gemeente Bellingwedde Grondstoffenplan

Transcriptie

1 gemeente Bellingwedde Grondstoffenplan Grondstoffenplan

2 Inhoud Een nieuw plan... 3 Het wettelijk kader... 4 Waar staan we... 5 Wat willen we... 9 de hoeveelheid restafval per inwoner...11 het scheidingspercentage...11 waardering schoon groen...12 percentage tevreden burgers...12 Wat gaan we doen hogere inzamelfrequentie GFT geen ledigingstarief GFT inzameling kunststof met containers samenwerking met kringloopwinkel aanpassen brengtarief milieustraat persoonlijke benadering burgers onderzoek naar verbeteringen beter scheiden proef faciliteren groenafval onderzoek exploitatie milieustraat onderzoek uitbesteding afvaltaken communicatieplan...23 Samenvatting Bijlage 1 evaluatie Bijlage 2 resultaten enquête 2012 pag. 2 van 26

3 een nieuw plan een inleiding de aanleiding In de afgelopen jaren is veel gebeurd op het gebied van het inzamelen van afval in de gemeente Bellingwedde. Vooral in de jaren 2008 tot en met 2012 hebben belangrijke veranderingen plaatsgevonden. De basis ervan is gelegd in het Afvalstoffenplan Nu is het tijd om te kijken hoe deze veranderingen hebben gewerkt en hoe het beleid er voor de komende jaren eruit moet zien. Het jaar 2013 is gebruikt om het beleid voor een nieuwe periode voor te bereiden en 2014 voor het bestuurlijk traject van vaststelling. Voor het opstellen van het nieuwe plan is gekeken naar de ervaringen met het gevoerde beleid, de recente ontwikkelingen van het landelijk beleid en nieuwe inzichten omtrent afvalinzameling. Centraal staat daarbij de vraag waar de beste kansen liggen voor de inwoner van de gemeente Bellingwedde. de naam Huishoudelijk afval wordt steeds meer gezien als grondstof. Daar liggen kansen. Het nieuwe plan zal daarom als titel Grondstoffenplan meekrijgen. Tenminste 80% van het afval dat bij de inwoners vrijkomt is geschikt voor hergebruik of opnieuw te gebruiken als grondstof. De rest van dit afval kan nagenoeg geheel worden verbrand en levert daarbij energie op. Grondstoffen worden steeds schaarser en kostbaarder. Deze 80 % aan grondstoffen heeft deels een positieve waarde, terwijl voor het verbranden dan wel storten van restafval aanzienlijke kosten moeten worden gemaakt. de opbouw Het grondstoffenplan is opgebouwd uit zes delen; 1. Een nieuw plan. 2. Het kader waarom dit plan. 3. Waar staan we een evaluatie van het gevoerde beleid. 4. Wat willen we ambitie en doelen. 5. Wat gaan we doen de maatregelen. 6. Samenvatting. het beleidsproces Om een nieuw beleidsplan op te stellen, is gekozen om de raad nauw te betrekken bij de totstandkoming ervan. Hiervoor zijn drie fases doorlopen. Beoogd werd hiermee dat de raad een beter inzicht heeft in de grondstoffenproblematiek zodat de inhoud van het beleid optimaal aangepast zal zijn aan de situatie in de gemeente Bellingwedde. Fase 1 was het opstellen van de startnotitie. In de startnotitie is een beeld gegeven van het wettelijke kader, de resultaten van het gevoerde beleid en de mogelijkheden voor nieuw beleid. In 2012 is in de raadscommissievergadering de notitie gepresenteerd. Middels een extra themabijeenkomst is vervolgens de mogelijkheid gegeven om opmerkingen te maken over het te voeren beleid. proces Beeld vormen keuze s maken grondstoffenplan product presentatie startnotitie keuzenotitie termijn november 2012 medio 2013 In fase 2 is de startnotie met de opmerkingen van de raadscommissie uitgewerkt tot een keuzenotitie. In de keuzenotitie zijn ambities, doelen en maatregelen uitgewerkt en financieel doorgerekend. besluiten grondstoffenplan 2014 pag. 3 van 26

4 Hiermee kon de raad zich een oordeel vormen over het nieuw te voeren beleid en aangeven hoe het grondstoffenplan eruit zou moeten zien. In fase 3 kreeg het grondstoffenplan zijn uiteindelijke vorm in In deze fase zijn de startnotitie, de keuzenotitie, en de gemaakte opmerkingen en gestelde vragen geïntegreerd. In dit plan is het beleid voor de komende 4 jaar vastgelegd voor het inzamelen en afvoeren van grondstoffen. De praktische uitvoering ervan zijn beschreven in de maatregelen vanaf bladzijde 14. het wettelijk kader waarom dit plan Het uitgangspunt voor dit grondstoffenplan zijn de Europese richtlijnen en de Nederlandse wetgeving. Europees en landelijk niveau In de Europese kaderrichtlijn voor afvalstoffen liggen de basisbegrippen, de algemene uitgangspunten en kaders vast voor het afvalbeheer van de lidstaten. De richtlijn is in de Nederlandse wetgeving geïntegreerd. De belangrijkste landelijke regels voor afval bevinden zich in hoofdstuk 10 van de Wet milieubeheer en het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP). Het LAP bevat onder andere de landelijke doelstelling voor nuttige toepassing van huishoudelijk afval en de richtlijn voor bronscheiding per component en naar stedelijkheidsklasse. In het eerste LAP is de Ladder van Lansink geïntroduceerd, zie onderstaande figuur. Deze Ladder geeft aan hoe met afval moet worden omgegaan. Overigens houden in het algemeen de kosten voor afval gelijke tred met de ladder; hoe hoger de trede, hoe lager de kosten. In volgorde van prioriteit (van hoog naar laag) dient afval: 1. te worden voorkomen; 2. te worden hergebruikt als product; 3. te worden hergebruikt als materiaal/grondstof; 4. te worden verbrand als energiebron; 5. te worden gestort als minst gewenste toepassing. fig. 1 ladder van Lansink Eén van de belangrijkste onderdelen van het landelijk afvalbeleid is de producenten-verantwoordelijkheid. Producenten worden in toenemende mate verantwoordelijk gesteld voor de verantwoorde verwijdering van hun producten in de afvalfase. Voor verpakkingen (glas, papier, plastic, metaal), elektr(on)ische apparaten, autobanden, autowrakken, batterijen is dit vastgelegd in een Algemene Maatregel van Bestuur. Een van de resultaten hiervan is dat na 2015 naar verwachting het statiegeld op kunststof flessen vervalt. Voor de inwoners betekent dit dat dan aanzienlijk meer kunststofafval afgevoerd moet worden met het huishoudelijk afval. Tevens zal waarschijnlijk reeds in 2015 of 2016 een vergoeding worden gegeven voor het scheiden van melk- en sappakken. Op termijn zal die scheiding vervolgens verplicht worden gesteld. Hiervoor zal dan een inzamelsysteem moeten worden gezocht. Tenslotte zal waarschijnlijk in 2015 een afvalbelasting worden opgelegd van 13,- per ton verbrand of gestort restafval. Dit wordt gedaan om gemeenten te stimuleren om afval te (laten) scheiden. pag. 4 van 26

5 gemeentelijk niveau De gemeente heeft de verplichting om het huishoudelijk afval periodiek in te zamelen nabij elk perceel in de gemeente. Deze zorgplicht wordt nader vormgegeven in de gemeentelijke Afvalstoffenverordening. Zo wordt o.a. bepaald wie het afval inzamelt en hoe het door de inwoners moet worden aangeboden. Het verhalen van de kosten verbonden aan de inzameling en verwerking op de inwoners/gebruikers van de objecten waarvoor de inzamelplicht geldt, wordt vastgelegd in de Verordening afvalstoffenheffing. fig. 2 van landelijk naar gemeentelijk Het hierboven geschetste Europees en landelijk kader betekent voor de gemeente in grote lijnen dat de gemeente verplicht is om afvalstoffen als GFT, glas, papier, KCA e.d. gescheiden in te zamelen. In de komende jaren zullen hieraan dus nog diverse afvalstoffen worden toegevoegd. De speelruimte voor de gemeente ligt in de wijze waarop zij de inzameling en verwerking organiseert. In de praktijk betekent dit voornamelijk het stimuleren van de inwoners om het restafval te scheiden van de grondstoffen en het kiezen van de wijze van verwerken van het restafval. De wijze waarop de gemeente dit doet is niet alleen van grote invloed op de kosten voor inzameling en verwerking van afval, maar ook op het milieu (mate van hergebruik), en het serviceniveau voor de inwoners. Deze criteria; kosten, milieu en serviceniveau worden ook wel aangeduid als de afvaldriehoek. Deze driehoek kan helpen om te bepalen hoe de gemeente de speelruimte die de wetgeving biedt het best kan benutten. Dit is terug te vinden in de beoordeling van de maatregelen verderop in dit plan. Het vaststellen van een grondstoffenbeleidsplan is niet verplicht. Een beleidsplan is echter onontbeerlijk om een goede invulling te geven aan het landelijke kader en om de financiële kansen optimaal te benutten. Waar staan we een evaluatie van het gevoerde beleid waarom evalueren Het huidige afvalstoffenbeleid is vastgelegd in het afvalstoffenplan Het startpunt voor het nieuwe grondstoffenplan moet de evaluatie van het huidige beleid zijn. Het formuleren van goed beleid is pas mogelijk als bekend is wat goed maar vooral wat niet goed is gegaan. In deze paragraaf wordt de evaluatie van het beleid tot en met 2012 samengevat weergegeven. De volledige weergave van de evaluatie is opgenomen in bijlage 1. de resultaten De ambities die in het afvalstoffenplan zijn vastgelegd zijn: a. maximale scheiding; b. 100 % kostendekkend; c. laag tarief door kosten bewust zijn; d. geen hogere kosten, vervuiler betaalt. Om de ambities te bereiken zijn doelen vastgesteld. Deze zijn in de onderstaande tabel in de linker kolom weergegeven. In de rechter kolom is beschreven in hoeverre deze doelen zijn gehaald. Tussen beide kolommen wordt middels kleuren een indicatie van de beoordeling aangegeven als volgt: niet gehaald bijna/deels gehaald gehaald? onbekend pag. 5 van 26

6 De gestelde doelen en het resultaat: doel resultaat % van de huishoudens heeft een ca. 15% heeft een compostvat, compostvat of hoop aantal composthopen is onbekend 25 % van de huishoudens weert reclame onbekend? met een ja/nee of nee/nee sticker 30 % van de huishoudens brengt huisraad onbekend? naar de kringloop afvalstoffenheffing is lager dan landelijk is 221,75, dus lager dan landelijk gemiddeld ( 236,-) gemiddeld afvalstoffenheffing is laagst in de provincie 2 e plaats, na Stadskanaal tenminste 90% van de inwoners is tevreden 96% is tevreden over informatie over scheiden afval 80% van de inwoners is tevreden over de 99% is tevreden afhandeling van klachten of vragen fietspaden zijn vrij van zwerfvuil, er is voor zwerfvuil op verharding wordt minder dan 2000 kg zwerfvuil in de een ruime voldoende gegeven gemeente hoeveelheid zwerfvuil is onbekend meer dan 60% van het afval wordt 64% wordt gescheiden aangeboden gescheiden aangeboden hoeveelheid restafval is minder dan 210 kg per inwoner per inwoner wordt 181 kg restafval ingezameld De voorgenomen maatregelen en het resultaat: maatregel resultaat 2012 informatie is beschikbaar over de is gerealiseerd scheidingsresultaten en de prestaties t.o.v. andere gemeenten er is een procedure voor klachten en is gerealiseerd meldingen containers zijn vervangen en geregistreerd is gerealiseerd onderzoek naar optimalisatie is gerealiseerd containerbestand er is een tarief bepaald voor een extra is gerealiseerd container de burger wordt geïnformeerd over het is gerealiseerd beperken van afval. er worden sorteeranalyses uitgevoerd is gerealiseerd hoeveelheid en samenstelling afval worden. is gerealiseerd bijgehouden beschikbaar stellen van compostvaten is gerealiseerd onderzoek naar plaatsen van ondergrondse gepland voor 2014 containers voor glas en textiel textiel 2 x per jaar huis-aan-huis inzamelen is voor 50% gerealiseerd textielinzameling onderbrengen bij één is gerealiseerd inzamelaar gebruik maken van kringloopbedrijven minimaal niveau weren van bedrijfsafval bij milieustraat is gerealiseerd uitvoeren van twee schoonmaakacties deels gerealiseerd handhaving in buitengebieden minimaal niveau instellen werkgroep zwerfvuil niet gerealiseerd educatie (zwerf)afval op basisscholen anders gerealiseerd voorlichting middels communicatieplan niet gerealiseerd pag. 6 van 26

7 Andere uitgevoerde maatregelen: Invoering papiercontainer in 2008 Voor de inzameling voor papier zijn de oude restafvalcontainers gebruikt als papiercontainer ter vervanging van de losse stapels en dozen. Hiermee kan sneller ingezameld worden en is het opslaan van oud papier bij de inwoners minder rommelig. Met deze maatregel is de opbrengst van oud papier in één jaar gestegen van 690 naar 780 ton, een stijging van 13%. Invoering Diftar en kunststofzakken in 2010 Als één van de maatregelen om een beter scheidingsgedrag te bewerkstelligen is Diftar ingevoerd alsmede het gratis inzamelen van kunststof. Deze maatregelen, tezamen met de invoering van de papiercontainer, hebben ervoor gezorgd dat de hoeveelheid restafval met bijna 600 ton is gedaald van 2347 ton in 2009 naar 1748 in Zonder deze maatregelen zouden de totale kosten in 2011 ca ,- hoger zijn geweest, ofwel ca. 23,75 per huishouden. Sorteeranalyse restafval Om te bepalen in welke mate nog grondstoffen in het restafval aanwezig zijn, is het restafval geanalyseerd. Uit deze analyses blijkt het restafval nog voor ca. 80% bestaat uit waardevolle grondstoffen. Vooral het aandeel GFT in het restafval is erg hoog (ca. 45%). Ook de milieustraat fractie (bouwafval, puin en metalen) is relatief hoog in vergelijking met vergelijkbare gemeenten. Oprichten overheidsgedomineerde bv In december 2011 is de bv Schier opgericht als een overheidsgedomineerde bv, met de gemeente Bellingwedde als enige aandeelhouder. Door middel van deze bv kunnen de inzamelkosten op een minimaal niveau blijven en heeft de gemeente een goede sturing op de wijze van inzameling. Daarnaast kan een besparing worden bereikt op het afvoeren van grondstoffen door schaalvergroting. Ook is samenwerking met andere gemeenten goed mogelijk. In 2012 is reeds een besparing van 4.000,- gerealiseerd. Enquête onder inwoners In aanvulling op de sorteeranalyse is in 2012 een enquête onder de inwoners uitgevoerd om te kunnen bepalen waarom burgers nalaten om hun afval beter te scheiden en in hoeverre de communicatie hierin een rol speelt. Uit de enquête blijkt dat de inwoners erg tevreden zijn over de afvalinzameling in de gemeente Bellingwedde. Men geeft de gemeente hiervoor het rapportcijfer 7,6. Uit de enquête zijn geen concrete knelpunten naar voren gekomen waardoor het scheiden van afval belemmerd zou worden. Wel wordt over het algemeen de milieustraat als relatief duur beoordeeld en de openingstijden krap. pag. 7 van 26

8 bespreking resultaten Ambitie: Geconcludeerd kan worden dat de gestelde ambitie ten dele is gehaald; de burger is tevreden en de kosten zijn minimaal. De opbrengsten kunnen in 2011 de kosten dekken, echter niet in 2012 vanwege een meer volledige toerekening van alle kosten voor afval. Hoewel goed gescheiden wordt (64%), blijkt uit de analyses dat de maximale scheiding niet is gerealiseerd. Doelen: De in het afvalstoffenplan gestelde doelen zijn grotendeels gehaald. Wel blijkt uit de analyses dat er meer grondstoffen uit het restafval gehaald kunnen worden. Er blijven nog teveel aan herbruikbare stoffen (GFT, papier, textiel) in het restafval achter; de opbrengstdoelen van deze herbruikbare stoffen zijn niet gehaald. Van een aantal doelen is niet bekend of deze gehaald zijn omdat deze moeilijk te meten zijn. Maatregelen: Met een combinatie van een betere service aan de burger (papiercontainer en kunststofzakken) en een financiële prikkel (Diftar) is de hoeveelheid restafval flink gedaald, evenals de kosten. Uitgezonderd het communicatieplan, een werkgroep voor zwerfvuil en het werken met kringloopbedrijven zijn alle maatregelen uitgevoerd. De burger blijkt over het algemeen tevreden te zijn over de inzameling van afval. De openingstijden van de milieustraat vindt men echter krap en de tarieven vindt men relatief hoog. wat leren we hiervan In de vorige paragrafen zijn de maatregelen besproken en is aangegeven of een maatregel al of niet succesvol is geweest. We kunnen hieruit de volgende conclusies trekken: 1. Het blijkt dat er nog veel meer herbruikbare stoffen (grondstoffen) uit het restafval gehaald kunnen worden. Dit is niet alleen gunstig voor het milieu (meer hergebruik) maar zal ook besparen op kosten. 2. Doelen moeten meetbaar zijn. 3. Maatregelen die niet of minimaal zijn gerealiseerd dienen te worden heroverwogen. - Textielinzameling huis-aan-huis blijkt kostbaar te zijn; - gebruik van kringloopbedrijven heeft te weinig aandacht gehad en kan dus beter; - uitvoeren van schoonmaakacties kan anders worden georganiseerd; - instellen van een werkgroep voor zwerfvuil blijkt geen effectieve maatregel te zijn; - handhaving in het buitengebied kan wellicht bijgesteld worden; - educatie (zwerf)afval op basisscholen kan wellicht anders georganiseerd worden. 4. Maatregelen die inzetten op zowel service als een (financiële) prikkel kunnen heel succesvol zijn. De conclusies worden in het nieuwe beleid meegenomen. pag. 8 van 26

9 wat willen we ambitie en doelen Het grondstoffenbeleid is opgesteld om grip te krijgen op het proces van het inzamelen en afvoeren van restafval en grondstoffen. De vraag die daarbij centraal staat is: Wat wil de gemeente Bellingwedde met dit beleid bereiken binnen de mogelijkheden die de wet geeft en met de kennis die tot nu toe is opgebouwd. Met andere woorden; wat is de ambitie. De afzet en verwerking van GFT, restafval en andere grondstoffen zijn gebonden aan langjarige contracten en zijn mede afhankelijk van landelijke regelgeving en de marktprijzen. Deze contracten worden afgesloten door de gemeenschappelijke regeling Samenwerkingsverband Afvalstoffenverwijdering Oost- en Zuidoost Groningen (SOZOG). Omdat de keuze bepaald wordt door het bestuur van het SOZOG, wordt de wijze van verwerking van afval dan ook niet behandeld in het grondstoffenplan. bepalen ambitie doelen - maatregelen Bij het tot stand komen van dit plan is bij de formulering van de ambitie, doelen en maatregelen consequent rekening gehouden met de drie belangrijkste criteria m.b.t. afval: het milieurendement, zoals de mate van bronscheiding; het niveau van dienstverlening aan de burgers; de kosten van inzameling en afvoer van de afval- en grondstoffen. Door het gebruik van deze criteria kunnen doelen en maatregelen objectief worden beoordeeld. Dit geïntegreerd beoordelingskader wordt landelijk geaccepteerd als een van de pijlers van het afvalstoffenbeleid en wordt wel de afvaldriehoek genoemd. Het kan zijn dat een maatregel slecht scoort op bijv. het criterium kosten, maar dat deze toch wenselijk is omdat de score op service of milieu zodanig is dat dit de negatieve score op kosten teniet doet. wat is de ambitie In het grondstoffenbeleid vervult de inwoner van de gemeente de belangrijkste rol. De inwoner staat hier aan het begin en aan het eind van het proces. Het beleid begint met het belang van de burger en het eindigt met een tevreden burger die er beter van geworden is. De ambitie moet dan ook nauw aansluiten bij het belang van de burger Het belang van de burger kan als volgt omschreven worden: afval wordt tegen zo laag mogelijke kosten op een verantwoorde wijze en op een eenvoudige manier verwijderd. De ambitie is zodanig opgesteld dat het belang van de burger er zo goed mogelijk in wordt weerspiegelt. De ambitie is dan ook de basis van het grondstoffenbeleid; alle doelen en maatregelen zijn erop gericht om de ambitie waar te maken. daling van de totale kosten ambitie hoog milieurendement optimale service voor de burger Als ambities, doelen en maatregelen een optimum kunnen vinden binnen de criteria van de afvaldriehoek (kosten, milieu en service), voldoet het beleid optimaal aan de belangen van de burger. pag. 9 van 26

10 toelichting ambitie kosten: Het inzamelen, afvoeren en verwerken van restafval en grondstoffen brengt kosten met zich mee. De kosten kunnen grofweg ingedeeld worden in; kosten voor het verzamelen en opslaan, kosten voor het afvoeren en verwerken en kosten voor de bedrijfsvoering zoals machines en gebouwen maar ook innen van de heffingen. Opgemerkt moet worden dat besparingen op kosten niet één op één als besparing op de begroting terug is te zien vanwege het Diftar-systeem. In het kader op deze bladzijde is een voorbeeld gegeven van de consequentie hiervan. milieurendement: het inzamelen en verwijderen van restafval heeft een negatieve invloed op het milieu; grondstoffen die gebruikt zijn om producten te maken raken verloren door vervuiling of verbranding, transport verbruikt brandstof en stoot CO2 uit. Het beperken van het verlies van grondstoffen door het scheiden ervan uit het restafval verdient dan ook een hoge prioriteit. Voor veel grondstoffen (zoals kunststof en blik) kan scheiding zowel vóór als na de inzameling plaatshebben. optimale service: Voorbeeld kostenbesparing en begroting Bij het invoeren van een maatregel wordt de restafvalcontainer ééns per maand geleegd en de GFT container driemaal per maand. Na een jaar blijkt dat er minder restafval is aangeboden omdat men het GFT beter is gaan scheiden. Er is dan minder restafval verwerkt en dat betekent een besparing op de verwerkingskosten voor restafval. Het blijkt echter ook dat de inkomsten dalen. Dit komt omdat de inwoners minder vaak de restafvalcontainer aanbieden en daardoor minder afvalstoffenheffing betalen. Het netto resultaat kan daarbij nul zijn (de inwoners besparen evenveel als de lagere verwerkingskosten van restafval) of zelfs negatief (als de inwoners dus meer hebben bespaard). In het laatste geval is het voordeel voor de inwoner te groot en zal het tarief voor de restafvalcontainer moeten stijgen om het evenwicht te herstellen. Het resultaat t.a.v. service en milieurendement is dan wel positief. Het scheiden van afval zal alleen succesvol zijn als dit voor de burger zo aantrekkelijk mogelijk wordt gemaakt. Hoewel een financiële prikkel als Diftar heel goed werkt, is het nog beter als het scheiden als vanzelf gaat en een gewoonte wordt. Dit kan worden bereikt door hulpmiddelen ter beschikking te stellen zo dicht mogelijk bij het ontstaan van afval, bijvoorbeeld in de keuken (keukenemmer voor GFT). welke doelen stellen we Om de ambitie, genoemd in het vorige hoofdstuk, ook werkelijk waar te kunnen maken moeten doelen worden geformuleerd. Deze doelen moeten haalbaar zijn en meetbaar. Alleen als de doelen vaststaan kan werkelijk bepaald worden wat er concreet gedaan moet worden vorm te geven aan de ambitie. In deze paragraaf worden die doelen beschreven. Per doel wordt eerst concreet aangegeven wat de inhoud is, vervolgens het effect ervan en tenslotte volgt een toelichting. NB: De beschreven effecten van de doelen zijn goed onderbouwd met ervaringen van diverse gemeenten, recente proeven en analyses. Toch kunnen de effecten die elders zijn gerealiseerd afwijken van de praktijk in Bellingwedde. pag. 10 van 26

11 doel 1. De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. In 2013 hebben de inwoners van Bellingwedde gemiddeld 172 kg restafval per inwoner via de grijze container en de milieustraat afgevoerd. Het landelijk gemiddelde ligt in 2013 op 245 kg restafval per inwoner. Dit doel betekent dat de hoeveelheid restafval met 72 kg per inwoner moet dalen t.o.v De kosten voor het verwerken van restafval zijn hoger dan het verwerken van grondstoffen als GFT en kunststoffen. Dit betekent dat hier besparingen mogelijk zijn. In het volgende hoofdstuk worden enkele maatregelen besproken om meer grondstoffen uit het restafval te halen. Uit recente afvalsorteeranalyses blijkt dat de inhoud van de restafvalcontainer nog heel veel grondstoffen bevat. Deze kunnen dus goedkoper gescheiden worden afgevoerd. Als de burger alle grondstoffen, uitgezonderd sappakken en luiers (hiervoor is nog geen gescheiden inzamelstructuur) gescheiden zou afvoeren, zou er nog maar iets meer dan een derde in de grijze container overblijven. In de afgebeelde container is die hoeveelheid te zien onder de gekleurde grondstoffen op de bodem van de container. Dit is een hoeveelheid van ca. 64 kg per inwoner. Met het tot nu toe gevoerde afvalstoffenbeleid is de hoeveelheid restafval per inwoner gedaald van 289 kg in 2008 tot 172 kg in 2013, een daling van 40%. De doelstelling van 100 kg per inwoner betekent dus dat de hoeveelheid restafval nog sterker moet dalen, namelijk met 42%. Uiteindelijk moet ook 64 kg per inwoner mogelijk zijn. De ambitie van 100 kg per inwoners is haalbaar met de in dit grondstoffenplan genoemde maatregelen. Een hogere ambitie is mogelijk maar vergt extra maatregelen die wellicht niet meer kostendekkend uitgevoerd kunnen worden. Indien na vier jaar blijkt dat dit grondstoffenplan goed heeft gewerkt, kan een volgende stap worden gezet in het verder verminderen van de hoeveelheid (rest)afval. doel 2. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Dit doel betekent dat nog ca. 30 kg grondstoffen (textiel, glas, kunststof etc.) per inwoner uit de grijze container moet worden gehaald. In 2013 is het scheidingspercentage in Bellingwedde 66 %. Dat wil zeggen dat 66% van alle ingezamelde afvalstoffen gescheiden wordt ingezameld. Het niet gescheiden afval wordt middels de grijze container ingezameld. Het ministerie van I&W heeft voor 2015 als doel gesteld om 65 % aan de bron te scheiden. Gemeenten in Vlaanderen haalden in 2009 al 73%. De doelstelling is dus realistisch. pag. 11 van 26

12 doel 3. Waardering voor schoon groen bij dorpsschouw is 7,5 Uit de dorpsschouw van 2012 blijkt dat voor schoon groen (de afwezigheid van zwerfvuil in groen) gemiddeld een 7,2 wordt gegeven. Dit doel betekent een verhoging van 4 % t.o.v Gesteld kan worden dat het doel ambitieus is. Een hoger cijfer dan 6,8 (in 2011) is echter wel gewenst. Het cijfer voor schoon groen in 2012 kan worden geïnterpreteerd als een ruime voldoende. Om dit cijfer te verhogen naar 7,5 zal meer inspanning worden gevraagd van de gemeente, zoals het vaker legen van afvalbakken en het intensiever opruimen van afval in het openbaar groen. Daarnaast kunnen ook meer schoonmaakacties door buurtverenigingen of scholen worden georganiseerd, zoals de samenwerking van het college met de dorpsraad Wedde die in de afgelopen jaren heeft plaatsgehad. doel 4. Het percentage tevreden burgers is tenminste 96 % Dit wil zeggen dat het huidige serviceniveau t.a.v. de afvalinzameling tenminste gehandhaafd blijft. Uit een enquête onder de inwoners van Bellingwedde in 2012 blijkt dat tenminste 96% tevreden is over de gegeven informatie en de afhandeling van klachten. De waardering voor het gehele proces van afvalinzameling is overigens uitgedrukt in het rapportcijfer 7,6. pag. 12 van 26

13 Wat gaan we doen de maatregelen Om de doelen te bereiken moeten maatregelen worden genomen. In dit hoofdstuk worden de maatregelen besproken die passen bij de doelen die in het vorige hoofdstuk zijn weergegeven. De maatregelen moeten aan de gestelde ambitie bijdragen, wat o.a. inhoudt dat deze een kostenverlagend effect moeten hebben. Bij elke maatregel wordt daarom aangegeven wat de bijdrage is voor welk doel, wat het beoogde effect is, het tijdstip van in- of uitvoering en wat de score is t.a.v. het milieurendement, de dienstverlening en de kosten (afvaldriehoek). Tenslotte wordt de maatregel toegelicht. NB: De maatregelen zijn mede beoordeeld op financiële consequenties. Dit zijn verwachtingen die zijn onderbouwd met ervaringen van andere gemeenten. De realiteit in Bellingwedde kan echter afwijken van de ervaringen van andere gemeenten. In de keuzenotitie zijn een aantal maatregelen gecombineerd doorgerekend. In het grondstoffenplan worden alle maatregelen echter separaat besproken en doorgerekend. Om de invoering van een maatregel succesvol te maken, zal elke maatregel goed worden voorbereid. Bij de voorbereiding kan blijken dat een maatregel gewijzigd moet worden of moet worden uitgesteld. Gedurende de voorbereiding van het grondstoffenplan zijn in 2014 enkele belangrijke wijzigingen bekend geworden, die een substantiële invloed hebben op de oorspronkelijk berekende financiële effecten van de eerste drie maatregelen die op de volgende bladzijden worden beschreven. De wijzigingen betreffen een daling van de verwerkingskosten van restafval en GFT en een daling van de vergoeding voor gescheiden ingezamelde kunststoffen. Het effect hiervan is enerzijds een verwachte overschot op de begroting en anderzijds een kleiner gunstig financieel effect van de maatregelen. Dit laatste betekent dat er meer aandacht moet zijn voor de effecten op het milieu (scheidingseffect) en service en wat minder voor de kosten. In maatregelen 1, 2 en 3 worden de financiële effecten voor twee perioden aangegeven; voor het jaar 2016 en na De reden hiervoor is dat de lagere verwerkingskosten voor restafval ingaan op 1 juli pag. 13 van 26

14 1. Hogere inzamelfrequentie GFT doel De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Het percentage tevreden burgers is tenminste 96 %. De drempel voor het gescheiden aanbieden van GFT zo laag mogelijk maken en voor het niet-scheiden hoger, door vaker GFT in te zamelen (3 maal per maand) en minder vaak restafval in te zamelen (1 maal per maand). voordeel totaal per aansluiting ,- 4,03 na ,- 4,78 effecten Het voordeel bestaat uit een besparing op de verwerking van restafval. Dit komt op twee manieren bij de burger tot uiting: Direct voordeel: voor de burger een lage factuur voor lediging van de afvalcontainers. Indirect voordeel: voor de begroting blijkt dat de lagere factuur voor ledigingen ,- minder inkomsten oplevert dan de hierboven berekende voordelen van de maatregel. De hierdoor ontstane tekorten ( in 2016 en 7.000,- na 2016) kunnen echter binnen de begroting worden opgelost dankzij een lager verwerkingstarief voor restafval. afvaldriehoek In een gedeelte van de gemeente zal een proef worden genomen. Zowel in het proefjaar als in het eerste jaar van invoering zal eenmalig een investering nodig zijn van ,- om de maatregel te ondersteunen. In het eerste jaar van invoering zal het indirecte voordeel nihil zijn. Het proefjaar is niet opgenomen in de berekening van het voordeel omdat dit niet representatief zou zijn. Proefjaar 2015 in een van de dorpen, bij succes invoer in milieurendement: ++ dienstverlening; ++ kosten aspect: ++ *direct voordeel door minder restafval hoeft de restafvalcontainer minder vaak te worden geleegd en wordt dus bespaard op de kosten voor lediging. Dit is te merken aan een lagere factuur voor ledigingen. **indirect voordeel door minder restafval wordt bespaard op de kosten voor het verbranden van restafval. Omdat ook de burger deze besparing ziet in een lagere factuur voor afval blijkt aan het eind van het jaar of de besparing op de kosten overeenkomt met inkomstendaling van de afvalstoffenheffing. pag. 14 van 26

15 De winst zit in de lagere kosten voor het verbranden van restafval. Deze besparing weegt op tegen de extra kosten voor een grotere hoeveelheid te composteren GFT. Door een betere scheiding zal de burger de restafvalcontainer minder vaak hoeven aan te bieden en krijgt dus een lager factuurbedrag voor ledigingen. Dat nog veel GFT uit het restafval kan worden gehaald, blijkt uit de sorteeranalyses. De restafvalcontainer blijkt nog 45% GFT te bevatten. Uit de enquête blijkt dat de burger meer GFT in de GFT-container wil afvoeren, als de GFT-route vaker wordt gereden. Vooral in het groeiseizoen wordt GFT vaak in de restafvalcontainer afgevoerd vanwege een grotere hoeveelheid tuinafval en stankoverlast. Het positief neveneffect van minder GFT in het restafval is, dat de restafvalcontainer minder vaak wordt aangeboden. Minder vaak de restafvalroute rijden kan voor de burger een extra stimulans zijn om ook andere grondstoffen van het restafval beter te scheiden. Aan de ledigingsgegevens van 2013 is te zien dat gemiddeld 40% van de restafvalcontainers worden aangeboden. Dat wil zeggen dat men de container gemiddeld iets minder dan 1 maal per vier weken aanbiedt. Ter vergelijking: Een percentage van 100% wil zeggen dat men de container elke twee weken aanbiedt en 50% wil zeggen dat men het eenmaal in de vier weken aanbiedt. Het percentage van 40% zal bij invoering van deze maatregel zeker nog lager worden. Dit betekent dat een ledigingsfrequentie van eens per vier weken voor restafval, weinig problemen zal geven. In het geval dat een huishouden in de problemen zou komen kan een extra container worden geplaatst. In geval van een medische noodzaak, bijv. bij incontinentie, is de extra container gratis. Dit gebeurde tot nog toe op basis van het afvalstoffenplan Hiervan wordt overigens maar weinig gebruik gemaakt; er zijn in 2013 slechts 32 extra restafvalcontainers in de gemeente aanwezig (op 3980 huishoudens is dit 0,8%). De hoeveelheid extra medische containers bedraagt in totaal 15. Om de maatregel goed uit te kunnen uitvoeren en te bepalen of deze moet worden aangepast, zal eerst een proef moeten worden uitgevoerd in een nog te bepalen gebied van de gemeente. In de proef zal ook overwogen worden welke hulpmiddelen ingezet kunnen worden zoals bijv. GFT-keukenemmers. De maatregel kan na eventuele aanpassingen in de gehele gemeente worden uitgevoerd. De maatregel kan daarbij worden uitgebreid met het gratis aanbieden (nultarief) van GFT, daling van het tarief van de milieustraat en een verhoging van het restafvaltarief voor ledigingen. Deze samenhang van maatregelen is beschreven in maatregel 2. Frequentie inzameling GFT ROVA (overheidsgedomineerde NV in Overijssel) heeft in 2012 in Zwolle en Noord-Oost Overijssel een proef genomen met het minder frequent inzamelen van restafval. De proef heeft na een jaar aangetoond dat er bij de burger een grote bereidheid is om afval en grondstoffen gescheiden aan te bieden als de service op grondstoffen wordt verhoogd en het aanbieden van restafval wordt ontmoedigd. Dit leidde in 2012 tot 30% minder restafval en een daling van de afvalstoffenheffing. De proef kreeg bovendien van de deelnemende inwoners een ruime voldoende. pag. 15 van 26

16 2. Geen ledigingstarief GFT doel De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Het percentage tevreden burgers is tenminste 96 %. Geen ledigingstarief voor GFT. Een stijging van het ledigingstarief restafval met 1,81 (2016) en 2,16 (na 2016) en in combinatie met maatregel 1 een stijging met 3,95 (2016) en 3,88 (na 2016). effecten 2016 na 2016 Voordeel totaal per aansluiting nul tarief ,- 7,55 combinatie met maatregel ,- 4,78 nul tarief ,- 4,28 combinatie met maatregel ,- 5,28 tijdspad 2016 afvaldriehoek Voor de combinatie met maatregel 1 is voor 2016 rekening gehouden met de investering van ,-. milieurendement: ++ dienstverlening; ++ kosten aspect: ++ Door het verlagen van het ledigingstarief van GFT wordt de prikkel voor de burger groter om meer GFT in de GFT-container te deponeren, zodat de inhoud van de restafvalcontainer vermindert. Een combinatie met maatregel 1, een hogere inzamelfrequentie van GFT en een lagere voor restafval, versterkt het effect. De verhoging van het ledigingstarief is noodzakelijk. Door het nul-tarief van GFT en een kleiner aantal restafvalledigingen, dalen de inkomsten aanzienlijk. De burger gaat dan gemiddeld 22,64 of 32,45 (in combinatie met maatregel 1) minder aan ledigingsheffing betalen. De gemeente mist deze inkomsten. Weliswaar wordt er bespaard op de verwerkingskosten van restafval, maar dit maakt het gemis aan inkomsten niet goed. Met andere woorden; het totale voordeel moet ten goede komen aan de burger en niet meer dan dat. Het teveel aan besparing bij de burger zal via de heffing terug moeten komen om de balans in de begroting te herstellen. Zo bespaart de burger jaarlijks bijv. in ,28- c.q. 5,28 (combinatie met maatregel 1) per aansluiting, ondanks het gestegen ledigingstarief. Deze effecten zijn bij een gering tarief, zoals 1,- per lediging, ook aanwezig maar veel minder sterk (voordeel per aansluiting is bij nul tarief is 6,- in 2016)) door het psychologisch effect van gratis. Een nadeel van gratis GFT zou kunnen zijn dat het vervuild wordt met restafval. De gemeente Etten-Leur werkt nu vier jaar met een nultarief voor GFT en geeft aan dat het GFT niet merkbaar vervuild wordt. pag. 16 van 26

17 Ook Rova heeft deze ervaring met een jaar gratis GFT in Staphorst. Het invoeren van gratis GFT wordt door steeds meer gemeenten ingevoerd. Bewezen is dat hierdoor de hoeveelheid restafval flink daalt. Dit is voordelig voor alle inwoners. Het voordeel van iemand met een grote tuin zal enigszins groter zijn dan iemand met een kleine tuin. Uit sorteeranalyses blijkt dat van een wijk in Blijham er nog ca. 40% GFT in de restafvalcontainer zit en dat aan de Dorpsstraat in Vriescheloo ca. 53% GFT in de restafvalcontainer zit. Hieruit blijkt dat ook de bezitter van een kleine tuin in Blijham veel voordeel kan hebben bij een nul-tarief voor GFT. Bovendien zal iemand met weinig GFT ook de container regelmatig aanbieden om stank te voorkomen. De burger betaalt weliswaar een hoger tarief maar wordt hiervoor dubbel en dwars beloond met een gratis lediging van het GFT-container en minder ledigingen van de restafvalcontainer. 3. Inzamelen kunststof in containers doel De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Het percentage tevreden burgers is tenminste 96 %. Kunststofafval in een container. Stijging van het ledigingstarief voor restafval met 0,77 (2016) en 0,83 (na 2016). effecten kosten totaal per aansluiting ,- 0,40 na ,- 0,91 termijn 2016 Kosten zijn inclusief de benodigde investering van ,-. afvaldriehoek milieurendement: ++ dienstverlening; ++ kosten aspect: -/+ Het restafval in de restafvalcontainer blijkt nog voor ca. 14% uit kunststofafval te bestaan. Met het invoeren van containers wordt verwacht dat men het kunststof beter gaat scheiden. Deze verwachting is mede gebaseerd op de resultaten van de invoering van containers voor de inzameling van oud papier in Dit heeft tot gevolg gehad dat de hoeveelheid oud papier in één jaar met 13% is gestegen. Na 2015 wordt een aanzienlijke hoeveelheid extra kunststofafval verwacht als het statiegeld van verpakkingsmateriaal (o.a. flessen) wordt afgeschaft. Een veelgehoorde klacht is dat de opslag van kunststof in zakken veel ruimte in beslag neemt, dit zal dus na 2015 nog toenemen. Ook wordt het wegwaaien van kunststofzakken als een ergernis ervaren. pag. 17 van 26

18 Door te investeren in containers voor kunststofafval, wordt tegemoet gekomen aan de nadelen van de zakken, waarmee de dienstverlening wordt verhoogd. Daarnaast kunnen in deze containers tevens melk- en sappakken worden ingezameld. Verwacht wordt dat op termijn melk- en sappakken gescheiden ingezameld zullen (moeten) worden. De financiële gevolgen ervan kunnen nog niet berekend worden, maar zijn ongetwijfeld positief voor de maatregel. Vaststaat dat de vergoedingen voor kunststofafval vanaf 2015 zullen dalen. De verwachting is dat dit ca. 380,- zal zijn. Dit betekent dat de opbrengsten voor kunststoffen aanzienlijk zullen dalen. In de berekening is hiermee rekening gehouden. Indien, zoals wordt verwacht, meer kunststoffen (en drankenkartons) zullen worden ingezameld, dalen de berekende kosten van deze maatregel. De burger merkt een besparing in een lagere factuur voor ledigingen (in totaal ca ,- ofwel ca. 6,60 per huishouden) omdat de container minder vaak kan worden aangeboden. Dit betekent voor de begroting dat ,- minder binnenkomt. Om het ontstane tekort weer op te heffen zal het ledigingstarief voor restafval moeten worden verhoogd met 0,77 (2016) en 0,83 (na 2016) per lediging. Gekozen is voor een verhoging van het ledigingstarief omdat dit een extra stimulans is om beter te scheiden. De verhoging is daarbij relatief gering. 4. Samenwerking met kringloopwinkel doel effecten De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Herbruikbaar materiaal wordt in de regio hergebruikt. Voordeel en kosten zijn in evenwicht. termijn 2015 afvaldriehoek milieurendement: ++ dienstverlening: + kosten: +/- Grof huisvuil wordt momenteel op afroep ingezameld en gebracht naar de milieustraat. Eventuele herbruikbare materialen, zoals huisraad, wordt als grondstof hergebruikt. Houten meubels worden bijv. verkleind en gebruikt als brandstof. Het opnieuw gebruiken als meubels heeft echter de voorkeur omdat hiervoor minder energie nodig is. Door actief met kringloopwinkels samen te werken, zal minder grof vuil behoeven te worden afgevoerd en meer materiaal hergebruikt kunnen worden. De samenwerking kan op verschillende niveaus plaatsvinden; a. op laag niveau door de burgers meer te informeren over afzet naar de kringloopwinkel; b. op gemiddeld niveau, waarbij de kringloopwinkel gebruik kan maken van de milieustraat, waardoor het herbruikbaar materiaal in de regio beschikbaar komt; c. op hoog niveau waarbij de kringloopwinkel grof vuil aan huis ophaalt en dit scheidt op de milieustraat. pag. 18 van 26

19 In de provincie Friesland werkt Omrin al enkele jaren samen met mensen met een beperking of die ervaring op de arbeidsmarkt willen opdoen. Omrin beheert diverse kringloopwinkels en alle door Omrin ingezamelde kleding wordt gesorteerd door deze groep mensen. Onderzocht wordt in hoeverre intensievere samenwerking wenselijk is en hoe meer gewerkt kan worden met mensen met een beperking of die ervaring op de arbeidsmarkt willen opdoen. 5. Aanpassen brengtarief milieustraat doel effecten De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Het percentage tevreden burgers is tenminste 96 %. Waardering voor zwerfvuil bij dorpsschouw is 7,5 Hanteren van een tarief zoals die in een buurgemeente wordt gebruikt; kofferbak auto: 2,50; aanhanger met twee wielen: 5,00; aanhanger met vier wielen of bestelbus: 10,00; (landbouw)wagen per kubieke meter 5,00. termijn 2015 Voordeel en kosten zijn in evenwicht. afvaldriehoek milieurendement: ++ dienstverlening: ++ kosten: +/- De meest gehoorde klacht van burgers, volgens de enquête van 2012, zijn de hoge tarieven voor het brengen van grof vuil naar de milieustraat. Het effect van het hoge tarief is dat grofvuil in het restafval terecht komt (ca. 1%). Een ander effect van het hoge tarief is dat een onbekende hoeveelheid naar een buurgemeente wordt gebracht, waar het tarief lager ligt. Deze buurgemeente heeft overigens aangegeven dat zij het brengen van afval vanuit een andere gemeente wil tegengaan. In alle buurgemeenten zijn de tarieven overigens nagenoeg gelijk aan die van de voorgestelde tarieven. Het huidig tariefsysteem, met diverse tarieven en waarbij na 4 maal brengen het tarief wordt verdubbeld, is zodanig complex dat een goed registratiesysteem noodzakelijk is. Het huidige registratiesysteem is omslachtig en tijdrovend en dient vervangen te worden. Met het voorgestelde tariefsysteem kan het registratiesysteem eenvoudiger uitgevoerd worden. Een systeem met pasjes kan eveneens ingevoerd worden. Met een dergelijk systeem kan een basisbedrag vastgesteld worden als een tegoed. Zo kan men een bepaald aantal keren gratis grof vuil brengen. Ook kan hieraan een toegangscontrole worden gekoppeld. Een dergelijk pasjessysteem vraagt echter een investering die op zich geen besparing oplevert. In maatregel 9 zal een dergelijk pasjessysteem meegenomen kunnen worden in een onderzoek. pag. 19 van 26

20 6. Persoonlijke benadering burgers doel effecten De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Het percentage tevreden burgers is tenminste 96%. Waardering voor zwerfvuil bij dorpsschouw is 7,5. Handhaven op een publieksvriendelijke manier door vragen te stellen en informatie te verstrekken. Kosten 5.000,- jaarlijks. Het voordeel is moeilijk meetbaar. termijn afvaldriehoek milieurendement: ++ dienstverlening: ++ kosten: +/- Een belangrijk doel van communicatie is om burgers te bewegen afval (beter) te scheiden. Het meest effectieve instrument hiervoor is een positieve persoonlijke benadering van burgers. Door mensen in te zetten met een beperking of die ervaring op de arbeidsmarkt willen opdoen, wordt tevens een belangrijk maatschappelijk doel gediend. In Almere zijn hiermee goede ervaringen opgedaan. Door deze methode wordt het afval beter gescheiden. De gemeente Leeuwarden heeft goede ervaringen met het aanspreken van burgers op het schoonhouden van hun buurt. Hiervoor worden mensen ingezet die ervaring willen opdoen op de arbeidsmarkt. Dit instrument is vooral geschikt bij wijzigingen in het inzamelsysteem, voor het bestrijden van zwerfvuil en afvaldump en handhaving m.b.t. het aanbieden van afval. pag. 20 van 26

21 7. onderzoek naar mogelijkheden voor het beter scheiden van afval doel effecten De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Uitvoeren van pilots voordat nieuwe methodes algemeen worden ingevoerd. Besparing onbekend. Kosten 3.000,-.-jaarlijks. termijn afvaldriehoek milieurendement: ++ dienstverlening: + kosten: - Op landelijk niveau worden diverse initiatieven ontplooid om het scheiden van afval door burgers te stimuleren. Het is belangrijk om van de ervaringen op de hoogte te blijven en te bezien welke methoden van toepassing kunnen zijn in de gemeente Bellingwedde. Zo lijkt het systeem van omgekeerd inzamelen heel succesvol te worden. Hierbij wordt de grijze container gebruikt voor grondstoffen en moet het restafval worden gebracht naar ondergrondse containers. Om te bepalen in hoeverre zo n systeem geschikt is in de gemeente Bellingwedde en op welke wijze dit ingevoerd zou moeten worden zijn proeven of pilots nodig. sappakken Vanwege de hoge inzamelings- en verwerkingskosten en het ontbreken van een vergoeding op basis van de producentenverantwoordelijkheid zijn nog maar weinig gemeenten waar sappakken gescheiden wordt ingezameld. Wel is een flink aantal gemeenten bezig met een proef om sappakken gescheiden in te zamelen. Vanwege de nu nog hoge kosten voor inzameling en verwerking worden de resultaten van de proeven afgewacht. Na 2015 kan bepaald worden of sappakken al of niet gescheiden moeten worden ingezameld. elektrische apparaten Omrin voert momenteel een proef uit in Leeuwarden, waarbij Post NL-brievenbussen worden voorzien van een inzamelbak voor kleine afgedankte elektrische apparaten. Deze bak wordt onder de brievenbus geplaatst. Als de resultaten van deze proef bekend zijn, kan bepaald worden of deze inzamelingsmethode gewenst is in Bellingwedde. blik Evenals containers voor glas en textiel kunnen containers worden geplaatst voor het inzamelen van blik. In het huishoudelijk afval komt echter steeds minder blik voor. In de gemeente Bellingwedde was de hoeveelheid blik in het restafval in 2009 nog 8% en in %. Ten opzichte van de hoeveelheid kunststof (14%) is dit relatief weinig. Blik is daarnaast eenvoudig te verwijderen middels een scheidingsinstallatie, zowel voor als na verbranding van het afval. De kosten voor containers en transport wegen niet op tegen de opbrengsten. Overigens kan blik wel op de milieustraat worden ingeleverd. pag. 21 van 26

22 8. Proef faciliteren groen afval doel effecten De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Het percentage tevreden burgers is tenminste 96 %. Waardering voor zwerfvuil bij dorpsschouw is 7,5. Proef met het instellen van vier groendagen waarbij het tuinafval gratis kan worden gebracht naar een composteerbedrijf en het organiseren van het gratis versnipperen van takken (takkenroute). Het beschikbaar stellen van compostvaten. Besparing onbekend. Investering 6.000,-. termijn Proef in 2015, compostvaten afvaldriehoek milieurendement: + dienstverlening: ++ kosten: - In de gemeente Bellingwedde zijn relatief veel grote tuinen aanwezig. Hierdoor ontstaat veel bladafval en snoeihout. Bladafval wordt voor een gedeelte afgevoerd via de bladkorven die de gemeente ter beschikking stelt. Snoeihout wordt voor een groot gedeelte afgevoerd naar Groenrecycling Van der Wal of naar een buurgemeente. Deze buurgemeente heeft overigens aangegeven dat afval, afkomstig van andere gemeenten geweerd zal worden. Een klein gedeelte wordt verbrand en tenslotte verdwijnt een aanzienlijke hoeveelheid in het restafval. Door het de burger gemakkelijker te maken om het groenafval anders af te voeren, zal de hoeveelheid restafval dalen. Deze maatregel biedt de burger hiervoor een extra service. In 2014 zou een proef met een aantal groendagen kunnen worden genomen om de kosten te kunnen bepalen. De maatregel zou in combinatie met maatregel nummer 2 kunnen worden genomen, zodat het kostenaspect positief wordt. Bij een positief resultaat van de proef met Groendagen, zou een proef kunnen worden genomen met het gratis versnipperen van takken aan huis (takkenroute). Om het zelf composteren te blijven stimuleren, zullen compostvaten tegen inkoopprijs aan de inwoners ter beschikking worden gesteld, zoals dat ook in de afgelopen beleidsperiode plaatsvond. pag. 22 van 26

23 9. Onderzoek goedkoper exploiteren milieustraat doel De hoeveelheid restafval per inwoner is 100 kg. Het scheidingspercentage aan de bron is 70%. Het percentage tevreden burgers is tenminste 96 %. Waardering voor zwerfvuil bij dorpsschouw is 7,5. Oonderzoek naar mogelijkheden. effecten Voordeel onbekend. Investering; 4.000,-. termijn Hoewel het onderzoek zelf geen besparing oplevert, wordt verwacht dat het gebruik van de resultaten ervan significante besparingen oplevert. afvaldriehoek milieurendement: +/- dienstverlening: +/- kosten: + Hoewel de milieustraat momenteel voldoet, zijn er verbeteringen mogelijk die investeringen vergen zoals het verbeteren van het lossen van afval door burgers (routing), perscontainers voor volumineuze afvalstoffen, een geautomatiseerd betaalsysteem en een toegangscontrolesysteem met pasjes. Daarnaast wordt de mogelijkheid onderzocht naar een samenwerking met andere partijen. 10. Onderzoek uitbesteding afvaltaken doel effecten Kostenreductie. Onderzoek naar uitbesteding van o.a. bedrijfsvoering, afhandeling bezwaren, regievoering afvalinzameling en afvalbeleidsvoorbereiding. Voordeel onbekend. Investering: 5000,-. termijn afvaldriehoek milieurendement: +/- dienstverlening: +/- kosten:? De motie van de PBB van 8 november 2012 geeft aan dat onderzocht dient te worden welke taken uitbesteed kunnen worden waarbij de service voor de burger gehandhaafd blijft en de kosten substantieel lager worden. pag. 23 van 26