2015 overgaan naar de curatieve zorg (zorgverzekeringswet). Daarmee komt de vroegbehandeling, net zoals nu al het audiologisch

8 centrum, onder het hoofdlijnenakkoord, waardoor de groeimogelijkheden naar verwachting beperkt zullen zijn en er meer nadruk komt op marktwerking. De eisen aan transparantie van de zorgaanbieder worden steeds hoger en het is zaak om daarop in te spelen, onder andere door de deskundigheidseisen aan de zorgverleners beter te definiëren. Ook het onderwijs ontkomt niet aan veranderingen. Het speciaal onderwijs voor onze doelgroepen, cluster 2 genaamd, moet zich in aparte instellingen organiseren. Het ziet er naar uit dat in ons verzorgingsgebied drie instellingen actief worden, te weten Auris, Kentalis en de nieuwe instelling VierTaal, bestaande uit de cluster 2 onderdelen van Orion, Surplus, Haaglanden en Speciaal Onderwijs Almere. Een ander belangrijk thema is de landelijke doorontwikkeling van de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) waarbij het accent ligt op taalachterstanden. Een beperkt gedeelte van de doelgroep van de VVE heeft een taalachterstand als gevolg van een taalstoornis en het is belangrijk om deze kinderen een adequaat behandelaanbod te bieden. De NSDSK wil dit oppakken voor het verzorgingsgebied Noordwest Nederland. Tenslotte zal de rol van de gemeente in de jeugdzorg aanzienlijk groter worden en het is van belang dat de specialistische zorg die wij bieden goed aansluit bij de eerstelijnszorg die de gemeenten organiseren en bij de aanpalende specialistische zorg. Met name met de Gemeente Amsterdam zijn hierover nu al veel contacten op verschillende niveaus. In de VTOvroeghulp werken we intensief samen met collegainstellingen zoals MOC Het Kabouterhuis. De NSDSK onderhoudt daarnaast een veelheid aan samenwerkingsrelaties in het veld. Zonder uitputtend te zijn noemen we de JGZ-instellingen en het RIVM, onze verwijzers naar ACHN en Vroegbehandeling, scholen/ onderwijsinstellingen, UMC s en ziekenhuizen in ons verzorgingsgebied, zorgverzekeraars en zorgkantoren, koepelorganisaties, patiëntenorganisaties, gemeentes en rijksoverheid en onze wetenschappelijke partnerorganisaties. Veel van deze partnerorganisaties hebben een positie in de keten van de zorg en het is voor onze cliënten van belang dat de overgangen in de keten zo soepel mogelijk zijn. De NSDSK blijft zich hiervoor inzetten. Onze relaties met deze verschillende partijen zijn natuurlijk divers, maar de rode draad is dat de NSDSK een betrouwbare samenwerkingspartner is, die duidelijk aangeeft wat zij kan bieden en dit ook waarmaakt. Zorgaanbieders in de ZG In het veld van de zorgaanbieders in de zintuiglijk gehandicaptenzorg (ZG) auditief en communicatief is Kentalis veruit de grootste aanbieder met een behandelaanbod voor alle categorieën en verspreid over heel Nederland. De NSDSK heeft in 2012 met de Koninklijke Auris Groep en Pento de Coöperatie Partners in Verstaan opgericht, waar het AC Utrecht in ondergebracht is. Qua profiel vullen de organisaties elkaar aan, NSDSK heeft de focus op het jonge kind; Auris heeft de focus op het onderwijs en Pento op de audiologie. Geografisch is er vrijwel geen overlap. Naast Kentalis en Partners in Verstaan zijn er nog enkele andere aanbieders in specifieke niches of met een gecombineerd pakket, waarbij bijvoorbeeld naar revalidatie ook audiologie wordt geboden. Er tekenen zich op dit moment geen grote verschuivingen in dit veld af, de organisaties weten elkaar in voldoende mate te vinden en er is op specifieke domeinen, zoals tussen de onderzoeksgroepen van Kentalis en NSDSK, goede samenwerking. In algemene zin lijkt de consolidatiebeweging van organisaties in de zorg over haar hoogtepunt heen. Juist kleine aanbieders en aanbieders met vernieuwende concepten, zoals Buurtzorg en sommige ZBC s zijn in opkomst.

9 Van binnen naar buiten: interne analyse van de NSDSK We schetsen de NSDSK van dit moment, met zo hier en daar een doorkijkje naar de toekomst. Strategische niche Er is de afgelopen jaren gediscussieerd of de samenwerking binnen Partners in Verstaan zou moeten leiden tot verdere integratie en een mogelijke fusie. NSDSK heeft in 2013 besloten om binnen Partners en Verstaan de krachten te bundelen met behoud van zelfstandigheid. Reden hiervoor is dat de korte lijnen en de interactie tussen zorg en onderzoek, in feite de belangrijkste troeven van de NSDSK, op die manier het beste geborgd zijn. In deze paragraaf kijken we van binnen naar buiten. Hierbij is het van belang om onderscheid te maken naar het landelijke niveau en naar het regionale niveau. In Noord-Holland Noord is de NSDSK de enige aanbieder van audiologische zorg voor kinderen en volwassenen en bestrijkt zij het hele spectrum op state-of-the-art niveau. Als landelijke speler richt de NSDSK zich primair op het jonge kind (0 tot 5 jaar) met auditieve en/of communicatieve beperkingen. Uiteraard komen, met het jonge kind, direct de ouders, familie en het netwerk van het jonge kind in beeld. Deze niche, het jonge kind, is klein genoeg om een toonaangevende speler te kunnen zijn en groot genoeg om te dienen als basis voor continuïteit van de organisatie. Onze focus op het jonge kind wordt gevoed vanuit de verschillende afdelingen, die elk hun eigen perspectief meebrengen. De VOG (vroegtijdige onderkenning gehoorstoornissen) kijkt naar het pasgeboren kind en overziet de secundaire preventie, het ACHN brengt met name diagnostische expertise in, de afdeling Vroegbehandeling richt zich op de behandeling van kinderen tussen 0 en 5 jaar en de afdeling O&O (onderzoek en ontwikkeling) verricht praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek naar deze zelfde doelgroep. Door deze perspectieven te bundelen, slagen we erin om voortrekker te zijn in de zorg voor het jonge kind met auditieve en/of communicatieve beperkingen. We werken als gezegd breder, zo zien we volwassenen in het AC, vindt er onderzoek naar tinnitus plaats en verkennen we de behoefte aan ambulante zorg voor kinderen op schoolgaande leeftijd. De NSDSK heeft een T profiel, waarbij de verticale lijn in de letter T de focus op het jonge kind symboliseert. De horizontale

10 lijn staat voor de andere activiteiten van de NSDSK. De activiteiten in de breedte en de diepte versterken elkaar. Zo is het bijvoorbeeld van belang om als AC het hele spectrum van zorg te bieden, want op die manier voorkom je een kokervisie en blijf je aantrekkelijk voor de beste professionals. Geografische positie Het verzorgingsgebied van de NSDSK is primair Noordwest-Nederland (de provincie Noord-Holland en het noordelijke deel van de provincie Zuid-Holland). Wat betreft de kennisontwikkeling en -overdracht en de vroege signalering is de NSDSK echter een landelijke speler. Deze situatie bestaat al lang en blijkt goed werkbaar. Het vraagt uiteraard veel overleg en afstemming met partners op zowel landelijk als regionaal niveau. Belangrijk voordeel van de concentratie van de zorg in Noordwest-Nederland is dat de fysieke afstanden tussen de verschillende locaties nog redelijk te overbruggen zijn. Dat is een belangrijke voorwaarde voor een goede interne samenwerking. Eén van de belangrijkste troeven van de NSDSK is de interactie tussen medewerkers in de vroegsignalering, diagnostiek, behandeling, het onderzoek en de support staf, waardoor de organisatie snel kan schakelen en daadwerkelijk nieuwe inzichten doorvoert in de zorg. De NSDSK streeft ernaar haar behandelaanbod zo goed mogelijk te spreiden in haar verzorgingsgebied, zodat intensieve zorg thuisnabij voor de cliënten wordt aangeboden. Op dit moment werken we vanuit 14 locaties in Noordwest-Nederland. Cultuur en personeel De NSDSK kent over de hele linie een innovatieve en professionele cultuur, waarbij niet in domeinen wordt gedacht maar in het belang van onze cliënten. Het opleidingsniveau is zeer hoog, 85% van de medewerkers heeft een HBO- of WO-opleidingsniveau. De NSDSK blijkt een aantrekkelijke werkgever te zijn voor de meest ambitieuze professionals in dit veld. De korte lijnen en de slagvaardigheid van de organisatie worden regelmatig door medewerkers genoemd. In het medewerkersonderzoek van 2013 scoorden zowel de over-all tevredenheid als de uitspraak De NSDSK is een innovatieve organisatie een 8,3 op een 10-puntsschaal. De cultuur van de NSDSK is informeel, de lijnen zijn kort, de meeste medewerkers kennen elkaar en weten waar anderen mee bezig zijn. In de afgelopen jaren is, ondanks de groei van de organisatie, de samenwerking tussen en binnen de verschillende afdelingen van de NSDSK ingrijpend verbeterd. Toch liggen hier liggen nog kansen voor verdere verbetering. Met name de samenwerking tussen enerzijds het ACHN en anderzijds de Vroegbehandeling en O&O zal in de komende jaren versterkt worden. Ook blijft het een aandachtspunt om de medewerkers op de verschillende decentrale locaties voldoende gelegenheid te bieden tot intervisie en contact met collega s elders. Doorontwikkeling van medewerkers en professionele uitwisseling zijn cruciaal voor de NSDSK. De verdere ontwikkeling van ICT hulpmiddelen (electronische leeromgeving, electronisch cliëntdossier, social media) zal hierbij ondersteunend zijn. Kwaliteit, veiligheid en cliënttevredenheid De NSDSK krijgt positieve feedback van haar cliënten. De meest recente onderzoeken geven een waardering in de range van 8,0 tot 8,6 op een 10-puntsschaal. Ook de feedback vanuit de jeugdgezondheidszorg (JGZ), onze klanten bij de neonatale gehoorscreening is zeer

11 positief. Kwaliteitsbeleid staat hoog in het vaandel. De NSDSK is HKZ- en FENAC gecertificeerd. Bij de HKZaudits is door het Keurmerkinstituut aangegeven dat de kwaliteit bij de NSDSK gedragen wordt door de medewerkers en dat de professionaliteit van de medewerkers op een zeldzaam hoog niveau ligt. De volwassenheid van het kwaliteitsmanagementsysteem biedt ons de mogelijkheid dit verder te verdiepen en ons op de hele kwaliteitscyclus te richten, niet alleen plan-do maar ook check-act, zodat de continue verbetering geborgd is. Voor de komende jaren is het zaak dit niveau vast te houden en dat betekent dus: niet stilstaan maar doorontwikkelen! Veiligheid is een belangrijk onderwerp binnen NSDSK, zowel veiligheid voor de klant als veiligheid voor de medewerker. Op groepsniveau vinden risicoinventarisaties plaats, die meegenomen worden in het individuele behandelplan van onze cliënten. Op basis van de uitkomsten van risico-inventarisaties en naar aanleiding van incidenten (FOBO s) worden maatregelen genomen met als doel de continue verbetering van de dienstverlening. Daarnaast zijn er verscheidene meldcodes van kracht, waaronder de meldcode signalering kindermishandeling. Voor medewerkers wordt veiligheid geborgd in verschillende protocollen, RI&E s en BHV, en worden geregeld op alle locaties BHV-oefeningen uitgevoerd. Voor zowel klanten als medewerkers is tevens laagdrempelige toegang gerealiseerd tot interne en externe vertrouwens-personen. De NSDSK onderhoudt op verschillende niveaus een intensief contact met haar cliënten, zowel op de behandelgroepen als via de cliëntenraad en via de contacten met de cliëntorganisaties, waaronder de dovengemeenschap. Het zorgproces is een interactieproces waaraan onze cliënten en wij gezamenlijk vorm geven. De rol van ouder ten opzichte van het jonge kind met auditieve en/of communicatieve beperkingen is cruciaal, vandaar dat de inbreng en participatie van ouders voor de NSDSK een centraal thema blijft. We gaan de komende jaren steeds meer gebruik maken van moderne digitale communicatiemethoden, o.a. ten behoeve van de ouders van de kinderen die bij ons in behandeling zijn. Praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek De NSDSK heeft een sterke reputatie op het gebied van haar praktijkgerichte wetenschappelijk onderzoek. In dit veld moet de expertiseontwikkeling van de zorgaanbieders zelf komen. Alleen Kentalis en de NSDSK zijn op dit moment de erkende expertiseorganisaties in de extramurale behandeling (AWBZ). De

12 NSDSK zet in op verdere groei en versterking van het onderzoek, gebaseerd op externe financiering die veelal in competitie verkregen moet worden. Ook de ondersteuning van ons onderzoek door de Stichting Fonds voor het Dove en Slechthorende Kind is voor de NSDSK van grote betekenis. De bestaande samenwerkingsrelaties, met name met de onderzoeksgroep van onze bijzonder hoogleraar prof. Rieffe (Universiteit Leiden), met de collega s in Partners in Verstaan en Kentalis en met het AC van het VUmc bieden een uitstekende basis voor onze onderzoeksambities. In de komende jaren gaan we de samenwerking tussen het ACHN en de afdeling O&O versterken, waardoor de audiologische aspecten duidelijker in ons onderzoeksprofiel naar voren komen. We ambiëren voor het ACHN een positie als het audiologisch centrum voor het jonge kind, met andere woorden, het audiologisch centrum dat op het gebied van diagnostiek van gehoor- en spraaktaalproblemen bij jonge kinderen voorop loopt en zo ook door de collega s in het land gezien wordt. Onze focus op praktische toepasbaarheid van onderzoeksresultaten blijft gehandhaafd, wij hebben niet de infrastructuur voor basic science, maar we zorgen wel dat we hierbij aansluiting houden. Onze behandelmonitor is een belangrijke troef voor de komende jaren. In deze monitor worden steeds meer cliëntgegevens vastgelegd, zodat we duidelijker uitspraken kunnen doen over het effect van onze interventies. Een gezonde bedrijfsvoering Als gevolg van de verbeteringen vanuit het vorige meerjarenplan staat er een solide organisatie, waarbij rollen en verantwoordelijkheden duidelijk zijn en waarbij kostenbewustzijn organisatiebreed aanwezig is. De NSDSK blijft echter, ook met enige toekomstige groei, een relatief kleine zorgaanbieder, die actief is in verschillende domeinen. Dat stelt hoge eisen aan de bedrijfsvoering en het is van belang om de hoge kwaliteit die de afgelopen jaren is gerealiseerd in de komende jaren vast te houden. In algemene zin willen we de kwaliteit van onze bedrijfsvoering vooral borgen door enerzijds de functies aantrekkelijk te houden voor goede mensen en anderzijds back-ups en kleine teams te organiseren zodat de functies minder persoonsafhankelijk worden. We leggen jaarlijks in ons jaarverslag verantwoording af over ons financieel beleid. Ook in de komende jaren houden we vast aan de uitgangspunten dat de afdelingen in principe op eigen inkomsten moeten kunnen draaien (dus ieder voor zich financieel gezond zijn) en dat de bekostiging door zorgkantoren en zorgverzekeraars de basis voor onze financiering vormt. Eerder is aangegeven dat we de komende jaren een blijvende druk op de zorguitgaven verwachten. Om deze het hoofd te bieden is het van belang om te blijven investeren in onderzoek en evidence based methodologie (behandelmonitor), om pilots te ontwikkelen voor nieuwe interventiemethoden en om te differentiëren in producten, o.a. in samenwerking met onderwijs en gemeenten. Op die manier blijven we een stap voor de ontwikkelingen uitlopen en kunnen we, als dat nodig is, tijdig schakelen. Ook hechten we belang aan goede verantwoording en transparantie in de richting van onze financiers. De NSDSK heeft een inhaalslag gemaakt op het gebied van ICT maar benut de mogelijkheden van digitalisering nog niet volledig. Onze cliënten verwachten meer digitale informatie en onze medewerkers maken steeds meer gebruik van digitale workflows en hebben daar terecht ook steeds hogere verwachtingen van.

13 Hoofdlijnen van beleid Op basis van bovenstaande analyse kunnen we stellen dat de NSDSK klaar is voor de toekomst. Als relatief kleine zorgaanbieder met een duidelijke strategische niche, zal onze toekomst voornamelijk bepaald worden door ons vermogen om te excelleren. Vooroplopen door expertise. Als het ons lukt om onze voorhoedepositie vast te houden en verder uit te bouwen en dat betekent dus voortdurend doorontwikkelen en innoveren dan blijven we relevant voor onze cliënten, interessant voor onze samenwerkingspartners en aantrekkelijk voor onze medewerkers. Uiteraard kunnen we niet precies voorspellen hoe het stelsel, de politiek en de financiering zich ontwikkelen. We onderkennen verschillende risico s, met name een druk op de kosten en een mogelijke toename van de concurrentie, maar de manier waarop en de mate waarin zijn ongewis. De NSDSK gaat in haar meerjarenstrategie uit van haar eigen kracht en potentieel. Daarom willen we zorgen dat de organisatie robuust én flexibel is, zodat we de komende jaren succesvol kunnen inspelen op de veranderingen die ongetwijfeld op ons afkomen. En een deel van de veranderingen in dit veld zullen wij zelf in gang zetten. Optimale maatschappelijke participatie van onze cliënten en optimale ontwikkeling van kinderen met een auditieve of communicatieve beperking staat voor de NSDSK centraal. Om dit te bereiken kiezen we voor de volgende drie hoofdlijnen: De NSDSK staat voor innovatie De NSDSK is een betrouwbare samenwerkingspartner De NSDSK verbetert haar processen Hieronder worden deze drie hoofdlijnen toegelicht en worden concrete actiepunten benoemd. Daarna volgt een korte typering van de NSDSK in De NSDSK staat voor innovatie Onze uitdaging is om voorop te blijven lopen. Immers, op basis van nieuwe inzichten en nieuwe methoden kunnen we nog betere resultaten bereiken voor onze cliënten. Voorop blijven lopen doen we op basis van onze expertise en onze focus. We zetten in op onze sterke punten en die gaan we nog beter doen. We spelen in op veranderingen in onze omgeving en we geven nieuwe ideeën en initiatieven een kans. Een aantal belangrijke concrete acties voor de komende jaren wordt hieronder genoemd. Taalbeleid De NSDSK heeft als eerste zorgaanbieder haar taalbeleid aangepast. In ons taalbeleid staan natuurlijk communiceren en de toepassing van gesproken Nederlands, maximaal ondersteund met gebaren (NmG+) centraal. De NSDSK zal de komende jaren het taalbeleid verder implementeren, onderzoek verrichten naar de resultaten en investeren in een electronische leeromgeving voor ouders en medewerkers. Daarbij behoudt de NSDSK haar aansluiting bij en inzet voor de dovencultuur. Behandelmonitor De NSDSK investeert in haar behandelmonitor en loopt landelijk voorop met effectiviteitsonderzoek naar behandeling. De komende jaren zal onderzoek gedaan worden naar zowel de D/SH als de TOS populatie. Nieuwe inzichten uit het onderzoek worden rechtstreeks vertaald naar de behandelpraktijk, waardoor wij best practice behandeling bieden en daarin als referentiepunt kunnen dienen voor de maatschappelijke business case op dit onderwerp. Sociaal-emotionele ontwikkeling De NSDSK werkt de onderzoekslijn met prof. Rieffe op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling

14 van kinderen verder uit. Het onderzoek naar matig slechthorende kinderen past in dit programma. Er wordt geïnvesteerd in longitudinale analyse en in de verdere ontwikkeling van Emotieweb, een database over sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. ACHN: Hét audiologisch centrum voor het jonge kind Het ACHN blijft een toonaangevend audiologisch centrum in de volle breedte, voor kinderen en volwassenen. Daarnaast wordt in de komende jaren voor het ACHN een landelijke positie beoogd als bijzonder expertisecentrum voor het jonge kind. Nieuwe diagnostische methoden en inzichten vinden hier hun start, het onderzoek van de NSDSK krijgt duidelijker audiologische accenten (o.a. in onderzoek naar auditieve neuropathie) en de behandelmonitor krijgt steeds meer audiologische data. Methodiekontwikkeling Na de methodiek TOS wordt ook de herziene methodiek D/SH geïmplementeerd. Methodiek staat niet stil maar blijft zich ontwikkelen met inzichten vanuit de praktijk en het onderzoek. De NSDSK blijft zich inzetten om wetenschap en zorg met elkaar te verbinden. Centraal element in onze methodiek is de ouderparticipatie, want deze is cruciaal voor succesvolle behandeling. Productontwikkeling en productdifferentiatie In de komende jaren krijgen nieuwe ideeën en initiatieven een kans. Er is ruimte om iets uit te proberen, soms zal het daarbij blijven, maar in andere gevallen kunnen deze ideeën aan de basis staan voor nieuwe lijnen van de NSDSK in de toekomst. Eén nieuw product is Taaltijd, een korte behandelvorm, met name geschikt voor cliënten die de stap naar een behandelgroep te groot vinden. Taaltijd is als pilot succesvol uitgeprobeerd en zal nu op een tweede en mogelijk derde locatie worden ingezet. Een ander innovatief idee is de opzet van een Kennisnetwerk waarbij de NSDSK opleidingen en trainingen verzorgt, zoals nu al gebeurt bij de VOG en het project Emotieweb. Gedacht wordt aan de TOS-methodiek ten behoeve van logopediepraktijken. In de komende vijf jaar zullen we minstens vijf van deze initiatieven ontwikkelen en verkennen. De NSDSK is een betrouwbare samenwerkingspartner In het complexe veld waarin wij actief zijn, met veel onderlinge afhankelijkheid en veel dynamiek, is het van groot belang om een heldere positie in te nemen, zichtbaar te zijn en te doen wat je afspreekt. In de eerste plaats natuurlijk in de relatie met onze cliënten. We willen voor onze cliënten een betrouwbare en gewaardeerde partner zijn en blijven. Daartoe toetsen we regelmatig de tevredenheid van onze cliënten en zoeken we de dialoog met onze Cliëntenraad en de landelijke cliëntenorganisaties. Een betrouwbare samenwerkingspartner zijn wij ook in de relaties met collega-organisaties. We werken samen met collegazorgaanbieders, gemeenten, onderwijsinstellingen, verwijzers, zorgverzekeraars en andere stakeholders om te komen tot optimale ketenzorg, steeds met het doel om onze cliënten optimale kansen te bieden tot ontwikkeling en maatschappelijke participatie. Onze samenwerking met de JGZ en het RIVM is cruciaal voor de vroege signalering. Via een goede aansluiting met de eerste lijn moeten kinderen zo snel mogelijk op de juiste plaats terecht komen. Ook zetten we ons in voor een soepele overgang voor kinderen vanuit de vroegbehandeling naar het onderwijs. Wij zoeken hiertoe de samenwerking op met de Cluster 2 Instellingen. In de audiologische zorg werken we samen met collega audiologische centra en zijn we voornemens om extra in te zetten op de samenwerking met het VU medisch

15 centrum, waarmee we gezamenlijk de opleiding tot audioloog vormgeven, intensief samenwerken in de patiëntenzorg en een gezamenlijke onderzoeksbelangstelling delen. Ook in onze relatie met de zorgverzekeraars staan wij voor helderheid, betrouwbaarheid en transparantie. Naast de cliënten en bovengenoemde ketenpartners werkt de NSDSK in het bijzonder samen met de volgende partijen: Onze Partners in Verstaan Auris en Pento Dit is de belangrijkste strategische samenwerking van de NSDSK. De komende jaren zal de onderlinge kennisuitwisseling en gezamenlijke productontwikkeling centraal staan. Zo wordt er gewerkt aan een gezamenlijk Spraak/taal expertiseteam (STET), is er een gezamenlijke onderzoeksagenda ontwikkeld, wordt het kwaliteitsbeleid afgestemd en vindt benchmarking plaats in de audiologie. Ook wordt een gezamenlijke verkenning uitgevoerd naar ketenzorg. In de komende jaren zal worden bezien of de positie van het AC Utrecht, als dochter van de drie partnerorganisaties, aangepast moet worden. Universiteit Leiden: bijzonder hoogleraar namens de NSDSK prof. Carolien Rieffe De gezamenlijke onderzoekslijn naar de sociaalemotionele ontwikkeling van de verschillende groepen kinderen zal de komende jaren verder ingevuld worden voor verschillende doelgroepen, waaronder matig slechthorende kinderen en kinderen met TOS. Kentalis onderzoeksgroep o.l.v. prof. Harry Knoors De onderzoeksagenda s van Kentalis en NSDSK sluiten goed op elkaar aan. Landelijk zijn dit de twee expertiseorganisaties in de AWBZ. De focus van Kentalis is breder dan van de NSDSK. In de komende jaren zal de samenwerking verder uitgebouwd worden met meer projecten en met duidelijke afspraken wie waarin het voortouw neemt. De NSDSK verbetert haar processen Naast bovenstaande punten, die vooral betrekking hebben op ons primaire proces (zorg, onderzoek) en de samenwerking met cliënten en andere partners, hebben we ook onze ambities voor de ontwikkeling van onze organisatie. Hierbij staat het voortdurende verbeteren van onze processen centraal. Dit zal in elk geval zichtbaar worden in onderstaande concrete punten Kwaliteit/cliënttevredenheid De NSDSK beoogt haar cliënttevredenheid op peil te houden en haar kwaliteitsbeleid verder te ontwikkelen met aandacht op de hele cyclus, dus niet alleen plan-do maar ook check-act. De HKZ- en FENACaccreditatie blijft behouden en er zal regelmatig cliënttevredenheidsonderzoek gedaan worden. Personeelsbeleid De NSDSK beoogt de medewerkerstevredenheid op peil te houden en een aantrekkelijke werkgever te blijven voor de beste professionals in dit veld. De NSDSK gaat de komende jaren de interne samenwerking tussen de afdelingen verder versterken en de mogelijkheden voor opleiding/ontwikkeling, intervisie en het volgen van interne en externe masterclasses uitbreiden. Digitalisering De NSDSK gaat in de communicatie met cliënten, eigen medewerkers en omgeving meer gebruik maken van de mogelijkheden van ICT: electronisch cliëntdossier, electronische leeromgeving, apps, digitale workflows en social media. We zetten ons in voor de

16 koppeling van het CANG (applicatie voor de neonatale gehoorscreening) met de applicaties van de JGZ en de audiologische centra. Op het gebied van digitalisering zijn wij aan het einde van deze vijfjaarsperiode op zijn minst state of the art binnen de branche en zijn er op zijn minst enkele ICT-projecten waarin wij voorop lopen. we worden door het publiek gevonden voor vragen op ons vakgebied. We maken gebruik van eigentijdse vormen van digitale informatieoverdracht. De beste professionals in het veld werken graag bij de NSDSK, want daar gebeurt het. Communicatie De NSDSK laat van zich horen, zowel binnen haar branche als daarbuiten. We brengen ons werk onder de aandacht in de vakmedia maar ook breder. Ons materiaal heeft een eigentijdse en herkenbare uitstraling. We maken actief gebruik van social media in onze communicatie met cliënten en we integreren deze toepassingen in ons zorgaanbod. De NSDSK in 2018 De NSDSK in 2018 ademt dezelfde sfeer als de NSDSK in Grote betrokkenheid bij onze cliënten. Een drive om te innoveren, een informele cultuur en een lat die hoog ligt. We hebben ingespeeld op de veranderingen in het stelsel, de overgang van AWBZ naar Zorgverzekeringswet, de zwaardere rol van de gemeenten, de instellingsvorming Cluster 2. We hebben nieuwe behandelmethodes geïntroduceerd, publiceren regelmatig in de nationale en internationale tijdschriften en zijn tot nieuwe vormen van samenwerking met partnerorganisaties gekomen. We zijn een stukje gegroeid in omvang en combineren nog steeds ons regionaal zorgaanbod met een landelijke expertisefunctie. Onze cliënten geven een hoge waardering aan onze bijdrage. In de branche staan we bekend als een betrouwbare partner en als een voorloper en vernieuwer in de zorg voor het jonge kind met gehoor- of taal/spraakproblemen. Buiten onze branche laten we ook van ons horen en Lutmastraat GX Amsterdam Telefoon: Fax: Website: