Provinciaal onderzoek naar de effecten van de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches

Transcriptie

1 Provinciaal onderzoek naar de effecten van de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches

2 1 Colofon Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches in Overijssel 2015 Provinciaal onderzoek naar de effecten van de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches Oktober 2015 In opdracht van de provincie Overijssel en de deelnemende gemeenten Liselot ter Harmsel MSc Drs. Marieke van Vilsteren Sportservice Overijssel Hogeland AZ Zwolle Overname van dit rapport of gedeelten daaruit is toegestaan, mits de bron wordt vermeld.

3 2 Voorwoord pagina 4 Samenvatting, conclusies en aanbevelingen pagina 6 1. Inleiding pagina Achtergrond 1.2 Doel- en vraagstelling 1.3 Indeling rapport 2. Onderzoeksopzet pagina Onderzoeksgroep 2.2 Procedure 2.3 Vragenlijst 2.4 Analyse 2.5 Vergelijkbaarheid met andere onderzoeken 2.6 Kanttekening 3. Respons en achtergrondkenmerken pagina Respons 3.2 Achtergrondkenmerken 4. Werkgeverschap pagina Functie 4.2 Werkgever en dienstverband 4.3 Werkgebied en sectoren 5. Doelstellingen pagina Landelijke doelstellingen 5.2 Gemeentelijke doelstellingen 6. Inzet en werkzaamheden pagina Doelgroepen 6.2 Taken 6.3 Onderwijs 6.4 Sport 6.5 Kunst en Cultuur 6.6 Andere sectoren 7. Opbrengsten pagina Ledenwinst sportvereniging 7.2 Deelname sport- en beweegactiviteiten 7.3 Deelname culturele activiteiten 7.4 Bijdrage aan doelstellingen 8. Uitvoeringsproces pagina Tevredenheid over taken, rollen en werkwijzen 8.2 Samenwerking 8.3 Randvoorwaarden 8.4 Succes- en faalfactoren Bijlagen pagina 42

4 3

5 4 Geachte lezer, In 2012 heeft Sportservice Overijssel het onderzoek Combinatiefuncties in Overijssel uitgevoerd om ook op provinciaal niveau een beeld te krijgen van de effecten van de inzet van combinatiefunctionarissen. In 2015 heeft Sportservice Overijssel dit onderzoek herhaald en met de uitbreiding van combinatiefunctionarissen met buurtsportcoaches, is deze laatste groep ook uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Dankzij de medewerking van alle 25 Overijsselse gemeenten zijn in totaal 210 combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches benaderd voor deelname aan het onderzoek. Met een uiteindelijke respons van 64% kon met betrekking tot de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches een betrouwbaar beeld worden verkregen over hun takenpakket, de behaalde effecten, de gerealiseerde landelijke en gemeentelijke doelstellingen en de tevredenheid over het uitvoeringsproces. In veel gemeenten is het nog onduidelijk of en hoe de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches hun werk kunnen blijven voortzetten. Voor veel gemeenten lijkt 2016 een cruciaal jaar te worden als gaat om het continueren en borgen van deze functies. Uit dit onderzoek blijkt onder andere dat de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches in Overijssel tot positieve effecten heeft geleid. Naast een hoger kwaliteit van het aanbod en een groter aanbod van verschillende soorten activiteiten, zijn ook meer mensen lid geworden van de sportvereniging of gaan deelnemen aan sport- en beweegactiviteiten. Hopelijk kunnen de resultaten van dit onderzoek een positieve bijdrage leveren aan het continueren van de functies van de combinatiefunctionaris/buurtsportcoach. Onze dank gaat uit naar de gemeenten en alle combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches voor hun deelname aan het onderzoek. H.B. Goettsch Directeur Sportservice Overijssel

6 5

7 6 Begin 2012 is besloten om het aantal combinatiefunctionarissen uit de bestuurlijke afspraak Impuls brede scholen, sport en cultuur uit te breiden met breder inzetbare buurtsportcoaches. Daar waar de combinatiefunctionaris alleen werkzaam is binnen de sectoren onderwijs, sport en cultuur mag de buurtsportcoach voor alle leeftijden en doelgroepen worden ingezet. De naam van de regeling veranderde in Brede Impuls Combinatiefuncties en maakt onderdeel uit van het programma Sport en Bewegen in de Buurt. In Overijssel maken alle 25 gemeenten gebruik van de Brede Impuls Combinatiefuncties en worden er ruim 222 fte s aan buurtsportcoaches aangesteld. In 2012 heeft Sportservice Overijssel in samenwerking met de gemeenten het provinciaal onderzoek Combinatiefuncties in Overijssel uitgevoerd 1. In 2015 is het onderzoek herhaald en zijn ook de buurtsportcoaches uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in hoeverre en onder welke omstandigheden de inzet van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches in Overijssel tot effecten heeft geleid. In samenwerking met alle 25 Overijsselse gemeenten zijn 210 combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches per mail uitgenodigd om de online vragenlijst in te vullen. De vragenlijst bestond uit zes delen: algemene informatie, onderwijs, sport, kunst en cultuur, andere sectoren en beleid en organisatie. Er is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de vragen die zijn gebruikt in het landelijke verdiepingsonderzoek 2. In totaal hebben 134 combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches gehoor gegeven aan de oproep om de vragenlijst in te vullen. Dit betekent een respons van 64%. De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 33,4 jaar (min max. 63 jaar) en ruim driekwart heeft een hbo-opleiding genoten. Resultaten Werkgeverschap Van de respondenten is 60% combinatiefunctionaris en 43% buurtsportcoach. Gemeenten en sportorganisaties zijn de voornaamste werkgevers (respectievelijk 24% en 22%). Bijna de helft heeft een vast contract (46%). Met betrekking tot het werkgebied werkt de meerderheid in/vanuit de gehele gemeente (48%) of in/vanuit meerdere wijken of dorpskernen (28%). Binnen de sectoren sport (79%) en onderwijs (69%) zijn de meeste combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches actief. Doelstellingen De belangrijkste landelijke doelstelling is stimuleren dat meer mensen lid worden van een sportvereniging/- organisatie. Negen op de tien combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches streeft deze doelstelling na. Naast de landelijke doelstellingen streeft 38% ook specifieke gemeentelijke doelstellingen na, terwijl 37% niet weet of de gemeente nog andere doelstellingen heeft met betrekking tot hun inzet. Inzet en werkzaamheden Binnen de sector onderwijs zijn organiseren en uitvoeren de belangrijkste taken van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Voor de sectoren sport, kunst en cultuur en andere sectoren zijn dit samenwerkingsverbanden leggen of verbeteren, organiseren en coördineren. Naast deze algemene taken verricht men ook specifieke werkzaamheden. Meest genoemde werkzaamheid is enthousiasmeren van de doelgroep(en) tot deelname aan activiteiten (87%). Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches sport zijn het meest frequent en meest betrokken bij activiteiten na schooltijd op school. Daarnaast geeft 30% zelfstandig gymles. Bij specifieke sportactiviteiten als sportdagen en schoolsporttoernooien zijn combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches sport in het 1 Bronkhorst A. en Harmsel, L. ter (2012) Combinatiefuncties in Overijssel. Onderzoek naar de effecten van de inzet van combinatiefuncties. Zwolle: Sportservice Overijssel. 2 Pulles, I., Leijenhorst, M., Reijgersberg, N., e.a. (2014) Verdiepingsonderzoek buurtsportcoaches 2014: Verbreding en structurele samenwerking. Verdiepingsonderzoek naar processen en ervaren opbrengsten van de inzet van buurtsportcoaches op lokaal niveau. Utrecht: Mulier Instituut.

8 7 algemeen niet of nauwelijks betrokken. Combinatiefunctionarissen cultuur zijn het meest frequent en meest betrokken bij activiteiten die onder schooltijd op school plaatsvinden (27% (vrijwel) wekelijks). Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches die werkzaam zijn binnen andere sectoren, zijn het meest betrokken bij organisaties uit de sectoren welzijn (68%) en buurt (52%). Opbrengsten Bijna driekwart van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches sport ziet een stijging in het aantal jeugdleden bij de sportvereniging door zijn/haar komst. Opvallend is dat 40-50% van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches aangeven niet te weten of er een toename in het ledenaantal van specifieke doelgroepen is. Driekwart van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches, werkzaam binnen andere sectoren, ziet een hogere deelname aan sport- en beweegactiviteiten voor 4- tot 12-jarigen. Vier op de tien combinatiefunctionarissen cultuur zien dat meer kinderen zijn gaan deelnemen aan actieve kunstbeoefening en 73% geeft aan dat door hun komst kinderen meer vertrouwd zijn geraakt met verschillende vormen van kunst en cultuur. Met betrekking tot de landelijke doelstellingen ziet een (ruime) meerderheid resultaten voor de meeste doelstellingen. Uitvoeringsproces De meerderheid is in het algemeen tevreden over diverse aspecten van hun werk. Echter, drie op de tien combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches vinden dat het aantal uren niet toereikend is voor de werkzaamheden die hij/zij moet verrichten en 21% is ontevreden over de manier waarop het werkgeverschap is geregeld. In het algemeen zijn de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches tevreden over de samenwerking met andere organisaties. Meest genoemde randvoorwaarde voor succes is goede communicatie met de doelgroep en betrokken instellingen (76%). Hogere kwaliteit van het aanbod (53%) is de meest genoemde succesfactor dankzij de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches ondervindt 74% knelpunten. Meest genoemde knelpunten zijn ik heb te weinig tijd voor het uitvoeren van mijn werkzaamheden (35%) en de wederzijdse verwachtingen tussen betrokken organisaties zijn niet/onvoldoende op elkaar afgestemd (24%).

9 8 Conclusies en aanbevelingen Met het provinciale onderzoek 'Effecten van de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches in Overijssel' wordt beoogd een viertal onderzoeksvragen te beantwoorden, die hieronder worden weergegeven. Tevens worden per onderzoeksvraag aanbevelingen gedaan. 1. Voor welke taken en werkzaamheden worden combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches ingezet? Algemeen In het algemeen zijn sport en onderwijs net als in 2012 nog steeds de belangrijkste sectoren waarbinnen de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches actief zijn. Wel is er een duidelijk verschil tussen combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches zichtbaar. Waar de combinatiefunctionaris hoofdzakelijk nog actief is binnen onderwijs en sport, is de buurtsportcoach voornamelijk aan het werk binnen de sectoren sport en welzijn. Ook binnen andere sectoren als buurt, ouderen(zorg), zorg en kinderopvang zijn zij al meer actief. Opvallend is dat ondanks hun naam, de buurtsportcoaches evenals de combinatiefunctionarissen voornamelijk in/vanuit de gehele gemeente werken. De combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches hebben een groot aantal taken binnen organisaties. Coördineren, samenwerkingsverbanden leggen of verbeteren, organiseren, uitvoeren en ondersteunen is binnen bijna alle sectoren (onderwijs, sport, kunst en cultuur en andere sectoren) voor de meerderheid van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches een taak. Tevens heeft 96% nog andere werkzaamheden naast deze algemene taken, waarbij het enthousiasmeren van de doelgroep om deel te nemen aan activiteiten de belangrijkste taak is. Ook is de helft van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches sport betrokken bij de gymles. Kortom, combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches hebben een zeer divers en uitgebreid takenpakket. Sportactiviteiten Voor leerlingen van een school zijn combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches het meest frequent betrokken bij sportactiviteiten die na schooltijd op school plaatsvinden. Bij specifieke sportactiviteiten voor leerlingen (bijvoorbeeld sportdagen en schoolsporttoernooien) is hun betrokkenheid gering. Culturele activiteiten Met het wegvallen van de regeling Impuls brede scholen, sport en cultuur en daarmee de financiering voor de combinatiefunctionarissen cultuur, lijkt het erop dat deze functies voornamelijk nog worden ingezet voor het organiseren van culturele activiteiten onder schooltijd. Waar de combinatiefunctionarissen cultuur in 2012 het meest betrokken waren bij zowel culturele activiteiten onder schooltijd als na schooltijd, zijn ze nu voornamelijk nog betrokken bij activiteiten onder schooltijd. Aanbevelingen 1. Door het uitgebreide takenpakket wordt ook een diversiteit aan competenties verwacht van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Competenties die zij niet altijd hebben kunnen ontwikkelen gedurende hun opleiding. Het is en blijft daarom van belang dat buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen deelnemen aan scholingen om hun kwaliteiten en competenties te (blijven) ontwikkelen. 2. Om de culturele activiteiten weer meer onderdeel uit te laten maken van het naschoolse aanbod, is het wellicht mogelijk de samenwerking te bevorderen tussen cultuurcoaches en buurtsportcoaches. Door samen activiteiten te organiseren, kunnen kosten worden bespaard en kunnen ervaringen worden uitgewisseld.

10 9 2. Wat zijn de effecten van de inzet van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches? Sport Volgens de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches zijn een hogere kwaliteit van het aanbod en een groter aanbod van verschillende soorten activiteiten de belangrijkste successen die zij hebben geboekt. In het algemeen zijn ze tevreden over de mate waarin ze hun doelgroep(en) weten te bereiken. Dit vertaalt zich onder meer in een positief effect op het ledenaantal van sportorganisaties. Vooral het aantal jeugdleden is toegenomen door de komst van de combinatiefunctionaris en buurtsportcoach. Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches, werkzaam binnen andere sectoren, zien ook dat mensen vanuit deze organisaties meer zijn gaan deelnemen aan sport- en beweegactiviteiten. Dit geldt voor een groot aantal doelgroepen. Echter, een groot aantal combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches weet niet of zijn/haar komst tot effecten heeft geleid bij specifieke doelgroepen. Op de jeugd na, weet binnen de sector sport ongeveer de helft niet of er effecten zijn, binnen de andere sectoren weet één op de drie dit niet. Als de resultaten van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches worden vergeleken, valt op dat combinatiefunctionarissen (gemiddeld al langer actief) voor de meeste doelgroepen vaker een toename zien dan buurtsportcoaches. Geconcludeerd kan worden dat het waarnemen van effecten tijd nodig heeft. Eerst moeten de randvoorwaarden geregeld worden, waarbij het leggen van contacten met nieuwe partners extra tijd vergt. Kunst en cultuur In vergelijking met 2012 zien relatief minder combinatiefunctionarissen cultuur dat door hun komst meer kinderen actief zijn gaan deelnemen aan kunst en cultuur (2015: 60%; 2012: 40%). Wel hebben relatief meer combinatiefunctionarissen cultuur de indruk dat door zijn/haar komst kinderen meer vertrouwd zijn geraakt met verschillende vormen van kunst en cultuur (2015: 73%; 2012: 67%). Aanbevelingen 1. Om voor combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches inzichtelijk te maken welke effecten ze bereiken, is het van belang dat monitoring expliciet wordt opgenomen in hun takenpakket. Wel dienen ze hierbij ondersteund te worden, aangezien een aantal nog onvoldoende kennis en ervaring heeft. Inzicht in effecten en behaalde successen is noodzakelijk om de inzet van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches te verantwoorden en te borgen voor de toekomst. 2. Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches hebben tijd nodig om resultaten te realiseren. Faciliteer hen hierin zodat ze in staat zijn om de randvoorwaarden (kennismaken met nieuwe partners, samenwerkingsverbanden leggen, in contact komen met de doelgroep, etc.) te regelen. Indien deze basis is gelegd, kunnen pas resultaten verwacht worden. 3. In hoeverre zijn de landelijke en eventuele lokale doelstellingen behaald? Sport Voor de landelijke doelstellingen met betrekking tot sport ziet een ruime meerderheid al resultaat. Als de resultaten worden gesplitst voor de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches valt op dat relatief meer combinatiefunctionarissen resultaten zien voor de doelstellingen geformuleerd in de Impuls brede scholen, sport en cultuur. Daarnaast zien relatief meer buurtsportcoaches resultaten voor de nieuwe doelstellingen het leggen van verbindingen tussen sport en andere sectoren zoals onderwijs, welzijn, zorg, kinderopvang en bedrijfsleven en stimuleren dat meer mensen kunnen sporten en bewegen in de buurt, welke zijn opgesteld n.a.v. de Brede Impuls Combinatiefuncties. Geconcludeerd kan worden dat beide functies (combinatiefunctionaris/buurtsportcoach) de meeste resultaten behalen op de voor hen gestelde doelstellingen.

11 10 Kunst en cultuur Ook voor de landelijke doelstellingen met betrekking tot cultuur worden resultaten geboekt. Deze zijn echter minder duidelijk. Een derde weet niet of de jeugd meer vertrouwd is geraakt met kunst- en cultuurvormen en vier op de tien weet niet of meer jongeren zijn gaan deelnemen aan actieve kunstbeoefening. Gemeentelijke doelstellingen en neveneffecten Naast deze landelijke doelstellingen streeft 38% ook gemeentelijke doelstellingen na, waarbij vergroten van de samenwerking met andere organisaties en uitbreiding van het sport- en beweegaanbod voor specifieke doelgroepen de meest genoemde zijn. Echter, 37% van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches weet niet of de gemeente waarin zij werkzaam zijn nog andere doelstellingen dan de landelijke doelstellingen heeft geformuleerd voor wat betreft zijn/haar inzet als combinatiefunctionaris/buurtsportcoach. Aanbeveling 1. Laat combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches kennis nemen van het gemeentelijk beleid en de lokale ontwikkelingen en laat hen kennismaken met collegae uit andere beleidsvelden. Dit stelt hen in staat om gemakkelijker verbindingen te leggen met de andere beleidsvelden. Door binnen andere beleidsvelden een rol te vervullen, kunnen combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches zich beter positioneren ten behoeve van de continuïteit van hun functies. 4. In hoeverre zijn de buurtsportcoaches tevreden over het uitvoeringsproces? Werkgeverschap, taken en werkzaamheden Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches zijn voornamelijk in dienst bij gemeenten en sportorganisaties. Ruim een op de vijf is niet tevreden over de manier waarop het werkgeverschap is geregeld. Een verklaring hiervoor kan zijn dat bijna de helft geen vast contract heeft en dat ruim driekwart van hen ook geen zicht heeft op een vast contract. Wel geven de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches aan tevreden te zijn over de mogelijkheid om werkervaringen met collega s uit te wisselen. Volgens de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches is een goede communicatie met de doelgroep en betrokken instellingen de belangrijkste voorwaarde voor succes. Aangezien zeven op de tien (zeer) tevreden is over het bereik van de doelgroep, lijken ze aan een deel van deze randvoorwaarde te voldoen. Ondanks het uitgebreide takenpakket, is het voor de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches helder welke taken en werkzaamheden ze moeten uitvoeren. Echter, een op drie geeft aan dat het aantal uren dat hij/zij wordt ingezet niet toereikend is voor de werkzaamheden die hij/zij moet verrichten. Het hebben van voldoende tijd voor het uitvoeren van de werkzaamheden blijkt zowel het belangrijkste knelpunt als een belangrijke randvoorwaarde te zijn van de combinatiefunctionarissen. Samenwerking met betrokken organisaties Over het algemeen vinden de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches dat ze met succes samenwerken met diverse betrokken organisaties en andere combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Ook zijn ze in het algemeen tevreden over de samenwerking met de betrokken organisaties. Ontevredenheid over samenwerking komt voornamelijk doordat ze onvoldoende draagvlak/betrokkenheid ervaren en omdat er te weinig contact is met de organisatie. Met betrekking tot de samenwerking tussen organisaties is er nog wel winst te behalen. Dat de wederzijdse verwachtingen tussen betrokken organisaties nog niet/onvoldoende op elkaar zijn afgestemd is het meest genoemde knelpunt voor combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Tevens geeft ruim de helft aan dat de samenwerking tussen organisaties via de combinatiefunctionaris/buurtsportcoach loopt en dat de organisaties onderling geen contact hebben. Samenwerking tussen organisaties gebeurt dan ook vooral op activiteitenniveau (gezamenlijk uitvoeren van activiteiten) en nog niet organisatieniveau.

12 Aanbevelingen 1. Het is van belang dat het werkgeverschap voor de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches goed geregeld is. Ontevredenheid kan op den duur leiden tot het nemen van ontslag, waardoor opgedane kennis en samenwerkingsverbanden verloren kunnen gaan. 2. Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches moeten voldoende tijd hebben om draagvlak te creëren bij de betrokken organisaties en om goede samenwerkingsafspraken met organisaties te maken. Door een goede basis te leggen, kunnen combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches beter hun taken uitvoeren en resultaten realiseren. 3. Samenwerken en netwerken zijn veel voorkomende taken van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Het is daarom van belang dat combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches ook op dit gebied hun deskundigheid blijven ontwikkelen. 11

13 Achtergrond Eind 2007 hebben het ministerie van VWS/OCW, VNG, NOS*NSF, VBS en de Cultuurformatie de bestuurlijke afspraak Impuls brede scholen, sport en cultuur ondertekend. Met deze impuls werd er een structurele aanzet gegeven voor de realisatie van combinatiefuncties om zo de samenwerking tussen sport, onderwijs en cultuur vorm en inhoud te geven 3. Begin 2012 is besloten om het aantal combinatiefunctionarissen uit te breiden met breder inzetbare buurtsportcoaches. Daar waar de combinatiefunctionaris alleen werkzaam is binnen de sectoren onderwijs, sport en cultuur mag de buurtsportcoach voor alle leeftijden en doelgroepen worden ingezet. Doordat zij zowel werkzaam zijn bij een sport- of beweegaanbieder als in tenminste één andere sector (zorg, welzijn, kinderopvang, jeugdzorg of bedrijfsleven), dragen zij eraan bij dat meer mensen in hun eigen nabije omgeving kunnen sporten en bewegen. De naam van de regeling veranderde in Brede Impuls Combinatiefuncties en maakt onderdeel uit van het programma Sport en Bewegen in de Buurt 4. Het programma Sport en Bewegen in de Buurt moet ervoor zorgen dat de gezonde keuze ook een gemakkelijke keuze wordt. Doel is dat uiteindelijk buurtsportcoaches in Nederland aan de slag gaan, op 1 januari 2015 was 91% van de norm in fte behaald 5. In Overijssel maken alle 25 gemeenten gebruik van de Brede Impuls Combinatiefuncties. In Overijssel is het streven om ruim 222 fte s aan buurtsportcoaches aan te stellen 6. In 2012 heeft Sportservice Overijssel in samenwerking met de gemeenten het provinciaal onderzoek Combinatiefuncties in Overijssel uitgevoerd met als doel inzicht te krijgen in de effecten van de inzet van combinatiefuncties 7. In 2015 is het onderzoek herhaald. Met de uitbreiding van combinatiefunctionarissen met buurtsportcoaches is deze laatste groep ook meegenomen in dit onderzoek. Deze rapportage geeft de resultaten weer van dit onderzoek. 1.2 Doel- en vraagstelling Het provinciale onderzoek Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches 2015 heeft als doel om inzicht te geven in hoeverre en onder welke omstandigheden de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches tot effecten heeft geleid. In het onderzoek staan vier vragen centraal: 1. Voor welke taken en werkzaamheden worden combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches ingezet? 2. Wat zijn de effecten van de inzet van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches? 3. In hoeverre zijn de landelijke en eventuele lokale doelstellingen behaald? 4. In hoeverre zijn de buurtsportcoaches tevreden over het uitvoeringsproces? 1.3 Indeling rapport In het begin van het rapport staat de samenvatting inclusief de conclusies en aanbevelingen beschreven. Hoofdstuk 2 beschrijft de onderzoeksopzet en hoofdstuk 3 de respons en achtergrondkenmerken van de onderzoeksgroep. Vervolgens worden de resultaten voor werkgeverschap (hoofdstuk 4), doelstellingen (hoofdstuk 5), inzet en werkzaamheden (hoofdstuk 6), opbrengsten (hoofdstuk 7) en uitvoeringsproces (hoofdstuk 8) beschreven. In de bijlagen zijn gedetailleerde resultaten te vinden. Hiernaar wordt verwezen in de desbetreffende hoofdstukken. 3 Ministerie van VWS (2007) Bestuurlijke afspraken Impuls brede scholen, sport en cultuur. Den Haag 4 Ministerie van VWS (2007) Bestuurlijke afspraken programma Sport en Bewegen in de Buurt. Rotterdam. 5 Jong, M. de en Wajer S. (2015) Monitor Brede Impuls Combinatiefuncties 2015, metingen over BMC. 6 Vries, M. de (2014) Combinatiefunctionarissen/ buurtsportcoaches per gemeente Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationale Atlas Volksgezondheid. Bilthoven: RIVM. 7 Bronkhorst A. en Harmsel, L. ter (2012) Combinatiefuncties in Overijssel. Onderzoek naar de effecten van de inzet van combinatiefuncties. Zwolle: Sportservice Overijssel.

14 Onderzoeksgroep Alle 25 gemeenten in Overijssel maken gebruik van de Brede Impuls Combinatiefuncties en nemen deel aan dit onderzoek. Bij het uitzetten van de vragenlijst waren er, zover bij Sportservice Overijssel bekend, 210 combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches actief in Overijssel. Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches Combinatiefunctionaris en buurtsportcoach zijn twee verschillende functies, voortkomende uit twee verschillende impulsen (zie kader voor definities). Belangrijkste verschillen zijn: - combinatiefunctionarissen worden voornamelijk ingezet voor de sectoren onderwijs, sport en cultuur, terwijl buurtsportcoaches ook voor andere sectoren als zorg, welzijn, jeugdzorg en kinderopvang worden ingezet; - combinatiefunctionarissen zijn actief sinds 2008 en buurtsportcoaches sinds Aangezien het werkgebied en het aantal jaren werkzaam van invloed kunnen zijn op de resultaten, zijn de resultaten voor werkgeverschap (hoofdstuk 4), doelstellingen (hoofdstuk 5), opbrengsten (hoofdstuk 7) en uitvoeringsproces (hoofdstuk 8) gesplitst voor combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Definities combinatiefunctionaris en buurtsportcoach Combinatiefunctionaris: Een combinatiefunctie is een functie waarbij een werknemer in dienst is bij één werkgever, maar gelijkelijk of in ieder geval voor een substantieel deel - te werk gesteld wordt in of ten behoeve van twee werkvelden/sectoren. Eén combinatiefunctie bestaat daarom uit tenminste twee delen. De combinatiefunctionarissen die zijn aangesteld in het kader van de Impuls brede scholen, sport en cultuur zijn werkzaam in twee van de aangewezen sectoren (onderwijs, sport en cultuur). Buurtsportcoach: Een buurtsportcoach is een combinatiefunctionaris met als specifieke opdracht het organiseren van een sport- en beweegaanbod in de buurt en het maken van een verbinding tussen sport- en beweegaanbieders en andere sectoren zoals zorg, welzijn, jeugdzorg en kinderopvang en onderwijs. Er is altijd sprake van een combinatie met sport en bewegen. 2.2 Procedure Gemeenten zijn gevraagd om een actuele lijst aan te leveren van de combinatiefunctionarissen en/of buurtsportcoaches die binnen de gemeente actief zijn. Vervolgens zijn alle combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches per mail uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. In de digitale uitnodiging stond een link naar de online vragenlijst. De combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches hadden de gehele maand mei de gelegenheid om de vragenlijst in te vullen. Medio mei is een herinnering per mail verstuurd. Tevens is aan de coördinatoren gevraagd of zij hun combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches nogmaals wilden attenderen op het onderzoek. In totaal zijn 210 Overijsselse combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Alleen combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches die de vragenlijst volledig hebben ingevuld zijn meegenomen in de analyse.

15 Vragenlijst Zowel in 2012 als in 2015 is er gebruik gemaakt van de vragenlijst van het landelijke verdiepingsonderzoek 8,9. Aangezien nu ook buurtsportcoaches betrokken zijn in het onderzoek, is de landelijke vragenlijst aangepast. Echter, een groot aantal vragen zijn hetzelfde gebleven. Om de vragenlijst geschikt te maken voor het Overijsselse onderzoek, is een aantal aanpassingen doorgevoerd en een aantal specifieke vragen toegevoegd. Voor het grootste deel is de vragenlijst goed vergelijkbaar met de vragenlijst van het landelijke verdiepingsonderzoek. De vragenlijst bestaat, naast een deel over algemene kenmerken als leeftijd, geslacht, opleiding, werkgeverschap en werkgebied, uit vijf thema s: 1. Onderwijs: o Samenwerking, taken en effecten binnen de sector onderwijs. 2. Sport: o Samenwerking, taken en effecten binnen de sector sport. 3. Kunst en cultuur: o Samenwerking, taken en effecten binnen de sector kunst en cultuur. 4. Andere sectoren: o Samenwerking, taken en effecten binnen andere sectoren. 5. Beleid & organisatie: o Samenwerking; o Doelstellingen; o Tevredenheid van de combinatiefunctionaris/buurtsportcoach over zijn werkzaamheden en de organisatie waarin hij werkzaam is. De vragen behorend tot algemene informatie en beleid & organisatie zijn door alle combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches ingevuld. De vragen met betrekking tot onderwijs, sport, kunst en cultuur en andere sectoren zijn alleen door de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches ingevuld die werkzaam zijn in de desbetreffende sector. 2.4 Analyse De ingevulde online vragenlijsten zijn opgeslagen in een database van het software programma Survey Monkey. De gegevens zijn door Sportservice Overijssel geanalyseerd met behulp van het statistische programma SPSS. In dit onderzoek is alleen gebruik gemaakt van beschrijvende statistiek, uitgedrukt in gemiddelden en percentages. 2.5 Vergelijkbaarheid met andere onderzoeken Door de aanpassingen in de vragenlijst is het niet altijd mogelijk om resultaten te vergelijken met het onderzoek Combinatiefuncties in Overijssel uit Tevens is het door het uitbreiden van de onderzoeksgroep met buurtsportcoaches minder betrouwbaar om de resultaten te vergelijken. Vergelijking van de resultaten is daarom indicatief. Daar waar een vergelijking met het provinciale onderzoek uit 2012 mogelijk is, wordt dit gedaan (met aanduiding van OV 12 ). 8 Heijden, A. von, Leijenhorst, M., Kalmthout, J. van, e.a. (2011) Impuls lokaal bekeken: Meer en beter. Verdiepingsonderzoek naar effecten én processen van de inzet van combinatiefunctionarissen binnen zes eerste tranche gemeenten. Utrecht/Nijmegen: Mulier Instituut/Kennispraktijk. 9 Pulles, I., Leijenhorst, M., Reijgersberg, N., e.a. (2014) Verdiepingsonderzoek buurtsportcoaches 2014: Verbreding en structurele samenwerking. Verdiepingsonderzoek naar processen en ervaren opbrengsten van de inzet van buurtsportcoaches op lokaal niveau. Utrecht: Mulier Instituut.

16 15 Daar waar mogelijk worden de resultaten ook vergeleken met de resultaten uit het landelijk verdiepingsonderzoek 10. In de vergelijking wordt de term landelijk onderzoek of NL 14 gebruikt om de onderzoeken met elkaar te vergelijken. In het landelijk onderzoek participeerden 298 combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches uit achttien gemeenten. Uit Overijssel heeft alleen de gemeente Zwolle deelgenomen aan het landelijke onderzoek. 2.6 Kanttekeningen In dit provinciale onderzoek zijn alleen de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches benaderd. Om de effecten van de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches in Overijssel nog beter in kaart te krijgen, moeten ook betrokken organisaties zoals onderwijsinstellingen, sportverenigingen, culturele organisaties en welzijnsinstellingen worden geïncludeerd. Op verzoek van negen gemeenten wordt daarom in deze gemeenten een verdiepend onderzoek uitgevoerd om op lokaal niveau een betrouwbaar beeld te krijgen van de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches binnen de gemeente. Naast de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches worden ook alle betrokken organisaties in dit onderzoek meegenomen. 10 Pulles, I., Leijenhorst, M., Reijgersberg, N., e.a. (2014) Verdiepingsonderzoek buurtsportcoaches 2014: Verbreding en structurele samenwerking. Verdiepingsonderzoek naar processen en ervaren opbrengsten van de inzet van buurtsportcoaches op lokaal niveau. Utrecht: Mulier Instituut.

17 Respons Van de 210 online verstuurde vragenlijsten zijn er 149 teruggekeerd in de database van Survey Monkey. Vijftien vragenlijsten waren niet volledig ingevuld en zijn geëxcludeerd uit het onderzoek. De definitieve respons is daardoor 64% (n = 134). De vragen voor onderwijs zijn door 88 combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches ingevuld, de vragen voor sport door 101 combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches, de vragen voor kunst en cultuur door 15 combinatiefunctionarissen en de vragen voor andere sectoren door 68 combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. De resultaten voor kunst en cultuur zijn in verband met de kleine n (n = 15) minder betrouwbaar. 3.2 Achtergrondkenmerken In de vragenlijst zijn verschillende achtergrondkenmerken meegenomen. De onderzoeksgroep staat beschreven in tabel 3.1. De gemiddelde leeftijd is 33,4 jaar met een minimum leeftijd van 22 jaar en een maximum leeftijd van 63 jaar. De meerderheid van de respondenten (77%) heeft een Hbo-opleiding genoten. Tabel 3.1 Beschrijving onderzoeksgroep (in procenten) Achtergrondkenmerk Categorie % Geslacht Man 53 Vrouw 47 Leeftijd jaar jaar jaar jaar Opleiding Vmbo theoretische leerweg/mavo 1 Havo 3 Middelbaar beroepsonderwijs (mbo) 14 Hoger beroepsonderwijs (hbo) 77 Wetenschappelijk onderwijs (universiteit) 4 Andere opleiding* 2 *Andere opleiding namelijk: speciaal onderwijs, cluster 3 (n = 1); TC 1 + vmbo (n = 1)

18 17

19 Functie Voor dit onderzoek zijn zowel de combinatiefunctionarissen als de buurtsportcoaches uitgenodigd om deel te nemen. Van de respondenten is 60% combinatiefunctionaris en is 43% buurtsportcoach (zie figuur 4.1). Een drietal respondenten is zowel combinatiefunctionaris als buurtsportcoach. Indien in het vervolg van het rapport de resultaten worden gesplitst voor combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches, valt onder buurtsportcoach degene die op dit moment deze functie vervult. 80% 60% 40% 20% 0% Combinatiefunctionaris Buurtsportcoach Figuur 4.1 Functie van de respondenten (in percentages; n = 134) 4.2 Werkgever en dienstverband Werkgever In figuur 4.2 is te zien bij welke werkgevers de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches zijn aangesteld. Gemeenten en sportorganisaties zijn de voornaamste werkgevers (respectievelijk 24% en 22%). In 2012 waren dit de gemeente en onderwijsinstellingen (respectievelijk 34% en 14%). De resultaten zijn ook gesplitst voor de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Combinatiefunctionarissen zijn het meest in dienst bij sportorganisaties (29%) en gemeenten (26%), buurtsportcoaches bij welzijnsorganisaties (26%) en gemeenten (21%). Totaal (n = 134) Combinatiefunctionaris (n = 77) Buurtsportcoach (n = 57) Gemeente Sportorganisatie Lokale sportservice organisatie Welzijnsorganisatie Onderwijsinstelling Andere organisatie Provinciale sportservice organisatie Culturele organisatie Weet ik niet Figuur 4.2 Werkgever van de respondenten (in percentages; n = 134) 0% 10% 20% 30% 40%

20 19 Dienstverband Gemiddeld zijn de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches 33,4 maanden werkzaam in deze functie (OV maanden). De combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches hebben gemiddeld een aanstelling voor 22,7 uur per week (OV uur). Uit het landelijk onderzoek blijkt dat de combinatiefunctionarissen gemiddeld 38 maanden in dienst zijn en gemiddeld 23 uur per week hun functie vervullen. Indien de resultaten worden gesplitst, blijkt dat combinatiefunctionarissen gemiddeld langer in dienst zijn en een grotere aanstelling hebben (zie tabel 4.1). Tabel 4.1 Aantal maanden werkzaam en aanstelling per week (gemiddelde (min max)) Totaal (n = 134) Combinatiefunctionaris (n = 77) Buurtsportcoach (n = 57) Aantal maanden werkzaam 33,4 (2-105) 38,6 (2 105) 26,1 (4 98) Aanstelling per week (uren) 22,7 (2 40) 23,8 (2 40) 21,3 (3 40) Het aantal combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches met een vast contract is gestegen van 30% in 2012 naar 46% in Voor de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches met een tijdelijk contract is het voor de meerderheid (78%; OV 12 86%) onzeker of (zeer) onwaarschijnlijk dat ze een vast contract krijgen (zie figuur 4.3). 7% 1% 21% 21% Zeer waarschijnlijk wel Waarschijnlijk wel Onzeker Onwaarschijnlijk Als de resultaten gesplitst worden blijkt dat combinatiefunctionarissen vaker een vast contract Zeer onwaarschijnlijk hebben dan buurtsportcoaches (respectievelijk 53% en 50% 37%). Combinatiefunctionarissen met een tijdelijk contract vinden het ook vaker (zeer) waarschijnlijk Figuur 4.3 Zicht op vast contract (in percentages; n =72) dat ze een vast contract krijgen dan de buurtsportcoaches met een tijdelijk contract (respectievelijk 28% en 17%) (zie bijlage 1; tabel B1.1). 4.3 Werkgebied en sectoren Werkgebied Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches werken voornamelijk in/vanuit de gehele gemeente (48%) of in/vanuit meerdere wijken of dorpskernen (28%)(zie figuur 4.4). Dit geldt ook voor de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches afzonderlijk (zie bijlage 1, tabel B1.2). Buurtsportcoaches werken relatief meer in of vanuit de gehele gemeente ten op zichte van de combinatiefunctionarissen (respectievelijk 58% en 40%). Combinatiefunctionarissen werken relatief meer vanuit meerdere wijken of dorpskernen dan de buurtsportcoaches (respectievelijk 34% en 21%). 16% 28% 3% 5% In of vanuit de gehele gemeente 48% In of vanuit meerdere wijken of dorpskernen In of vanuit één specifieke wijk of dorpskern In of vanuit meerdere gemeenten Anders Figuur 4.4 Werkgebied (in percentages; n = 134)

21 20 Sectoren De sectoren waarin de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches werkzaam zijn, staan weergegeven in figuur 4.5. Binnen de sectoren sport en onderwijs zijn de meeste combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches werkzaam (respectievelijk 79%, 69%), gevolgd door welzijn (40%) en buurt (39%). Uit het landelijk onderzoek blijkt dat combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches het meest werkzaam zijn binnen de sectoren sport, onderwijs en buurt (respectievelijk 86%, 85% en 28%). Als de resultaten gesplitst worden voor de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches, is te zien dat combinatiefunctionarissen voornamelijk werkzaam zijn binnen de sectoren onderwijs (82%), sport (77%) en buurt (31%). Sport (82%), welzijn (61%) en onderwijs (51%) zijn de drie sectoren waarbinnen de buurtsportcoaches het meest werkzaam zijn. Totaal (n = 134) Combinatiefunctionaris (n = 77) Buurtsportcoach (n = 57) Sport Onderwijs Welzijn Buurt Kinderopvang Ouderen(zorg) Jeugd(zorg) Zorg Kunst en cultuur Bedrijfsleven Andere sector 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 4.5 Sectoren waarin werkzaam (in percentages)

22 21

23 Landelijke doelstellingen Landelijk is een aantal doelstellingen geformuleerd met betrekking tot de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Met de Impuls brede scholen, sport en cultuur werden vier doelstellingen nagestreefd 11 : Het uitbreiden van het aantal brede scholen met sport- en cultuuraanbod in zowel het primair als het voortgezet onderwijs, om te beginnen in de 40 krachtwijken. Het versterken van ca. 10% van de sportverenigingen met het oog op hun maatschappelijke functie en de inzet van sportverenigingen voor het onderwijs, de naschoolse opvang en de wijk. Het stimuleren van een dagelijks sport- en beweegaanbod op en rond scholen voor alle leerlingen. Het bevorderen dat de jeugd tot achttien jaar vertrouwd raakt met één of meer kunst- en cultuurvormen en het onder jongeren stimuleren van actieve kunstbeoefening. Met de uitbreiding van regeling en de inzet van buurtsportcoaches is het doel verlegd naar het meer mensen te laten sporten en bewegen in de buurt en verbindingen te leggen tussen sport en andere sectoren zoals onderwijs, welzijn, kinderopvang, zorg en bedrijfsleven 12. Net als het landelijk onderzoek laat zien, is de belangrijkste doelstelling van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches in Overijssel ook het stimuleren dat meer mensen lid worden van een sportvereniging/- organisatie (90%; NL 14 80%). Het stimuleren dat meer mensen kunnen sporten en bewegen in de buurt (85%), versterken van sportverenigingen (84%) en het leggen van verbindingen tussen sport en andere sectoren zoals onderwijs, welzijn, zorg, kinderopvang en bedrijfsleven (82%) zijn ook veel genoemde doelstellingen (zie figuur 5.1). Als de resultaten gesplitst worden voor de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches, blijken dit afzonderlijk ook de belangrijkste doelstellingen te zijn. Totaal (n = 134) Combinatiefunctionaris (n = 77) Buurtsportcoach (n = 57) Stimuleren dat meer mensen lid worden van een sportvereniging/-organisatie Stimuleren dat meer mensen kunnen sporten en bewegen in de buurt Versterken van sportverenigingen Het leggen van verbindingen tussen sport en andere sectoren zoals onderwijs, welzijn, zorg, kinderopvang en bedrijfsleven Stimuleren van een dagelijks sportaanbod op en rond school Uitbreiding van het aantal brede scholen met een sport- en cultuuraanbod Jeugd tot 18 jaar vertrouwd laten raken met een of meer kunsten cultuurvormen Stimuleren van actieve kunstbeoefening onder jongeren Figuur 5.1 Nastreven van landelijke doelstellingen (in percentages) 0% 20% 40% 60% 80% 100% Ministerie van VWS (2012) Bestuurlijke afspraken programma Sport en Bewegen in de Buurt. Rotterdam.

24 Gemeentelijke doelstellingen Naast landelijke doelstellingen kunnen gemeenten ook zelf doelstellingen formuleren voor wat betreft de inzet van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches. Van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches geeft 38% aan dat de gemeente ook andere doelstellingen nastreeft, 37% weet niet of de gemeente andere doelstellingen heeft met betrekking tot de inzet van combinatiefunctionarissen en/of buurtsportcoaches. De meest genoemde gemeentelijke doelstellingen zijn vergroten van samenwerking met andere organisaties (76%) en uitbreiding van het sport- en beweegaanbod voor specifieke doelgroepen (71%) (zie figuur 5.2). In het landelijk onderzoek zijn de meest genoemde specifieke doelstellingen vergroten van betrokkenheid ouders (66%) en uitbreiding van het sport- en beweegaanbod voor specifieke doelgroepen (64%). Als de resultaten worden gesplitst, blijken vergroten van samenwerking met andere organisaties en uitbreiding van het sport- en beweegaanbod voor specifieke doelgroepen de meest genoemde gemeentelijke doelstellingen te zijn bij de buurtsportcoaches. Bij de combinatiefunctionarissen wordt dit aangevuld met verbeteren van kwaliteit van sport- en beweegaanbod voor specifieke doelgroepen. In bijlage 2 (tabel B2.1) is een overzicht van alle gemeentelijke doelstellingen opgenomen. Totaal (n = 49) Combinatiefunctionaris (n = 25) Buurtsportcoach (n = 24) Vergroten van samenwerking met andere organisaties Uitbreiding van het sport- en beweegaanbod voor specifieke doelgroepen Verbeteren van kwaliteit van sport- en beweegaanbod aan specifieke doelgroepen Het verminderen van overgewicht van specifieke doelgroepen Bevorderen van de leefbaarheid in de buurt of gemeente Stimuleren van de maatschappelijke participatie van buurtbewoners Vergroten van de vaardigheden van vrijwilligers/medewerkers binnen de betrokken organisaties Figuur 5.2 Meest genoemde gemeentelijke doelstellingen (in percentages) 0% 20% 40% 60% 80% 100%

25 Doelgroepen In tabel 6.1 zijn de doelgroepen, waarvoor de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches worden ingezet, weergegeven binnen de sector sport, de sector kunst en cultuur en de andere sectoren. Voor combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches werkzaam binnen de sector sport zijn 4- tot 12-jarigen de belangrijkste doelgroep (86%), gevolgd door 12- tot 18-jarigen (44%) en meisjes/vrouwen (38%). Binnen de sector kunst en cultuur zijn ook de 4- tot 12 jarigen de belangrijkste doelgroep (73%). Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches werkzaam binnen andere sectoren zijn bij veel doelgroepen betrokken. Bij de doelgroep 4- tot 12-jarigen zijn de meesten betrokken (82%), gevolgd door buurt- /wijkbewoners (78%), meisjes/vrouwen (71%) en jongens/mannen (71%). Tabel 6.1 Doelgroepen van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches binnen de sectoren sport, kunst en cultuur en andere sectoren Sport (n = 101) Kunst en cultuur (n = 15) 0- tot 4 jarigen tot 12 jarigen tot 18-jarigen tot 45 jarigen tot 65-jarigen plussers Mensen met een beperking en/of chronische aandoening Mensen uit een aandachtswijk Jeugd in arme gezinnen Mensen met overgewicht Allochtonen Meisjes/vrouwen Jongens/mannen Buurtbewoners/wijkbewoners Inactieven Werkzoekenden Mensen uit het bedrijfsleven Geen specifieke doelgroep Andere doelgroep Andere sectoren (n = 68) 6.2 Taken De combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches is gevraagd welke taken zij uitvoeren bij organisaties binnen de verschillende sectoren. In tabel 6.2 is te zien dat binnen de sector onderwijs organiseren (84%) en uitvoeren (76%) de meest genoemde taken zijn. In de sectoren sport, kunst en cultuur en de andere sectoren zijn samenwerkingsverbanden leggen of verbeteren (respectievelijk 83%, 67% en 91%), organiseren (respectievelijk 74%, 67% en 85%) en coördineren (respectievelijk 70%, 67% en 81%) de belangrijkste taken. In 2012 waren dit ook de belangrijkste taken van de combinatiefunctionarissen.

26 25 Tabel 6.2 Taken bij organisaties binnen de sectoren onderwijs, sport, kunst en cultuur en andere sectoren Onderwijs (n = 88) Sport (n = 101) Kunst en cultuur (n = 15) Coördineren (afstemmen van mensen en activiteiten) Samenwerkingsverbanden leggen of verbeteren Organiseren (organiseren en plannen van activiteitenaanbod) Uitvoeren (begeleiden van lessen, activiteiten of clinics) Opleiden (van trainers/coaches, docenten, medewerkers, vrijwilligers) Ondersteunen (van docenten, medewerkers of vrijwilligers) Ondersteunen (bestuurders/organisatorisch) Ondersteunen (van het technisch kader) Andere taak Andere sectoren (n = 68) Uit het landelijk onderzoek blijkt dat combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches voor sportorganisaties zich voornamelijk bezig houden met coördineren (78%) en samenwerkingsverbanden aangaan of verbeteren (77%). De belangrijkste taak binnen het onderwijs is uitvoeren (76%), binnen andere sectoren en de sector kunst en cultuur is dit samenwerkingsverbanden aangaan of leggen (respectievelijk 78% en 70%). Naast deze algemene taken geeft 96% (NL 14 98%) aan ook andere werkzaamheden te verrichten. De meest genoemde werkzaamheden staan in figuur 6.1. Net als in het landelijk onderzoek is enthousiasmeren van de doelgroep(en) tot deelname aan activiteiten (87%; NL 14 87%) de meest genoemde werkzaamheid. De top drie wordt aangevuld met inventariseren van de behoefte van de doelgroep(en) (78%) en aanbieden van nieuwe activiteiten (76%). In bijlage 3 is een overzicht opgenomen van alle werkzaamheden (zie tabel B3.1). Enthousiasmeren van de doelgroep(en) tot deelname aan activiteiten Inventariseren van de behoefte van de doelgroep(en) Aanbieden van nieuwe activiteiten Verbeteren van bestaande activiteiten Enthousiasmeren van andere partijen Signaleren van mogelijke problemen/behoeften die spelen bij de doelgroep(en) In kaart brengen van het bestaande aanbod Figuur 6.1 Meest genoemde werkzaamheden (in percentages; n = 129) 0% 20% 40% 60% 80% 100%

27 Onderwijs Samenwerking met onderwijsinstellingen Van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches is 66% (n = 88) werkzaam binnen de sector onderwijs. Zij hebben de afgelopen 12 maanden het meest met scholen in het regulier basisonderwijs samengewerkt (91%) (zie figuur 6.2). Met scholen uit het regulier voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs werd de afgelopen 12 maanden minder samengewerkt (respectievelijk 26% en 8%). In vergelijking met 2012 is dit redelijk gelijk gebleven; 92% werkte toen samen met het regulier basisonderwijs, 21% met het voortgezet onderwijs en 7% met het middelbaar beroepsonderwijs. Met scholen uit het speciaal basisonderwijs, speciaal onderwijs en speciaal voortgezet onderwijs wordt relatief minder samengewerkt (respectievelijk door 32%, 14% en 14%). School uit regulier basisonderwijs School uit speciaal basisonderwijs School uit regulier voortgezet onderwijs School uit speciaal voortgezet onderwijs School uit speciaal onderwijs School uit middelbaar beroepsonderwijs Andere school 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 6.2 Samenwerking met scholen (in percentages; n = 88) Landelijk wordt er gemiddeld meer met het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs samengewerkt (respectievelijk 37% en 13%), maar iets minder met het basisonderwijs (88%). 6.4 Sport Samenwerking met sportorganisaties Van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches is 75% werkzaam binnen de sector sport (n = 101). Van hen is 98% (NL 14 96%) de afgelopen 12 maanden betrokken geweest bij sportverenigingen en 79% (NL 14 73%) bij andere sport- en beweegaanbieders als fitnesscentra en zwembaden. Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches waren de afgelopen 12 maanden gemiddeld bij 11 (min. 1 max. 40) verenigingen en 4 (min. 1 max. 23) andere sport- en beweegaanbieders betrokken (NL 14 9 sportverenigingen en 5 andere sporten beweegaanbieders). Voetbal (82%), tennis (55%) en gymnastiek (54%) zijn de sporten waar de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches de afgelopen 12 maanden het meest betrokken bij zijn geweest (zie figuur 6.3). In 2012 waren voetbal, volleybal en tennis de meest genoemde sporten. Landelijk zijn dit voetbal, basketbal en tennis. In bijlage 3 in tabel B3.2 staat de betrokkenheid bij alle sporten. Figuur 6.3 Sporten waarbij betrokken (in percentages; n = 101)

28 27 Mate van betrokkenheid bij sportactiviteiten voor leerlingen van een school In figuur 6.4 is de mate van betrokkenheid van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches bij sportactiviteiten voor leerlingen van een school weergegeven. Net zoals in 2012 zijn combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches het meest frequent betrokken bij sportactiviteiten die na schooltijd op school plaatsvinden, 9% is (vrijwel) dagelijks hierbij betrokken en 29% (vrijwel) wekelijks (OV 12 respectievelijk 6% en 34%). Ook uit het landelijk onderzoek blijkt dat de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches bij activiteiten na schooltijd op school het meest frequent betrokken zijn, 32% is hier hij (vrijwel) dagelijks bij betrokken en 35% (vrijwel) wekelijks. Onder schooltijd op school Na schooltijd op school Bij sportvereniging (vrijwel) Dagelijks (vrijwel) Wekelijks (vrijwel) Maandelijks Eén tot enkele keren per jaar Nooit Weet ik niet 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 6.4 Mate van betrokkenheid bij sportactiviteiten voor leerlingen van een school (in percentages; n = 101) De mate van betrokkenheid van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches bij specifieke sportactiviteiten is weergegeven in figuur 6.5. De combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches zijn het meest frequent en meest betrokken bij sportkennismakingslessen of sportclinics, 14% is hier (vrijwel) dagelijks tot wekelijks bij betrokken en 20% (vrijwel) maandelijks. De meerderheid van de combinatiefunctionarissen is echter in de afgelopen 12 maanden één tot enkele keren per jaar betrokken geweest bij de specifieke sportactiviteiten: sportdagen (79%), schoolsporttoernooien (67%) en sportkennismakingslessen/sportclinics (58%). Bij een schoolsportclub/schoolsportvereniging die verbonden is aan school is de meerderheid (61%) in de afgelopen 12 maanden nooit betrokken geweest. Sportdagen School-sporttoernooien Sportkennismakingslessen of sportclinics Schoolsportclub/schoolsportv ereniging die verbonden is aan school (vrijwel) Dagelijks (vrijwel) Wekelijks (vrijwel) Maandelijks Een tot enkele keren per jaar Nooit Weet niet 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 6.5 Mate van betrokkenheid bij specifieke sportactiviteiten voor leerlingen van een school (in percentages; n = 101) Landelijk zijn de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches frequenter (vrijwel dagelijks tot wekelijks) betrokken bij sportkennismakingslessen (27%) en de schoolsportclub/schoolsportvereniging (25%). Bij sportdagen en schoolsporttoernooien is respectievelijk 3% en 15% (vrijwel) wekelijks tot maandelijks betrokken.

29 28 Ruimtegebruik Net als in 2012 maken de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches voor het organiseren/coördineren van sportactiviteiten het meest gebruikt van een sporthal/gymzaal (86%; OV 12 94%) en een sportveld (78%; OV 12 89%)(zie figuur 6.6). Van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches is 89% tevreden over het gebruik van deze ruimtes/accommodaties, in 2012 was driekwart van de combinatiefunctionarissen tevreden. Degenen die ontevreden zijn gaven onder andere aan dat de zalen verouderd (n = 4), vies (n = 2) of te klein (n = 2) zijn, de zalen niet voldoende beschikbaar zijn (n = 3) en dat de huur te hoog is (n = 2). Sporthal/gymzaal Sportveld Grasveld Schoolplein Playground (Cruijff/Kraijcek) Andere ruimte/accommodatie 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 6.6 Gebruik van ruimtes of accommodaties bij sportactiviteiten (in percentages; n = 101) Betrokkenheid bij bewegingsonderwijs Van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches werkzaam in de sector sport geeft 30% zelfstandig gymles en is tevens vakleerkracht l.o., landelijk ligt dit op 25% (zie figuur 6.7). Daarnaast geeft 4% wel zelfstandig gymles, maar is geen vakleerkracht l.o. (NL 14 14%), 10% ondersteunt de docenten bij de gymles (NL 14 9%) en 17% geeft aan op een andere manier betrokken te zijn bij de gymles (NL 14 13%). Als toelichting hierop wordt voornamelijk gegeven het coördineren, organiseren en plannen van activiteitenaanbod/ sportactiviteiten (n = 9). 30% 17% 4% 10% 22% 18% Is niet werkzaam op of voor scholen Is niet betrokken bij gymles Ondersteunt één of meerdere leerkrachten tijdens de gymles Geef zelfstandig gymles, maar niet als vakleerkracht Geeft zelfstandig gymles en is vakleerkracht Is anders betrokken Figuur 6.7 Mate van betrokkenheid bij bewegingsonderwijs (in percentages; n = 101) Van de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches die niet betrokken zijn bij de gymles (n = 18), geeft 50% aan dat er op één of meerdere scholen wel een vakleerkracht l.o. aanwezig is (NL 14 76%).

30 29 Sportactiviteiten voor kinderen via andere organisatie dan school Net als in 2012 zijn de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches het meest frequent (vrijwel dagelijks tot wekelijks) betrokken bij activiteiten aangeboden aan kinderen uit een bepaalde wijk of buurt (32%; OV 12 42%), kinderen van naschoolse en/of buitenschoolse opvang (28%; OV 12 32%) en kinderen uit een aandachtswijk (26%; OV 12 30%). Bij activiteiten voor kinderen van een kinderopvang/peuterspeelzaal of welzijnsorganisatie zijn combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches het minst betrokken, respectievelijk 3% en 11% is bij deze activiteiten (vrijwel) dagelijks tot wekelijks betrokken (zie figuur 6.8). Kinderen van een kinderopvang/peuterspeelzaal Kinderen van NSO/BSO Kinderen uit een bepaalde wijk of buurt Kinderen uit een aandachtswijk Kinderen betrokken bij een welzijnsorganisatie (vrijwel) Dagelijks (vrijwel) Wekelijks (vrijwel) Maandelijks Een tot enkele keren per jaar Nooit Weet ik niet 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 6.8 Mate van betrokkenheid bij sportactiviteiten voor specifieke doelgroepen kinderen (in percentages; n = 101) Uit het landelijk onderzoek blijkt ook dat de combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches het meest frequent betrokken zijn bij activiteiten aangeboden aan kinderen uit een bepaalde wijk of buurt, kinderen van naschoolse en/of buitenschoolse opvang en kinderen uit een aandachtswijk. Ze zijn relatief wel frequenter betrokken bij deze activiteiten, respectievelijk 46%, 30% en 34% is (vrijwel) dagelijks tot wekelijks betrokken. 6.5 Kunst en cultuur Samenwerking met culturele organisaties De combinatiefunctionarissen cultuur (n = 15) zijn de afgelopen 12 maanden gemiddeld bij 9,8 organisaties betrokken (min. 1 max. 40) geweest. In figuur 6.9 staan de organisaties waarbij de combinatiefunctionarissen cultuur het meest betrokken zijn (zie bijlage 3, tabel B3.3 voor totaaloverzicht). Net als in 2012 komen de betrokken organisaties het meest uit de sector cultuur (67%; OV 12 93%), gevolgd door muziek en muziektheater (53%; OV 12 60%) en amateurkunst en cultuureducatie (53%; OV 12 53%). Landelijk zijn de combinatiefunctionarissen cultuur het meest betrokken bij organisaties uit de amateurkunst en cultuureducatie (54%). Cultuur Muziek en muziektheater Amateurkunst en cultuureducatie Theater Bibliotheken (Multi)media Beeldende kunst en vormgeving 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Figuur 6.9 Betrokkenheid bij organisaties (in percentages; n = 15)

31 30 De combinatiefunctionarissen cultuur zijn de afgelopen 12 maanden het meest betrokken geweest bij activiteiten gerelateerd aan muziek (73%) en toneel (53%) (zie figuur 6.10). In bijlage 3 (tabel B3.4) staat een compleet overzicht van culturele activiteiten waarbij ze betrokken zijn geweest. Landelijk zijn combinatiefunctionarissen cultuur het meest betrokken bij muzikale activiteiten. Figuur 6.10 Betrokkenheid bij verschillende vormen van kunst en cultuur (in percentages; n = 15) Mate van betrokkenheid bij culturele activiteiten voor leerlingen van een school In figuur 6.11 is te zien dat de combinatiefunctionarissen het meest frequent betrokken zijn bij culturele activiteiten die onder schooltijd op school plaatsvinden, 27% is hier (vrijwel) wekelijks bij betrokken. Bij activiteiten na schooltijd op school of elders (bijv. bij een culturele organisatie) is de meerderheid één tot enkele keren per jaar betrokken (respectievelijk 60% en 68%). In 2012 waren de combinatiefunctionarissen cultuur het meest frequent betrokken bij activiteiten op school, 27% was vrijwel dagelijks tot wekelijks betrokken bij zowel activiteiten onder als na schooltijd. Onder schooltijd op school (vrijwel) Dagelijks Na schooltijd op school (vrijwel) Wekelijks (vrijwel) Maandelijks Een tot enkele keren per jaar Nooit Elders 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 6.11 Mate van betrokkenheid bij culturele activiteiten aangeboden aan leerlingen van een school (in percentages; n = 15) Uit het landelijk onderzoek blijkt dat de combinatiefunctionarissen cultuur het meest betrokken zijn bij culturele activiteiten die elders plaatsvinden, 86% biedt deze activiteiten minimaal één keer per jaar aan. Naschoolse culturele activiteiten op school worden het meest frequent aangeboden, 38% is (vrijwel) dagelijks tot wekelijks bij deze activiteiten betrokken. Culturele activiteiten voor kinderen via andere organisatie dan school Van de combinatiefunctionarissen cultuur is de meerderheid de afgelopen 12 maanden nooit betrokken geweest bij activiteiten georganiseerd voor specifieke doelgroepen kinderen (zie figuur 6.12). Bij culturele activiteiten voor kinderen van de naschoolse opvang en/of buitenschoolse zijn de meeste combinatiefunctionarissen één tot enkele keren het afgelopen jaar betrokken geweest (40%). In 2012 waren relatief meer combinatiefunctionarissen cultuur minstens één keer per jaar betrokken bij activiteiten voor kinderen van de naschoolse- en buitenschoolse opvang (60%), uit een bepaalde wijk of buurt (53%) en een welzijnsorganisatie (33%).